VOOR CALLANTSOOG
Als het Zondag
mooi weer is
No. 5.
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1939.
Seizoen 1939.
Ontstaan van het
Hollands Duinlandschap.
*e
REDACTIE
A. C. BRUSSAARD, Seer. V.V.V.
Abonnement fl. 0,40 per seizoen
bij vooruitbetaling, franco per post.
ADVERTENTIES
per 10 regels per seizoen fl. 3,50
De uitgave heeft plaats onder auspicien der V. V. V. Callantsoog.
trekken onze kinderen en hopelijk met hen
meerdere volwassenen onder de vroolijke
tonen van het muziekcorps, naar het strand,
om daar in eenige uren tijds van het zand
en materiaal, dat de zee voorts oplevert,
hun verschillende plannen uit te werken
en de mooie figuren te creeeren een elk
naar zijn gave.
De verschillende groepen zijn als volgt
ingedeeld
Groep I Meisjes 6 t.e.m. 8 jaar.
II Jongens 6 t.e.m. 8 jaar.
III Meisjes 9 t.e.m. 11 jaar.
IV Jongens 9 t.e.m. 11 jaar.
V Meisjes 12 t.e.m. 14 jaar.
VI Jongens 12 t.e.m. 14 jaar.
VII 15 jaar en ouder.
'sMiddags zullen de juryleden hun rond-
gang maken, waarna ten slotte de prijzen
uitgereikt zullen worden.
Den deeJnemers wordt er op gewezen,
dat het figuur met de onderzijde naar de
zee gericht moet zijn.
Voorts wordt met nadruk er op gewezen,
dat hulp van ouderen VERBODEN is.
o
VOOR DE DEELNEMERS
Aantreden op het dorpsplein bij de Mu-
ziektent om 1 uur n.m.
's Middags Concert bij de Stranttent en
voor de prijsuitreiking op het dorpsplein.
(door T. Koerts, h.d.s. te Callantsoog)
V.
We i hebben' gezien, dat ten Noorden
van Petten de eilanden door dijken werden
verbonden om zo duinvorming te bevor-
deren. Dat de kust van het zeewater te
lijden heeft gehad, zagen we o.a. in de
jaren 1421 en 1570 toen tweemaal een
Callantsoog in zee verdween. Natuurlijk
is nadien de afslag aan de zeezijde door-
gegaan. Sinds 1843 is de afname der dui-
nen bij de Kaap Callantsoog 112 M.,
sinds 1900 nog 19 M. Het is dan ook niet
te verwonderen, dat de Rijkswaterstaat
alles in het werk stelt om deze afname
zoveel mogelijk tegen te gaan willen
•onze badgasten hierin s.v.p. meehelpen door
niet het duin te beklimmen, wat zeker af-
brokkeling ten gevolge heeft Zeer dure
dammen werden gelegd om de golfslag te
breken en rietschuttingen en stropoten
worden geplant om aanstuiving te bevorde-
ren. De oudere inwoners van Callantsoog
weten U te vertellen, dat de school op een
terrein stond tegenover hotel ,,Duinzicht'\
De duinen werden te smal. De school te
oud en deze daarom op een betere plek
herbouwd. Op de lege plaats werd zand
gebracht van meer noordelijke en steviger
duinen, dit ter versterking.^an de steeds
smaller wordende zeewering.
Wat men aan de ene kant verfoor, werd
aan de andere, de landzijde, ^gewonnen.
In 1598 zie vorig nummer werd de
Zijpe ingepolderd; in 1610 volgde de Wierin-
gerwaard. Pas in 1817 werd het Koegras of
Buitenveld, het Noordelijk deel fan de ge-
meente Callantsoog, ingepoldejrd en de
Anna-Paulownapolder dateert pas van 1847.
In verband met bovenstaand besluiten we
dit opstel met een vrije weergave van de
woorden van Dr. Romein uit de „Lage
Landen bij de zee", als we weten dat het
zeepeil ieder jaar 1 m.M. rijst, of wat op
hetzelfde neerkomt het land 1 m.M. daalt
„Wie naar het verleden'het ontstaan
vraagt, vraagt naar de loekomst en die is
niet rooskleurig. De Zeeuwse leeuw mag dan
naar het „Luctor et Emergo" nog altijd
bovenkomen, hij blijft worstelen en
verliezen. Afgezien van de winsten der
Zuiderzee-drooglegging, is de balans van
landaanwinst en landverlies nog altijd on-
gunstig Nederland \Von in de loop der
historische eeuwen pl.m. 4000 K.M.2 tegen
tegen een verlies van pl.m. 5000 K.M.2.
Geologisch gezien is de Rijn-delta bij een
voortgaande stijging van het Noordzee-peil
ten ondergang gedoemd. Tenzij de toekomst
over nu onvoorstelbare hulpmiddelen kan
beschikken, die de bodemdaling zouden
neutraliseren of het nageslacht omdat
het zich geen wereld zonder de Wester-
toren en de tulpenvelden kan denken
zich met nog groter hardnekkigheid dan de
voorouders zal vastklampen aan een won-
derlijke put in het aardoppervlak, die dan
eerst met recht de lage landen bij de zee
zal heten".
Met dank maken we nog melding van
een antwoord op onze vraag uit het 2e ge-
deelte, n.l. welk Reght het „Hooghste
Reght" was, dat Callantsoog in 1230 ge-
schonken werd. De geachte inzender zegt
daarin „In het landsheerlijk tijdperk had
men hier z.g. hoge heerlijkheden en lage
Een hoge had, wat betreft de rechtspraak,
hoge jurisdictie (o.a. meer belangrijke straf-
zaken) een lage heerlijkheid had lage jur-
risdictie (o.a. kleine strafzaken). Het zou
dus kunnen zijn, dat Callantsoog een hoge
heerlijkheid is geweest en dat men dit be-
doelde met ,,'t Hooghste Reght".
Mocht een van de lezers(essen) meer
bijzonderheden weten, dit opstel betreffen-
de, schrijver dezes houdt zich ten zeerste
aanbevolen.
Intussen dank voor Uw geduld. K.
BIBLIOTHEEK
(in de O.L. School)
Geopend
In AUGUSTUS Dinsdag- en Vrijdag-
avond van 7,30 tot 8 uur.
Het leesgeld bedraagt 10 Ct. per deel.
Te storten waarborg 1 Gulden.
Men wordt dringend verzocht zich aan
den vastgestelden openingstijd te houden.
In verband met de ongelukken, die de
vorige week langs het Noordzeestrand ge-
beurd zijn, wordt ernstige lezing van het
onderstaande dringend aanbevolen.
TIEN GEBODEN
voor baders en zwemmers.
o
1 Begeeft U nimmer te dicht in de nabij-
heMJgr strandhoefden. Dit is zeer ge-
va|u lijkv ook al kunt U goed zwemmen.
2 Ga trimmer op een. onfoewaakt strand-
gedeelte baden cA zwemmen, wanneer
et: qjBn sterke iuifawind waait en het
vallenae Vs. is dan een sterke
bovQpstroom van de kust af.
3 Bevidlt U zich bij het baden op een
bank, ook al staat U maar tot knie-
hoogte in het water, let dan op den
opkofnenden vloed. Het water stijgt
in betrekkelijk korten tijd en zoudt U
afgesloten kunnen worden.
4 Wilt U veilig baden en zwemmen en
daarbij volop en ongestoord genieten,
ga dan alleen baden en zwemmen daar,
waar goed toezicht wordt uitgeoefend.
5 Gedraagt U zich geheel naar de aan-
wijzingen van den badman. Hij weet
de gevaren, die dreigen kunnen, beter
dan U.
6 Breng den badman, die van 'smorgens
vroeg tot 's avonds onafgebroken op
zijn klanten heeft te letten, niet noode-
loos in gevaar. Bedenk, dat hij door
uw onvoorzichtigheid een ongeluk zou
kunnen krijgen.
7 Wanneer U niet zwemmen- kunt, leer
dan zwemmen maar onthoud ook, dat
iemand die goed kan zwemmen, wel
in zee kan verdrinken.
8 Vraag, wanneer U een goed zwemmer
is en U zich iets verd#r uit de kust wil
begeven, aan den badman hoe de
stroom loopt. Tegen den stroom op-
tornen is in het dagelijksch leven reeds
moeilijk, in zee is het geheel onbegon-
nen werk en U gaat zeker ten onder.
9 Lijdt U -aan eigenwijsheid U wilt zich
niet laten raden en U lacht om elk ge
vaar zoek dan een gevaarlijke plek
op, liefst waar een waarschuwingsSord
staat en ga daar in zee, wellicht bereikt
U dan spoedig Uw doel.
10 Laat U door al deze voorschriften niet
afschrikken. Baadt en zwemt naar har-
telust. Neem altijd de noodige voor-
zichtigheid in acht en wanneer U niet
kunt zwemmen, nooit dieper dan tot
borsthoogte in zee.
BADERS!
Let op de aanwijzingen, die, betref-
fende het zwemmen in zee, op het bord
aan de strandtent geschreven worden.
Blijft ter hoogte van den uitkijktoren
in zee en volgt stipt de aanwijzingen van
den badman. Het is in uw eigen belang.
Wanneer er geen vlag geheschen is,
beteekent dit dat het zwemmen verboden
is, daar de zee dan te gevaarlijk is. Er is
dan geen toezicht.
B A D B O D E