meÈm
i
Het museum van Egmond is de moeite van een bezoek waard
Hoogwater
"CONTACT MET DE EGMONDEN"
4
3 AUGUSTUS 1977 NUMMER 1301
Vanwege het 1000-jarig bestaan van Egmond aan Zee worden de bewoners en
de bezoekers van het derp dit jaar dikwijls met het verleden geconfronteerd. Hierbij
is het niet te voorkomen, dat er dingen uit het verleden naar boven komen, die bij
de moderne mens vragen oproepen. Op veel van deze vragen kan men in het Mu
seum van Egmond, dat aan de Zuiderstraat in Egmond aan Zee gelegen is, antwoord
krijgen.
MEER DAN EEN MUSEUM
Ik weet niet hoe het u vergaat, maar
als ik aan een museum denk dan zie
ik een kille zaal voor me, waar allerlei
voorwerpen keurig in vitrines uitge
stald zijn. Verder verwacht ik in zo'n
zaal dan nog een suppoost, die ergens
stil in een hoekje zit. Voor het Museum
van Egmond gaat dit beeld echter totaal
niet op.
Het eerste dat me in het museum
opvalt is, dat het vertrek vrij klein en
erg gezellig is. Je krijgt hierdoor een
beetje het idee alsof je in een oud huisje
binnen stapt. Ook de beheerder, de heer
Houtenbos, zit niet stil in een hoekje,
maar vertelt met groot enthousiasme
aan ieder bezoeker de geschiedenis van
de tentoongestelde voorwerpen. Ik
.hoorde zodoende veel over het oude
Egmond aan Zee. In dit eerste artikel
wil ik enkele verhalen weergeven, die
verband houden met de zee.
DE VISSERIJ
Het is niet verwonderlijk dat de vis
serij een belangrijke plaats inneemt in
het Museum van Egmond. Voordat het
toerisme zijn intrede deed leefden de
meeste derpers immers van de visserij.
Zo is er in het museum een prachtig
model te bewonderen van een bom
schuit. Dit model, dat gemaakt is door
de Egmonder J. L. Sander, is een kopie
van de vissersboot Egmond 4. die van
1882 tot 1895 gevaren heeft.
Pas toen ik dit model gezien had werd
het mij duidelijk, hoe deze boten op het
strand konden komen en dus geen ha
ven nodig hadden. De bomschuiten, heb
ben tot ongeveer het begin van deze
eeuw gevaren. Daarna kwamen de mo
derne vissersboten en het was met hen
gedaan.
Samen met de bomschuiten verdween
ook de visafslag op het strand, waar
van een prachtige afbeelding in het
museum te zien is. De heer Houtenbos
vertelde mij, dat men in die tijd de vis
in hoopjes op het strand deponeerde.
De afslager, die toen stokman genoemd
werd, wees vervolgens met een stok
een bepaald hoopje aan en de omstan
ders boden daarop. De stok van de stok
man, die het wapen van Egmond aan
Zee draagt, is overigens in het museum
te zien.
DE STRANDINGEN
In het museum wordt ook ruim aan
dacht geschonken aan de schepen, die
in de buurt van Egmond gestrand zijn.
Zo is er een fotoreportage van de
strandingen van de "Kerkplein" en de
"Drente". De heer Houtenbos vertelde
mij er het volgende verhaal bij, dat
vele oudere Egmonders zich nog wel
zullen herinneren.
Het schip de "Kerkplein" was in 1935
1 km. ten zuiden van Egmond op het
strand gelopen. De sleepboot de "Dren
te" kwam te hulp, maar er raakte een
sleeptros in de schroef verward. Dit
schip strandde hierdoor vlak voor de
Werf in Egmond aan Zee. Hoe de be
manning van boord is gekomen en wel
ke dappere rol Egmonders daarbij ge
speeld hebben, staat uitgebreid besc! re
ven in het boek "Redders aan de rie
men'', dat bij Foto Jonker in Egmond
aan Zee te koop is.
In ieder geval is de "Drente" nooit
meer los gekomen en moest gesloopt
worden. In een stuk sloophout heeft de
bekende beeldhouwer Cor Wijker deze
stranding later uitgebeeld. Dit stuk
houtsnijwerk is in het museum te zien.
Sloop- en wrakhout werd door de Eg
monders wel meer gebruikt voor hout
snijwerk. Zo heeft een Egmonder uit
het hout van de gestrande "Socrates"
een copie van dit schip gesneden. Ook
dit model bevindt zich in het museum.
JAPIE JAPIE EN ZIJN REDDINGEN
Staande by de laatste Egmondse roei-
reddingsboot, die van 1896 tot vlak voor
de tweede wereldoorlog gevaren heeft,
vertelde de heer Houtenhos my het
volgende over één van de bekendste
Egmondse redders. Jacob Glas, die in
het Derp beter bekend is onder de naam
Japie Japie, leefde van 1832 tot 1910.
"Van 1860 tot 1904 is hy by de Egmondse
reddingsbrigade geweest. In deze perio
de maakte hy 24 tochten mee en redde
hy maar liefst 130 menselevens.
Over het leven van deze man is zo
veel te vertellen, dat Johan Kieviet, de
schrijver van o.a. Dik Trom, een boek
geschreven heeft waarin Japie Japie de
hoofdrol speelt. Dit boek, dat Japie Ja
pie heet, is niet meer in de handel ver
krijgbaar. De heer Houtenbos vertelde
mij verder nog, dat hij zelf in het huis
van Japie Japie gewoond heeft. Dit
huisje, dat helaas verdwenen is, stond
in de steeg tussen de Voorstraat en de
Noorderstraat.
ER IS NOG VEEL MEER TE ZIEN
Het gaat te ver om in dit artikel alles
te noemen, wat er in het museum over
het verband tussen de Egmonders en.
de zee te zien is. Daarvoor moet uzelf
maar eens een kjjkje gaan nemen en
vooral een praatje gaan maken. In een
volgend stukje wil ik met u nog wat
zaken bekijken, die niet direct met de
zee te maken hebben.
Hans van den Bosch
INGEZONDEN
Egmond aan Zee, 20 juli 19*1
Naar aanleiding van het artikel "E|
mond aan Zee, wel te bereiken ma<
niet meer uit te komen" in het 'Contac
van 20 juli j.1., vind ik enige kritie
wel op zyn plaats.
Ik krijg het idee, dat de schrijve
denkt: "Het doel heiligt de middeler,
(d.w.z. een nieuwe weg is toch zo brooö
nodig). Kolom 2, regel 12-13 (zij die vei
antwoordelijk zijn): Wie bedoelt d
schrijver hiermee? Doelt de schrijve
op -de gemeente Egmond aan Zee? D
schrijver mag niet zo vaag in zijn uit
spraken zijn, dat is o zo gemakkelijj
(én gevaarlijk).
Het is nieti louter een kwestie van he
verlies van een stukje grond door aan
leg van een nieuwe weg. Enkele anden
nadelen zijn: (1) versnippering van he
natuurgebied. Dit is voor de dieren e:
voor het landschap (juist de duingebiej
den zijn waardevolle potentiële land.
schapsparken) nadelig; (2) direkte- ka.
potrijden, bermtoerisme) en indirekty
(afval, landschappelijk) bermaantasting
(3) lawaaispreiding; (4) vergroting va:
het aantal gedode dieren. Aanvankelijl
is het lawaai en de overrijdingskans ge.
concentreerd op een punt. Door di
nieuwe weg spreidt men het lawaai en'
de kans op overrijden, wat in dit geva'
nadelig is.
De schrijver moet vooral niet scher
men met begrippen als "sociaal toeris
me" (regel 4) en "het gezinnetje mej
kleine kinderen dat op een flatje woorj
midden in een dorre stad" (regel 5-7;
want dat is speculeren op sentimenten
die m.b.t. deze kwestie wel wat mis
plaatst zijn. Kolom 5, regel 9-15: Df
belangen die hier bedoeld worden zij(
korte termijn belangen en hoewel dezi
niet verwaarloosbaar zijn, moeten ei
mogen de belangen op lange termiji
(o.a. landschaps- en natuurbehoud) ij
géén geval uit het oog verloren worden
waar het in het artikel echter wel naa1
riekt. Ik verdenk de schrijver van he.
artikel er daarom ook van zelf nie;
verder te kijken dan de door hem reed!
genoemde "Blauwe Paal" (kolom 2, re
gel 13-16).
Concluderend zou ik dan ook willer
stellen, dat de schrijver van dit artike
vóór de nieuwe weg is en ik er teger
ben. Ik vind n.1. dat de kosten en bj
ten, zowel op lange- als korte termiji
goed overwogen moeten worden
Fred Blo)
Eisenhowerstraat 34, Egmond aan Zee j
De laatste conclusie is juist. Maar al
u kosten en baten "zowel op lange ali
korte termijn" stelt boven het helant
van gewone mensen, dan is dat eer
verre van sociale instelling. De natuui
is mooi, maar je moet wel de kans krij
gen om er van te genieten. Sinds wan
neer zijn gezinsbelangen korte-termijn-
belangen? Overigens, de door u ge
noemde sentimenten zijn toevallig kei
harde realiteiten. U moet argumenter
gebruiken, er wordt al te lang getheo
retiseerd. Graag de volgende keer geer
genummerde regels maar zinssneder
aanhalen, dat is duidelijker. Daarorr
hier en daar ingekort.
G. Belleman,
r1
INGEZONDEN
EGMOND AAN ZEE,
WEL TE BEREIKEN MAAR NIET
MEER UIT TE KOMEN
Het was inderdaad een chaos in het
verkeer op zondag 17 juli. Maar dat is
het hier altijd 's zomers al geweest, ook
vóór de afsluiting van de Voorstraat.
Maar de automobilist van tegenwoor
dig (de goede niet te na gesproken)
denkt vaak niet meer aan voetgangers.
Wij liepen zondag ook te wandelen
en wilden oversteken op het zebrapad.
Wel, we werden met kinderwagen en
al bijna omver gereden, daar men lak
heeft aan een zebrapad. Het verkeer
blijft een chaos, als er niet beter op
verkeersregels wordt gelet. Auto's op
trottoirs parkeren, zodat de voetganger
wel gedwongen is met de kinderwagen
op de weg te lopen, met alle gevolgen
van dien; of auto's op hoeken parkeren,
zodat je de straat niet meer in kunt
kijken of er verkeer aankomt.
De Wilhelminastraat staat vooral in
het weekend vol. Je vraagt je wel af,
of er eerst gewonden of doden moeten
vallen, voor er GOEDE maatregelen
worden genomen?! Maar in het stukje
van de schrijver is erg veel terug te
vinden, dat het de schuld is van de
Voorstraatafsluiting. Deze afsluiting is
een goede maatregel voor de voetgang
er en invalide in invalidewagentje, die
nu rustig in de Voorstraat kunnen wan
delen en rijden.
Ondergetekende is het wél met de
schrijver eens, dat er zo gauw mogelijk
een tweede weg dient te komen, om
de enige weg van en naar Egmond te
ontlasten. Wat betekent een stukje duin
missen, als het leven van anderen en
van de eigen inwoners gespaard kan
blijven. De verantwoordelijke instanties
moeten hier maar eens goed over na
denken
Met dank voor plaatsing,
Mevr. C. Stam
Wilhelminastraat 120, Egmond aan Zee
Dit plaatje wilden wij u niet onthouden. Het werd gemaakt op de rommelmarkt
in Egmond-Binnen, waar dit gezellige praatje werd gehouden en niets-vermoedend
werd gefotografeerd. De stoelen zitten nog uitstekend en het is goed rusten onder
een boom, die overigens meer als parapluie dan als zonnescherm dienst moest doen.
Of ze de handel later mee naar huis hebben genomen, weten we niet, maar het
beviel de heren uitstekend. Alleen het borreltje ontbrak.
Triomfantelijk staan beide jongens op het podium, terwijl zy als winnaars van
de zeepkistenrace te Egmond-Binnen worden gehuldigd. Dat was voor hen een
onvergetelijk moment, dat ze nooit meer vergeten. Ook onvergetelijk was het ver
loop van de wedstrijd, dat duizenden bezoekers trok en voor de organisatie een
onverwacht hoogtepunt werd in "Egmond-Binnen op z'n kop". Dit is dan ook de
aanleiding, om dit onderdeel in de komende jaren meer aandacht te schenken.
woensdag
3
7.22—19.49
donderdag
4
8.04—20.31
vrijdag
5
8.48—21.10
zaterdag
6
9.30—21.53
zondag
7
10.21—22.51
maandag
8
11.24—23.54
dinsdag
9
12.33—13.08
(dood-tij)
woensdag
10
1.54—13.39
donderdag
11
2.25—14.55
EVENEMENTEN
EGMOND-BINNEN
6 augustus: SCHATGRAVEN op het
strand van Egmond-Binnen, aanvang
14.30 uur. Na afloop versnapering.
8 en 9 augustus: FIETS TOURTOCHT
georganiseerd door wielercl. Le Cham
pion. Start elke avond om 19.00 uur bij
café 't Haasje. Deelname 3,tot 14
jaar 2,Eén avond,fietsen: 2,
tot 14 jaar 1,50. Elke finalist ontvangt
een herinneringsvaantje.
Zomerhuisbewoners kunnen
het "Contact" gratis afhalen
bij: Foto Jonker, Boekhandel
Dekker, Bookshop, VVV-kan-
toor te Egmond aan Zee; te
Egmond-Binnen bij: Gaarthuis
Supermarkt, Apeldoorn Zelf
bediening en bij café St. Adel-
bert; en te Egmond a.d. Hoef
bij Drukkerij Belleman.
Redaktie
