NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
S*ag bij Charkow
duurt voort
„Sovjet-Unie moet geholpen worden'
De waarheid over de
Koraalzee
Uite.: N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebnreaox:
SCHAGEN: Laan 201, Tel. 444 (2
lijnen). - DEN HELDER: Koningstr.
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Langestraat 97. Tel. 3332.
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 ct p. m.m.
Bij contract, binnen een laar te ge
bruiken.' belangrijke korting. Prij
zen worden op aanvraag verstrekt
86ste Jaargang No. 11805
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar (afw.)
VRIJDAG 22 MEI 1942
151 britsche vliegtuigen
neergehaald.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER 21 Mei. (D.N.B.): Het
opperbevel der weermacht maakt
bekend:
In het gebied van Charkow duurt
de slag voort. Door sterke pantser
strijdkrachten ondersteunde aan-
allen van den tegenstander mis
lukten onder zware verliezen. Er
werden wederom 63 vijandelijke
pantserwagens vernietigd. De lucht
macht greep met sterke strijdkrach
ten en groot succes in de gevechten
op den beganen grond in. Ook in
het gebied van Z.-O. van het Ilmen-
meer werden vijandelijke aanvallen
met groote verliezen voor den vij
and afgeslagen. De negende divisie
CRIPPS VERKLAARTi
luohtdoelartillerie vernietigde in de
gevechten in het gebied rond Char
kow tot den 20en Mei 107 vijande
lijke pantserwagens. Het regiment
luchtdoelartilleriee 91 heeft in het
Oosten zijn lOlen en de eerste af-
doeling van het regiment luchtdoel
artillerie 12' haar lOOen pantserwa
gen stukgeschoten.
Op Malta werden vliegvelden van
den vijand overdag en des nachts
gebombardeerd.
Voor de Z.O. kust van Engeland
beschadigden lichte gevechtsvlieg
tuigen overdag een koopvaardij
schip van middelbare grootte.
In het tijdvak van 11 tot 20 Mei
verloor de Britsche luchtmacht 151
vliegtuigen, waarvan 36 boven de
Middellandscbè Zee en in Noord-
Afrika. In denzelfden tijd gingen in
den strijd tegen Groot-Brittannië 42
eigen vliegtuigen verloren.
Luitenant Reichwald schoot den
IScn Mei met een zwaar stuk lucht
afweergeschut in enkele minuten 6
aanvallende bolsjewistische pant
serwagens kapot en lieeft zoodoen
de in den loop van den veldtocht in
liet Oosten in totaal 27 pantserwa
gens stukgeschoten.
Staat Anglo Amerikaanscta front
op ineenstorten
Berlijn over Cripps' rede.
BERLIJN, 21 Mei (ANP). De
debatten in het Lagerhuis, waar
van een rede van Sir Stafford
Cripps het middelpunt vormde,
w erpen, volgens het oordeel van po
litieke kringen alhier en ook vol
gens de opvatting van de Wilhelm-
sfrasse, het licht op zekere in En
geland sterker op den voorgrond
tredende crisisverschijnselen.
Over het geheel genomen, krijgen
toonaangevende kringen in de Duit-
sche hoofdstad den indruk, dat de
verklaringen van Cripps beschouwd
moeten worden als een bemoedi
gend element voor de politieke en
militaire doelstellingen van de lan
den, aangesloten bij het pact van
drie.
In politieke kringen alhier acht
men zelfs de gedachte niet onjuist,
dat uit dergelijke verklaringen con
clusies kunnen worden getrokken
inzake de hechtheid van het An-
glo-Amerikaansche front en wel in
dier voege, dat de ineenstorting
van dit front misschien dichterbij
is dan velen zouden willen geloo-
ven en door de verantwoordelijke
mannen in Groot-Brittannië en de
Yereenigde Staten wordt toegege
ven.
Kenmerkend voor de stemming in
Broot-Brittannië is de verklaring
van den Lagerhuis afgevaardigde
Shinwell, die zeide: „Ik eisch van
Le regeering de verzekering, dat zij
bereid is om aan te vallen. Ik ge
loof weliswaar, dat Sowjet-Rusland
dn nazi's zonder hnlp kan verslaan,
doch het is ook mogelijk, dat Rus-
I-nd overwonnen wordt. En wan
neer dit gebeurt, dan twijfel ik er
aan of het Britsche wereldrijk dit
overleeft."
Ook Engeland komt in
gevaar
't Had alles nog erger kun
nen zijn.
STOCKHOLM, 21 Mei (DNB).
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, verlangde de arbeidersafge
vaardigde Shinwell gisteren in het
Lagerhuis de verzekering, dat de
regeering voornemens was tot den
aanval over te gaan. Het is moge
lijk, aldus Shinwell, dat de Sowjet
Unie wordt verslagen en dan valt
het te betwijfelen, of het Britsche
rijk dat zal overleven.
Sir Stafford Cripps verklaarde,
dat de leden van het oorlogskabi
net zich bewust zijn van den ernst
der situatie. Een buitengewoon groo
te moeilijkheid is een snel vervoer
van troepen en luchtstrijdkrachten
over zeer groote afstanden en onder
snel veranderde omstandigheden.
Hij zeide, „in dit opzicht hebben
onze vijanden groote voordeelen.
De Duitschers en Italianen bezetten
in Europa de binnenlinie en kun
nen hun troepen van het eene front
naar het andere overbrengen, ter
wijl wij ons steeds buitenom moe
ten bewegen. De Japanners kunnen
hun strijdkrachten concentreeren
op de plaats, waar zij slag willen
leveren, terwijl de Engelsche en
Amerikaansche bevelhebbers moei
lijk konden zien, waar een aanval
te verwachten was.
Onder deze omstandigheden, al
dus vervolgde Cripps, is het ver
rassend, dat de gevolgen niet nog
ernstiger zijn geweest.
Ten aanzien van de Stille Zuid
zee betoogde Cripps, dat nederla
gen op het slagveld niet altijd het
gevolg, van nalatigheid of domheid
zijn. mogelijk is de oorzaak, dat de
vijand op een bepaalde plaats ster
ker was. Een onderzoek naar de
gebeurtenissen te Singapore wees
Cripps namens de regeering van de
hand als „schadelijk voor de doel
treffende voortzetting van den oor
loog."
Australië is in „operatief opzicht"
in de Amerikaansche onderstcu-
ningssfeer geraakt, doch ten aan
zien van de ravitailleering zal
Engeland alles doen om Australië
te helpen, zooals Australië bereid
was Engeland in de dagen Van
den nood te steunen.
Ten aanzien van de bomaan
vallen op Duitschland beweer-
Roosevelt toch
dictator...?
LISSABON, 21 Mei (A.NP.).
Naar Reuter meldt, heeft de vroe
gere president der Vereenigde Sta
ten, Herbert Hoover, voor den raad
van de nationale industrieconferen
tie gesproken over de „beperkingen
van de vrijheid in oorlogstijd". Op
dat de Vereenigde Staten den oor
log winnen, zoo zeide hij, moeten
Roosevelt ^dictoriale economische
volmachten worden verleend, daar
een zuiver fascistische economie
noodig is om een totalen oorlog te
winnen. Men moet zich er op voor
bereiden, dat de economische vrij
heid meer en meer verdwijnt zoo
lang de oorlog duurt.
de Cripps, dat Duitschland
daardoor gedwongen wordt,
sterke afdeelingen der lucht
macht aan het Sovjetfront te
onttrekken. Naar onze meening,
aldus vervolgde hij, is dit de
beste weg om materieelen
steun aan Rusland te verlee-
nen, totdat de tijd komt, dat
wij in staat zijn een zorgvuldig
voorbereidén 'aanval op het
Europèesche vasteland te on
dernemen, hetgeen inderdaad
in ons voornemen ligt.
Wat de productie betreft, heeft
het kabinet besloten, dat de Sow
jet Unie voorrang moet hebben
voor de hoeveelheden goederen,
welke Moskou beloofd zijn. Cripps
stelde zich op het standpunt, dat
de Sowjetlegers Engeland hebben
„bevrijd" van het gevaar van een
aanval en een invasie.
„Geen prijs", zoo besloot hfl, „lijkt
ons te hoog voor de voortzetting
van deze dappere Russische krachts
inspanning, zelfs wanneer dat zou
beteekenen, dat een deel van ons
gebied in-gevaar wordt gebracht,
want door deze krachtsinspanning
wordt het belangrijkste deel van
onzen weerstand in Engeland be
schermd."
Bomaanslag in Transvaal
Door bomaanslagen is in den
nacht van Woensdag op Donder
dag, naar de Britsche berichten
dienst uit Johannesburg meldt, in
East Rand uitgebreide schade aan
staatseigendom ontstaan.
Kort voor middernacht werd een
bom door de voordeur van het
postkantoor van Benoni geslingerd,
die het interieur verwoestte. Te
zelfdertijd ontplofte een bom in
'een telefooncel naast het postkan
toor van Alherton, in de nabijheid
van Germiston, waardoor aan het
hoofdgebouw voor honderden pon
den sterling schade werd aange
richt
belgische krijgsgevange
nen thuis.
ANTWERPEN, 21 Mei (D.N.B.):
Met extra-treingn zijti 1100 zieke
en gewonde Belgische krijgsgevan
genen, ontslagen uit allerlei krijgs
gevangenkampen in Duitschland,
hier aangekomen. Voor zoover zij
niet terstond konden terugkeeren
naar hui* verwanten, werden zij
ondergebracht in ziekenhuizen.
bevolking van reykjavik
klaar voor evacuatie.
REYKJAVIK, 21 Mei (Afip)
De IJslandsche regeering heeft de
bevolking van de hoofdstad ver
zocht, tijdens den zomer zooveel
mogelijk haar woonplaatsen te ver
laten en maatregelen te treffen om
de stad, wanneer het noodig is,
snel te kunnen ontruimen.
„home sweet home..."
LISSABON, 21 Mei. (A.N.P.):
Volgens een bericht van een pers
bureau uit Washington, heeft de
-minister van Marine, Knox, bekend
gemaakt, dat de Amerikaansche
marine is begonnen negers te re-
cruteeren voor den militairen
dienst.
De bevelhebber der Duitsche weermacht in Nederland, general der
Flieger Christiansen, ontving Woensdag op kasteel Oud Wassenaar
den Reichsführer der SS Himmler, waarbij tevens Rijkscommissaris
dr. Seyss Inquart en de leider der N.S.B., Ir. Mnssert aanwezig wa
ren. Stapf-PK. Fritz-Pax Holland m.
Het a-symetrische vliegtuig, het nienwe Duitsche vliegtuig-type, dat
in den komenden strtyd een belangrijke rol zal spelen, verlaat thans
in seriebouw de montagehallen der vliegtuigfabrieken.
Deutscher Veria g-Recla-PK. Scholz-Pax Holland m.
Wanhopige vlucht der Amerikaansch-
Britsche vloot
Japan vraagt open kaart
TOKIO, 21 Mei (D.N.B.): De
woordvoerder der Japansche ma
rine, Hiraide, die vandaag bijzon
derheden over den slag in de Ko
raalzee heeft medeegedeeld, ver
klaarde o.a., dat Japan volkomen
bereid is, indien het noodig blijkt,
de Amerikaansche en Britsche
openbare meening onwraakbaar
materiaal voor te leggen aangaan
de de overweldigende overwinning
van Japan in de Koraalzee, zooals
dit reeds geschied is bij de debacle
van Hawaii. Voorloopig geeft Ja
pan er de voorkeur aan, af te wach
ten tot Roosevelt op zijn eigen ma
nier een bekentenis aflegt. De 'on
zekerheid en nervositeit na de ne
derlaag der geallieerdeen blijkt
reeds daaruit, dat zij hun beide be
kendste 'vliegtuigmoederschepen in
groote haast verder naar het zui
den hebben getrokken.
Hiraide noemde den snellen
terugtocht van de na den zee
slag nog overgebleven gealli
eerden oorlogsvaartuigen, die
slechts een wanhopige vlucht
genoemd kan wordeen, een ver
rassend feit voor de Japanners.
De Japanners betreuren het,
dat zij den vijand ondanks ver
scheidene dagen zoeken in de
Koraalzee, niet hadden kunnen
vinden.
Hiraide haalde verder de in To
kio beschikbare berichten aan, vol
gens welke de overlevenden der
geailieerde vloot afgezonderd waren
Sovjets schuwen de
waarheid
en boe deze gemaskeerd
wordt.
BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.)
Een dezer dagen is, naar van mi
litaire zijde verluidt, in den Zui
delijken sector van het Oostelijke
front een geheim bevel gevonden
van den chef van de politieke af-
deeling van den sowjet-commissa
ris Zoekanof, tezamen met andere
papieren van een bolsjewistischen
divisiestaf. Het bevel draagt het
nummer 463 en is gericht aan de
oorlogscoinmissarissen, ziekenhui
zen, hospitalen en militarie eenhe
den Dit bevel luidt woordelijk als
volgt: „In den laatsten tijd heb ik
geconstateerd, dat gewonden, die
van het front komen en doortrek
kende leden van de weermacht
afkomstig uit de tijdelijk door den
vijand veroverde gebieder., onder
de bevolking en het sowjetleger
gevaarlijke anti-reyolutionnaire
geruchten verspreiden. Zij maken
gewag van de goede behandeling
die gevangen genomen soldaten
van het bolsjewistische leger en de
vreedzame bevolking van de fas
cistische barbaren ondervinden.
Tegen deze geruchten moet zeer
drastisch worden opgetreden. De,
bovengenoemde instanties moeten
de verspreiders van dergelijke ge
ruchten onverwijld arresteeren en
voor den krijgsraad brengen. De be
treffenden kunnen rekenen op den
kogel, terwijl hun familieleden tot
dwangarbeid veroordeeld worden.
De commissarissen moeten on
middellijk voor de legeronder-
deelen voordrachten houden,
waarin gewezen moet worden
op de fascistische wreedheden.
Hierbij moeten den sowjetsolda
ten verminkte lijken van ge
sneuvelden worden getoond.
in bijzondere kwartieren. Dit feit
noemde hij een bewijs hoe ernstig
Roosevelt en Churcill de in dezen
zeeslag geleden nederlaag achten.
De strijd van 7 Mei had veel ge
lij'kenis met dien ter hoogte van
Malakka, waarbij de Engelsche
slagschepen „Prince of Wales" en
„Repulse" vernietigd werden. Door
een schijnbeweging van een klein
Japansch vliegtuigmoederschip is
de sterke gecombineerde Engclsch-
Amerikaansche vloot naar het
Noordelijke deel van de Koraalzee
gelokt, waarop de Japansche ma
rineluchtmacht haar met één stoot
heeft afgemaakt.
Het verloop van dezen slag
toont duidelijk aan, hoe slecht de
strategische en tactische leiding
van de tegenpartij is.
Wij oi zijl
De slag van den volgenden dag
was een moderne zeeslag in
den waarsten zin des woords,
want hier streden onder het
parool „wij of zij" twee groote
eerste klas vliegtuigmoeder
schepen tegen elkaar. Men zal
zich zonder meer het enervee-
rende karakter van dezen zee
slag, die verscheidene uren
heeft geduurd voorstellen. Ver
scheidene honderden Japan
sche en geallieerde vliegtuigen
vielen op de wederzijdsche
vliegtuigmoederschepen aan en
voerden gelijktijdig hevige in-
dividueele gevechten met ei
kaar.
Hoewel de Japanners numeriek
ver in de minderheid waren, heb
ben zij met absolute zekerheid
twee machtige Amerikaansche
vliegkampschepen met alle aan
boord zijnde vliegtuigen tot zinken
gebracht.
In dezen adembenemende^ slag
hebben eenige Japansche machines
zich met haar torpedo's op een
grooten vijandelijken kruiser laten
vallen en dezen door de hierbij
uitgebroken branden zwaar bescha
digd.
r— Verduister i
Maan Maan
op vanavond om onder
13.03 rkt At\ 2-40
23 Mei 21.40 UUr 5 Juni
E.K. tof morgenochtend L.K.
3U Mei c Q/4 12 Juni
V.M 5.o4 uur N.M.
W.A. verweerde zich
tegen volksmenigte
Van rechtsvervolging ont
slagen.
In den avond van den derden
vSeptember 1O40 ontstond in de
Slotlaan te Zeist eenige deining
doordat het publiek zich opdrong
tégen een groep van ongeveer 140
man W.A., die een marsch maak
te. Tenslotte kwam het in de
Weeshuislaan tot handtastelijkhe
den en toen gaf de commandant
het bevel de straat schoon te ve
gen, waarbij de weermannen ge
bruik maakten van hun koppel
riemen, om eenige rake klappen
uit te deelen.
De Utrechtsche rechtbank ver
oordeelde indertijd deze weerman
nen tot boeten van f 20 en een
voorwaardelijke gevangenisstraf
van één maand.
In hooger bereop heeft thans het
vredegerechtshof deze weermannen
ontslagen van rechtsvervolging en
één hunner vrijgesproken, daarbij
oa. overwegende, dat de vojlksme
nigte door haar optreden opzette
lijk een marcheerenden troep der
W.A. in haar bewegingen belem
merde en dat 'u dergelijk optreden
tegenover de W.A., als orgaan der
Nationaal-Socialistische Beweging,
die draagster is van beginselen,
welke slechts het welzijn van het
vaderland beoogen, een ernstige
aantasting is te achten van haar
eer, op welker erkenning zij zonder
voorbehoud aanspraak heeft. In
verband hiermede stelde het hof
vast, dat verdachten zich terecht
gekrenkt hebben gevoeld in hun
eer, die mede gelegen is in de eer
van de Nationaal-Socialistische Be
weging in Nederland deel uit te
maken en dat verdachten, zich te
weer stellend tegenover deze volks
menigte, onder deze omstandigh©
den geacht moeten worden te zijn
opgetreden ter noodzakelijke ver
dediging tegen oogenblikkelijke
wederrechtelijke aanranding van
dit hoogste goed. Bovendien werd
overwogen, dat gelijk de verde
diger, mY. A. J. van Vessem, had
opgemerkt de W.A. een op be-
velbeginsel berustende organisatie
is, waarvan de leden onvoorwaar
delijk ieder bevel van hun comman
dant moeten opvolgen.
voerverbod voor granen
in duitschland/
BERLIJN, 20 Mei (A.N.P.):
Rogge,, tarwe,, gerst, haver en olie
houdende zaden mogen van nu af
aan in Duitschland niet in onrij-
pen toestand gemaaid en aan het
vee gevoederd worden, tenzij in
uitzonderingsgevallen, ter beoor
deeling van den boerenleider.
OOK GIJ KUNT WELVAART EN
ARBEIDSVREUGDE VINOEN
DOOR WERK IN DUITSCHLAND
HEI'ÏIGE. LOOIEN (iOE^lË -|4 A ME li A A Q5 C'H AP
GUNSTIGE fi'RBElb^VOÖHWAiRDEd 1
de eerste nieuwe aard
appelen uit de kas.
Naaldwijk, 21 Mei. Aan de
veiling te Westerlee zijn Don
derdag de eerste nieuwe aard
appelen uit de kas aangevoerd.
Er werd 19 cent per kg. voor
betaald;
De prijs van stalmest
De gemachtigde voor de prijzen
deelt mede, dat, in verband met de
verhoogde kosten, de prijs van stal
mest berekend mag worden op het
dubbele van den prijs op 9 Mei
1940. Indien een hoogere prijs wordt
gevraagd, worden de betrokkenen
in hun eigen belang aangeraden
zich te wenden tot de Inspectie voor
de Prijsbeheersching.
P.T.T.
op tweeden Pinksterdag
De uitvoering van den post-, te
legraaf- en telefoondienst en de
openstelling der PTT-kantoren,
zullen op Tweeden Pinksterdag ge
heel gelijk zijn aan den dienst op
Zondag. Nadere inlichtingen ver
strekken de postinrichtingen.
kind onder vrachtwagen
geraakt.
Op den Boschdijk te Eindhoven
liep een groep kinderen voor een
marcheerendee militaire colonne
uit. Een vrachtwagen, die deze co
lonne wilde passeeren, kwam daar
door op de linkerrijbaan. Op dat
moment liep de negenjarige H. V.
T. uit het groeepje kinderen weg,
waarbij het kind werd overreden.
Zeer ernstig gewond werd het
ventje naar het Binnenziekenhuis
overgebracht, waar het na aan
komst is overleden.
gift voor w.h.N.
De Stichting Winterhulp Neder
land heeft dezer dagen van de
Staatsmijnen te Heerlen een bedr8g
ontvangen van ruim f 157.149.—.