NOORD-HOLLAND
stormenaer
veroverd
Eerste Bijeenkomst van den Raad voor de
Volksgezondheid
Verduister
DAGBLAD VOOR
Verder doorgedrongen in
industriegebied van
Staiingrad
De slag bij de
Salomoas-eilaadeo
Van een iongen arbeider
die hooger op wilde
Uitg.N.V. Uit*. Mi]. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureau:
SOHAGEN: Laan 201. Tel. 444 (2
lijnen. - DEN HELDER: Eonin^str
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9. Tel. 3330
SCHAGER EDITIE
Deze Courant verschijnt dadelijks.
Advertentie-tariel.
Gewone advertenties 11 ct p. mjn.
Bij contract, binnen een jaar te ge
bruiken. belangrijke korting. Prij
zen worden od aanvraag verstrekt
87ste Jaargang. No. 11940
4 pagina's
Hoofdredacteur* A. R. JONKER Alkmaar
VRIJDAG 30 OCTOBER 1942
HYENA'S
DER EVACUATIE
Door de bezettende overheid moe
ten van tüd tot tijd maatregelen ge
nomen worden, die voor de betrok
kenen vaak minder aangenaam zijn
en in vele gevallen ingrijpend ge
noemd kunnen worden. Wij zijn
echter nog maar al tezeer geneigd
om te vergeten, dat wij in oorlogs
tijd leven en dat wij. in vergelij
king met andere landen in vele op
zichten een bevoorrechte positie in
nemen.
En wanneer de een of andere
maatregel genomen of zelfs maar
overwogen wordt, dan gelooven wij
bovendien eerder de meest fantas
tische en oncontroleerbare geruch
ten dan de sobere officieele publi
caties. De verordeningen, die ten
slotte uitgevaardigd worden om de
schade, veroorzaakt door bepaalde
maatregelen, zoo klein mogelijk te
maken, zijn voor velen een welkome
aanleiding tot nieuwe onrustwekken
de voorspellingen.
Tegen de overdreven geruchten,
tegen het gevaar om een willig oor
te schenken aan allerlei wilde voor
spellingen en kwaadaardige verzin
sels is reeds genoeg gewaarschuwd.
Wie hiervan het slachtoffer wordt,
verdient eigenlijk geen medelijden.
Wie eerder den man gelooft, die
met stelligheid weet „dat de neef
van mijn vrouw gehoord heeft van
een kennis van een kennis, die het
weten kan enz.", dan de officieele
publicaties, moet werkelijk maar
eens door schade en schande wijs
worden.
De man, die zijn kostbaar tafel
zilver in den grond begroef, omdat
je nu eenmaal niet weten kunt en
omdat er „geen gerucht is of er zal
wel een vlekje aan zijn", is voldoen
de gestraft, wanneer hij het na een
jaar of wat onherstelbaar gehavend
weer te voorschijn heeft gehaald.
Geruchtenverspreiders zijn er al
tijd geweest en zullen er wel altijd
blijven, ook in normale tijden. Fan
tasten en menschen. die geheimzin
nig moeten doen of zich tot eiken
prijs interessant willen maken vindt
men overal en hun aantal is grooter
dan wel eens vermoed wordt.
Erger wordt het. wanneer geruch
ten uit kwaadaardigheid of met
boos opzet verspreid worden. De
verspreiders vormen een gevaar
voor onze samenleving en tegen hen
kan niet streng genoeg worden op
getreden. Ditmaal willen wij het
echter niet over de geruchtenver
spreiders goed- of kwaadaardig,
hebben. Er is een andere, kleinere
groep, die meer de aandacht ver
dient.
Deze menschen kunnen het best
betiteld worden als de hyena's van
het gerucht, de aasgieren, die reeds
van te voren schijnen te bemerken,
dat zich een aantal van hun mede-
menschen in nood bevindt en die
hiervan op onmenschelijke wijze
gebruik maken. Wii hebben er reeds
velen leeren kennen. De bonnen
zwendelaars. de „deken- óf fietsen"
vorderaars, de gewetenlooze specu
lanten op het leed of de angst van
medemenschen. De niets ontziende
profiteurs, de lijkenschenders van
-dezen oorlog.
De iongste maatregelen, genomen
in verband met de evacuatie van be
paalde kustgebieden, hebben deze
categorie van duistere elementen
weer doen vermeerderen. De hye
na's van de evacuatie zijn reeds ge-
signaliseerd. Speculeerende op de
angst van velen, die in de kustge
bieden wonen, zagen deze hyena's
reeds gouden bergen in het ver
schiet. Zevenhonderd gulden moest
een verhuizer hebben, wanneer hij
ter zijner tijd een bewoner in de
omgeving van Den Haag zou ver
huizen. Dat geld was slechts „sleu-
telgeld". de verhuizing zelf moest
apart betaald worden.
In andere gevallen werd niet
minder dan tweeduizend gulden ge
vraagd voor een verhuizing over een
afstand van nog geen honderd kilo
meter. Werden bezwaren gemaakt
of durfden de betrokkenen wijzen
op de bestaande verordeningen, dan
haalde de verhuizer de schouders
op. Een zijdelingsche toespeling op
het gevaar dat het meubilair liep,
wanneer niet goedschiks de ge
vraagde som betaald werd. was
meestal voldoende.
Ook een aantal makelaars en wo-
ningbureaux meenden te kunnen
profiteeren van de evacuatie-angst.
Ook hier werden sleutel- en steek-
gelde.n gevraagd, die alle perken te
buiten gaan.
De hyena's van het gerucht heb
ben een nieuw arbeidsveld gevon
den. Het is daarom te hopen, dat de
ernstige waarschuwingen, die de
Gemachtigde van de Prijzen gege
ven heeft, bijtijds door daden ge
volgd worden. Aan de schaamteloo-
ze exploitatie van ons volk door een
gewetenlooze groep van profiteurs
moet ten spoedigste een einde ko
men.
Dr. Goebbels45 jaar
Vandaag viert de Duitsche minis
ter van propaganda dr. Goebbels
zijn 45sten verjaardag. Alle Berlijn-
sche bladen schenken aan dit feit
bijzondere aandacht. In bijna alle
bladen staat een foto van den mi
nister. Alle bladen vestigen er de
aandacht op. dat dr. Goebbels in de
worsteling om het bestaan van de
Duitsche natie op een van verre
zichtbare en verantwoordelijke
plaats staat.
TOESTAND KONING CHRISTI-
AAN BEVREDIGEND.
KOPENHAGEN, 29 Ocl. (D.N.B.)
Omtrent den toestand van den
Koning is vanochtend door de be
handelende gencesheeren het vol
gende medegedeeld:
De Koning was vanochtend na
een gestoorden slaap ietwat ver
moeid, maar zijn toestand is ove
rigens bevredigend, en de beter
schap duurt voort. De temperatuur
bedroeg 38,2, de polsslag 68.
In enkele dagen verscheidene
bolsjewistische divisies verslagen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 29 Oct. Het opperbe
vel der weermacht maakt be
kend:
In het Westen van den Kauka-
sus hebben de Duitsche troepen
vijandelijke tegenaanvallen afge
wezen op de bergstellingen, de
laatste dagen veroverd. Kroatische
jagers schoten 6 Sowjet-vliegtuigen
bij een eigen verlies neer.
Ten Westen van de Terek
hebben Roemeensche troepen
tezamen met Duitsche bergja-
gers, de door den vijand ver
sterkte en taai verdedigde stad
overd. De ten Noordoosten
van Naltsjik ingesloten vijan
delijke strijdkrachten werden
in den strijd vernietigd of ge
vangen genomen. Daardoor
zijn binnen vier dagen ver
scheiden Sowjet-divisfes uit
eengeslagen, tot nn toe meer
dan 7000 gevangenen gemaakt
en 60 stukken geschut, 38 tanks
en een groote hoeveelheid an
der oorlogstuig buitgemaakt
of vernietigd.
Te Staiingrad hebben onze troe
pen na den afweer van verschei
den tegenaanvallen andere deelen
van het industrieterrein en blok
ken huizen stormenderhand ver
overd. Ontlastingsaanvallen van
sterke, door tanks gesteunde vijan
delijke strijdkrachten op de Duit
sche stellingen ten Zuiden van de
stad bezweken, zooals tot dusver
nog steeds, onder zeer zware ver
liezen voor den vijand. Afgezien
vftn sterke activiteit boven de stad
bombardeerde de luchtmacht bij
dag en bij nacht vijandelijke vlieg
velden, batterijstellingen en trans
portbewegingen.
In het Noordwesten van de Kas
pische Zee zijn twee vrachtbooten
ROME, 29 Oct. Het Italiaansche
weermachtbericht van heden luidt als
volgt:
De hevige veldslag, die sedert vijf
dagen geleverd wordt aan het front
van El Alamein, heeft ook gisteren
nieuwe en felle aanvallen van den
vijand gezien, waartegenover de strijd
krachten van de spil een verbeten
weerstand boden. Wij hebben nog
eenige tientallen pantserwagens ver
nield en verscheidene honderden ge
vangenen gemaakt. Tijdens doeltref
fende aanvallen in scheervlucht heb
ben Italiaansche en Duitsche luchtfor-
maties mitrailleurvuur en bombarde
menten gericht op troepenconcentraties
en srtijdmiddelen in de linies van den
tegenstander. Twee Britsche vliegtui
gen werden neergeschoten door Duit
sche vliegers, twee andere door af-
weerbatterijen. De vliegvelden Luka
en te Venezia zijn gebombardeerd door
de luchtmacht van de spil. Een Spit-
fire vloog in brand, getroffen door
Duitsche jagers. Een formatie viermo
torige Liberator-machines die trachtte
de haven Navarrino aan te vallen, is
opgevangen door onze jagers en werd
gedwongen haar bommen in zee te la
ten vallen: een vijandelijk vliegtuig,
herhaaldelijk getroffen, stortte bran
dend in zee.
Een
toetssteen voor
geallieerden
de
van 3000 t. in totaal tot zinken ge
bracht, benevens twee tankbooten
en vijf andere, vrachtschepen in
brand gestoken of zwaar bescha
digd. De vijand verloor gisteren 44
vliegtuigen. Twee eigen toestellen
worden vermist.
De verbitterde worsteling in
Egypte heeft zich op den vijf
den dag van den afweerslag
nog verhevigd. Ondanks de
zwaarste aanvallen en onge
woon groot munitieverbruik
kon de vijand als gevolg van
den dapperen afweer der
Duitsch-Italiaansche troepen
geen successen behalen. Vele
honderden gevangenen werden
gemaakt. De aanvallen op de
vliegvelden van Malta wer
den voortgezet.
In Zuidoost-Engeland hebben
Duitsche gevechtsvliegtuigen gis
teren aanvallen gedaan op indu-
strieele, verkeers- en haveninstal
laties.
Doorgedrongen in industrie
gebied van Staiingrad.
Om de nieuwe doorbraak naar
de Wolga te veibreeden hebben de
Duitsche troepen zich op 28 Octo-
ber naar het opperbevel van de
weermacht meedeelt al vechten
de verder een weg gebaand door
het industriegebied van Staiin
grad. De bolsjewieken probeerden
De „Evening; Standard;" schrijft,
dat de slag bij de Salomonseilan
den een toetssteen voor de orgam-"
satie der geallieerde volken is. Er
worden, aldus het blad, „afmat
tende" gevechten geleverd in het
Zuidwesten van den Stillen Oceaan.
De „Evening Standard" geeft toe,
dat de Amerikaansche verliezen
zwaar zijn. Het blad staat echter
op het standpunt, dat dit niet zeer
belangrijk is, omdat zonder dezen
slag de Japanners „op een ander
oorlogstooneel actief" zouden zijn
geweest.
Het schijnt, dat de Japanners de
uitdaging der Vereenigde Staten
hebben aangenomen. Zij hebben
groote vlootconcentraties tot stand
nieuwe versterkingen naar de Sa-
lomons-eilanden. Ook het lot van
Afrika kan in toenemende mate
afhankelijk zijn van dat der Zuid-
zee-eilanden.
door tegenaanvallen deelen van
het eergisteren geleden terreiuver-
lies terug te krijgen. De aanvallen
konden echter in het Duitsche af-
weervuur en onder de bommen
der vliegende artillerie hun doel
niet bereiken. Duitsche infanterie
zette den weer vluchtenden vijand'
achterna en veroverde stormen
derhand fabriekshallen en huizen
blokken. Verscheidene vijandelijke
kazematten werden vernietigd. De
bommen der Duitsche gevechts
vliegtuigen stelden de vijandelijke
batterijen aan den Oostelijken
oever van de Wolga buiten ge
vecht. Duitsche jagers bonden den
strijd aan met bolsjewistische
vliegtuigen. Zij bewezen opnieuw
hun superioriteit door IJ vijande
lijke machines neer te schieten.
Vier andere toestellen stortten
neer in het vuur der luchtdoel-
batterijen. De zware verliezen dei-
bolsjewieken aan vliegtuigen dwon
gen den vijand, zijn aavallen op
28 October met verzwakte onder
steuning van vliegers uit te voe
ren. De vijand meende dit zwak
kere optreden der vliegers te kun
nen goedmaken door versterkingen
van de infanterie en van de pant-
seretrijdikraohten, Geen der her
haalde aanvallen leidde echter tot
het gestelde doel. Zij mislukten
ae onder zwar verliezen voo den
vijand in het afweervuur en onder
de bommen der Duitsche vliegtui
gen.
Het geval is er één uit duizenden,
doch het is typeerend voor de moei
lijkheden. die een jonge arbeider
moet overwinnen, om het iets ver
der te brengen. Toen het oogenblik
gekomen was. dat Jan de lagere
school zou verlaten, wist de hoofd
onderwijzer er zijn ouders van te
overtuigen, dat de jongen beslist
verder moest studeeren. Na veel
wikken en wegen, want vader was
landarbeider en het gezin telde nog
4 andere kinderen, werd dan beslo-
Rede Dr. K. KEYER I 8
Wat is leiding van de volksgezondheid
in Nat. Soc. zin?
Als alles behouden bleef, be
halve de volksgezondheid, is
alles verloren.
Als alles verloren ging, be
halve de volksgezondheid, is
alles nog aanwezig voor den
wederopbouw.
Met deze woorden verklaarde de
leider der Nationaal-Socialistische
Beweging der Nederlanden den
raad voor de volksgezondheid voor
geïnstalleerd. Wat is leiding van
de volksgezondheid in nationaal-
socialistisohen zin?
De doelstelling is:
1. Zorgen voor de zuiverheid van
het ras.
2. Zorgdragen voor een gezond
r^s door het instellen van een
jeugdcontröle in prophylactischen
zin, die reeds begint voor de ge
boorte en eindigt na de vervulling
van den dienstplicht.
3. Een geneeskundig apparaat
scheppen, dat in de toekomst dus
danig werkt, dat arbeidskracht
zoo lang mogelijk in stand wordt
gehouden en na ziekte of ongeval
met alle ons ten dienste staande
middelen zoo snel mogelijk valide
wordt gemaakt.
4. Al die maatregelen te treffen
die indirect noodig en van invloed
zijn op de volksgezondheid om een
lichamelijk en geestelijk gezond
en sterk volk te krijgen. Alleen
dan is het sana mens sano in
corpore verwezenlijkt.
De uitwerking van dit pro
gramma dient te geschieden
als boven werd aangeduid: in
nationaal-srjcflalistischen ztn.
Wat wil dat in de eerste
plaats zeggen?
Voorloopig bundeling van alle
krachten op geneeskundig ge
bied, die zich voor dat doel
willen inzetten Daarnaast door
opvoeding de jeugd in dezen
zin groot te brengen, om dit
arbeidsapparaat te kunnen uit
breiden en voor de toekomst
van den geheelcn inzet van
alle geneeskundige arbeids
krachten tot dit doel verzekerd
te zijn.
Al degenen, die dit principe niet
willen aanvaarden, of niet kunnen
begrijpen, zullen op den d«ur van
zelf uitsterven.
Bundeling
krachten.
van de juiste
Zooals de huidige oorlog toont,
dat door bundeling van de juiste
krachten tot een groot leger he
laas via den weg van de destruc
tie, door ©en doelmatige samen
werking, voor land en volk de
grondstofbronnen kunnen worden
verkregen, die langs anderen weg
niet bereikbaar bleken en toch
voor het volksbestaan noodzakelijk
waren, zoo móet hét ook mogelijk
zijn, door een juiste organisatie
een groot vredeswerk tot stand te
brengen door het samenbundelen
van alle kachten in den strijd te
gen de ziekte.
Deze arbeid dient verricht te
worden onder respecteering van
de individueele vij'heid, zoolang
de belangen van de gemeenschap
daar niet door .geschaad worden.
Hierin ligt het groote principi-
eele verschil met het ccunimunis-
me, dat totaal geen persoonlijke
vrijheid meer kent en dat geleid
heeft tot een verslaafd en verdier
lijkt millioenenvolk.
Vrijheid van hooger orde.
Dr. Keyer noemtdit: „Vrijheid
van hooger orde". Ieder, die in
eenige tak van bedrijf werkzaam
is, behoudt daarin zijn vrijheid,
maar de takken zelf zullen zich
dienen in te voegen in het groote
geheel, dat een juiste „Bewirt-
schaftnung" van Europa garan
deeren moet.
Maar eeh land, dat voor agra
rische producten de juiste ligging
en bodemgesteldheid heeft, zal niet
zoo maar groote industrieën kun
nen gaan oprichten, waarvoor de
grondstoffen van heinde en ver
moeten worden aangevoerd.
Aldus is ieder individueel vrij,
maar ondergeordend in groot ver
band, zooals dat in een hoogo ul-
tuur met een superieure leiding
verwacht mag worden.
ten. dat Jan naar de ambachtsschool
zou gaan. Deze doorliep hij met
prachtige rapporten, doch na het
einddiploma als machine-bankwer
ker te hebben behaald, leek het wel
onvermijdelijk, dat hij een betrek
king moest zoeken. Gelukkig echter
verklaarde een oom zich bereid, de
studiekosten aan de M.T.S. grooten-
deels te betalen. Voordat er een
jaar voorbij was. stierf deze echter.
De toelage werd ingehouden en of
schoon vader niets ongedaan liet.
kon er geen beurs worden verkre
gen. Jan verliet dus de school en
kreeg een plaats als leerling in een
groote machinefabriek. De studie
liet hem niet met rust. Op elke wij
ze probeerde hij verder te komen.
Avondcursussen, schriftelijke les
sen. niets werd verzuimd. Zoo bouw
de hij aan zichzelf; de maatschappe
lijke verhoudingen maakten het
hem voorloopig echter onmogelijk,
zijn betrekking met een beter be
taalde te verwisselen.
De oorlog kwam. doch het groote
gebeuren ging geheel aan Jan voor
bij. In zijn hart groeide slechts de
bitterheid, dat hij met al zijn gaven
en zijn wilskracht gebonden bleef
aan een plaats, die hem een bespot
ting leek voor zijn kunnen. Pas
toen hij een oproep ontving als ar
beider naar Duitschland te gaan.
drong het tot hem door. dat er toch
iets veranderd was. Hij ging. omdat
hij moest, vol wrok en overtuigd,
dat ook in het andere land voor
hem geen mogelijkheden zouden
liggen. Hij scheen gelijk te krijgen.
Wel kreeg hij ander werk en hoo-
fer loon. doch vooruitzichten vond
ij niet en tijd tot studeeren was er
nu bijna heelemaal niet meer. Het
viel zijn bedrijfsvoorman op. dat er
iets aan den jongen schortte en hij
ging eens met hem praten. Na lang
aarzelen opende Jan zijn haTt en
stortte al zijn twijfel, bitterheid,
hoop en verlangen uit.-Het slot was.
dat hij den raad kreeg, zich voor
het Langemarck-Studium te melden
Enkele weken later nam hii deel
aan een schiftingskamp voor Neder
landers in de buurt van Hannover.
Hij werd aangenomen. Th-~<s stu
deert hij in een Nederlndschen leer
gang en over enkele jaren zal hij
ingenieur zijn.
Er zijn velen als Jan. in Duitsch
land en in Nederland. Voor hen
werd het Langemarck-studium inge
steld. Indien ze meenen dat ze tot
hetzelfde in staat zijn. als hij. kun
nen ze zich aanmelden bij 't Lange
marck-Studium. Waaldorperweg 12.
Den Haag.
ste decennien gezwendeld is, dan
is het met het woord „vrijheid"
Dit geschiedde door enkele jood-
sche beursspeculanten in Londen
en New York, die over alle grond
stoffen beschikten en naar wille
keur de prijzen vaststel-dim ten
eigen bate en daardoor rijken en
contingenten aan zich hoorig
maakten. Dat alles werd gecamou
fleerd met het woord „vrijheid".
Om weer tot het medische ge
deelte terug te keeren, kan zich
dus ieder dat onderdeel van het
arbeidsterrein, dat hem ligt, kie
zen naar vrijen wil: maar aan den
staat de plicht, om door het vesti-
ginsrsbesluit te regelen, hoe veel
De historische
liaigsgang.
ontwikke-
Spr. toont ana hoe deze groei
geheel ligt in de historie van de
ontwikkelingsgang der dingen.
Aanvankelijk kende men hetstads-
hoofd, later kwam een samensmel
ting van burgergemeenschappen
tot staten en thans is het genie
van Adolf Hitier bezig om alle
staten en rijken van Europa aan
een te smeden tot een groot con
tinent.
Als er onder één motto de laat-
Dr. K. Keijer. leider van het Me
disch Front. Hoofdafdeeling Volks
gezondheid der N.S.B.
Foto VNP. Pax-Holland m.
artsen op den duur voor goeden
medischcn arbeid per hoofd van
de bevolking noodig zijn, welke
specialisten en in hoe groot aantal
er voor baanbrekende medische
opbouwarbeid bcnoodigd zijn.
Daardoor heeft de staat ook de
plicht, om op dit aantal reeds re-
guleerend in te werken bij het vast
stellen van het aantal studenten
aan de verschillende faculteiten
van de universiteit.
Verder aan den staat de plicht
om de welwillende krachten in te
schakelen in een groot medisch
productie-apparaat en de jeugd in
deze doelstelling op te voeden.
Ruim baan voor den be
gaafde.
Als derde nat. soc. principe
wordt aan iedereen zoo veel moge
lijk de gelegenheid gegeven, om
zich zoodanig te ontwikkelen, als
zijn aard dat aangeeft en hem op
die plaats in de maatschappelijke
samenleving te helpen komen,
waar hij krachtens zijn capacitei
ten en aanleg behoort.
Men vergete daarbij niet, dat
juist voor het beroep van arts de
gaven van hoofd en hart van zoo
onschatbare waarde zijn bij de be-
Maan
op
22.55
1 Nov
L.K
8 Nov.
N.M.
Maan
vanavond om onder
10 14L 14.06
18.16 uur 15 nov.
tot morgenochtend E.K.
8AA 22 NOV
.32 uur v.m.
handeling van de zieken, dat zij
een integreerend bestanddeel vor
men, 'om iemands individueele ge
schiktheid te bewijzen.
De erfbiologie speelt hierbij een
groote rol en het zal daarom goed
zijn, om daarmee rekening te hou
den. Zelfs min of meer krim-ineele
typen, aldus spr. zijn onze gelede
ren binnengeslopen. Maar het is
de taak van den nationaal-socialis-
tischen staat, deze menschen te
signaleeren en te verwijderen.
Daarom is aan de leiding der
artsenkamer de groote en belang
rijke taak opgelegd, om de omstan
digheden zoo gunstig mogelijk te
maken, opdat ieder, naar zijn aard
en zijn capaciteiten, zich zoo voor-
deelig mogelijk kan ontwikkelen
en de belemmeringen weg te ne
men, die arbeid op hoog weten
schappelijk niveau in den weg
staan en onmogelijk maken. Daar
bij dient te worden bedacht, dat
onze taak voorloopig slechts een
grondlcggende beteekenis kan we
zen voor de ontwikkeling in de na
ons komende jaren.
Kom ik nu op de directe aan-
vangsarbeid, die voor ons ligt,
dan zou ik uw advies willen in
winnen over de wijze, waarop in
te richten is de jeugdcontröle in
prophylactischen zin, die zich uit
strekt van de geboorte tot na het
vervullen van den dienstplicht.
Spr. uit daarbij de overtuiging,
dat ziah op het gebied der voeding
een evolutie voltrekt, die verwant
is met de evolutie in het maat
schappelijk leven, waarvan de
Nat.-Soc. Beweging der Nederlan
den de voornaamste draagster is.
De taak van den Voedings
raad.
Het voorlichtingsbureau van
den Voedingsraad zal zijn actie
moeten richten op:
1. het verzekeren van het zoo
doeltreffend mogelijk gebruik vau
de beschikbare levensmiddelen
met het drieledige doel:
a. de volkskracht ongerept in
stand te houden;
b. verspillen te voorkomen en
c. een harmonschen bouw van
onze volkshuishouding te steunen
Een stelselmatige voorlichting
en propaganda; die de voedings
gewoonten van de bevolking zoo
danig beïnvloedt, dat daardoor
ook in de verdere toekomst een
zoo volwaardig mogelijke voeding
verzekerd blijft.
De mijnwerkers.
Bijzondere aandacht zullen wc
besteden aan de mijnwerkers, die
den zwaarst denkbaren arbeid ver
richten. Niet alleen dat de onsocia
le behandeling der mijnwerkers,
zelfs gesteund in de wet, onder de
loupe genomen moet worden, wat
de silicose betreft, ook de ^aaR
van de mijnwerkers-nystagmus
en de kruipknie als beroepsziekte
vragen onze bijzondere aandacht.
Daarnaast moet de hygiëne in de
mijnen bevorderd worden en dient
de waardeering voor den zwsren
taak van den mijnweker tot uit
drukking te komen in zijn pensi
oen, dat nu nog slechts een joden-
fooi is.
Even belangrijk is de grondige
rli eu;mabes t. rij d in g.
In verband met de ontwikkeling
van het fondswezen, zegt spr. nat
alle sociale maatregelen, hoe goed
ook bedoeld volkomen haar waarde
verliezen, wanneer niet van des
kundigen kant gezorgd wordt dat
het hoogste goed van den staat
„volksgezondheid" hierbij veilig is
gesteld.
De taak van den werkgever is
zeer terecht, zooveel menschen als
mogelijk is, tegen alle ziekte-risi
co's te verzekeren. Maar hierbij
vindt dan ook zijn taak haar be
grenzing. De garantie voor een be
hoorlijke behartiging van de volks
gezondheid kan slechts in medische
handen berusten.
Daartoe wordt aan den commis
saris voor het fondswezen toege
voegd een raad van bijstand, be
staande uit enkele artsen, die op
het gebied van 't fondswezen des
kundig kunnen worden geacht.
De commissaris heeft de plicht,
wat het medische gedeelte betreft
deze adviezen te aanvaarden, de
financiëele mogelijkheden er van
te overwegen en het geheel langs
wettelijken en ambtelijken weg tot
uitvoering te brengen.
Uit alles blijkt dus, dat het be
langrijkste bezit van een volk is
het behoud van de volksgezond
heid. waarvoor we alle krachten
op geneeskundig gebied moeten
bundelen ter bepaling van den ge
zondheidsgraad en daarna alle
maatregelen verrichten voor ver-
beterig van de volksgezondheid.
Dan zullen we een gezonde, levens
krachtige jeugd zien opgroeien, en
dan ook zal blijken, dat ons volk
behoort tot de krachtigste volke
ren van Europa.
