NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Hevige gevechten in het gebied ten Z. van Bjelgorod
AANVAL OF CONVOOI BIJ GIBRALTAR
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9,
Bureau der Schager éditle:
Behagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
MAANDAG 16 AUGUSTUS.
SCHAGER EDITIE.
87e Jaargang, No. 189, 2 pagina's.
Dese Coaraat verschijnt dageltfk»-
Advertentie-tarief.
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie 11 ct. per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvraag.
WEERMACHTBERICHT.
Op verscheidene plaatsen bolsjewistische
stormloopen afgeslagen.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 15 Aug. (D. N. B.)
Het opperbevel der weermacht deelt
mede:
Van den zuidelijken sector van het
Oostelijke front worden slechts plaat
selijke gevechten gemeld.
De groote worsteling in 't gebied ton
solden van Bjelgorod duurt met on
verminderde hevigheid voort. Over
al, waar de bolsjewisten stormlie
pen, werden zij bloedig afgeslagen.
Op enkele plaatsen gingen onze
troepen tot den tegenaanval over
en sloegen zij, gesteund door sterke
formaties der luchtmacht, opgedron
gen vijandelijke stootformatles uit
een.
In het gevechtsgebied ten zuiden
van Orel en aan het front ten zui
den en zuidwesten van Wjasma mis
lukten eveneens talrijke aanvallen
der bolsjewisten in zware gevechten
en met zware verliezen voor den
vijand.
Ook ten zuiden van het Ladogameerr
stortten gisteren alle aanvallen der
bolsjewisten ineen. De bolsjewisten ver
loren gisteren 86 vliegtuigen en 179
pantserwagens, waarvan alleen al 117
in den sector van een ten noordwesten
van Jarzewo opereerend legercorps.
De strijd op Sicilië.
Op Sicilië leed de vijand bij vrij
krachtige aanvallen in den noordelijken
sector gevoelige verliezen.
Een Duitsche "Huikbootjager bracht in
de Middellandsche Zee een vijandelijke
duikboot tot zinken.
Boven Noord-Duitsch gebied versche
nen in den afgeloopen nacht slechts
enkele stoorvliegtuigen.
Nieuwe terreuraanval
op Milaan.
Aan het Italiaansche legerbericht
van 15 Augustus ontleenen wij het vol
gende:
„In de nieuwe stellingen aan het Si-
ciliaansche front bieden de Italiaanscii-
Duitsche troepen hardnekkig weerstand
aan den vijandelijken aanval. Bij ge
vechten met een' numeriek sterkere
vijandelijke groep boven het slagveld
echoten onze jagers zes Spitfires neer,
vijf andere vliegtuigen werden door
Duitsche jagers -vernietigd. Formaties
Italiaansche torpedo vliegtuigen troffen'
in de Golf van Palermo een koopvaar
der van middelbare tonnage en voor
Bizerta een petroleumtankschip van
meer dan 10.000 ton, dat, rechtstreeks
getroffen, explodeerde.
Vijandelijke vliegtuigen wierpen in den
afgeloopen nacht bommen op Milaan,
"Mlardoor talrijke huizen Instortten en
verscheidene branden uitbraken. Drie
bommenwerpers werden neergeschoten
door luchtdoelbatterijen, 1 door nacht-
Jagers.
Bij aanvallen met brandbommen op
plaatsen in de provincie Catanzaro ver
loor de vijand een vliegtuig. 2 Vlieg
tuigen zijn niet teruggekeerd van de
operaties der laatste twee dagen In da
afgeloopen week hebben onze vloot-
egnheden en onze motorvlotten in de
Straat van Messina ^lf vliegtuigen van
verschillende types verniet'vd".
De aanval op Milaan.
Over den nieuwen luchtaanval op
Milaan wordt nader gemeld.
De Britsche luchtmacht heeft gister
nacht de stad Milaan op hetzelfde uur
aangevallen als de vorige maal. De
aanval was vooral gericht op het zuid
westelijke deel der stad, alsmede tegen
een voorstad, waar daklooze gezinnen
een toevlucht hadden gezocht. Stefani
voegt hieraan toe. dat uit alles blijkt,
„dat de vijand er uitsluitend naar
streefde de bevolking te vermoorden en
te terroriseeren'
Zwaar getroffen werd de wiik tusschen
het centrum en de Porta Ticinese. de
Porta Genova, de Porta Magenta en de
Porta Semoione. De rc-htervleugel va"
het koninklijk paleis werd een prooi
der vlammen. Voorts werden de ge
heele Via Tnrine. de Corso Genova. d-^
Piazzo Cordusio en de l argo Cairo!'
verwoest. Onder de getroffen zieken
huizen en andere humanita're instellin
gen noemt stefani het instituut voor
oorloPsinval'den aan de Piazzo Giovan-
r>i riMio
De verliezen In Rome.
Bekend is gemaakt, dat de verliezen
die tot dusver zijn geteld onder de bur
gerbevolking van het Vrijdag gebom
bardeerde Rome, bedragen: 218 dooden
en 560 gewonden. Het aantal slacht
offers in Terni bedraagt: 304 dooden en
503 gewonden.
Rome toi open stad verklaard.
Stefani deel medt: De Italiaansche
regeering had reeds op 31 Juli door be
middeling van den H. Stoel haar be
sluit medegedeeld om Rome tot open
stad te verklaren en was in afwach
ting van de voorwaarden waarop deze
verklaring kon worden aanvaard.
Gezien de herhaling van de lucht
aanvallen op Rome. het centrum van
de katholieke wereld, heeft de Italiaan
sche regeering het besluit genomen om
zonder langer te dralen formeel
openlijk de verklaring af te leggen dat
Rome een open stad is en dat zij bezig
is de noodzakelijke maatregelen te ne
men in overeenstemming met het in
ternationale recht.
De besprekingen in de
Ver. Staten.
Churchill weer in Quebec.
Churchill is, volgens een bericht van
den Engelschen nieuwsdienst, naar
Quebec teruggekeerd.
Huil over de besprekingen.
„Alles wat ik over de houding van
Stalin ten aanzien van de besprekingen
te Quebec kan zeggen, is, dat ik geloof
dat Roosevelt en alle andere staatslie
den der geallieerden elkaar over alle
phases van hun houding wederzijdsch
op de hoogte hebben gehouden," zoo
verklaarde minister Huil op de pers
conferentie.
Verwondering te Londen.
Een communiqué van Tass, waarin
gezegd wordt dat Stalin niet tot de
conferentie tusschen Roosevelt en
Churchill is uitgenoodigd, heeft te Lon
den groote verwondering gewekt, zoo
meldt de Londensche correspondent van
Stockholms Tidningen.
In de Engelsche hoofdstad, zoo con
stateert het blad, is men den geheelen
tijd ervan uitgegaan, dat Stalin. resp.
de Sovjetregeering. tot deze conferen
tie was uitenoodigd. Beoordeelaars van
den politieken toestand in Londen be
stempelen in dit verband den toestand
als uiterst onduidelijk en onbevredi
gend. De conservatieve „Evening News"
schreef in dit verband: Op dit tijdstip
van den oorlog is vooral voor Engeland
een harmonische verhouding tot de
Sovjetunie van de grootste beteekenis
Daarom kan de ondu-V'elijkhe'd die over
de conferent'e ChurchiH-Roösevelt
hangt, eenvoudig niet over het hoofd
»*'en worden.
De Manchester Guardian
schrijft als volgt: Ook het feit. dat het
voor Stalin, als opperbevelhebber bui
tengewoon moeilijk is, zich geruimen
tijd uit de Sovjetunie te verwijderen..
nauwelijks een rechtvaardiging voor
een ..dubbelzinnige verklaring" die den
indruk achterlaat, dat de Sovjetunie op
zettelijk bij de Engelsch-Amerikaansehe
besprekingen is verwaarloosd.
Zal Churchill nog naar Moskou
gaan?
Uit Lissabon wordt gemeld: In En
gelsche kringen, die* met de Brtischc
ambassade te Lissabon in contact staan,
is men van meening, dat Churchill van
Amerika uit naar Moskou zal gaan. Dit
is 't eigenlijke doel van de heele Ame-
rikaansche reis. Het is noodzakelijk
geworden om Stalin. wiens eischen
steeds dringender worden, daar Rusland
zich in den meest kritieken toestand
bevindt sedert het uitbreken van den
oorlog, te kalmeeren. Aan den eenen
kant worden de eischen van Stalin op
politiek gebied steeds brutaler. Zoo
heeft hij o.a. geëischt, dat een van zijn
ertrouwenslieden. waarschijnliik een
Ttaliaansch communist, met het burger
lijk bestuur van Italië belast zal wor
den. zoodra dit land bezet is. Aan den
nderen kant heeft. Engeland er juist
belang bij. zoo verluidt in vertrouwe
lijke pesnrokken tusschen Engelsche
'ournalisten onderling, dat Rusland i"
den oorlog tegen Duitschland leejr-
b'oedt.
Keuringen voor de Waden S.S-
het Legioen en de Landwacht.
Het SS-Erzatzkommando deelt mede
Iedere gezonde Nederlander tn den teel
tijd van 17—45 jaar kan zich vrijwillig bU
de hieronder vermelde adressen vervoe
gen. teneinde gekeurd te worden voor de,
Waffen-SS of de Landwacht
TUdens de keuringen worden alle In
lichtingen verstrekt mei betrekking tot
de verzorging van familieleden, duur der
opleiding extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
ln Nederland moeten blijven. kunnen
dt®m nemen bij de Landwacht of bij het
83-Wachtbitanlon in Amersfoort
Zij. die tot de Germaansche-SS ln Ne
derland toitreden willen, kunnen zich
eveneens aanmelden
Personen tusschen 18—30 Jaar, die aan-
meldingspllchtig zün voor den Arbeids
Inzet, kunnen zich eveneens op een der
keoringsdager, aanmelden en worJcn ge
durende hun verbintenis van den Ar
beidsinzet vrijgesteld.
17 Aug., 9—12.— uur, Breda. Restaurant
Modern. Markt
17 Au^ 15—18.— uur. de.» Bosch, Hotel
Noord-Lrabant. Itarkt 45.
18 Aug., 9.—12.— uur, Venlo, Deutsches
Haus, Egmondstr. 16.
18 Aug., 15.—18.— uur. Arnhem, Café
Royal.
19 Aug., 9.—12.— uur, Hengelo. Café Mo
dern, Spoorstraat 18.
19 Aug., 15.-18.- uur, Zwolle, Hotel G1J-
tenb'eek.
20 Aug., 9.—12— uur. Assen, Concert
huis a'd Vaart
20 Aug 15.—18.— uur. Groningen. Con
certhuis, Poelestraat.
21 Aug., 9.—12.— uur, Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat
Op weg naar de hoofdstrijdlinie. Grenadiers van de divisie „Grosz-
deutschland" rukken op naar voren, om hun kameraden af te
lossen PK Ke^pl-PBZ-R-P m
170.000 br. ton vijandelijke scheepsruimte
tot zinken gebracht.
Vrijdagavond, zoo werd uit Madrid
door het agentschap Efe gemeld, werd
ter hoogte .van Cabo de Palos aan de
Spaansche Oostkust een gevecht waar
genomen tusschen Duitsche bommen
werpers en 'n Engelsch—Amerikaansch
convooi, dat werd begeleid door tor
pedojagers en andere oorlogsschepen.
Men kon zien, dat van het convooi
alleen al tien schepen tot zinken wer
den gebracht.
Bijzonderheden.
Uit Berlijn meldt men nog de vol
gende bijzonderheden:
Een groot vijandelijk convooi is, zoo
als in een extrabericht is bekend ge
maakt, in de avonduren van 13 Augus
tus. door een eskader Duitsche torpedo-
vliegtuigen aangevallen en uiteengesla
gen. Het convooi was, naar het D.N.B.
verneemt, in den loop van den dag uit
den Atlantischen Oceaan de Middelland"
sche Zee binnengéloopen. Het bestond
uit ongeveer 70 volgeladen vrachtsche
pen. transportvaartuigen en tankboo
ten en werd zwaar beveiligd door tor-
pedobootjagers en corvetten. Ongeveer
110 mijl beoosten Gibraltar, in de na
bijheid van het Spaansche eiland Albo-
ran, begon nog vóór het invallen der
schemering de aanval. Ondanks den
buitengewoon feilen afweer vielen de
Duitsche vliegtuigen aan. allereerst in
scheervlucht, op de grootste vrachtsche
pen en tankbooten, waarop de torpedo's
werden gericht. In steeds nieuwe aan
vallen zochten de Duitsche toestellen
telkens nieuwe doelen voor hun torpe
do's. Reeds kort na het begin van den
aanval waren gevoelige bressen gela
gen in het convooi. Talrijke schepen
stonden in lichterlaaie. Intusschen was
de schemering aangebroken, echter zon
der dat de Duitsche vliegtuigen van
hun aanval aflieten. In het licht der
brandende schepen zetten zij den strijd
voort, die weer bemoeilijkt werd door
de zware rookwalmen. Latere verken
ning wees uit, dat in totaal 32 vijande
lijke scheepseenheden met tezamen
170.000 bruto ton tot zinken gebracht of
vernietigend getroffen waren.
Latere verkenningen.
Het succes van den, aanval is. naar
het D.N.B. verneemt, door verken-
ningsvltegers. die den volgenden dag
EXTRA BERICHT VAN HET
DUITSCHE OPPERBEVEL.
Zware schade aan convooi
toegebracht.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 15 Aug. (D.N.B.) Het
opperbevel der weermacht deelt
mede:
In de avonduren van den 13den
Augustus heeft een eskader Duit
sche torpedovlicgtuigen onder hevel
van majoor Kluempcr ten Oosten
van Gibraltar een groot convooi, dat
de Middellandsche Zee binnenvoer,
bij verrassing aangevallen,
In kloekmoedig ondernomen aan
vallen plaatsten onze bemanningen
luchttorpedotreffers op 32 schepen.
Twee torpedojagers en vier groote,
volgeladen koopvaardijschepen,
waaronder een tankschip, zonken
onmiddellijk. Acht andere schepen
bleven brandend met zware slagzij
stilliggen.
Door de invallende duisternis en
den hevige» afweer van het lucht
doelgeschut kop het lot van de ove
rige getorpedeerde schepen aan
vankelijk niet worden waargeno
men. De voortdurend verrichte
verkenningen hebben echter beves
tigd. dat van dit convooi tenminste
170.000 ton tot zinken gebracht of
vernietigend getroffen is. Zeven
eigen vliegtuigen zijn niet terug
gekeerd.
over de rest van het convooi hebben
gevlogen, geheel bevestigd. Met onge
veer 70 eenheden was het convooi op
13 Augustus de Straat van Gibraltar ge
passeerd. Op 14 Augustus constateerden
de Duitsche verkenners dicht bij de
Noordafrikaansche kust nabij Kaap Te-
nes tusschen Oran en Algiers nog
slechts 40 varende schepen. Nabij Albo-
ran lagen nog schepen te branden. Niet
minder dan 21 groote eenheden konden
hier geteld worden. Groote olievlekken
lagen op het water
ZUIDELIJK DEEL VAN NANKING
OVERSTROOMD.
Eer. taifoen met daaropvolgende wolk
breuken heeft den stand van het grond
water in Nanking zoo sterk doen stij
gen, dat het zuidelijk deel van de stad
overstroomd is. Ook de stand van de
Jangtse is tot dusver meer dan een
meter gestegen en bedreigt de voorstad
van de haven. Daar het water van de
Jangtse voortdurend stijgt, hebben de
autoriteiten iast gegeven dat de dijken
onverwijld moeten worden verhoogd.
De laatste groote overstrooming van de
Jangtse was in den herfst van 1933.
VAKKUNDIGE KRACHTEN VOOR
SCHOUWBURGEN EN ORKESTEN
IN DUITSCHLAND.
's-GRAVENHAGE, 14 Aug. De
Beauftragte van de .Reichskulturkam-
er für die Niederlande" deelt mede:
De Duitsche schouwburgen en orkes
ten in Duitschland kunnen vakkundige
krachten gebruiken. Orkestmusici, too-
neelspelers, zangers, dansers, ensce-
neerders alsmede technisch personeel,
tooneelmeesters en tooneehverklieden,
die in hun beroep in Duitschland te
werk willen worden gesteld, kunnen
zich daartoe aanmelden btf de Neder!.
Kultuurkamer in Den Haag, 2e v. d.
Boschstraat 44.
Bij onze Vrijwillig*-»"». Een d«r man
oen bi) een veroverde tank HIJ houdt
zijn hand in het gat, dat door eet.
granaat van den .Tijger" is geilagen
SS PK Zschackel-O-H-P m
22 Aug., 9.—14.— uur, Amsterdam
Dam 4
23 Aug., 9—13— uur. Utrecht. N.V.-
Huls. Oudegracht 245.
24 Aug 9 14 uur. Amersfoort. Pol
Durchgangslager, Leusderweg.
25 Aug., 9.—14 uur. den Haag. Café
Den Hout, Bezuidenhout 11—13.
Aangifte van
radio-ontvangtoestellen.
•s-GRAVENHAGE, 14 Augustus.
Alle houders van een radio-ontvangtoe
stel moeten hun toestel opnieuw aan
geven met "»en formulier model A X,
dat van 16 Augustus e.k. af verkrijg
baar is op de postkantoren Ook zij,
die, naast een aansluiting op de rijks-
radiodistributie een ontvangtoestel mo
gen houden, moeten dat aangeven.
Eveneens zij. die in het bezit zijn van
een verzegeld toestel; zij moeten in
punt 5 van het forpiulier achter het
woord radio-ontvangtoestel" de aan
wijzing „verzegeld" schrijven.
De ingevulde formulieren moeten
binnen 14 dagen worden ingeleverd op
een postinrlchting. Daarna zullen zij,
die nog geen luistervergunning hebben
er een toegezonden kragen. De luis
tervergunningen 1942 (blauw) zullen ge
leidelijk opgevraagd en door nieuwe
vervangen worden. De genummerde
luistervergunningen 1943/44 (grijs) moe
ten in de maand, welke in de „Be
langrijke Mededeelingen" op de achter
zijde is vermeld, worden ingewisseld
tegen een luistervergunning 1944/45.
Als houders van radiotoestellen zijn
te beschouwen diegenen, die op 't
oogenblik nog zulk een toestel in hun
bezit hebben, in welken staat dit ook
verkeert»
Boete voor arbeiders.
's-GRAVENHAGE. 13 Aug. Dc ge
machtigde voor den arbeid heeft een
beschikking uitgevaardigd, krachtens
welke de werkgever een boete kan op
leggen aan den arbeider, die geduren
de een werkweek zonder bepaalde en
gegronde redenen ter beoordeeling
van den werkgever werkuren heeft
verzuimd of den arbeid, waarvoor hij
is aangenomen, niet naar zijn beste
vermogen heeft verricht.
Deze boete bedraagt: a. voor arbei
ders, wier in geld vastgesteld loon 4
gulden of minder per dag bedraagt, ten
hoogste 4 gulden per week; b. voor ar
beiders. wier in geld vastgesteld loon
meer dan 4 gulden per dag bedraagt,
ten hoogste 25* procent van het in geld
vastgesteld loon per week.
De opgelegde boeten vervallen aan
den staat, tenzij voor boeten in de on
derneming een andere bestemming is
bepaald.
Deze beschikking treedt onmiddellijk
in werking. In de overweging en voor
de totstandkoming dezer beschikking
wordt gezegd, dat ieder lid van de Be-
triebsgemeinschaft verplicht is zijn bes
te krachten aan het Betrieb en de ge
meenschap te geven. Aangezien het
echter herhaaldelijk voorkomt, dat de
Gefolgschaftsmitglieder zich aan hun
plichten als zoodanig trachten te ont
trekken door ongeoorloofd verzuim van
arbeidsuren of anderszins, moet het den
Betriebsführer mogelijk worden ge
maakt tegen dergelijk plichtsverzuim
op te treden door het opleggen van een
geldboete.
HOOGLEERAAR BENOEMD.
's-GRAVENHAGE, 14 Aug. Het
Rijkscommissariaat maakt bekend:
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft den com
missaris der provincie Zuid-Holland,
mr. dr. R. van Genechten, benoemd tot
gewoon hoogleeraar ln het strafrecht
aan de rijksuniversiteit van Leiden.
VRIJSTELLINGSBEWIJZEN.
's-GRAVENHAGE, 14 Aug. Van ge
zaghebbende zijde werd heden medege
deeld, dat de bruine bewijzen, volgens
welke de houder van den arbeidsinzet
in Duitschland is vrijgesteld, niet bij den
patroon behooreii te berusten doch door
den vrijgestelde zelf bij zich moeten
worden gedragen.
Deze bewijzen immers gelden als het
ware als een paspoort voor alle moge
lijke gevallen.
GELDIGHEIDSDUUR
EXTRA-VERSNAPERINGSBON MET
TWEE WEKEN VERLENGD.
•s-GRAVENHAGE, 14 Aug. De gel
digheid van bon Algemeen 621, welke
recht geeft op het koopen van een ex
tra rantsoen van 100 gram chocolade
of saïkerwerk, is verlengd tot en met
28 Augustus a.s.
Mensch en Maatschappij.
H.
Het definitieve en onverdelgbare ge
luk der mensehheid, waarfh het begrip
broederschap een volkomen levend be
ginsel geworden zal zijn, verrijst aan
den oever eener thans nog meetlooze
zee van tijd. En gedurende den tocht
over dien oceaan van eeuwen verkeert
het menschdom in een ononderbroken
evolutie en een gestadigen groei naar
de rijpe bezonnenheid.
Bij deze idealistische opvatting der
toekomstige samenleving en ik merk,
wellicht ten overvloede, op, dat „idea
listisch" hier allerminst begrepen mag
worden als „onbereikbaar" zooals dik
wijls gebeurt kan men zich uiteraard
twee vragen stellen. Heeft deze groot-
sche volgroeiing naar het goede plaats,
omdat de opeenvolgende menschenge-
slachten er meer of minder bewust naar
gestreefd hebben, of voltrekt zich het
proces o n d an k s de mensehheid en
dus in feite buiten haar om?
Nam men het laatste als vaststaand
aan, dan zou aan een, m.i. uiterst on-
gewenscht, element van fatalisme niet
zijn te ontkomen en zou het „Gods
water over Gods akker laten stroomen"
voor den denkenden en naar zelfstan
digheid en vrijheid hakenden mensch
een beangstigend karakter aannemen.
Het behoort tot de groote en veelal
aantoonbare levenswijsheden, dat de
waarheid der dingen in het midden ligt,
en dat zal ook hier het geval zijn. De
ontplooiing der menschen tot de hoog
ste en edelste waar,den zal eenerzjjds
verwezenlijkt worden door den bewus-
ten en scherp-gerichten wil naar het
goede ik sprak -bij een vroegere ge
legenheid i^eds over de exponenten der
mensehheid, die er door alle tijden heen
hun talenten en zelfs hun leven voor
over gehad hebben om het bestaans-
pen te vervolmaken en anderzijds
omdat die ontplooiing het natuurlijke
doel der mensehheid is, want ook als
zóódanig kan begrepen worden het
woord van den filosoof, die leeraarde:
„De bestemming der menschen ligt bij
God en niet in het slijk." De mensch
wil, louter en alleen omdat hij
mensch is, reeds het menschelijke,
dat is: het goede. Het is dus duidelijk,
dat de mensehheid aan haar toekomst
moet werken; moet bouwen, en dat
eerst via tusschenvormen de eindvorm
van geluk en vrede bereikt kan wor
den.
Wanneer men bereid is de ontwik
keling der wereld in dit'licht te zien,
worden alle beproevingen, die menschen
en volken opgelegd worden, ver boven
zichzelf uitgeheven; zij worden als ra
dium, dat een, op den duur, genezen-
den invloed uitoefent. Er is hier een
merkwaardig parallelisme vast te stei-
'en tusschen den mensch en de wereld,
want ook 's menschen karakter wordt
gevormd en geadeld in de eerste plaats
door zijn smartelijke ervaringen;
deze kunnen zijn als harde, snijdende
diamanten of als robijnen met donke
ren gloed om het even, maar fon
kelend en lichtend zijn zij steeds! De
beroemde Fransche dichter Alfr«d
de Musset zegt dan ook terecht in é^n
zijner onsterfelijke „Nachten": „L'hom-
me est un apprenti. la douleur est son
maiire" (De mensch is een leerling, zijn
meester is het lijden). Men kan den
mensch ik bedoel het individu
zien als een kleine wereld en de wereld
kan men beschouwen als een mensch.
De inhoud hunner ontwikkelingsgangen
is. in wezen gelijk, alleen de tijdsduren
verschillen.
Wüsgeeren hebben het verkondigd,
dichters hebben het bezongen, menschen
hebben het geloofd en gehoopt: aan den
horizon der tijden ligt het paradijs op
aarde' Maar dit aardsche paradijs,
waarin vrede en broederschap zullen
heerschen. moet men zich nu ook weer
niet verkeerd voorstellen. Het zal «tel-
lig geen oord zijn, waar, volgens het
Testamentisch beeld, al het gedierte
des velds zich aan onze voeten zal
neerleggen of, om wat moderner en
huiselijker te spreken, de gebraden
kippen ons in den mond zullen vliegen
en Ce rozen TJriemaal per jaar in bloe,
zullen staan. Zóó is het niet. Ook een
eerlijk ideaal heeft zijn grenzen, en
tusschen een eerlijk ideaal en dwaze
fantasterij gaapt een breede en onovoi -
brugbare kloof. Wanneer het tijdstip
der menschelijke voldragenheid, dat in
een vèr verschiet ligt, aangebroken za:
zijn, zal het toch nog steeds om m e n-
s c h e n gaan. De aarde zal nimmer
een hemel worden en de mensch- i
zullen nooit in engelen veranderen. Wij
kunnen slechts menschen worden in
de allerbeste beteekenis van het woord
Omtrent de uitdrukking „aardsch p i-
radijs" dient men zich dus wel terdege
rekenschap te gevent Van dit aardscnf
paradijs kan men zich echter een voor
stelling maken wanneer men de bes e.
nobelste en verdraagzaamste mensche f
want de ééne mensch verkeert uiter
aard reeds thaps in een beter stadium
van mensch-zijn dan de andere in
hun doen en laten gadeslaat. Ik zou on
den voorgrond willen stellen, dat in den
eindvorm der mensehheid hetgeen
inmiddels niet zeggen wil, dat deze
eindvorm verstard en voor geen ver
dere ontwikkeling en vernieuwing vat
baar zal zijn het geluk vooral ge
legen is in samenleven en sa
menwerken. Men kan het kor:,
doch allesomvattend aldus zeggen: „Al
le burgers zullen voor- of tegenspoed
ondervinden, wanneer één van hen
voor- of tegenspoed ondervindt." Kr
moet gaandeweg een mensehheid ko
men en naar mijn overtuiging z a 1
deze er ook komen waarin één lei
dend motief de hoofdrol vervult: men-
schelijkheld! En binnen de begrenzing
dezer menschelijkheid vallen: wede -
zijdsch begrip, vertrouwen, eerbied
verdraagzaamheid, arbeid, vrijheid, doch
ook leed. al zou 't alleen reeds 't leed
bij ziekte en sterven zijn. en dat is
heel goed ook. want een samenleving
zonder de veredeling van het leed
dat als een wel pijnlijke, maar tor1'
steeds verreinende vlam door ons hart
slaat zou waarlijk niet ideaal ge
noemd kunnen worden.
Zoo ziet men, dat het aardsche para
dijs een wereld bewoond door men
schen, die een tot mondigheid gerijp-e
ziel bezitten weinig gemeen heeft
met het traditioneele paradiis, dat bet
visionnaire genie van een Dante Ali-
ghieri ons in zulke betooverende verzon
geschilderd heeft. Ondanks het. .idealis
me," waarop sommigen zoo medelijdend
neerzien, wordt dus geen vlucht in de
wolken gemaakt, doch op den beeanen
grond eener gezuiverde wereld geble
ven.
Gij. lezer, zult mii thans onder mee
kunnen vragen welke argumenten ik
kan aanvoeren om de voorspelling die-
komende maatschappij aannemelijk 'e
maken. Miin antwoord daarop is twee
ledig. In de eerste olaats bataat er
een ..weten." dat moei'.iik onder woor
den gebracht kan worden, omdat het
uit bijzondere bronnen Ik heb hier
mede, en men boude mii de waarseh i-
wing ten goede, natuurlijk geen zwar
te Ipmst" op het oog! geweld is en
dat men alleen eenigermate zou kunnpn
benaderen met het citeeren van 'de flern
«n bevriidende getuigenis- ..Mijn gele""'
's het bewiis voor de dingen, die <*•-
♦bang nog niet kan aanschouwen". E"
ln de tweede olaats zou ik TT een rogks
de historie der men«cben geputte
Teiten kunnen noemen, die mijn vk»ov-
■mande beweringen staven en naar-spjie
'''ene overtuielng heen wijzen naar he'
--iTvtsehe paradijs, dat. aan den éfwje-
van vele peuwen in schooneji. meood'^-
"iken luiater verHizen gaat Over die
'"'♦en spreek ik U in een volpend op-
sf4
Zie ons blad van 9 dezer.
SCHAGEN.
HET COMPETITIE-PROGRAMMA
VAN ..SCHAGEN."
De eerste helft van het competitie
program van de V. V. „Schagen" is door
den N. V. B vastgesteld als volgt:
12 Sept.: K. V V.Schagen; 19 Sept.
Schagen—D. E. M.; 26 Sept.: H. R. C.—
Schagen; 3 Oct.: Schagen—Succes; 10
Oct,: Zaandijk—Schagen; 17 Oct.: Scha
gen—G. V. O.: 24 Oct.: Beverwijk—
Schagen; 31 Oct.: Schagen—Q. S. C.
Wieringen.
Politie. - Gevonden een portemon-
naie. inh. eenig geld en een paar en
treekaartjes, een kinderportemonnaie
inh. eenig kleingeld. Inlichtingen bij
den gemeentebode.
Onderwijs. - Aan mej. C. Schipper,
onderwijzeres aan de O. L.-school te
Oosterland. alhier, is op haar verzoek
eervol ontslag verleend.
Huur van woningwetwoningen. - Bij
het ontstaan van dubbelbewoning als
gevolg van onderverhuur van woning
wetwoningen, mogen woni'ngbouwver-
eenigingen voortaan een evenredige
huurverhooging toepassen, als compen
satie voor de intensievere bewoning,
die tot hoogere onderhoudskosten leidt,
terwijl door het uitwonen met een kor-
teren levensduur van 't woonobject ge
rekend moet worden.
Een dergelijke huurverhooging. die
de goedkeuring behoeft van het Prijzen-
bureau, zou tot 20 pCt. van de bestaan
de huurprijzen mogen gaan.
Verkoop gemeentelijk bouwterrein ge
staakt. - Den laatsten tijd werd groo
te belangstelling aan den dag gelegd
voor terreinen, die door of vanwege de
gemeente voor verkoop als bouwterrein
waren bestemd.
Men kan zich voorstellen, dat in de
zen tijd, waarbij het bouwbedrijf prac-
tisch stil ligt, een adspirant-bouwer
zich bij voorbaat van een aardig plekje
grond tracht meester te maken, om dit
na den oorlog te gebruiken.
De animo was echter dermate groot,
dat hat duidelijk werd, dat niet alle
koopers het voornemen hadden inder
daad t. z. t. te gaan bouwan, doch dat
de grond met andere oogmerken (spe
culatieve?) werd gekocht. Men heeft
hieraan een einde gemaakt. Thans kan
nog slechts de werkelijke serieuze koo-
per aan bod komen. Men verleent de
zen een voorkeursrecht, z.g. optie, zoo
dat later, wanneer men zijn bouwplan
nen wil verwezenlijken, nog voldoende
keuze kan worden gemaakt. Deze maat
regel zal stellig aan haar doel beant
woorden. 1
Het competitie-program van „Saceet."
De eerste helft van het competitie-
program van „Succes" ziet er uit als
volgt:
12 Sept.: SuccesG. V. O.; 19 Sept
BeverwijkSucces; 26 Sept.: Succes—
Q. S. C.; 3 Oct.: SchagenSucces;
Oct.: Succes—K. V. V.; 17 Oct..: D. E.
M.—Succes; 24 Oct.: SuccesH. R. C.;
7 Nov.: SuccesZaandijk.
Burgerlijke stand.
Geboren: Neeltje W., d. v. R. ven
Houten en M. M. Koorn. Leonardus 3.,
z. v. W. C. Crommentuijn en M. A. Half-
weeg. Pleter C., z. v. c. Schenk en J.
Hakvoort. Christlna J., d. v. P. C. Kol-
le en J. «urger. Maartje J„ d. v. H. v.
d. Berg en W. Koster. Anna M., d. v.
J. de Graaf en G. ten Bokkel. Pleter
G. C.. z. v. J. Engel en C. v. d. Stoop.
Eelke, z. v. R. v. d. Woude en J. v. Hui
zen. Jan. z. v. B. «Leutscher en T.
Knottnerus. Catharlna M. C., d. v. A. J.
c 'st en K. Koops. Hendricus T.. z. v.
J. Klaver en C H. Boersen. Jan. z. v.
M. Bosma en W. Tuma. Koert, z. van
J. Boersma en R. Luik.
Ondertrouwd: C. Sprik en G. Tim
mer. H. C. Sasburg en G. Rump. A.
Tuin en A. J. Lukkien.
Getrouwd: A. J. Swaerts en T. Rot
gans. R. Uijthof en J. M. Rotgans. D.
P. Willig en M. G. Poel. H. Koster en
J. van Ginkel. F. Lokken en A. Mar-
tens.
Overleden: N. Graaff, echtg. v. T
Bot. 62 jaar. J. Scheltus. echtg. v. A.
Kalfweeg, 83 Jaar. - c. Rotgans, echtgen.
van C. de Haan. 49 Jaar.
Zuidscharwoude.
Toezegging van beroep. - Naar wij
vernemen, is in de gecombineerde ver
gadering van de kerkelijke gemeenten
Zuid-Scharwoude en Koedijk besloten,
toezegging van beroep te doen toeko
men aan den voorganger der Vrijzinnig
Hervormden te Middelburg, Ds. E. P
Borgman
Huis verkocht. - Het woonhuis en de
koolschuur, behoorende tot de nalaten
schap van wijlen den heer Jb. de Geus
alhier, is bij onderhandschen verkoop
overgegaan in eigendom van den heer
P. Stoop, alhier.
Oudkarspel.
Het competitie-program van „D. T. S."
De eerste helft van het competitie
program van „D. T. S." ziet er uit als
volgt:
12 Sept.: D. T. S.—Helder; 19 Sept.:
Terrasvogels—D. T. S.; 26 Sept.: D. T.
S—H. F C.; 3 Oct.: Schoten—D. T. S
10 Oct.: Halfweg—D. T. S.; 17 Oct.: D
T. S.—Kinheim; 24 Oct.: Zandvoort-
meeuwen—D. T S.; 31 Oct.: D. T. S
T. IJ. B. B.; 7 Nov.: Bloemendaal—»D.
T. S.