NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Succesvolle tegenaanvallen aan het Oostfront.
De emigrantenregeeringen en de
driemogendhedenconferentie.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Yoordam C 9.
Bureau der Schagcr editie;
Schaften: Laan 201.
Telefoon 441 (2 lynvn)
Postrekening 66189.
WOENSDAG 13 OCTOBER 1943.
SCHAGfeR EDITIE.
87c Jaargang, No. 239, 2 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelijks
A d v e r l e n t i e-t a r 1 e f.
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie 11- et. per m-M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
Betrekkelijke rust in Italië.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 12 October (D.N.B
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Tusschen de Zee van Azof en Sapo-
rosje is de kracht van de vijandelijke
aanvallen als gevolg van den dag te
voren geleden zware verliezen ver
zwakt. De sovjets werden opnieuw
overal teruggedreven.
Ook aan de overige sectoren van het
Oostelijk front, vooral aan den Mid-
dfn-Dnjcpr, aan den mond van den Pri-
pet, in het gebied ten zuiden van Go-
mel en ten zuidwesten van Welikije
Loeki mislukten vijandelijke s.anvallen.
In het verloop van de felle ge
vechten gingen onze troepen op
verscheidene plaatsen, krachtig ge-
■teund door de luchtmacht, tot
succesvolle tcftenaanvallcn over.
In de gevechten der laatste weken
heeft zich ten oorden van de Zee vai
Azof de Mitteldeutschc 13e divisie
pantserjagers onder bevel van kolonel'
Hauser bijzonder onderscheiden.
In .Italië.
Aan het front van Zuid-Italië onder
nam de vijand slechts in den centralen
sector ecnige plaatselijke aanvallen.
Een tijdelijke bres werd in een tegen
aanval gezuiverd. Aan de overige dee-
len van het front drongen vijandelijke
strijdgroepen bij toenemende activiteit
van de artillerie tot onze-gevechtsvoor-
poslen door.
In de wateren van den Dodecanesus
bracht de luchtmacht een vijahdelijk
oorlogsvaartuig tot zinken en bombar
deerde met goede uitwerking eiland
steunpunten van den vijand.
De Kommodore van een eskader
jachtvliegtuigen, luitenant-kolonel
Hans Philipp, drager van het. eikenloof
met de zwaarden bij het ridderkruis
van het ijzeren kruis, vond in een
luchtgevecht den heldendood. Met hem
verliest de luchtmacht een der voor
treffelijkste jachtvliegers en groeps
commandanten, die 206 overwinningen
in de lucht heeft, behaald.
Kaart van PeiL.
Het gebied in de omgeving van Saprf-
rosje, waarop de Sovjets hun vergee4-
sche aanvallen richten.
Men heeft geen vertrouwen in de groote bondgenooten.
Volgens berichten 'uit Caïro ziet men
in .leidende kringen der daar thans
vertoevende emigrantenregeeringen de
binnenkort beginnende conferentie te
Moskou der ministers van buitenland-
sche zaken van de geallieerde regee
ringen met' vrij groote bezorgdheid te
gemoet. Men vreest, dat zoowel Eden
al: Huil door hun regeeringen voorzien
worden van zeer ver gaande volmach
ten met betrekking tot concessies in
een aantal afzonderlijke kwesties, ten
einde in ieder geval een positief totaal
resultaat op de conferentie te bereiken.
De recente verklaringen van Eden
aan de yertegenwoordigers van de emi
grantenregeeringen, die op zich zety
geruststellend geklonken hebben, heeft
men niettemin met groote scepsis opge
nomen, daar. men uit een reeks van
officieele Britsche verklaringen en uit
talrijke uitlatirjgen van Londen weet,
dat de Engèlsche regeering geneigd is
concessies te doen. Evenzeer overtuigd
is men dal de Ver. Staten, hoewel zij
thans: verklaren, dat zij de door Rus
land opgeëischte strategische grenzen
niet kunnen erkennen, op éenige pun
ten bereid zullen zijn, van dit stand
punt af te wijken, wanneer het hun
gelukt een toezegging van de Sovjets
te verkrijgen in den voornaamsten
eisch dien Huil naar Moskou mee
brengt n.1. den eisch van de Russische
toetreding tot den oorlog tegen Japan.
Men verwacht, dat de Russen welis
waar een officieele deelneming aan
den oorlog zulten weigeren, maar dat
er met hen valt te praten over het be
schikbaar stellen van steunpunten.
Naar men te* Caïro vreest, zal
de tegeneisch van de Sovjets be
staan in het verleenen van de vrye
hand op den Balkan, in Polen en
in het gebied van de Oostzee, waar
bij de Russen wellicht de Amerika
nen zoover tegemoet zullen komen,
dat zij op het huidige tijdstip zuilen
afzien van een afbakening .'.er
grenzen en zich zullen tevreden stel
len met een garantie voor de ver
vuiling van hun „rechtvaardige
strategische en politieke eischen"
bij de definitieve regeling -na den
oorlog.
Verduister van 18.00—6.45.
14 Oct-: Zon op 7.02, onder 17.50.
Maan onder 7.42, op 18.48.
Een bevestiging van deze vrees ziet
de emigrantenkringen te Caïro in ci>
uitlatingen van de „New York Times"
van Zondag, waarin dit vooraanstaande
Amerikaansche blad zich bezig houdt
met het verschil in houding tusschen
de Russen en de Anglo-Amerikanen te
genover de door Duitschland bezette
landen en pleit voor een aanpassing
van de houding der westelijke geal
lieerden bij de politiek van het Krem-
lin alsmede voor de bevordering van
de revolutionnaire partisanenbeweging.
Het weer belemmert de
operaties niet.
De krijgsverrichtingen aan het Oos
telijke front blijven in omvang beperkt
Nadat van Sovjet-Russische zijde nog
maals een poging was gedahn, aan het
front tusschen Saporosje en de hoord-
Jcust van de Zee van Azof een door
braak te forceeren, waartoe sterke
strijdkrachten waren opgesteld, is hot
ook in dezen sector .weder aanmerke
lijk stiller geworden en van Duitsche
zijde meent men dan ook te kunnen
zeggen, dat deze aanval mislukt is.
Ook aan den Midden-Dnjepr, waar
aanvallen en tegenaanvallen elkaar af
wisselen. blij ft de strijd binnen be
perkte afmetingen.
Ten westen van Smolensk hebben de
bolsjewisten hun pogingen, door het
Duitsche front te breken blijkbaar nog
niet opgegeven en zij blijven hier ver
woed aanvallen. In dezen sector heb
ben de Duitschers thans een verkorte
verdedigingslinie betrokken. Ook in 't
gebied ten zuidwesten# van Welikije
Loeki hebben de aanrWcn der bolsje
wisten. die naar menweet de Duit
sche verdédigingsstellingen zijn binnen
gedrongen, nog niets aan hevigheid
verloren. Al deze aanvallen zijn echter,
naar men te Berlijn verklaart, tot dus
ver afgeslagen.
Na de regens der voorafgaande we
ken is. hei. thans overal aan het Ooste
lijke front zoo. dat de operaties hier
van- nog geen hinder ondervinden.
KONING VICTOR EMANUEL
GEEN KEIZER MEER.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt heeft de onderstaatssecretaris v.
h. Britsche Ministerie van buitenland-
sche zaken Dinsdag in het Lagerhuis de
vraag, of de Britsche regeering den
Italiaansehen koning nog steeds erkent
als Keizer van Ethiopië met „neen"
beantwoord.
TEGEN HET BOLSJEWISME.
Meldt U voor de Waffon-SS
en de Landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander, op den
leeftiid van 17—45 jaar, kah zich vrijwil
lig bij de hieronder vermelde adressen
vervoegen, ten einde gekeurd te 'orden
▼oor de Waffen-SS of de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt niet betrekking tot de
verzorging van familieleden, duur der
opleiding, extra levensmiddelen, etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
ln Nederland moeten blijven, kunnen
dienst nemen bij de Landwacht oX bij het
SS-Wachtbataljon in Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche
Kriegsmarine kunnen zich aanmelden. Zij.
die tot de Germaansche SS In Nederland
toetreden willen, kunnen zich -veneens
aanmelden.
Personen, tusschen 18—30 jaar. die aan-
meldingsplichtig zijn voor de tewerkstel
llng,. kunnen zich eveneens aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis vai) de
tewerkstelling vrijgesteld.
Officier In de Waffen-SS kan ieder wor
den. die na minstens een jaar diensttijd
zijn geschiktheid voor de olficiersop ei-
ding heeft bewezen. Zijn choolop!"e ng
is niet «doorslaggevend -ieslissend vior
bevordenjig zijn- karakter, sedrig, pres
tatie.
18.10.43 9—14 00 uur. noUcrdam, Dcut-
schcs Haus, Westzeedijk. .9 10 43. lz 00
uur. Breda, Restaurant Modern. Markt-
15—18.00 uur. Den Bo-cn, Hotel Nooid-
Brabnnt. Markt 45 20 10 53. 9—12.00 uur,
Venlo. Deutsclios Haus. Ëgmonostr 1G.
15—18 00 uur. Arnhem, Cifé ltoyal; 21.10.43.
9—12.00 uur, Hengelo. Café Mode-n Spoor
straat 18; 15—18.00 uur. Zwoilc. Hjlfl Gij-
tenbeek; 22.10.43, 0—12 00 uu-, \ssen. Con
certhuis, a. d Vaart; 15—13 00 t'Jr Gro
ningen, Concerthuis. Poeles'i-.at23.10 43,
9—12.00 uur, Leeuwarden. Huize Schaaf,
Breedstraat; 24.10 43. 9—14 00 -uur /vmsicr-
dam. Dam 4: 25.10 43, 9—13 J0 our. Utrecht
N.V.-Huls, Oudegracht 215; 25 10 43. 9—11 00
uur. Amersfoort, Pol Dnrehgangslager,
Leusderweg; 27.10 43, 9—14 00 uur. Den
Haag, Café den Hout, Bezuidenhoutsche-
weg
Onza mannen in het Ooiten
PK Buichichufte/O/H/P nt
BritschPortugeesche
overeenkomst betreffende de
Azoren.
STOCKHOLM, 12 Oet. (DNB) - Naar
de Britsche berichtendienst meldt, heeft
Churchill vandaag in het Lagerhuis me
degedeeld, dat de Portugeesche regee
ring zich op Britsch verzoek bereid
verklaard heeft, Engeland bepaaide
faciliteiten op de Azoren toe te staan,
opdat de Britsche koopvaardij op den
Atlantisehen Oceaan beter beschermd
kan worden. De overeenkomsten zijn
van tijdelijken aardj zoodat alle Bnt-
schc strijdkrachten bij het einde der
vijandelijkheden van de Azoren terug
getrokken zullen worden. Groot-Britan-
nië zal den Portugeezen op de Azoren
den noodigen militairen en anderen
aanvoer doen toekomen. De overeen
komst bevat niets, dat op de een of
andere wijze Invloed zou kunnen uit
oefenen op den nog steeds bestaanden
wansch der Portugeesche regeering.
een politiek van neutraliteit op he'.
Europeesche vasteland te handhaver en
daardoor een vredeszöne op het Iberi-y
s.he schiericiand te vormen.
Het standpunt der Portugeesche
rcgecring.
De Portugeesche regeering heeft van
middag den tekst van de verklaring ge
publiceerd. Hoewel zij oprecht wensehte
de neutraliteit te handhaven, toeschouwt
zij deze als aan voorwaarden gebonden,
met het oog op een eventueel in wer
king treden van de Engelsch—Portu
geesche alliantie, zooals dat het geva^
zou zijn, wanneer de Britsche regee
ring met een beroep op die alliantie
faciiileit.cn zou verlangen. De Portu
geesche regeering, die steeds de Ver
plichtingen, voortvloeiende uit het nict-
aanvalsverdrag en de aanvullende pro
tocollen met Spanje, is nagekomen heeft
kunnen conslaleejen, dat in dit opzicht
haar politiek door de Britsche regcering
niet slechts gerespecteerd, maar met
sympathie gadegeslagen is. Zij heelt in
Spanje reeds een uitvoerige verklaring
jver de aangelegenheid der Engelsch--
ortugeesche betrekking afgelegd.
De opvatting in Duitschland
De diplomatieke correspondent van
..et DNB. dr. Siegfned Ilorn, schrijf!
d. 12 October:
Deze Anglo-Portugeesche overeen
komst heeft in Berlijnsche politieke
kringen geenszins verrassing gewekt
aangezien sedert eenigen tijd een toene
mende activitc.t van Engelsche en
Amerikaansche agenten te Lissabon en
Oporto kon worden waargen men en
de laatste dagen de geruchten over
aanstaande Anglo-Amerikaansche actie
legen deze Portugeesche eilandengroep
talrijker werden. Ook op de heden ln
de Wilhelmstrasse gehouden conferentie
voor de buitenlandsche pers had men
zich van bevoegde Duitsche zijde t.a v
deze kwestie uitgelaten op een wijze,
waaruit kon worden afgeleid, dat men
op de hoogte was van den politieken
pn militairen achtergrond van dit titans
actueel geworden vraagstuk. Als men
hier op dit oogenblik van commentaar
afziet, dan is dat, omdat men aanvul
lende inlichtingen, vooral uit Lissabon,
afwacht. Niettemin hoort men in Ber
lijnsche politieke kringen de opvatting,
dat Portugal zeer klaarblijkelijk zich
onder sterken Anglo-Amerikaansc'nen
druk bereid verklaard heeft tot conces
sies, d;e in Engeland en de Ver Staten*
onmiddellijk naar voren worden ge
bracht als een buitengewoon waarde
volle creditpost in hun strijd tegen
Duitschland en dan ook propagandis
tisch uitgebuit worden.
(De Azoren vormen 'n Port. provincie
bestaande uit 9 eilanden en eenige klip
pen in den Atlantisehen Oceaan. Zij
strekken zich in drie groepen over een
afstand van 630 m. in Z-NW, richting
uit. De e landen die zich steil uit de 4
KM. diepe zee verheffen, zijn van
vulkan ischen oorsprong. Het aantal
inwoners bedraagt ongeveer 260.000. Zij
zijn meest allen van Portugeeschen
bloede.
Red. Dagbl. v. N.-H.)
De vernielde katholieke
kerken in Duitschland.
Op een bijeenkomst van het presi
dium van het Duitsche Episcopaat is
dezer dagen te Berlijn medegedeeld,
dat de bevoegde rijks- en gemeente-
autoriteiten tot nu toe aan de katholie
ke kerk in veertien steden vervan
gingsgebouwen ter beschikking hebben
gesteld voor de tijdens luchtaanvallen
vernielde kerken In zeven andere ste
den konden voor het doel geschikte
ruimten, zooals zalen, door kleine .ver
bouwingen ingericht worden voor het
houden van godsdienstoefeningen. Ook
in die gevallen hebben de in aanmer
king komende stedelijke besturen fi-
nancieelen steun verleend.
Naar verder bekend werd liggen thans
reeds ontwerpen van prominente Duit
sche architecten gereed voor den bouw
van nieuwe kerken, die na den oorlog
zdilen worden gezet in plaats van de
vernielde. Interessant is daarbij. dat
de meeste van deze nieuwe kerken
geen klokken nu er zullen krijgen, doch
zoogenaamde elecirische klokkenspel-
installaties. Deze hebben het voordeel
van belangrijk lagere vervaardigings-
kosten, en de slechts geringe kosten
an aanbrenging in den klokkentoren,
terwijl dc klankschoonheid niet bij de
orgincele klokkenspelen ten achter
blijft. Dayr deze installaties ook in
kerken worden aangebracht,
waarvan de klokken tijdens den oor
log werden ingeleverd, is te verwach
ten, dnjr binnen twee <tol drie jaar zes
tig procent van alle kerken in Duitsch
land voorzien zullen zijn van electri-
sche klokkenspel-installaties.
EEN CONFERENTIE DER
DUITSCHE BISSCHOPPEN.
BERLIJN. 12 Oct. (Interinf) Naar
vandaag in toonaangevende katholieke
kringen te Berlijn bekend is gewor
den zijn de Duitsche katholieke bis
schoppen voornemens dit jaar nog een
conferentie te houden. Het staat nog
niet vast of de plaats van bijeenkomst
het traditionecle Fulda zal zijn. Even
min kon men iets gewaar worden, om
trent de aanleiding van deze tweede
conferentie, die waarschijnlijk begin
December zal bijeenkomen.
VERRADERS
Juda* Ucarioth; .Ik ben de grootste
verrader, dia er bestaat*.
Vietor- Emanuel.En wat denkt U
•{an npij. co'lega?"
Zuk/Orbls/Holland/Pax m
Mussert bezoekt het Ned.
Arbeidsfront.
Mussert bracht Maandag, vergezeld
van General-Komm.ssar Z. B. V. Rit-
terbusch en den Obmann van het Deut
sche Arbeitsfront, Kretschmar, een be-
zpek aan het N A F. en cenige van zijn
instellingen.
Te Amsterdam in het groote gebouw
van ,.De Arbeiderspers" leidde de di
recteur, de heer H. J. Kerkmeester het
gezelschap rOnd.
^Vervolgens begaf div zich naar het
..Huis van den Arbeid" in de P. C.
Hooftstraat, waar de landelijke leidini
van het N.A.F, is gevestigd, waar de
Arbeidsfronlleider een uiteenzetting
gaf van het ^cle werk, dat ten behoeve
van de Nedcrlandsche \verkers in
Duitschland wordt vcrri"t# Hier werd
een korte film over het' Arbeidsfront,
vertoond.
Kortelings heeft het Arbeidsfront het
nieuwe vo'rmingsoord ..Drakenburg" in
gebruik genomen, dat gelegen is in de
fraaie omgeving van Hilversum. D,"
vormingsoord neemt in het Arbeid;
front een belangrijke plaats in en het
was dan ook begrijpelijk, dat de leider
en Genertl-Kommissar Ritlerbusch zich
vervolgens daarheen begaven. Hier
hield de leider een rede. waarin hij in
het bijzonder er op wees, dat het nat.-
socialisme nog geen vaste afgeronde
gestalte heeft aangenomen en z:ch nog
in de beginphase van zijn;ontwikkeling
bevindt. Het zal nog wel 40 of 50 jaar
duren, alvorens het nalionaa'-socialis-
me vasten vorm zal hebben aangeno
men. Velen begrijpen den ontwikke-
lingsgang niet en verwarren de wer
kelijkheid van heden met het praclische
nationaal-socialismc. Zij vragen: Is dit
nu nationaal-socia'isme? Wij antwoor
den: Neen, dit is geen nationaal-socia-
lisme, maar oorlog, aldus cfe Leider.
Onze volkskracht, de arbeidskracht va ij
onze werkers is voor een groot deel
gewijd aan de oorlogvoering Voor
ons bestaan blijft steeds minder over.
Als wij er echter ifi slagen door alle
moeilijkheden heen onze arbeidskracht
en ons verstand te bewaren, dan zul
len wij boven dit. dieptepunt in de ge
schiedenis uitkomen. Dan zal ook de
Nederlandsche arbeider het hooge le
vensniveau hebben bereikt, dat het
nationaal-sociaüsme zich ten doet heeft
gesteld. Dan zal het velen gemakke
lijker vallen ons te gelooven Het N
A.F. zal het leeuwendeel van deze
groote taak. den Nederlandschen wer
ker een betere toekomst te verzekeren,
te vervullen hebben.
Wij moeten er komen in het vaste
geloof, dat alleen als Duitschland de
zen oorlog v/int. ons volksbestaan ver
zekerd is Zou- dit niet het geval zijn,
dan zou alles verloren zijn. omdat Eu
ropa en daarmede ook ons land in de
klauwen van het bolsjewisme zou ko-
Wij zullen den ingeslagen weg ver
volgen en door .alle moeilijkheden heen
zal het nationaal-socialisme zegevieren,
aldus besloot de Leider.
1 koelen loeien om
aardappelschillen.
Begrafenis van Prof. Dr.
P. Zeeman.
Op de Algemeene Begraafplaats te
Haarlem ^an dc Klevgrlaan is gister
middag het stoffelijk overschot van den
dezer dagen overleden prof. dr. P. Zee
man, oud-hoogleeraar in de experimen-
teele natuurkunde aan dc Amsterdam-
sehe Universiteit ten gravc gedragen.
De belangstelling, vooral uit universi
taire kringen, was buitengewoon groot
In de aula. waar dè met bloemen over
dekte kist werd opgebaard, sprak na
mens de Amsterdamsche Universiteit,
prof. dr. J. P. Wibaut. wegens verhin
dering van den president-curator
•Spreker achtte het eon groot voor
recht, dat prof Zeeman gedurende 4"
jaren aan de Amsterdamsche Univer
siteit verbonden is geweest. Zijn werk
en vooral zijn ontdekking van de mag
netische spectraallijnen is van funda-
menteele beteekenis geweest voor dc
oplossing van tal van wetenschappe
lijke problemen. In de internationale
wetenschappelijke wereld was hij een
geziene persoonlijkheid, wiens werk
hem overal op den voorgrond plaatste
en die het aanzien van ons land. p
wetenschappelijk gebied ten zeerste
heeft verhoogd.
Namens een kring van vrienden sprak
prof. dr. J. H. Schollc. Hij haaide
een'ge persoonlijke herinneringen op en
verklaarde er trotsch op te zvin met
pi-of. Zeeman te hebben rpogen samen
werken.
Prof. dr. H. B. Dorg- .0 sprak namens
de Nederlandsche natuurkundige ver-
eeniging en dankte voor de gastvrij
heid. die deze vereemging zoo vaak in
het Zeeman-laboratorium hoeft geno
ten.
Spr. Schetste den ontslapene als een
pionier der wetenschap, wiens baan
brekend werk voor velen een voorbeeld
en aansporing is geweest.
Voorts spraken nog de oudste zwa
ger. de heer J. C. N. Lebret en oud-
vice-admiraal Zeeman, broer van den
overledene, waarna de baar grafwaarts
werd gedragen.
Hier dankte vicc-admiraal Zeeman
voor de getoonde belangstelling.
NAJAARSTENTOONSTELLING
VAN ARTI".
AMSTERDAM. 12 Oct. De Maatschap
pij „Arti et Amicitiae" te Amsterdam
opent Zaterdag '.3 October a s. te 3 uur
haar najaarstentoonstelling van kunst
werken. vervaardigd door leden der
Maatschappij.
ftEEDS 115 DOODEN.
DOOR TEft REL'R AA.W AI-
IN HET OOSTEN.
VGRAVENHAGE, 12 Oct. Het
aantal dunden bij den tcrrcnraanval
van Anftlo-Amerikaansche vlieger» op
10 October .1943 op woonwijken van
een stad in het Oosten des lands is
intussfhcAot 115 gestegen.
Gemeenschapszin bij ramp.
's-GRAVENHAGE. 12 Oct. - Reeds
korten tijd na het plaatsvinden van de
ramp. die Zondag jl. uit de lucht eon
onzer steden" weder zwaar heeft getrof
fen, kwamen de verschillende diensten
in actie om de eerste hulp te bieden
en de zorg op zich te nemen voor de
dooden en gewonden.
Ook de N.V.D, was spoedig ter plaatse
en nam de - noodige voorbereidende
maatregelen, om op Maandagmorgen
onmiddellijk te kunnen beginnen me',
de uitreiking van sehadekaarten. het
verstrekken van warme maaltijden,
overbruggingsstcun, enzoovoort.
Grocte tegemoetkoming in het over
winnen van de eerste moeilijkheden
werd ondervonden door de welwillende,
houding van de bevolking ten opzichte
van de slachtoffers. De burenhulp is nl
ook in Twente nog steeds gebruikelijk
en zoo konden nagenoeg alle getroffe
nen zonder hulp van officieele Instan
ties gedurende den eersten nacht wor
den ondergebracht. Verscheidene inwo
ners stelden voorts den N.V D spon
taan hun geheele woonruimte ter be
schikking om onderdak te verleenen.
Anderen die gedn levensmiddelen ter
beschikking konden stellen wilden
gaarne voor het. verstrekte voedsel be
talen. Kortom, de bereidwilligheid der
burgerij was in het algemeen* boven
alen lof verheven.
Intussehen kreeg het Schadekaarten-
bureau in het centrum der stad den
eersten stroom van slachtoffers te ver-
we-ken. om in samenwerking met de
gem. evacuatiecommissie. den gern
distributiedienst en de schade-enquête
commissie voor onderdak, kleeding en
de noodige gelden te zorgen, terwijl op
andere plaatsen warme maaltijden wer
den uitgedeeld.
Zoodoende kon door doeltreffende
hulp reeds spoedig in de voornaamste
behoeften worden voorzien en het leven
in de geteisterde stad \4eder eau nor
maler aanzien verkrijgen.
Melkventer verkocht
taptemelk voor volle.
Tot zeer zware straf veroordeeld.
Dc melkventer C .'van Houten te
Eindhoven, die wegens het vervalschen
van volle mo'k door evenveel tapte
melk bij te gieten en deze voor volle
melk te verkoopen. door een inspecteur
van de prijsbeheersching te 's Herto-
genbosch tot 1600 boete en betaling
van 2000 in de kosten van het. geding,
sluiting voor goed van zijn bedrijf met
verbod om gedurende 30 jaren zijn
beroep van melkventer uit te oefenen,
is veroordeeld, is in hooge:' beroep door
het hoofd van dc prijsbeneersching op
nieuw tot dezelfde straf veroordeeld en
daarenboven tot ogtaling van 2000
voor de kósten vanv dit laatste geding.
COMMISSARIATEN VAN POLITIE
OPGEHEVEN.
•s-GRAVENHAGE, 12 Oct. - Bij be
sluit van den secr.-gen van het Dept.
van Justitie zijn. gerekend van 1 Maart
1943, opgeheven de commissariaten van
politie in de gemeente Amsterdam
Arnhem, Eindhoven, 's Gravenhage
Groningen, Haarlem. Rotterdam en
Utrecht.
Bij besluit an dien secr.-gen is. ge
rekend van 1 Maart 1943. in verband
met zijn benoeming ;ot majoor der
staatspolitie, eervol onrs'agen als com-
nvssaris van politie te Arnhem, de heer
M Zoll, vroeger inspecteur van Politie
le Alkmaar.
SCHAGEN.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
In den loop van den maand Septem
ber werd aan het postkantoor te Scha-
gen en ressort op spaarbankboekjes in
gelegd 69.154.83 en terugbetaald
15.999.86, Het aantal nieuw uitgege
ven boekjes bedroeg 22.
Dirkshorn.
Vischwedslrijd „De Dobber". Op
10 October hebben de mannen van „De
Dobber' een vischwedstrijd gehouden
langs de kade van de „Westerend".
Piet Stroet en CorSpoor slaagden er
tn ieder een baars te verschalken"van
19.9 cm. Als Piet Kant tegen „etens
tijd" een stoot op een oude scheepstoe
ter geeft ten tecken dal de wedstrijd
is geëindigd, blijkt dat dc prijzen ge
wonnen zijn door: P. Stroet na loting
met C. Spoor gr. baars le pr.; A. v. d
Sluis 2e pr.; C. Koster 3e pr.; J. Rijs
4e pr.; W. Kistemaker 5e pr.; G.
Kant 6e pr.; P. de Vries 7e pr.; R.
Kant 8e pr. Als altijd droeg ook deze
wedstrijd een gezellig karakter.
St. Maarten.
„Simultaan-sceance", - Zaterdagavond
1. hield de heer W. Kaan van Noord-
Scharwoude tegen de leden van de
schaakclub „St. Maarten" een simul
taan-sceance, Van de 19 partijen won hij
er 15, speelde 1 remise, terwijl hij 3
partijen verloor, Een uitstekend resul
taat dus. Hij speelde winst tegen J.
Bloemen. A. Boontjes, K. Boontjes, P
Bronder. K. Doets. C. Eriks, J. Eriks
P. I-Ieneweer, B. Jonker, J. Jonker, C,
Krijgsman (het eerste slachtoffer), J
Krijgsman (die van tevoren verzekerd
had te zullen winnen, doch,' ondanks
zijn wanhopige pogingen, om zich aan
deze belofte te houden, op keurige wijze
werd ingemaakt), S. Krijgsman, Wiers-
ma en J H. Wplters. Hij speelde remise
tegen H van Geobergen en hij verloor
van mr. R. Kooiman. Wh. Koordes en
K. Numan. A s. Zaterdag zal met de
wintercompetitie worden aangevangen.
Gespeeld wordt in café „Rust en Lust'
van den heer Repko,
Harenkarspel.
Waterschapsbenoemingen Tot op
volger van den heer Jn. Spaans werd
als bestuurslid van de Banne Haren-
karspel benoemd verklaard de heer C.
Berkhouwer te Dirkshorn.
De heeren L. J. Poland. bestuurslid
en P. Dekker. Hoofdingeland van ge
noemde'Banne werden herbenoemd
De heer L. J. Poland, bestuurslid
Noorwegen een wegwijzer
voor ons land?
(Van onzen politicken redacteur.)
Tal van factoren wettigen de ver
onderstelling, dat de poi>(ieke ont
wikkeling in Noorwegen en Nederland
parallel verloopt. Beide landen wor
den tot dc leefruimte van den Gcr-
maunschen volksaard gerekend. Jn
Jïeide landen werd een soortgelijke
bestuursstaf, met ccn rijkscommissa
ris aan het hoofd, met de civiele lei
ding belast. In Noorwegen als ia
Nederland bestond vóór de bezetting
een autochtone vernieuwingsbewe
ging, die zich op de grondgcdach'en
van dc nieuwe politieke, cconom>cho
en cultureele beginselen, zooals ei c in
het Duitsche nationaal-socialisme hun
culminatiepunt bezitten. tot taak
gesteld had. een synthese van natio
nalisme en socialisme to» stand te
brengen, die door den tot burgeroorlog
omslaanden klassenstrijd en de econo
mische en politieke crises van de
laatste tientallen jaren onafwijsbaar
aan de orde werd gesteld. De be
stuursmaatregelen der bezettingsmacht
ginds en hier waren navenant, In vrij
wel dezelfde cadans als in Noorwegen,
werden hier de Neurenbergsche ras
senwetten, de ontbinding van oude
pc#tieke partijen en van v. 'eenigin-
gen. de verheffing dor vernieuwings
beweging tot Staatspartij en deszeifs
Leider tot Leider van het volk ten
uitvoer gebracht
Verschillen traden eerst op. toen
Quisling, de Förer van Nasjona] Sam-
ling, tot minister-president werd be
noemd. waardoor het interregnum op
het gebied van het binnenlandsche
bestuur opgeheven werd. Over de die
pere motieven dezer verderstrekkende
ontwikkelingen kan men slechts gis
sen. Een der argumenten zou kunnen
zijn, dat de Noorsche vernieuwings
beweging reeds vóór de bezetting,
tijdens het parlementaire systeem,
ministerabel was. Voorts zou men kun
nen aanvoeren, dat de constellatie
van Staat en volk in Noorwegen be
langrijk minder gecompliceerd dan in
ons land is. Noorwegen is in veel ster
ker mate een land op en voor zich
zelf. Vreemde invloeden als gevolg
van internationale betrekkingen heb
ben zich ginds nimmer zoo krachtig
laten gelden als ten onzent, waar
door ginds de interne tegenstand ook
geringer is.
Dat men ten opzichte van ons land
tot dusverre nog niet eenzelfden stap
heeft ondernomen, zou daarop her
leid kunnen worden, dat de daartoe
competente instanties de ontwikke
ling hier nog niet zoo rijp achten.
Het kan echter ook zijn. dat men hier
een ontwikkeling van anderen aard,
dus een nieuw procédé wil toepassen.
Dit andere procédé zou dan, van spe
cifiek Nederlandsch standpunt uit
bezien, hetzij gunstiger of ongunstiger
kunnen zijn, naar gelang een meer
dere of mindere mate van zelfstan
digheid wordt verleend. Op grond van
tal van overwegingen kunnen we
moeilijk aannemen, dat hier een
gunstiger procédé dan in Noorwegen
zou toegepast worden. Het Neder
landsche volk heeft in zijn lange,
menigmaal hoogstaande cultuur en
geschiedenis bewezen, dat het een
zelfstandig en levenskrachtig geheel
kon zijn. De kerngedachte der N S B.
is juist, de kracht van dit geheel, dat
vóór 1940 den rand van zelfontbinding
bereikt had. door een algehee'.e poli
tieke vqrnieuwingsactie te doen her
leven. De numerieke bijdrage, de
bruidschat van Nederland aan econo
mische en volksche waarden bij zijn
tweede Huwelijk met het Nieuwe
Europa, is ongetwijfeld belangrijk
grooter dan die van Noorwegen. Ne
derland heeft bewezen, dat het met
een oppervlakte van 35.000 km2 be
staansmogelijkheid aan 9 millioen
menschen kon geven. Noorwegen
biedt met een oppervlakte van 322.600
km1 nauwelijks aan 3 millioen een
bestaan. Gezien het prestatieprincipe
van volk en bodem kan Nederland
derhalve als belangrijker partner be
schouwd worden.
Mussert heeft herhaaldelijk te ken
nen gegeven, dat hij voor Nederland
een zelfstandigheid nastreeft, welke
die van Finland of Hongarije even
aart. Gezaghebbende Duitsche per
soonlijkheden erkennen de billijkheid
van dezen staatkundigen eisch. Zij
zien echter in het probleem van Ne
derlandsch toekomstige positie in het
Nieuwe Europa een tweevoudig ka
rakter. De Europeesche ordening be
rust op een staatkundig denken. De
Germaansche ordening, waarin zich
Nederland als Germaansch volk naast
of boven de Europeesche ordening te
rangschikken heeft, berust op het
v#ksche principe. De vorm van de
Germaansche ordening moeten we bij
gebrek aan concrete denkbeelden
laten rusten.
Wat de mogelijke vorm van de
staatkundige Europeesche ordening
betreft levert de jongste ontwikkeling
in Noorwegen een nuttige bijdrage,
waarover meer in een tweede artikel.
Men zie hiervoor het Januari
nummer van Vorming van de N.A.D.
H. J. J. M.
en P. Dekker, Hoofdingeland van ge
noemde Banne werden herbenoemd.
Tot molenmeester van de Slootgaard
polder werd berebenoemd de heer L.
J. Poland.
Tot bestuurslid van den Waarland-
polder werd herbenoemd de heer L.
Jonker.
Tot watermolenaar van genoemden
polder werd. als opvolger van den hr.
Ant. Borersen. welke dat ambt meer
dan 25 jaar heeft waargenomen, be
noemd de heer H. C. v. d, Heijden te
Oudorp.
Wieringeruiaard.
Een Pluimvee- en Konijnenfokvereen.
Dezer dagen had een vergadering
plaats om te komen tot oprichting van
een Pluimvee- en Konijnenfokvereeni-
ging. Behoudens goedkeuring der be
trokken autoriteiten zal de oprichting
met ingang van 1 Januari een fe;t zijn.
Het voorloopig bestuur werd als volgt
omengesteld: C. Bakker, voorz.; J.
Re:risma, secr.: K Schei'-, penningm.;
K Koster en J. Pool-Wit. comm. De
ereeniging zal de naam dragen van
Pluimvee- en Konijnenfokvereen. voor
Wieringerwaard e.o. „Nut en Sport".