HOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Ten wesien van Melitopol wordt verwoed gestreden.
Vliegende
hegenoe
doodkisten;:
RADIOREDE
Oogstherdenking van de Landsvrouwen.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V,
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Sohager éditle:
Schagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
VRIJDAG 28 OCTOBER 1943.
scïMGer editie.
87e Jaargang, No. 253, 2 pagina's.
Dese Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Pr(js der gewone advertenties Ln deze
Editie 11 ot. per m.M. B|J contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
Dr. Göbbels over Duitschlands
militaire positie.
Hei geheele volk als één man tot alles bereid en besloten.
BERLIJN, 28 Oct. In een nieuw
artikel in het weekblad Das Reich
schrijft dr. Göbhgls, dat de vijandelij
ke propaganda sedert bijna een jaar
voor 9 resp. 11 November de Duitsche
ineenstorting als bijna zeker heeft
voorspeld. Thans, bij het naderen
dezen termijn, zijn, waarheen men ook
kijkt weliswaar aan vele 'plaatsen
de uitgestrekte fronten van Duitsch-
land zware, ja zeer zware gevechten
en voor een belangrijk deel ook terug
trekkende bewegingen van de Duitsche
troepen waar te nemen, doch aandui
dingen van een beginnend of ook maar
voor de toekomst te verwachten mili
tair of moreel fiasco van het Duitsche
Rijk zijn vanzelfsprekend nergens
ontdekken. Het Duitsche volk ziet
alle duidelijkheid de geweldige over
winningsmogelijkheden die het heeft
De toestand van thans kan bijgevolg
in het geheel niet vergeleken worden
met dien van November 1918.
De Duitsche troepen strijden wat het
W. betreft, niet zooals in 1918 in Cham
pagne of voor Verdun, doch zij staan
aan de kust van den Atlantischen Oce
aan op wacht. Frankrijk is uitgescha
keld uit den strijd. Het geheele vader-
landsche gebied bevindt zich onder
Duitsche contróle en het economische
leven werkt met dat der andere staten
in het W. in den grootsten omvang
voor de Duitsche oorlogsbehoeften.
Hetzelfde kan gezegd worden van de
Noordsche staten, voor zoover zij on
der ons militair gezag staan. In het
Z. verdedigen de'Duitsche troepen een
linie ver ten Z„ van Rome, terwijl de
oude Italiaansche weermacht practisch
niet meer aan den strijd deelneemt.
De militaire posities in het westen,
noorden, zuiden en zuid-oosten van
Europa, dus waarop de vijandelijke
oorlogvoering zich tijdens den eersten
wereldoorlog baseerde, bevinden zich
op 9 resp. 11 November van het vijfde
oorlogsjaar van den tweeden oorlog in
ons bezit.
In Oost-Azië staat Japan als mili
taire mogendheid van den eersten rang
thans aan onze zijde. Blijft in het
ten nog over de vooreerst ongebroken
kracht van de sovjet-unie, het ge
vaar van dezen oorlog. Tegenover dit
gevaar beschikken wij met onze bond-
genooten over een rijk reservoir van
economische en ideëele kracht.
De luchtoorlog was tijdens den eer
sten wereldoorlog voor Duitschland
nauwelijks van beteekenis, doch vormt
thans het hoofdcontingent van onze
zorgen en belastingen in het civiele
leven van den oorlog. Hierbij mag aan
genomen warden, dat de kansen voor
den vijand in den eerstkomenden tijd
in toenemende mate ongunstiger wor
den. Want aan den eenen kant neemt
onze verdedigingskracht steeds toe en
stijgen dientengevolge de verliezen
van den vijand; aan den anderen kant
"komt de dag van een radicale vergel
ding langzaam maar zeker nader.
Er bestaat thans niet de door de vij
andelijke blokkade in den eersten we
reldoorlog toegebrachte ernstige scha
de aan de levensmiddelenvoorziening.
Resumeerend kan dus gezegd worden,
dat wij thans op de meeste gebieden
onvergelijkelijk veel gunstiger er aan
toe zijn dan in 1918. De vijand heeft
evenwel vele beslissende nadeelen op
zijn rekening. Alle oorlogvoerende
landen hebben zooals Duitschland meer
De oorlog in de
Middellandsche Zee.
BERLIJN, 28 Oct. De A.N.P.-cor-
respondent meldt:
Aan het front in Zuid-Italië is vrij
plotseling een verandering in den alge-
meenen toestand ingetreden, nu de ge
allieerden aan verschillende punten
tot den aanval op de' Duitsche stellin
gen zijn overgegaan, Y/aarbij vooral de
Volturno weer veel in de berichten
van beide zijden genoemd wordt, met
dien verstande, dat het thans den bo
venloop van deze rivier, geldt, waar
de Amerikanen en Britten, trachten in
de richting van Isernia door te breken
en zoodoende in het bezit te komen
van een belangrijk knooppunt van ver
keerswegen. De stad is ook van belang
door een van O. naar W. loopende
spoorlijn. De Duitsche verdedigings-
posten konden de aanvallen der gealli
eerden voor het allergrootste gedeeite
opvangen en afslaan. Hier en daar ge
lukte het zelfs de aanvallende troepen
tot over hun uitgangsbases terug te
slaan en den vijand zeer zWare verlie
zen toe te brengen. De Britsche en
Amerikaansche berichten spreken van
de bloedigste gevechten sedert den
slag bij Salerno. Slechts op enkele
punten slaagden Engelsche en Ameri
kaansche troepen er in vrij onbelang
rijk terrein te winnen.
Terreinmoeiiykheden.
Voor de geallieerden bestaat de
grootste moeilijkheid in het overwin
nen der terreinmoeilijkheden, daar de
Duitschers hier hun stellingen in
hoofdzaak in het gebergte opgebouwd
hebben, dat nauwelijks toegankelijk is
voor gemotoriseerde troepen. En de
enkele wegen, die berijdbaar zijn,
worden zeer scherp bewaakt. Men
volgt te Berlijn met eenige verwonde
ring de methoden der geallieerden in
het Middellandsche Zeegebied; de
verovering van een aantal eilandjes in
de O. Middellandsche Zee en voorna
melijk in de eilandengroep der Dode-
kanesos, heeft in Duitsche kringen
verbazing gewekt, daar men meende
op een veel sterkeren tegenstand te
zullen stuiten. Wel zijn de gevechten
fel en verbitterd geweest, doch men
had kunnen aannemen, dat de vij
and met meer succes tegenstand had
kunnen bieden. Dat dit niet het geval
is geweest, schrijft men in de eerste
plaats toe aan de groote dapperheid der
valschermjagers en gelande troepen,
die, in samenwerking met de marine,
de vijandelijke strijdkrachten snel tot
overgave dwongen. Zoo zijn thans in
de Dodekanesos een groot aantal
eilanden, die in strategisch opzicht tot
de belangrijkste gerekend kunnen
worden in Duitsche handen gevallen,
hetgeen een landing der geallieerden
op den Balkan van het Zuiden uit ten
zeerste zal bemoeilijken.
dan vier jaar, resp. om en nabij drie
jaar oorlog achter den rug; alle heb
ben hierdoor een vezwakking onder
gaan. Het komt er dus op aan, wie te
gen de hieruit voortvloeiende moei
lijkheden de grootste vastberadenheid
van leiding en volk kan plaatsen. Dit is
het fur lamenteele verschil in de te
genwoordige positie van Duitschland
vergeleken met die van 1918.
De vijand, zoo schrijft hij. hoopt
daarbij op een herhalen van het falen
van het Duitsche volk, zonder hierbij
te willen inzien, dat daarvoor in het
geheel geen voorwaarden aanwezig
zijn. Een oorlogsoppositie bestaat er
thans in Duitschland niet. Ook tegen
stellingen tusschen partij en weermacht
bestaan alleen in de fantasie van de
vijanden van het Rijk. Het aanschijn
van het Duitsche volk vertoont na
x.ieer dan vier jaar oorlog scheuren,
bloedende wonden en diepe lidteekens.
doch onder deze eereteekenen van een
verbitterden en onbarmhartigen strijd
gloeit zijn oog van ongebroken vast
beradenheid.
En, aldus de minister, als een rots
in de branding staat jje Führer voor
ons, nooit wankelend nooit twijfelend,
voor allen een toonbeeld van kracht
en taaiheid, 1 van onwrikbare vastbe
radenheid en fanatieke wilskracht
geeft hij ons een voorbeeld van het
geen wij te doen hebben, wanneer de
stormen van dezen wilden oorlog ons
om de ooren razen.
In 1918 verrasten wij onze vijanden
door ons falen en door onzen val. Dit
keer zullen wij hen verrassen, doordat
wij, het geheele volk als één man
staan tot alles bereid en tot alles be
sloten.
.Ik wil er wel leU meer van weten I
Dal denken velen, die de oproepen
voor de weersportkampen In Duitsch
land In de couranten lezen. Zij willen
wel Iets meer weten van deze kampen,
waarin iedere Nederlapdsche jongen
van 16-18 Jaar een maand kan
doorbrengen. - Maar dat b een
kleine moeite I Een briefje aan bet
aanmeldingsbureau voor de weersport
kampen, Koningslaan 9, te Utrecht
en je ontvangt gratis een brochure,
waarin je alles over deze kampen
kunt lezen Frilz Emde/Staof/Pax m
Woensdag werd ln het N.V.-huis
te Utrecht een gecombineerde bijeen
komst gehouden vande N.S.V.O. en de
N.S. Frauenschaft. De leidster der
N.S.V.O., mej. L. M. Couzy, besprak
in het bijzonder de positie van de nat.-
soc. vrouw in oorlogstijd. Zij riep de
Nederlandsche en Duitsche vrouwen
op schouder aan schouder te staan in
dezen grootschen strijd.
Sch. H. W.-F. en A. ed.t.
Felle gevechten aan weerszijden
van de Voliurno.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 28 Oct. Het opperbevel £er
weermacht maakt bekend.
Tusschen de Zee van Azof en den
Dnjepr lag het zwaartepunt van
de verbitterde afweergevechten
ook gisteren nog in den sector ten
westen van IVfelitopol. De pogin
gen van den vijand om zijn pene
tratieplaats grooter te maken, wer
den in harde gevechten op korten
afstand of in tegenaanvallen van
beweeglijke reserves opgevangen.
De strijd gaat met onverminderde
hardheid voort.
In de bocht van den Dnjepr bij Sa-
porosje, ten noorden van Kriwoirog
en ten zuidwesten van Dnjeprope-
trowsk talrijke vijandelijke infanterie-
en tankaanvallen.
In den central en sector van het
front deden de bolsjewisten nieuwe
aanvallen op onze stelling ten noorden
van Gomel en zetten hun doorbraak
pogingen in het gebied ten westen var
Kritsjef en ten westen van Smolensk
oort. De aanvallen werden reeds tij
dens den opmarsch door geconcen
treerd artillerievuur uiteengeslagen
dan wel in harde gevechten afgesla
gen.
In het afweersucces ten westen van
Kritsjef heeft het luchtwapen. dat in
de gevechten op den grond ingreep,
met sterke gevechtsstrijdkrachten en
vliegtuigen voor den strijd op korten
afstand, een bijzonder aandeel.
Van de rest van het oostelijke front
komen berichten over plaatselijke ge
vechten bij Kief en levendige verken
ningsbedrijvigheid in den noordelijken
frontsector.
Felle gevechten in Zuid-Italië.
In Zuid-Italië zijn felle geveoh-
ten aan weerszijden van de Vol
turno aan den gang. Herhaalde
aanvallen van Britsch-Amerikaan-
sche strijdkrachten mislukten.
Plaatselijke penetraties werden in
tegenaanvallen' opgeheven of af
gegrendeld.
Van het overige front is. behalve
eenige voorpostengevechten slechts
een vergeefsche vijandelijke aanval
aan de kustspoorlijn ten noordwesten
van Termoli te melden.
In het oosten van de Middellandsche
Zee bombardeerden zware Duitsche
gevechtsvliegtuigen met succes mili
taire doelen op het eiland Leros.
De strijd in het gebied van
Melitopol.
BERLIJN, 28 Oct. Naar de milt-
taire correspondent van het DNB
schrijft, ligt het zwaartepunt van de
sovjetrussische inspanningen op het
oogenblik in den sector ten westen
van Melitopol. De bolsjewisten slaan
met telkens nieuwe strijdkrachten ver
der in de kerf bij Melitopol, zoodat dit
gebied, wat de intensiteit van den
itrijd aangaat, in de eerste plaats ver-
$C. FORT El
diend genoemd te worden.. Blijkbaar
staat den bolsjewisten als doel van de
uit het gebied van Melitopol begonnen
beweging voor oogen den mond van
den Dnjepr te bereiken om aldus de
Krim af te snijden.
Met deze enorme sovjetinspanning
correspondeert de druk op de Duit
sche stellingen in het gebied van Kri
woirog. die voor en na sterk is. Het
verloop van den slag heeft in het front
opnieuw dermate vertandingen doen
ontstaan, dat van een samenhangende
linie aan beide kanten niet meer ge
sproken kan worden. Aan Duitsche zij
de overheerscht de afgrendelings- en
steunpunttactiek die den bolsjewisten
veel te stellen geeft. De duidelijk
den dag tredende versterking der Duit
sche posities beteekent. dat de groote
herfstslag onverminderd hevig
voortduren.
De Bulgaarsche troonrede.
SOFIA, 28 Oct. - De vijfde zittings
periode van de 25ste Sobranje werd
vandaag door het voorlezen van de
iroonrede door prins Cyril plechtig
seopend In de rede werd o.a. gezegd:
De buitenlandèche politiek van Bul
garije, bezield door den wensch om den
vrede op den Balkan te bewaren, zal
volgens de -richtsnoeren van totdusver
woi'deh voortgezet. Het doel van deze
politiek is. de belangen van Bulgarije
te waarborgen en de eenheid van het
Bulgaarsche volk te versterken, die
dank zij de ondersteuning van het
Groot-Duitsche Rijk en zijn bondgenoo-
ten, alsmede de vele offers, die het
Bulgaarsche volk heeft gebracht, be
reikt werden.
De regeering zal er niet voor terug
schrikken om de scherpste maatregelen
te nemen tegen iedere poging om de
rust in het land te verstoren, van wel
ken kant. deze ook komt.
Tn de rede werd voorts gezegd, dat
het Bulgaarsche leger op zijn post
paraat, staat om de grenzen van het
gëunfieerde Bulgarije te verdedigen.
De volksopvoeding en cultureele op
voeding en de versterking van den
Bulgaarschen nationalen geest zullen
bevorderd worden.
Op financieel gebied werden even
eens door de regeering de noodige
maatregelen genomen. Landbouw en
industrie, handnijverheid en arbeiders
zullen gesteund en geleid worden. De
regeering zal trachten de productie op
elk gebied van het economische leven
te bevorderen en voor een rech*vaar-
cüge verdeeling der producten te zor
gen.
De actie der Japansche
marine.
TOKIO, 28 Oct. - De minister van
marine. Sjimada, heeft in een rede voor
den Rijksdag verklaard, dat Japan sinds
het uitbreken van den oorlog in Groot-
Oost-Azië zijn posities op alle oorlogs
terreinen aanzienlijk_ heeft versterkt.
De thans aan den gang zijnde gevech
ten noemde hij van beslissend karak
ter.
Het Aziatische oorlogstooneel moet in
3 gebieden worden ingedeeld en wel in
het N. deel van den Stillen Oceaan, het
Z, deel van den Stillen Oceaan en de
Indische Oceaan. In dit laatste ge
bied zijn de verdedigingsmaatregelen
der Japansche marine in de nabijheid
van de bezette gebieden aanzienlijk
uitgebreid, terwijl tevens de Japansche
duikbooten en de luchtmacht de ach-
terwaartsche verbindingen van den
vijand tot aan de wateren dèr O.-zijde
van Afrika verstoren. Sjimada besprak
den strijd in het N. deel vai» den Stil
len Oceaan en schilderde de gevechten
op Attoe en Kiska.
In zijn rapport over het strijdgebied
in het Z. deel gaf de minister een sa
menvatting van de resultaten. De Ja
pansche marine heeft in die gevechten
6 torpedojagers en 12 andere schepen
verloren. In luchtgevechten hebben de
vijanden 1613 machines verloren, waar
een verlies van 415 Japansche machi
nes tegenover staat.
De kracht van de Japansche marine
van Pavolini.
NOORD-ITALE, 28 October (D.N.B.).
Partijsecretaris Pavolini heeft Don
derdagavond naar aanleiding van den
21sten verjaardag van den marsch naar
Rome per radio het woord gericht tot
het Italiaansche volk.
„Met vol bewustzijn" zoo verklaarde
hij, „noemen wij ons thans fascisten.
Wij zijn dezelfden, die 21 jaar geleden
naar Rome marcheerden. Wij zijn ook
degenen, die in de 45 dagen van Bado-
glio hun geloof niet verloochenden met
den dood voor oogen in de gevangenis
of in verbanning.
Pavolini herinnerde er aan, dat ait
de revolutie van October 1922 een
groot, bloeiend, en machtig Italië
voortkwam. Hij herdacht de prestaties
van het fascisme op sociaal en cultu
reel gebied en op dat der kolonisatie
en verklaarde, dat dit alles niet uitge-
wischt kan worden. Badoglio heeft den
lictorenbundel van de openbare gebou
wen doen verwijderen, doch heeft niet
de werken van het fascisme kunnen
vernietigen of uit de geschiedenis kun
nen uitwisscheri.
De geschiedenis zal voor alle tijden
ervan getuigen hoe Mussolini zijn land
van den afgrond wegtrok en den weg
omhoog wees. De 28ste October 1922
beteekent niet slechts de overwinnig
van de revolutie die ons een zoo
schitterende opbloei zou brengen, niet
slechts de verovering van de macht in
Romelf doch ook te Rome de ontmoe
ting van het fascisme van Mussolini
met de macht van Savoye".
De dynastie in het Italiaan
sche leven.
Wie eens de waarachtige geschiede
nis zal schrijven van de positie van de
dynastie in het Italiaansche leven zal
bevestigen, dat zij onafgebroken het
erop aanlegde alle andere krachten,
die langzamerhand uit het volk voort
kwamen, na ze te hebben geëxploi
teerd, weer terzijde te schuiven. Zoo
heeft Victor Emanuel tenslotte naar
buiten de fascistische politiek ten vol
le ondersteund, tegelijkertijd echter
rond den troon alle elementen verza-
.meld, die te zijner lijd het regiem van
den Duce den noodlottigen stoot moes
ten toebrengen. De monarchie heeft
niet geaarzeld Italië naar de neder
laag der capitulatie te leiden, alleen
om het fascisme te begraven. Het als
republikelnsch weder opgestane fas
cisme zal in plaats daarvan de monar
chie begraven en Italië naar de wel
vaart en de eindoverwinning leiden".
Pavolini herinnerde aan de bevrij
ding van Mussolini door een „handvol
van de vermetelste soldaten van den
Führer", die hij een wonder noemde
dat „slechts een mystiek geloof kan
verwachten" en vervolgde: „en zoo
hoorden wij weer de bevelen, die on
miskenbaar zijn stempel droegen. On
middellijk gehoorzamend werden door
Squa Dristen, oude en jonge strijders,
de fascistische huizen in geheel Italië
heropend, laaiden de vlammen van het
geloof opnieuw op in een Rome waar
het wemeldé van troepen en politie van
het trouwelooze Badoglio commando,
en in de wijken waarvan het verraad
met volle handen de aan het leger ont
trokken wapens en de uit de kassen
der syndicatengeroofde millioenen had
uitgestrooid en veroverden we de stad
weder voor Italië".
De republiek roept.
„De republiek roept", zoo besloot
Pavolini zijn rede, „zij roept te wapen
tegen den plutocratischen vijand, die
onze steden verwoest en ons land wil
versplinteren, te wapen om heden den
tegenstand tegen den indringer te ver-
grooten en hem morgen te verdrijven
te wapen opdat de dappere Duitsche
soldaat, die thans bijna alleen de toe
gangen naar onze huizen verspert,
spoedig weder in elk van ons den ka
meraad kan zien terugkeeren, die even
als hij trotsch is met waardigheid de
eigen wapens te dragen en het eigen
land te verdedigen weer zooals dat
steeds de traditie van den Italiaan-
schen soldaat is geweest".
„Ook tot den arbeid roept de repu
bliek op, daar naast den strijd de ar
beid heden het vaderland redden kan
en Italië zijn plaats aan de zijde van
de nationaal socialistische kameraden
en.-van die van l.:t driemogendheden-
verdrag teruggeven kan en moet".
Oogsifeeslrede van de landelijke leidster.
Ter viering van het Oogstfeest kwa
men de Landsvrouwe^ in Noord-Hol
land gisteren in Alkmaar bijeen,
onder leiding van de provinciale leid
ster, mevrouw De Haan—Bosker, die
een speciaal woord richtte tot de lan
delijke leidster mevroüw Zwier—Luth',
tot de werkleidster mevrouw Vallen-
berg—Rupp, tot de vertegenwoordig
ster der Duitsche Landsvrouwen, Frau-
Door onze levenshouding moeten wij
de hoereneer, die wij terug hebben ge
kregen, hoog houden.
De zomer was moeilijk.
De Landsvrouwen hebben geen ge-
makkelijken zomer gehad. Velen heb
ben hun zonen moeten afstaan voor
het werk in Duitschland. Het heeft
spr. goed gedaan, dat vele landsmeis-
lein Berkenkampi, tot den boerenleider jVeFa^ hebben aangetrokkon.
Conductrices bij de tram In de groote
steden van ons land
CNF/Meijer/Pax m
Helpt de koe met schillen
en de koe helpt U.
wordt steeds grooter, en elke officier
en elke man is besloten om volgens den
wil van den Tenno den oorlog op zege
vierende wijze te beëindigen.
De financieele positie van Japan.
De Japansche minister van financiën
Kaya heeft voor het budgetcomité een
verklaring afgelegd over de financieele
positie van Japan, waarbij hij er op
wees. dat de belastingontvangsten zich
sinds het begin van het jaar gunstig
hebben ontwikkeld. Japan heeft onder
deze omstandigheden geen moeilijk
heden om aan de financieele eischen
het hoofd te bieden, hoewel met de
styging der oorlogsproductie de uit te
geven middelen zijn toegenomen.
in de provincie, den heer C. Koeman en
tot den stafleider, ir. Koeman.
De feestelijke bijeenkomst werd op
geluisterd door een koortje van acht
tien dames, dat een tiental oud-Hol-
landsche liederen zong en dat de eer toe
komt, deze liederen voor het eerst twee
stemmig ten gehoore te brengen. De
volgende week Dinsdag worden de lie
deren van dit koortje voor de radio
te Hilversum opgenomen, die Vrijdag
d.a.v. zullen worden uitgezonden.
Vragen beantwoordt.
De landelijke werkleidster. mevrouw
VallenbergRupp, beantwoordde
schillende vragen over de werkzaamhe
den op de dorpen. Zij vestigde de
dacht op de tentoonstelling „Vrouwen
zijn vindingrijk," alsmede op den uit
bouw van de afdeelingen en op de
vorming van verschillende groepen,
waaraan bekwame krachten zijn ver
bonden. die de vrouwen van den Land
stand op de dorpen voorlichten.
De vrouwen moeten zich bewust
worden van de zelfverzorging, zij zul
len voorlichting ontvangen over de
aanschaffing van de hulpmiddelen in
de huishouding, over de konijnen
fokkerij. de vleeschverzorging, het
vervaardigen van pantoffels en de in
richting van de woning. Dit alles wordt
om niet aan de Landsvrouwen gege
ven, omdat zij ook recht hebben op
een deel van hetgeen de boer moet be
talen voor den Landstand.
Voor dit alles moeten de dorpsleid
sters overleg pl'egen met het provin
ciaal bureau. Met nadruk werd erop
gewezen, dat men er zorg voor draagt,
dat bij het maken van oud-nieuw de
sporen van de boeren-huisvlijt niet
verloren gaan.
Mevrouw SlagterBommezij stond
lang stil bij het resumé, dat ir.
Louwes in de Pers had gegeven over
de voedselpositie van ons volk. In dit
resumé werd bewaarheid wat de lei
ders van den Landstand steeds hadden
beweerd, dat het onwaar is, dat alles
naar Duitschland gaat. Spr. wekte op.
de afzijdig staande vrouwen ervan te
overtuigen, dat de boer de voedsel
voorziening van ons volk moet dienen
en zij uitte den wensch dat ir. Lou
wes er voor zal waken, dat de aardap
pelen niet, zooals den vorigen winter
tc Purmerend. op hoopen groen wor
den, omdat ze niet werden wegge
haald.
De landelijke leidster spreekt.
Mevrouw Zwier—Luth, de landelijke
leidster, herinnerde aan de herdenking
van het Lentefeest in April, toen her
dacht werd, dat de mannen op den ak
ker weer hun plicht hadden gedaan,
daarbij gesteund 4oor vrouwen. On
danks het tekort aan wèrkkrachten en
de vele moeilijkheden, hebben wij dit
jaar een oogst mogen binnenhalen,
kwalitatief en kwantitatief zóó rijk, als
zelden voorkomt. Hierdoor werd weer
bewezen, dat hoe moeilijk ook de po
sitie voor ons volksbestaan, daar. waar
een werkend volk zich inzet, en de Al
machtige Zijn zegen wil geven, veel
ten goede kan keeren. Wij alleen kun
nen het niet; ook de natuur kan het
niet alleen, maar door nijvere handen,
met den zegen des Hemels, kan veel
worden gewrocht.
Uitvoerig herinnerde spr. aan het
Oogstdankfeest in Groningen, waar de
Leider en de Rijkscommissaris het
woord hebben gevoerd. Wij moeten in
deze. tijden niet afwachten, wie den
oorlog wint. Ons devies is: „Het moet
er zijn, dus komt het er". Het Oogst
feest mag nooit zijn een balans maar
moet zijn een dankbare herinnering.
Een druk voor de Landsvrouwen
was ook de huisvesting van vele
vreemde werklieden en die van de
leiders der Arbeidsdiensten. Het erg
ste drukte ons de evacuatie, die even
wel het zwaarst trof hen. die geëva
cueerd werden. Wij begrijpen den ste
deling niet, die in de week wil gaan
wandelen en een bioscoopje wil ma
ken. Smaal niet te zeer op deze stads-
gewoonte. maar tracht deze menschen
liefde bij te brengen voor ons mooie,
rijke landleven. Zij. die ver van eigen
omgeving moeten leven, missen al zoo
veel. Tracht ze zich thuis te laten ge
voelen; dan voorkomt men de dingen,
die het in den vreemde-leven mee
brengen.
Spr. wekte op om de offers, die in
dezen ernstigen tijd nog gevraagd zul
len worden, blijmoedig te dragen. Waar
schijnlijk zal in de toekomst een beroep
op ons worden gedaan om de slacht
offers onder ons broedervolk van de
verderf en dood zaaiende zware bom
menwerpers te helpen. Wanneer het
zoover komt, tracht dan ook dit blij
moedig le dragen. Laten wij ons strijd
vaardig toonen. Het zal nog jaren du
ren vóór de grootheid van dezen tijd
ons geopenbaard wordt. Het zal ons
voldoening geven, te kunnen zeggen:
„Ook ik heb deel aan den strijd gehad".
Spr. wekte de vrouwen op om hun
zonen en dochters, wanneer die naar
het Oostland willen, de toestemming
niet te weigeren De toekomst van ons
volk is er mee gemoeid.
„Het leven is geen vrede alhier
Door goede en kwade zorgen
Maar het leven is de krijgsbanier
Tot in Gods hand te dragen."
Aldus eindigde spreekster.
Een woord van den heer Koeman.
De boerenleider in de Provincie, C.
Koeman, sprak hierna een kort woord,
waarin hij de verwildering laakte en
erop wees. dat vele mannen aan het
front strijden met de gedachte, het huis
gezin veilig te stellen, maar moeten
ervaren, dat hun vrouwen omgang met
andere mannen zoeken. Jonge meisjes
van 18 en 20 jaar ziet men met man
nen van 30 en 35 jaar loopen. Spr. be
hoeft niet te zeggen, met welk doel die
mannen met de meisjes omgaan. De
tahk van de Landsvrouwen is om ook
deze vrouwen, die zoover zijn gevallen,
niet in de diepte te trappen maar te
helpen en te steunen. Met nadruk wekte
spr. op, dit kwaad te bestrijden.
Na het vertoonen van een kleurfilm
sprak de prov. Landsvrouwen-leidster,
mevrouw de HaanBosker, een kort
dankwoord, waarin zij harerzijds, in
bloemrijke taal, de beteekenis van het
Oogstfeest belichtte en deed uitkomen,
dat daarin tot uidrukking komt de ver
bondenheid van volk en bodem.
DEA'EDERLANDSCHE BANK.
Toezicht op de credictinstellin-
gen en het houden van
hef bankregister.
AMSTERDAM, 28 Oct. De directie
van de Nederlandsche Bank maakt be
kend, dat de secr.-gen. voor bijzondere
economische zaken heeft aangewezen
als instantie, belast met het toezicht op
de credietstellingen:
1. Voor de effectenhandelaren: de
ver. voor den effectenhandel (bedrijfs
groep effectenhandel).
2. Voor de spaarbanken: den Nederl.
Spaarbankbond vakgroep algemeene
spaarbanken.
3. Voor de hypotheekbanken, werk
zaam in Nederland, en de scheepshy-
potheekbanken en scheepsverbandban-
ken: de bedrijfsgroep hypotheekbanken.
4. Voor de landbouwcredietinstellin-
gen: den Nederl. Coöperatieven raad.
De directie heeft voorts onder goed
keuring van der, sec.-gen. aangewezen
als instantie, waaraan het houden van
het bankregistcr is toevertrouwd:
1. Voor de effectenhandelaren: de
Ver. voor den effectenhandel.
2. Voor de spaarbanken: dc Nederl.
SpaarbanEbond.
3. Voor de hypotheekbanken: de be
drijfsgroep hypotheekbanken.
4. Voor de landbouwcredietinstellin-
gen: de bedrijfsgroep landbouwcrediet-
banken.
De jaarlijks in te dienen balans en
verlies- en winstrekening, alsmede de
ingevolge artikelen 11 en 12 van het
uitvoeringsbesluit banken aan te vra
gen goedkeuringen en te verstrekken
opgaven, moeten bij de aangewezen
instanties worden ingediend.
DE STEM DER S.S.
Luistert op Zondag 31 October van
11.30 tot 11.45 uur over den zender Hil
versum I, op golflengte 415 meter, naar
de stem der S.S.
De voorman der Germaansche S.S. in
Nederland spreekt over het onderwerp:
„Nu eerst recht".
De groep Oost 19 van den N.A.D.
is hier te lande na gedanen arbeid te
ruggekeerd.
Wekelijksche vrije middag
voor huispersoneel.
's-GRAVENHAGE. 28 Oct. Ten
behoeve van het huispersoneel, dat per
1 November 1942 onder de werking
van de Ziektewet werd gebracht, ia
thans opnieuw een belangrijke sociale
voorziening tot stand gebracht. Bij
een onmiddellijk in werking tredend
besluit van den secr.-gen. van het Dep.
van Sociale Zaken is n.1. een wekelijk
sche vrije middag voor het huisperso
neel ingesteld. Deze zal gegeven moe
ten worden tusschen 13 en 18 uur en
een aangesloten rusttijd van vier- uur
aan den werknemer moeten waarbor
gen. Van het recht op dezen vrijen
middag zijn uitgezonderd: a. personen,
wier werktijd als huisbediende niet
langer duurt dan tot 15 uur; b. perso
nen, die korter dan zeven uur per dag
als huisbediende bij denzelfden werk
gever werkzaam zijn, waarbij rusttij
den van minder dan twee utir als
werkuren worden aangemerkt; c. per
sonen. die op minder dan zes dagen
per week bij denzelfden werkgever
werkzaam zijn; d. bloed- en aanver
wanten van den werkgever tot in den
derden graad, die bij hem inwonen,
alsmede pleegkinderen, die in het ge
zin van den werkgever als eigen kin
deren worden opgevoed; e. personen
die, naast hun huiselijke of persoon
lijke diensten tevens werkzaam zijn
in het landbouwj-, tuinbouw- of vee
houderijbedrijf van den werkgever;
f. personen, wier werktijd bij of krach
tens de Arbeidswet" 1919 is geregeld.
Wordt aan een huisbediende oen aan
eengesloten rusttijd gegeven van ten
minste twee etmalen, waarin een ge
heele Zondag valt. dan behoeft ln de
aan dien Zondag voorafgaande en in
de daarop volgende week geen vrije
middag te worden gegeven.
Als huisbediende worden aangemerkt
personen, die in particulieren dienst
werkzaam zijn voor het verrichten van
huishoudelijke of persoonlijke dien
sten.
Personen, die hun werkzaamheden
buiten dienstbetreldring verrichten
worden voor de toepassing van het on-
derwerpelijke besluit geacht in dienst
te zijn van dengene, te wiens behoeve
de werkzaamheden strekken.
De zorg voor de naleving van deze
bepalingen is den werkgever als een
verplichting opgelegd, terwijl overtre
ding met den geldboete kan worden
bestraft.
Het districtshoofd der Arbeidsin
spectie kan, na den betrokken werk
gever in de gelegenheid te hebben ge
steld te worden gehoord, bepalen, dat
deze verplicht is om op een zoo noodig
voor lederen werkgever afzonderlijk
aan te wijzen middag wekelijks vrijaf
te geven. Bij gebleken onwil kan ean
bepaalde middag bindend worden
voorgeschreven.
Verduisteren van 17.30-7.15
30 Oct. Zon op 7.30, onder 17J7 nu».
Maan op S-4t, onder 18.31 uur.
31 Oct. Zon op 7.32, onder 17J6 uur.
Maan op fUG. onder 19A4 uur.
