NOORD-HOLLAND DAGBLAD VOOR Een oorlogvoerend neutraal land. Sovjets blijven aanvallen bij Gomel en Smolensk. Engeland heeft den zenuwenoorlog verloren. Arbeid schaadt niet. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Schager editie Scbagen: Laan 201. Telefoon 444 (2 lijnen). Postrekening 66189. WOENSDAG 17 NOVEMBER 1943. 87e Jaargang, No. 269. 2 pagina's. Deze Courant verschijnt dagelijks Advertentie-tarief. Prijs der gewone advertenties In deze Editie II ct. per ro.M. I$U contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor le gehecle oplage op aanvrage. Finland onder druk. Badoglio-operatie voorgesteld. Een der meest tragische figuren in dezen oorlog ls Finland. Voor den derden keer in een kwart eeuw is het Finsche volk verwik keld in een strijd op leven en dood. Finland zou aan het einde van den eersten wereldoorlog zonder Dult- sche hulp zijn nationale zelfstan digheid niet hebben verworven. Van Finsche zyde heeft men nooit gepoogd, de Duitsche hulp te klei neeren integendeel en "an Duitsche zijde heeft men ook steeds de dapperheid der Finnen bezon gen. Het is eveneens waar. dat de Finnen tijdens hun tweeden oorlog tegen de Sovjets slechts pen gering deel van de macht van het Roode Leger hebben er varen, zooals het ook waar is. dat het klimaat en de terreingesteldheid der Finsch-Russische grensgebieden Fin land in zijn derden oorlog tegen zijn machtigen nabuur er voor hebben ge spaard, dat hier een der zwaartepunten van het Oostelijk front kwam te liggen. Desondanks *.ijn de offers van dit klei ne volk onvergelijkelijk zwaar. In g"en der oorlogvoerende landen is het osr- centage gemobiliseerde mannen soo groot als in Finlafnd. Het economiscrfc bestel van het land is kapot. Als Duitschland niet herhaal delijk te hulp was gekomen, zou de hongersnood, die thans nog juist builen de deur wordt gehouden, onvermijde lijk zijn geweest. Een uitzonderingspositie. Ook in politiek opzicht neemt Fin land een uitzonderingspositie in. Het heeft zich niet aangesloten bij het An ti-Kominternpact en is de eenige onder Duitschlands -bondgenooten met een uitgesproken links georiënteerde-so- ciaal-democratisfhe regeering. Het heeft Engeland niet den oorlog ver klaard, al meende Engeland terwille van Moskou tot een oorlogsverklaring te moeten overgaan. Het onderhoudt ook thans nog diplomatieke betrekkin gen met de Vereenigde Staten, al heeft Amerika zijn gezant naar Stockholm 1e- ruggeroepen en wordt de Amerikaan- sche legatie te Helsinki thans alleen nog maar bezet door een zaakgelastig de en een minimum aan personeel. In staatsrechtelijken zin in Finland zelfs geen bondgenoot van Duitschland. Het heeft de wapenen slechts opgenomen, om zijn grenzen en zijn zelfstandigheid te verdedigen tegen de opdringende sovjets. Zijn strategische ligging bracht hêt op die manier automatisch tot' een bepaalde belangengemeenschap met Duitschland, waarmee het echter geen militair bondgenootschap heeft. Het duidelijkst heeft onlangs minister Tan- ner zij het dan ook als socialistisch partijleider en niet als minister Fin- land's positie samengevat en wel in dezen paradox: „Finland is een oorlogvoerend neutraal land. Finland heeft de ge bieden, die het in den winter van 1939 op 1940 aan de sovjets verloor, voor zoover ze zijn heroverd, weer in het staatsverband opgenomen. Daarna heeft het echter de wacht betrokken aan zijn grenzen en zich FLINKE KERELS MELDEN ZICH NU VOOR DE WAFFEN-SS EN DEN LANDSTORM NEDERLAND. Het SS-Ersatzkommando deelt mede. Iedere gezonde Nederlander in den leef tijd van 17—45 Jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder vermelde adressen vervoe gen ten einde gekeurd te worden voor de Waffen-SS of den Landstorm Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmidde len enz. Vrijwilligers die om bepaalde redenen ln Nederland moeten blijven, kunnen dienst nemen bij den Landstorm of bij het SS-wachtbatailIon te Amersfoort. Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegsmarlne kunnen zich aanmelden. Zij, die tot de Germaansche SS-Nederland toetreden willen, kunnen zich eveneens aanmelden. Personen tusschen 19--30 Jaar, die aanmeldlngspllcbtlg zijn voor de te werkstelling kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrij gesteld. Officier ln de Waffen-ss kan leder worden, die na tenminste een Jaar dienst tijd zijn geschiktheid voor de officiersop leiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding ls niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zijn: karakter, gedrag, presta tie. 18.11.43 9—12.00 uur, Venlo, Deutsches Haus, Egmondstr. 16. 18.11.43 16—18.00 uur, Arnhem, café Royal 19.11.43 9—12.00 uur, Hengelo, café Mo dern, Spoorstr. 18. 19.11.43 15—18.00 uur, Zwolle, hotel G1J- tenbeek. 20.11.43 9—12.00 uur. Assen. Concerthuis a. d. Vaart. 20.11.43 1 5—18.00 uur. Groningen, Heere straat 46. 21.11.43 9—12.00 uur, Leeuwarden, huize Schaaf, Breedstraat. 22.11.43 9—14.00 uur, Amsterdam. Dam 4. 23.11.43 9—13.00 uur. Utrecht. N.V. Huls, Oudegracht 245. 24.11.43 9—14.00 uur, Amersfoort, Pol. Durchangslager, Leusderweg. 25.11.43 9—14.00 uur, Den Haag, café Den Hout, Bezuidenhoutsche weg. van elke offensieve handeling te gen de Sovjet-unie onthouden". Dit was geen toeval, maar een doel bewuste politiek, gelijk president Ryli duidelijk heeft gezegd, niet onder den druk der omstandigheden, maar reeds tijdens den triomftocht der Duitsche legers. In Duitschland is er dan ook niemand, die er Finland eenig verwijt van maakt, wanneer in dit land soms zekere verschijnselen van moedeloos heid optreden. Toen minister Tanner eenige maanden geleden de Sovjet-unie toeriep, dat ze, in plaats van zich als een sfinx in stilzwijgen te hullen, lie ver de voorwaarden bekend moest ma ken, waaronder Finland met behoud van zijn nationale zelfstandigheid 'n vrede naast zijn machtigen nabuur kon leven, heeft niemand te Berlijn ook maar aan „verraad" gedacht. De eenige „tegenstelling," als men dit woord wil gebruiken, tusschen Hel sinki en Berlijn bestond daarin, dat de Finsche rëgeering misschien in ar ren moede geloofde aan de mogelijk heid van een zelfstandig Finland, dat in een goede verstandhouding met de Sovjet-unie leefde, terwijl de Duitsche regeering die mogelijkheid als een uto pie beschouwde. Finland steunde bij zijn opvattingen inzake de bedoelingen der Sovjet-unie voornamelijk op de groote sympathie welke het Finsche volk ondanks alle anti-Finsche propaganda in de Ver eenigde Staten geniet en die, naar het meende, een factor vormt, welke Wash ington niet kan verwaarloozen Duitschland van zijn kant is er van meet af aan van overtuigd geweest, dat de regeering der Vereenigde' Staten zich in haar verstandhouding tot de Sovjet-unie eventueel niets gelegen zou laten liggen aan de Amerikaansche openbare meening over Finland. In een zending over „de besluiten van Moskou en Finland" zeide radio- Leningrad namelijk den 2den Novem ber, dat er uit de verklaring der Sov jets en Anglo-Amerikanen maar één conclusie kan werden getrokken: na melijk dat zij den oorlog zullen voort zetten tegen alle spilmogendheden, waarmee zij zich momenteel in oorlog bevinden, tot dezen de wapenen neer leggen en onvoorwaardelijk capitulee- ren. Dat geldt voor Finland evenzeer als voor de andere spilmogendheden. Einddoel: Een 'bolsjewistisch Finland. Mannerheim moet onvoorwaardelijk capituleeren, aldus radio-Leningrad. Dezelfde zender gaf later onmisken baar te verstaan, dat de bolsjewieK Kusinen, die tijdens den winterveld- tocht van 1919 door Moskou als h ït hoofd der Finsche Sovjet-regeering werd erkend en die thans weer in de Sovjet-Russische propaganda een groo te rol speelt-,- in elk opzicht de officiee- le opvattingen verkondigt, als hij zegt. dat het einddoel een bolsjewistisch Finland is. Tenslotte wordt het volk van Fin land, wederom door radio-Leningrad, opgewekt, om den weg van Badoglio te gaan, namelijk om een „Badoglio- operatie" te ondernemen en met Fin sche wapenen „de misdadigersbende van Mannerheim, die het land over- heerscht" te vernietigen. Dit „zou Fin land niet van den eisch van onvoor waardelijke capitulatie bevrijden, doch op die manier zou wel de eer van het Finsche volk gered kunnen worden De hoofdredacteur van het orgaan van het Roode leger, Jermasjof, heeft Zon dag den eisch gesteld, dat het Finscne volk alle „Hitler-fascisten" overboord zou' werpen, m.a.w. geheel met Duitsch land breken en zich zonder voorbehoud aan de zijde van de Sovjet-unie stel len. Van belang is, dat Jermasjof aan Het" slot. van zijn artikel zegt: „de Skan- dinavische staten weten, dat hun eeni ge kans een goede verstandhouding fnet de Unie van socialistische Sovjet- répübliekèn is." Bolsjewisten schieten krijgsgevangenen dood. In het gebied ten noordwesten van Gomel hebben Duitsche troepen dezer d3gen een geheim bevel buitgemaakt, waarin de bolsjewistische leiding in structies geeft, dat Duitsche gevange nen. die bij hun verhoor weigeren ver klaringen af te leggen, terstond moe ten worden neergeschoten. Dit bolsje wistische bevel wordt thans, naar het DNB verneemt, bevestigd door den in gevangenschap geraakten bolsjewlsti- schen kapitein Pawel Borissow, die verklaard heeft, dat het bevel op 17 October 1943 den officieren van zijn regiment bekend is geworden. In de motiveering wordt gezegd, dat de transportmiddelen In de sovjetunie door de al maanden voortdurende ge vechten zóó ingespannen werken, dat slechts met de grootste moeilijkheden de noodigste ravitailleeringsgoederen naar voren kunnen worden gebracht Dit executiebevel moet derhalve den bolsjewisten het middel aan de hand doen,: om zich te ontdoen van de Duit sche gevangenen. De enkele Duitsche gevangenen, die en dan meestal nog gewond in bolsjewistische handen vallen, vormen een ondraaglijke be lasting in een tijd, waarin de bolsje wisten door de ontzaglijk zware ver liezen der laatste maanden nauwelijks h.un eigen gewonden voldoende kun nen verzorgen. Bij onze Vrijwilliger* Tijd*' G.F.l /H/P m Beiroet door hongersnood bedreigd. De toestand in Libanon wordt voortdurend meer kritiek. Niet al leen hebben de gevechten reeds een 140 slachtofers geëischt, waar onder 12 dooden, maar bovendien wordt Beiroet met een hongers nood bedreigd. In de Mohamme- daansche wijken van deze stad zijn tal van barricaden opgericht, waar tegen de tanks tevergeefs aanval len doen. Naar Paris Soir uit Algiers verneemt is Giraud onverwacht naar het Anglo- Amerikaansche 'hoofdkwartier ontbo den Welingelichte kringen zijn van meening, dat deze maatregel in ver band staat met de gebeurtenissen in den Libanon, en wijzen er op, dat de Anglo-AmerikaneA zich gewend heb ben tot den afgezetten Giraud en niet tot de Gaulle. Men neemt derhalve aan, dat de Amerikanen profiteeren van de huidige ontstemming tusschen de Engelschen en de Gaulle en den laatste een les willen geven. Naar het blad verder verneemt, heeft de Gaulle van zijn kant belangrijke besprekingen gevoerd in de' Sovjet ambassade in Algiers. De Gaulle en zijn bolsjewistische vrienden hebben daar de te nemen maatregelen bespro ken, in geval de Engelschen hun drei gementen zouden uitvoeren en met wapengeweld in den Libanon zouden intervenieeren. Helleu verdedigt zich. De bijzondere correspondent van de „Daily Express" te Beiroet schrijft aan zijn blad, dat de Fransche hooge com missaris te Beiroet, Jean Helleu. hem heeft medegedeeld, dat zijn handelwij ze bij het arresteeren van de leden van het Libaneesche parlement en het ge bruik van troepen in de straten door generaal de Gaulle en het comité in Algiers was voorgeschreven en goed gekeurd. Helleu heeft de verklaring tot drie maal toe herhaald en gezegd, dat hij generaal de Gaulle tijdens zijn ver blijf te Algiers er opmerkzaam op heeft gemaakt, dat het tot onlusten zou kun nen komen. Generaal de Gaulle ant woordde: „Ik hoop, dat u ongelijk hebt* Ik geloof niet, dat het tot onlusten komt, zoo ja, dan moeten wij verder gaan. Terug is onmogelijk." Geslaagde tegenaanvallen bij Kriwoirog en Sjiiomir. 481 Sovjet-vechtwagens vernield. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 16 Nov. (DNB). Het opperbevel der weermacht deelt mede: ln de groote bocht van den Dnjepr liep de vijand ten Zuidwesten van Dnjepropotrowsk cn ten Noorden van Kriwoirog opnieuw met ster ke strijdkrachten storm op ons front. Zijn aanvallen strandden op den verbitterden tegenstand van onze divisies, die steeds weer vast beraden tegenaanvallen fltaderna- men en daarbij een tijdelijk door gebroken vijandelijke groep vernie tigden. In den sector van een enke le divisie werden al 71 vijandelij ke pantserwagens stukgeschoten. Op de vijandelijke bruggehoofden ten Noordwesten van Krementsjoeg en ten Noordwesten van Tsjerkassy heerschte gisteren een levendige ge vechtsactiviteit. In het gevechtsgebied van Sjitomir werden in eigen tegenaanvallen ver scheidene veldstellingen der bolsjewis ten doorbroken, talrijke zware wapenen buitgemaakt en een ingesloten vijande lijke gevechtsgroep vernietigd. Hevige vijandelijke tegenaanvallen mislukten. In weerwil van het ongunstige weer steunde de luchtmacht door steeds weer herhaalde vastberaden aanvallen de gevechten der daar opereerende forma ties van leger en Waffen SS op buiten gewoon aoe.treffende wijze. Ten Zuidwesten en ten Noordoosten van Gomel' werden nieuwe dapr slag vliegtuigen en pantserwagens o.ider- steunde Sovjet-aanvallen afgeslagen of opgevangen. Ten Westen van Smolensk bleef de vijand met talrijke infanterie divisies en sterke pantserstrijdkrachti.n aanvallen. Hij werd in het geconcen treerde afweervuur van alle wapenen afgeslagen en leed daarbij zware, bloe- Brifsche volk is toiaal oorlogsmoe. Dubbele Duitsche triomf. De Engelschen hebben in de af- geloopen weken op het gebied van den zenuwenoorlog een slag verlo ren, zoo schrijft de hoofdredacteur van de afdeeling buitenland van het D.N.B., dr. Hermann Rau, waarvan de afloop voor de Britten het mislukken van een geheelen veldtocht beteekent. Want deze slag bewijst, dat de Engelsche poging het Duitsche volk naar een innerlijke ineenstorting te dryven en hierdoor den oorlog, zooals ln 1918. succesvol te beëindigen, een utopie geweest is. Deze mislukking schynt des te opmerkelijker daar zy een militai re teleurstelling van den grootsten omvang op den voet volgde. Zonder twijfel heeft Churchill zich van een uitschakeling van Italië uit den oorlog niet alleen veel, doch ook de beslissende wending voorgesteld. Hoe buitengewoon gevaarlijk het ver raad van Badoglio en Victor Emanuel voor het Rijk inderdaad geweest is, weet thans, na de Duitsche verklarin gen hierover, iedereen. Maar de groote coup, waardoor de Anglo-Amerikanen met afsnijding van de in het zuiden staande Duitsche divisies met één slag tot heer en meester van het Apennijn- sche schiereiland moesten worden, en waardoor hun legers aan de grenzen van het Rijk moesten komen, misluk te. Veeleer deed zich het unieke schouwspel .voor, dat de capitulatie van het Badoglio-leger weliswaar de jure voor de Amerikanen, doch de facto voor de Duitsche weermacht zich vol trok. Een dubbele triomf. Dat de tezelfder tijd door den vijand tot de hoogste intensiviteit opgevoerde zenuwenoorlog thans eveneens een slag in de lucht bleek te zijn, maakte de inspanningen van onze vijanden tot een dubbele Duitsche triomf. Overi gens echter wa3 de Engelsche bericht geving en propaganda in de laatste we ken voor ons buitengewoon verhelde rend. Zij bewijst n.1. niet alleen steeds weer opnieuw den pathologischen ver- nietigingswil ven de Churchill-clique jegens ons Duitschers, over het be staan en de beteekenis waarvan wij reeds lang vóór de Engelsche oorlogs verklaringen aan het Rijk een duidelijk inzicht hadden, zij onthulde daarna veeleer ook het bestaan van zorgen en zwakheden, die niet alleen schijnen voort te vloeien uit het bekende feit van het verbazingwekkende verval van Groot-Brittannië op 't gebied der bui- tenlandsche politiek, doch vooral uit den binnenlandschen toestand in Enge land. Want het is aan geen twijfel on derhevig, dat de door den staat ge leide Britsche propaganda in de afgeloopen weken zich veel moeite heeft gegeven om de Engelsche openbare meening te overtuigen van de waarschijnlijkheid, ja van de zekerheid van een spoedige in- oenstorting van het Duitsche thuis front precies als in 1918. Men ris keerde het zelfs om een bepaalden termyn te noemen, en wel om streeks 9 November. Met de hardnekkigheid van een gezondbidder heeft dc Engelsche pers niet één dag nagelaten haar lezers een dusdanig beeld te geven van de stem ming onder het Duitsche volk, alsof een herhaling van de gebeurtenissen, van 1918 voor de deur stond. Wanneer Churchill in schrille tegenstelling hiermede in zijn jongste rede deze hoop plotseling als „krankzinnig" ken merkte. dan deed hij niet anders dan de vos in net sprookje, die de druiven versmaadde, omdat zij te hoog hingen.- Engeland oorlogsmoe. Wat gaf de Engelsche propaganda echter aanleiding om van tevoren der gelijke verwachtingen te doen ont staan. die inderdaad grotesk en kin derachtig zijn? Men kan hier slechts twee mogelijkheden zien: öf de Brit sche profeten van een spoedige inwen dige ineenstorting van Duitschland ge- looven werkelijk hieraan, en dan zijn zij de arme dwazen, die zich thans in de beoordeeling van het Duitsche volk precies zoo vergissen als vóór het uit breken van den oorlog in het beoor- deelen van onze militaire en economi sche kracht, óf de leidende Engelsche klasse heeft het geloof van het Engel sche volk in een spoedige Duitsche in eenstorting dringend noodig, noodiger dan men tot dusver wist. De oorlogs moeheid van het Engelsche volk is tenslotte geen geheim meer. Deze oorlogsmoeheid rust op ge goede gronden. Want terwijl het Duitsche volk om zijn bestaan en vrijheid strijdt, eischten de belangen van het Engelsche volk dezen oorlog in het geheel niet. Juist is veeleer, dat nauwelijks ooit in de geschiede nis een bezittende bovenste laag de belangen van haar volk lichtvaardi ger en scurpuleuzer heeft opgeofferd aan de vermeende eigen belangen, dan in den Engelschen oorlog tegen het Rijk geschiedde. Het is echter een gevaarlijk middel om de gerechtvaardigde oorlogsmoe heid van een volk te willen overwinnen door zijn fantasie te richten op de zoo genaamde mogelijkheid van een spoe dige capitulatie van den vijand. Want vroeg of laat moet dit bedrog aan den dag komen. En voor ,het Engelsche volk zal het ontwaken op zekeren dag uitermate vreeselijk zijn. Vastberadenheid in Duitschland. Hoe het echter ook in én met Enge land gesteld is. interesseert ons Duit schers heel weinig. Een volk, dat zoo als het Duitsche in de afgeloopen vier jaar offers gebracht en geleden heeft, dat in het bewustzijn het Avondland te verdedigen zijn beste - zonen geeft, waarvan de moeders en kinderen in nachtelijke terreuraanvallen van Brit sche bommenwerpers vermoord wor den, dat zoovele verwoestingen van onvervangbare cultuurwaarden door den stelselmatigen vernietigingswil van zijn Anglo-Amerikaansche vijanden heeft meegemaakt, een dérgelijk volk heeft niet alleen de bruggen achter zich verbrand, doch heeft het. ook ver leerd naar deze of gene zijde te gluren. Het heeft psychologisch al lang de grenzen achter zich gelaten, waar het door vijandelijke taktiek nog op de een of andere wijze beïnvloed kan worden. Aan gene zijde van deze grenzen nl. blijft, steeds harder wordend, slechts één wil: den vernietigingswil van de zen vijand te breken, leven en vrijheid van ons Europeesche continent en zijn volken te waarborgen. En wel, hetgeen het beslissende is. tot eiken prijs. Hij die het Duitsche volk thans an ders ziet, ziet onjuist. dige verliezen. Aan dit afweersucces had de Duitsche artillerie, die door haar beweeglijke vuur gereedstaande vijandelijke troepen uiteensloeg en pe netraties afgrendelde. een bijzonder aandeel. Ten Noordwesten van Smo lensk en ln het gebied van Newel wor den hevige plaatselijke gevechten ge meld. 481 pantserwagens vernietigd. In de laatste twee dagen zijn aan het Oostelijk front 481 Sovjet-pantserwa gens vernietigd. In de zware gevechten der laatste weken heeft zich in het ge vechtsgebied van Kief de Thuringsche 7e pantserdivisie onder bevel van ge- neraal-majoor von Manteuffel en op de Krlm de Frankisch-Sudetenduitsche 98ste divisie infanterie onder bevel van luitenant-generaal Gareis bijzon der onderscheiden. Van het Zuid-Italiaansche front wordt behalve wederzijdsche artillerie- verkenningsbedrijvigheid slechts een vergeefsche aanval van Amerikaansche strijdkrachten op een hoogte ten Noor den van Mignano gemeld. Op het eiland Leros duren de gevech ten tusschen onze landingsstrijdkrach ten en de vijandelijke bezetting nog voort. Kustbewakingsstrijdkrachten der marine hebben in de Egeïsche Zee we derom een vijandelijke duikboot tot zinken gebracht. Bij aanvallen op Duit sche vliegvelden in Zuid-Griekenland zijn gisteren 16 Amerikaansche bom menwerpers neergeschoten. Britsche stoorvliegtuigen lieten in den afgeloopen nacht eenige bommen op West-Du itschland vallen. Bij zwakke vijandelijke luchtactie boven het be zette gebied in het Westen werden 6 Britsch-Amerik. vliegtuigen neerge schoten. Een sterke formatie zware Duitsche gevechtsvliegtuigen heeft in den afge loopen nacht de havenstad Plymouth met goed gevolg aangevallen. Iet v. Feggelen te Alkmaar. Zondagmiddag organiseerde de Alk- maarsche Zwemvereeniging D. A. W een nationaal waterpolotournooi. waar in ook onze zwem-,.ster" Mevr. I. Koster—v. Feggelen (Iet van Feggelen) uitkwam, die onze teekenaar inspi reerde op het onderstaande plaatje. (Teekening G. Dekker) LUIT.-KOLONEL VAN HILTEN TIJDELIJK LANDSPOLIT1E- PRESIDENT. 's-GRAVENHAGE, 16 Nov! Het Rijkscommissariaat deelt mede: De Rijkscommissaris voor.de bezette Ncderlandsehe gebieden heeft den lui tenant-kolonel der marechai^see Van Kiiten te Eindhoven met ingang van 1 December 1943 belast met de, tijdelijke waarneming van de functie van den landspolitiepresident te Amsterdam. Luitenant-kolonel Van Hiltea begint dien dienst op zijn nieuwen post on middellijk. In verband met deze opdracht heeft de Rijkscommissaris voor de bezette Ncderlandsehe gebieden de aan den burgemeester van Amsterdam E. J. Voüte verstrekte opdracht tot het waar nemen van de zaken van den politie- presldent te Amsterdam en de aan den procureur-generaal dr. Jan Feitsma te Amsterdam verstrekte opdracht tot het waarnemen van de zaken van den landspolitiepresident te Amsterdam eveneens met ingang van 1 December 1943 onder dankzegging voor de ver richte diensten ingetrokken. Vrijwilligers naar het Oosten. Wederom een contin gent vertrokken. 's-GRAVENHAGE. 16 Nov. Zater dagmorgen heeft een contingent Neder- landsche vrijwilligers afscheid geno men van het vaderland om deel te ne men aan de bescherming tegen het bolsjewistisch gevaar in het Oosten. Ditmaal waren het. mannen die in Nederland .opgeleid zijn en hier reeds 'al?.ge.ren dienst doen en zich thans vrijwillig voor het front gemeld heb ben. Dit is het tweede contingent vrijwil ligers drft deze maand afscheid geno men heeft. Het is een verheugend feit dat er zich steeds meer flinke" ke rels voor den strijd om Europa mel den en met de wapens in de hand mee willen strijden voor een nieuwe toekomst. De eenvoudige plechtigheid werd bij gewoond door SS-Standartenführer Tzschoppe en SS-Sturmbannführer Rouenhoff. terwijl het geheel door een muziekcorps van de Polizei opgeluis terd werd. SS-StandaHenführer Tzschoppe sprak de mannen toe en stelde met groote voldoening vast. dat de goede geest van het Nederlandsche volk steeds weer tot uiting komt en er nog steeds flinke kerels zijn, die de eer van het vader land aan de fronten in het Oosten wil len verdedigen. „Toen het er om ging een aantal oudere kameraden, die reeds langeren tijd aan het front staan, af te lossen en ik u vroeg wie zich hiervoor vrijwilig wou melden, heeft u mij niet teleurgesteld, maar bent u allen spontaan naar voren getreden. Met leedwezen neem ik afscheid van u, want in deiï tijd dat wij tezamen wa ren. heb ik u als goede soldaten leeren waardeeren. Wanneer u met verlof in Nederland bent, dan mag geen van u vergeten mij een bezoek te brengen, opdat de banden, die zich in de afge loopen maanden gevormd hebben, ook voor de toekomst bewaard blijven. La ter, als u Sovjet-Rusland mét eigen oogen aanschouwd heeft, uit eigen er varing het bolsjewisme heeft leeren kennen, dan zult u vergelijkingen tref fen tusschen Duitschland. Nederland en de Sovjet-unie, dan zullen er niet veel woorden noodig zijn om te weten, hoe noodzakelijk het was, óm Europa tegen dit gevaar te beschermen". Vervolgens nam SS-Standartenführer Tzschoppe met een handdruk van alle mannen persoonlijk afscheid. De plechtigheid eindigde mei het spe len van de Duitsche en Nederlandsche volksliederen, waarna.de troep, voor afgegaan door het muziekcorps, zich naar hei station begaf. Vroolijk en vol goeden moed namen de mannen af scheid van hun familieleden en hun officieren en onderofficieren. (Van onzen politieken radacteur). SEDERT het voorjaar 1941 kent ook Nederland zijn arbeidsdienstman nen. Bulgarije is de bakermat van de arbeidsdienstgedachte, ofschoon men ook reeds in het oude Sparta een voor- looper van den arbeidsdienst meent te kunnen zien. In Duitschland werd de arbeidsdienst volgens een geheel nieuw systeem toegepast. Na de mili taire en politieke successen van dit rijk in Europa nam practisch iedere Euro peesche staat de gedachte van den ar beidsdienst over. Ook diverse bulten- Europeesche staten hebben inmiddels den arbeidsdienst ingevoerd en volgens krantenberichten van de laatste dagen zijn momenteel zelfs in de Vereenig de Staten plannen in voorbereiding om ook daar een arbeidsdienst op te rich ten. Deze groote expansievlucht verwon dert niemand, die zich van de groot» sociale nuttigheid van den arbeids dienst door feiten heeft laten overtui gen. De moderne maatschappij stelt terecht aan ieder harer deelgenoo- ten den eisch, dat hij of zij eer bied voor den arbeid heeft, omdat meer en meer allerwege de erkenning ingang vindt, dat arbeid en het pres- teeren van arbeid het eerste, zoo niet het eenige beginsel voor iemands plaats en rangbepaling zijn moet. De tijden zijn voorbij, dat rijkelui's zoontjes hun vingers niet meer behoe ven vuil te maken en dat zij zonder ooit gewerkt te hebben, dank zij de zorgen der ouders of grootouders, met nietsnutterij hun tijd in dit onder- maansche kunnen verdoen. De gemeen schap heeft niet alleen den plicht er voor te zorgen, dat ieder mensch ar beid en brood heeft, zij dient er ook voor te waken, dat geen tergende klo ven van klasse-tegenstellingen ont staan. Wie zelf nooit gewerkt heeft, zal moeilijk eerbied voor den arbeid en arbeiders kunnen hebben. Hij heeft er dan ook geen idee van, wat harde en ingespannen arbeid van de menschelij- ke constitutie vergt. De arbeidsdienst leert de opgroeien de jeugd de beteekenis van arbeid door eigen prestaties kennen. Dat is niet al leen gezond voor ieders persoonlijk ge stel. Daardoor wordt ook een belang rijk sociaal resultaat verkregen, waar op wij boven doelden. De arbeidsdienst in de Germaansche landen heeft bo vendien nog een bijzondere functie. Hij heeft tot taak de opgroeiende jeugd liefde voor het land en daadwerkelijke kameraadschap bij te brengen, die, ge voegd bij de voren reeds aangegeven eigenschappen, door een practisch so cialisme op nationalen grondslag de basis voor een volksgemeenschap kun nen leggen, die in staat is, in dit tijds bestek de noodzakelijke spciale harmo nie te schenken. o 1LI EN kan het Nederlandsche volk een 1 nuchter en gezond gevoel voor so ciale elschen niet ontzeggen. Vandaar dan ook dat de Nederlandsche arbeids dienst, nadat de kinderziekten over wonnen waren, zich vrij spoedig op een algemeene erkenning en waardee ring beroemen kan. Dit gunstige resul taat is niet alleen verkregen door de theoretische oogmerken, die zich de Nederlandsche arbeidsdienst ten doel gesteld heeft, vrij algemeen heeft het Nederlandsche volk ook metterdaad kunnen waarnemen, dat de arbeids dienst ook eèn belangrijk economisch nut afwerpt. Wij doelen hier op de heide- en boschontginning (stobben- rooien). de herontginning, ontwatering, dijkaanleg, ophooging van bouwland, graven van verkavelingsslooten, aanleg van wegen voor gebiedsontsluiting en beeknormallsatle. Al deze werkzaam heden, die de Nederlandsche arbeids dienst in den korten tijd van zijn be staan ten behoeve van de Nederland sche voedselvoorziening, niet alleen op verzoek van overheidslichamen, doch evenzeer van particuliere personen en firma's, onderhanden heeft, hebben overduidelijk aangetoond, dat de ar beidsdienst ook een belangrijk prac tisch nut voor de volksgemeenschap afwerpt. In tal van landbouwstreken hebben arbeidsdienstmannen» belangrij ke diensten verricht bij het binnenha len van den oogst. Speciaal op het ter rein van aardappelenrooien hebben zij voortreffelijk werk verricht. Niemand onderschat de groote op voedkundige waarde, die in het op wekken van gezonden naijver tusschen de verschillende werkploegen van ar beidsdienstmannen opgesloten ligt. Ge zondheid, kracht en doorzettingsver mogen, dat. krijgen alle arbeidsmannen op hun werkobject volop en hun vol doening groeit naarmate de gemaakte vorderingen duidelijker zichtbaar wor den. T T TT de feiten spreekt overduidelijk de groeiende beteekenis, die de ar beidsdienst in de Nederlandsche ge meenschap inneemt. Bestonden er op 3 Maart 1941 eerst 8 kampen, eind De cember van hetzelfde jaar was het aan tal reeds tot 30 uitgebreid. In de eerste helft van 1942 kwamen er 20 nieuwe kampen bij, zoodat op 1 Januari 1943. toen de arbeidsdienstplicht in de prak tijk werd gebracht, het aantal kampen tot 60 stuks was verhoogd. In den loop dezer weinige jaren kon het kader uit gebreid en practisch geschoold worden. Zooals bij alle nieuwiaheden heeft de goegemeente aanvankelijk gelachen of onverschillig de schouders opgehaald. Noch het één, noch het ander geschiedt nu meer. In wijden kring heeft be grip voor de groote opvoedkundige waarde van den arbeidsdienst ingang gevonden. Meer en meer wordt ons volk zich bewust, dat het in den ar beidsdienst een instelling gekregen heeft, waaraan l>et eigenlijk reeds lang behoeftè hadi Musici voor den Landstorm Nederland. Het S.S.-Ersatzkommandó deelt mede: Voor de militaire kapel van Den Landstorm wórden musici ge vraagd. Ook amateurs kunnen zich melden. Voor een muzikale oplei ding wordt zorg gedragen. Persoonlijke of schriftelijke aan melding bfl 't SS-Ersatzkommando

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad Noord-Holland, Schager editie | 1943 | | pagina 1