NOORD-HOLLAND DAGBLAD VOOR Londen vreest Duitsche vergelding. Tegenaanval bij Kief duurt voort. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Schager éditle: Schagen: Laan 201. Telefoon 444 (2 lynen). Postrekening 6G189. zaterdag 20 november 1948. schAGë* Editie. 87e Jaargang. No. 272, 4 pagina's. Deze Courant verschijnt dageltfke Advertentie-tarief. Prijs der gewone advertenties in dexe Editie 11 ct. per ra.M. B|j contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor lc gehecle oplage op aanvrage. Concreei aanbod. (Van onzen politieken redacteur.) pro-Duitsch, waarbij gewoonlijk gezonde gevolgtrekking te voorschijn komt, dat een Nederlander vóór alles den plicht heeft pro-Nederlandsch te rijn, hoort men vaak verzuchtingen, die we zouden willen samenvatten in de vraag: Hoe komen we het best, met de minste kleerscheuren, vandaan uit dit oorlogskluwen, waarin we door onze geopolitieke gesteldheid als een speel bal in de politiek der groote mogend heden tegen wil en dank verwikkeld rijn geraakt? Men heeft er zoo langzamerhand kijk op gekregen, wat de groote mogendhe den als resultaat van dezen oorlog ver wezenlijkt wenschen te zien. Engeland gedoogt niet, dat Europa door Duitsch- land beheerscht wordt en, wat ons land speciaal betreft, dat de beschikking over onze strategisch belangrijke zee kust in Duitsche handen ligt. De Ver Staten wellicht evenmin, al interessee ren hun Europa en Duitschland alleen als economische factor voor den bui- tenlandschen handel. Beider oorlogs doel is een uiterst verzwakt Duitsch land, dat hun politiek doch vooral eco nomisch geen zorgen meer baart. De Sovjet-Unie wil de rol, die Duitschland thans in Europa metterdaad speelt, overnemen, om aldus versterkt de oog merken van haar ideologie te doen ze gevieren: de wereldrevolutie en de heerschappij van het proletariaat, gedi rigeerd vanuit Moskou. De conferentie van Moskou leert, dat de Gealliëerden daartegen noch iets willen, noch als de Duitsche weermacht mocht falen iets kunnen ondernemen, èls ze het ach teraf zouden willen. Wat willen wij zelf eigenlijk? Die vraag is niet moeilijk te beantwoorden. In het verleden was het streven van ons land. als zelfstandige natie, samen gevat in de beginselen: volle politieke onafhankelijkheid naar buiten, het recht over onze eigen aangelegenheden zelf te beslissen evenals de volle vrij heid, over onze inrichtirigen en arbeids- resultaten te beschikken. Zijn deze oogmerken nog te handha ven? Geen partij of beweging, die na tionalistische tendenzen in haar doel stellingen heeft, zal deze beginselen la ten vallen! TTOLLEDIGE onafhankelijkheid naar buiten is voor iederen staat, evenals voor ieder mensch, die in gemeenschap leeft, een vrome wensch.' Een staat is slechts dan volledig naar buiten onaf hankelijk, indien hij de buitenwereld niet noodig heeft. Indien hij derhalve niet op in- en uitvoer is aangewezen. Indien hij uit eigen kracht in staat Is, zijn onderdanen op eigen bodem te voe den en te onderhouden en zijn gebieds- grenzen tegen iederen aanval kan en wi verdedigen. In de Oudheid oestonden ei enkele staten of rijken, die volkomen onafhankelijk waren zooals het Chinee- sche rijk en het rijk der Inca's. De sta ten of rijken van het Avondland beza ten nimmer een volkpmen onafhanke lijkheid. Met de voortschrijding van de techniek bleef practisch geen enkele staat ter wereld volkomen onafhankelijk Zelfs de Sovjet-Unie, die toch bijna volkomen op zichzelf bestaan kon. moest tenslotte als gevolg van de gebleken nofKfeakelijkheid van een4 bultenland- schen handel haar onafhankelijkheid naar buiten reëel of geveinsd beperken, waarbij dan ook nog bijzondere poli tieke oogmerken een rol speelden. Voor Nederland is onafhankelijkheid naar buiten noch politiek noch econo misch ooit een absoluut gegeven ge weest. Ook niet na de Napoleontische oorlogen, alhoewel In het koninkrijk der Nederlanden de uiterlijke schijn van onafhankelijkheid het meest de werke lijke, zeer aanwijsbare afhankelijkheid camoufleerde, Wie den oorlog ook zal winnen, Nederland zal steeds in buiten- landsch politiek opzicht een zekere af hankelijkheid van de buitenwereld moe ten dulden, ook al mocht deze niet vuistdik opgejjjfid worden. Het ideaal van onafhankelijkheid waant men reeds dan bereikt, wanneer men zich onaf hankelijk gevoelt. O— I"\ E verdere rechten en vrijheden, die we boven aanroerden, zijn als ge volg van de bezetting aan beperkingen onderhevig. Dat we de vrijheid naar buiten én naar binnen verloren, is, zoo als de Rijkscommissaris het in zijn Jongste rede duidelijk omschreef, te wij ten aan het feit, dat geen Duitsche staatsman of Duitsche generaal ook maar één rustig uur beleefde ten overstaan van den militairen toestand ln Neder land. Er was hier een (voor de Duitsche veiligheid en politiek) ontoereikende en onbetrouwbare regeering, die met het hart aan den anderen kant stondl Van de vrijheid naar buiten zdllen we straks, bij welken uitslag van den oorlog ook, zooVeel moeten afstaan als de na-oorlogsche gemeenschap van vol keren hetzij van de staten in Europa, hetzij van de staten in de geheele we reld eischt. De rechten en vrijheden naar binnen zijn te herwinnen. In dit opzicht heeft de Rijkscommissaris in dezelfde rede (niet voor den eerste maal overigens!) een zeer openhartige taal gesproken. We citeeren de betreffende passage: „Wanneer wij Duitschers in eeniger- Jei gebied hier in het Westen of in Scandinavië enz. het gevoel zouden hebben, dat deze volkeren daar beslo ten en in staat, zouden zijn, |de vrijheid van hun gebied te bewaren en te ver hinderen, dat invasies uit het Westen succes zouden kunnen hebben, of dat de terreurbommenwerpers van de En- gelschen en Amerikanen zonder krach- tigen Afweer over het land vliegen, dan zouden wij gelukkig zijn, want dan zou den wij het lot van dit gebied rustig in handen van de menschen geven en wil zouden naar het Oosten trekken om het lot daar voor ons en onze toekomst In veiligheid te brengen". Deze woorden behelzen niets minder dan het concrete aanbod tot volledige teruggave van alle vrijheden naar bin nen, een opheffing van alle beperkin gen, waarmee de binnenlandsche rech ten en vrijheden als gevolg van de be zetting zijn ingesnoerd. De eerstkomende 45 dagen in Engeland beslissend geacht. Aan den vooravond van een revolutie in den luchtoorlog. Naar dc Madrileenschc corres pondent van het „Hamburger Frem- denblatt" d.d. 17 dezer meldt, is on langs te Londen een Anglo-Ameri- kaansche conferentie over den luchtoorlog gehouden. Aan deze be sprekingen, die vertrouwelijk wer den gevoerd, namen behalve den chef van het Britsche luchtwapen en de in Engeland gestationneerde Noord- Amerikaansche bombardementsfor maties, de verantwoordelijke leider van de Londensche luchtbescher ming, voorts de direfcteur van de „Air Transport Association," alsme de een vertegenwoordiger van ge neraal Eisenhower deel. Besproken werd vóór alles hetgeen toonaangevende Duitsche personen heb ben medegedeeld over de vroeg of laat komende Duitsche vergelding tegen En geland. Er werden maatregelen bespro ken, om een vergelding het hoofd bieden. Luitenant-generaal Harris, de chef van de Britsche bombardementseska ders, verklaarde, dat de eenige moge lijkheid om dergelijke vergeldingsmaat regelen te verhinderen bestond uit pre ventieve maatregelen. Men moest den loop der eerstkomende 45 dagen van Aglo-Amerikaansche zijde zóóveel menschen en materiaal tegen de Duit sche productiecentra inzetten, dat het Duitsche opperbevel zijn plannen niet eer zou kunnen verwezenlijken. Hij •eesde, dat Engeland met moeilijke maanden rekening zou moeten houden, als het niet zou gelukken de uitvoering van de plannen der Duitschers te ver hinderen. Naaste toekomst beslissend. De directeur van de „Air Transport Association," kolonel Edgar Gorrel, ver klaarde bij zijn terugkeer naar Amerika slechts, dat de eerstvolgende 45 dagen voor den afloop van den oorlog beslis send zouden zijn. Vóór alles zou gedu rende die periode blijken, of de oorlog tegen Duitschland alleen met behulp van het luchtwapen zou kunnen worden gevonnen. Aan Britsche en Amerikaansche des kundigen werd gevraagd den deelne mers aan de conferentie mede te dee- len wat zij dachten van de jongste luchtaanvallen op Londen en hoe zij het konden verklaren, dat daarbij geen en kel Duitsch vliegtuig kon worden neer geschoten. De technici moesten toege ven. dat zij tot nu toe nog niet achter dat geheim warén gekomen. De leiders van den Londenschen luchtbescher mingsdienst verklaarden in dit verband, dat er zich van de Londensche bevol king een zekere nervositeit en onrust hadden meester gemaakt. De wildste ge ruchten deden de ronde en de berichten de pers met geheimzinnige aandui dingen droegen niet tot kalmeering bij. De medewerker voor luchtvaart de „Évening Standard," majoor Oliver Steward, die zich dezer dagen evene met de aangekondigde Duitsche vergel dingsmaatregelen bezighield, verklaar de woordelijk: „Wij staan aan den vooravond van een re volutie in den luchtoor- 1 o g". Londen evacueert! In dit verband wordt tevens medege deeld, dat men zich in Britsche militai re kringen opnieuw ernstig bezighoudt met plannen voor een omvang rijke evacuatie van Londen. Firma's, die haar bureaux, na de jong ste zware luchtaanvallen op Londen onder den grond hebben ingericht, voe len zich plotseling ook in hun kelders niet meer veilig. Zij huren thans reeds gebouwen in de provincie, waar men de hausse dankbaar gebruikt om prijzen te vragen, welke in geen verhouding staan tot de werkelijke waarde van de huur- FLINKF. KERELS MELDEN ZICH NU VOOR DE WAFFEN-SS EN DEN LANDSTORM NEDERLAND. Het SS-Ersatzkommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander in den leef tijd van 1745 Jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder vermelde adressen vervoe gen ten einde gekeurd te worden voor de VVaffen-SS- of den Landstorm Ttldens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra tevensmidde len enz. Vrijwilligers die om bepaalde redenen ln Nederland moeten blijven, kunnen dienst nemen bij den Landstorm of bij het SS-wacbtbataiUon te Amersfoort Ook vrijwilligers voor de Duitsche Krlegsmarlne kunnen zich aanmelden Zij. die tot de Germaansche SS-Nederland toetreden willen, kunnen zich eveneens anmelden. Personen tusschen 1930 Jaar, die aanmeldingsplichtlg zijn voor ,de te werkstelling kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrij gesteld. Officier ln de Waffen-SS kan leder worden, die na tenminste een Jaar dienst tijd zijn geschiktheid voor de officiersop leiding hooft bewezen Zijn schoolopleiding liet doorslaggevend Beslissend voor bevordering ztjn: karakter, gedrag, presta tie. 21 u.43 9—12.00 nur, Leeuwarden, huize Schaaf, Breedstraat. 22.11.43 9—14.00 uur, Amsterdam, Dam 4. 23.11.43 9—13.00 uur. Utrecht, N V. Huls, Oudegracht 245. 24-11.43 9—14.00 uur, Amersfoort, Pol. Durchangslager, Leusderweg 25.11.43 9—i4.00 uur, Den Haag. café Den Hout, Bezuldenhoutsche weg objecten. Rijke Engelschen denken er weer over naar Canada te verhuizen, vanwaar zij anderhalf jaar geleden wa ren teruggekeerd, nadat men hun had verzekerd, dat het in Engeland veilig voor bombardementen was geworden. Uit Engeland tc Gibraltar aangeko men passagiers der luchtlijn berichtten, dat de stemming in Groot-Brittannië sterk Begint te lijken op die van 1940. toen de Duitsche bommenwerpers de eerste groote aanvallen op Londen uit voerden. De Britsche autoriteiten zijn niet in staat de gevoelens van angst te verja gen, welke zich van het publiek hebben meester gemaakt en die door de ver klaringen van Churchiil in het Lager huis over de voor de deur staande maanden met bloedige verliezen, als ook door den inhoud van de jongste rede van Hitier niet zijn verzwakt'. De poteri ot zaai aardappelen In de vo>sitf>ije bewaarplaatsen worden ge regeld gecontroleerd Een arbeidster, die zich het heele jaar bij een boer ■n dienst heeft gesteld voor den productieslag, bij het nazien der ooter» CNF/Kuioer/Pax m Operaties aan den Dnjepr door regenweer belemmerd. Bommen op Berlijn en Londen. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 19 Nov. (D.N.B.) Het op perbevel van de weermacht deelt mede: „In de groote bocht van den Dnjepr viel de vyand by aanhou dend regenweer gisteren slechts met vry zwakke strijdkrachten aan. Hü werd overal afgeslagen. Ook bij Tsjerkassy bleven verscheidene aanvallen en pogingen van den vyand om de rivier over te trekken zonder succes. Door tnlrykc hevige doch vergeefschc aanvallen in het gcvechtsgebied van Kief probeer den de bolsjewisten het vorderen van den Duitschen tegenaanval te verhinderen. Onze troepen braken het hevige verzet van den vijand, breidden in een dapperen aanval hun aanvalssucces uit en verover den een aantal door den vyand taai verdedigde plaatsen. In het gebied van Korosten duren de verbitterde gevechten onverminderd voort. In den sector van Ratsjitza ont stonden eveneens aanhoudende hevige gevechten. Sterke vijandelijke aanval- den werden afgewisseld door krachtige eigen tegenaanvallen. Ten westen van Smolensk verijdelden onze beproefde divisies ook gisteren alle met superieure strijdkrachten on dernomen doorbraakaanvallen der bolsjewisten en brachten den vijand opnieuw zware verliezen aan menschen en pantserwagens toe. Ten zuidwesten van Newel werden enkele van uit het penetratiegebied aanvallende vijande lijke afdeelingen tot den strijd gedwon gen en na deels zware gevechten uit eengeslagen. Aan de succesvolle afweer van den vijandelijken stormloop ten wes- en noordwesten van Smolensk hebben het tweede bataljon van het gemotoriseerde regiment grenadiers "19 onder bevel van majoor Nagengast, de Saksische 14e divisie infanterie onder bevel van generaal majoor Flörke en de oost-Pruisische 206e divisie infante rie onder bevel van luitenant-generaal Hitter een schitterend aandeel. De strjjd in Zuid-Italië. In Zuid-Italië verliep de dag, afge zien van levendige voorhoedegevechten in den oostelijken sector van het front, over het algemeen kalm. Drie eilanden genomen. In de Egeïsche Zee vielen lichte Duitsche vlootstrijdkrachten gisteren de ten noorden en noordwesten van Leros gelegen eilanden Lipsos, Patmos en Nicaria aan. Zij dwongen de aan Badoglio onderhoorige Italiaansche be zetting van deze eilanden te capitulee- ren en maakten een omvangrijken buit. Formaties vijandelijke vliegtuigen vielen gisteren overdag Noorsch gebied en in den afgeloopen nacht verscheide ne plaatsen in west- en noord-Duitsch- land, waaronder ook de Rijkshoofdstad, aan. Uit Mannheim wordt melding ge maakt van vrij groote schade. De be volking leed geringe verliezen, Lucht- verdedigingsstrijdkrachten vernietig den volgens de tot dusver ontvangen rapporten 46 Britsch-Amerikaansche bommenwerpers. Zware Duitsche gevechtsvliegtuigen bombardeerden in den nacht van 18 op 19 November afzonderlijke doelen in het stadsgebied van Londen. De slag bij Sjitomir. De Berlijnsche A.N.P.-correspondent meldde Vrijdag: De belangrijkste gebeurtenis aan het Oostelijk Iront is de Diiitsche tegenaanval in het gebied van SjI- tomir. De reserves, die Von Man- stein hier samengetrokken heen, zyn zeer sterk en van Sovjet-Rus sische zydc wordt erkend, dat men onder den druk der tegenaanval len die met een groot aantal pant serwagens werden ondernomen, een deel van het heroverde gebied heeft moeten prijsgeven. De aanvallen" richten- zich tegen het zuidelijke front van de Sovjet- Russische strijdkrachten, die als een Duitschers heroveren Sjitomir. BERLIJN. 19 Nov. In het ka- der van de Duitsche tegenaanval len in den zuidelijken sector van het Oostelijke front werd heden de stad Sjitomir heroverd. wig naar het westen zyn opgedron gen. Van Duitsche zijde tracht men thans dit front tusschen Sjitomir en Fastof, dat len zuidwesten van Kief gelegen is, naar het noorden terug te dringen. Van beide zyden worden de gevechten met groote verbittering gevoerd en men kan zeggen, dat de strijd hier een hoogtepunt bereikt heeft. Het schijnt, dat Von Manstein, met het oog op het feit, dat de afloop dezer gevechten van het grootste belang is voor het verdere verloop van den strijd, zich niet tot overhaaste tegenmaatre gelen heeft laten verleiden, doch eerst voldoende troepen fieeft willen concen treren om met meer kans op succes een tegenstoot te kunnen wagen. De Sovjet-Ru isische opmarsch in den sector van Sjitomir kan intusschen thans reeds als gestuit worden be schouwd. Ook hier, aldus de commen taar, die men hieraan van Duitsche t<jd<s vastknoopt, is dus weer de Sov jet-Russische opzet, door hel Duitsche front te breken en dit vervolgens op te rollen, mislukt, ofschoon men doel in het kamp der tegenpartij reeds zeer nabij zag. In dit verband wijst men er in Duit sche militaire kringen op, dat de Duit sche tactiek er thans op gericht is, de reserves slechts naar die punten te zenden, waar werkelijk gevaar dreigt. Het duurt steeds eenigen tijd voor de reserves ter plaatse zijn, daar men de ontwikkeling eerst even wil aanzien en vervolgens met de verplaatsing der re serves onder vaak moeilijke omstan digheden ook nog dikwijls eenigen tijd gemoeid is. Men maakt van de natuur lijk niet onbeperkt ter beschikking staande reserves een weldoordacht ge bruik en heeft zoodoende ae situatie steeds wanneer deze critiek werd, kun nen redden. Sovjet-aanvallen b(j Korosten. Terwijl in het gebied ten westen van Kief de bolsjewisten bij Sjitomir te ruggedrongen worden, vallen zij meer naar het noorden, waar hun voorhoe den de stad Korosten dicht genaderd zijn, met onverminderde hevigheid aan, met de kennelijke bedoeling, het operatiegebied te verbreeden. Van Duitsche zijde veu)rouwt men ook aan deze aanvallen het hoofd te kunnen bieden. De strijd nadert hier de Pripetmoerassen, evenals aan \veers- zijden van Gorael, waar de Sovjet-Rus sische aanvallen in de eerste plaats op het ten westen van Gomel op den rech teroever van den Dnjepr gelegen Re- sjitsja gericht zijn. Ten westen vén Smolensk blijft de strijd hevig, doch alle doorbraakpo gingen van het roode leger zijn tot dus ver mislukt. LONDEN ERKENT VERLIES VAN 32 VLIEGTUIGEN. Naar Reuter meldt, is te Londen of ficieel medegedeeld, dat bij den aan val van de Britsche luchtmacht op het Duitsche Rijksgebied, o.a. op Berlijn, in den nacht van Donderdag op Vrij dag tot dusver 32 vliegtuigen zijn ver loren gegaan. Bg onze VrjJwlHlgera. Tijden* Kun opleiding Soerabaja aangevallen. De „Deutsche Allg. Ztgmeldt, dat de commandant van de Nederlandsche vlootstrijdkrachten in Australië, schout bij-nacht P. Koenraad bij een vliegtuig- aanval op Soerabaja ln een Ameri- kaansch toestel is meegevlogen. Nieuws in 't kort. In een door de Britsche admlrall- 'elt uitgegeven lijst van verliezen wordt de Britsche admirpal Brownrlgg vermeld als „vermist, vermoedelijk gedood' Het heet, dat admiraal Brownrlgg als bevel hebber van een convool op zee om het leven ls gekomen. (C.D.) De burgemeester van Milaan lieetf medegedeeld, dat door bombardementen van de 36.000 woonhuizen van Milaan er 14.000 óf totaal vernield óf door zware schade onbewoonbaar zijn geworden. (C.D.) Aan het Zuld-Italiaansche front heeft men zich reeds bediend van Brltseh-In disch® troepenonderdeelen. Zelfs dus aan dit korte landfront, waar de Britten nu in de gelegenheid zijn om zich met de Duitsche troepen te meten, geven zij er de voorkeur aan, Indiërs te gebruiken, waarvan de verwanten ln den strijd te gen den hongeroorlog het loodje moe- 'en loggen.(C.D.) Verduister v. 17.—7.45 uur. 21 Nov.: zon op 8.10 u., onder 16.40 u. Maan op 0.34 u.. onder 14.40 u. 22 Nov.: zon op 8.12 u„ onder 16.39 n. Maan op 1.88 n., onder 14.59 o. Duitschland beschikt over sterke reserves. De arbeid ln Duitschland en de werkloosheid in Nederland. (Van onzen Berlijnschen correspondent.) BERLIJN, 19 November. Dat men ook in Engeland de situatie al meer en meer gaat zien zooals die in werkelijkheid is. valt o.m. af te leiden uit een beschouwing van den politieken redacteur van de Sunday Times, die zich bezig houdt met den toestand van November 1918. Hij noemt het een schromelijke ver gissing deze op een lijn te s'ellen met den huldigen toestand, want in October 1918 hoorde men in Duitschland al fluisteren over de mogelijkheid van een wapenstilstand. In het huidige Derde Rijk heeft de Führer, Adolf Hit'.er, op 8 November te München een rede ge houden waaruit het tegendeel blijkt. Van een witte vlag valt in Duitschland niets te merken, maar ook in menig ander opzicht gaat de vergelijking met 1918 niet op, want in tegenstelling met toen beschikt men ln Duitschland thans nog over waardevolle reserves. Ook de felle en aanhoudende Sovjet-aanvallen hebben daaraan niets veranderd Toen Badoglio den derden September capituleerde, waren het Duitsche solda ten, die onmiddellijk de plaatsen der Italianen aan het front voor hun reke ning namen. Er kan, volgens de Sunday Times, niet aan getwijfeld worden dat Duitsch land nog over sterke reserves In Frank rijk. Nederland en op den Balkan be schikt, zoodat b.v. een Anglo-Ameri- kaansche landingspoging aan de kust ^an een dezer landen uiterst riskant moet worden genoemd. Het aantal in Duitschland werkzame Nederlanders is, volgens statistische ge gevens, tot ruim 300.000 gestegen. Daartegenover wordt gesteld, dat het aantal werkloozen in Nederland eind April 1943 nog slechts 25 000 bedroeg, terwijl men in Augustus 1942 nog 53.000 werkloozen in Nederland telde. Werp geen „scherp" tusschen de aard appelschillen. IJE STEM DER SS. Luistert op Zondag 21 November van 11.30 tot 11.45 uur over den zender Hilversum 1 op golflengte 415 meter, naar de stem der SS. onderwerp: SS- Standarte Kurt Eggert. Bommen op Zuid-Zweedsche universiteitsstad. De te Stockholm verschijnende nieuwsbladen maken zeer uitvoerig melding van het neerwerpen van bom men door een vreemd vliegtuig op de Zuid-Zweedsche universiteitsstad Lund. Volgens oeze berichten neeft een vlieg tuig. waarschijnlijk van Engelsche na tionaliteit, op Lund een aan'al bommen neergeworpen, die o.m. een kweekerij hebben vernield. Dagsposten meldt hierover, dat het vliegtuig waarschijn lijk in de nabijheid van de stad is neer gestort. Volgens Aftontidningen heeft het Zweedsche departement van bui- tenlandsehe zaken op desbetreffende vragen verklaard. dat een Zweedsch protest in Londen zal worden inge diend. zoodra men het definitieve be wijs in handen heeft voor de verant woordelijkheid van Engeland. Vredegerechtshof. DE ZAAK TEGEN DEN RECTOR VAN HET LEIDSCHE GYMNASIUM. 'S-GRAVENHAGE. 18 Nov. Het Vredegereehtshof veroordeelde den rector van het Leidsche Gymnasium, met vernietiging van het vonnis van den Vre derechter te 's-Gravenhage, waarbij ver dachte een gevangenisstraf van 8 dagen —erd opgelegd, tot een geldboete van f600 f 00 dagen hechtenis. De Procureur-Ge neraal had bevestiging van het vonnis van den vrederechter geëischt. Aan het betreffende arrest van het vredegerechtshof wordt o.m. ontleend: Verdachte heeft niet betwist dat hij ge weigerd heeft een door den burgemeester an Leiden vastgestelde bijeenkomst, waarin door een deskundige een voor dracht gehouden zou worden over onder wijs en opvoeding In nationaal-soclallstt- schen zin. bij te wonen, hoewel de bij woning dezer bijeenkomst voor het on derwijzend personeel, waartoe verdachte behoort, verplicht was gesteld door cura toren. Verdachte heeft ontkend, dat curatoren bevoegd waren de bijwoning van bedoel de bijeenkomst voor het betrokken on derwijspersoneel verplicht te stellen, en ontkende door zijn weigering bedoeld te hebben, stremming in de uitoefening van den openbaren dienst, bepaaldelijk het openbaar onderwijs, te veroorzaken. Het hof is van oordeel, dat in de hui dige omstandigheden het recht der over heid haar personeel te verplichten zich te doen voorlichten op hun bepaalde ar beidsgebied, zonder dat daarbij instem ming met bepaalde beginselen wordt verlangd, in het algemeen moet worden erkend. Voorzoover curatoren In het onderhavi ge geval de bijwoning van een bijeen komst voor het onderwijzend personeel in het belang van het openbaar onder wijs verplicht hebben gesteld, moet aar. curatoren de bevoegdheid daartoe geacht worden toe te komen overeenkomstig art. 13, lid 8. van het reglement rechts toestand onderwijzend personeel der ge meente Leiden. Verdachte heeft zich ten onrechte aan vorenbedoelde verplichting ontlrokken en daarmede zijn ambtsplicht geschonden, na door den president-curator van tevo ren nog uitdrukkelijk op dezen plicht te zijn gewezen. Wat de vraag omtrent verdachtes oog- Rechtszaak tegen 19 leden van Fascistischen Raad. Het bijzondere Italiaansche gerechts hof. tot welks oprichting is besloten in de jongste bijeenkomst van den minis terraad en dat moet recht spreken over de 19 leden van den Grooten Fas cistischen Raad. die in de vergadering van 15 Juli de motie van Grandi tegen den Duce hebben onderteekend. zal, naar verluidt, binnen zeer korten tijd worden samengesteld. Het gerechtshof zal uit negen leden bestaan.t.w. gene raals van de fascistische militie, hooge rechters en staatsambtenaren, alsmede oude beproefde fascistische strijders. Voor dit bijzondere gerechtshof zal het geheele proces tegen de 19 leden van den Grooten Fascistischen Raad in be handeling komen. Elk afzonderlijk ge val zal afgescheiden van dfe andere gevallen worden onderzocht. De ge vluchte of onvindbare leden van den Fascistischen Raad zullen bij verstek vernordeeld worden. Vo'gens de geldende rechtsspraak komen als straffen in aanmerking de doodstraf. gevangenisstraf. onteige- van alle bezittingen en ontneming van alle burgerlijke eererechten Van -Ie betrokken 19 leden van den Fascistischen Raad bevinden zich thans d^vroegere minister van buitenlandsche zaken graaf Ciano, de vroegere minister voor de cor poraties Cianetti, de vroegere mi nister van landbouw Paresbhi. maarschalk de Bono alsmede het raadslid Marinelli in arrest. De overige aangeklaagde leden van den Grooten Fascistischen Raad zijn deels, zooals Grandi. gevlucht, deels, tot dusver nog niet gevonden. De procedure van het bijzondere ge- echtshof tegen de 19 leden van den Fascistischen Raad zal vermoedelijk ee nige weken in beslag nemen Het ge rechtshof zal. naar het zich laat aan zien. eind ovember of begin December met zijn werkzaamheden beginnen. Op grond van het besluit van den minister raad worden er voorts in alle provin cies bijzondere gerechtshoven opge richt om vonnis te spreken over ver raderlijke fascisten. Ook deze gerechts hoven zullen binnenkort hun taak aan vangen. merk daarbij betreft, overweegt "net hof o.m. het volgende: Het hof wil in het midden laten of verdachte door zijn optreden invloed uitgeoefend heeft op de door het aan hem ondergeschikt leeraarspersoneel aan genomen afwijzende houding met betrek king tot de bijwoning van meergenoem de bijeenkomst. Het hof is echter van oordeel, dat uit de omstandigheid, dat verdachte tezamen met zijn leeraarsper soneel een bezwaarschrift aan curatoren heeft onderteekend, waarin de bevoegd heid tot verplichting der bijwoning wordt ontkend, van door verdachte ultgeoefen- den invloed op zichzelf reeds voldoend» zou kunnen blijken. Hierin wordt geen verandering gebracht door vcrd3chtes ter rechtszitting in strijd met zijn eerdere ver klaringen gedane mededeeling, dat hij bij zijn afwijkende houding om de bij- eenkomst bij te wonen slechts had vo\. hard om ongenoegen met zijn leeraars- personeel te voorkomen, en dat hij tot bijwoning bereid zou zijn geweest, in dien ook de leeraren zich daartoe be reid hadden verklaard. Evenzeer gaat het hof niet nader !n op verdachtes bewering, dat hij op lou ter juridische gronden geweigerd zou hebben dfe bijeenkomst bij te wonen. Het hof wil in dit verband slechts opmerken, dat in het mede door verdachte onder- teekende bezwaarschrift op den voor grond wordt gesteld, dat de ondertee kenaars bedoelde bijeenkomst als van politieken aard beschouwden, en dat het hof in deze overweging de eigenlijke reden van de afwijzende houding ziet, waar door aan deze houding een uitgesproken politiek karakter toekomt. Het hof stelt echter vast, «Jat een amb tenaar als verdachte uiteraard weet. dat vooral de huidige tijdsomstandigheden zonder krachtige gezagshandhaviftg een regelmatige gang van het bestuur en de openbare orde. zoowel in het algemeen, als op het gebied van het onderwijs niet langer verzekerd zijn. met alle hoogst nadeelige gevolgen voor de gemeenschap daaraan verbonden. Indien verdacht» derhalve desondanks weigert een door het bevoegd gezag rechtmatig opgelegd» verplichting na te komen en aldus het gezag zelf aantast, dan moet verdachte- naar 's hofs oordeel onder deze omstan digheden tevens het oogmerk hebben ge had den regelmatigen gang van het open bare bestuur schade toe te brengen en aldus de uitoefening van den openbaren dienst in het algemeen en van den ge meentelijken dienst van het onderwijs in het bijzonder te stremmen, hetgeen daar mede bepaaldelijk bij de huidige verhou dingen immers onafscheidelijk is verbon den. Wat de aan verdachte op te leggen straf betreft overweegt het hof ecfner- zljds, dat onder de Huidige omstandig heden. waarin nauwgezette plichtsvervul ling van het overheidspersoneel een zaak van hef allergrootste belang is. aan ver dachte het door hem gepleegde misdrijf zeer zwaar moet worden aangerekend. Het hof ziet echter anderzijds in de om standigheid. dat de bevoegde autoriteiten geen aanleiding hebben gevonden ver* dachte wegens zijn daad van burgerlij ke dienstweigering uit zijn ambt te ont slaan of eenigen discipiinalren' maatre gel op hef toe te passen, een aanwijzing dat verdachte ook In de gegeven om standigheden zonder overwegend be zwaar in de uitoefening van zijn ambt kan worden gehandhaafd. Om deze rede nen Is het hof van oordeel, ondanks den ernst van het door verdachte gepleegde strafbare feit. met de oplegging van een lichte straf, namelijk de hoogste door de wet te dezer zake toegelaten geldboete, aan verdachte te kunnen volstaan. De samenstelling der Sovjet-Russische troepen. Ten aanzien van het feit, dat onder de bolsjewistische gevangenen, die aan het Oostelijk front door de 'Duitsche troepen worden binnengebracht. het aantal Aziaten zoodanig toeneemt, dat de gevangen genomen Europeesehe bolsjewisten zich reeds vaak in de minderheid bevinden, schrijft de Ber- liner Boersenzeitung, dat dit feit doet inzien, dat het menschenreservoir van het bolsjewisme bij de ontzaglijke slij tage der veldslagen, waarin Stalin zlin legers steeds opnieuw drijft, wegsmelt. Het blad wijst er op. dat de bolsjewis ten in de nieuwe door hen bezette ge bieden alle mannen der burgerbevol king tusschen 15 en 60 jaar oproepen, en schrijft „Wij constateeren deze feiten als gedeeltelijke verschijnselen van de worsteling in het oosten, aan gezien zij wel den aanvang zullen vor-A men van het tastbare bewijs, dat de stelling van de doorslaggevende betce- kenis der superioriteit in menschen- en materiaalmassa's op den" duur niei steekhoudend is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad Noord-Holland, Schager editie | 1943 | | pagina 1