NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Hernieuwde Sovjet-aanvallen afgeslagen.
De slag in het oosten raast verder.
De nieuwe ordening der continenten.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Schager éditic:
Schagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen)
Postrekening 66189.
VRIJDAG 14 JANUARI 1944.
SCHAGER EDITIE.
88e Jaargang, No. 11, 2 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prijs der gewone advertenties In deze
Editie 11 ct. per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor '.e geheelc
oplage op aanvrage.
Van kat of hond
gebeten
EEN lezer schrijft, dat hij „met be
langstelling" de artikelen op deze
plaats leest, doch dat zij hem „als al
het ja-knikkend andere geschrijf slechts
matig overtuigen". Vrijmoedig schrijft
hij: „Hoe men de zaak ook keert en
draait, het komt er toch op neer, dat
wij Nederlanders aan het einde van
den oorlog de sigaar zijn. Wanneer
Duitschland mocht winnen dat moet
nog gebeuren! dan heeft Nederland
niets meer te vertellen! Wanneer En
geland en Amerika winnen en dus ook
de Sovjets, hebben we ook niets meer
in de melk te brokken. Dat het ons
goed zou gaan, wanneer de Sovjets
zouden winnen, belief ik niet te geloo-
ven. Dat neem ik wel van u aan, het
geen u schrijft, dat Europa met huid
en haar aan de bolsjewiki is over
geleverd. wanneer de Duitsche troepen
niet zouden standhouden. Maar dat
neemt niet weg, dat het in den grond
der zaak voor ons toch hetzelfde is, of
we nu door de kat of door den hond
gebeten worden. Bloeden moeten we
toch. En niet te zuinig ook!", aldus
de pessimistische slotbeschouwing van
den inzender, uit wiens brief de voor
naamste passages weergegeven werden.
o
GAARNE geven we toe, dat het pro
bleem, dat in deze dagen vele ge
moederen ernstig bezig houdt, niet
gemakkelijk is. We hebben ons nimmer
te zeer aan de illusie vastgeklampt, dat
ons schrijven voor de national-socia-
listische conceptie van het nieuwe
Europa direct elkeen zal overtuigen.
Wanneer men zelf een overtuiging
zit, is het niet aanstonds voor de hand
liggend, dat men met dezelfde argu
menten, waarmee de eigen overtuiging
geleidelijk en ook niet zonder inner-
lijken strijd gevormd is. ook anderen tot
die opvatting kan brengen. Het nieuwe
ontmoet steeds en overal tegenstand,
die feller is naarmate het nieuwe zich
onstuimiger aandient. De argumenten,
die voor den een gelden, hebben niet
dezelfde kracht van overtuiging voor
den ander. Het streven van den jour
nalist moet nu juist zijn, de overtui
gingskracht zijner voorlichting op een
dergelijke breede basis op te bouwen,
dat practisch al zijn lezers daardoor
bereikt kunnen worden. Dat is geen
werk van enkele artikelen, doch van
weken, maanden. Stemmen uit den
lezerskring, ook wanneer zij totaal af
wijzend zijn, kunnen daarbij zeer be
langrijk en nuttig zijn. We zitten allen
aan het zelfde koord tc trekken, om
gezamenlijk zooveel mogelijk te redden.
Het doel van den overtuigingswil van
den journalist is er nu eenmaal op
gericht, zijn lezers naar eer en gewe
ten, zoo openhartig als de tijdsomstan
digheden dit toelaten, omtrent het
wereldgebeuren voor te lichten. Tegen
argumenten ten aanzien van het be
toogde blijken veelvuldig voos van in
houd te zijn of waarheden van giste
ren. Toen Galileï bewerde, dat niet
de zon, doch de aarde draaide, was dit
een waarheid. Iedereen kent zijn lot!
o
JTEEL onwaarheid is over de taak
van den journalist in het huidige
tijdsbestek in Nederland in omloop.
Ook het schrijven van den hier bedoel
den lezer getuigt ervan. Er wordt al
te grif beweerd, dat journalisten op
vandaag slechts de meening van de
autoriteiten napraten en dat zij alles,
wat zij schrijven, tevoren aan een cen
suur moeten voorleggen. Dat is vol
komen waanzin en in strijd met de
waarheid en den werlcelijken gang van
zaken. Er zijn enkele onderwerpen,
waarover een journalist in oorlogstijd
niet vrijelijk mag schrijven en waarbij
censuur voorgeschreven is. Dit zijn
thema's van militairen of economischen
aard, met welke publicaties de vijand
zijn voordeel zou kunnen doen. Dat
is echter geen nieuwigheid. Zulke
richtlijnen golden ook in oorlogstijd
vóór 10 Mei hier in het land. Zij gel
den evenzeer elders, waar ook. In het
democratische Frankrijk bestond tij
dens dezen oorlog een algeheele voor-
censuur, evenals gedeeltelijk in Enge
land en Amerika. In Duitschland en
cok thans zelfs in de bezette gebieden
echter niet. Van de journalisten, die
steeds naar beslissing van de direc
ties op sleutelposities zijn geplaatst,
wordt zooveel verantwoordelijkheid en
inzicht in het tijdsgebeuren verwacht,
dat zij. door volgens hun overtuiging
naar eer en geweten te schrijven, geen
brokken maken, niet opruien, enz.
Het is vanzelfsprekend en moet elk
een duidelijk zijn, dat geen sterveling
met. normale hersenen het in zijn hoofd
haalt, thans nog opwekkende artike
len te schrijven voor politieke par
tijen. groepeeringen en persoonlijk
heden, die het bij het verkeerde eind
hebben gehad. Want dat is waarh 'i,
waarvan niets af te dingen valt dat
elke Nederlandsche partij vóór 10 Mei
gefaald heeft. Colijn. De Geer. Van
Kieffens, Deckers, Albarda of wie ook
hebben de verhoudingen schromelijk
mis beoordeeld.
Men moet er hun redevoeringen maar
eens op naslaan! Noch Engeland, noch
Amerika en zeker niet de Sovjet-Unie
denken er ook maar een fractie van
een seconde aan. Nederland een glimp
van illusie te geven, dat de oude toe
standen weer zullen terugkeeren. Men
moet zich uit die verouderde en vast
geroeste begrippen kunnen losweeken.
HAMA.
„Hier W.A."
UTRECHT. 13 Jan. - In de W.A.-
uitzending „Hier W.A." op Zaterdag
avond 15 Januari a.s. van 18.45—18,55
uur. over den zender Hilversum 1, zal
het hoofd van de afdeeling Vorming
en Voorlichting van de W.A.. banlei
der J. J. van der Hout, spreken over
het onderwerp „Gij zijt de duizend
jaar voor U en de duizend jaar na U".
De stem der S.S.
Luistert op Zondag 16 Januari van
11.30 tot 11.45 uur over den zender
Hilversum 1 op golflengte 415 meter,
naar de stem der SS. onderwerp: Ber
lijn 1944.
Verduister van 17.8.45 u.
15 Jan.: Zon op 8.45, onder 16.54.
M»an onder 11.12, op 22.15
Oberst Schulz. commandant van een pantser-regiment (midden), die door
den Föhrer met de Briljanten bij het Ridderkruis van het IJzeren Kruis
werd onderscheiden, tijdens een pauze gedurende de operaties
PK Nath/PBZ/R/P m
Aanvallen en taaie tegenstand onzer troepen
brachten den bolsjewisten zware verliezen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER. 13 Jan. (DNB). - Het opper
bevel der weermacht maakt bekend:
Ten noordoosten van Kertsj zijn
hernieuwde sterke aanvallen van
de bolsjewieken mislukt.
Tegen het bruggehoofd van Ni-
kopol heeft de vijand na felle
voorbereiding door artillerie op een
smal front den aanval geopend. In
verbitterde gevechten, die den
geheelen dag voortduurden, be
vochten onze troepen een volledig
afweersucces.
Bij de voortzetting van hun aan
vallen ten zuidwesten van Dnje-
propetrowsk werden de bolsjewie
ken weer bloedig afgeslagen.
Ten westen van Kirowograd zijn gis
teren opnieuw met sterke infanterie-
en pantserstrijdkrachten ondernomen
bolsjewistische aanvallen begonnen.
Zij werden in tegenaanval en na af
grendeling van eenige penetraties af
geweerd. Ten zuidwesten van Tsjer-
kassy bleven plaatselijke aanvallen
der bolsjewieken zonder succes.
De eigen tegenaanvallen in het ge
bied van Pogrebistje hebben ook gis
teren vorderingen gemaakt. Hierbij
werden 20 Sovjet-Russische tanks
stukgeschoten.
Ten westen van Berdilsjef zijn ver
scheidene aanvallen der bolsjewieken
mislukt. In tegenaanval werden
vijandelijke tanks en 17 stukken ge
schut vernietigd.
In het gebied ten westen van Novo-
grad-Wolyns en ten westen van Sarny
staan onze troepen in harden strijd
met opdringende vijandelijke strijd
krachten.
Taaie tegenstand.
De bolsjewieken hebben ook in den
fgeloopen dag hun felle aanvallen
ten westen van Resjitza voortgezet.
Zware gevechten zijn aan den gang.
Bij Witebsk zijn hernieuwde, met het
zwaartepunt ten noordwesten der stad
uitgevoerde doorbraakpogingen der
bolsjewisten gestuit op den taaien te
genstand onzer troepen. In dit gebied
hebben de bolsjewieken 42 tanks ver
loren.
Ten noordwesten van Newel zijn vrij
sterke aanvallen van bolsjewistische
infanterie- en pantserstrijdkrachten
onder afgrendeling van eenige pene
traties en na het stukschieten van 14
vijandelijke tanks afgeslagen.
Het luchlwapen heeft met sterke
formaties gevechtsvliegers en slag
vliegtuigen ingegrepen in de harde
afweergevechten bij Kirowograd,
Berditsjef en Witebsk. Vijftig vij
andelijke vliegtuigen werden neer
geschoten.
SS-untersturmführer Wittmann, van
een SS-pantserdivisie. heeft op 9 Jan.
met zijn tijgertank aan het Oostfront
zijn 66sten Vijandelijke tank stukge
schoten.
Het front in Italië.
In het westelijke deel van het Zuid-
Italiaansche front heeft de vijand zijn
aanvallen uitgebreid tot den sector
De groote luchtslag van
Dinsdag.
Geweldige krachtsontplooiing der
Duitsche jagers.
Volgens een bericht van United Press
uit Londen geven uitgebreide rapporten
van de Amerikaansche luchtsteunpun-
ten thans een beeld van den grooten
luchtslag, die Dinsdag boven Duitsch
land tusschen Amerikaansche en Duit
sche vliegtuigen zich heeft afgespeeld.
Volgens de uitlatingen van alle piloten
hebben de Duitsche jagers aangevallen
met een kracht, zooals men tot dusver
nog niet had beleefd. De Duitsche ja
gers hadden den bommenwerpers de
volle laag gegeven en daaraan zijn
vooral de betrekkelijk groote Ameri
kaansche verliezen toe te schrijven.
Een der teruggekeerde Amerikaansche
vliegers heeft verklaard, dat niemand
in ernst geloofd heeft, van dezen tocht
te zullen terugkeeren. Sommige jagers
waren, vurend uit alle loopen, de Ame
rikaansche bommenwerpers tot op 25
meter genaderd.
TYPHUS-EPIDEMIE IN NAPELS.
Uit een mededeeling van het hoofd
kwartier van het Amerikaansche leger
in het Midden-Oosten blijkt, naar de
Engelsche nieuwsdienst uit Caïro meldt,
dat op het oogenblik in Napels een
typhus-epidemie heerscht, die in om
vang 50 maal heviger is dan de epide
mie van October. Brigade-generaal
Leon A. Fox, frontleider van de Ame
rikaansche typhus-commissie, die zoo
juist uit de typhus-zóne in Italië naar
het Midden-Oosten is teruggekeerd,
heeft verklaard, dat Napels ernstig ge
vaar loopt, en dat verwacht moet wor
den, dal het. gevaar overslaat op Zuid-
I talie.
ten noorden van Venafro. Na sterke
voorbereiding door artillerie uitge
voerde aanvallen op onze heuvelstel
lingen werden met zware verliezen voor
den vijand afgeweerd. Twee plaatse
lijke penetraties werden afgegrendeld.
Van den uitersten westelijken vleugel
worden voorpostengevechten aan de
Carigliano. van den oostelijken vleu
gel een succesvolle eigen stoottroep
actie gemeld.
Worostenrf-
Rafèomyït l
ILCTI
T ^fasio
^^Berd'tscJie
J Bjelaja-Zerkow*,
T 'Pogrobisjtsjv
mVinn/ra Smjeta
Swerjgorodka Kchigiri/t Krtmenjxhug
jn Slaropll Snarrcnka
J ^Kirowograd
/sLÏ.A
Stormloop der bolsjewisten van
Kersj tot Newel.
De laatste sluier der Duitsche
legerleiding niet weggenomen
Aan hJt Oostelijke front duurt de
stormloop der bolsjewieken op de Duit
sche stellingen van Kertsj tot Newel
onverminderd voort, zoo schrijft Mar
tin Hallensleben, de militaire corres
pondent van het DNB. Onafgebroken,
zoo vervolgt hij, raast de slag in het
Oosten verder over een frontbreedte
als tot dusver nog op geen enkel tijd
stip van den Duitsch—Russischen oor
log viel waar te nemen. De vaste wil
om door te breken eenerzijds en de
vaste wil om weerstand te bieden an
derzijds, zijn de kenteekenen van alle
gevechten. Het ligt in den aard van
dergelijke conflicten, dat de aanval
lende partner bij een dergelijke hard
nekkigheid van verdediging zijn wil
om door te breken slechts kan handha
ven, wanneer hij aan menschen en ma
teriaal ook datgene in den strijd werpt,
wat hij uit voorzorg voor latere gebeur
tenissen had willen reserveeren. De
strijdmethode van de Duitschers dwingt
de Sovjet-leiding, haar reserves zoo
sterk te gebruiken, dat de vraag niet
ongerechtvaardigd schijnt, welke gevol
gen dit winteroffensief zal hebben,
wanneer de Sovjets aan het einde
daarvan slechts weer voor winsten aan
gebied staan, maar overigens opnieuw
ledig en zonder beslissing uit den slag
treden. Deze vraag stellen, beteekent
wel niet, den laatsten sluier van de be
doelingen der opperste Duitsche leger
leiding wegnemen, doch beteekent wel
het motief aan te geven van bepaalde
Duitsche bewegingen.
Von Mansteins taktiek.
Wat reeds vaak vermoed werd, is in
middels in de laatste dagen tot een
feit geworden nl., dat de divisies van
veldmaarschalk von Manstein door een
even stoutmoedige als succesvolle ma
noeuvre de Sovjet-legerleiding tot zet
ten dwingt, die niet in haar plannen
passen. Op het oogenblik zijn de bolsje
wieken alleen nog in opmarsch bij
Sarny. Het geheele front laat een
druk achter van een mislukt offensief
plan als gevolg van de Duitsche +egen-
aanvallen en wel juist op de plaatsen,
die strategisch voor het succes van het
offensief doorslaggevend zijn. De Duit
sche tegenstand is overal sterk, vooral
waar hij elastisch ondernomen wordt
en naar het westen resp. noorden en
zuiden uitwijkt. Het zou een misleiding
zijn aan te nemen, dat een uitwijkbe-
weging van vrij grooten omvang een
teeken van inferioriteit is van dengene,
die haar onderneemt. Het is een oud
strategisch middel, de overmacht in
aantal, waarvan de massa altijd star is,
te ontbinden door de beweging op zich
zelf. Van dit middel schijnen de Duit
schers zich voortreffelijk te bedienen.
De Duitsche leiding wil kennelijk vol
ledige vrijheid van handelen behouden,
door de vijandelijke inspanning en
daarmede de vijandelijke aanvallende
Göbbels in „Das Reich"
Drijfveer der anti-Europeesche macht is
het persoonlijk egoïsme.
Engeland meent te leiden,
maar wordt geleid
De twintigste eeuw staat in het tee
ken van de nieuwe ordening der con
tinenten, zoo schrijft Rijksminister dr.
Göbbels in het jongste nummer van
„Das Reich". De vraag luidt dus. of
Europa zijn eenheid uit eigen kracht
en zoodoende in zijn eigen voordeel
zal hervinden, of dat deze eenheid
door anti-Europeesche machten in
haar voordeel zal worden opgedron
gen. De drijfveer van deze anti-
Europeesche machten is daarbij bijna
uitsluitend het persoonlijke egoisme.
Europa zou, zoo schrijft de minister,
gemakkelijk is staat zijn, uit eigen
continentale kracht een zelfstandig en
vrij leven te leiden. Dit echter moet
juist door dezen oorlog verhinderd
worden. De politieke krachten, die
eigenlijk de ijverigste partijgenooten
van Duitschland moesten zijn op zijn
weg naar de nieuwe ordening van Eu
ropa, zijn veeleer zijn verbitterdste
tegenstanders, en desondanks zullen zij
den loop der geschiedenis niet kunnen
tegenhouden. O f ons continent vindt
door den strijd van het Duitsche Rijk
om zijn voortbestaan een nieuwen
vorm, o f het zal na dezen oorlog nog
slechts een speelbal zijn in de handen
van een Europa-vreemde of zelfs van
anti-Europeesche machten. Het Duit
sche Rijk kan derhalve in zijn strijd
voor het leven van ons werelddeel
waarlijk de domineerende Europeesche
mogendheid genoemd worden. Zouden
wij dezen strijd opgeven of zelfs ver
liezen. dan zou hierdoor ook het lot
van Europa bezegeld zijn.
„De Amerikaansche eeuw".
Hetgeen men in de Vereenigde Staten
de Amerikaansche eeuw noemt, is niets
anders dan de aanspraak der Ver. Sta
len op het voogdijschap over de gehee
le wereld. Het bolsjewisme gaat in
theorie en praktijken denzelfden weg,
alleen met andere voorteekens. Enge
land wordt dóór deze twee in hun be
rekeningen buiten beschouwing gela
ten en is veroordeeld tot het spelen
van een zeer ondergeschikte rol. De
heerschappij over de geheele wereld
gaat via de beheersching van Europa,
deze echter wordt verkregen via de
militaire nederlaag van Duitschland.
Duitschland en Japan.
Duitschland speelt in Europa dezelf
de rol, die Japan in Oost-Azië 6peelt.
Beide sijn wachters over de continen
tale onschendbaarheid van de hun toe-
vertouwde gebieden en of nu de in de
ze gebieden .evende volken dit willen
inzien of niet, zij kunnen alleen nog
onder hun militaire bescherming een
eigen naticnaal leven leiden. Want
zoowel een Amerikaansche als een
bolsjewistische infiltratie van ons con
tinent zou automatisch datgene doen
ophouden te bestaan, wai wij met het
begrip Europeesch omschrijven.
De minister verkluart dan nog
oens, dat Engeland in deze prognose
nauwelijks behoeft tc worden ge
noemd. Het handhaaft de oude
stelling van de Europeesche cven-
wichtspolitiek, zonder te willen
inzien, dat deze allang door de
ontwikkeling achterhaald is. Enge
land meent te leiden, maar het
wordt zelf gel id.
De ontwikkeling heeft de ideeënwe
reld van Engeland allang achter zich
gelaten. Het faalt niet alleen door zijn
eigen totaal gebrek aan politiek in>
zicht, maar vooral door het volslagen
ontbreken van sociaal inzicht. Enge
land. zoo schrijft dr. Göbbels, heeft het
geloof in zichzelf verloren. Het kan
alleen nog vernielen.
Rüper door eeuwige lessen.
Het Duitsche volk is zich in tegen
stelling tot zijn vijanden volkomen be
wust van de geheele draagwijdte van
de komende historische beslissingen.
Het geeft zich niet aan illusies over
Juist het afgeloopen jaar heeft het
Duitsche volk geleerd om den oorlog
zonder vrees in het strenge gelaat te
zien, zijn smarten en beproevingen te
aanvaarden, zijn gevaren in te zien en
te doorstaan en vooral om door zijn
eeuwige lessen rijper te worden en te
groeien. Wien zou het kunnen verba
zen, dat het Duitsche volk de overwin
ning moeilijk wordt gemaakt? Een we
reld verandert haar aanschijn niet
zonder smarten hierbij te ondergaan
en zonder wonden en lidteekens op te
loopen. .Zij vormen thans onze smart,
zij zullen echter in een latere toe
komst onze trots zijn."
Nieuws in 't kort.
Baldur von Schirachprijs toegekend.
De winnaars van den Baldur von Schi
rachprijs zijn de beeldhouwers Karl Ste-
molak, Arthur Hecke, de schilders V.
Gorgon, A. Gerstenberger en Eckolzberger
en de medaillear J. Tautenheyn.
Engelsche torpedojager verloren gegaan.
De Britscne admiraliteit maakt vol
gens den Engelschen Nieuwsdienst be
kend, dat de Britsche torpodojager „Hur-
ricane" verloren Js gegaan.
Tweede Tito In Griekenland. Thans
heeft Stalin de uitgeweken Grieksche re
geering te C.'ïro laten mededeelen. dat
naar het voorbeeld van Tito in Joego
slavië nu ook in Griekenland een „re
geering" zal worden gevormd. Tot leider
van deze Grieksche Parttsanenregeering
is gekozen professor Evolos. De uitgewe
ken regeering van koning Georgp zal
niet meer door Moskou worden erkend.
Ontvolking Zwcedsche platteland. De
ontvolking van het Zweedsche platteland
is gedurende de laatste jaren onrustba
rend toegenomen. In 1000 woonden op het
Zweedsche platteland 4 milltoen men
schen en U millioen in de steden: in
1943 weren deze getallen resp. 3.0 mil-
liöen en 2.60 millioen.
kracht eerst eens te laten doodloopen.
In dien zin moeten ook de Duitsche
tegenaanvallen gezien worden. De loop
der gebeurtenissen zal de bolsjev.eken
nog diep inprenten, dat men van de
Duitschers weliswaar veel kan leeren,
maar dat men voorbeelden niet 'met
nut kan nabootsen, wanneer men ze
handhaaft als een drukraam.
BEKENDMAKING.
De Höhere SS- und Polizeiführer
maakt het volgende bekend:
I. Op 11 Januari 1944 tegen 18.20
uur werd op den Statenweg, Rotter-
dam-Blijdorp een moordaanslag ge
pleegd op een Nederlandsch politie
beambte. De dader kon in de duister
nis op zijn fiets ontkomen.
Voor aanwijzingen, die tot arrestatie
van den dader en zijn opdrachtgevers
leiden, wordt een belooning ten be
drage van 10.000,ter beschikking
gesteld.
II. Op 12 Januari 1944 hield het
Polizeistandgericht in Rotterdam zit
ting. Het heeft wegens deelneming of
ondersteuning van strafbare handelin
gen, welke het karakter hebben van
optreden van benden, de volgenden dood
vonnissen geveld, die na bekrachtiging
door de hoogste rechterlijke macht ten
uitvoer werden gelegd:
1. Nicolaas Beuzemaker, onderwijzer,
Rotterdam:
2. Cornelis Schalker, kantoorbediende,
's-Gravenhage;
3. Maarten van Baarle, tramconducteur,
Rotterdam, wegens communstische
activiteit:
4. Maarten Pronk, student, 's-Graven
hage. wegens verboden wapenbezit
en terroristische activiteit:
5. Marinus Spronk, koopman, Gorin-
chem, wegens verboden bezit van
springstoffen en terroristische acti
viteit:
6. Remmert Huibert van der Mil, amb
tenaar Rotterdam;
7. Deodatis de Clerck, bediende, Rot
terdam
8. Artur Franciscus de Clerck, grond
werker, Rotterdam, wegens sabo
tage.
Rotterdam. 12 Januari 1944.
Moord te Rotterdam.
Dinsdagavond is in de Atjehstraat,
op de trap van zijn woning, de bewo
ner zoo zwaar gewond aangetroffen, dat
hij in den nacht daarop overleed. De
omstandigheden wettigen het vermoe
den, dat de man is neergeslagen met
de bedoeling om hem van zijn geld te
berooven.
De tweede verdieping van pand 44
werd bewoond door het gezin van den
57-jarigen kantoorbediende J. J. de
Jong, bestaande uit man, vrouw en twee
kinderen. De heer De Jong bevond zich
dien avond thuis met ztjn dertienjarig
zoontje. Zijn echtgenoote was met het
dochtertje de stad ingegaan om bood
schappen te doen. Volgens verklaringen
van den jongen werd er omstreeks
kwart voor acht dien avond gebeld. Hij
keek uit het raam en zag eenige hee-
ren staan, die informeerden of zijn
der thuis was. De knaap waarschuwde
daarop zijn vader, die de beide trappen
afging en, bijna beneden zijnde, op het
overloopje de deur opentrok,
De jongen hoorde opeens lawaai en
een schreeuw en zag even later tot
zijn schrik twee gemaskerde kerels
naar boven komen, die de huiskamer
binnen traden en het licht uitdraaiden.
Een van de gemaskerden greep hem
vast, blinddoekte hem en duwde hem
in een alkoof, waar hij onder bewaking
van zijn aanvaller bleef. Onder bedrei
ging werd hem gevraagd, waar het
geld verborgen was, hetgeen hij niet
wist en dus ook niet kon zeggen. Ver
volgens onderzochten de twee gemas
kerden de huiskamer, echter zonder
resultaat De mannen verdwenen daar
op, nadat zij eerst den blinddoek van
den knaap weer hadden verwijderd.
Zoodra de 13-jarige van den schrik be
komen was, is hij nog altijd volgens
zijn eigen relaas de trap afgegaan
en vond beneden zijn vader hevig bloe
dend op de trap liggen. Op hetzelfde
moment kwamen moeder en dochter
thuis, waarna onmiddellijk hulp werd
gehaald en de politie werd gewaar
schuwd.
Het slachtoffer werd met een ernsti
ge schedelverwonding naar het zieken
huis Coolsingel vervoerd, waar hij in
den nacht van Dinsdag op Woensdag
is overleden.
Het onderzoek is nog gaande.
Vergoeding bij verplichte
tewerkstelling.
's GRAVENHAGE, 12 Jan.
Blijkens de Staatscourant is op 3 Jan,
in werking getreden een beschikking
van den gemachtigde voor den arbeid,
waarbij voorschriften worden gegeven
inzake vergoedingen van werkgevers
zijde te betalen aan werknemers, die
onder verplichting tot dienstverrich
ting krachtens verordening 42/1941 in
een onderneming zijn tewerkgesteld.
Met de zoojuist genoemde werkne
mers worden blijkens de definitie der
beschikking gelijkgesteld zij, die met of
zonder tusschenkomst van het geweste
lijk arbeidsbureau een werkkring aan
vaarden of aanvaard hebben, waarin,
indien zulks niet was geschied, iemand
onder verplichting tot dienstverrichting
te werk zou zijn gesteld. Of dit geval
is, wordt door den directeur van het
gewestelijk arbeidsbureau ten aanzien
van iederen werknemer persoonlijk bij
de bemiddeling of op verzoek van den
werkgever of den werknemer schrifte
lijk beslist,
Een werknemer, die niet formeel is
dienstverplicht, kan derhalve eerst
krachtens deze beschikking rechten
doen gelden, nadat de evenbedoelde
verklaring is afgegeven.
De werkgever is verplicht de kosten
te vergoeden van de reis, die de werk
nemer bij het begin en het einde der
dienstbetrekking van resp. naar zijn
woonplaats maakt. De verzuimde ar
beidstijd dient met het basisuurloon te
worden vergoed. Eveneens do reiskosten,
gemaakl bij periodiek verlof. Voorts
zijn bepalingen opgenomen betreffende
DISTRIBUTIENIEUWS.
SINAASAPPELEN VOOR KINDEREN
VAN 9—4 JAAR.
's GRAVENHAGE, 13 Jan.
Voor kinderen van 04 jaar zal 500
gram sinaasappelen beschikbaar worden
gesteld. Ter verkrijging hiervan moet
men de bonnen „Reserve D-8 en E-8
gedurende het tijdvak van 13 tot en met
17 Januari 1944 van te voren bij zijn
leverancier inleveren. De leveranciers
zijn verplicht desgewenscht een ont
vangstbewijs af te geven.
De aflevering der sinaasappelen aan
het publiek zal van 23 Jan. a.s. af kun
nen geschieden.
NIEUWE RANTSOENBONNEN EN
RANTSOENKAARTEN.
's-GRAVENHAGE, 13 Jan. Met in
gang van 10 Januari zijn wederom voor
alle artikelen rantsoenbonnen van
nieuw model in gebruik genomen. De
ze bonnen hebben een blauwen achter
grond, waarop de naam van het arti
kel, de letters „1 R", „Vi R" of „4 R".
alsmede de datum „15-4-'44" gedrukt
zijn.
Alle rantsoenbonnen van het thans
gangbare model, dat zijn dus de rant
soenbonnen met groenen achtergrond,
blijven tot en met 6 Februari a.s. gel
dig. Na dien datum kan op deze
bonnen niet meer gekocht worden.
De wisselbonnen voor 1/4 rantsoen
brood, 1/7 rantsoen melk, 1/7 rantsoen
taptemelk, 1/4 rantsoen kaas. 1/4 rant
soen vleesch en 1/50 rantsoen boter
blijven evenwel geldig.
Zij, die rantsoenbonnen voor brood,
beschuit, boter, margarine, melk, tap
temelk, vleesch of groente hebben ont
vangen voor een periode, welke na 6
Februari a.s. eindigt, kunnen hun oude
rantsoenbonnen bij den distributiedienst
ruilen tegen rantsoenbonnen van nieuw
model, voor zoover de oude bonnen be
stemd zijn voor gebruik ni 6 Februari.
Deze mogelijkheid tot ruilen geldt uit
sluitend voor de genoemde artikelen.
Rantsoenbonnen voor andere artikelen
kunnen in geen geval geruild worden.
Rantsoenkaarten
In den vervolge zullen verder vreem
delingen. arbeiders met verlof uit het
buitenland e.d., geen losse rantsoen
bonnen voor voedingsmiddelen meer
ontvangen. I. pl. v. rantsoenbonnen zul
len de distributiediensten aan deze per
sonen z.g, rantsoenkaarten uitreiken,
waarop bonnen voor voedingsmiddelen
voorkomen voor een tijdvak van 1, 4
of 7 dagen.
Voorts zullen pasgeborenen zoo noo-
dig een dergelijke kaart ontvangen,
waarop bonnen voorkomen voor een
tijdvak van 7 dagen. De bonnen van
deze kaart nemen de plaats in van de
rantsoenbonnen, welke tot dusverre in
een aantal gevallen verstrekt werden.
Aanstaande en jonge moeders zullen
in den vervolge gedurende 26 weken
vóór de bevalling en 6 weken rió de
bevalling elke vier weken een rant-
soenkaart, waarop bonnen voorkomen
voor een tijdsduur van 4 weken ontvan
gen in plaats van de rantsoenbonnen
welke zij tot dusverre ontvingen. Ver
der zullen zij, wanneer het kind in
leven is, tegen overlegging van de dis
tributiestamkaart van het kind, gedu
rende 32 w. na afloop van de 6 we
ken na de bevalling nog rantsoenkaar
ten ontvangen. Zij moeten deze kaar
ten elke 4 weken bij den distributie-
dienst afhalen.
De bovengenoemde rantsoenkaarten
bevatten geen bonnen voor sommige
artikelen, waarvoor tot dusverre wèl
rantsoenbonnen werden verstrekt. Dit
verschil wordt evenwel gecompenseerd
door het aantal bonnen, dat daarop
voor de andere artikelen voorkomt.
De nieuwe rantsoenbonnen en de
bonnen van de bovenbedoelde rantsoen
kaarten blijven blijkens hun opschrift
tot en met 15 April a.s. geldig.
reiskosten- en reistijdenvergoeding aan
hen, die dagelijks naar huis terugkee
ren.
Voor scheidingsgeld komt in aanmer
king de gehuwde werknemer of de
kostwinner, die tengevolgde van zijn
tewerkstelling zoo ver van zijn woon
plaats verwijderd is, dat hij genood
zaakt is gescheiden te leven van hen,
voor wier levensonderhoud hij wette
lijk verplicht is zorg te dragen. Bij twij
fel hieromtrent beslist het gewestelijk
arbeidsbureau, binnen welks gebied de
plaats, waar gwerkt wordt, ligt.
Het scheidingsgeld bedraagt f2.—
per kalenderdag en bestaat uit een
huisvestingskostenvergoeding (f 0.50 per
dag) en een daggeld (f 1.50 per dag).
Dit is verschuldigd voor alle dagen ge
durende welke de werknemer uit
hoofde van zijn dienstbetrekking niet
in zijn woonplaats aanwezig kan zijn. De
huisvestingskostenvergoeding dient te
worden betaald zoolang de werknemer
tengevolge van zijn tewerkstelling ge
noodzaakt is woninghuur te betalen. In
dien de werkgever den werknemer
vrijen kost verschaft, kan het daggeld
verminderd worden met de werkelijk
gemaakte onkosten, doch in geen geval
met meer dan f 1,50. Worden slechts
enkele maaltijden verschaft, dan wordt
het daggeld met een redelijk gedeelte
verminderd. De werknemer, die in zijn
nieuwen werkkring meer dan f 5400
per jaar verdient, komt voor toeken
ning van scheidingsgeld niet in aan
merking.
Artikel 7 der beschikking kent aan
den niet dagelijks naar huis terugkee
renden werknemer een recht toe op
een periodiek verlof (met behoud van
loon) van drie kalenderdagen (niet in
begrepen de Zondag).
De gehuwde of daarmede gelijkge
stelde werknemers genieten dit verlof
telkens na een dienstverband van drie
maanden, de overigen na een dienst
verband van zes maanden.
Voorts wordt aangegeven wie als
kostwinner moet worden beschouwd,
duur van de oude en het tijdstip van
aanvang der nieuwe dienstbetrekking,
hoe gehandeld moet worden, wanneer
de periodieke verloven van verschil
lende werknemers samenvallen, enz.
De beschikking is niet van toepassing
op werknemers, voor wie de volgende
regelingen van kracht zijn:
De Duitsche Weermachtsregeling
(Ned. Staatscourant 1943 no. 1041);
De regeling voor bouwvakarbeiders
i den N.O. polder (Ned. Staatscou
rant 1943 no. 107);
De regeling voor de oogstcolonnes
(Ned. Staatscourant 1943 no. 161);
De regeling voor werknemers in het
landbouwbedrijf, die &uit;n hun woon
plaats arbeid verrichten (Ned. Staats
courant 1943 no, 107).