NOORD-HOLLAND
Wmmpen
DAGBLAD VOOR
Poolsch-Sovjet-Russische conflict
in nieuw stadium.
fEERSPORT
Sovjettroepen verloren
Maandag 214 tanks.
Een halve eeuw geleden stierf Piet Paaltjens.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Bolland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Schager editie:
Scbagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
WOENSDAG 19 JANUARI 1944.
SCHAGER EDITIE.
Jaargang, No. 15, 2 pagina's
Deze Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prjjs der gewone advertenties in deze
Editio 11 et. per m.M. Bij contraot
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor le geheele
oplage op aanvrage.
Schim van nieuwe marionetten-regeering
duikt
Moskou staat op onder-
handsche regeling.
De strijd tusschen de Poolsehe re
geering te Londen en het Kremlin
is door een officieelc verklaring
van het Sovjetpersbureau Tass van
den 17en Jan. in een nieuw stadium
getreden, aldus de C.D. In deze ver
klaring geeft Moskou mei nog groo-
tere duidelijkheid te verstaan dan
tot dusverre reeds het geval was:
ten eerste, dat het de Poolsch-Sov
jet-Russische kwestie onder vier
oogen wil regelen en niet, zooals de
Poolsohe regeering te Londen had
voorgesteld, met medewerking van
Engeland en de Vereenigde Staten,
die de Polen het liefst als scheids
rechters zagen optreden, cn ten
tweede, dat het in principe eigen
lijk heelemaal niet bereid is te on
derhandelen met de Poolsohe regee
ring te Londen en dat het de
voorkeur geeft aan een accoord met
het (communistische) Poolsehe re-
geerings-comité, dat onder de lei
ding van Wanda Wassilewska in de
Sovjet-Unie gevormd is.
De Sovjets zouden er geen bezwaar
tegen hebben, wanneer de als gezegd
communistische voorloopige Poolsehe re-
gecring te Moskou min of meer gede
mocratiseerd werd, door haar met ver
tegenwoordigers van socialistische en
boerenorganisaties uit te breiden tot
een „Poolsch Nationaal Bevrijdings
comité."
Oorsprong van het conflict.
Zooals men zich herinnert, dateert
het Poolsch-Sovjet-Russische conflict
uit de dagen, dat bij Katyn in de om
geving van Smolensk door de Duit-
schers massagraven werden bloot ge
legd met de lijken van naar schatting
12000 Poolsehe officieren, waarvan er
circa 4000 konden worden geïdentifi
ceerd. De Poolsehe regeering tc Lon
den achtte dit een goede gelegenheid
om kracht bij te zetten aan de talrijke
verzoeken om inlichtingen over het lot
van de Polen, die in de Sovjet-Unie
waren verdwenen, welke zij reeds tot
Moskou had gericht. Te dien einde
maakte zij het Internationale Roode
Kruis te Genève opmerkzaam op de
Duitsche publicaties over Katyn en
vroeg een onpartijdig onderzoek. Het
Internationale Roode Kruis stelde zich
op het standpunt, dat het aan dit ver
zoek niet kon voldoen.
In de kwestie Katyn hadden alleen
Duitschland en de Poolsehe regeering
te Londen een beroep gedaan op het
Internationale Roode Kruis en de Sov
jet-Unie als derde geïnteresseerde
partij niet. HierÉij kwam overigens
nog de technische moeilijkheid, dat de
Sovjet-Unie geen lid is van het Inter
nationale Roode Kruis.
De Poolsehe regeering te Lon
den had in verband met de uiterst
scherpe reactie te Moskou reeds
spoedig naar Genève getelegrafeerd,
dat zij haar verzoek om een onpar
tijdig onderzoek introk.
Het Kremlin heeft, gelijk bekend, de
zaak Katyn afgedaa met de mede-
deeling. dat, als er te Katyn massa
graven met lijken van Poolsehe offi
cieren waren gevonden, deze Poolsehe
officieren door de Duitschers ver
moord en te Katyn begraven moesten
zijn. Met de Poolsehe regeering te Lon
den. die zich „in dienst van dc Duit
sche gruwelpi-opaganda" had gesteld,
verbrak Moskou voorts de diploma
tieke betrekkingen.
De Polen zoeken nieuw contact.
Het feit. dat bet Roode Leger de
vroegere Poolsch-Sovjet-Russische
grens overschreed, was dan voor de
Poolsehe regeering te Londen aanlei
ding om het nog eens te probeeren. Zij
publiceerde een verklaring over onder-
grondsche organisaties in Polen, die
gereed stonden om een guerilla tegen
de Duitsche weermacht. te beginnen
en wier leiders op bevel van de Pool
sehe regeering te Londen tot nauwe
samenwerking met de Sovjets zouden
overgaan. Dit bevel werd echter, on
danks de hoffelijke formuleering. re
soluut afhankelijk gemaakt van het
herstel der diplomatieke betrekkin
gen tusschen de Sovjet-Unie en de
Poolsehe regeering te Londen.
Het Sovjet-Russische antwoord liet
niet lang op zich wachten. Het behels-
OOK VOOR JOU
Ook voor jou, Nederlandsche jongen
van 16—18 jaar, bestaat de mogelijkheid
een maand door te brengen in een weer-
sportkamp in Duitschland. Meer dan tien
kampen zijn thans reeds gehouden en al
le zijn volkomen geslaagd.
Aarzel daarom niet langer en grijp de
kans, die ook jou geboden wordt!
Iedere jongen van 16—18 jaar kan zich
voor het volgende weersportkamp mel
den bij het adres Koningslaan 9, Utrecht,
of aan een der navolgende adressen:
Maastricht, Vrijthof 25; Goes, Violen
straat 44; Groningen, Groote Markt 24;
Assen. Rolderstraat 45; Den Haag, Nas-
sauplein 6; Rotterdam, Eendraehtsweg 35;
Eindhoven, Keizersgracht 9; Hengelo,
Drienerstraat 6; 'Amsterdam, Willems-
perkweg 186; Leeuwarden, Emmakade 48
op
de, dat de oude Poolsch-Sovjet-Rus-
sische grens, die de Sovjet-Unie eigen
lijk nooit erkend en in de moeilijke
dagen van het begin der revolutie ge
dwongen aanvaard had. niet kon wor
den hersteld, omdat daardoor Oekrai-
ners en Wit-Russen in de Poolsehe re
publiek werden opgenomen, terwijl zij
in elk opzicht tot de Sovjet-Unie be-
hooren. Op diplomatiek ongetwijfeld
niet onhandige wijze trachtte Molotof
Engeland schaakmat te zetten, door
voor te stellen, dat de Poolsehe oost
grens in de toekomst zou samenvallen
met de Curzonlinie van 1919, een grens
dus, die niet door Russische verove
ringszucht. maar door een bekenden
Engelschen staatsman was uitgestip
peld. Voor de Polen te Londen was
dit ongetwijfeld een groote teleurstel
ling. De Curzon-linie ontneemt in het
noorden Polen de gebieden, om welke
het in een permanent conflict met Li-
tauen heeft geleefd. In het zuiden wordt
o.a. de stad Lemberg met wijde omge
ving bij de Sovjet-Unie gevoegd.
Polen mogen zich schadeloos
stellen
Molotof sprak verder in zijn aange
haalde verklaring openlijk uit, wat in
de Sovjet-Unie reeds sinds langen tijd
officieus wordt gezegd. namelijk dat
Polen zich voor de territoriale ver
liezen, welke het, door de Sovjet-Rus
sische eischen te aanvaarden, zou lijden,
schadeloos kan stellen. door in het
westen de gebieden te annexeeren, die
geleidelijk onder Duitsche souvereini-
teit zijn geraakt, maar eens deel uit
maakten „van den machtigen Pool
sehe* staat, die zich uitstrekte van de
Oostzee tot de Zwarte zee". Dat wil
dus zeggen, dat de Sovjet-Unie uitge
strekte gebieden, op zijr. minst oost
en west Pruisen en Silezië, misschien
ook nog Saksen bij Polen gevoegd wil
zien.
Bovendien wekt Molotof'de Polen op
om zich aan te sluiten bij het Tsje-
chisch-Sovjet-Russisch verdrag. dat
Benesj pas te Moskou heeft ondertee
kend en dat de Sovjet-Unie vèrgaan-
den invloed op zijn verdragspartner
verzekert.
De Poolsehe regeering te Londen,
heeft daarn^ getracht om de Sov
jets te verléiden tot het openen van
onderhandelingen. niet onder vier
oogen, maar met deelneming van En
geland en de Ver. Staten. Dit geschied
de den 15en Januari. Slechts twee
dagen later antwoordde Moskou met
een booze verklaring van Tass, dat de
Poolsehe regeering te Londen in haar
antwoord de Curzon-linie zelfs niet
heeft genoemd en dat zij het voorstel
der Sovjet-Ünie dienaangaande dus
kennelijk van de hand heeft gewezen.
Van rechtstreeksche onderhandelingen
kan geen sprake zijn, daar de Sovjet-
Unie de diplomatieke betrekkingen met
de Poolsehe regeering te Londen heeft
afgebroken.
Wat Moskou's wcnsch is.
In Zondagsbladen van Moskou is een
voorstel verschenen van een zekeren
Penjik. die zichzelf als voorzitter van
een Amerikaansche vereeniging voor
vriendschap met Polen aandient. Hij
wil een „Poolsch nationaal bevrij
dingscomité." als voorloopige Poolsehe
regeering in het leven roepen.
Maandagavond laat is te Washing
ton medegedeeld, dat de regeering der
Ver. Staten thans de regeling der Sov-
jet-Russisch-Poolsche kwestie ter hand
zal nemen.
Of Roosevelt en Cordell Huil dit
maal meer succes zullen hebben dan
de conferenties van Teheran en
Moskou?
De nationale arbeidsplicht in
de Vereenigde Staten.
STOCKHOLM. 18 Jan. (DNB). De
commissie voor militaire zaken van
het Amerikaansche huis van afgevaar
digden heeft, naar de Britsche berich
tendienst meldt, de bespreking van de
door Roosevelt verlangde wet tot in
voering van den nationalen arbeids
dienstplicht voor onbepaalden tijd ver
daagd. De voorzitter der commissie
heeft verklaard, dat besloten is dit
wetsontwerp „hangende" te houden,
daar op het oogenblik nog andere ont
wikkelingen hangende zijn.
RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL.
In de serie Brandende Kwesties
spreekt Max Blokzijl op Donderdag
20 Januari 1944 over Hilversum 1 om
18.45 uur over: „Om eer. hoekje mee
luisteren".
EXTRA ZEEP VOOR KAPPERS,
ARTSEN, VUILEN ARBEID, ENZ.
's-GRAVENHAGE, 18 Jan. In den
vervolge zullen kappers, practiseeren-
de artsen, tandartsen, dierenartsen,
medische studenten, vroedvrouwen,
verloskundigen en personen, werk
zaam in genees- en verbandmiddelen-
industrie. telkenmale voor het tijdvak
van drie distributieperioden ii
plaats van drie maanden voor ex
tra - rantsoenen zeep in aanmerking
komen.
Zij zullen derhalve ditmaal voor het
tijdvak van 23 Januari tot 'en met 15
April a.s. extra rantsoenen zeep ont
vangen. Zij moeten hiertoe uiterlijk
22 Januari a.s. een aanvraagformulier
bij de distributiediensten afhalen, dat
zij in de week van 23 tot en met 2f
Januari a.s. wederom moeten inleve
ren. Voorts zullen in den vervolge
personen, die zoogenaamde vuilen ar
beid verrichten, telkenmale voor een
tijdvak van twee distributieperioden
een extra rantsoen zeep en waschpoe-
der ontvangen. Deze personen komen
derhalve ditmaal voor de periode van
24 Januari tot en met 18 Maart a.s. voor
extra rantsoenen in aanmerking. Zij
moeten uiterlijk 22 Januari a.s. een
aanvraagformulier afhalen bij de dis
tributiediensten. In de week van 23
tot en met 29 Januari a.s. moeten zij
dit formulier wederom inleveren. Be
langhebbenden worderf voorts verwe
zen naar de publicatie van de distri
butiediensten.
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ
F 100,000: 10908
F 10.000: 13435
F 2.000: 21233
F 1.000: 7579
F 400: 9528
F 200: 9009 11606 13348 16733 19153
F 100: 3192 4720 6155 18052 18117
Verduister van 17.15-8.30 u.
20 Jan.: Zon op 8.40 u„ onder 17-02 u.
Maan op 2.47 u., onder 12.55 u.
Nieuws in 't kort.
435.000 schapen bij steppenhraml omge
komen. Naar de Britsche berichten
dienst uit Melbourne meldt, zijn als ge
volg van den grooten steppenbrand in de
omgeving van Melbourne meer dan
435.000 schapen omgekomen.
Landbouwer «loor stier gedood. Een
41-jarige landbouwer te Gapinge, die Za
terdag door een stier werd aangevallen
en met zware verwondingen naar het zie
kenhuis te Middelburg werd vervoerd, is
daar aan de gevolgen overleden.
Mr. dr. J. van Gelein Vitringa 70 jaar.
Vrijdag a.s. zal mr. dr. J. van Gelein
Vitringa, oud-raadsheer in den Hoogen
Raad, 70 jaar worden.
Doodclgk ongeluk te Zeist. Toen
Maandagavond de Zeistertram ter hoogte
het Rond vaart verminderde, meen
de hot 22-jarig meisje B. A. van der L.
reeds af te kunnen springen. Zij kwam
met een van haar beenen onder den
volgwagen terecht en werd zoo ernstig
gewond, dat zij naar het Stads- en Aca
demisch Ziekenhuis te Utrecht moest
worden overgebracht, waar zij in den
loop van dezen nacht is overleden.
SECTOR ROKITNO VAN HET OOSTFRONT.
ROKI
PR I.PJE;
-=-~Sarnyt
OF
jM 0'E>R A
ïïi Rokitno^.
Owrutsch.
Kowel
Luzkf
Rowno V
Dub'ng^^
«fTOIewsk
f. ^Korosten,
fOstrog
■^pwograd-
7 Wo lyn s kyj^y K j
iSHITOMIR.
*Kremenez *Pqronr>qê) Jr
„^POI<rr'BERDITjciHt^6\ f(4402)
.Caart van Pelt.
BETREKKELIJKE RUST AAN HET
ITALIAANSCHE FRONT.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER. 18 Jan. DNB) Het
opperbevel der weermacht maakt be
kend:
Ten noordoosten van Kertsj en
ten noordwesten van Kirowograd
zijn hernieuwde aanvallen der bols~
jewickcn mislukt. In het gebied
van Sjasjkof hebben onze troepen
in taaien strijd verscheidene plaat
sen genomen.
Felle tegenaanvallen van den vijand
werden met vernieling van 26 vijande
lijke tanks afgeweerd.
Ten westen van Resjitza zetten de
bolsjewieken hun aanvallen met ster
ke strijdkrachten voort. Zij werden in
zware gevechten afgeslagen en eenige
penetraties werden opgeheven of af
gegrendeld.
Ten noordwesten en noorden van
Newel verminderde de gevechtsacti
viteit van den vijand tijdelijk. Plaat
selijke aanvallen der bolsjewieken
bleven vruchteloos.
Ten noorden van het Ilmenmeer
werden de tijdens den geheelen
dag aanhoudende zware vijandelij
ke aanvallen in verbitterde gevech
ten opgevangen cn talrijke bolsje
wistische tanks stukgeschoten.
Ten zuiden van Leningrad cn ten
zuiden van Oranienbanm misluk
ten ook gisteren alle doorbraakpo
gingen van de bolsjewieken. Dc
vijand verloor in dezen frontsec
tor 91 tanks.
Bij de afweergevechten in den zui
delijken sector van het Oostelijke front
heeft zich de Beiersche 10e divisie
pantsergrenadiers onder leiding van
cien luitenant-generaal Schmidt door
onwrikbare standvastigheid schitterend
onderscheiden.
Aan het geheele Oostelijke front
zijn gisteren 214 bolsjewistische tanks
stukgeschoten.
Aan het Zuid-Italiaansche front ver
liep de dag. bij wederzijdsche activi
teit der stoottroepen en verscheidene
vruchtelooze aanvallen van den vijand
op den uitersten linkervleugel, rustig.
MEER DAN EEN TON VOOR
ONS VOLK.
's-GRAVENHAGE, 18 Jan. - Het
optimisme, waarmee Winterhulp het
nieuwe jaar is ingetreden, is volkomen
gerechtvaardigd gebleken, want de col
lecte met de zangbundeltjes is een
groot succes geworden.
Bovendien blijkt dat in de eerste
week van deze maand aan giften, bui
ten deze colecte om. een bedrag van
f 114.609.09 bijeen is gebracht voor on
ze minder bedeelde volksgenooten.
Van deze mooie som is een bedrag
van f 23.998.94 ontvangen aan giften
beneden de honderd gulden bij alle
kantoren van W.H.N. door het geheele
land.
Voor hen. die eveneens nog willen
offeren voor hun minder bedeelde
volksgenooten zij vermeld, dat het gi
ronummer van W.H.N. is 5553.
MAX BLOKZIJL SPREEKT VOOR
DE JEUGD.
UTRECHT, 18 Jan. In het N.V.
Huis alhier sprak gisteravond de be
kende radiospreker Max Blokzijl voor
een 200-tal jongens en meisjes, waar
van zeker 75 procent niet behoorde
tot de Nationaal-Socialistische Bewe
ging.
De heer Blokzijl hield een korte in
leidende rede, waarin hij er in het
bijzonder op wees, dat de jeugd dap
per en moedig moet zijn, ondanks alle
moeilijke factoren, welke haar daarbij
in den weg staan, zooals geestelijke
hindernissen welke ouders o£ leeraren
voor haar opwerpen. Ook thans werd
de heer Blokzijl overstroomd met vra
gen van den meest uiteenloopenden
aard.
Na afloop van de officieele samen
komst heeft de heer Blokzijl zich nog
geruimen tijd in persoonlijk contact
gesteld met een aantal jongemenschen.
DE BEPALINGEN INZAKE
DE ZIEKTEWET.
AMSTERDAM, 18 Jan. De centrale
persdienst van het N.A.F. meldt:
Zooals bekend is, worden op grond van
de bepalingen van de Ziektewet, van niet-
kostwinners 2/3 van het wettelijk toege
kende ziekengeld ingehouden. Het aldus
in mindering gebrachte bedrag wordt ter
beschikking gesteld van degenen, voor
wier rekening de geneeskundige behande
ling plaats vindt.
Ofschoon met de inwerkingtreding van
het Zlekenfondsbesluit door lederen ver
zekerde 2 procent van het loon als pre
mie wordt betaald, ontvangen niet-ge-
huwde niet-kostwinners thans nog steeds
1/3 van het ziekengeld.
Het N.A.F. heeft deze kwestie thans aan
de bevoegde instanties voorgelegd cn ver
wacht mag worden, dat binnen afzienba-
ren tijd een oplossing wordt gevonden,
waardoor aan de grieven van deze groep
werkers, die de korting als een onbillijk
heid beschouwt, wordt tegemoet gekomen
ERNSTIG NADEEL VOOR ZIEKEN.
AMSTERDAM, 18 Jan Eenige dagen
geleden is in de Amsterdamsche Chinine-
fabriek een groot aantal platina electro-
den gestolen, welke dienden tot het be
reiden van waterstofperoxyde.
Daar deze fabriek de eenige in Neder
land is. die alle ziekenhuizen, apothekers,
doktoren en technische instellingen van
dat geneesmiddel kon voorzien en deze
voorziening nu gestaakt moet worden, is
het van het grootste belang, dat de pla
tina voorwerpen weer in het bezit van
die fabriek komen.
Een ieder, die omtrent dezen diefstal
inlichtingen kan verschaffen, wordt daar
om dringend verzocht zich te melden op
kamer 119 aan het Hoofdbureau van Po
litie.
HAARLEMSCHE MEUBELEXPEDITEUR
VEROORDEELD.
Vroeg tijdens evacuatie teveel
voor verhuizingen.
In het begin van het vorig jaar bere
kende de meubelexpediteur F. Feitsma
voor het verhulzen van evacuè's verschil
lende malen te hooge prijzen, hetgeen
evenwel niet aan de aandacht van de
Prijsbeheersching ontsnapte.
In Hooger Beroep is hij thans veroor
deeld tot terugbetaling van het door hem
teveel gevraagde aan de gemeente Vel-
sen, die de kosten van de desbetreffende
verhuizingen had betaald, en tot betaling
van een boete van f 300.
POSTVERKEER MET DUITSCHLAND
GEWIJZIGD
Ten hoogste 2 brieven per maand.
Het opperbevel van de Weermacht
heeft de geldende regeling voor het
postverkeer uit Duitschland naar het
niet-vijandelijke buitenland dus ook
naar Nederland, met een verordening
aangevuld
In het niet-zakelijke verkeer mogen
in het vervolg ten hoogste 2 brieven
per maand verzonden worden. Deze
brieven mogen niet meer dan 2 kant
jes schrift, bevatten. Ieder kantje van
den brief moet den volledigen naam
en het volledige adres van den afzen
der bevatten.
Het aantal briefkaarten, dat verzon
den mag worden, is echter aan geen
beperking onderhevig Wij vestigen er
hier de aandacht op. dat alleen blan
co briefkaarten, dus geen ansichtkaar
ten verzonden mogen worden
Voortaan moet de afzender boven
dien een contrölekaart voor het bui-
tenlandsche briefverkeer (Kontrole-
Karte für den auslandischen Briefver-
kehr) overleggen. Deze kaarten zullen
op aanvraag door de politie-instanties
uitgereikt worden aan alle personen
boven de 16 jaar. die in Duitschland
wonen.
Door het afkondigen van dezen maat
regel kunnen de Nederlandsche arbei
ders in Duitschland dus voortaan niet
meer dan 2 brieven per maand naar
Nederland verzenden.
Eenmaal verdween hij tusschen twee biljarten.
DE LUCHTSLAGEN BIJ RABAUL.
TOKIO. 18 Jan. (DNB) Bij de
voortdurende hevige gevechten in het
gebied van Rabaul is het den Japan-
schen afweer op 17 Januari gelukt, de
vijandelijke luchtmacht opnieuw een
zwaren slag toe te brengen. Door het
geconcentreerde vuur van Japansche
jagers, oorlogsschepen en luchtdoelge
schut werden, naar het Japansche
hoofdkwartier meldt, van de 200 vij
andelijke vliegtuigen die Rabaul aan
vielen, er 102 neergeschoten. Van 17
vliegtuigen kon de vernietiging niet
worden bevestigd. De Japansche jagers
schoten 87 toestellen neer, de oorlogs
schepen en het luchtdoelgeschut 15. De
Japanners verloren twee transportsche
pen, die tot zinken werden gebracht.
In aansluiting op een bericht van
het hoofdkwartier, volgens hetwelk in
den luchtslag bij Rabaul op 14 Januari
34 vijandelijke toestellen werden neer
geschoten. wordt nader officieel ge
meld. dat het aantal vernietigde vij
andelijke toestellen in dezen slag 62
bedroeg.
Het is vandaag 19 Januari juist
een halve eeuw geleden, dat een Ne
derlandsche dominee, wien het leven
allesbehalve uitsluitend rozen geschon
ken had, op nóg vrij jeugdigen leef
tijd stierf. Die dominee stond in de
Registers van den Burgerlijken Stand
ingeschreven als Frangois Haver-
schmidt, zoon van een eerzaam apo
theker. Hij droeg ook nog twee andere,
onofficieele namen, en onder deze
Piet Paaltjens namelijk is hij min
of meer een beroemdheid geworden,
laten we zeggen: een kleine beroemd
heid. Deze Piet Paaltjens, van wien
een zekere legende wil, dat hij op een
kwaden middag tusschen twee biljar
ten in de Leldsche Studentensociëteit
voor altijd zoekraakte, is een merk
waardige verschijning in de Nederland
sche Letterkunde. Hij is geen gewel
dige figuur, en toch zou'men hem voor
geen geld van de wereld willen mis
sen. Nu minder dan ooit.
Piet Paaltjens is een man. wiens
hart als het ware trilde op de minste
zuchtjes van het leven; hij was een
romanticus, een sentimenteele, die
zich weg van de wereld wilde droo-
men maar er was toch óók weer iets
in zijn ziel, geërfd van een Friesche
moeder, dat die droomerij, dat senti
menteele bestreed, en Piet Paaltjens
bestreed ze met het wapen van den spot.
met zelfspot en met spot over de men-
schen en het geheele leven. Hij legde
om zijn hart het metalen pantser van
het sarcasme, maar door dit pantser
heen kunnen igoede ooren toch den
klop van het bewogen en ontdane
bloed beluisteren.
De gedichten van Piet Paaltjens ver
schenen oorspronkelijk in enkele jaar
gangen van den Leidschen Studenten
almanak en zij zouden daar misschien
te eeuwigen dage begraven zijn geble
ven, wanneer Van Vloten de voor
naamste ervan niet opgenomen had in
zijn bundel „Nederlands dicht en
ondicht". Een jaar of wat daarna ver
schenen Paaltjens' gedichten volledig
onder den titel „Snikken en Grimlach
jes" en dit boekje beleefde sindsdien
vele herdrukken. Ik mis helaas de
ruimte U veel te citeeren, hoe gaarne
ik het ook doen zou. Daarom bepaal
ik mij tot enkele regels. Luister:
Daar waren eens drie vrienden,
Drie studentjes in lust en in nood.
Zij sprongen zoo moedig de wereld in,
En de wereld trapte ze dood!
Hoort U onder deze schijnbare luch
tigheid den diepen ernst en den groo
ten weemoed?
Zooeven zei ik, dat men nu minder
dan ooit Piet Paaltjens uit onze litera
tuur zou willen missen. Want hij her
leeft in velen onzer hedendaagsche
dichters, die voor hun leed over leven
en wereld naar het tegengif van den
spot 'hebben gegrepen. Schreef niet
één der moderne jongeren:
Ik ben tot tranen toe bekommerd.
Want ik kan nu nooit weer naar den
[lommerd.
Omdat mijn heele inventaris
Al daar is!
Maar toen Piet Paaltjens niet meer
bij machte was zijn ellende weg te
spotten, ging hij over de grens, die
ligt tusschen leven en dood.
H. P. VAN DEN AARDWEG.
SCHAGEN.
VEREENIGING OUD-LEERLINGEN
Maandagmiddag hielden de oud-leer'
lingen van de Rijkslandbouwwinter-
school te Schagen een cursusvergade
ring in hotel Igesz aan de Schager
markt.
Als spreker trad op ir. W. B. L. Ver
hoeven. rijkslandl^uwconsulent
Wageningen. met het onderwerp „Aard
appelziekten en selectie". De belang
stelling was zeer groot en de zaal was
dan ook geheel gevuld.
Vóór de pauze behandelde spreker
uitvoerig het ontstaan, verloop en de
uiterlijke verschijnselen der verschil-
lendem ziekten. Hij betoogde aan
hand van cijfers, dat een wetenschap
pelijke bestrijding van de planten
ziekten zeer noodzakelijk is. Immers,
indien zij 10% van den oogst beder
ven, ontneemt dit 14000 H.A. aan den
cultuurbodem. Behalve ziekten, die
zichtbaar zijn, zooals schimmels en de
ziekte, die door den coloradokever over
gebracht wordt, zijn daar de inwen
dige plantenziekten, die, onzichtbaar
als zij zijn, pas door de uiterlijke ver
schijnselen aan het gewas zich doen
kennen.
Hierna besprak ir. Verhoeven de re
sultaten die plantenziektenbestrijders
als Quanjer en Oortwijn Botjes reeds
bereikten. Het gold hier meer in het
bijzonder de onderscheidene virus
ziekten. Als men tegen dit kwaad niet
optrad, zouden de rassen weldra dege-
nereeren. niet door seniele aftakeling,
doch uitsluitend door het virus.
Onderzoekingen brachten aan het
licht, dat het virus besmettelijk is en
door bladluizen wordt overgebracht.
Na de besmetting heeft de smetstof
eenigen lijd noodig om van het loof in
de knollen binnen te dringen Een
machtig wapen in de hand der aard
appelverbouwers is dus „vroeg-rooien".
De perzikbladluis is de voornaam
ste overbrengster van de ziekte. Haar
eieren legt zij op de perzik; daar ko
men zij uit en een gedeelte der jon
ge luizen is gevleugeld, zoodat zij zich
over grootere afstanden kunnen ver
plaatsen. waarna zij zich graag op
groene gewassen, dus aardappelen
spinazie en zelfs bollen neerzetten. Het
is duidelijk, dat mendus heeft ge
tracht deze diertjes op groote schaal
te vernietigen. Het spuiten met nico
tine heeft niet geholpen en het uit
roeien der perzikboomeiï in ons land
zou niet veel meer resultaat hebben,
daar de luizen ook op andere plan
ten kunnen telen en bovendien uit an
dere landen naar ons over kunnen
vliegen.
Het selecteeren.
Na de pauze gaf spreker heel in
't kort de verschillende methoden aan.
volgens welke men zoo veel mogelijk
succes heeft in den strijd tegen de
bladluis. In de eerste plaats moet men
een gezonde plant duidelijk van een
zieke kunnen onderscheiden. Daarvoor
is het zaak tc zorgen voor een regel
matig gewas, bijv. door vóórkiemen en
zorgvuldig poten. Het doel der selectie
is namelijk te verhinderen, dat de
smetstof in de gezonde plant kan bin
nendringen.
Tevens diene men er rekening mede
te houden, dat niet alle rassen bij el
kaar kunnen worden uitgepoot, iaar
hierdoor zgn. complexziekten kunnen
optreden Men selecteere vroeg ?n ga
voorzichtig te werk met uittrekken
en transporteeren der besmette plan
ten, daar men anders zelf de luis op z'n
akkers verspreidt. Tenslotte vroeg
rooien en (Jaarmede niet wachten, tot
dat er primair optreedt, aangezien dan
het euvel zich reeds aan de kuollcn
kan hebben medegedeeld.
Nadat ir. Verhoeven enkele door de
vergadering gestelde technische vra
gen had beantwoord, sloot voorzitter
Lakeman. deze hoogst interessante cur
susvergadering.
OVERGEPLAATST.
De heer B. A. Visser, commies bij
de Directe Belastingen, is overge
plaatst naar Stompetoren.
HANDELSREGISTER.
Bestuurswijzigingen:
Schoorl: Coöp. Zuivelfabr ,,De Goede
Verwachting" G.A.
Andere wijzigingen:
Harenkarspel: Fa. Bruin en Droog,
Waarland, Westerkade D 4. vrachtschip-
persbedrijf, rechtsvorm gewijzigd.
Langedijk: S. Bruin Pz.. Dorpsstraat
B 95, groentenexport, rechtsvorm, gewij
zigd.
Alkmaar.
VALSCHE TABAKSBONNEN.
Gisteren maakten wij gewag van het
in omloop zijn van valsche tabaksbon
nen, waarbij tevens sprake was van de
arrestatie van vier personen, w.o. een
zekere C. Hoed.
Teneinde misverstand te voorkomen,
deelen wij mede, dat deze arrestant
niets met de bekende firma gebr. Hoed
van het Scharloo te maken heeft, waar
van twee eveneens den naam C. Hoed
hebben.
Barsingerhorn.
Intrede ds. Van Biemen te Haarlem.
Zondagmorgen waren wij getuige van
de bevestiging van ds. A. van Biemen,
als voorganger van de Vrijz. Hervorm
den te Haarlem.
De plechtigheid vond plaats in het
vriendelijke kerkgebouw aan de Jacob-
straat en werd verricht door ds. Trouw
uit Den Haag voor een groote schare
bezoekers.
Na het zingen van Gez. 150 1 en 2
las ds. Trouw vers 44 ev. van Johan-
nes 12 en koos als tekst Johannes 14,
8 en 9. waar Philippus zei: „Toon mij
den Vader", waarop Jezus antwoord
de: „Gij kent toch mij!"
Het is niet de eerste maal, dat ik
uit Den Haag kom.om een ander te
bevestigen, aldus ds. Trouw. Het is mij
een groot genoegen ds. Van Biemen.
die uit Barsingerhorn is gekomen,
thans te mogen inleiden, iemand van
wien ik voor Uw gemeente veel ver
wacht. Vanaf Heden zult gij aan uw
nieuwen voorganger vragen: „Toon
mij den Vader, dominé" en gij ds. Van
Biemen zult dat moeten doen voor al
le menschen, die gij onder uw gehoor
zult hebben, tot hen, die hier voor de
eerste maal komen, opdat zij daaraan
in hun verder leven iets hebben, maar
ook tot hen, die hier voor de laatste
maal zijn, om ze wat mee te geven.
Na de gebruikelijke vragen, gesteld
door ds. Trouw, en het „Ja van gan-
scher harte" van ds. Van Biemen. ver
klaarde ds. Trouw ds. Van Biemen be
vestigd tot voorganger van de Vereen,
van Vrijz. Hervormden te Haarlem.
Het kerkkoor zong hierna „Wilt he
den nu treden", waarop ds. Van Bie
men sprak naar aanleiding van de
woorden van den apostel Paulus uit
den eersten Romeinenbrief „Immers,
ik schaam mij het Evangelie niet, want
het is een kracht Gods tot behoud voor
een ieder die gelooft." In een rede,
waarin hij speciaal den nadruk legde
op de moeilijkheid om juist in dezen
tijd te gelooven, sprak spr. tenslotte
den wensch uit. dat het hem gegeven
zou mogen zijn, met Gods hulp. iets
voor deze gemeente te beteekenen.
Het kerkkoor zong vervolgens Gez.
135 „Dankt, dankt nu allen God",
waarna ds. Van Biemen zich in een
persoonlijk woord tot diverse besturen
richttte.
Tenslotte sprak ds. Van Biemen tot
zijn gemeente.
Nadat de voorzitter van de Vereen,
van Vrijz. Hervormden een welkomst
woord had gesproken, werd de dienst
met het zingen van Gezang 94 besloten.
Langedijk.
De tuinbouwcursussen voor de dames
beginnen. Naar wij vernemen, zullen
de cursussen voor de dames, die zelf
groenten in hun tuin willen telen, den
27en Januari a.s. aanvangen. Er bestaat
voor deze cursussen een flinke belang
stelling. Er wordt er een te Oudkarspel
en een te Zuid-Scharwoudc gegeven.
Tafeltennis. De uitslagen van de ge
speelde tafeltenniswedstrijden luiden als
volgt: Vltesse 2—Pro Patria 2—8; Vitesse
3Horna 2 28. Het was voor Vitesse dus
geen fortuinlijke dag.