NOORD-HOLLAND DAGBLAD VOOR EEN WAL VAN STAAL EN BETON. Aanvallen en tegenaanvallen wisselen elkaar af. Voortreffelijke opvoering van „De Zigeunerbaron". Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordara C9. Bureau der Scbagcr editie: Schagen: Laan 201. Telefoon 444 (2 lijnen). Postrekening 66189. DINSDAG 26 FEBRUARI 1944. SCBAGER EDITIE. 88c Jaargang, No. 50, 2 pagina's. Deze Courant verschijnt dagelijks. Advertentio-tarief: Prijs der gewone advertenties in dc/.e Editie 11 ct. per m.ra. Bij contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. Hef werk van de Organisafion Todi. Nederlandsche journalisten zijn da genlang de gasten geweest van de Organisation Todt. Wij zwierven Frankrijk door. brachten bezoeken aan O. T.-instcllingen in de Fransche hoofdstad, bezichtigden verdedigings werken aan de Atlantische kusten, maakten kennis met het wonderwerk van kracht en verstand, dat in enke le jaren geschapen is ten afweer van Anglo-Amerikaansche aanvallen, kort om, wü kregen in korten tijd een overzicht van en eenig inzicht in het unicum in de geschiedenis der we- reldbonwkundc, dat wij kortweg noe men met de twee letters, die meer zeggen dan geheele bibliotheken: O.T. Die letters zijn immer het symbool geworden van den machtigsten af- weerbouw ooit in 's werelds krijgs geschiedenis vermeld; de mannen die die letters in hun devies voeren, bouwden langs de lange Europeesche kustlijn een wal van staal en beton, waarop iedere vijand zich te pletter zal loopen. Vóór we iets van onze ervaringen vertellen, is het wellicht goed, een en kel woord te wijden aan de geschiede nis van het roemrijke bouwerscorps, welks gast wij waren. Die geschiedenis omspant niet een tijdperk van vele tientallen jaren; het is nog slechts ruim vijf jaar geleden, dat de Führer den genialen en Europa te vroeg ontvallen Rijksminister dr. Todt opdroeg, den westwal te bouwen. Deze opdracht, die in den daarvoor bepaalden tijd werd uitgevoerd, be waarde Duitschland voor een oorlog op twee fronten. Uit den „Westwall- arbeiter" werd de „O. T. Frontarbei- ter" geboren, die zich belastte met den bouw van bruggen, verwijdering van versperringen, aanleg en herstel van wegen, kortom van alles, wat vroeger bij de legers door de genie werd ge daan. De beste Duitsche ingenieurs en technici zetten zich in, om een model organisatie op te bouwen. Het ligt voor de hand, dat een organisatie van duizenden en nogmaals duizenden ingenieurs, technici, geschoolde en on geschoolde arbeiders een verzorging vereischt, waarbij heel wat komt kij ken. De „Frontführung" werd gescha pen, om op zich te nemen do verple ging, de huisvesting, de sociale en me dische verzorging. Na de groote overwinningen in hel westen, na den wapenstilstand met Frankrijk en nadat het Engelsche leger van het vasteland was gevaagd, kwam een tweede taak voor de O. T. naar voren, een taak, die van nóg giganti- scher afmetingen was en die thans eveneens is voltooid. De Atlantische Kanaalkusten zyu herschapen in cén ononderbroken keten van versterkingen. De sterkte van een keten wordt bepaald 'door de zwakste schakel, maar men kan er veilig van overtuigd zijn, dat legerleiding en o. T. in deze won dere combinatie van staal, beton en wapens geen enkele zwakke plek hebben gelaten. Hypermoderne waterfortcn. Wij schrijven eind 1940. Weer krijgt de O. T. uit handen van den Führer nieuwe opdrachten: bouwt onneemba re, onverwoestbare, volkomen veilige onderzeebootsleunpunten. Weer is de opdracht uitgevoerd, overal aan de kusten verrezen de geweldige „U-boot"- bunkers. De bouw van deze hypermo derne waterforten bracht weer nieuwe problemen en nieuwe moeilijkheden; men moest nl. gebruik maken van vreemde arbeidskrachten, uit de bezet te gebieden. Voor hun huisvesting en verpleging moest een eigen „Front führung" worden ontworpen. Maar bo ven alles waren leiders noodig, leiders met inzicht in de psyche van de ar beiders, die uit vrijwel alle landen van Europa eensgezind arbeiden voor groote doel. Wij hebben in deze inleiding tot ons bezoek aan de O. T. slechts enkeie punten aangestipt, doch het is hier wellicht de plaats om te wijzen op de groeiende eensgezindheid in Europa, aan welker totstandkoming de O. T,, die tienduizenden werkers uit alle landen om haar vanen vereenigt, zeker geen gering aandeel heeft. Wie over O. T. spreekt, spreekt over Nationaal- Socialisme in den breedsten zin van het woord; hier immers demonstreert zich het gezamenlijke arbeiden a3n een nauwkeurig omlijnd doel de af weer van de vijanden, die Europa be springen een uniforme kameraad schap, die hechte banden smeedt tus- schen alle Europeesche landen. Een enorme organisatie. Wanneer men kennis maakt met het O. T.-werk, krijgt men een diepen eer bied voor het genie van den stichter van deze organisatie, Rijksminister dr. Todt. Er is de blik van een groot veld heer en een eminent massa-psycholoog noodig om een organisatieschema te ontwerpen dat bindend en soepel ge noeg is, om aan de verschillende eischen te voldoen. Bedenk slechts, wat er noo dig is om werken als het bouwen van een Westwall, een Atlantikwall en U- boolbunkers uit te voeren. In de eerste plaats knappe en deskundige ingeni eurs en architecten, die samen met mi litaire deskundigen de plannen ont werpen Elk bouwwerk en er zijn er tienduizenden gemaakt moet af zonderlijk en tot in de finesses worden geteekend. Dón pas kan met de uitvoe ring worden begonnen: een leger van honderdduizenden werklieden wordt georganiseerd, tienduizenden opzichters zijn noodig. Er moeten materialen ter plaatse worden gebracht; wegen, brug gen en spoorwegen moeten worden aangelegd waar zij noodig zijn en ont breken. De Nationaal-Socialistische richtlij nen staan bij dit alles voorop: de ar beiders zijn geen koelies, geen slaven, zooals in den tijd van den bouw der pyramiden. Vrije menschen werken gezamenlijk aan één groot doel het particuliere initiatief wordt niet uit geschakeld; bouwfirma's worden in het groote schema opgenomen. Het geheel verstart niet tot een staatsbedrijf, maar blijft harmonisch en soepel; de menschelijkheid wordt niet in gevaar gebracht. i een volgend artikel vertellen wij en ander over de verzorging van den O. T.-man. DE WIKING ONDERSCHEIDEN. Steeds leefde bij velen onzer voor de Nederlandsche vrijwilligers een stille be wondering; toen wij vernamen, dat bi; de ingesloten divisies ook de Wiking was, kwam over ons een stille bezorgdheid, die bij het bericht der bevrijding over ging in een gevoel van dankbaarheid, waaraan wij geen uiting kunnen geven, doch dat wij in ons hart als een kost baar goed bewaren. Meldt u en strijdt mee in de rijen der Waffen-SS. Alle inlichtingen SS-Ersatz- kommando Niederlande, Den Haag, Kor te Vijverberg 5 of aan de Nebensieilen: Amsterdam, Dam 4; Alkmaar. Lange* 56: Groningen. Heerestraat 46. Enschedé. Hengeloschestraat 30 en Heerlen, Snro- leastraat 25. RENTEBIJSCHRIJVING RIJKSPOSTSPAARBANK. 's-GRAVENHAGE. 28 Febr. Het staatsbedrijf der PTT meldt: De rijks postspaarbank is door toevloed van spaargelden met werk overbc ast. Daarom kan nog geen rente op de boekjes bijgeschreven worden. Op de rekening van eiken inlegger ter directie is de rente over 1943 ui teraard wei bijgeschreven; dit is zoo als steeds tel geval is in de ntc.and Januari geschied. Het gaat alleen om de vermeldhig van de gekweekte te in de boekjes, waarvan er anders in dez^n tijd van het jaar dageJijfc! duizenden weiden opgestuurd. Thans moet in de eerste plaats de boekhouding van inleggingen eri rugbetalingen ter directie bijgehouden worden. Daarom is besloten tot nader order geen spaarbankboekjes voor rentr bij schrijving in behandeling te nemen Dringend wordt ve aocht voor dit doel geen boekjes in te zenden totdat er r»m gevraagd wordt. Terugzending toch ingezonden boekjes zal groote v traging endervinden. GROVE ONVOORZICHTIGHEID MET DEN DOOD BEKOCHT. Een droevig ongeval, dat geweten moet worden aan grove onvoorzichtig heid. is dezer dagen te Heemskerk ge beurd. De 24-jarige Th. S. kwam met een brandenden lucifer le dicht bij een door vliegtuigen afgeworpen benzine tank. De tank ontplofte en dientenge volge werden de kleeren van S vlammen gehuld In zorgwekkepden toestand is de man overgebracht naar het Roode Kruis Ziekenhuis te Bever wijk, waar hij werd voorzien van de laatste H.Sacramenten. Na een ernstig lijden is S. aan zijn zware verwondin gen overleden. S. was ongehuwd. PROJECTIEL GEVONDEN. In het Noorden van Friesland, onder Hollum, waar eenigen tijd geleden een dergelijk ongeval gebeurde, vonden de gebroeders Roorda uit Britsum een projectiel. Ze trokken het op 't land en schop ten er tegen aan Het projectiel ont plofte, tengevolge waarvan beiden op slag werden gedood. Twee ingesloten bataljons geallieerde strijd krachten bij Aprilia vernietigd. Duitsche vliegtuigindustrie staat sterk. BERLIJN, 28 Febr. In Duitsche mi litaire kringen is men volstrekt niet verrast, dat de Amcrikaansche lucht strijdkrachten, na maandenlang desbe treffende acties te hebben aangekon digd en reeds het vorige jaar dergelij ke acties te hebben uitgevoerd, thans een nieuwen aanloop nemen, om de Duitsche vliegtuigindustrie te treffen. Reeds het vorige jaar hadden offici euze Amcrikaansche berichten be weerd, dat ccn hoog percentage van de Duitsche jagersproductie was ver nietigd. Sindsdien valt evenwel een sprongsgewijze groei van de Duitsche eskaders waar te nemen en de cijfers die over de neergeschoten vijandelijke machines zijn bekend gemaakt spreken t een duidelijke taal over de steeds 1 sterker wordende gevechtskracht der Duitsche luchtmacht. Wanneer de Amerikaansche generaal der luchtmacht Arnold onlangs meen de te kunnen beweren, dat. de aanval len der Amerikaansche bommenwer pers, vooral die op het Middelduitsche gebied, de Duitsche vliegtuigindustrie voor 25 procent hadden lamgeslagen, stelt men daartegenover te Berlijn het volgende vast: De geheele Duitsche- luchtvaartin dustrie is. rekening houdend met de tegenwoordige en mogelijk nog ko mende gevaren, sterk gedecentraliseerd en zoo goed als bomvrii over de ver schillende gebieden veVdceld Wanneer de van Amerikaai?rhe zijde aangedui de percentage* van vernietiging juist zouden zijn, dan moeten de overge schoten Duitsche vliegtuigfabrieken wel een fantastische capaciteit ontwik keld hebben, omdat het hun gelukt zou zijn, steeds nieuwe talrijke jachteska- ders te produoeeren. Of en dat zou het andere alternatief Duitsch land zou nog over stille reserves moe ten beschikken, welker omvang nie mand Kent. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 28 Febr. (LNB) - Het opperbevel der weermacht deelt mede: Aan weerszijden van Kriwoirog vielen de bolsjewisten gisteren den geheelcn dag aan met sterke infan terie- en pantserstrydkrachten. Met afgrendeling van ecnige penetraties weiden alle aanvallen afgeslagen. Ten zuiden van de Pripetmoerasscn heerschte op eenige plaatsen leven dige gevechtsactic. By Jampol wier pen 'roepen van het leger en de Waffen-SS vijandelijke strijdkrach ten in een tegenaanval terug. Ten zuiden van de Berezina bleven herhaalde door pantserwagens on dersteunde Sovjetaanvallen zonder resultaat. Dc luchtmacht deed, ondersteund door afdeelingen Roemeensche vliegers, ten oosten van Kirowograd met sterke lormaties gcvechts- en slagvliegtuigen aanvallen op vijandelijke artillerie stellingen. pantserwagens- en troepen concentraties. Het verkeer over een brug over den Dnjcpr werd door bom- 'reffers herhaaldelijk onderbroken. Bij de gevechten van de laatste dagen in het gebied ten noorden van Rogalsjef heeft zich dc bataljonscommandant bij een grenadiersregiment, kapitein Satt- Ier, aan het hoofd van een stoottroep bijzonder onderscheiden. r Aan het Italiaansche front. Aan de Italiaansche fronten heerschte gisteren slechts plaatselijke gevechts bedrijvigheid. De ongeveer twee batal jons sterke vijandelijke strijdkrachten, die sedert eenige dagen waren ingeslo ten bij Buon Riposo ten zuidwesten van Aprilia, zijn na zware gevechten in het aan holen en ravijnen rijke terrein vernietigd; er zijn meer dan 650 gevan genen gemaakt. In verbeten gevechten van man tegen man leed de vijand Nieuws in 't kort. Jongeman experimenteerde met projec tiel. Wederom heeft zich te Wielden een ernstig ongeluk met een gevonden projectiel voorgedaan. De 17-jarige II. Wolters. die een projectiel gevonden had, ging hiermede cxperimenteeren met het. gevolg, dat het ontplofte. Den Jongen werden drie vingers afgerukt en hij kreeg ernstige verwondingen aan het ge laat. Brand door hooibroei. In den nacht van Donderdag op Vrijdag is tengevolge van hooibroei brand ontstaan in de op slagplaatsen van dc Coöperatieve Land- bouwvereeniging te Vriezenveen. waar door ook de houtwarenfabrielc Jumbo dreigde te worden aangetast. Ongeveer drie ton hooi werd een prooi der vlam men. postzegels. Aan de postkantoren zuilen vanaf 6 Maart a.s. postzegels verkrijgbaar zijn. met een toeslag boven de frankecr- jil ten goede komt aan ..Winterhulp Nederland" en den Ncder- Volksdienst Dc ontwerpen zijn van W. j. II, Nijs te Vreeland PTT/Stapf/Pax m zeer zware verliezen aan dooden gewonden. Het 1ste bataljon van het 9de pantsergrenadiersregiment onder bevel van majoor Ecker heeft zich hier zeer bijzonder onderscheiden. Batterijen verdragend geschut heb ben met waargenomen uitwerking de vijandelijke ontschepingen in het ge bied van Anzio en Nettuno beschoten. Aanvallen van afdeelingen Duitsche slagvliegtuigen veroorzaakten hevige branden in de haven van Anzio. HERDENKING OPRICHTING N.S.D.A.P. Ter gelegenheid van de herdenking van den oprichtingsdag der partij op 24 Febr is te Berlijn een vergadering van de Reichsleiter, Gaulclter en Ver- bandeführer dor N.S.D.A.P. gehouden. Daarbij heeft Reichsleiter, Rijksminis ter dr. Göbbels. een algemeen overzicht gegeven van het politieke en militaire gebeuren. Gauleiter Grohe ga<" oen overzicht van den arbeid der partij in den luchtoorlog en Oberbefehlshaber Eaeke van de taak van het Rijksbureau voor het landvolk als het politieke lei dingsorgaan der partij voor de Duit sche boerenbevolking. Verder werden referaten gehouden over de prestaties van het Duitsche Arbeidsfront in den oorlog en over de militaire positie. Rapport werd uitgebracht over wo ningbouw en hulphuisvesting. Reichs leiter dr. Ley schetste ten slotte den Führer zooals die als een lichtend voorbeeld voor zijn groote taak gereed staat. INVASIE OVER DRIE OF VIER MAANDEN? LISSABON. 28 Febr. Howe. mi nister voor munitie, zou volgens Reu ter in het Canadeesche Lagerhuis te kennen hebben gegeven, dat de Euro peesche invasie binnen drie of vier maanden zou plaatshebben. In verband hiermede. aldus Howe heeft de Canadoe: d c regeering talrijke telegrammen uit Grimt-Brittannië ont vangen. waarin wordt aangedrongen op onmiddG'üike levering van de be- ;iuou:gde scl.eepii uin'e. ZOON VAN CIIURCHILL VERBINDINGSMAN MET TITO. STOCKHOLM. 28 Febr. - Reuter meldt, dat Randolph Churchill, de zoon van den Britschen premier, sedert ee nigen tijd als verbindingsman met Tito in het voormalige Zuid-Slavie fun geert. Hij zou daar in gezelschap van een Engelsch overste met een val scherm zijn gedaald. LENTEFEEST IN JEUGD HERBERGEN. Zaterdag 25 Maart a.s. wordt in de jeugdherbergen te Blaricum en Heems kerk een lentefeest gehouden onder leiding van Amsterdamsche voortrek kers. In Heemskerk is slechts toegang voor jongeren van 17 tot en met 25 jaar en in Blaricum voor jongens en meisjes van 14 tot en mot 16 jaar. Aan meldingen moeten vóór 15 Maart a.s bij de jeugdherberg plaats vinden 's Zaterdagavonds wordt in i e jeugd herberg een bonte avond gehouden, terwijl 's Zondags een spel uitgevoerd wordt, dat tot motief heeft de verja ging van koning Winter door de Len te-koningin. Nieuwe kolenbon aangewezen. 's Gravenhage. 28 Februari. Als gevolg van verschillende omstan digheden zal helaas geen uitvoe ring kunen worden gegeven aan het oorspronkelijk voornemen, om het verleden jaar ten behoeve van dc gezinnen verstrekte rantsoen van tien eenheden brandstoffen voor verwarming, ook voor dezen winter toe te kennen, doch zal het rantsoen voor dit jaar tot negen eenheden moeten worden tcrugge bracht. Daar tot op heden reeds acht bon nen van de bonkaart ..Brandstof fen verwarming T 116" werden aangewezen, zal derhalve nog een bon worden geldig verklaard en wel bon 23 b.v. van genoemde kaart T 116, welke bon voor het tijdvak van 1 Maart tot en met 30 April 1944 recht zal geven op hel koopen van een eenheid vaste brandstoffen, met uitzondering van fabrieksturf. De aandacht wordt erop gevestigd, dat de brandstoffenhandelaren ver plicht zijn aan de levering van reeds eerder geldig verklaarde bonnen voor rang te verleenen, zoodat men dus met de levering van bon 23 b.v. pas een aanvang kan maken, indien de oude bestellingen zijn uitgevoerd. Met betrekking tot de huisbrand verbruikers. wier rantsoen door de brandstoffencommissies zijn berekend en welke verbruikers waren geclassi ficeerd in de groepen b. c. d. of e. e/ rood, resp. in de groepen X tot en met XVI „woningen C.V.", wordt medege deeld. dat de omstandigheden thans nog niet veroorloven verdere toewijzingen te doen uitreiken, resp. verdere perio debonnen te doen geldig verklaren. Dit zal zeer waarschijnlijk pas op 16 Maart a.s. het geval kunnen zijn. Een nadere publicatie za' in de eerste helft van Maart a.s. kunnen worden tegemoet gezien. Ook de hier bedoelde verbrui kers zullen echter aan een verlaging van de oorspronkelijk voor hon bere kende rantsoenen niet kunnen ontko- Tooneel in Barsingerhorn. Verduister v. 18.307.15u. 1 Maart: Zon op 7.28, onder 18.19. Maan onder 1.25, op 10.51. (21.40 e.k.) SCHAGEN. DE JUTTER VERGADERDE. Op 20 Februari j.1. vond in hotel Igesz te Schagen de aigemeene jaar vergadering der EHWV „De Jutter" plaats. Deze plaats was gekozen in ver band met de evacuatie der verschil lende leden. De opkomst was zeer goed te noemen, ca. 95"/o der leden had gehoor gegeven aan de roepstem van het bestuur en het verheugde den wnd. voorzitter, den heer Wiersma Jr.. dan ook ten zeerste deze drukke vergade ring toe te spreken, welke spoedig in een meer gemoedelijk samenzijn ver anderde. De stemming was opperbest en zeer vlot werd het aantal punten der- agenda doorgeloopcn Aan dc orde kwam o.a. ook de a.s. Juttertocht te Schagen op 26 Maart a.s die wat ganisatie betreft, een unicum zal wor den. tenminste wanneer de omstandig heden dit toelaten. Het bestuur deed aan de leden geen andere verklaring van den tocht, daar dit alles even ge heimzinnig zou blijven. zoodat hei idee van een verrassing ook gehand haafd blijft. Na de rondvraag, waar aar veel leden deelnamen, volgde een voor dezen tijd welvoorziene koffie maaltijd. Met dit al kan de EHWV ..De Jutter" op eer geslaagden dag terug- HANDELSREGISTER. Nieuwe inschrllving: Zijpe: H. Bouthoorn Zoons, 't Zand. Boschweg K 6. landbouwers- en veeteel- bedrijf. Bestuurswijziging: Schagen: N.V. Drukkerij en Boekhandel h. Fa. TraDman en Co.. Laan C 20. Andere wijzigingen: Langcdijk: Fa. Hink en Bruin, Zuid- Scharwoudc, Dorpsstraat B 95. groenten- export, handelsnaam thans: Fa. Hink Co. Langedijk: Fa. Hink Co., Zuid-Sehar- -oude B 95, groothandel in groenten enz., handelsnaam thans: Fa, Hink en Groothuizen. Sint Maarten: P. de Geus. Wijk B no. 6 en 7. aannemers bedr.. rechtsvorm ge wijzigd. Wieringen: Hotel Duljnker ,,Het Wapen an Wieringen". Poelweg 3, De Haukes. overgegaan aan F. J. E. van Houten. BILJARTEN. Het gelukte onzen plaatsgenoot, den heer Boekei. lid van „Hollands Noorder kwartier" in een vriendsehappelijken edstrijd in de Posthoorn zijn hoogste :rie aanzienlijk te verbeteren n.1. van 179 op 315 (eadre). Weinigen in den lan de zullen momenteel in staat zijn een dergelijke fraaie serie te maken. UITSLAG HANDBAL. De uitslagen der Zondag j.1. gespeel de liandbalwedstrijden luiden: UDI-WIK 2—DTS 2 0—0: UDI-WIK Idts 1 2—2. l\ V. O.-NIEUWS. UVO als rechtspersoon erkend. In de Ned. Staatscourant van 25 Febr. inden wij de publicatie van de goed gekeurde statuten der Schagor Hockey club ..U.V.O." (Uit Vrienden Opgericht), Mitsdien is zij als rechtspersoon erkend, Dezè jonge vereeniglng. die op initia tief van een 14-tal jongelui op 1 Juni 1942 ten huize van dr. C. Botteina in de i. Bokstraat werd opgericht, heeft zich in ruim anderhalf jaar van een jon gensclubje weten op te werken tot een vereenlging, welke thans in de rij der sportvcreenlgingen in Hollands Noord kwartier met eere kan worden genoemd. Zij telt momenteel 70 werkende- en een 50-tal donateerende leden, is aangeslo ten bij den Ned. Hockeybond en neemt dit seizoen reeds met succes met twee dames- en één heerenelftal deel aan de competitie in de eerste klasse van het district Noord-Holland. Jammer dat voor al te Schagen de sportterrein-accommo datie nog veel te wenschcn overlaat. Wij vertrouwen dat deze achterstand spoedig zal zijn verholpen. Wij willen besluiten met de Uvonen te felieiteeren met de verkre gen erkenning als rechtspersoon. Alkmaar 3—UVO 2 (dames) 0—0. De reis naar de kaasstad heeft in de ontmoeting tegen het derde elftal van de Groote Alkmaarsche een puntloos gelijk spel opgeleverd. Het geheel gaf een vlot gespeelden wedstrijd met dikwijls span nende momenten te zien. De UVO-verde- diging, bestaande uit de dames Fellinga, De Leeuw en An Bart in doel heeft den druk van de gevaarlijke voorhoede der thuisclub doorstaan. In de eerste helft Alkmaar iets meer in het offensief. de hervatting was grootendeels 't UVO- elftal aan het woord. De laatste tien mi nuten waren weder voor de gastvrouwen. De voorhoede der Uvonen zagen wij bin nen den slagcirkel gaarne doortastender. Er werd te veel getreuzeld, waaraan vooral Emmy van Diepen zich nog al eens schuldig maakte. ij FetXOfiiU Van Barsingerhorn had ik wel eens gehoord. Vaag! Maar vier dagen gele den wist ik toch nog niet hoe ik het van Alkmaar uit het beste bereiken kon. Nu weet ik dal wel. Barsingerhorn zal ik niet licht meer vergeten, want ik heb er een merkwaardigen Zondag middag doorgebracht. Ik was er bij Strauss' beroemde operette „De Zigeu nerbaron." opgevoerd door drie lief- hebberijvereenigingen. Met onzen teekenaar Gerrit Dekker fietste ik in een lichte nevelkou de boomgeraamten werden in de verte wa zig van misi! van Schagen naar de plaats onzer beslemming. Hoog waren mijn verwachtingen niet gespannen. Wat ook begrijpelijk is wanneer je de beste dilettanten van je eigen land en van een paar andere landen gezien hebt. Want wat kan Barsingerhorn met zijn boeren en boerinnen je dan nog voor nieuws bieden? Maar wie was tien eeuwen geleden ook weer die ge lukkige, die in een zak aarde een dia mant vond? Ik ben zijn naam vergeten, maar Zondagmiddag waren Dekker die op het oogenblik tegenover mij met roode koonen van geestdrift zijn schetsen zit uit te werken en ik het, die iets kostbaars ontdekten. Wij be leefden het wonder, dat aan den rand van den polder in een wintersche maand een bloem openbloeideDe bloem van een dilettantenvertooning, zooals ik die in geen vijftien jaren ge zien had! Men kan niet zeggen, dat „Caecilia" van Barsingerhorn. „West-Frisia" van Winkel en het Zijper Salonorkest uit Schagerbrug het zich met de keuze van hun werk gemakkelijk hadden gemaakt. Want „De Zigeunerbaron" met zijn meesleeponde muziek, zijn moeilijk too- neelspel eri zijn eisch tot massa-regie behoort stellig tot de lastigste operet tes, die er bestaan. Dit geldt reeds voor musici en acteurs van beroep. Hoeveel te méér gold het dus voor deze dilet tanten. die voor het meerendeel en, lezer, het is op mijn woord waar! hun dagelijksehe taak hebben op de boerderijen van Noord-Iiolland! Dat de bekwame regisseurs, Nico Snel en A. Wiedijk. niettemin dit muziekspel aangedurfd hebben, bewijst, dat zij wis ten wat hun „levend materiaal" jon ge vrouwen, die hun boerenhuishoudin gen bestieren, lieve, flinke moidjes. die dc koeien verzorgen, en mannen en jongens, die, op een enkele uitzondering na. ook met hun handen hun brood verdienen waard was. En dit levend materiaal heeft de verwachtingen van de knappe en moedige regisseurs nog geen seconde te schande gemaakt. „De Zigeunerbaron" is Zondagmid dag in' het eenvoudige feestzaaltje „De Fortuin" over de planken gegaan in tientallen verblindende kleuren, in ju- weelen van zangstemmen, in een kos telijke mimiek en slagvaardige woor denwisselingen en dit alles gehuld in het stralende gewaad van een verove rende, klankrijke muziek. En met een vaart, die weinig of niets te wenschen liet. Van de eerste tot de laatste mi nuut is heel deze opvoering voor mij één ononderbroken verrassing geweest. Hier werd gemusiceerd, gezongen en gespeeld met zulk een bruisenden le venslust, met zülk een volle overgave van het. hart en met zülk een natuur lijk talent, dat de toeschouwer, die er niets van verwacht had. omdat hij in zijn leven al zoovéél had gezien, er soms stil van werd en zich herhaalde lijk afvroeg: Hoe is het mogelijk?" Sandor Barinkag. een jonge Zigeu ner, die na vele omzwervingen weer in zijn vaderland terugkeert en latei- van zijn volk den eeretitel van „Zi- 1 geunerbaron" krijgt, werd vlot en le vendig, met veel van den zuidelijken gloed, vertolkt door J. W. Meijer. Ook zijn tegenspeelster, mevrouw M. Buis Grin, schonk de uitverkochte zaal de illusie, dat zij werkelijk een zigeunerin was: haar grime, haar kleeding, haar zang. de manier, waarop zij zich op de planken bewoog, het was alles voor treffelijk! Mevrouw A. VaderBoom, de waarzeggende oude zigeunerin, ty peerde uitmuntend met haar gebo gen gestalte en haar wat ijle geluid verrichtte zij een klein wonder. Kal man Zsupan vond in P. Langereis een kostelijken vertolker: hier stond de rij ke varkensfokker, die het met de eer (Teekening G. Dekker.) lijkheid niet zoo nauw neemt, met al zijn goede en slechte hoedanigheden voor ons. Door zijn heele rol heen wist deze Langereis het gele lint van hel komische gespannen te houden; hij vooral was de peper, die dezen tooneel- maaltijd prikkelend maakte. De bekoor lijke dochter Arsena werd ook oekoor- lijk en met, ik zou haas* zeggen, fijne gratie gespeeld en gezongen door me vrouw A. M. BlaauboerJonk, die haar zware rol tot in het volmaakte be- heerschte en wat was haar spel soepel, los, vlot, alsof zij haar geheele leven voor het voetlicht gestaan hadl Mevrouw T. Spaans—Bronder was een statige Mirabella. G. Blaauboer speelde sober misschien hier en daar zelfs iets t e sober de rol van Ottokar. De Conté Carnero kreeg de vereischte dosis gewichtigheid en zwier van A. Wiedijk, dien ik reeds als regisseur noemde. H. J. Egbers, die ook op zeer lofwaardige wijze voor dé Nederland sche vertaling der operette zorgde, wat waarlijk geen kleinigheid was! gaf een kranigen graaf Homanay te zien en te hooren. oe EMINENTE. OlRlSeNT NICO SN El- (Teekening g. Dekker.) En ilc zou nu zoo graag alle andere medewerkenden roeiers, zigeuners, zigeunerinnen, huzaren, marketentstersi bij name willen noemen, doch he- lóas, zij zijn omhuld door de duisternis der anonymiteit. Maar in het vuur werk van prachtige costuums, waar voor de firma Ridderikhoff te Hoorn zorgde, deden allen, tot op de kleinste plaats, hun plicht. Deze geheele voor stelling van eenvoudige dilettanten was doorgloeid van een eerlijk enthousias me, ontstoken in eerlijke en eenvoudige harten. En ik overdrijf niet wanneer ik zeg. dat zij, die in de orkestruimte zaten en zij, die op het tooneel ston den, tezamen iets tot stand brachten, dat aan het ongelooflijke grenst. In den avond de nevels begonnen al uit dc- landen te stijgen en de sche mering had reeds haar herauten ge zonden reed ik op mijn huurficts van Barsingerhorn naar Schagen terug. En ik was' trotsch op mijn boeren en boerinnetjes van Noord-Holland. H. P. VAN DEN AARDWEG. Heer-Hugowaard. V.V.E.N.U. - Zondagmiddag gaf de uistiekvereeniging TAVENU een icring in de tooneelzaal van den o K. Buis. Nadat de heer J. de Groot als voorzitter met een hartelijk welkomstwoord de aanwezigen had toegesproken, werd het rijk voorziene programma onder leiding van den heer Korver op een vlotte manier afge werkt. Het publiek is zeer voldaan huiswaarts getrokken en er is ruim schoots geapplaudiseerd. De dames se niores waren niet zeer gelukkig met haar nummer vrije oefening. Zij had oen nogal cers ruzie met rechts en links, terwijl de nummers grondgym- nastick der h?o: n en bankoefeningen der klem c:'ra ap-ü: usje ver wierven,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad Noord-Holland, Schager editie | 1944 | | pagina 1