NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Technische revolutie.
Groot Sovjet-offensief Dinsdag j.l. begonnen?
Spanje sluit overeenkomst met deGeallieerden
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V,
Alkmaar - Voordam C 9.
Bnreau der Schager editie:
Schagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
DONDERDAG 4 MEI 1944.
SCHAGER EÖBM,
Jaargang, No. 104, 2 pagina's.
Advertentl •-tarief:
Prijs der gewone advertenties In deic
Editie 11 et. per m.ro. Bij contraet
binnen een Jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de gebeele
oplage op aanvrage.
Deee Courant verschijnt dagelijks.
iï.
QP de kentering der Middeleeuwen
geschiedt de eerste daad, die de ba-
sla voor wetenschappelijke benutting
van natuurlijke krachten en stoffen
ter bevrediging van de menschelijke
behoeften legt. Otto Guericke (1602—
1686), burgemeester en bouwmeester van
Maagdenburg, ontdekte temidden der
verwarringen en ellende van den Der
tigjarigen Oorlog, dat lucht arbeid kon
verrichten. Hij onderzocht proefonder
vindelijk deze hooge aanwinst der
technische revolutie de verschijnse
len van de luchtledige ruimte en van
den luchtdruk. Hij bouwde eveneens de
eerste electriceermachine. In 1654 le
verde hij ten overstaan van Duitsche
vorsten op den Rijksdag van Regens
burg het bewijs, dat twee door hem
met een luchtpomp, luchtledig gemaak
te halve bollen zelfs niet door zestien
paarden van elkaar getrokken konden
worden. En al bleef het practische nut
van deze uitvinding nog jarenlang ver
borgen, deze Maagdenburgsche halve
bollen mogen als symbool gelden voor
de omwenteling, die kort daarop het
geheele Avondland veroveren zou. Op
grond van zijn ervaringen vervaardig
de de Engelsche natuurkundige Tho
mas Newcomen op het einde van de
zelfde eeuw een der eerste stoomma
chines.
Met de uitvinding van dc stoomma
chine was de ban voor de omwente
ling. die de techniek doorvoeren zou,
verbroken. Slag op slag volgde de eene
uitvinding na de andere. In de oudheid
bestond naast enkelvoudige ijzeren en
bronzen werktuigen hoogstens nog de
kunstmatige bevloeiïng, waardoor Egyp
te de korenkamer van de oude wereld
werd. Bij de Babyloniërs bloeiden
fruitteelt, tuinbouw en weverij. De
Egyptenaren ontdekten glas, perkament
en de weegschaal. De Romeinen voeg
den daaraan het zonne-uurwerk, de
Grieken de lamp toe. In de derde eeuw
vóór onze tijdrekening werden de
flesch. de schroef, de slakkenpomp, de
kolfpomp en de windketel uitgevonden.
In de laatste eeuw, die aan onze tijd
rekening voorafging, ontstonden de hef
boom, de drukpomp, het 1-eactierad, de
heronbal. de draaibank en de Romein-
sche centrale verwarming,
IN de eerste eeuwen onzer jaartelling
voltrok zich een kultureele en socia
le omwenteling, waardoor geruimen
tijd mede als gevolg van de Germaan-
sche volksverhuizingen, de technische
ontwikkeling geruimen tijd stilstond,
zoo niet terugliep. Van de vijfde eeuw
af, toen de areometer ontdekt werd,
nam de cadans der uitvindingen toe. De
boekdrukkunst, die reeds in onze zesde
eeuw door de Chineezen uitgevonden
werd, kreeg met het Avondland geen
contact. Eerst in de achtste eeuw volg
de door de alchimisten de ontdekking
van het salpeterzuur, het koningswater,
helsche steen en sublimaat. In de tien
de eeuw valt de uitvinding van zwa
velzuur en alcohol. In de dertiende
eeuw brengt de uitvinding van het bus
kruit in de technische oorlogvoering
een groote revolutie teweeg. Tezelfder
tijd worden spiegelglas, arsenicum, bril
len en het compas uitgevonden. Wat
het buskruit voor de oorlogvoering
werd, bracht net compas voor de zee
vaart teweeg. De Chineezen kenden
voordien reeds de magneetnaald, die
echter evenals de boekdrukkunst, tot
eigen land beperkt bleef.
Terwijl in de vijftiende eeuw uitvin
dingen als het antimoniumzout, zout
zuur, de Westerschc boekdrukkunst, ko
pergravure, decimaalbreuken, val
scherm en het zakuurwerk omvatten,
komen in de zestiende eeuw technische
ontdekkingen los, die revolutionnaire
omwentelingen van de bestaansvoor
waarden van de menschelijke samenle
ving aankondigen: het spinnewiel, ca
mera obscura met lens, weefstoel (die
echter reeds in primitieven vorm bij de
Assyriërs bekend was) microscoop, ther
moscoop en verrekijker.
CEDERT de zeventiende eeuw wordt
de krans van ontdekkingen en uit
vindingen belangrijk uitgebreid. Niet
alleen worden voor het eerst aan de
menschelijke massaconsumptie goederen
uit vreemde werelddeclen toegevoegd,
die kort te voren met behulp van het
kompas ontdekt: waren, doch bovendien
worden belangrijke uitvindingen gedaan
ter bestrijding van ziekten. Het kli
maat en de temperatuur worden door-
vorscht. De tijd wordt vastgelegd. De
verhoogde technische vaardigheid van
de boekdrukkunst ontsluit de mogelijk
heid tot vergelijkende studie der pas
ontdekte technische wetenschappen. Zij
opent nieuwe aanwinsten der geestes
cultuur voor steeds grootere kringen
der bontgeschakeerde volkeren van het
Avondland. De kringloop van het bloed,
de lichtwetten. de natuur der gassen,
koolzuur en tal van scheikundige ele
menten worden ontdekt. Door verfijning
wordt de nuttigheid van' den reeds
voordien ontdekten verrekijker opge
voerd. Tegelijk wordt ook de horizon
der geestelijke genoegens verbreed door
uitvindingen op het gebied der schilder
kunst en der muziek. De specifieke
geesteswetenschappen ondergaan funda-
menteele veranderingen maken zich
los van oude dogma's en bijgeloof.
IEDER nieuw decennium brengt nieuwe
aanwinsten voor de techniek aan We
herinneren slechts aan namen als Watt,
Priestley, Volta, Cartwright, Galvani,
Jenncr, Murdoch, Fulton, Pratt, Step-
henson, Davy, Ampère, Faraday, die
ieder voor zich hoogtepunten der tech
nische revolutie ziin, die zich sedert de
achttiende eeuw ..trekt. Liebig brengt
een volledige omwenteling op het ge
bied der agricultuur tot stand. Daarop
volgen uitvindingen van Morse. SchÖn-
bcin, de narcose-toepassing van Jack-
son en Simpson, kunstwolfabricage van
Köber, stoomturbine van Tournaire.
Door boringen wordt petroleum ont
dekt. Een heole reeks geneeskundige
apparaten en scheikundige verbindingen
geven artsen grootere mogelijkheden bij
hehandeling van infecties en plaatselij
ke storingen van menschelijke organen.
Calvert. Lister, Hansen, Neisser, Robcrt
Koch, Löffler, Pfeiffer, Behring, Shiga,
Yersin, Kitasato en Röntgen verschaffen
de geneeskunde doeltreffende middelen
ter bestrijding van epidemieën en slee-
pende ziekten, waarvoor de wetenschap
tot dusverre machteloos stond De tele
foon wordt ontdekt en door verschillen
de nieuwe vindingen kort achtereen ge-
perfectionneerd. Lenoir, Daimler, Benz,
Diesel, Zeppelin, Dunlop, Wright en
Junkers revolutionneeren het vervoers
wezen, De oorlogvoering krijgt nieuwe
Duitsche luchtvloot greep in bij de Sereth
en bombardeerde de artillerie-stellingen.
Bolsjewisten bereikten
niets
Het Duitsche weermachtbericht van
Woensdag maakte o.a. melding van
een doorbraakpoging der Sovjets
aan den middenloop van de Sereth.
welke poging echter mislukte.
Naar aanleiding hiervan schrijft dc
militaire correspondent van het
DNB, Martin Hallensleben, dat deze
bolsjewistische aanval ongetwijfeld
het voorspel vormt van een nieuwe
serie slagen.
De groote bolsjewistische aanval
zoo schrijft hjj die door de opper
ste Duitsche oorlogsleiding op grond
van uitgebreid verkenningsmateriaal
verwacht werd, is dus, weliswaar
voorloopig op een smal terrein, be
gonnen.
Tusschen Pascani aan den westelijken
oever van de Sereth en TargoelFroe-
mos ten westen var. Jassy, dus langs de
van oost naar west loopende spoorlijn
van Jassy naar Pascani, doen de bols
jewisten ononderbroken aanvallen op de
DuitschRoemeensche stellingen, blijk
baar met het doel naar Roman en Piatra
door te stooten en de Karpathen te
bereiken. Dat zij dit doel hebben valt
minder uit de stootrichting van dezen
aanval af te lezen, dan uit de opeenhoo-
ping van sterke infanterie- en pantser
strijdkrachten, waarbij de infanterie
ongetwijfeld de taak heeft Piatra, aan
den voet van het gebergte, te bereiken,
terwijl hun pantserwagens naar het
zuiden gebied moeten winnen om de
actie in het gebergte, die slechts door
infanterie kan worden uitgevoerd af te
schermen en de Duitsche flank te kunnen
oprollen. Hun talrijke in den strijd
Keuring Germaansche
Weersportkampen.
De eerstvolgende keuring voor de
Germaansche Weersportkampen is
vastgesteld op Woensdag 10 Mei 1944
van 9—14 uur. Plein 1813 nr. 3. te
Den Haag. In aanmerking komen alle
gezonde jongens, die den leeftyd van
16 jaar bereikt hebben. Profiteer ook
eens van deze 4 weken ontspanning,
sport, velddienst, enz. in dc prachtige
bergstreken van Duitschland.
Inlichtingen: Aanmeldingsbureau
voor Germaansche Weersportkampen,
Koningslaan 9, Utrecht.
Doorbraakpoging bij Sereth
verijdeld.
1 60 pantserwagens ver
nietigd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 3 Mei (DNB). Het
opperbevel van de weermacht deelt
mede:
Aan weerszijden van den mid
denloop van de Sereth gingen de
bolsjewisten gisteren over een smal
front met sterke infanterie- cn
pantserstrijdkrachten en talrijke
slagvliegtuigen tot den daar ver
wachten aanval over. De beoogde
doorbraak werd door het taaie ver
zet en de onmiddellijk volgende
tegenaauvaifen der Duitsche cn
Roemeensche troepen verijdeld. In
harde gevechten werden 160 pant
serwagens stukgeschoten, waarvan
65 door Duitsche cn Roemeensche
gevechts- en slagvlicgtuigen, die de
gevechten van het leger op schit
terende wijze steunden. De vijand
leed zware, bloedige verliezen.
Tusschen de Karpathen en den bo
venloop van den Dnjcstr mislukten
plaatselijke aanvallen der bolsjewis
ten. Hongaarsche troepen vernietigden
verscheidene vijandelijke eenheden.
Ten zuidwesten van Kowel zette de
vijand met versterkte strijdkrachten
zijn aanvallen voort Zij werden in ver
bitterde gevechten afgeslagen. Het es
kader slagvliegtuigen 77, onder bevel
van den commodore, drager van het
eikenloof, kolonel Bruck, heeft zich
bij de gevechten aan het Oostelijk front
bijzonder onderscheiden.
In het landingshoofd van Nettuno
werden verscheidene aanvallen met
vele verliezen voor den vijand afge
slagen. Van het Italiaansche Zuide
lijke front worden geen gevechtshan
delingen van beteekenis gemeld.
Duitsche gevechtsvliegtuigen bom
bardeerden in den afgeloopen nacht
met goede uitwerking munitie- en ra-
vitailleeringsopslagplaatsen van den
vijand in het landingshoofd van Net
tuno.
Amerikaansche bommenwerpers on
dernamen gisteren een terrcuraanval
op woonwijken van de stad Florence.
Talrijke huizen werden vernield. De
bevolking leed verliezen. Vijf vijande
lijke vliegtuigen werden neergeschoten.
Enkele Britsche vliegtuigen wierpen
in den afgeloopen nacht bommen neer
op West-Duitsch gebied.
technische mogelijkheden door uitvin
ding van slaalpantsers en het dynamiet
van Nobel. Mège-Mouriès ontdekt de
margarine. Edison, Hertz, Hughes, Sie-
is, Lumière, Marconi, Curie, Planck,
Rutherford, Bergius en Joliot-Curie
brengen diverse wcreldbewegende ont
dekkingen van den jongsten tijd aan het
licht.
o
700'N opeenhooping van uitvindingen
heeft de geschiedenis der mensch-
heid nog nimmer gekend. Zij alle leve
ren in mindere of meerdere mate een
bijdrage voor het volslagen nieuwe feit
in de wereldgeschiedenis, dat er voor
de eerste maal van een krachtoverschot
sprake kan zijn. Al deze uitvindingen
vertegenwoordigen technische mogelijk
heden tot een beheersching van de na
tuur, zooals nog nimmer een cultuur
gepresteerd heeft. In den jongsten tijd,
tijdens dezen tweeden wereldoorlog, ko
men daar nog bij de ontdekkingen in
Duitschland van de synthetische berei
ding van oliën en klecdingstoffen langs
chemischen weg.
In het licht van deze uitvindingen
behoeft geen mensch ter wereld honger
te lijden of ellende te ondergaan. Hoe
anders dc feiten zijn weet elkeen.
HAMA.
gebrachte formaties slagvliegtuigen ne
men daarbij de taak van batterijen vèr-
dragend geschut over, teneinde tot de
isoleering van Duitschers en Roemenen
in dezen aanvalssector te komen.
Hechte verdediging.
Van de 350 pantserwagens, die zij den
eersten dag van den slag gebruikten,
liggen er reeds meer dan 240 als roo-
kende puinhoopen in het voorterrein
der Karpathen. Het is kenmerkend, dat
de aanvaller, ondanks het massale ge
bruik van strijdkrachten, niets heeft
kunnen bereiken.
Het DuitschRoemeensche front
heeft verrassend bewezen tegenstand
te kunnen bieden, zij het dan ook,
dat men gewoonlijk bij een dergelijken
massalen aanval op een nauw gebied
tenminste rekening moet houden met
aanvankelijke successen. Hieruit
blijkt, dat de DuitschRoemeensche
leiding, die kennis droeg van de
kracht van de te verwachten vijande
lijke onderneming, tijdig genoeg voor
zorgsmaatregelen heeft getroffen, om
den bolsjewistischen stormloop krach
tig en met succes het hoofd te kunnen
bieden.
Duitsche luchtvloot greep in.
Onmiddellijk na de bolsjewistische
voorbereidende kanonnade verschenen
boven het slagveld honderden Duitsche
en Roemeensche gevechts- en slagvlieg
tuigen en bommenwerpers, die de lucht
van vijandelijke vliegtuigen zuiverden
en de bolsjewistische artilleriestellingen
onder een regen van bommen bedolven.
Toen de golven pantserwagens der bols
jewisten op de Duitsche stellingen los
gingen, werden zij door het vuur der
speciale Duitsche pantserbestrijdings-
vliegtuigen ontvangen. De er achter ko
mende infanterie-golven stieten op een
versperring van staal en ijzer.
Voorzoover men het uit de jongste be
richten der frontstaven kan beoordeelen,
staat het nog geenszins vast, dat zich
uit deze eerste groote bolsjewistische
voorjaarsonderneming het allerwegc
verwachte groote offensief zal ontwikke
len. Ongetwijfeld draagt deze aanval
echter het karakter van een voorspel
daartoe. In militaire kringen in de Rijks
hoofdstad verwacht men dat de gevech
ten in dit gebied successievelijk zullen
toenemen.
Interessant is ook de levendiger ge
vechtsactie ten zuidwesten van Kowel,
waar de voorhoeden der groote bolsje
wistische troepenconcentraties contact
met de Duitsche linies zoeken. Dinsdag
kwam het daar eveneens tot grootere
aanvalshandelingen der bolsjewisten,
doch ook daar schijnt de Duitsche lei
ding opmerkelijke tegenmaatregelen te
hebben getroffen. Tegelijkertijd teekent
zich verder noordoostelijk van dit ge
bied een nieuwe wederzijdsche activiteit
af. Intusschen gaan de Duitsche plaatse
lijke aanvalsacties voort. Zij hebben
vooral in het gebied van Kolomea we
derom terrein gewonnen en wel in de
richting van de stad. Ten zuiden daar
van weren de Hongaarsche troepen zich
dapper. Zij sloegen de bolsjewisten, die
daar aanvielen, in tegenaanvallen af.
Al met al kan men constateeren, dat
de wederzijdsche bewegingen, vooral de
voor de buitenwereld voorloopig nog
niet zichtbare, aansturen op een botsing,
waarvan de omvang waarschijnlijk al
het totdusver beleefde ver achter zich
zal laten.
Belgische steden zwaar
getroffen.
Maandagavond en in den nacht van
Maandag op Dinsdag werden verschei
dene steden van België zwaar ge
troffen door Angelsaksische luchtaan
vallen. De bommen, die Maandagavond
terecht kwamen op Brussel en vooral
op Brusselsche voorsteden, hebben een
15-tal dooden en een 50-lal zwaar ge
wonden, tenminste volgens de eerste
berichten, gevergd.
Maandagavond werd Angleur bij
Luik gebombardeerd, evenals St. Ghis-
lain en Hornu. Deze twee laatste plaat
sen werden in den loop van den nacht
nogmaals door bommen getroffen. Er
zijn 23 dooden te betreuren. In den
loop van den nacht werd ook de ge
meente Boussu getroffen door bommen.
Maandagnacht werd dc stad Leuven
eveneens geteisterd. Er zijn hier een
groot aantal slachtoffers te betreuren.
Nieuws van over zee
Aan boord, 6-3-'44.
Ik ben In Juni 1943 lol de Kriegsmarine
toegetreden en heb a nog sleedt geen spijl
Van. Ik bevind mij aan boord van een
Diesel-machineschip, alles gloed nieuw en
zijn we veel op zee in aclle, om hel den
vijand zoo lastig mogelijk Ie maken en
dan vliegt de lijd om. Wonneet we echlct
onder de kusl
denken dan lijdens
wal in den loop va
passeerd is, aan or
Vroegere vrienden a
thans veelal niet
dan bekruipt ons t
dankboatheld. dal
anker liggen e
>nzc wacht oan alles
hel laatste jaar ge-
vriendinnen, die ons
neer willen kennen,
n gevoel van groote
thans, door alles
wal wij meegemaakt hebben, lol liet juiste
inzicht gekomen zijn. Wij moeien dezen
oorlog winnen, wanl anders is Europo
beslist verloren. Hoe spoediger men dat in
Holland inziel en hoe meer vrijwilligers
zich voor de Marine melden, hoe beier hel
Is. Wij hebben vertrouwen in de loekomsl
en den oosten wil tot o
Matr. 11 Jan Wijnen
Indicnattreding bij de Kriegsmatme it
mogrliik voor iederen Nederlander tu.v
dchen 17 45 jaar. Aanmelding en in-
i lichtingen bij de Marineannahmeatelle
West, Plompetorcngracht 24. Utrecht;
alle Hafen- en .Ortskommandanturen en
bij de verschillende Meldestellen in
j Nederland.
Geen vaartuigen in
geinundeerd gebied.
Het geïnundeerd gebied in de pro
vincies Zeeland, Noord- en Zuid-
Holland ligt in het door verordening
100/41 van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied in
gestelde verboden gebied (kustgebied).
Volgens par. 2 van deze verordening
mogen vaartuigen ook dit gebied niet
bevaren, noch er ligplaats hebben. Uit
gezonderd zijn vaartuigen, die dienen
tot de uitoefening van een bedrijf of
van den landbouw, evenals woonsche
pen zonder eigen drijfkracht. Vergrij-
pei. tegen deze verordening worden
gevoelig gestraft. Ook kan tot verbeurd
verklaring van de vaartuigen worden
overgegaan.
Verschillende voorvallen geven aan
leiding de bevolking, ter vermijding
van bestraffing, opmerkzaam te maken
op bovengenoemd verbod.
De grootste voorzichtigheid is ge
boden in de omgeving van militaire
beveiligingsressorten. die natuurlijk
betreden noch bevaren mogen worden.
De schildwachten hebben opdracht te
schieten op overtreders.
RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL.
Max Blokzijl spreekt in de serie bran
dende kwesties, te zenden op Donder
dag 4 Mei 1944, over Hilversum I, om
18.45 uur. De titel van dit praatje is
„Jongens en meisjes, meeluisteren".
Vaste brandstoffen voor
den winter 1944-'45.
Ten behoeve van huisbrandv®*-
bruikers, wier rantsoenen door de
brandstoffencommissie worden
vastgesteld.
Slechts 9 dagen gelegenheid voor
het indienen van aanvraagformu
lieren.
Ter bepaling van de aan de huis
brandverbruikers (geen particulieren)
toe te wijzen rantsoenen brandstoffen
voor het stookseizoen 1944/'45 wordt
dit jaar wederom een enquête gehou
den. Begonnen wordt met de huisbrand
verbruikers, welke behooren tot de
groepen B, C of D; dit zijn verbrui
kers, die:
le. Een gebouw of perceel in ge
bruik hebben, waarvan niet tevens een
gedeelte dient voor bewoning;
2e. Een gebouw of perceel in ge
bruik hebben, waarvan wel een ge
deelte voor bewoning dient, doch van
welk gebouw of perceel de totale in
houd. bestemd voor de uitoefening van
beroep, bedrijf of dienst grooter is dan
de totale inhoud van de voor bewoning
bestemde ruimte. In het tijdvak van 5
t.e.m. 13 Mei 1944 moeten deze B, C of
D-verbruikers een bij den distributie-
dienst verkrijgbaar gesteld aanvraagfor
mulier MD 393-02 afhalen en ervoor
zorgen dat dit formulier vóór 14 Mei
a.s. ingevuld Dij dezen dienst is inge
leverd.
Hoewel de distributiedienst de inne
ming van op een later tijdstip inge
diende aanvraagformulieren MD 393-02
niet zal weigeren, zullen deze aanvragen
voorloopig niet in behandeling kunnen
worden genomen. Het is dus in ieders
belang, dat aan den hiervoor genoem
den termijn van indiening der aan
vraagformulieren stipt de hand wordt
gehouden. Ten aanzien van huisbrand
verbruikers, die voor de uitoefening van
beroep, bedrijf of dienst een gedeelte
eener woning in gebruik hebben, dat
kleiner is dan de totale inhoud van
het voor bewoning bestemde gedeelte
alsmede voor pensionbedrijven en ka
merverhuurders zullen afzonderl'ike
regelingen worden getroffen, waarover
t.z.t. bijzonderheden zullen worden ge
publiceerd.
Generatorbonnen voor
turfcokes.
Van 1 Mei 1944 af reiken de distri
butiediensten aan houders an door de
Rijksverkeersinspectie uitgegeven mach
tigingen nieuwe generatorturfcokesbon-
nen uit. die groen gekleurd zijn en voor
zien van strookjes, waarop de afmeting
vermeld staat. n.1. 1 5 20
of
20
40
Deze bonnen geven elk recht op 10
kg. turfcokes van de op de bonnen
aangegeven afmeting. Op deze bonnen
kan men bij de daartoe aangestelde wc-
derverkoopers van de vier groote ben
zinemaatschappijen de turfcokes betrek
ken. Zooals reeds eerder is gepubli
ceerd, zijn de oude roodgekleurde ge-
neratorcokeslurfbonnen van 1 Mei 1944
af ongeldig.
BEKENDMAKING.
BEKENDMAKING VAN DEN COMMISSARIS-GENERAAL VOOR DE
OPENBARE VEILIGHEID IN ZAKE DE NIEUWE VASTSTELLING
VAN DE GRENZEN VAN HET VERBODEN GEBIED
(SPERRGEBIET) IN ZUID-HOLLAND.
Op grond van Art. 52 van de Verordeningen van den Rijkscommissaris
voor dc bezette Nederlandsche gebieden nr. 1/1943 (Verordening Openbare
Orde 1943) wordt bepaald:
1) Het in myn bekendmaking van 26 September 1942 (nr. 17) aangegeven
verboden gebied in dc provincie Zuid-Holland wordt met ingang van
den 5en Mei 1914 uitgebreid lot dc eilanden Putten en Tien-Gemeten en
met ingang van den 20stcn Mei 1944 tot het eiland Beijerland.
Hel verboden gebied omvat dan het noordwestelijke deel van het
eiland Rozenburg, dat door de verbodsbordjes, die door de weermacht
geplaatst zijn, wordt aangegeven, en dc eilanden Voornc. Putten.
Beijerland. Tien-Gemeten cn Goeree-Ovcrflakkee.
2) Het betreden cn bevaren van bovengenoemde gebieden en van de
tusschen deze gebieden liggende wateren cn waterwegen is slechts
geoorloofd met een vergunning van den Beauftragtc van den Rijkscom
missaris voor de provincie Zuid-Holland (Polizeioffizier).
3) Nogmaals wordt erop gewezen, dat de aanvraag voor deze vergunning
met de noodigc stukken bij den burgemeester van de gemeente, die men
wenscht te bezoeken, moet worden ingediend. In dc aanvraag moeten
voor- en geslachtsnamen, beroep, woonplaats en straat, geboortedatum
en -geboorteplaats van den aanvrager worden opgegeven. Bovendien
moet een reden voor het betreden van het verboden gebied en de duur
van het voorgenomen verblijf worden aangegeven.
4) Handelingen in strijd met deze beschikking zijn overtredingen en
worden gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden
en met een boete van ten hoogste 2000 gulden of met een van deze straf
fen, voorzoover niet volgens andere bepalingen een hoogerc straf in
aanmerking komt.
De Gcncralkommissar für das Sicherheitswesen:
(w.g.) RAUTER
S.S. Obergruppenfiihrer nnd General der Polizei.
DEN HAAG, 2 Mei 1944.
Wolframleveranties aan Duitschland beperkt.
Olielevering aan Spanje hervat.
Duitsche consulaat-generaal
te Tanger gesloten.
Het Spaanschc ministerie van
Buitenlandsche Zaken heeft Dins
dag in een nota medegedeeld, dat
dc. tusschen Spanje eenerzijds en
Engeland cn dc Vercenigde Staten
andcrzüds gevoerde onderhande
lingen geëindigd zijn. In de nota
wordt gezegd, dat dc onderhande
lingen wegens den omvang van de
te bespreken vraagstukken van Jan
gen duur zijn geweest, en dat de
overeenkomst zich uitstrekt tot tal
rijke punten, vooral tot dc econo
mische betrekkingen van Spanje
met Engeland en de Vcrccnig
Staten
De besprekingen hadden zich bewo
gen binnen het kader der strikte neu
traliteit van Spanje er. de bestaande
omstandigheden. Daardoor is de weg
geëffend tot normalisatie van de be
trekkingen tusschen Spanje en de an
dere deelnemers aan de onderhandelin
gen welke betrekkingen, zooals een
ieder bekend is. de laatste weken een
crisis hadden doorgemaakt en tot
het uit den weg ruimen van alle moei
lijkheden. zonder dat daardoor de be
langen cf de goede naam der betrok
ken landen te lijden hadden.
Siegfried Horn schrijft;
De diplomatieke correspondent van
het DNB, dr. Siegfried Horn, schrijft:
Het Spaansche Ministerie van Bui
tenlandsche Zaken heeft Dinsdag
medegedeeld, dat met Engeland cn
de Ver. Staten een overeenkomst Is
gesloten, krachtens welke Spanje de
wolframleveranties aan Duitschland
beperkt. de werkzaamheden van
het Duitsche consulaat-generaal in
Tanger worden gestaakt en de leve
ring van olie aan Spanje door de
Anglo-Amerikaansche mogendheden
zal worden hervat.
In bevoegde Duitsche kringen is nog
geen reactie op dezo maatregelen te
vernemen. Op het huidige tijdstip kan
derhalve niet gezegd worden, of en zoo
ja welke maatregelen Duitschland
eventueel zal nemen. Desondanks kan
men. zonder op een eventucele offi-
cieele verklaring vooruit te loopen,
zeggen, dal Spanje voor de aan de
Anglo-Amerikanen verleende politieke
en economische concessies uitsluitend
economische faciliteiten, echter geener
lei politieke voordeelen heeft verkre
gen. Aan de principieele vijandigheid
in het bijzonder van Engeland jegens
het Falangistische regime, waarvan
generaal Franco de representant is,
zullen ook deze concessies niets ver
anderen.
De gisteren in het Lagerhuis gehou
den debatten, die gevoerd werden in
aansluiting op de verklaringen van
Eden over de overeenkomst, laten in
deze richting niet den geringsten twij
fel over. In hoeverre Engeland met de
door Spanje goedgekeurde sluiting van
het Duitsche consulaat in Tanger bij
zondere politieke doelen voor oogen
heeft, moet worden afgewacht. Toen
Franco in 1940 het Spaansche protec
toraat over de Tanger-zóne decreteer
de, heeft Engeland alleen op grond van
zijn militaire en politieke positie van
toentertijd genoegen genomen met dit
feil. Misschien denkt Londen nu met
de van Spanje afgeperste concessie den
eersten stap te hebben gezet naar een
herstel van den vroegeren toestand.
Portugal is gewaarschuwd!
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, heeft Lord Van Sittart in het
Hoogerhuis de regeering gevraagd of
zij den Portugeeschen wolframuitvoer
naar Duitschland vereenigbaar acht
mei de positie van Portugal als bond
genoot van Engeland en of zij een ver
klaring kon afleggen over den Spaan-
schen uitvoer van wolfram en den
Zweedschen van kogellagers naar
Duitschland.
Namens de regeering antwoordcfb de
minister van Blokkade, Earl Selborne,
over Portugal niet veel te kunnen zeg
gen, aangezien de onderhandelingen
daar nog voortduren. Woordelijk ver
volgde hij: „Ik wil er echter den na
druk op leggen, dat het doelloos zou
zijn te beweren, dat de Engelsche re
geering genoegen neemt met den hul
digen toestand, waarbij onze bondge
noot voor den oorlog belangrijke
grondstoffen aan Duitschland blijft
leveren. Wij hebben de Portugeeschc
regeering ten aanzien van onze gevoe-
iens in dezen niet in onzekerheid ge
laten."
Betreffende de Zweedsche kogellager-
leveranties aan Duitschland verklaarde
Selborne. dat de Britsche regeering in
weerwil van het Zweedsche antwoord
deze aangelegenheid nog niet afgehan
deld acht.
Duif Cooper te Algiers
en te Tanger.
Volgens berichten uit betrouwbare
bron is de voormalige Britsche minis
ter van Voorlichting. Duff Cooper, in
de kwaliteit van verbindingsman tus
schen de Engelsche regeering en het
comité van De Gaulle op weg naar
Algiers en Tanger. Duff Coopers aan
wezigheid te Tanger staat waarschijn
lijk in verband met den Engelschen
druk op Spanje.
Zoo zijn er
Dezer dagen las ik ergens iets over
een patroon, tegen wien het perso
neel in opstand gekomen was. Later
werd de zaak weer bijgelegd en de
man verklaarde, dat dergelijke din
gen nóóit weer behoefden voor te
komen, wanneer de employé's maar
altijd goed voor oogen hielden, dat,
zoolang er bazen en bedienden be
stonden, de bazen a 11 ij d gelijk
hadden.
Dit verhaal herinnerde mij eerst
aan een vroegeren onderwijzer, die
steevast voor de klas beweerde en
na bijna dertig jaar doet hij het,
naar ik vernam, nóg dat alleen
h ij alles wist. En in de tweede plaats
voerde het mijn gedachten terug naar
een patroon, dien ik ook eens gehad
heb, in de tijden, toen ik nog op een
handelskantoor werkte. Dat was een
merkwaardig schepsel.
Tijd van beginnen was 's morgens
half negen. Kwam ik o v e r half ne
gen, dan raasde de patroon, omdat
ik te laat was; verscheen ik pre
cies om half negen, dan raasde de
patroon, omdat hij mijn promptheid
als een uitdaging beschouwde; meld
de ik mij vóór half negen op kan
toor, dan raasde de patroon, omdat
hij geloofde, dat ik zoo vroeg ge
komen was, om te kijken hoe laat hij
zelf kwam.
Tenslotte ben ik op een ochtend
heelemaal weggebleven.
'k Heb toen een paar maanden
droog brood gegeten, maar de pa
troon is later opgenomen in een in
richting voor krankzinnigen.
Niet de patroon, maar de bediende
had dus gelijk gehad.
OVIDIUS. J
SCHAGEN.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Gevonden; een laarsje, een paar
gele kinderwantjes, een grijze trui.
een konijnenhuid. een zilverboii, een bril,
een kettinkje, een aardappelriek, een ba
by-manteltje met mutsje en een grijze
ceintuur.
Langedijh.
Jaarvergadering „Damlust". - De
damvereeniging ..Damlust" hield
haar algemeene jaarvergadering in
het clublokaal „Concordia" te Noord-
Scharwoude. onder leiding van den
heer P. Beers. In zijn openingswoord
heeft de voorzitter verschillende ge
beurtenissen uit het afgeloopen ver-
eenigingsjaar gememoreerd. Het is
een jaar geweest, dat rijk aan afwis
seling was. Herinnerd werd aan den
Wedstrijd om het kampioenschap van
Nederland, waaraan een lid van Dam
lust met zoo'n mooi resultaat heeft
deelgenomen. Ook aan de wedstrijden
om het kampioenschap van W.-Fries
land spelen weer Damlust-ledea mee
met goed resultaat. Spr. wekte allen
op toch trouwe leden te blijven cn het
spelpeil nog meer op te voeren. Bij
sommige leden ontbreekt het wel
eenigszins aan de noodige activiteit.
I-Iet financieel verslag vermeldde dat
er een batig saldo was van 49.
De studieboeken, welke Damlust be
zit. zullen onder de leden circuleeren.
De voorzitter wekte de aanwezigen
op. den grooten damdag op 7 Mei a.s.
te Alkmaar, waar een tiental van
Amsterdam een tiental van N.-Holland
zal ontmoeten, te bezoeken. De dam-
reunie 1944 zal eveneens te Alkmaar
worden gehouden. Voorts deelde hij
mede. dat er pogingen worden gedaan
om op 4 Juni a.s. te Schagen een dam
dag te organiseeren.
Vervolgens werden de prijzen uitge
reikt van de jubileumwcdstrijden. De
prijswinnaars waren: groep I: P.
Koomen, groep 2: Joh. Pluister, groep
3 nog niet bekend, doordat allen met
een gelijk aantal punten' eindigden en
groep 4: W. Hoedjes. Bij dc gehouden
bestuursverkiezing werd de heer Th.
de Haas herkozen. In de plaats van den
heer Grootjes, die zich niet herkies
baar stelde, werd de heer P. Koomen
gekozen. De zomerwedstrijden zullen
bestaan uit afvalwedstrijden.
Broek op Langendijk.
Baldadigheid. - Een aantal jongens,
voor het grootste gedeelte nog school
jongens. heeft zich den laatsten tijd
niet van hun mooisten kant. laten zien.
Zij hebben in de omgeving van het
voormalige gemeentehuis leegstaande
huizen en de o. 1. school aardig huis
gehouden. Erg veel te vernielen was
er niet, maar dc ondernemende jonge
lui, die zich door inklimming toe
gang tot de woningen hadden ver
schaft, hebben verschillende voor
werpen die zij vonden, zooals sleutels,
stokken, een carbidlantaarn, tot goe
den buit verklaard.
De meeste der meegenomen goederen
zijn al weer achterhaald en aan de
rechtmatige eigenaren teruggegeven.
Het is evenwel te hopen, dat de
schuldigen hierover eens goed door
hun ouders worden onderhouden.
Er wordt veel geklaagd over het op
het kerkhof spelen door de jeugd, ter
wijl ook do toren van de Ned. Herv.
Kerk veel aantrekkingskracht op de
jongens blijkt uit te oefenen.
Nu wij het toch over de jeugd heb
ben. lijkt het ons niet overbodig, te
wijzen op het toenemen van de beoefe
ning van de zeer gevaarlijke sport om
achter op autos te klimmen. Tot nu
toe zijn daarbij nog geen ongelukken
voorgekomen, maar wel is een geval
bekend van twee jongens, die niet
meer van de auto konden klimmen en
een gratis reisje moesten maken naar
Enkhuizen. Die zullen hiermede onge
twijfeld leergeld hebben betaald. Mo
ge hun minder prettige ervaring voor
de overigen een afschrikwekkend
voorbeeld zijn.
Zaidscharwoade.
Iïr. P. Hoekstra, t - Het bericht van
het plotselinge verscheiden van dr.
Hoekstra zal bij de Langedijkers her
inneringen hebben wakker geroepen aan
den man. die gedurende 23 jaar zijn
praktijk aan den Langedijk heeft uit
geoefend. In 1912 kwam de overledene
uit Friesland naar hier, als opvolger
van dr. Rootlieb en het duurde niet
lang, of dr. Hoekstra was bekend als
een zeer bekwaam geneesheer, die met
groote accuratesse zijn taak vervulde.
Bijzondere omstandigheden waren oor
zaak, dat hij in het openbare leven
niet op den voorgrond trad. Slechts
was hij adviseerend bestuurslid van het
Witte Kruis alhier er, daarvoor heeft
hij hard gewerkt en veel bijgedragen
tot den bloei van dew vereeuigltjfl.