Amerikaansche overmacht bij La Ferte-Made en Ecouche Zware strijd in het gebied van Chartres Het vette dezer aarde. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar voordam C 9. Bureau der Schagcr editie: Scliagen: Laan 201. Telefoon 444 (2 lUnen). Postrekening 66189. DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1944. SCHAGER EDITIE. 88e .laargang, No. 192, 2 pagina's. Hoofdredacteur: h. m. c. schröder. Alkmaar Advcrtentle-tarlef: Prijs der gewone advertenties In deze Editie 11 et. per m.m. BU contract binnen een Jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de ge- hecle oplage op aanvrage. Deze Courant verschijnt dagelijks. Invasiefronten Verbitterde strijd om de bruggehoofden in Zuid-Frankrijk Vergeleken met den vorlgen dag is er in den toestand Woensdag geen belangrijke wijziging gekomen. De eerste landingspogingen, waarbij de Britten met zwakke strijdkrach ten op drie plaatsen vasten voet konden krijgen, werden in hoofd zaak door infanterie formaties on dernomen- Slechts in dc Baai van St. Tropez gelukte het den Anglo- Ainerlkanen ook zware wapens aan land te brengen. De in den strijd gebrachte luchtlandingstroepen en valschermjagers bleven voorlooplg beperkt tot twee bataljons, doch er werden in den loop van Dinsdag door vrachtzweefvliegtuigen nieuwe luchtlandingstroepen neergelaten in het gebied der drie plaatsen aan de kust. waar de aanvallers kleine bruggenhoofden hadden kunnen vormen, waarom verbitterd gestre" den wordt. Het drledaagsche bombardement van de versterkingswerken aan de Zuid- Fransche kust, dat aan de landingsope ratie vooraf ging, had geen uitwerking op de goed gecamoufleerde verster kingen Het lukte den Anglo-Amerikaanschen formatie niet om de voorgenomen Zwaartepunten te vormen in het gebied van St. Raphael of in de Baai van Hyères. ofschoon zij wel op de er voor liggende eilanden van Hyères, waarop zich slechts waarnemingsposten bevon den, vasten voet kregen. De eerste lan dingspoging bij St. Raphael mislukte volkomen en eerst bij een nieuwe on derneming, die zij onder bescherming van het vuur hunner zware scheepsar- tillerie uitvoerden, konden zij ook in het gebied van St. Raphael vasten voel krijgen. Succcsvalle tegenaanvallen Behalve de zware gevechten ten wes ten van St. Raphael, bij Maxime is ook verder landingwaarts aan de rivier 'Angers tegen vijandelijke valschermja gers, evenals ten westen van het schiereiland St- Trojez, zwaar gevoch ten. Zwaar vuur van vijandelijk scheepsgeschut ligt nog steeds op ver scheidene punten van de kuststrook, zonder dat daar echter tot dusverre nieuwe landingspogingen werden on dernomen. De Duitsehe troepen hebben een reeks tegenaanvallen ondernomen, het meerendeel der vijandelijke val schermjagers vernie.igd, en gevangenen biftnen gebracht. Noord-Frankrijk tnterinf meldt over de gevechten in Noord-Frankrijk In Normandië breiden de Anglo-Ame- rikanen hun aanvallen uit. hoofdzake lijk in het gebied ten oosten van Le Mans, Het zwaartepunt der gevechten bleef liggen tusschen Caen en Alengon. De pogingen der Canadeezen terrein te winnen in de richting van Falaise en Cone, zijn hoofdzakelijk mislukt door den taaien weerstand der Duitschers, die handig den zeer sterken druk ont weken er, steeds weer vastberaden te genaanvallen ondernamen. Bijzonder verbitterd werd gestreden in het gebied van St. Pierre Sur Dives, dat tijdelijk in handen viel van de Ca nadeezen, maar in een tegenaanval heroverd werd. Ook ten zuidoosten van dit gebied werden herhaalde tankaan- vallen der Canadeezen bloedig afge slagen. Tusschen Lalze en Orne ver overden de aanvallers eveneens slechts enkele kilometers terrein- Terwijl de distancieeringsbewegingen aan den vooruitspringenden frontbocht ten zuiden van de Vire zonder grooten druk van den vijand verliepen, slaag den de Amerikanen er in ten oosten van Donfront, bij La Ferte-Made door de Duitsehe beveiligingen heen te dringen. Ook in het gebied van Ecouche weken de Duitsehe troepen uit voor den numeriek verre overmachtigen vijand, die zoowel naar het westen als naar het noorden sterk opdrong. Ten westen van Alengon kwam het tot In heftigheid toenemende gevech ten met vooruitgeschoven vrij zwakke bewegelijke strijdkrachten, die doorge drongen waren tot in het gebied van Chartres en Dreux. Uit de vestingszónes van Bretagne komen geen berichten over gevechts handelingen van eenigen omvang bij St Nazaira en Lorient. In het gebied van Brest drongen de Anglo-Amerikaansche formaties dichter bij de vesting, Hun concantraties werden met succes be- stredep door de Duitsehe artillerie. Bij zonder verbitterde gevechten speelden zich weer af om St. Malo. Freiherr von Mannerheim, de Maar schalk van Finland, die zich na hel aftreden van staatspresident Risto Ryt' bereid verklaarde, het ambt van staats president van zijn (and te vervullen, werd door den Finschen Rijksdag In zijn verantwoordelijke functie be- éedigd. Na de beêedlglng wordt Maar schalk Mannerhelm door den Finschen minister president Linkomies gelukge- wenseht Orbts-Holland/Pax m Verdere landingen Volgens de laatste Duitsehe be richten gaan de landingen aan de «Zuid-Fransche kust voort. De Geallieerden trachten op het oogenblik bij de landingsplaatsen bij St. Raphael-anBor mes, die ongeveer 50 kilometer uit elkaar liggen, door meer landingen tus schen deze plaatsen een vast brug genhoofd te vormen. De Duitsehe troepen bieden met- energie tegenstand. Er spelen zich hevige gevechten af aan beide zij den van de rivier de A r g e n s. Ten Zuidwesten en Noordwesten van St. Raphael beperken de Geallieerden zich in de bocht van St. Tropez en bij Ca p d' A n- t i f e r tot artilleriegevechten. De geheele landingsactie strekt zich hans uit over een kustgebied van ruim 280 kilometer en omvat ongeveer het gebied van Cannes tot het gebied westelijk van Tou- 1 o n, doch er kan niet van e=n gesloten landingsfront worden ge sproken- Men moet het meer beschouwen als afzonderlijke landingsacties die zich op bepaalde punten concen- treeren, met het plan om onderling verbinding tot stand te brengen. Elsenhouwer bevelhebber In Bretagne en Normandië. Generaal Eisenhower, de opperbevel hebber der geallieerde troepen, heeft thans persoonlijk het opperbevel over alle in Normandië en Bretagne strij dende troepen op zich genomen, zoo meldt Reuter. Geallieerd bevel In Middel- landsohe-Zeegebied. Naar de Britsche berichtendienst meldt, maakt het geallieerde commando in het gebied der Middellandsche Zee de namen bekend van de volgende nieu we legeraanvoerders der Geallieerden in dit gebied: Opperbevelhebber is Sir Henry Mai land Wilson (Groot Brittannië), plaats vervangend opperbevelhebber -an com mandeur van de Amerikansche strijd krachten is lt.-generaal Jacob C, Be vers (Ver. Staten), commandeur der geallieerde trdepen in Italië is generaal Sir Harald Alexander (Groot Brit tannië), opperbevelhebber der geal lieerde luchtstrijdkrachten in het ge bied der Middellansche Zee lt.-gene raal J. C. Baker (Ver. Staten), plaats vervangend opperbevelhebber der geal lieerde luchtstrijdkrachten generaal der vliegers Sir John Slebsor (Groot Brittannië), opperbevelhebber der ge allieerde vloot admiraal Sir .Tohn Ctrn- ningham (Groot Brittannië). Bij luchtaanvallen 24 dooden In den loop van Dinsdag zijn in verschillende deelen van ons land wederom door aanvallen met boord- wapens door Anglo-Amerikaansche vliegtuigen in sehccrvlucht onder nomen op personentreinen, auto's, en voetgangers, alsmede door het werpen van bommen, onder de Ne- derlandsche burgerbevolking 24 per sonen gedood, 21 zwaar en 72 licht gewond- Eenige woonhuizen en een kerk werden door bommen zwaar beschadigd. Nieuwe bonaanwijzing Oekraine sigaretten De dienst Perszaken van het Neder- lsndsche Oost Instituut deelt mede: Voor de eerstvolgened distributieperio de der Oekrainesigaretten zijn met in gang van 18 Augustus van de roode bonkaart de nummers 41 en 42 -en van de blauwe bonkaart nummer 35 geldig verklaard- De aandacht wordt er op gevestigd, dat op 1 September a.s. van de roode bonkaart de nummers 18, 19, 20 cn 21 en van de blauwe bonkaart de nummers 10 en 11 hun geldigheid verliezen. Hierop zal men na dien da tum geen Oekraine sigaretten meer kunnen kdopen. Weermachtbericht Vijand bij Falaise het front binnengedrongen Dinard in Bretagne verloren Nieuws in 't kort. Door electrischen stroom gedood. - De 41-jarige melkrijder H. Tool, die op het dak van zijn jvonlng te Uitwierda onder Delfzijl een loshangende IJzerdraad wilde wegnemen, kwam in aanraking met een niet geïsoleerde draad van liet boven- grondsche electrische net, met het ge volg, dat hij op slag werd gedood. Postbesteller aangehouden. - Wegens diefstal uit postpakketten is te Assen aangehouden de postbesteller G. W. al daar. Hij teekende geregeld de regu's van de pakketten met een valsche hand- teekening en eigende zich de pakketten dan toe. Bij zijn aanhouding werden eenige brieven gevonden uit pakketten. Voorts was hij bij zijn arrestatie in het bezit van eenige poststukken, geadres seerd aan personen in de omgeving van Assen, welke hij niet had besteld. Hij ls ter besohlkktng van de justitie ge steld. gegaan HOOFDKWARTIER VAN DEN FUIIRER, 16 Aug. (DNB). Het op perbevel van de weermacht deelt mede: „In Normandië woeden verbit terde gevechten. waarvan het zwaartepunt is gelegen in het ge bied ten noorden en noordoosten van Falaise. Dc vijand traoht steeds weer met het grootste ge bruik van materiaal over een breed front in de richting van Falaise door te breken, om zich te ve. eeni gen met de uit het gebied van Carrouge naar het noorden aan vallende Amerikaansche strijd krachten. Pas na urenlangen strijd slaagde de vijand cr met zware verliezen in binnen te dringen Ju ons met steunpunten bezette front en in zuidelilke en oostelijke rich ting terrein te winnen. Uit het gebied van Alcnpon naar het oosten opJringende vijandelijke strijdkrachten zijn in den sector ChartresDreux in zwaren strijd met onze beveiligingsstrfldkrachtcn gewikkeld. In Bretagne ging de stad Dinard na heldhaftigen strijd verloren. De resten van het garnizoen van St. Malo, 'die zich na den afweer van hevige vijan delijke aanvaUeh hebben teruggetrok ken ln de citadel, trotseeren daar nog steeds alle vijandelijke bestormingen. De driemaal herhaalde vijandelijke sommatie tot overgave bleef onbeant woord. Aan de Zuid-Fransche kust werden verscheidene vijandelijke landingspo gingen tusschen Toulon en Cannes af geslagen. De vijand slaagde er echter in op eenige punten der kust vasten voet te krijgen. Hevige gevechten zijn hier gaande. De in den rug van onze verdedigingszöne neergelaten vijande lijke luchtlandingstroepen worden door onze reserves aangevallen. In luchtgevechten. d<jor luchtdoel?/»- schut van luchtrtiacht en marine en door Vlootstriidkrachten verloor de vij and boven de kust van west- en zuid- Frankrijk 23 vliegtuigen. In het Fransche gebied werden 164 terroristen in den strijd vernietigd. Het gebied van groot-Londen ligt nog steeds onder zwaar vuur der V 1. Uit Italië worden geen gevechtshan delingen van beteekenis gemeld. Oostelijk front. In het voorterrein der Karpathen be reikten formaties van het leger en de Waffen-tl westelijk van Sanokindrie- daagsche harde gevechten tegen zeven vijandelijke inanteriedivisies eenige frontverbeteringen. Do Sovjets leden zware verliezen aan dooden en gewon den en verloren -51 tanks en gemotori seerde kanonnen. 98 stukken geschut, veel oorlogsmateriaal en een groot aan tal gevangenen. In de groote bocht van den Weichsel, westelijk van Baranof. namen pantser en pantsergrenadierformaties tegen hardnekkigen vijandelijken tegenstand verscheidene plaatsen en sloten zij een leemte in het. front. Zuidoostelijk van Warka. alsmede tusschen den Weichsel en de Boven-Narew werden talrijke aanvallen der bolsjewisten uiteenge slagen. Aan weerszijden van de Memel vie len de Sovjets ln het gebied van Wil- kowisjken en Raseinen met massale strijdkrachten en sterken steun van vliegtuigen aan. Alleen bij Wilkowisj- Jsen slaagden zij or ln een weinig ter rein te winnen. Alle andere aanvallen werden met aanzienlijke verliezen af geslagen. Aan het Letlandsche front mislukten noordeliik van Birsen hernleuwdé met sterke strijdkrachten ondernomen vij andelijke aanvallen. De bolsjewisten verloren hierbij 40 tanks. In het pene- tratiegebied ten zuidwesten van het Meer van Pskof duren de heen en weer golvende gevechten met onv .inder- de hevigheid voort. Sterke formaties slagvliegtuigen mengden zich hier bij zonder doeltreffend in de gevechten te land. De Sovjets verloren gisteren aan het Oostelijke front 52 vliegtuigen. Luchtterreur. Amerikaansche bommenwerpers vie len plaatsen in West- en Noordwest- Duitschland aan. Door luchtverdeJi- gingsstrüdkrachten werden 29 vijande lijke vliegtuigen, waarvan 27 viermo torige bommenwerpers, neergeschoten. In den afgeloopen nacht lieten afzon derlijke vijandelijke vliegtuigen bom men vallen op Berlijn en het Rijn- landsch—Westfaalsche gebied. Drie vij andelijke vliegtuigen werden neerge schoten". Wij publiceerden gisteren Woensdag 16 Aug. - Het weermachts- bericht en algemeen DNB- en Interinf- nieuws maakten melding van landin gen van vijandelijke eenheden aan de kust van Zuid-Frankriik. De invasie was van minderen omvang dan die in Normandië en er was ook geen sprake van een samenhangende actie. De ope raties geschiedden over een breedte van 200 K.M. De Duitsehe kustverdediging was op alles voorbereid en daardoor mislukte de eerste poging volkomen. Valscherm jagers ter sterkte van een bataljon leden zeer zware verliezen, terwijl uit gestrekte mijnenvelden den vijand ook noodlottig werden. De Engelsche berichtendienst, maakte melding van het verlies van den krui ser „Tromp". In Venhuizen werden de vorige week een 15-jarige en een 7-jarlge zoon van de familie Singer onwel. Na een hevige ziekte overleden zij. Vermoedelijk wer den ze vergiftigd door verkeerd voed sel. Amerika wenscht steunpunten Ook van Nederland Naar Reuter uit Washington n^eldt heeft senator Mc Kellar uit Tennessee Dinsdag een resolutie in den senaat in gediend. volgens welke president Roo- sevelt met Ecuador onderhandelingen moet openen over het afstaan der Galapagos-eilanden ln permanent Amerikaansch bezit. De resolutie, aldus zegt het bericht verder, verlangde ook het ln bezit ne men door de Vereenigde Staten van alle eilanden, die noordelijk van den equator tot den 30sten breedtegraad voor Pearl Harbour aan Japan toebe- hooren of onder mandaat van dat land staan. Hiertoe moeten ook Formosa en de Rioekioe-eilanden worden gerekend. Verder wordt de verwerving door de Ver. Staten verlangd van de Bermuda eilanden en van alle West-Indische eilanden, die thans in het bezit van Europeesche landen zijn. Terwijl hij zich voor de resolutie uit sprak verklaarde senator Robert Rey nolds. de voorzitter van de senaats commissie voor militaire zaken, r.aar Reuter verder meldt: „De Britten en Franschen moeten erop worden voor bereid. dat zij aan de Vereenigde Sta ten, als gedeeltelijke betaling van bun schulden aan de Vereenigde Staten uit den vorigen en uit dezen oorlog, d i e eilanden afstaan, welke de Vereenigde Staten in het belang van hun veilig heid na den oorlog noodig hebben". Hij verklaarde verder, dat hetzelfde voor de Nederlandsche r e g e e r 1 n g zal gelden, „wanneer wij het bezit van Nederlandsch O o s t-I n d i e hebben hersteld". STRIJDT IN DE WAFFEN jj MEDE VOOR EEN NIEUW EUROPA. Keuringen. Het jf-Ersatz-Kommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander kan zich aan melden teneinde gekeurd te worden voor de Watfen tf (WMfcing), ft Pnntzw Gre- n&dlér-brlgade Nederland, M-Pantzer Jager-kompagnio Schevenlngen, Landstorm Nederland cn Germaansche |j in Nederland. 18.8.44 8—12 uur. Utrecht, jj-Ersatz-Kommando Nlederlande Nebenstello vreden- burg 19, 13.8.44 15—17 uur, Amersfoort, Pol. Durcbgangslager, Leusderweg. Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorgiug van familieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen, kolen etc. Personen tusschen 19 en 35 Jaar dio aanmeldlngspllcbtig zön voor de tewerkstel ling. kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende de verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier ln de Waffen J) kan leder worden, die na tenminste een Jaar dienst- fd zijn ng Is prestatie. Alle verdere Inlichtingen en gratis reisbiljetten voor de heen- en terugrols verstrekken de navolgende Nebenstellen der Waf fen jj: Amsterdam, Dam 4. Alkmaar, Langestraat 56. Utrecht, Vredenbnrg 19. Heerlen, Saroieastraat 25. Groningen, Heerestraat 46. Enschedé, Hengcloschestraat 30. Eveneens b|j het H-Ersatz-Kommando Nlederlande. Den Haag, Korte Vijver berg 5. Vreemde maatregel Generaal Dittmar: Vijand probeert Duitsehe krachten te versplinteren Weg naar Oost-Pruisen scheen open te staan In zijn radiovoordracht van Dinsdag over don militairen toestand heeft lt.-gencraal Dittmar o,m. gezegd: Wjj mogen er heden wel in alle openiykheid over spreken. In den loop van de maand Juli zijn er dagen van zeer ernstige bezorgdheid geweest. Wat aan Duitsehe troepen in het midden van het oostelijk front, van den noordelijken rand der Pripjetmoerassen noordelijk tot aan Witcbsk aan het gevechtsfront stond, had na hëldhaftigen tegenstand het onderspit gedolven tegenover de massale bestorming der bolsjewieken, of was weggedrongen naar de onherbergzaamheid der moerassen en bosschen van het achterland. Vijandelijke tanks en gemotoriseerde formaties rukten langs de wegen en autobanen naar het westen op. Wat hun in plaatselijke versperrings grendels of geïmproviseerde fortificaties aan tegenstand geboden werd, werd door omsingeling ineffectief gemaakt. De weg naar Oost-Pruisen, naar het Gouvernement-Generaal, dus naar den beneden- en middenloop van de Weichsel, in het zuiden tot het brongebied van Weichsel en Oder, en via de Beskidenpassen naar de Hongaarsche laagvlakten scheen voor de bolsjewieken open te staan. Het Duitsehe oosten, dc essentieeie basis van onze nationale weerstandskracht moest beschouwd worden als ern stig bedreigd. gevechtsvorm van den beweeglijk uitgevoerden afweer. Zij hebben ge toond, dat ook de Duitsehe soldaat op gevorderden leeftijd nog onder bepaal de omstandigheden tot ongewone pres taties in staat is. Intusschen werd aan gevechtskrach- tige formaties aangevoerd, wat elders beschikbaar was geworden, toen de hoofdstootrichtingen der Sovjets dubbelzinnig vaststonden. Ook strijd van deze formaties was in hoofd zaak nog van vertragenden aard en moest dit zijn, aangezien ook hun aan tal nog niet bij benadering e n even wicht der wederzijdsche krachten tot stand bracht. Maar toch kon de af weer veel actiever gevormd worden dan voorheen, een feit dat. op zich zelf reeds bijdroeg tot een vertraging van het opmarschtempo van den vij and. Weliswaar kon..en de natuurlijke verdedigingslinies van San. Weichsel en Njemen niet gehouden worden, de verovering daarvan echter werd den tegenstander tenminste niet gemakke lijk gemaakt. Een essentieel ander karakter kon den de gevechten in het Oosten eerst krijgen, toen in steeds toenemende mate de aanvoer van formaties uit het vaderland merkbaar werd. In dit nog niet geëindigde maar eerst inge leide stadium der ontwikkeling staan wij thans. De invloed daarvan heeft zich reeds doen merken in eerste, vrij groote tegenslagen voor den tot dus verre zoo succesvollen tegenstander. De vernietiging der' tot aan den Beski- Ongewone prestatie van den Duitschen soldaat De omstandigheden die tot een dergelijke verscherping van den toestand hadden geleid, kunnen in hoofdzaak tot een enkele oorzaak worden teruggebracht: De nume rieke overmacht van den tegen stander. Wij weten thans, dat de verhouding der groote eenheden aan Duitsehe en Sovjet-Russische zijde over het algemeen 1 op 30 bedragen heeft. Dat hierbij het aantal gepantserde en overige ge motoriseerde formaties aan Sovjet- Russische zijde nog een bijzonder overwicht opleverde, verscherpte voor ons den toestand evenzeer als de vele malen grootcre aantal len luchtstrijdkrachten der bols jewieken. Wat daartegenover aan Duitsehe zij de ter beschikking stond, bestond op vele plaatsen uit troepen van geringere gevechtswaarde. alarmeenheden, over schietende manschappen van staven, trossen, ravitailleeringstroepen en soortgelijke instellingen, die tot for maties waren samengevoegd, beveili- glngs- en politie-eenheden. voor een groot deel bestaande uit oudere man schappen Zij hebben dapper gevoch ten en zich goed gehouden onder uit stekende leiding en met een eeniger- mate behoorlijke voorziening van zware wapens, zelfs in den moeilijken den-pasweg doorgebroken Sovjet-Rus sische infanterie divisies, de zware tegenslag van hel derde Sovjet- Russische pantsercorps in 't gebied ten Noordoosten van Warschau en dc her overing van de voor de Oost-Pruisi sche grens liggende stad Wilkowisjken kunnen genoemd worden als sympto- nen voor de versterkte Duitsehe af weerkracht. Gezien deze ontwikkeling kan men met verbittering de vraag stellen welke wending de dingen aan het •Oostelijk front volgens alle men- schelijkc verwachtingen wel zouden hebben genomen, wanneer datgene wat thans reeds aan krachten kon worden gemobiliseerd bij wijze van voorzorg en dus tijdig ter beschik king gesteld was. Want, dit is zeker, wat thans mogelijk is, zou ook reeds maanden geleden uitvoerbaar zijn geweest. Een onuitsprekelijk woede vervult het Duitsehe volk tegen de genen, die door nalatigheid of be wuste sabotage dit hebben verhin derd, maar ook het govoel van uiterst sterke afwijzing van die geesteshouding, die zulke nalatig heden, zij het ook onbewust, heeft bevorderd. Wij hebben de aanvanke lijke eh voortdurend opgevoerde wanverhouding der krachten aan onze cn Sovjet-Russische zijde durende den eersten tijd van het Sovjet-Russische zomeroffensief niet alleen in het licht gesteld om de in eenstorting van den Duitschen cen- tralen frontsector voor het Dnitschc volk verklaarbaar te maken. Deze motiveering, hoe ernstig ei van hoe groot belang zij zonder twij fel js, heeft tenminste dezen eenen positieven kant, dat zij ons leert, dat er slechts bepaalde, volstrekt binnen ons bereik liggende voorwaarden noo dig waren om vooreerst minstens een tijdelijk evenwicht tot stand te brenger.. Dat is tenminste al iets. aan gezien het toekomstige mogelijkheden aanduidt. Waardevolle grondslag. Wij zouden hier ook het licht kun nen laten vallen op het met voorbeel dige krachtdadigheid ingeleide en korten tijd aanzienlijk opgeschoten werk van de Oostelijke grensverster- kingen, het resultaat der voorbeeldige lotsgemeenschap van een heele pro vincie. Hier is een waardevolle grond slag gelegd voor alle verdere stappen. Hij heeft bij Augustowo èn Wilko wisjken reeds zijn vuurproef door staan en een belangrijk effect gehad op het verloop der gevechtshande lingen in het gebied aldaar. Gelijke maatregelen van grootsch opgezette fortificatie des lands zijn ter hand geno men overal waar zich een bedreiging van Duitschen bodem of het voorter rein ervan afteekent. Daarmede wordt een gemeenschapsarbeid geleverd, die niet alleen een weerspiegeling vormt van het Oost-Pruisische volk, coaar die ook als in den besten zin Europeesch kan gelden. Want ook al de niet Duit sehe bevolkingsdeelen, die uit de vroe ger door ons bezette gebieden met on ze troepen naar het Westen zijn ge trokken, zijn ingeschakeld in den ar beid aan den Oostwal en geven het beste wat zij hebben, omdat zij weten dat dit werk ook tot hun bescherming verricht wordt. Laten wij niet vergeten, dat er thans een scheur loopt dwars door het mee rendeel der Europeesche volken, voor al die in het Oosten, welke de com munistisch georiënteerde deelen scheidt van die welke zich uitspreken voor hun volkswezen en die reeds op grond van hun opvatting als boeren of als van hun waardigheid bewuste ar beiders de doodelijke nivelleering door het bolsjewisme met alle scherpte van de hand wijzen. Een blik op den toestand in het Oos ten zou zonder een afmeten der laat ste gebeurtenissen in het Westen on volledig en daardoor onbevredigend zijn. De gevechten hier zoowel als daar, moeten immers volgens het plan van onze vijanden in de nauwste wis selwerking met elkaar in verbinding staan. Zij moeten, dat ligt voor de hand, de Duitsehe krachten dwingen tot ver deeling, de aandacht van de Duitsehe leiding evenalB het gebruik der reser ve versplinteren en op die wijze onze afweerkracht tot een ge'eidelijken on dergang brengen. Men kan wel zeg gen, dat totdusverre van den kant van den vijand niets is nagelaten om dit voor de hand liggende plan in volle- digen omvang ten uitvoer te brengen De ontwikkeling die de gevechtstoe stand aan het Normandische front laatstelijk heeft ondergaan, vormt, dat kan niet bestreden worden, een nieu we zware belasting voor ons. De door braak van Avranche heeft het gedu rende bijna acht weken stabiel plaatselijk begrensd gehouden front uitgebreid tot aan den Westelijken top van Bretagne, hier echter zonder den tegenstander totdusverre operatieve successen te brengen, aangezien de Bretonscbe havens nog niet veroverd zijn. Veel ernstiger is op het oogenblik de poging van de Britten en Ameri kanen om van Le Mans via Alengon 'het over het geheel naar het Noorden gerichte Duitsehe front tusschen Orne en Vire uit het Zuiden in een tang te vatten. Er zullen van onze zijde zeer handige operaties noodig zijn om aan dit gevaar het hoofd te bieden. Maar wij mogen niet over het hoofd zien, dat een losser worden der gevechts fronten, zooals dit thans is geschied, ook eenige kans kan bieden om doel treffend terug te slaan, waardoor aan den strijd om tijdwinst dien wij voor namelijk met het oog op de toekom stige wapentechnische ontwikkeling voeren, steeds nieuwe perspectieven .wordt geboden. Op de perrons worden de men- schen tot hyena's en duivels. Zij loopen andere menschen onder den voet, verwonden hen als het niet anders kan, cn zouden desnooda ook nog wel bereid zijn hun aspirant- medereizigers met huid en haar te verslinden. Alles vanwege het plaatsje en bij voorkeur het z 11- plaatsje. In dit opzicht Is er tusschen de passagiers eerste, twee de en derde klasse weinig verschil meer. Wat geen wonder is, want menschen, die vroeger ternauwer nood een kaartje voor de harde banken konden bekostigen, pralen thans op het fluweel van de eerste klasse, vanwege hun overvloed aan zwarte contanten. Nu zou men zoo zeggen, dat de ambtenaren van de Spoorwegen vaderlijk en sussend moesten optre den. Dat moeten zij ook, n u meer dan ooit, maar zij dóén het niet altijd. Kortgeleden beleefde lk het geval, dat een hoofdconducteur op de lijn Amsterdam—Alkmaar alle tweedeklas-compartimenten veran derde in eerste klasse, zoodat de bezitters van een kaartje tweede klas, óf derde moesten reizen öt eerste on bijpassen. Het gevolg van deze dwaze en onrechtvaardige handelwijze was ik ben er zelf getuige van geweest! een toestand, die aan een kleine revolutie grensde- Gelukkig kwam eén wijs stationschef tusschcnbeide. die den betreffende maatregel met een paar hartige opmerkingen on gedaan maakte en daarmee een hangemeen, dat beslist ontstaan zou zijn, verijdelde. OVIDIUS. Inderdaad, Purmerend is een stadje, dat, midden in het Waterland gelegen, een centrum is voor den handel en het punt waar vele boerengeslachten elkaar treffen. In de stoere koppen, die men daar aantreft, liggen de trekken vastgegroeid aan een eeuwenlangen strijd om het bestaan en de zorg voor gewas en vee. Dan is daar de dagelijksche markt, waar het gewonnene en geteelde te koop wordt aangeboden en waar het. profijt van den stedeling begint. Zoo helpen zij elkaar, de boer den stedeling en de stedeling den boer. Maar toen er jaren kwamen, dat de boer zijn gewas op de mestvaalt kon gooien en de varkens geen geld op brachten. toen moest hij. die de voed selvoorziening van het volk draagt alle dagen die de lieve God geeft behalve zijn zwaren dagelijkschen arbeid de moeilijkste prestatie van zijn bestaan leveren, n.1. zijn hand ophouden bij de regeering om een paar centjes van zijn volksgenooten-niet- boeren. En nu is daar de tUd, dat de stedeling in hooge mate van den immer zoo beklaagden boer afhankelijk is gewor den: en er zijn boeren, die zooveel gevoel in het taaie door den Noord- hollandsche regens en. winden ge streelde korpus hebben, dat zij .ver geten, dat er andere tijden waren, boerenmenschen die gevoel hebben voor de kinderen van hun Volk, het Volk, waarin zij wortelen sinds eeuwen en dat zij gediend hebben, dikwijls zonder te beseffen, hoe groot hun offer was aan hen, die hun arbeid ver achtten. De zelfbewuste, welbespraakte ste deling is thans in nood; en terwijl hij een armoedig gezicht zet. tracht hij den boer te vermurven, die zonder al die woordenrijkdom helpt, waar en voor zoover het hem mogelijk is. Maar met de nood van de stedeling steeg het aantal van hen, die uit dien nood profijt gingen trekken en die zich gingen verrijken aan het eigen volk, dat zij zeggen zoo lief te hebben. Zoo „hielpen" zij de eerlijke verdeeling van het voedsel in het honderd en zoo zijn zij er de oorzaak van dat de nood blUft. De markt te Purmerend is het tref punt. niet alleen van allen die door eerlijken arbeid aan den bodem zijn producten onttrekken en van hen. die door eerlijken koop handel drijven, maar eveneens van al diegenen, die rijk willen worden door uitzuiging. Reeds in Amsterdam doet zich de trek naar de Purmerendermarkt ge voelen. Op de Ruyterkade staan dui zenden op het trambootje te wachten. Zij zijn een groot deel van den dag onderweg om een maaltje eten op te scharrelen, tegen prijzen, die aan het ongelooflijke grenzen. Gerookte paling geldt reeds lang niet meer als volksvoedsel. Er is geen paling en er Is tóch paling voor 12, 15 zelfs 18 gulden een pond. Een schriel kippetje kost dertig gul den en de prijs van gelakte kinder klompjes bedraagt ƒ10,50 en dan ver dient de handelaar er nog niets aan, zoo bewéért hij. De heeren hebben pret, want ze kennen de ware metbode. Immers iedereen kan een controleur zijn en ze zyn niet zoo licht te van gen, deze zwarthandelaren. Op de neu zen van de kinderklompjes staat het woord „Holland", de naam van het land, waar het houten kinderschoeisel een derde deel van een arbeiders- weekloon kost. Een gladden controleur ia het ge lukt op een dag 4 koeien en een stier in beslag te nemen. De prijzen laten zich slechts raden. In een stil hoekje van een steeg wordt een pony verhan deld, een bescheiden trekkracht tegen een waanzinnigen prijs. N* het middaguur trekken de Am sterdammers en lieden uit de provin cie naar huis terug. Wie een dikke portemonnaie had, heeft veel te dra gen, en wie werkt voor zijn dagelljksch brood, gaat met een bos wortelen naar huis of met wat aardappelen in een tasch. Het vette dezer aarde is alleen voor hen. die weten, hoe men op het Volk parasiteert. De sjouwende ploeterende arbeider, de man die dagen van huis is om het brood te verdienen voor de kinderen van dit Volk want uit hen wordt het Volk In de toekomst, niet uit een kleine laag van profiteurs of uit een kleine groep van bezitters die man staat er weer eens naast. Wanneer wordt hier een eind aan gemaakt? Boeren, uw volk oraagi brood, vel en aardappelen scheurt grasland.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad Noord-Holland, Schager editie | 1944 | | pagina 1