WEEKBLAD
BERGEN
SCHOORL
VRIJDAG 8 MAART 1946 23c JAARGANG No. 10
DE RAAD PRAAT.
MEESTER PASCHA
JUBILEERT.
„HET LICHT IN DE NACHT''
DE PIONIERSCLUB
CORRESPONDENTSCHAP
LEESZAAL.
OUDERAVOND O.L.S.
VERENIGING VOOR
ZIEKENHUISVERPLEGING
„ST. JOANNES DE DEO".
„de> duitosJkoeeU"
Verschijnt !te Bergen en Schoorl c.a.
Abonnementsprijsf 2,60 per jaar
f 0,65 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,
Redactie en Adm.j: C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen
Haan's Boekhandel, Stationstraat
De Noodraad van Bergen kwam dezer
dagen in openbare zitting bijeen onder
voorzitterschap van den Wnd. Burge
meester den heer G. Lovink.
De voorz. wees er in zijn openings
woord op, hoe velen waren teleurgesteld
over de toestand na de vrede.
Men diende er echter rekening mee te
houden, dat na de vijf jaren oorlog niet
alles in enkele maanden kon worden her
steld. Spr. sprak de hoop uit, dat de
Raad de nodige kracht en wijsheid mocht
worden geschonken om in het belang
van Bergen werkzaam te zijn. Vervolgens
wijdde de voorz. enkele woorden aan de
nagedachtenis van den heer Macdonald.
Wil de Raad tweede
Kamertje spelen?
Uitvoerig werd van gedachten ge
wisseld over een verzoek van de gemeente
Standaardbuiten om adhaesiebetuiging
aan een adres aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, waarin er op aange
drongen wordt, als basis voor het ver
goeden van oorlogsschade de tegenwoor
dige prijzen en lonen te nemen en niet
die van 1940, zoals in het voornemen
der regering ligt.
De heer de Lange vindt, dat er niets
tegen is om adhaesie te betuigende
basis waarop de schade wordt vastgesteld
is voor gedupeerden zeer belangrijk. Spr.
acht basis 1940 onbillijk.
Weth. Miltenburg betoogt, dat een
en ander hier niet te ovérzien is, tevens
zullen eigenaars van oude huizen zonder
enige kosten hunnerzijds in het bezit
komen van een nieuw huis.
De heer de Lange maakt vergelijking
met de brandassurantie: niemand wordt
er ooit beter van.
Mr. Sluis meent, dat, wanneer de
Raad hierover gaat meepraten, het hek
van de dam is en in de toekomst alle
zaken van het parlement in de gemeente
raad zullen worden behandeld. De heer
Swaag betoogt, dat de basis voor
vaststelling der schade 1945 moet zijn,
desnoods met toepassing van percentages.
De voorz. is van mening, dat de Raad
tweede Kamer gaat spelen. De financiële
consequenties zijn z.i. niet te overzien. Dr.
Hemelrijk betoogt, dat deze zeker niet
voor rekening van de gemeente kunnen
worden genomen. De heer de Lange
vindt, dat het niet gaat om consequenties,
maar om de billijkheid. De heer De
Moei spreekt van een ereschuld.
Dr. Hemeirijk stelt tenslotte voor te
berichten, dat de Raad der gemeente
Bergen de wens uitspreekt, dat de Re
gering en de tweede Kamer i.z. de ver
goeding van oorlogsschade aan getroffenen,
de billijkheid zullen betrachten in die zin
dat de werkelijke schade vergoed wordt
voor zover de financiële toestand van
ons land dit toelaat.
Met dit voorstel gaat de Raad accoord.
Aangenomen wordt verder het voorstel
van B. en W. om het personeel van 't
G.E.B. in vaste dienst aan te stellen, te
rekenen vanaf 1 Januari 1946.
Tot lid der commissie van bijstand voor
het gemeentelijk slachthuisbedrijf wordt
benoemd de heer Moei (ter vervulling van
de vacature, ontstaan door het vertrek
van Mr. Korf).
De Raad besluit ter vervanging van
de geroofde brandspuit een nieuwe aan
te schaffen, een Austin-bellenwagen met
aangehangen tweewielige motorspuit.
Met het voorstel van B en W. om
dit jaar nog geen Kermis te houden, maar
te wachten tot 1947, kan de Raad zich
verenigen.
Bij de rondvraag worden dan nog ver
schillende kwesties besproken, als het
wegdek van de Kogendijk, de onvol
doende vervoergelegenheid, uitbreiding
der straatverlichting en dan sluit de voorz.
de vergadering.
Zilveren jubileum op de openbare
school.
„Vrijdag 1 Maart", aldus het onder
redactie van de leerlingen Janna Mulder,
Anneke Zoll, Ton Musch en Han Keizer
verschijnende maandblad, „De Bergense
school", „Vrijdag 1 Maart was het juist
25 jaar geleden, dat Meester Pascha voor
het eerst de Berger school binnenstapte.
Op school was het groot feest, 's Morgens
werd Meester Pascha, toen hij op school
kwam, door de hele school toegezongen
en 's middags hadden we een feest
middag op de zolder."
Hier op de zolder vierde de jubilaris
met echtgenote, zoon en Moeder te
midden van leerlingen, ouders en belang
stellenden zijn zilveren ambtsfeest. De
leerlingen zetten hun beste beentje voor
en werkten hun keurig verzorgd pro
gramma in vlot tempo af. Het werd een
bonte rij van zang, declamatie, toneel en
volksdansjes.
De jubilaris werd van alle zijden geluk
gewenst en er werden heel wat woorden
van waardering gesproken. Wethouder
Brak sprak namens het gemeentebestuur,
de heer Beets als oud-hoofd, de heer
Van der Meulen namens volksonderwijs.
Mw. Kloosterboer-Bijpost namens ouder
commissie en ouders, de heer Schekker-
man als hoofd der school, en allen
brachten den jubilaris hulde en dank voor
wat hij in de voorbije kwarteeuw voor
school en kind had gedaan en wensten
hem kracht en gezondheid toe om met
opgewektheid zijn weg te kunnen ver
volgen.
Natuurlijk ontbrak het niet aan zicht
bare blijken van waardering, een cadeautje
hoort er nu eenmaal zo bij. Alleen het
gemeentebestuur had gemeend met lege
handen te moeten komen!!! Wel even
een pijnlijke teleurstelling voor ouders
en kinderen. Later kwam de wethouder
nog aandraqen met een schilderstuk van
Roggeveen
„Stilzwijghen is een quaat, dat erger bijt
dan spreecken", heeft Vader Cats ge
zegd. Laten we er daarom verder over
zwijgen.
Het werd voor den jubilaris en fam.
een dag om niet spoedig te vergeten.
„Ik vergat nog te vertellen," aldus de
speciale verslaggever van „de Bergense
school", dat we ook getracteerd zijn en
dat was heus niet het minste nummer
van het programma."
DE ARBEIDERSTONEELVER.
met
De A.T.V gaf voor een eivolle zaal
een uitvoering van „Het LichtindeNacht",
toneelspel in vijf bedrijven van Inte
Onsman.
Dit tendenz-stuk, dat speelt in de
zomers van 1914 en 1916, is een vlammend
protest tegen de oorlog.
Toen in 1914 na het pistoolschot van
een Serviër in Duitsland de mobilisatie
werd gelast, trof dit ook het huis van
den blinden Balke: z'n zoon Heinrich
trok als zo velen ten oorlog. Waarvoor
gingen ze vechten? Als het „hoog bevel
komtZijn broer Frits een mismaakte,
een overtuigd pacifist, wil geschillen be
slecht zien door een internationale recht
bank, strijdt voor mensenwaarde en broeder
schap, en steekt zijn mening niet onder
stoelen en banken. Maar wat geeft het
om in je eentje tegen de stroom op te
willen! Zijn omgeving beschouwt hem
als een landverrader, hij wordt gearres
teerd en H/2 jaar opgesloten.
Bij zijn terugkeer is er in zijn woon
plaats wel iets veranderd, maar toch
voelt hij nog, dat je niet je mening mag
uiten op verbeurte van je brood. Bukken,
bukken, altijd bukken en je mond houden
Als dan de broer terugkeert, blind als
de Vader, en het nijpende gebrek dreigt
schijnt het een ogenblik, dat deze jonge
man ook zal moeten bukken. Maar er
komt uitkomst, hij zal zijn strijd voor
mensenwaarde en broederschap kunnen
voortzetten, zal zijn stem, zoals hij het
bescheiden uitdrukt, een zucht mede zijn
in de storm van vernieuwing, die zal
waaien over de verwoeste velden.
Door het hele stuk loopt een roman
d'amour. Beide broers hebben liefde op
gevat voor de flinke Greta, die tenslotte
haar hand schenkt aan den blinde, om
voor hem te zijn, wat Moeder Martha
was voor den blinde Balke, „een licht
in de nacht".
A.T.V. kan met voldoening op deze
uitvoering terugzien. Vooral H v Zanten
als Frits, Mw. v. Zanten-Burger a!s Greta
en Mw. Smit-Hart als Elsje dwongen
bewondering af door hun fraai spel. Na
dit vaak ontroerende spel, na dit vlammen
de protest, zochten velen weer vergetel
heid bij dedans.
Vrijdagavond werd de Pioniersclub
geopend in de voor dit doel door den
heer en mevrouw Hovenier bereidwillig
afgestane zaal op de hoek van de Rus-
senweg. Door samenwerking van een
comité uit onderofficieren en soldaten,
waaronder een afstammeling van den
groten Romeinsen geschiedschrijver Liviüs,
(59 v. Chr. 17 na Chr.j, de springlevende
jongeman uit St. Michelsgestel, sergeant
Livius, en enige burgers, Mw. Taets van
Amerongen-van Reenen, en de heren Ds
Bierman en Kapelaan Plouvier is hier tot
stand gekomen, waaraan behoefte bleek
te bestaaneen verlengstuk van de huis
kamer, een plaats waar de huiselijke sfeer
heerst, waarnaar een ieder kan verlangen.
De commandant van de tweede comp.
Pioniers, majoor Lamberts, was zo vriende
lijk ons het een en ander te vertellen
van deze troepen, waarmee Bergen zo
zoetjes aan al verschillende ervaringen
heeft opgedaan, prettige en minder prettige.
Prettige, als de Pioniers op hun ontvang-
avonden optraden als gastheren, minder
aangename, als zij bij het opruimen van
versterkingen, onze ruiten vernielden.
De tweede compagnie Pioniers dan,
werd in Januari 1945 in Brussel opgericht
met jongens uit de zuidelijke provincies,
bevrijde ondergedokenen, enz. en ingedeeld
bij het 1ste Britse legercorps, wat als een
onderscheiding werd beschouwd. Door
Brabant en Limburg werd opgetrokken
naar Rijnland en Westfalen. Via Twente
keerde men terug naar Nijmegen en later
naar Rotterdam, enz. Bergen is sedert de
oprichting nu al de 15e standplaats. Wat
de naam betreft? Men heeft te denken
aan het Engelse begrip van pioniers, het
zijn „werksoldaten", die niet in de eerste
linie gebruikt worden.
Thans houden zij zich bezig met het
bouwen van barakken te IJmuiden voor
de Duitse krijgsgevangenen, die daar nog
in burgerhuizen zitten en verder, merkt
de commandant al lachende op, houden
ze zich hier onledig met ruiten kapot te
maken. Het opruimen van versterkingen
is nodig om verzakkingen en storingen
aan gas- en waterleidingen te voorkomen.
Van de 280 man, die de compagnie
oorspronkelijk telde, zijn intussen ruim
100 man naar Indië vertrokken. Tenslotte
wees Majoor Lamberts ons nog op een
drietal typische verschillen met vroeger:
kleding, voeding en verhouding tussen de
rangen staken gunstig af bij het oude.
Wat de kleding betreft, is alles van de
zelfde stof gemaakten de voeding staat
qualitatief op hoger peilontbijt met pap
en wittebrood, 's middags aardappels, vlees
en groente enz. De belangstelling van
officieren en onderofficieren voor niet-
dienstaangelegenheden is tegenwoordig
groter dan vroeger voor de oorlog, ze
bemoeien zich meer met de persoonlijke
aangelegenheden van de manschappen.
Wat de geestelijke verzorging betreft?
Doordat de pioniers verspreid zitten, vindt
men geen baat bij aalmoezeniers, maar
is men aangewezen op de welwillende
medewerking met plaatselijke geestelijken,
hier Ds Bierman en Kapelaan Plouvier.
's Avonds in de gezellige zaal riep de
commandant zijn mannen toe„beschouwt
deze club als uw huiskamer en doe daar
geen dingen, die je thuis niet zoudt doen".
Opdat de pioniers zich geen vreemde
ling in Jeruzalem zouden voelen, hield
Ds Bierman een causerie over Bergen en
gaf aan de hand van „De heerlijkheid
Bergen' door M. van Reenen-Völter, een
overzicht van Bergens verleden, zijn ge
woonten en gebruiken. Met grote aan
dacht beluisterden de jonge mannen o.m.
het versje, dat vertelt van vrijage in het
platte boerenland en ze zullen er zeker
hun voordeel mee doen. De avond werd
verder genoeglijk doorgebracht met zang,
muziek en goochelen. Een koortje van
onderofficieren zong, aan de piano begeleid
door Mw. Taets van Amerongen, het
liedje van de Bergenaar, serg. v. d. Heide
bracht enige fraaie zangnummers ten ge
hore, de twee sterren uit de Amsterdamse
accordeonclub Insulinde verzorgden het
instrumentale gedeelte van dit concert en
prof. Remidol was de hele zaal te slim
af met zijn heksentoeren. De commandant
was royaal met het geven van een uurtje
extra-permissie, zodat 't klokje van midder
nacht al geslagen had voor allen hoogst-
voldaan hun krib weer opzochten.
Het is voor vele leden van de Open
bare Leeszaal te Alkmaar, die in Bergen
wonen, een groot bezwaar, dat zij steeds
naar Alkmaar moeten om daar hun boeken
te ruilen. Daarom is het zeer gewenst,
dat de gelegenheid tot ruilen weer in
Bergen wordt opengesteld. De heer
A. Pascha, Russenweg 4, heeft zich
daarom bereid verklaard wederom een
Correspondentschap op zich te nemen.
Bij voldoende belangstelling kan men
daar dan eenmaal per week boeken
brengen en ze de volgende dag terughalen.
Wegens de slechte financiële omstan
digheden van de Leeszaal moeten de
frankeerkosten van de boekenkist door
de leden, die daar gebruik van willen
maken, gezamenlijk worden betaald. Deze
kosten zijn zeer gering, zodat het voor
niemand een bezwaar behoeft te zijn aan
de heroprichting van het correspondent
schap mede te werken. Daarom richten
wij een dringend verzoek tot alle Berger
leden van de Alkmaarse Leeszaal zo
spoedig mogelijk hun naamkaartje te
zenden aan den heer Pascha, ten teken
dat zij van het correspondentschap ge
bruik wensen te maken.
Maandag 18 Maart wordt de derde
Ouderavond gehouden, waar de Heer
Schekkerman, Hoofd der School, zal
spreken over het onderwerp „Waarheen
Uw kind, na de zesde klas".
Maandagavond hield bovengenoemde
vereniging haar eerste vergadering na de
bevrijding, in café Slijkerman te Catrijp.
Tijdens de bezettingsjaren is er stil
doorgewerkt, zonder aandacht aan de
verschillende bepalingen te schenken, met
het resultaat, dat alles goed is verlopen,
zonder de kas te hebben moeten afstaan.
De rekeningen van den penningmeester,
den heer J. Delis Sr., werden nagezien
door de heren J Kaandorp en N. Klever
laan en in orde bevonden.
De contributie werd weer bepaald op
f2,per jaar, terwijl er de nadruk op
werd gelegd, dat men kinderen, die 16
jaar zijn geworden, direct als lid moet