WEEKBLAD
BERGEN
Alle hout is geen brandhout
SCHOORL
VRIJDAG 14 MAART 1947
24e JAARGANG No. 10
WERVINGSACTIE
VOOR MIJNPERSONEEL
Het Nederl. Mijnbeheer roert
de grote trom. De heer P. Gijzen
trekt als vertegenwoordiger het
land door om overal als 'n tweede
Rattenvanger van Hameln, nu
niet ratten en jongens en meisjes
uit de huizen te lokken met zijn
zilveren fluit, maar om de jonge
mannen te bewegen hem te volgen
naar het mijndistrict in Zuid-
Limburg, om Nederland te redden
uit de kolennood.
Heb je geld, dan doe je won
deren, zegt een bekend rijmpje,
nu zou het moeten luidenheb je
kolen, dan doe je wonderen. Met
kolen koop je hout uit Zweden,
voor kolen krijg je glas uit België,
heb je kolen dan kunnen stenen
en dakpannen voor de weder
opbouw gemaakt worden.
Handel en scheepvaart roepen
om kolen, de industrie wacht op
kolen, land- en tuinbouw zouden
gebaat zijn met kolen, dan kon
de stikstoffen fabriek te Lutterade
weer kunstmest leveren.... Alles
schreeuwt om kolen. Er zijn kolen
genoegin Zuid-Limburg is een
ontginbare voorraad aanwezig
van ongeveer één milliard ton
(1 ton 1000 kg), genoeg voor
70 jaren. In 1938 leverden onze
mijnen 13 millioen ton van de
15 millioen die er toen verbruikt
werden. In 1946 bedroeg de
productie slechts 9 millioen ton.
Vanwaar die voor ons zo nood
lottige daling? Als eerste oorzaak
noemde de heer Gijzen de terug
gang van het aantal arbeiders
door het uitvallen der buiten
landers en dan besloot de mijn
industrie-raad het jaagsysteem af
te schaffen en niet meer te vergen
dan 80 °/0 van de topprestatie
in 1938.
Hoe uit de moeilijkheden te
komen, hoe de productie op te
voeren? Door werving van
arbeidskrachten en het aanbrengen
van technische verbeteringen.
De vreemdelingen ziet men
liever niet terug en onze "eigen
mensen? Er was een tijd, dat de
boeren uit Limburg het mijn
werkersberoep vreesden en ver
achtten, dat zelfs de werklozen
uit de Maastrichtse fabrieken pas
in uiterste nood. „Kaölpötters"
werden. De afwijzende houding
van het publiek vindt zijn oorzaak
in een verkeerde voorstelling van
het bedrijf.
Onze mijnbouw is de meest
moderne en best geoutilleerde van
Europa, onze lonen en werktijden,
de gehele sociale voorziening
steken zeer gunstig af bij andere
mijndistricten.
Uitvoerig lichtte de heer Gijzen
zijn hoorders in omtrent lonen,
werktijden, vacantieregeling, voor
uitzichten, pensioenen enz. enz.
De beelden op het witte doek
gaven een goede voorstelling van
het hele interessante bedrijf.
Spreker eindigde zijn duidelijke
uiteenzetting met de jonge mannen
uit te nodigen gevolg te geven
aan de oproep om ons land uit
de nood te helpen, elke gemeente
een man of zes gemiddeld en
Holland is uit de last.
De heer L. Bandsma, Gew.
Arbeidsbureau Alkmaar wees er
op, dat deze wervingsactie niet
de voedselvoorziening in gevaar
mag brengen, reden waarom
werkkrachten uit land- en tuin
bouw geen plaats zullen vinden
in het mijnbedrijf.
Na afloop meldden zich enige
jonge mannen aan voor plaatsing.
Voor het bekomen van verdere
inlichtingen en aanmelding werd
verwezen naar het Gew. Arbeids
bureau te Alkmaar.
Deze winter werd te Bergen
eenpractische snoeicursus gegeven,
onder deskundige leiding der Ned.
Heidemaatschappij.
Aan deze cursus werd deelge
nomen door tuinlieden, hoofden
van beplantingen, van Rijk,
Provincie en Gemeente, uit alle
delen van dit gewest.
Bergen was ditmaal de uitver
koren plaats ter bestudering der
laanbomen, welke door deskun
digen met cridsche ogen werden
bekeken. Na een rondgang door
de lanen van Bergen te hebben
gemaakt, werd door de leiders
vastgesteld dat de laanbomen in
Bergen alle critiek konden door
staan en ten voorbeeld werden
gesteld aan allen, die te maken
hebben met beplantingen.
ons prachtige bomen nagelaten;
b.v. onze bekende oude lindeboom,
de eeuwenoude kastanjes bij
Kunsthandel Hopman en de
Rustende Jager, de oude iepen
boom voor het Museum en daar
achter de zeldzame groep iepen
van drie. Ook niet te vergeten
de mooi gevormde beukenboom
aan het eind van de Burgem.
Lovinklaan.
Eén is er echter die alles over
treft door zijn machtige kroon,
n.l. die aan de. Duinweg; een
greep uit velen.
Bergen bezit prachtige oude
karakteristieke bomen, waarover
allen die deze cursus meemaakten
opgetogen, maar niet minder
jalours waren. Hebben de Berge-
naren deze bomen wel eens
Men was het er algemeen over
eens dat Bergen iets aparts is op
dit gebied en dat het natuurlijke
karakter der bomen niet door
overdadig snoeien is verknoeid.
Er zijn gevallen waarin de
natuurlijke groei der bomen
hinderlijk is voor de bewoners.
Hierin verbetering te brengen
moet worden beschouwd als een
operatie, hetgeen met veel zorg
en inzicht moet geschieden, wat
jammer genoeg niet door alle
Bergenaren wordt begrepen. Velen
vinden het wegzagen van takken
en mishandelen van bomen iets
heel gewoons. Sommigen gaan
nog verder; als die het voor het
zeggen hadden stond er in Bergen
geen boom meer.
Stel U voor: „Bergen zonder
bomen," zoals b.v. Enkhuizen
waarin de prachtige gordel van
iepenbomen rond de zeedijk is
verdwenen. Zo ook de mooie
polderbeplanting in verschillende
delen, langs wegen en in plaatsen,
van West-Friesland. Ook de
plaatsen Heiloo en Castricum zijn
er kaal afgekomen. Het zal jaren
duren voordat deze leegte weer
is aangevuld.
De bevolking der steden is
steeds groeiendede trek naar
onze recreatie-oorden zal daardoor
gestadig toenemen. In verband
hiermede dienen wij te béseffen
dat het ons aller belang is de
beplantingen als een kostbaar
bezit te bewaren en te onder
houden.
Zo zijn er in Bergen alreeds
bomen geplant met het doel in
de toekomst het dorpse karakter
te bewaren door o.a. op drie
sprongen solitairbomen aan te
brengen, evenals de planter J.
Studler van Surck het 300 jaar
geleden deed.
Onze oude Bergenaren hebben
aandachtig bekeken? Beseft men
wel voldoende hoe weinig
plaatsen zo rijk zijn als ons
dorpje aan de Duinenrand. S.K.
INZICHT-UITZICHT
Als eerste spreker in deze
cyclus sprak de heer R. A. Kuin
over „Rondom de gewone mens".
Inleider begon met het doel
van deze cursus uiteen te zetten,
waarbij hij tot de conclusie kwam,
dat verschaffen van inzicht nood
zakelijk was, om de gewone
mens, de kernmens, zoals hij met
een ander woord hem zou willen
noemen, te brengen tot het uit
zicht, dat deze mensheid, die zijn
houvast heeft verloren of dreigt
te verliezen, nodig heeft om niet
onder te gaan in een geestelijk
nihilisme.
De mens is een ingewikkeld
wezen en door de eeuwen heen
hebben wijsgeren hem zo gezien
en getekend: Volgens de oude
Griekse wijsgeren is de mens
„goed", „goddelijk", een „sociaal
wezen". Andere waarderingen
vinden we ookDe mens is „een
goede bekwame zondaar" of
„tot alle kwaad bereid". Volgens
Thomas a Kempis een „vat vol
tegenstrij digheden'
Inleider wil zes eigenschappen
noemen, die twee aan twee
eikaars tegendelen zijn: De ik-
drift en het sociaal gevoel, de
rede en de intuïtie, het schuld
besef en het geluksverlangen.
Uitvoerig staat spreker stil
bij deze eigenschappen, die in
elk van ons in meerdere of
mindere mate aanwezig zijn. Bij
een onevenredigheid van de
beide tegengestelde grootheden
ontstaan spanningen, die de har
monie verbreken. De oneven
wichtigheid van de mens doen
hem de vlucht nemen naar sferen
waar hij het onbevredigd ver<
langen naar geluk, naar innerlijke
rust hoopt te stillen en hij vlucht
in de dancings, de bioscoop,
de alcohol, hij wordt voetbal
maniak of devote aanbidder van
allerlei „bonte treinen", hij gaat
op in de massa", zoekt zijn heil
in de kerk als oorlogsverschijnsel
zeer sterk of vervalt tot een
algeheel geestelijk nihilisme.
Spreker ziet het grote gevaar
voor onze samenleving in het
ontkennen van de persoonlijkheid
en meent, dat een zich verdiepen
in de waarde van de mens nood
zakelijk is voor het redden der
beschaving. Inzicht alleen is niet
voldoende, maar wij moeten elkaar
helpen het uitzicht te veroveren
op een wereld, waarin de
innerlijke rust en harmonie ver
worven worden, die nodig zijn
om een mens tot volle groei te
doen komen.
Moge deze cyclus daaraan
meewerken.
De tweede inleiding over „Ge
zinsleven en Gezinssfeer' wordt
gehouden op 15 Maart door B.
G. L. de Wilde-Konczalski.
Zie advertentie.
J. C. TENGBERGEN
TEN GRAVE GEDRAGEN
Met het plotselinge overlijden
van den heer J. C. Tengbergen
is weer een bekend figuur van
ons heengegaan. Donderdag
middag werd het stoffelijk over
schot op de Alg. Begraafplaats
aan de schoot der aarde toe
vertrouwd. Velen waren gekomen
om nog een laatste afscheid te
nemen van den thans ontslapene.
Ds. Bierman wijdde gevoelvolle
woorden aan de nagedachtenis
van den overledene en sprak
woorden van troost en be
moediging tot de zwaar getroffen
weduwe. De heer J. Kleene sprak
namens N.V.H. en U.V.V.
woorden van dank en grote
waardering tot den oud-voorz.,
die men in beide verenigingen
zo zeer zal missen. Kolonel
Rutgers van der Loeff riep den
oud-collega nog een laatst vaar
wel toe, evenals de heer Gom-
lag, die nog eens terugdacht aan
het vele goede werk uit de tijd
van de illegaliteit.
Een neef dankte namens de
familie allen voor de laatste eer
aan den overledene bewezen.
Hij ruste in vrede!
MOTET- EN MADRIGAAL
VROUWENKOOR
Donderdag 20 Maart, 's avonds
om 8 uur, hoopt bovenstaand
koor onder leiding van Corn.
Jonker een concert te geven in
„De Rustende Jager" te Bergen.
Onder de bezielende leiding van
den dirigent en met medewerking
van de solisten kunnen wij ver
wachten dat dit een avond van
muzikaal genot zal worden.
BERGER
LUCHTVAARTCLUB
In Juni 1946 besloten enige
jongeren uit Bergen tot de op
richting van een jeugdluchtvaart
club. Deze club heeft tot doel
het zweefvliegen, maar daarnaast
ook alle andere takken van lucht
vaart te bevorderen en daardoor
de luchtvaartgezindheid in Bergen
en omgeving groter te maken.
Onder leiding van den actieven
voorzitter Chr. Ivangh, bloeide
de club spoedig op en mocht
zich verheugen in de belangstelling
van velen. Na nog geen jaar
bestaan te hebben komt de
Berger Luchtvaartclub reeds uit
op een tentoonstelling van be
tekenis, die onder auspiciën van
de Zaanse zweefclub in de Koren
beurs te Alkmaar gehouden wordt
(zie ook de advertentie in dit
blad).
Wij hopen, dat vele inwoners
uit Bergen hun belangstelling
zullen tonen en dit streven van
de jeugd zullen steunen.
JUBILEUMCONCERT
Ter gelegenheid van zijn 20-
jarig bestaan gaf Schoorl's Ge
mengd Koor onder leiding van
Corn. Jonker een schitterend
concert met medewerking van
Tanny v. d. Garde, sopraan,
Henk Kroes, bariton, Nico Akker
man, piano en een strijkorkest
van het Residentieorkest.
De Rattenvanger van Hameln
lokte de jeugd met zijn toverfluit
uit de huizen, vertelt een bekend
sprookje, eenzelfde magische
kracht schijnt uit te gaan van
de dirigeerstok van Corn. Jonker;
als Schoorl's Gemengd Koor
concerteert, loopt heel Schoorl
uit, de wegen mogen onbegaan
baar zijn, er mag een paar voet
sneeuw liggen, Schoorl trekt
naar De Rustende Jager en vult
daar de zaal tot het laatste plaatsje,
ook al ontbreekt daar de trek
pleister „Bal na".
Het concert werd geopend met
een tweetal composities van
Mozart: „Ave Verum", dat de
gedachte voert naar Golgotha en
„Laudate Dominum", waarvan
het „Ere zij God, den Vader,
den zoon en den H. Geest in
alle eeuwigheid" met het jubelende
„Amen" van de sopraansoliste
een machtige indruk maakte.
Even bleef het stil na het ver
klinken van de laatste toon, toen
week de spanning en gaf het
publiek met een hartelijk applaus
uiting aan zijn ontroering.
Nadat de sopraan „A questo
seno" van Mozart had gezongen
en de bariton „Ombra Mai Tu"
en „Arioso" van Handel, waar
van vooral het laatste zeer ge
waardeerd werd, kwam het hoofd
nummer van deze avond: „Mir-
jam's Siegesgesang" van Schubert.
In ademloze spanning volgde
het publiek het hele gebeuren,
zoals dat beschreven is in Exodus.
Het zag de zee zich openen
voor de Joden, zag met angst en
vrees de achtervolgers naderen,
hoorde het Sauseln, Wehen,
Murmeln, Dröhnen" van de
zich weer sluitende wateren en
vernam met ontzetting hoe de
Pharao met zijn legerscharen hun
graf vonden in de golven. Dan
volgde het machtige slot: „Gross
der Herr zu allen Zeiten, heute
gross vor aller Zeit". Met een
tot een ovatie aangroeiend applaus
bracht het opgetogen publiek
hulde aan directeur, koor, soliste
en orkest.
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 16*1, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen
Haan's Boekhandel, Stationsstraat
Telefoon 2452
dc dumsbxek"
Verschijnt te Bergen en Schoorl c.a.
Abonnementsprijsf 2,60 per jaar
f 0,65 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,
JV :S 'i':
CORN. JONKER
de begeesterende dirigent
