99
99
„De duinstteek"
MAANDAGJ29 DECEMBER 1947
24c JAARGANG No. 51
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Uitgever, Verslaggever, Colporteur en
Technisch personeel van
wensen alle lezers een gelukkig en voorspoedig 19 4 8
BERGEN
BELGISCH-NEDERLANDSE
DAG
voor land- en tuinbouw op de
V olkshogeschool
Zaterdag zaten op de Volks
hogeschool De Zandhoeve Hol
landers en Belgen broederlijk
naast elkaar rond de met Zwart-
Geel-Rode en Rood-Wit-Blauwe
vlaggetjes versierde tafels om
zich te verdiepen in de problemen,
die samenhangen met het Neder
lands-Belgisch-Luxemburgs tol
verbond.
Na een kort inleidend woord
van de heer Guermonprez, direc
teur der V.H., voerden achter
eenvolgens een drietal deskundigen
't woord.
,Mr B. Biesheuvel, secr. van
de Stichting van de. landbouw
voor buitenlandse aangelegen
heden, trad op met het onder
werp „De betekenis van de Ned.,
Belgische en Luxemburgse samen
werking voor de landbouw". De
gedachte aan samenwerking is
niet nieuw, aldus deze spr. en hij
wees in dit verband op 1815,
op de Oslo-overeenkomst in '30,
en -op het tractaat van» Ouchy
in 1932. De tijd was er echter
internationaal niet rijp voor.
Er zijn verschillende vormen
van samenwerking te onder
scheiden een douane-upie, waar
bij een gelijk tarief voor invoer
rechten is vastgesteld en vrijstelling
van invoerrechten tussen beide
landen, een tolunie, waarbij ook
accijnzen enz. vervallen en een
economische unie, waarbij de
grenzen volkomen vervallen.
Wij staan momenteel aan de
vooravond van een douane-unie.
Waarom is een unie gewenst?
Handelsbelemmeringen worden
weggenomen, het afzetgebied van
beide landen wordt vergroot,
ieder land kan zich toeleggen óp
de productie, waartoe de grond
het meest geschikt is,het komt
een rationele arbeidsverdeling ten
goede, een groot bloc van 20
millioen mensen is van groter
belang bij optreden tegen de
buitenwereld, en dan, de wereld
groeit naar elkaar toe.
Als voorwaarde voor vrucht
bare samenwerking noemde spr.,
dat in beide landen eenzelfde
prijzen- en loonpolitiek gevolgd
wordt. Wat de samenwerking
speciaal voor de landbouw be
treft werd er op gewezen, dat
de landbouw in West-Europa
enkele karaktertrekken gemeen
heeft. Het kleinbedrijf is- over
heersend in ons land, 62 pet. van
de bedrijven minder dan 10 ha.
(beslaande een derde van de cul
tuurgrond). Voor België zijn deze
cijfers 86 pet., beslaande 50 pet.
van de totale oppervlakte vatn
de cultuurgrond. Als oorzaak
werd genoemd de grote be
volkingsdichtheid. De West-
Europese boer leeft in moeilijke
omstandigheden, vooral als straks,
naar verwacht wordt, de wereld-
prijken dalen. Gevolg van dit
alles is een defensieve positie van
België en Nederland, de land
bouw heeft bescherming nodig.
De oppervlakte van het bouw
land bedroeg in 1946 in België
865.000 ha., in Nederland 1100.
000 ha., voor weiland bedroegen
de cijfers resp. 765.000 ha en
1200.000 ha. Onze veehouderij
is daardoor belangrijk groter en
de Belgen vrezen, dat hun land
met zuivelproducten zal worden
overstroomd, nu ons historisch
afzetgebied in Duitsland en
Engeland is verloren. Groeps
belangen zullen echter moeten
wijken voor het algemeen be
lang. Grote verschillen bestaan
in beide landen wat de bescher
ming betreft. Gedwongen pro
ductiebelemmeringen kent men
niet bij onze zuiderburen.
Vóór de grenzen kunnen weg
vallen zal men in beide landen
eenzelfde politiek moeten volgen.
In de overgangstijd zullen be
palingen gelden omtrent minimum
prijzen van hetgeen geïmporteerd
wordt, terwijl er ook niet on
beperkt zal mogen worden inge
voerd.
Wat de industrie betreft wees
spr er op, dat in België de in
dustrie een grotere plaats in
neemt, maar dat toch de Neder
landse industrie zich snel ont
wikkelt.
Op deze inleiding volgde gen
levendige gedachtenwisseling, die
vele zaken nog wat duidelijker
maakte en waarbij ook gewezen
werd op de noodzakelijkheid van
een gezamenlijk zoeken naar een
oplossing van de vele problemen,
die opdoemen.
7 maanden samenwerking
op tuinbouwgebied
Ir.Henkes, secr. vandeNederl.
Fruittelers Organisatie uit Den
Haag, zette de betekenis van de
Hollands, Belgische en Luxem
burgse samenwerking voor de
tuinbouw uiteen. Ofschoon het
ook in de tuinbouwsector wemelt
van voetangels en klemmen, is
de toestand toch even anders.
Beide landen kunnen elkaar aan
vullen: wij exporteren groenten,
bloembollen, tuinbouwzaden en
snijbloemen, de Belgen hebben
uit te voeren azalea's (Gentse
cultures), groenten als witlof en
Mechelse bloemkool en kersen.
Er zijn bezwaren: in ons land
kent men teeltbeperking in
groententeelt, in België niet, wat
het niet denkbeeldige gevaar kan
brengen, dat Nederlanders naar
België gaan kweken. Een ander
bezwaar is de importpolitiek in
België: de daar ruimschoots ge-
importeerde zuidvruchten zouden
hier de fruitprijzen drukken. De bij
ons geldende regels om aan de
veilingen niet beneden een be
paalde prijs te verkopen, zouden
waardeloos worden zolang onze
buren niet eenzelfde politiek
volgen.
Intussen is in de tuinbouw
sector de eerste daad van samen
werking een feit geworden. Om
te voorkomen, dat de vrije uit
wisseling van producten mprkt-
bedervend werkt, zijn minimum
prijzen vastgesteld, waarvoor is
ingesteld een commissie, waarin
voor elk land twee leden zitting
hebben, een van de regering en
een uit het bedrijf. Spr. gaf een
paar sprekende voorbeelden van
de problemen, waarvoor deze
commissie zich soms geplaatst
zag. Als resultaat van 7 maanden
economische samenwerking kon
worden geboekt een export naar
België van 135 millioen francs en
een import in Nederland van
135 millioen francs.
De export van Nederland naar
België bedroeg: verse groenten
(vooral uien en kool) 94 millioen
fr., sierproducten en bloembollen
28 millioen fr., tuinbouwzaden
6,5 millioen fr., conserven 6 mill,
fr. Geïmporteerd werden in Neder
land uit België: har(d fruit 15
millioen francs, zacht fruit (voor
al kersen) 50 mill, fr., witlof 8,5
mill, fr., sierteeltproducten (aza
lea's) 45 mill, fr., diversen (o.m.
vruchtenpulp) 15 millioen.
Ofschoon zich heel wat moei
lijkheden voordeden, heeft alles
toch bevredigend gewerkt. Wan
neer beide landen één lijn volgen
wat teeltbeperking betreft en de
organisatie in beide landen uni
form wordt geregeld, dan zal de
economische samenwerking in de
tuinbouwsector te verwezenlijken
zijn. Misschien zal in de toekomst
een bepaald centrum, bijv. Bos
koop, dat 't zelfde doet als Gent,
moeten verdwijnen, maar, aldus,
eindigde spr. zijn met grote aan
dacht gevolgde uiteenzetting, dat
moet worden geaccepteerd.
Het plattelandsleven
in België
In een rede tintelend van
humor, schetste Ir. R. Ceuppens,
Wezembeek (Belgë), landbouw
ingenieur, verbonden aan de
Belgische Boerenbond, „het leven
op het platteland in België."
De plattelandsbevolking, voor
het merendeel Katholiek (99 pet.)
uit traditie, bestaat meest uit
boeren. Het economische leven
hangt nauw samen met de land
bouw. Van de 3 mill, ha zijn
er 195Ö.000 ha. bouwland, 500.
000 ha. bos, 124.000 ha. woeste
grond en 90.000 voor straten,
kanalen enz. Het bouwland kan
niet uitgebreid wordenontbossing
zou de waterhuishouding in de
war sturen, de woeste gronden
zijn niet in cultuur te brengen.
De boer is aangewezen op in
tensieve cultuur, hard werken,
rationele cultuur, 91 pet. van het
aantal bedrijven wordt gedreven
op 1 tot 5 ha., 6,5 pet. behoort
tot de middelmatige bedrijven
van 5-20 ha. Slechts 2,5 pet. is
groter dan 20 ha.
België is dus een land van
kleine en middelmatige bedrijven.
90 pet. van de werkkrachten
wordt niet gesalarieerd. Ouders,
kinderen en familie maken deze'
familiebedrijven productief door
hard werken: men werkt voor
eigen zaakVele kleine bedrijven
nemen hun toevlucht tot het
telen van tuinbouwproducten,
waarbij ze de afvalproducten
valoriseren als voeder voor
koeien en varkens. Zo ontstaat
de combinaitg groentebedrijf en
melkbedrijf.
Geleide economie zou, aldus
spr., in België heel voorzichtig
moeten worden aangepakt, de
organisatie zou het meest ge
schikte lichaam daarvoor zijn.
Wat het culturele betreft,
ongeletterden zijn er op den
buiten niet meer, de ontwikkeling
stijgt.
Bij de gedachtenwisseling, die
op deze causerie volgde, werd
nog medegedeeld dat 41 pet.
van de bedrijven eigen bedrijven
zijn en de overige 59 pet. pacht
hoeven.
Het Raadslid Broersma schrijft
AAN DE RAAD DER
GEMEENTE BERGEN (Nh.)
Ondergetekende, lid van Uw
Raad, neemt bij deze de vrijheid
het volgende onder Uw aandacht
te brengen:
Gezien het feit, dat sedert Mei
1940 de aanbouw van woningen
practisch geen voortgang heeft
gehad, daarentegen de Duitse
Weermacht tijdens de bezetting
talloze huizen heeft doen slopen,
is het vanzelfsprekend, dat er 'n
schrikbarend tekort aan woon
ruimte is ontstaan. De situatie is
thans zo, dat wij reeds kennen:
Ruim 200 gevallen van samen
woning.
Rond 90 zomerwoningen, per
manent betrokken, terwijl
Ongeveer 90 familie s, vóór
de évacuatie te Bergen woon
achtig, bij gebrek aan woonge
legenheid elders verblijven.
Samen 380 gevallen, waarin
niet op regelmatige wijze in de
huisvesting kon worden voorzien.
Aannemende, dat-er momenteel
verschillende gezinnen in Bergen
verblijven, die bij gebrek aan
woonruimte zich niet kunnen
vestigen, waar zij behoren, kan
het tekort aan woningen toch
zeker veilig nog op rond 300
stuks worden gesteld. En waar
het nu eenmaal in de menselijke
natuur schijnt te liggen, dat men
zich keert tegen de zijde van de
minste weerstand, is het vanzelf
sprekend de z.g. kleine man, die
de dupe wordt van deze wan
toestand. Het is vrijwel regel
geworden, dat woningzoekenden
worden ondergebracht bij arbei
ders of kleine zelfstandigen, die
uiteraard toch al geen kamer te
veel hebben, terwijl de meer
gegoeden niet de minste moeite
wordt berokkend. Dit verwekt
grote ergernis en mag zo niet en
kan zo niet voortgaan.
Zeker, ook de gemeente Bergen
heeft de aanbouw van woningen
ter hand genomen. Dit jaar zijn
er zes, zegge zes woningen bij
gebouwd. Over twaalf andere
wordt er reeds ruim een half jaar
onderhandeld met de dienst voor
de wederopbouw. Men is echter
nog niet tot overeenstemming
kunnen komen. *De hierbedoelde
dienst is als bekend niet bereid
zijn toestemming tot de bouw te
geven, zolang de prijs per kubieke
meter uitgaat boven die, welke
in Juni van dit jaar nog geldende
was, terwijl toch die hogere kosten
een rechtstreeks gevolg zijn van
eigen optreden. Immers, tefwijl
de bouwnijverheid een paar jaar
heeft gewacht op opdrachten,
werd in Juli van dit jaar plotse
ling tot de aanbesteding van zo'n
groot kwantum woningen over
gegaan, dat de markt was over
voerd en men aannemers en
bouwvakarbeiders tekort kwam.
Momenteel is het weer mate-
riaalschaarste, die de zaak doet
stagneren. Bouwvakarbeiders lo
pen werkloos rond, omdat de
momenteel onderhanden zijnde
woningbouw in den lande door
materiaalgebrek geen voortgang
kan hebben, een gevolg van het
feit, dat de Overheid bouwmate
rialen doet uitvoeren. En tot
deze uitvoer is zij weer gedwon
gen door het deviezen-tekort, ont
staan tengevolge van de politio
nele actje in Indonesië, *die
dagelijks zes millioen gulden op
eist. Met als bijkomend gevolg,
dat de weinige voorhanden bouw
materialen eerder in prijs zullen
stijgen dan dalen.
- M.a.w. een troosteloze toestand,
welke er toe leidt, dat van
woningbouw van enige omvang
van gemeentewege voorlopig wel
geen sprake zal zijn, terwijl de
particuliere bouw zich uiteraard
bepaalt tot het bouwen van
enkele woningen voor renteniers
en redelijk goed gesitueerde bur
gers. De overlast, die de burgerij
door de huisvestingsmaatregelen
ondervindt, zal dan ook nog wel
vele jaren aanhouden.
Het is om deze redenen, dat
ondergetekende van mening is,
dat de Raad pogingen dient te
ondernemen om de nood op het
terrein van de huisvesting althans
enigszins te lenige,n, waarom hij
de eer heeft U voor te stellen
het college van burgemeester en
wethouders uit te nodigen zich
met de betreffende instantie's te
verstaan over de bouw van een
honderdtal noodwoningen.
Hierbij gaat het ontwerp met
beknopte omschrijving van een
semi-permanente woning, zoals
ondergetekende zich die had in
gedacht. Het bevat een woon
kamer, keuken, twee slaapkamers,
entree met W.C. en kleine berg-
rüimte. De kosten worden geraamd
op f 4200,per stuk. Als men
daarbij in aanmerking neemt, dat
de kosten, die de dienst voor de
wederopbouw met aanverwante
bureau's voor zich opeist, dit jaar
per dit jaar gereed gekomen
woning omgeslagen, reeds f 4Ö00
bedragen, mag men toch ver
wachten, dat dit voorstel aan
hogerhand niet op veel tegen
stand zal stuiten.
Bovendien, de kosten van de
dienst voor de wederopbouw
zuiver kosten van administratie,
zijn verder verloren geld. .Er
staan geen inkomsten tegenover.
Anders is dit met het geld- voor
noodwoningen uitgegeven. Van
zelfsprekend moet het geld zijn,
dat door het Rijk renteloos ter
beschikking wordt gesteld. Een
noodwoning is geen rente-object.
Maar verder kan door het heffen
van een redelijke huur de schuld,
aldus gemaakt, binnen de 25 jaar
zeker zijn afbetaald en zolang zal
het stellig nog wel duren, alvorens
het mogelijk is de noodwoningen
door permanente woningen te
vervangen.,
Ondergetekende vertrouwt, dat
Uw Raad dit voorstel in ernstige
overweging zal nemen. Huisves-
ting-commissie's mogen dan de
aangewezen instellingen zijn om
overigens behoorlijke woningen
tot mensenpakhuizen te maken,
zij geven geen oplossing aan de
geweldige vraagstukken, die zich
tengevolge van het ten hemel
schreiende woningtekort hebben
opgeworpen.
Korte omschrijving van het
bouwplan
Een betrekkelijk lichte fundering
van kalkzandsteen, waarop een
trasraam van klinkers, hoog 30
cm.
Het opgaand werk eveneens
van kalkzandsteen. Alle muren
zwaar een halve steen. Aan de
binnenzijde der buitenmuren
uitgezonderd die van 't schuurtje
„Mevrietplaten" op regelwerk.
Deze platen, evenals al het binnen
in het gezicht komende muurwerk
wit te pleisteren. De woonkamers
te behangen.
De vloeren van 1" g.g. hout
op liggers van voldoende zwaarte.
De balklaag 2 X 5", waaronder
plafonds van board, uitgezonderd
die in de keukens. Deze plafonds
te maken van pleisterwerk.
Het dakbeschot van „Mevriet
platen", tussen ribjes, afgedekt
met rode pannen.
De betimmeringen uiterst sober.
De buitenmuren te witten,
echter van onder te voorzien van
zwart plint.
Het is vanzelfsprekend, dat
zodra deze woningen hun dienst
hebben gedaan, de afkomende
materialen nog elders kunnen
dienst doen.
EERSTE GROTE AVOND
DER BERGER
MEISJESSCHOOL
„De eerste grote avond", ge
organiseerd door de Berger
Meisjesschool, werd inderdaad
een grote avond, een avond,
waarop allen met grote vol
doening kunnen terugzien. Nadat
Nel Visser, voorzitster van de
leerlingenvereniging Bermeonto,
autoriteiten, schoolbestuur, leraren,
Ouders en vertegenwoordigers
van zusterverenigingen welkom
had geheten, werd het zeer ge-
variëerde programma in vlot
tempo afgewerkt. Muziek, vocale
zowel als instrumentale, decla
matie, dans en toneel volgden in
bonte rij. Alle leerlingen gaven
o.l.v. Mej. A. Veenenbos o.m.
een prachtvertolking van „Sonn-
tagsmorgen" van Mendelssohn,
en „Gloria.in excelsis Deo" van
Cath. v. Rennes. Verschillende
leerlingen vergastten de aan
wezigen op solozang. Mara Bur
ger hdd groot succes met Schlafe,
schlafe van Schubert. Als proeven
van instrumentaal kunnen werden
o.m. ten gehore gebracht „Sona
tine" van Diabelli (piano), Largo
van Vivaldi (viool), Wals van
Chopin, „Adagio" uit de Sonate
Pathetique van Beethoven, „Inter
mezzo en Menuet" van Bizet
(quatremains). Janke Nijdam
opende de rij van voordracht
kunstenaressen met „Sneeuw".
Marian Schermer sloot de rij
met een prachtige voordracht
van Maria van Cannes. Terp
sichore, de muze van de dans,#
bleek hier een veelbelovende
leerling te hebben in Conny van
Limburg Stirum, die viel te be
wonderen in haar „Bloemendans".
Het eerste gedeelte eindigde
met het door leerlingen van 3 en
4a ten tonele gebrachte „Waar
de ster bleef stille staan" van
Felix Timmermans, onder regie
van de heer Buschbach.
Na de pauze kwam het hoogte
punt van de avondHet Mirakel
spel van Mariken vanNieumeghen,
bewerkt door D. L. Daalder,
onder regie van G. Kooyman,
muziek van Corn. Jonker.
De hoofdrollen werden ver-*
tolkt door P. Beets (Heeroom),
Lucas Rotgans (Moenen) en Lil
Beets (Emmeken). Spel, vooral
van Emmeken, toneelaankleding,
costumering, het was alles tip-top.
Dat de costumes, bij de schaarste
aan textiel heel wat hoofdbrekens
gekost hebben, is te denken. Met
een tot een ovatie aangroeiend
applaus gaven de aanwezigen
uiting aan hun grote waardering
van het gebodene. Het klokje
van middernacht had reeds lang
geslagen toen Nel Visser de
heren Kooyman, Buschbach, Corn.
Jonker, Spijkerman en de dames
A. Veënenbos en Mw. v. d. Laan-
Bosch op een rijtje plaatste en
hun hartelijk dank zei voor alles
wat zij hadden gedaan om deze
avond te doen slagen.
DE BRANDWEER RUKT
UIT
Zondagmorgen 3 minuten voor
11 werd Bergen opgeschrikt door
het loeien van de sirene. Binnen
5 min. was de brandweer ter
plaatse om de rode haan te be
strijden. Een oude schuur aan
de Oude Bergerweg, gedekt met
pannen, waaronder riet, had vlam
gevat. 20 minuten later was het
gevaar bezworen. De halve schuur
bleef behouden. Kinderen schijnen
in het gebouw met kaarsen te
hebben gespeeld.
G. V. „BE QUICK"
Donderdag 15 Jan. '48 zal de
gym. ver. „Be Quick" haar
jaarlijkse wapenschouw houden.
Deze zal weer in het teken
staan van de moderne tijd en
worden uitgevoerd evenals ver
leden jaar in non-stop vorm.
Naast gymnastiek is een ruimte
overgelaten voor zang, muziek,
sketches, balletten, enz., zodat
het een veelbelovende avond zal
worden, voor elck wat wils.
Voor deze uitvoering heeft de
scheidende directeur, de heer van
Zoonen, iets aparts klaar ge
maakt. Dit is zijn 20ste uitvoering
en hij heeft gemeend, door drukke
werkzaamheden thans de leiding
te' moeten overgeven aan een
jongere kracht, en op grond hier
van zal het voor deze uitvoering
door hem verzorgde gedeelte als
van ouds op hoog peil staan.
Wij kunnen dan ook een ieder
aanraden zich vroegtijdig van
kaarten te voorzien, daar wel
spoedig een uitverkocht huis een
feit zal zijn. Voor nadere bij
zonderheden zie men de advertentie
in het volgend nummer.
SCHOORL
De Hervormde Jongerenkring
brengt
„HET KLEINE KERSTSPEL"
De Kerstsamenkomst, uitgaande
van de Ned. Herv. Kerk, die in
de Adventsweken overal in het
land gehouden wordt, vond Vrij
dagavond voor Schoorl plaats in
het oude kerkje. Werden vorig
jaar op deze avond bovenal
Kerstliederen ten gehore gebracht,
ditmaal werd een Kerstspel ge
geven door de Herv. Jongerenkring.
Nadat Ds C. M. de Jong een
inleidend woord gesproken had
naar aanleiding van het evangelie
van Lucas, traden Jozef en Maria,
een rij Engelen, de herders, de
3 Koningen, een boer en een kind
het kerkgebouw binnen en werd
het Kerstverhaal op sobere wijze
plastisch uitgebeeld. Onder adem
loze stilte werd de boodschap
aangehoord, die de Aartsengel
bracht aan Maria, en volgden de
aanwezigen het hele gebeuren,
de komst te Bethlehem, de wei
gering van de boer om hen onder
dak te verlenen, de geboorte van
het Kindje in de stal, de komst
van de herders en de 3 koningen.
Indrukwekkend klonken de liederen
begeleid door de heer Corn. Jonker,
orgel, mej. Jonker en de heer
Coenen, viool.
De gemeente nam deel aan de
vertoning door het zingen van
verschillende gezangen met be
geleiding aan het orgel door de
heer Pot.
De eenvoudige, plechtige viering
maakte een diepe indruk op de
in het bedehuis verzamelden.
BENOEMING
Onze plaatsgenoot, de heer
G. J. Koortens, is met ingang
van 1 Jan. '48 benoemd tot
Gemeente-opzichter van Wer-
vershoof.
Week&éad
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen:
de Haan's Boekhandel, Stationsstr.
Telefoon 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P. Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 3,00 per jaar
f 0,75 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,