99 99 „De duinstteek" MAANDAGJ29 DECEMBER 1947 24c JAARGANG No. 51 Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef Uitgever, Verslaggever, Colporteur en Technisch personeel van wensen alle lezers een gelukkig en voorspoedig 19 4 8 BERGEN BELGISCH-NEDERLANDSE DAG voor land- en tuinbouw op de V olkshogeschool Zaterdag zaten op de Volks hogeschool De Zandhoeve Hol landers en Belgen broederlijk naast elkaar rond de met Zwart- Geel-Rode en Rood-Wit-Blauwe vlaggetjes versierde tafels om zich te verdiepen in de problemen, die samenhangen met het Neder lands-Belgisch-Luxemburgs tol verbond. Na een kort inleidend woord van de heer Guermonprez, direc teur der V.H., voerden achter eenvolgens een drietal deskundigen 't woord. ,Mr B. Biesheuvel, secr. van de Stichting van de. landbouw voor buitenlandse aangelegen heden, trad op met het onder werp „De betekenis van de Ned., Belgische en Luxemburgse samen werking voor de landbouw". De gedachte aan samenwerking is niet nieuw, aldus deze spr. en hij wees in dit verband op 1815, op de Oslo-overeenkomst in '30, en -op het tractaat van» Ouchy in 1932. De tijd was er echter internationaal niet rijp voor. Er zijn verschillende vormen van samenwerking te onder scheiden een douane-upie, waar bij een gelijk tarief voor invoer rechten is vastgesteld en vrijstelling van invoerrechten tussen beide landen, een tolunie, waarbij ook accijnzen enz. vervallen en een economische unie, waarbij de grenzen volkomen vervallen. Wij staan momenteel aan de vooravond van een douane-unie. Waarom is een unie gewenst? Handelsbelemmeringen worden weggenomen, het afzetgebied van beide landen wordt vergroot, ieder land kan zich toeleggen óp de productie, waartoe de grond het meest geschikt is,het komt een rationele arbeidsverdeling ten goede, een groot bloc van 20 millioen mensen is van groter belang bij optreden tegen de buitenwereld, en dan, de wereld groeit naar elkaar toe. Als voorwaarde voor vrucht bare samenwerking noemde spr., dat in beide landen eenzelfde prijzen- en loonpolitiek gevolgd wordt. Wat de samenwerking speciaal voor de landbouw be treft werd er op gewezen, dat de landbouw in West-Europa enkele karaktertrekken gemeen heeft. Het kleinbedrijf is- over heersend in ons land, 62 pet. van de bedrijven minder dan 10 ha. (beslaande een derde van de cul tuurgrond). Voor België zijn deze cijfers 86 pet., beslaande 50 pet. van de totale oppervlakte vatn de cultuurgrond. Als oorzaak werd genoemd de grote be volkingsdichtheid. De West- Europese boer leeft in moeilijke omstandigheden, vooral als straks, naar verwacht wordt, de wereld- prijken dalen. Gevolg van dit alles is een defensieve positie van België en Nederland, de land bouw heeft bescherming nodig. De oppervlakte van het bouw land bedroeg in 1946 in België 865.000 ha., in Nederland 1100. 000 ha., voor weiland bedroegen de cijfers resp. 765.000 ha en 1200.000 ha. Onze veehouderij is daardoor belangrijk groter en de Belgen vrezen, dat hun land met zuivelproducten zal worden overstroomd, nu ons historisch afzetgebied in Duitsland en Engeland is verloren. Groeps belangen zullen echter moeten wijken voor het algemeen be lang. Grote verschillen bestaan in beide landen wat de bescher ming betreft. Gedwongen pro ductiebelemmeringen kent men niet bij onze zuiderburen. Vóór de grenzen kunnen weg vallen zal men in beide landen eenzelfde politiek moeten volgen. In de overgangstijd zullen be palingen gelden omtrent minimum prijzen van hetgeen geïmporteerd wordt, terwijl er ook niet on beperkt zal mogen worden inge voerd. Wat de industrie betreft wees spr er op, dat in België de in dustrie een grotere plaats in neemt, maar dat toch de Neder landse industrie zich snel ont wikkelt. Op deze inleiding volgde gen levendige gedachtenwisseling, die vele zaken nog wat duidelijker maakte en waarbij ook gewezen werd op de noodzakelijkheid van een gezamenlijk zoeken naar een oplossing van de vele problemen, die opdoemen. 7 maanden samenwerking op tuinbouwgebied Ir.Henkes, secr. vandeNederl. Fruittelers Organisatie uit Den Haag, zette de betekenis van de Hollands, Belgische en Luxem burgse samenwerking voor de tuinbouw uiteen. Ofschoon het ook in de tuinbouwsector wemelt van voetangels en klemmen, is de toestand toch even anders. Beide landen kunnen elkaar aan vullen: wij exporteren groenten, bloembollen, tuinbouwzaden en snijbloemen, de Belgen hebben uit te voeren azalea's (Gentse cultures), groenten als witlof en Mechelse bloemkool en kersen. Er zijn bezwaren: in ons land kent men teeltbeperking in groententeelt, in België niet, wat het niet denkbeeldige gevaar kan brengen, dat Nederlanders naar België gaan kweken. Een ander bezwaar is de importpolitiek in België: de daar ruimschoots ge- importeerde zuidvruchten zouden hier de fruitprijzen drukken. De bij ons geldende regels om aan de veilingen niet beneden een be paalde prijs te verkopen, zouden waardeloos worden zolang onze buren niet eenzelfde politiek volgen. Intussen is in de tuinbouw sector de eerste daad van samen werking een feit geworden. Om te voorkomen, dat de vrije uit wisseling van producten mprkt- bedervend werkt, zijn minimum prijzen vastgesteld, waarvoor is ingesteld een commissie, waarin voor elk land twee leden zitting hebben, een van de regering en een uit het bedrijf. Spr. gaf een paar sprekende voorbeelden van de problemen, waarvoor deze commissie zich soms geplaatst zag. Als resultaat van 7 maanden economische samenwerking kon worden geboekt een export naar België van 135 millioen francs en een import in Nederland van 135 millioen francs. De export van Nederland naar België bedroeg: verse groenten (vooral uien en kool) 94 millioen fr., sierproducten en bloembollen 28 millioen fr., tuinbouwzaden 6,5 millioen fr., conserven 6 mill, fr. Geïmporteerd werden in Neder land uit België: har(d fruit 15 millioen francs, zacht fruit (voor al kersen) 50 mill, fr., witlof 8,5 mill, fr., sierteeltproducten (aza lea's) 45 mill, fr., diversen (o.m. vruchtenpulp) 15 millioen. Ofschoon zich heel wat moei lijkheden voordeden, heeft alles toch bevredigend gewerkt. Wan neer beide landen één lijn volgen wat teeltbeperking betreft en de organisatie in beide landen uni form wordt geregeld, dan zal de economische samenwerking in de tuinbouwsector te verwezenlijken zijn. Misschien zal in de toekomst een bepaald centrum, bijv. Bos koop, dat 't zelfde doet als Gent, moeten verdwijnen, maar, aldus, eindigde spr. zijn met grote aan dacht gevolgde uiteenzetting, dat moet worden geaccepteerd. Het plattelandsleven in België In een rede tintelend van humor, schetste Ir. R. Ceuppens, Wezembeek (Belgë), landbouw ingenieur, verbonden aan de Belgische Boerenbond, „het leven op het platteland in België." De plattelandsbevolking, voor het merendeel Katholiek (99 pet.) uit traditie, bestaat meest uit boeren. Het economische leven hangt nauw samen met de land bouw. Van de 3 mill, ha zijn er 195Ö.000 ha. bouwland, 500. 000 ha. bos, 124.000 ha. woeste grond en 90.000 voor straten, kanalen enz. Het bouwland kan niet uitgebreid wordenontbossing zou de waterhuishouding in de war sturen, de woeste gronden zijn niet in cultuur te brengen. De boer is aangewezen op in tensieve cultuur, hard werken, rationele cultuur, 91 pet. van het aantal bedrijven wordt gedreven op 1 tot 5 ha., 6,5 pet. behoort tot de middelmatige bedrijven van 5-20 ha. Slechts 2,5 pet. is groter dan 20 ha. België is dus een land van kleine en middelmatige bedrijven. 90 pet. van de werkkrachten wordt niet gesalarieerd. Ouders, kinderen en familie maken deze' familiebedrijven productief door hard werken: men werkt voor eigen zaakVele kleine bedrijven nemen hun toevlucht tot het telen van tuinbouwproducten, waarbij ze de afvalproducten valoriseren als voeder voor koeien en varkens. Zo ontstaat de combinaitg groentebedrijf en melkbedrijf. Geleide economie zou, aldus spr., in België heel voorzichtig moeten worden aangepakt, de organisatie zou het meest ge schikte lichaam daarvoor zijn. Wat het culturele betreft, ongeletterden zijn er op den buiten niet meer, de ontwikkeling stijgt. Bij de gedachtenwisseling, die op deze causerie volgde, werd nog medegedeeld dat 41 pet. van de bedrijven eigen bedrijven zijn en de overige 59 pet. pacht hoeven. Het Raadslid Broersma schrijft AAN DE RAAD DER GEMEENTE BERGEN (Nh.) Ondergetekende, lid van Uw Raad, neemt bij deze de vrijheid het volgende onder Uw aandacht te brengen: Gezien het feit, dat sedert Mei 1940 de aanbouw van woningen practisch geen voortgang heeft gehad, daarentegen de Duitse Weermacht tijdens de bezetting talloze huizen heeft doen slopen, is het vanzelfsprekend, dat er 'n schrikbarend tekort aan woon ruimte is ontstaan. De situatie is thans zo, dat wij reeds kennen: Ruim 200 gevallen van samen woning. Rond 90 zomerwoningen, per manent betrokken, terwijl Ongeveer 90 familie s, vóór de évacuatie te Bergen woon achtig, bij gebrek aan woonge legenheid elders verblijven. Samen 380 gevallen, waarin niet op regelmatige wijze in de huisvesting kon worden voorzien. Aannemende, dat-er momenteel verschillende gezinnen in Bergen verblijven, die bij gebrek aan woonruimte zich niet kunnen vestigen, waar zij behoren, kan het tekort aan woningen toch zeker veilig nog op rond 300 stuks worden gesteld. En waar het nu eenmaal in de menselijke natuur schijnt te liggen, dat men zich keert tegen de zijde van de minste weerstand, is het vanzelf sprekend de z.g. kleine man, die de dupe wordt van deze wan toestand. Het is vrijwel regel geworden, dat woningzoekenden worden ondergebracht bij arbei ders of kleine zelfstandigen, die uiteraard toch al geen kamer te veel hebben, terwijl de meer gegoeden niet de minste moeite wordt berokkend. Dit verwekt grote ergernis en mag zo niet en kan zo niet voortgaan. Zeker, ook de gemeente Bergen heeft de aanbouw van woningen ter hand genomen. Dit jaar zijn er zes, zegge zes woningen bij gebouwd. Over twaalf andere wordt er reeds ruim een half jaar onderhandeld met de dienst voor de wederopbouw. Men is echter nog niet tot overeenstemming kunnen komen. *De hierbedoelde dienst is als bekend niet bereid zijn toestemming tot de bouw te geven, zolang de prijs per kubieke meter uitgaat boven die, welke in Juni van dit jaar nog geldende was, terwijl toch die hogere kosten een rechtstreeks gevolg zijn van eigen optreden. Immers, tefwijl de bouwnijverheid een paar jaar heeft gewacht op opdrachten, werd in Juli van dit jaar plotse ling tot de aanbesteding van zo'n groot kwantum woningen over gegaan, dat de markt was over voerd en men aannemers en bouwvakarbeiders tekort kwam. Momenteel is het weer mate- riaalschaarste, die de zaak doet stagneren. Bouwvakarbeiders lo pen werkloos rond, omdat de momenteel onderhanden zijnde woningbouw in den lande door materiaalgebrek geen voortgang kan hebben, een gevolg van het feit, dat de Overheid bouwmate rialen doet uitvoeren. En tot deze uitvoer is zij weer gedwon gen door het deviezen-tekort, ont staan tengevolge van de politio nele actje in Indonesië, *die dagelijks zes millioen gulden op eist. Met als bijkomend gevolg, dat de weinige voorhanden bouw materialen eerder in prijs zullen stijgen dan dalen. - M.a.w. een troosteloze toestand, welke er toe leidt, dat van woningbouw van enige omvang van gemeentewege voorlopig wel geen sprake zal zijn, terwijl de particuliere bouw zich uiteraard bepaalt tot het bouwen van enkele woningen voor renteniers en redelijk goed gesitueerde bur gers. De overlast, die de burgerij door de huisvestingsmaatregelen ondervindt, zal dan ook nog wel vele jaren aanhouden. Het is om deze redenen, dat ondergetekende van mening is, dat de Raad pogingen dient te ondernemen om de nood op het terrein van de huisvesting althans enigszins te lenige,n, waarom hij de eer heeft U voor te stellen het college van burgemeester en wethouders uit te nodigen zich met de betreffende instantie's te verstaan over de bouw van een honderdtal noodwoningen. Hierbij gaat het ontwerp met beknopte omschrijving van een semi-permanente woning, zoals ondergetekende zich die had in gedacht. Het bevat een woon kamer, keuken, twee slaapkamers, entree met W.C. en kleine berg- rüimte. De kosten worden geraamd op f 4200,per stuk. Als men daarbij in aanmerking neemt, dat de kosten, die de dienst voor de wederopbouw met aanverwante bureau's voor zich opeist, dit jaar per dit jaar gereed gekomen woning omgeslagen, reeds f 4Ö00 bedragen, mag men toch ver wachten, dat dit voorstel aan hogerhand niet op veel tegen stand zal stuiten. Bovendien, de kosten van de dienst voor de wederopbouw zuiver kosten van administratie, zijn verder verloren geld. .Er staan geen inkomsten tegenover. Anders is dit met het geld- voor noodwoningen uitgegeven. Van zelfsprekend moet het geld zijn, dat door het Rijk renteloos ter beschikking wordt gesteld. Een noodwoning is geen rente-object. Maar verder kan door het heffen van een redelijke huur de schuld, aldus gemaakt, binnen de 25 jaar zeker zijn afbetaald en zolang zal het stellig nog wel duren, alvorens het mogelijk is de noodwoningen door permanente woningen te vervangen., Ondergetekende vertrouwt, dat Uw Raad dit voorstel in ernstige overweging zal nemen. Huisves- ting-commissie's mogen dan de aangewezen instellingen zijn om overigens behoorlijke woningen tot mensenpakhuizen te maken, zij geven geen oplossing aan de geweldige vraagstukken, die zich tengevolge van het ten hemel schreiende woningtekort hebben opgeworpen. Korte omschrijving van het bouwplan Een betrekkelijk lichte fundering van kalkzandsteen, waarop een trasraam van klinkers, hoog 30 cm. Het opgaand werk eveneens van kalkzandsteen. Alle muren zwaar een halve steen. Aan de binnenzijde der buitenmuren uitgezonderd die van 't schuurtje „Mevrietplaten" op regelwerk. Deze platen, evenals al het binnen in het gezicht komende muurwerk wit te pleisteren. De woonkamers te behangen. De vloeren van 1" g.g. hout op liggers van voldoende zwaarte. De balklaag 2 X 5", waaronder plafonds van board, uitgezonderd die in de keukens. Deze plafonds te maken van pleisterwerk. Het dakbeschot van „Mevriet platen", tussen ribjes, afgedekt met rode pannen. De betimmeringen uiterst sober. De buitenmuren te witten, echter van onder te voorzien van zwart plint. Het is vanzelfsprekend, dat zodra deze woningen hun dienst hebben gedaan, de afkomende materialen nog elders kunnen dienst doen. EERSTE GROTE AVOND DER BERGER MEISJESSCHOOL „De eerste grote avond", ge organiseerd door de Berger Meisjesschool, werd inderdaad een grote avond, een avond, waarop allen met grote vol doening kunnen terugzien. Nadat Nel Visser, voorzitster van de leerlingenvereniging Bermeonto, autoriteiten, schoolbestuur, leraren, Ouders en vertegenwoordigers van zusterverenigingen welkom had geheten, werd het zeer ge- variëerde programma in vlot tempo afgewerkt. Muziek, vocale zowel als instrumentale, decla matie, dans en toneel volgden in bonte rij. Alle leerlingen gaven o.l.v. Mej. A. Veenenbos o.m. een prachtvertolking van „Sonn- tagsmorgen" van Mendelssohn, en „Gloria.in excelsis Deo" van Cath. v. Rennes. Verschillende leerlingen vergastten de aan wezigen op solozang. Mara Bur ger hdd groot succes met Schlafe, schlafe van Schubert. Als proeven van instrumentaal kunnen werden o.m. ten gehore gebracht „Sona tine" van Diabelli (piano), Largo van Vivaldi (viool), Wals van Chopin, „Adagio" uit de Sonate Pathetique van Beethoven, „Inter mezzo en Menuet" van Bizet (quatremains). Janke Nijdam opende de rij van voordracht kunstenaressen met „Sneeuw". Marian Schermer sloot de rij met een prachtige voordracht van Maria van Cannes. Terp sichore, de muze van de dans,# bleek hier een veelbelovende leerling te hebben in Conny van Limburg Stirum, die viel te be wonderen in haar „Bloemendans". Het eerste gedeelte eindigde met het door leerlingen van 3 en 4a ten tonele gebrachte „Waar de ster bleef stille staan" van Felix Timmermans, onder regie van de heer Buschbach. Na de pauze kwam het hoogte punt van de avondHet Mirakel spel van Mariken vanNieumeghen, bewerkt door D. L. Daalder, onder regie van G. Kooyman, muziek van Corn. Jonker. De hoofdrollen werden ver-* tolkt door P. Beets (Heeroom), Lucas Rotgans (Moenen) en Lil Beets (Emmeken). Spel, vooral van Emmeken, toneelaankleding, costumering, het was alles tip-top. Dat de costumes, bij de schaarste aan textiel heel wat hoofdbrekens gekost hebben, is te denken. Met een tot een ovatie aangroeiend applaus gaven de aanwezigen uiting aan hun grote waardering van het gebodene. Het klokje van middernacht had reeds lang geslagen toen Nel Visser de heren Kooyman, Buschbach, Corn. Jonker, Spijkerman en de dames A. Veënenbos en Mw. v. d. Laan- Bosch op een rijtje plaatste en hun hartelijk dank zei voor alles wat zij hadden gedaan om deze avond te doen slagen. DE BRANDWEER RUKT UIT Zondagmorgen 3 minuten voor 11 werd Bergen opgeschrikt door het loeien van de sirene. Binnen 5 min. was de brandweer ter plaatse om de rode haan te be strijden. Een oude schuur aan de Oude Bergerweg, gedekt met pannen, waaronder riet, had vlam gevat. 20 minuten later was het gevaar bezworen. De halve schuur bleef behouden. Kinderen schijnen in het gebouw met kaarsen te hebben gespeeld. G. V. „BE QUICK" Donderdag 15 Jan. '48 zal de gym. ver. „Be Quick" haar jaarlijkse wapenschouw houden. Deze zal weer in het teken staan van de moderne tijd en worden uitgevoerd evenals ver leden jaar in non-stop vorm. Naast gymnastiek is een ruimte overgelaten voor zang, muziek, sketches, balletten, enz., zodat het een veelbelovende avond zal worden, voor elck wat wils. Voor deze uitvoering heeft de scheidende directeur, de heer van Zoonen, iets aparts klaar ge maakt. Dit is zijn 20ste uitvoering en hij heeft gemeend, door drukke werkzaamheden thans de leiding te' moeten overgeven aan een jongere kracht, en op grond hier van zal het voor deze uitvoering door hem verzorgde gedeelte als van ouds op hoog peil staan. Wij kunnen dan ook een ieder aanraden zich vroegtijdig van kaarten te voorzien, daar wel spoedig een uitverkocht huis een feit zal zijn. Voor nadere bij zonderheden zie men de advertentie in het volgend nummer. SCHOORL De Hervormde Jongerenkring brengt „HET KLEINE KERSTSPEL" De Kerstsamenkomst, uitgaande van de Ned. Herv. Kerk, die in de Adventsweken overal in het land gehouden wordt, vond Vrij dagavond voor Schoorl plaats in het oude kerkje. Werden vorig jaar op deze avond bovenal Kerstliederen ten gehore gebracht, ditmaal werd een Kerstspel ge geven door de Herv. Jongerenkring. Nadat Ds C. M. de Jong een inleidend woord gesproken had naar aanleiding van het evangelie van Lucas, traden Jozef en Maria, een rij Engelen, de herders, de 3 Koningen, een boer en een kind het kerkgebouw binnen en werd het Kerstverhaal op sobere wijze plastisch uitgebeeld. Onder adem loze stilte werd de boodschap aangehoord, die de Aartsengel bracht aan Maria, en volgden de aanwezigen het hele gebeuren, de komst te Bethlehem, de wei gering van de boer om hen onder dak te verlenen, de geboorte van het Kindje in de stal, de komst van de herders en de 3 koningen. Indrukwekkend klonken de liederen begeleid door de heer Corn. Jonker, orgel, mej. Jonker en de heer Coenen, viool. De gemeente nam deel aan de vertoning door het zingen van verschillende gezangen met be geleiding aan het orgel door de heer Pot. De eenvoudige, plechtige viering maakte een diepe indruk op de in het bedehuis verzamelden. BENOEMING Onze plaatsgenoot, de heer G. J. Koortens, is met ingang van 1 Jan. '48 benoemd tot Gemeente-opzichter van Wer- vershoof. Week&éad DE DUINSTREEK Redactie en Adm.C. Oldenburg, Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071 Telefoon 268 Agentschap te Bergen: de Haan's Boekhandel, Stationsstr. Telefoon 2452 Agentschap voor Egmond-Binnen en Egmond aan de Hoef: P. Smit, Abdijlaan 59 Agentschap voor Egmond aan Zee P. Jonker, Voorstraat 125 Abonnementsprijs: f 3,00 per jaar f 0,75 per kwartaal Advertentieprijs: 10 ct. per m.m. met een minimum van f 1,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Duinstreek | 1947 | | pagina 1