SPOORBOEKJES
BOEKHANDEL OLDENBURG, SCHOORL
beperkt voorradig bij
N.H. A.D.O. „BERGEN-BINNEN" N.V.
Coöperatieve Boerenleenbank te Schoorl
MIDDELBARE MEISJESSCHOOL
Toelatingsexamen
£e*t nieuw modeblad
Vanaf Zondag 23 Mei tot en met 31 Augustus
wordt de route van de Autobus door Bergen
als volgt gereden t
Stationsstraat - J. Oldenburglaan - Dr. v. Peltlaan - Bergerweg
Halteplaatsen op de volgende puntenStationsstraat - Prins Hendrik
laan - Emmalaan - Natteweg - Oostdorp (v. Borselenlaan) - Ooster-
weg - Turfweg
Op 25 Mei wordt te Groet GEEN ZITTING gehouden
HET BESTUUR
Muziekconcours, dat gehouden
werd op 2'e Pinksterdag in Nieuw
Loosdrecht.
In de Ere-afd. Fanfare behaalde
dit corps de eerste prijs.
In de marswedstrijd werd ook
de eerste prijs behaald, met het
hoogste aantal punten.
Tot slot vermelden wij nog
dat „Eensgezindheid", de „Con
coursmedaille" veroverde. Voor
waar een mooie prestatie.
GOUDEN JUBILEUM
Coöp. Boerenleenbank w.a.
De Coöf). Boerenleenbank w.a.
vierde 12 Mei j.l. haar 50-jarig
bestaan. Om 3 uur kwamen de
bestuursleden en de leden van
de Raad van Toezicht met hun
dames in feestelijke vergadering
bijeen. Voorz. S. Hopman dankte
in zijn openingswoord allen voor
het vele vaak belangeloze werk;
waarop secr. C. Schotvanger
enige waarderende woqrden richtte
tot de voorz.
Hierop volgde de receptie, die
zeer druk bezocht werd. Alle
verenigingen uit de beide Eg-
monden boden gelukwensen aan,
hetgeen overduidelijk het aan
zien demonstreert, dat de Leen
bank geniet. Ook werden ge
lukwensen aangeboden van Boe
renleenbanken uit de omliggende
gemeenten, van bankrelaties uit
Alkmaar, van geestelijkheid en
gemeente. Er werden vele, waar
onder zeer fraaie, bloemstukken
aangeboden.
Even voor de aanvang van
de alg. ledenvergadering bracht
het fanfarecorps Eensgezindheid
zijn muzikale felicitaties. Een
aardige attentie, die merkbaar
zeer op prijs werd gesteld.
Om 8 uur werd de vergadering
geopend. Allereerst worden de
bestuursleden C. van Duin en
W. Schotvanger en de leden P.
Orij en W. Dekker, die de ver
eniging ontvallen waren, staande
herdacht. Hierna betrad, door
zijn zoon ondersteund de oude
Jn. Kramer het podium, die als
enigst overgeblevene het ge
noegen mocht smaken, gelijk met
de bank zijn gouden jubileum
als lid te mogen vieren. Onder
daverend applaus werd hem een
bloemstuk aangeboden.
Na de feestrede van de voor
zitter werden verslagen voor
gelezen door de secr. en penning
meester.
Intussen werden er gebak en
sigaren gepresenteerd en werden
door ijverige handen glazen en
glaasjes volgeschonken, zodat in
feestelijke sfeer het nuttige met
het aangename werd verenigd.
COöP. BOERENLEENBANK
Hoewel tevens feestvergadering
werd toch een flinke agenda door
de voorzitter afgewerkt. Uit diens
jaaroverzicht blijkt, dat de geld-
"omzetten in 1947 bedroegen
f 1.612.150,44 en de ingelegde en
terugbetaalde spaargelden resp.
f 335.557,74 en f 323.188,47.
Aan de hand van deze cijfers
wijst de voorz. nog eens extra
op de belangrijkheid van de leen
bank. Rekening en balans '47
worden zonder meer goedgekeurd.
De controle-commissie verklaart
bij monde van P. Ligthart, dat
kas en bescheiden in orde werden
bevonden. Hierna worden de
heren Joh. Mooij en J. Pepping
resp. herbenoemd tot bestuurslid
en lid van de raad van toezicht.
Besloten wordt om de aanzien
lijke winst van f 2.108,11, zoals
gebruikelijk is, te storten in het
reservefonds. Als vorig jaar wordt
ook nu het bestuur gemachtigd
tot vaststelling van de renteper
centages. De onkostenvergoeding
voor de secretaris wordt op
f 80,vastgesteld, terwijl de
kassier boven zijn wedde ver
goeding zal ontvangzn voor reis
kosten en voor het beschikbaar
stellen van kantoorruimte enz.
Een lang agendapunt betrof de
herziening der statuten, die na
voorlezing onveranderd werden
goedgekeurd. Hierna sluiting.
Ingezonden stukken
Middelbare Meisjesschool
v (M.)U.L.O.-school
des middags om half 2 in 't Heem, Breelaan 45
Bergen
Uitvoerige prospectus wordt op aanvrage aan dit
adres toegezonden
Burgerlijke Stand
Bergen
Een mode-show op papier van
modellen, die Uzelf kunt maken!
Als U, lezeres, de verslagen las
van de vele mode-shows, die de
laatste tijd in Amsterdam en
andere grote steden worden ge
houden, moet U wel gewatertand
hebben en gedacht„Ach, dat
is toch onbetaalbaar voor mij".
En inderdaad, ons huishouden
kost tegenwoordig zóveel, dat
het voor de meesten van ons niet
weggelegd is om een japonnetje
van ruim honderd gulden of een
droom van een avondjurk van
ongeveer vijfhonderd gulden aan
te schaffen.
Daarom juist vinden wij het
zo prettig U een mode-show op
papier aan te kunnen kondigen
en wel een mode-show van mo
dellen, die allen in ons bereik
liggen, want de uitvoerige knip
patronen ervan zijn tegen zeer
lage prijs te verkrijgen.
Een Amsterdamse uitgever is
erin geslaagd een Nederlandse
editie te brengen van het bekende
Franse modeblad La mode ac-
tuelle. Het is prachtig verzorgd
en bevat een keur van de meest
verschillende japonnen, blouses,
rokken, avondjurken, kinderkle
ding enz. Vlot en modern, maar
toch ook weer niet te buitenissig.
En voor een prijs, die wij niet
meer gewend zijn: f 1,
Wij kunnen niet nalaten La
mode actuelle de pluim op haar
hoed te steken, die zij eerlijk
verdient en raden onze lezeressen
aan zich zelf hiervan te over
tuigen.
Boekh. Oldenburg, Schoorl
SCHOORL
Het lentenummer van
„De Wandelaar"
Naar aanleiding van het stuk over de
M.M.S. van de heer Daalder zou ik
gaarne enige opmerkingen willen maken,
opmerkingen die meen ik noodzakelijk
zijn om een juister begrip te geven van
het instituut, dat ons dorp rijker is ge
worden.
In ons land zijn vele van deze meisjes
scholen, maar naar ik meen. is er geen,
die een U.L.O.-afdeling heeft naast een
M.M.S.-afdeling. Dit is wel een heel
eigenaardige figuur, vooral als we dan
van de heer Daalder horen, dat dit in
werkelijkheid eigenlijk niet zo is„de
U.L.O. is een M.M.S. in langzamer
tempo.(l)
Een kostelijke vindingDe Openbare
(M.)U.L.O.-school mag dan met recht
een Middelbare school in snel tempo
genoemd worden, want daar wordt door
vlugge leerlingen hetzelfde bereikt in
drie jaar.(2)
Mogen we deze dwaasheid nog even
accentueren? In 1947 werd, als we goed
ingelicht zijn (de feiten zijn eerder ge
noemd en niet weersproken) door 18
leerlingen van de Bérger Meisjesschool
examen gedaan voor het M.U.L.O.-
examen. Hiervan zakte de helft of 50 1
Van de Openbare school zakten 3 11,
of 25 terwijl het gemiddelde van het
aantal gezakten beneden de 15'% lag in
de 25 jaren van haar bestaan.(3)
Toch zouden deze meisjes geschikt zijn
voor M.O.
Elk onderwijsman, die eerlijk zijn
mening moet zeggen, zal met ons be
vestigen, dat de doorsnee U.L.O.-leer-
ling(e) niet geschikt is voor Middelbaar
Onderwijs.
Wil men blijven spreken van een
U.L.O.-school, die in werkelijkheid een
Middelbare Meisjesschool zou zijn,'dan
misleidt men bewust de goegemeente.
Is het niet tekenend, dat leerlingen,
die zijn blijven zitten in de derde klas
van het gymnasium of van de H.B.S.
in de vierde klasse van de M.M.S.
worden geplaatst en daar volgens de
getuigenis van de heer Daalder een uit
stekend figuur slaan? Dat pleit niet voor
het gemiddelde peil van de leerlingen !(4)
Dat deze scholen op het ogenblik
worden gesubsidieerd door hetrijk, is
schrijnend, als men in de Memorie van
Antwoord van de Minister leest, dat een
kleine vermindering van het aantal
leerlingen per onderwijzer aan de Volks
school niet kan plaats vinden, omdat dit
een kwart millioen zou kosten 1(6)
Hoe denkt het orgaan van de grote
onderwijzersbond, die 11000 leden telt,
over deze soort scholen? Ziehier het
oordeel, dat ik iedere vriend van het
Volksonderwijs ter ernstige overdenking
voorleg
„De ouders uit de proletarische grote-
stads-wijken kunnen de bestuurskracht
niet opbrengen, die voor scholen naar
Berger model noodzakelijk is en er zijn
in onze rijkgeschakeerde armoe-wereld
nog wel enige groepen te ontdekken,
waarvoor hetzelfde geldt. Vindt het
Berger voorbeeld ook elders en in be
langrijke mate toepassing, dan zijn de
fatale gevolgen van deze vlucht uit de
massa onafwendbaareen onderwijsap-
paraat, dat in de perfectie is versplinterd
en verwaarlozing van bevolkingsgroepen,
die juist de grootste zorg en liefde nodig
hebben. Naar onze mening gebiedt een
democratische levensopvatting met alle
kracht tegen een dergelijke ontwikkeling
in te gaan."(5)
Wat de opmerking over de rechten
van deze scholen betreftdeze gaan maar
weinig uit boven die, welke men heeft,
als na een 3-jarige of 4-jarige M.U.L.O.-
school het M.U.L.O.-diploma wordt be
haald.(7) Ouders zullen er goed aan doen,
zich niet op een dwaalspoor te laten
leiden al te veel menen hier met een
Meisjes-H.B.S. te doen te hebben. Ik
moet ernstig protesteren tegen de wijze,
waarop de propaganda voor de school
wordt gevoerd, welke propaganda er op
uit is de mensen in die waan te laten.(8)
B. SCHUIL
ONDERSCHRIFT De redactie van „De
Duinstreek" stelt mij in de gelegenheid
onmiddellijk op bovenstaande aanval, zo
mag ik het wel noemen, te antwoorden.
Natuurlijk grijp ik met gegoegen de
mogelijkheid aan, opnieuw het volle
licht te laten vallen op de Middelbare
meisjesscholen en hun zeer bijzondere
betekenis temidden van de andere typen
van voortgezet, middelbaar en voorbe
reidend hoger onderwijs. Ik ben de heer
Schuil erkentelijk voor het feit, dat hij mij
de aanleiding daartoe verschaft.
Zijn artikeltje volg ik op de voet
door enkele nummers maak ik het over
zicht gemakkelijker.
(1.) Ook mij is geen MMS in Neder
land bekend, die zo innig samenwerkt
als de onZe met een vierjarige school,
die formeel een Ulo, reëel de beneden-
bouw van een MMS is. En in onze
onnozelheid zijn wij zelfs een beetje
trots op deze organisatie, die de volle
instemming heeft van het Departement
en de Inspecteurs van middelbaar en lager
onderwijs. Wij zijn n.l. van mening, dat
een aantal meisjes tussen haar 12e en
15e jaar zó wordt gehandicapt door
puberteitsmoeilijkheden, dat het voor de
talen, aardrijkskunde en geschiedenis vrij
zware program van de eerste drie klassen
der MMS door hen beter in vier jaar
kan worden afgewerkt dan in drie. Deze
meisjes beschikken over voldoende in
telligentie om het einddiploma der MMS
te behalen, indien men haar in de eerste
jaren wat spaart, slagen zij er ongetwijfeld
in, na de overgang van 4a naar 4b in
twee jaar dat diploma te veroveren. Wij
hebben dus gebruik gemaakt van de grote
soepelheid, die de organisatie van het
Ulo bezit, om in de vier klassen der
A-school precies dezelfde stof te laten
verwerken als de B-school in drie kiassen.
Er wordt dus in beide scholen middel-
baaronderwijs gegeven in overeenstemming
met de voorschriften voor de middelbare
meisjesscholen. Waarom dit middelbaar
onderwijs is en geen gecamoufleerd Ulo?
Omdat, op een enkele uitzondering na,
de gebruikte leerboeken boeken voor.het
middelbaar onderwijs zijn en niet voor
het Uloomdat de eisen, door de over
heid gesteld aan de verschillende leer
vakken, overeenstemmen met die van
HBS en Gymnasiumhet verschil met
deze scholen zit niet in de omvang van
de leerstof voor de zes examenvakken
Nederlands, Frans, Engels, Duits, Aard
rijkskunde en Geschiedenis (de vier letter-
kunden worden op de MMS breder en
dieper behandeld dan op andere middel
bare scholen), maar in het aantal intel
lectuele vakken, dat moet worden onder
wezen; en, tenslotte, omdat de eisen, die
aan de leerkrachten worden gesteld (be
halve voor wis- en natuurkunde) vol
komen gelijk zijn aan die der overige
middelbare scholenvan de 16 leerkrachten
aan de A- en B-school zijn er 12 vol
ledig, 2 half- en 2 onbevoegd voor MO;
menige HBS kan zich in deze tijd aan
leraarschaarste niet verheugen in het be
zit van een dergelijk corps.
Het spreekt bovendien vanzelf, dat op
de MMS middelbaar onderwijs wordt ge
geven, was dat niet het geval, dan zou
de Inspecteur MO onmiddellijk ingrijpen
en de subsidie worden ingetrokken.
(2.) Wat de Ulo bereikt in drie jaar
is mij niet bekend: ik kan mij er alleen
maar over verheugen, wanneer ze veel
bereikt, want ik wens het Nederlands
onderwijs, de Nederlandse kinderen en dus
de Ulo niets dan goeds. Maar wel weet
ik, dat het overgrote deel der Ulo-leer
lingen vier jaar werk heeft om het Ulo
diploma A of B te behalen, dat een be
wijs van toelating tot de vierde klas der
MMS zo goed als alle rechten geeft van
het Ulo-diploma en in het algemeen dus
het feit wordt aanvaard, dat 3 jaar
MMS is 4 jaar Ulo en dat leerlingen
met een Ulo-diploma in de regel worden
toegelaten tot de derde klassen der
middelbare meisjesscholen,, een enkele'
maal op proef in de vierde op de laatste
vergadering van directeuren en directrices
van MMS werd meegedeeld, dat deze
proef gewoonlijk niet slaagt.
(3.) Bij het laatste examen der meisjes
ulo te Bergen (1947) werd 50 pet. der
candidaten voor het ulo-diploma afge
wezen, zegt de heer Schuil. Hij ver
meldt niet, dat van de 9 afgewezenen
5 examen hebben gedaan zonder toe
stemming van de directrice en evenmin,
dat in vorige jaren de cijfers veel gun
stiger waren. 1941: 17 geslaagd, 2 afge
wezen. '42: 6 gesl., 1 afgew. '43: 12
gesl., 1 afgew.' '44: 9 gesl., geen afgew.,
'46: 11 gesl., 6 afgew.
Maar afgescheiden van dit feit: sedert
1 Sept. '47 is de situatie aan de meisjes
school drastisch gewijzigd. Program, leer
boeken,leerlingen, leerkrachten en onder
wijsmethode ondergingen een ingrijpende
verandering, toelatings- en overgangs
normen werden herzien en niemand dacht
er aan, leerlingen tot de klasse B4 toe
te laten, die niet met grote kans op
succes na 2 jaar het einddiploma kunnen
behalen. Ik ben evenwel van mening,
dat dit aantal groter kan zijn, dan de
buitenstaander vermoedt. De tijd zal
leren of die raming juist is.
(4.) Hoe weinig de heer Schuil eigen,
lijk begrijpt van de organisatie en de
werkwijze der MMS blijkt uit zijn op
merking leerlingen, die niet konden
overgaan van 3e naar 4e klas HBS of
Gymnasium, werden toch toegelaten tot
de 4e klas der MMS. Het ligt toch
voor de hand, dat een leerling, djg niet
in staat is, alle ciifers voldoende te maken
op een school met 14 of 15 intellectuele
vakken, er gemakkelijk in kan slagen,
goede resultaten te behalen op een school
met 6 of 7 van deze vakken, aangevuld
met vakken als handwerken, muziek,
koken, e.d., die weinig inspanning en
huiswerk vragen? Menig meisje, dat niet
geschikt is voor middelbaar onderwijs
in zoveel vakken tegelijk, kan zonder
moeite middelbaar onderwijs volgen in
enkele van die vakken. En dat is het
geval met de door de heer Schuil be
doelde meisjes, met wie op advies van
de directeur der HBS en de rector
van het gymnasium een geslaagde proef
in onze vierde klas werd genomen. Stellen
wij onze eisen te licht, dan zal dat in
'49 bij ons eerste eindexamen "wel blijken
het wordt afgenomen onder toezicht van
Rijksgêkommitteerden en het schriftelijk
werk wordt door de overheid opgegeven.
(5.) Het citaat uit „Het Schoolblad,"
ga ik hier voorbij. Het had naar ik meen
geen betrekking op de MMS en ik heb
er in het onderwijzersorgaan voldoende
op gereageerd. Belangstellende lezers
moet ik naar de discussie in dat blad
verwijzen.
(6.) Schrijnend vindt de heer Schuil
de subsidiëring van de MMS-en. Blijk
baar is hij een van de weinigen in den
lande met dit sentiment: in Eerste en
Tweede Kamer stemden alle politieke
partijen voor de volkomen gelijkstelling
met de andere middelbare scholen.
(7.) En, tenslotte, de kwestie van de
rechten der einddiploma's. Als de heer
Schuil gelijk had in zijn bewering, dat
die der MMS maar weinig liggen boven
die der Uloscholen zou het wel een zeer
zonderlinge figuur zijn, dat een toelating
tot de 4e klasse der MMS zo goed als
alle rechten van het Ulo-diploma A geeft.
Laat mij enkele vragen mogen stellen
geeft het ulo-diploma recht tot het af
leggen van een middelbaar-acte-examen
Worden de bezitters ervan toegelaten
tot de derde klassen der rijkskweekscholen
voor onderwijzers? Neen, tot de eerste
klasse evenals een leerling der MMS, die
overging naar de 4e klasse van haar
school. Worden de ulo-leerlingen met
einddiploma toegelaten tot de scholen
voor maatschappelijk werk, de Academie
voor „Kerk en Wereldde Academie
voor Lich. Opvoeding, de opleiding voor
Montessorileerkrachten, de Middelbare
Landbouwschool, het 3e leerjaar van de
kweekscholen voor voorbereidend on
derwijs, de opleiding tot „Algemeen
Secretaresse" van Inst. Schoevers? Aan
vaardt men ze als informatrice bij de Ne
derlandse Spoorwegen? Krijgen ze vrij
stelling voor de moderne talen, geschiede
nis en aardrijkskunde bij het staatsexamen
Gymnasium en HBS? Bij het examen
„Alg. Ontwikkeling" van het accountants
examen? Hebben zij dezelfde bevoegd
heden bij de nijverheidsexamens? Voor
verdere bijzonderheden verwijzen wij
naar de ingesloten folder.
Ook de heer Schuil zal op deze vragen
ontkennend moeten antwoorden.
(8.) Dat mèn, zoals dat ook met de
5 j. MMS in A'dam het geval is onze
MMS hardnekkig meisjes-HBS blijft
noemen ligt voor de hand. Ze is in
wezen een literair-historische HBS, aan
gevuld met een serie vrouwelijke vakken.
Ik stel op die naam geen prijs, maar
aanvaard haar met gelatenheid. En het
is waarlijk niet alleen om deze reden,
dat veel ouders aan de MMS de voor
keur geven boven de gewone Ulo-scholen.
Wat komt daar terecht van literatuur
onderwijs in de vier taien? Wat doet
men er aan kunstgeschiedenis? Aan
muziek en muziekgeschiedenis? Is de rol
van handwerken en tekenen gelijk aan
die op de MMS Geeft men er ge
legenheid voor lessen in koken, voedings
leer, kinderverzorging en opvoeding Or
ganiseert men er voordrachten over
vrouwelijke beroepen? Vergeleken bij
het program der MMS maakt dat der
Ulo-scholen waar het de meisjes betreft,
wel een zeer schrale indruk.
D. L. DAALDER
Wij menen hiermede de discussies over
deze schoolkwestie te kunnen sluiten.
RED.
Van 10 t/m 16 Mei
GEBOREN Aufridus Wiro, z. v. Wijtze
Petrus Heijstra en Sophia Broers.
Albert, z. v. Arnold Boorsma en Niesje
van der Molen.
ONDERTROUWD: Petrus van Duin
en Catharina Margaretha de Boer.
Egbert van der Velde en Agnes Maria
Spigt.
Pieter Breedveld en Cornelia Petro-
nella Briefjes.
GETROUWD: Bernardus Tiebie en
Johanna Maria de Vos.
Dirk Cornells Beeldman en Dieuwer-
tje Aarse.
OVERLEDEN: Geen.
Met de regelmaat van de klok komt nu
weer „De Wandelaar" uit. Voor ons
ligt het Maartnummer, waarvan de inhoud
natuurlijk werd afgestemd op het seizoen:
de wind is Zuid, in de wei bloeien de
eerste bloemen, de kieviten buitelen onder
Hollands voorjaarshemelen. Uit het na
gelaten werk van Engelhard de Witt
werd de roman van de eekhoorn afge
drukt. Rein Stuurman tekende het portret
van „Japi" er bij. \VHalier stond in
drukwekkende foto's van arenden af en
behandelt daarbij de oude vraag, of deze
vogels kinderen kunnen roven. Met L.
Kombrink dwalen we door het piassen-
gebied van noordelijk Overijsel. Foto's
en tekeningen van landschap en menseh
komen onze verbeelding te hulp. Welk
een begrip en welk een liefde adelen
het artikel van Toepoel over s'mensen
trouwste wandelmakkerde hondMet
W. H. Carr doen we een uitstapje naar
de dierenwereld buiten ons werelddeel en
we maken kennis met een bijzonder slim
en aardig diertje, dat zich door de biologen
met de naam woestijnrat zag opgescheept,
ofschoon het met zijn obscure familieleden
ten onzent vrijwel niets gemeen heeft.
Over het verband tussen het landschaps-
schoon en zieleleven schreef C. Cretier een
opmerkelijke studie. Ten slotte werden
nog rijk geïllustreerde artikelen opgenomen
van Han Krug, de Sévooy, Teenstra en
anderen, zodat een aflevering ontstond,
die de lezer heel wat actuele narigheid
kan doen vergeten.
Aatdêeiêakies