No» 29.
HENDRIK DE ZEEVAARDER
KNAPT
HET
OP!
„DE PARADIJSVLOEK
Watertochtjes függjgjggj
Bindt dc strijd aan
Hlef. Hl. pistodus
Hoot óffet
Amsterdamsche Bank
J. SMIT Jr.
OPENLUCHTTHEATER V.V.V. BERGEN
J. W. v. SCHEPPINGEN
H.T. V. „DE KOMEDIANTEN"
C0RSETTEN NAAR MAAT
'BENTER
Verstrekt CREDIETEN
belasting consulent
VAN GENDT LOOS
Van den Briel Verster
A. (f. v(Ut det Hilst
aan Handel, Landbouw
en Nijverheid
Daalderop eledrische Geysers.
speett op 1Juli a.s.
EEN HUIS VOL HERRIE
Onze Coupeuse
Cocset-Centeale ïilanu-s
TEGEN SLIJTAGE!
„De Kluis"
puik beste
aardappelen
Voor Verhuizingen
Kantoor Bergen, Breelaan 10, Telef. 2562
Dagelijks geopend van 9—12.30
ONTVANGEN
BIOSCOOP „DE RUSTENDE JAGER'' Bergen.
„MANNEN VAN JONGENSSTAD"
„KIM WIL OP DE PLANKEN"
P. HAJONIDES V. D. MEULEN
Agent A. T. O. te Bergen
J. 6. SCHLUTTER, Russenwg 28, Bergen
Adverteer! in dit blad
FEUILLETON
GROENTEN
in FRUIT
Goedkope Groentenhal
snel, gemakkelijk en goedkoop
BeirS^öf
TANDTECHNICUS
„Wat griezelig 1" snatert Hendrik. „En is dat alle
maal van U?" Professor Grimboud maakt gevleid een
lichte buiging. „Zoveel intelligentie had ik bij een
eend niet verwacht. U stijgt in mijn achting 1 Inderdaad
is dat allemaal van mij en ik ben er trots op te kunnen
zeggen, dat alles wat u hier ziet, het werk is van
mijn eigen handen. In mijn jonge jaren, dat was on
geveer in de vijftien honderd en veertig jaren, was
het mijn grootste genoegen werktuigen in elkaar te
knutselen. Ik hedoel natuurlijk werktuigen om mijn
vijanden mee te martelen, andere werktuigen hebben
mijn belangstelling niet. Zo ziet U hier bijvoorbeeld
een chromatische harmonica-tafel. De werking is heel
eenvoudig.... de patient wordt er opgelegd aan handen
en voeten met ringen vastgeklonken en daarna uitge
rekt door middel van deze zwengels. Het is wonderlijk,
hoe lang iemand kan worden.... Misschien wilt U het
eens proberen? Uw formaat is van die aard, dat er
best nog een stukje in de lengte bij kan 1"
Verschrikt deinst Hendrik achteruit. „O.... nee.... ik
voel me best zoPrimaIk zou niet anders meer
willen, je went zo aan een laag bij de gronds bestaan-
Laat U me liever eens iets anders zienl" antwoordt
hij haastig en Bimmelbam voegt er aan toeDe pro
fessor maakt natuurlijk grapjes.... ha, ha!" maar zijn
lach klinkt een beetje benepen in de sombere kelder.
Grimboud maakt een licht gebaar van teleurstelling
en loopt op een kooi toe, waarvan de deur open
staat. „En hier ziet u," vervolgt hij, „een zogenaamde
hongerkooi, een verrukkelijk instrument. In principe
is het zeer eenvoudig, doch slechts een machtig brein
als het mijne, was in staat een dergelijk idee uit te
werken. Het is niet moeilijk anderen na te volgen,
mijne heren, op originaliteit komt het aan. Ik denk
hier aan Columbus.... iets met een ei, geloof ik...."
Zijn betoog wordt plotseling afgebroken door een
angstige gil van Hendrik en als Bimmelbam zich om
draait is zijn vriend spoorloos verdwenen....
SB
Enkele stuks
De ideale oplossing voor
Inhoud 80 liter.
warmwatervoorziening in Uw huis.
Ruïnelaan 11 Bergen Nh.
Vanaf Vrijdag 9 Juli a.s. SPENCER TRACY en MICKEY ROONY in
Toegang 14 jaar.
Vanaf Maandag 12 Juli a.s. DEANNA DURBIN in haar nieuwste film
Toegang alle leeftijden.
Wegens enorm succes in 1947, twee heropvoeringen
van Alph. Laudy's meesterwerk
ff
door „De Bergense Spelers", o.l.v. J. A. Haakman,
op 14 JULI en 15 Augustus. Aanvang half acht.
Entrée eerste rang f 2,-tweede rang f 1,50Scholieren-rang f 0,50
Bij voorverkoop aan de V.V.V.-bureaux en de adressen op de
affiches vermeld f 1,50 en f 1,-. In Bergen de Boekh. De Haan,
Thomas, Romeny en Schoelink. In SchoorlJ. Louter. De
Egmonden P. J. Brouwers, Herenweg 271, Egmond aan den Hoef
Hl Kantoor te Bergen:
Komlaan 27, Telefoon 2033
Kantoor te Alkmaar:
Kennemerpark 14, Telefoon 4593
Lid v. d. bond
van belasting
consulenten
Behandeling vanBELASTINGZAKENaangiften, bezwaarschriften, beroepzaken,
cassatiezaken, ADMINISTRATIES en boekhoudingent inrichten, bijhouden, con
troleren, kostprijsberekeningen en verlening van CREDIETEN
Gedurende het seizoen iedere DINSDAG naar het Alkmaardermeer,
f2,per persoon
DONDERDAG naar Schagen en Wieringermeer, f2,per persoon
VRIJDAG naar Alkmaarse Kaasmarkt, f 1,50 per persoon
Kinderen beneden 10 jaar half geld Vertrek van Hargervaart 's morgens 8.30 uur
Zomergasten van Groet en Schoorl, profiteert hiervan
Inlichtingen bij de ondernemers en V.V.V. Groet, Tel. 323
De ondernemersSCHOONE en DE GRAAF
Afhalen van vrachtgoed, bestellen en afhalen
van bagage en expres-goederen.
Boodschappen aan het station te Bergen, afd.
A.T.O. van 9-12 uur en van 6-8 uur. Tel. 2377
in de zaal van de heer G. KLOP te HARGEN, de her
opvoering van het met succes gespeelde Blijspel in 3 bedrijven
t*
Regie: DICK MEELIS
Aanvang 8 uur. Entrée f 1,25 plus belasting. Zaal open 7 uur
Bal na I Geen plaatsbespreking.
J
is MAANDAG 12 JULI van 10-12 uur en van
13,30-15 uur aanwezig bij:
Een degelijke aanvulling van Uw linnenkast wordt voor U
verzorgd door
Elzenlaan 26 S, BERGEN AAN ZEE
Vertegenwoordigster der N.V. Linnenfabrieken
Weverij te Eindhoven.
Levering uit voorraad aan particulieren.
Ook aan huis te ontbieden.
Door FRANK van FALCKENOORT
EEN ROMAN VAN HET ZUIDHOLLANDSE PLATTELAND
- 4 -
Doch het kind werd een knaap en de knaap werd een jonge
man. Dirk had eerbied voor zijn vader, natuurlijk, maar met de
loop der jaren veranderde er toch iets. De onaangetaste autori
teit ging tanen. Wel bleef de heerschappij over het personeel
en ovr het kleine vrouwtje, maar de jonge Van Elk trotseerde de
bevelen van z'n vader en verrichte z'n arbeid zoals het hem
zelf goëddunkte. In het begin waren daardoor vaak heftige
tonelen ontstaan, op het land, in de schuur, in de huiskamer,
maar de onverzettelijke volharding van de toekomstige Belboer
had de oude boer tenslotte doen berusten, hoewel af en toe de
beid naturen nog steeds met elkaar in botsing kwamen.
Zo ook nu. Met grote ergernis had Dirk er in moeten toe
stemmen, dat Heieen niet van 'het station zou worden gehaald.
Hij had er met geen woord over gesproken, maar z'n veront
waardiging er over opgekropt. Zeker was het wanneer het geen
hooitijd was geweest, dat Dirk op eigen initiatief de tilbury
uit de schuur had gehaaid en de rit naar het station had onder
nomen, maar ondanks de onrechtvaardigheid van z'n vader
stroomde het boerenbloed door z'n aderen, want de gelegenheid
om het hooi droog binnen te krijgen, was er en dat sprak ook een
woordje mee.
Maar des avonds, toen de laatste vracht op de grote berg ge
borgen was, deed de moeder geen vergeefs beroep op de zoon,
om de koffer van de nieuwe huisgenote van het station te halen.
In de ogen van de boer was dat een vernedering; dat was
toch geen werk voor een boerenzoon om de bagage van een
nieuwe meid te halen! Er was dan ook een scherp woord op
zijn lippen, maar er was iets in de ogen van zijn zoon, dat hem
weerhied het uit te spreken. Sinds enige tijd vermeedt de boer
een twist in het bijzijn van het personeel. De knechts fluisterden
onder elkaar, dat de „bullebak", zoals Van Elk in stilte werd
genoemd, bang was voor de zoon.
Toch maakte Dirk van Elk geen misbruik van zijn lang
zaam aangroeiende macht. Het werk, dat hem opgedragen werd
door zijn vader, verrichtte hij evengoed als de knechts het
deden, alleen met dit verschil, dat de zoon het op zijn eigen
manier deed. Dirk had, evenals zijn vader, een goede kijk op
het boerenwerk, alleen was hij wat moderner en economischer
aangelegd en verrichtte hij het werk practischer dan de oude
boer het deed. De Belboer was nog een man van het oude
stempel.
Het was begonnen met enkele kleinigheden, die de boer oog
luikend had toegelaten. Toen was het plan van de zoon ge
komen om een electrisChe karnmachine aan te schaffen. De boer
wilde er niet van horen, 't Was altijd goed gegaan. Werden
de meiden tegenwoordig te lui om met de hand te karnen?
Niks ervan, het gebeurde niet! 't Was zonde van 't geld. Je
kon er beter een wagen voor kopen.
Maar het resultaat was, dat na enige tijd het karnen met de
hand was afgelopen en dat een electrische karnmachine het
werk van verscheidene uren door enkele meiden in een paar
uur verrichtte. De boer had toe moeten geven, dat het een ver
betering was, maar hij had met de tanden op elkaar geklemd,
spottend toegezien en er met geen woord over gesproken. Dirk
evenmin. Doch geleidelijk aan werd het bedrijf door zijn toe
doen naar de eisen des tijds ingericht en geleidelijk aan nam
hij het heft in handen, wat het gemoderniseerde gedeelte betrof.
En het was in goede handen, dat kon zelfs de oude boer niet
ontkennen. Daarom had hij zijn zoon eens bij hem laten komen
in de pronkkamer en onder vier ogen met hem gesptoken. Hij
had z'n zoon aangeraden maar gauw een vrouw te zoeken en
te trouwen, dan trok de boer zich terug en kon hij het bedrijf
overnemen. Maar tot zolang bleef de boer de baas en dat zou
hij moeten begrijpen.
Later wash et bericht gekomen van het ongeluk van Tammes
in Groningen en van het faillissement. En toen de dood van de
weduwe kort daarop volgde, besloot vrouw Van Elk het meisje
tot zich te nemen, in stilte hopende, dat het een doel zou mogen
hebben, want ze was niet onbekend gebleven van het gesprek
tussen vader en zoon en ze hoopte vurig, dat een goede boerin
haar plaats- zou innemen. Ze wist, dat Heieen Tammes daartoe
alleszins capabel was.
Intussen was Dirk gaan zitten, recht tegenover Heieen. Eén
ogenblik ontmoetten beider ogen elkaar; in de hare lag een blik
van dankbaarheid, in de zijne één van begrijpen.
Toen de maaltijd afgelopen was, hielp Heieen een handje met
afruimen en afwassen, terwijl de mannen onder het genot van
een pijp tabak naar de weg liepen om daar een wijle met de
knechts van andere boerderijen te praten. Vanzelfsprekend
kwam het gesprek ook op de nieuwe meid, die zo damesachtig
gekleed was en zo bedeesd keek.
Even voor het naar bed gaan ontmoette Heieen Dirk alleen
in de kamer. Zij wilde hem voorbijgaan, doch hij hield haar
staande.
„Neemt u me niet kwalijk, juffrouw Tammes, maar als ik u
soms met het een of ander kan helpen... ik bedoel met het oog
op uw leven hier, dan zult u in mij steeds een vriend vinden...
en een beschermer, als u mij zulks toestaat".
Het meisje was getroffen door de warme klank in zijn stem.
Ze keek hem in het vriendelijke gezicht.
Hij stak z'n hand uit. „Ziet u, ik wilde, dat wij goede vrienden
zullen worden".
Spontaan drukte zij de toegestoken hand. „Ik dank u. Ik dank
u hartelijk", draaide ze zich om en ging naar boven, nauwelijks
haar tranen kunnende bedwingen. En op het kleine kamertje
wierp ze zich op bed en snikte het uit.
Na enige tijd kalmeerde ze weer en bgon ze de koffer uit te
pakken. Daarna ontkleedde ze zich en legde zich ter ruste.
HOOFDSTUK II.
De volgende morgen werd ze wakker van het blaffen van
de hond. Ze luisterde een ogenblik: ja, beneden was men al aan
het werk. Vlug stond ze op, kleCdde en waste zich en stond
enkele minuten later reeds kant en klaar bij de boerin in de/
keuken, die haar met een lachend gezicht begroette: „Zo, uit
geslapen? Goede morgen".
Heieen schrok. „Ik ben toch niet te laat?" vroeg ze, terwijl er
een blos op haar wangen kwam.
„Welnee", stelde de boerin haar gerust; „ik heb je maar laten
slapen, want je zult wel wat vermoeid geweest zijn van zo'n
lange reis. Wij staan altijd gelijk met de zon op. Ja, ja, ik
begrijp je, morgen zal ik wel zorgen, dat je op tijd bent; van
daag nemen we het niet zo nauw niet. Help me maar eens even
met het kazen keren, dat kunnen we samen net klaar krijgen
voor het brood eten en dat scheelt me alweer een heleboel."
Zo voerde de boerin haar in de werkzaamheden van het grote
bedrijf. Zij vertelde echter niet, dat een uur van tevoren al bijna
een ruzie over haar was ontstaan. De boer wilde haar al mee
hebben naar het hooiland, iets wat Dirk in geen geval wilde
toestaan. „Zij is nog geheel onbekend hier en moet eerst, wat
op haar gemak gesteld worden", was zijn mening. „Voorlopig
blijft ze bij moeder op de hof, en er is al genoeg werk voor
haar alleen in deze dagen en ze kan er best hulp bij gebruiken".
En zoals gewoonlijk was de beslissing van de zoon de laatste
geweest. Mopperend was de boer op de wagen gegaan en had
z'n woede gekoeld op de zware werkpaarden, die niet begrepen,
wat ze op de vroege morgen reeds hadden misdreven.
Dirk was nog even nagebleven. Toer, alles weg was, ging hij
naar -z'n moeder en zei: „Nu zal er gauw verandering komen,
moeder, de tijd van rust ligt voor u niet ver meer in het ver
schiet. En neemt u Heieen er nu maar bij om u te helpen. Ik
weet, dat u die hulp best zal kunnen gebruiken".
Daarna was ook hij naar de goudgele velden getogen, maar de
ernstige blik had plaats gemaakt voor een vrolijke trek. Hij wist
niet hoe het kwam, maar er scheen plotseling iets vrolijks in zijn
leven gekomen te zijn. Tot nu toe was hij meestal zwijgend door
het leven gegaan met de norse trek op het gelaat, die alle Bei-
boeren eigen was. De dorpelingen hadden al eens tegen elkaar
gezegd, dat de jonge Belboer nog zwarter keek dan de oude,
wanneer hij met de wagen door het dorp reed. Maar Dirk, al
had hij somtijds wel eens het een en ander opgevangen, trok
zich er Biets van aan. Een verachtelijke trek kwam er op zijn
gezicht, als hij dergelijke toespelingen op de Van Elk's hoorde;
wat trok hij zich van de mensen aan? Was de Beldam niet de
grootste steê in de wijde omtrek? Waar vonden de dorpelingen
werk, als het graan rijp was o mgemaaid te worden en waar,
als het gedorst moest worden? Was de Beldam niet van ouds
de steê, waar het meeste te verdienen was en betaalde de Van
Elk's niet altijd een goed loon uit?
Ja, het was waar en met trots dacht Dirk daar vaak, te
vaak misschien, aan, want hoewel hij geen slechte inborst had,
hoewel hij als de meest werkzame boerenzoon in de wijde
omgeving bekend stond, toch was hij niet vrij van familie
trots, een kwaal, waaraan alle Van Elk's leden. Toch ver
schilde Dirk in z'n natuur heel veel met de vorige van Elk's.
Hij had ook veel weg van z'n moeder. Deze, van oorspronke
lijke Friese afkomst, had haar zoon iets gegeven, wat tot nog
toe geen van zijn geslacht had bezeten, namelijk doorzettings
vermogen, gepaard gaande met een -zekere stijrhoofdigheid.
Vandaar dat Dirk een onverzettelijke wilskracht aan de dag
legde, waarvoor zelfs z'n vader moest zwichten. De wil van
de zoon was sterker geworden dan die van de vader en deze
laatste had zwijgend, maar met inwendige wrok gezien, dat
zijn gezag begon te tanen en dat zijn zoon voetje voor voetje
terrein begon te winnen en met leedwezen dacht hij er vaak
aan dat de dag niet zo ver meer in het verschiet lag, dat de
zoon de teugels alleen in handen zou némen. Daarom had hij
Dirk aangeraden om maar spoedig te trouwen, dan kon hij
,,'t spul" overnemen, want met twee voerlieden op de bok
reed de wagen in de sloot. Voor twee man was geen plaats
om de lakens uit t delen, had de oude gezegd, als hij dat maar
begreep.
Dirk had het begrepen en had de wil van z'n vader geëer
biedigd zoveel als in z'n vermogen lag. Toch kon ook hij
niet voorkomen, dat de twee naturen nog wel eens met elkaar
in botsing kwamen, doch openlijke twisten in het bijzijn van
ondergeschikten trachtten ze beiden zoveel mogelijk te voor
komen, alsof ze dit hadden afgesproken. Dirk, met z'n onstuimig
temperament, stoof nog weieens op, maar de blik van z'n moeder
was dan meestal voldoende om z'n ergste drift onmiddellijk te
bekoelen. Wordt vervolgd.
Wij hebben aangekocht een partij
neemt U eens een monster, dan
kunt U ze per kistje zeer voor
delig bestellen.
Ook hebben wij alle soorten
spotgoedkoop. O.a.Bloemkool,
slabonen, snijbonen, peulen, dop
erwten, capuzijners, spinazie, pos
telein, rabarber, komkommers, sla,
tuinbonen, worteltjes, rodekool,
bietjes enz. enz.
zijn wij ook rijk gesorteerd Kersen,
aalbessen, perziken, pruimen, me
loenen, tomaten, kruisbessen drui
ven en nog veel andere soorten.
Voor elke klant Zaterdag als
reclame 1 kg. goedkope Hoornse
bessen.
Dus allen naar de
Dorpsstraat 86, Tel. 2069, Bergen
Q
A. TH. BAKKER
BREELAAN 50 TEL.2I95BER6EN MJI
PLOMPER - BERGEN
Breelaan 5 BERGEN
Tegenover het station.
Spreekuren dagelijks van 10-12 en 1-2.
Transparanttanden met goudknopbevestl-
ging, zeer licht en sterk.
Reparaties na afspraak in 4 uur gereed.
Inlichtingen gratis de gehele dag.
hvkWC- .'it