I/Veekikd
99
99
Het lUcstfeest noded
BERICHT
HET WAJANGSPEL
Van SPAR tot KERSTBOON
Jóec&tUckt
BERGEN
NIEUWE
BONKAARTEN
ww WVVWVWIFW
DONDERDAG 23 DECEMBER 1948
25e JAARGANG No, 51
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
In verband met Nieuwjaarsdag
zal ons blad de volgende week
op DONDERDAG verschijnen.
Copie voor dat nummer dient
dus één dag eerder te worden
ingezonden, d.w.z. berichten enz.
uiterlijk Dinsdag en advertenties
Woensdag tot uiterlijk 12 uur.
kieuwiaacsgtaeien
In het volgend nummer zal even
als voor de oorlog wederom ge
legenheid bestaan tot het plaatsen
van een Nieuwjaarsgroet. Men
kan deze opgeven aan ons Bureau
of aan de bezorgers. De prijs
hiervan bedraagt f 1,a contant
per 3 regels; elke regel meer 30
cent.
T entoonstelling
Kindertekeningen
Onder leiding van een com
missie uit het Kunstenaarscentrum
Bergen is, in nauw contact met
de onderwijskrachten der lagere
scholen te Bergen en Schoorl,
een tentoonstelling van kinder
tekeningen voorbereid. Ruim 700
tekeningen, door de leerlingen van
alle scholen voor deze expositie
gemaakt, worden in de danszaal
van „De Rustende Jager" te Bergen
tentoongesteld op 28, 29, 30 en
31 December a.s. (geopend 10
12, 2—4 en 8—10 uur).
Bovendien zal op Woensdag
avond 29 December a.s. om 8 uur,
naast een korte toelichting op het
geëxposeerde door mr. D. Vis,
een causerie worden gehouden
door de heer J. Smit uit Rotterdam.
Deze spreekt over het onderwerp
„Hoe ziet het kind? en illustreert
zijn lezing met lichtbeelden.
Tentoonstelling en voordrachts
avond verdienen de werkelijke
belangstelling van ouders en op
voeders. Zij zijn vrij toegankelijk
voor aangeslotenen bij het K.C.B.,
voor niet-leden voor resp, 10 ct.
en 25 ct. per persoon.
Gaarne wordt aanbevolen het
werk der kinderen te gaan zien en
de voordrachtsavond te bezoeken.
Zo mogelijk zal een gedeeltelijke
expositie ook te Schoorl plaats
vinden in Januari.
Men zie verder de advertentie
in dit nummer.
KERSTSPEL IN DE
RUïNEKERK
De afd. Bergen van de VCJB
voerde Zondagavond met Mej.
A. Heemskerck-Veekens aan het
orgel in de Ruïnekerk het Kerst
spel „De Heilige Nacht" op,
geschreven voor lekespelers door
L. Bonga.
Ds A. B. Bekius sprak in zijn
kort inleidend woord van een
hoogtepunt in de Advent en
noemde het een verheugend feit,
dat ook in Bergen een kring van
jongeren zich geroepen voelde de
prediking te brengen in de donkere
wereld.
De z.g. „spreker" kondigde de
talrijke schare, die zich had ver
zameld bij de stal van Bethlehem
waarboven de ster flonkerde,
het grote gebeuren aan en achter
eenvolgens werden verschillende
episoden gedramatiseerd; de engel
Gabriël kondigt Maria de blijde
boodschap aan, Maria en Jozef
ondernemen de verre tocht naar
Bethlehem, vinden ten slotte met
moeite een plek, waar het Kindeke
zal worden geboren, de herders
in het veld, de komst van de 3
Wijzen, Koning Herodus en ten
slotte allen rond de kribbe, alles
afgewisseld met engelenzang. Met
„Stille nacht" werd het spel be
sloten.
Het was alles kinderlijk een
voudig en er ging een eigen
aardige bekoring van uit.
De Kerstwijdingsdienst eindigde
met gebed en het zingen van
gezang 26 4.
SCHILDER EN POTTEN
BAKKER
in de Bergense Kunsthandel
In de bekende Bergense Kunst
handel van de Fa P. Hopman
werd Zaterdag geopend een
Kersttentoonstelling van werken
van de Bergense Kunstschilder
Nico Berkhout en kunstvoort
brengselen uit de kleiwaren-ateliers
St. Joris in het Limburgse Maas
dorpje Beesel.
Van de jonge Bergense kunst
schilder trokken vooral de aan
dacht het H. Avondmaal, Kerst
mis, Christophorus als bescherm
heer van het verkeer, een kleur
rijk bloemstuk, 'n stilleven (zwart-
krijttekening) en een zelfportret.
De ceramische kunst was ver
tegenwoordigd door klassiek ge
vormde vazen, potten en kruiken,
beeldwerk van religieus gehalte
e.a. Wat kunstenaar en vakman
innig samenwerkend uit dode
klei hebben getoverd, wekte be
wondering, het was prachtig van
vorm en kleur. Geëxposeerd
waren o.m. Madonna met Kind
van broeder Gilbert, Sint Chris-
toffel, Madonna van Leo Jung-
blut, St. Joris met de draak van
leerling van Lücker, vazen met
kunstzinnige decoraties en mooie
kleuren.
Er wordt thans reeds een be
gin gemaakt met de uitreiking
van de nieuwe bonkaarten 903.
Voor Bergen:
A t.m. G Maandag 27 Dec.
9.30-12 uur
H t.m. O Dinsdag 28 Dec.
1-3 uur
P t.m. Z Woensdag 29 Dec.
Zelfverzorgers en inwoners van
Bergen aan Zee Donderdag 30
December.
De Chr. Gem. Zangvereniging
„BERGEN" debuteert
De Chr. Gem. Zangvereniging
„Bergen" gaf Vrijdagavond haar
eerste uitvoering onder leiding
van de heer Paul Kok uit St
Pancras. „Wo man singt, da lass'
dich nieder", zei Schiller reeds,
„böse Menschen haben keine
Lieder" en zo was dan deze avond
het Witte Kerkje vol met belang
stellenden in dit nog geen jaar
oude koor.
Na een kort inleidend woord
van Ds Telkamp, die er o.m. op
wees, dat dit koor de kunst in
dienst stelde van het geloof, werd
het programma geopend met
„Kerstmis van Dina Appeldoorn,
gevolgd door „Aan Bethlehem's
sterre" van Guido Gezelle, ge
toonzet door Pennartz. Na de
eerste aarzeling te hebben over
wonnen, gaf het koor vervolgens
een mooie vertolking van „Wie
genlied der Hirten" van Reimann.
Het „Russische Vesperkoor"
van Bortnianski met het slot
„Jubilate, Amen" deed duidelijk
het goede stemmenmateriaal uit
komen.
Het vrouwenkoor zong zeer
verdienstelijk „O, Kersnacht, scho
ner dan de dagen" van Moss
Wolf en „Uit hoge hemel daalt
Hij neer" van Hans v.d. Bogert.
De „Kerst-Cantate" van A. Swiers
met Mevr. Boorsma aan het orgel
vormde het slotnummer van dit
Kerstprogramma dat een echte
Kerstmissfeer schiep.
De voordrachtkunstenares Mw
A. M. v.d. Mandele declameerde
ter afwisseling een vijftal nummers,
die onder ademloze stilte werden
beluisterd.
Tijdens de uitvoering had ieder
zich onthouden /an bijvalsbetui
gingen, maar aan het slot barstte
een welverdiend applaus los en
Ds Telkamp getuigde, dat hij blij
was met de geboorte van dit
koor.
Wat dirigent en koor in één
jaar hebben bereikt, dwingt be
wondering af en doet veel ver
wachten van de toekomst.
Onder auspicium van de Theo
sofische vereniging hield Prof. Ir
E. L. Selleger in hotel Kreb een
openbare lezing over „De be
tekenis van het Wajangspel".
Spreker begon met er op te
wijzen, hoe bij Wajang, dat scha
duw betekent, drie elementen
vallen te onderscheiden, t.w. een
lichtbron, een voorwerp en een
schaduw. Tussen voorwerp en
schaduw bestaat een verhouding
als tussen een drie-dimensionaal
en een twee-dimensionaal lichaam.
Een schaduw is een projectie in
een bepaalde stand, elke stand
geeft een andere schaduw.
Wij, aldus spreker, zijn in onze
persoonlijkheid ook te beschouwen
als een schaduw hier op aarde
van ons ware wezen, van ons
ego. Dit ego is een veel meer
omvattend wezen dan de per
soonlijkheid met haar eigenschap
pen, die zich door de stoffelijke
vorm op deze aarde openbaart.
Ons lichaam is naar waarheid
slechts een voorbijgaande schaduw
van ons zelf.
Prof Selleger vertelde verder,
hoe men op Java, de bakermat
van het wajangspel, stil en eer
biedig neerhurkt bij het grote
witte doek, waarop de schaduwen
zullen verschijnen van de wajang
poppen, die de vertoner, de dalang,
tussen lichtbron en scherm plaatst,
en hoe deze zijn publiek hele
nachten in gespannen aandacht
houdt met de heldendichten, die
Hindoes en Boeddhisten naar
Java gebracht hebben. Deze ver-
halen#geven de rol weer, die
helden en hemelse wezens ten
opzichte van onze wereld ge
speeld hebben en nog spelen. De
heldendichten zijn bekend onder
Boeren lei op uw saeck
Geen bestaanszekerheid bij
volkomen vrijheid I
Holl. Maatschappij van
Landbouw vergadert
De afd. Bergen van de Holl.
Maatsch. van Landbouw hield
in Het Huis met de pilaren een
ledenvergadering onder voorzit
terschap van de heer H. Bruin.
Nadat verschillende huishoude
lijke zaken waren afgedaan, de
beide aan de beurt van aftreden
zijnde bestuursleden, de heren G.
Franzen en M. L. Alderlieste
waren herkozen en in de vacature,
ontstaan door het emigreren naar
Australië van de penningmeester,
was voorzien door de verkiezing
van de heer Y. Bruyn, kreeg Ir
W. Merkx, secretaris der Stichting
van de Landbouw voor Noord
holland het woord.
Alvorens het toekomstige land
bouwprogramma aan te snijden,
wierp spreker een blik achter
waarts naar de dertiger jaren,
opmerkende, dat een herhaling
van die toestanden niet tot de
onmogelijkheden behoorde.
„Hetgeen er geweest is, dat
zal er zijn", zei reeds de Prediker,
„en hetgeen er gedaan is, dat
zal er gedaan worden, zodat er
niets nieuws is onder de zon."
De tijden van schaarste raken
voorbij, weer zullen de producten
overvloedig zijn, maatregelen tot
beperking zullen overwogen
worden. De vraag of bij volkomen
vrijheid bestaanszekerheid voor
de boer mag worden verwacht
bij de huidige stand van zaken,
meende spreker met een volmon
dig „neen" te mogen beantwoor
den. Het spel van vraag en
aanbod zou theoretisch de prijzen
van de producten bij schaarste
moeten doen stijgen, maar in
werkelijkheid zou geleide economie
remmend werken
de belangen van andere be
volkingsgroepen kan de overheid
niet uit het oog verliezen. In ons
landje met betrekkelijk weinig
cultuurgrond en een steeds toe
nemende bevolking, spreekt men
veel over opvoering van de
productie door intensivering. Zal
hierdoor de kostprijs dalen? Het
is een bekend woord, dat de
laatste zak kunstmest het minste
effect geeft! Zal mechanisatie
de naam van „Ramayana" en
„Mahabharatha". Het eerste heeft
tot hoofdfiguren de grote helden
koning en wijze „Rama", voor
beeld van deugd, opofferingsge
zindheid, waarheid, met zijn vrouw
„Sita", symbool van reinheid, zijn
broers en de grote tegenstander
„Ravanade koning der demonen.
Een belangrijke bijfiguur noemde
spreker nog de apenkoning
„Hanuman".
In het tweede epos, de Mahabha-
rata, die duizenden jaren later
speelt, treden als hoofdfiguren
o.m. op „Sri" de goddelijke
leeraar-vorst, die een nieuw licht
in de duistere wereld brengt en
„Arjuno", zijn geliefde leerling.
Ook hier weer strijd tussen licht
en duisternis, goed en kwaad.
De samenspraak tussen leeraar
en leerling, de „Bhagavad Gita"
(d.i. Lied van de Verhevene) is
een diep religieus philosophisch
gedicht en in vele talen vertaald.
Bij het vertonen van verschil
lende wajangpoppen vertelde Ir
Selleger interessante bijzonder
heden omtrent de betekenis van
vorm en kleur: goud duidt prin
selijke waardigheid aan, een zwart
lichaam duidt op het hoogste,
rozerood op het gelaat wijst op
liefde, hardrood op wreedheid,
een opgedraaide haarwrong ver
raadt de krijgsman enz.
Spreker eindigde zijn met de
meeste aandacht gevolgde lezing
met er op te wijzen hoe wij er
zelf in ons leven lering uit kunnen
putten door in ons zelf te schou
wen", te komen tot „zelfkennis".
Bij het beantwoorden van ver
schillende vragen werden nog
enkele punten nader toegelicht.
uitkomst kunnen brengen? Een
combine moge een uitkomst zijn
in Canada met zijn extensive
cultuur, hier ligt het wel even
anders. De boer zal er verder
rekening mee moeten houden, dat
invoer van krachtvoer in de
toekomst beperkt zal zijn. Zijn
eigen grond zal hem het nodige
veevoeder moeten leverende
aardappelen leveren voldoende
zetmeel, maar de oplossing van
het eiwitprobleem bezorgt de
boer meer hoofdbrekens. In dit
verband wees spreker op rant
soenbeweiding met electrische af
rastering en het gebruik van
kunstweiden.
Hierna werd een blik geworpen
op de zijnde en in wording zijnde
organisaties van de landbouw.
In de landelijke en provinciale
apparaten zullen werkgevers en
werknemers in gezamenlijk over
leg heel wat moeilijkheden onder
de ogen hebben te zien en ver
schillende commissies verdiepen
zich reeds in tal van vraag
stukken.
Het al of niet slagen van de
Stichting voor de Landbouw zal,
aldus spreker, voor een niet ge
ring deel afhangen van de werk
zaamheid van de districtsbesturen
de stem uit de praktijk kan niet
worden gemist.
Of de Stichting voor de Land
bouw ordenende bevoegdheid
krijgt, of dat het wenselijker
zou zijn deze te laten voortbe
staan naast een te scheppen pu
bliekrechtelijk lichaam?
De voorzitter zou de Stichting
willen behouden als strijdorgaan
of zoals hij het uitdrukte, als
kankerorgaan.
Op deze causerie van de heer
Merkx volgde een levendige ge-
dachtenwisseling.
Men was het er wel over eens,
dat er gebonden vrijheid moest
zijn voor enige bestaanszekerheid,
maar alles wat van boven komt,
voelt de boer als dwang. Een
stem uit de vergadering achtte
uitvoering door een plaatselijk
orgaan de oplossingdan zouden
de maatregelen dienen te worden
uitgevoerd naar de bedoeling en
niet naar de letter. In verband
met de geruchten over aardappel
teeltbeperking, informeerde een
ander of de aardappelmoeheid
moest dienen als stok achter de
deur. De heer Merkx wees er
op, dat men niet diende te ver
geten, dat ziekte onze export ten
zeerste zou kunnen bemoeilijken;
bloembollen en heesters konden
als waarschuwing dienen. Veen
koloniale boeren hadden dit al
ingezien en zich zelf beperking
opgelegd.
Ook het kunstmestprobleem
kwam nog op het tapijt. We
hebben ons blind gestaard op de
kunstmeststoffen, maar.... hebben
we niet de grond vergeten? Van
groot belang achtte de spreker
een goede combinatie van orga
nische en anorganische meststoffen.
Een ander sprak zijn bezorgd
heid uit voor de daling van de
waterstand langs de duinkant en
achtte beperking van onttrekking
van water uit de duinen door het
waterleidingbedrijf noodzakelijk.
De heer Merkx merkte op, dat
dit verschijnsel zich ook open
baarde in streken waarvan ont
trekken door waterleidingbedrijf
geen sprake was als bijv. op
Texel. Intussen is hierover een
onderzoek gaande.
Nadat nog andere problemen
waren besproken zwegen eindelijk
de stemmen en dankte de voor
zitter de heer Merkx voor de
weldadige woordenvloed die hij
had doen nederdalen over de ver
gadering en riep hem onder in
stemming van alle aanwezigen
een spoedig tot weerziens toe.
Burgerlijke Stand
BERGEN
O, Heilig Licht, dat zoveel eeuwen
Op aarde kwam in donkere nacht,
Gij hebt aan duizenden, millioenen,
Uw heerlijk woord van vreè
[gebracht.
En toch... in weedom en ellende
Is de aarde, als in barensnood,
Verwarring, chaos, egoïsme.
Onzuiverheid... het leed is groot.
Hoorthoortde klokken luiden,
Het woord van liefde en vree,
Deelt God aan alle Zijne schepselen
In Heilige Kerstnacht mee.
O mens, de Heiland is geboren,
Een Kindje, hulploos, klein,
Dat door Zijn al-opofferend leven
Een redder ons wil zijn.
Zijn last is licht, Zijn juk is zacht,
De Liefde draagt het al'
Het Koningskind uit Hoge sfeer,
Ligt in een schamele stal.
Zijn eis is: Liefde, zuiverheid,
Deemoedigheid.... Zijn Kracht
Wordt in ons mensen hier op aarde,
In zwakheid tóch volbracht.
De zachte krachten zullen eens
Het grootst geweld verwinnen,
Het Heilig Kind van Bethlehem,
Wil in ons harte binnen.
O openen wij ons hart voor Hem,
Hij leert deemoedigheid,
Hij geeft ons Kracht tot goede wil,
Moed tot gehoorzaamheid.
De klokken luiden.... houdt de
[adem in....
Liefde! Vergeving!.... Een
[nieuw begin!
Heilig Kindje, leidt Gij ons lot,
Heiland, wijs Gij ons de weg
[tot God.
Kerstmis 1948
„MOEDER, mogen we een
doos van die zilveren ballen kopen,
en zo'n grote punt om er boven
op te zetten, en een slinger die
zo mooi schittert en
Dit is een vraag, die veel
moeders tegen Kerstmis te horen
krijgen. De winkels liggen ook
zo vol met allerlei moois en de
kinderen willen de kerstboom
graag zo schitterend mogelijk
maken. Maar moeder kijkt be
denkelijk. Al die glazen pracht-
dingen zijn zo duur en de kerst
boom zelf moet ook nog gekocht
worden
Waarom laat U de kinderen
zelf niet voor de versiering van
de boom zorgen? Ze hebben dan
een prettige bezigheid in de va-
cantie, beleven dubbel plezier van
de boom en het kost moeder lang
niet zoveel.
Sterren, ballen en slingers.
Voor de huiskamer kiezen we
een niet te grote boom, waar nog
wat wortel aanzitdeze kan
stevig in een grote bloempot met
zand gezet worden. Om de pot
wordt een stuk rood papier ge
speld en het zand wordt bedekt
met uitgeplozen watten, om sneeuw
te suggereren. De boom wordt
op een laag tafeltje gezet in een
hoek van de kamer; daar komt
hij goed uit en niemand loopt er
tegenaan.
We kopen een pakje zilver
en goudpoeder een paar vellen
gekleurd papier en zilverpapier
en wat engelenhaar. Nu kunnen
de kinderen aan het werk gaan.
Op dun karton tekenen ze ver
schillende figuren, zoals sterren,
klokjes en paddestoelen en knip
pen die uit. Deze worden nu
verzilverd, gebronsd of met papier
beplakt. De sterren krijgen
een staart van smalle reepjes
zilverpapier. Van rood papier
worden de hoedjes van de padde
stoelen gemaakt, waarop hele
kleine plukjes witte watten geplakt
worden.
Ook met wat appels en peren
is een leuk effect te bereiken. Ze
worden helemaal met zilverpapier
bedekt, aan de steel komt een
draadje om ze aan de boom te
hangen, en zo lijken het net grote
zilveren ballen. Dan zijn er nog
de dennenappels, die met goud
poeder verguld worden.
De meisjes die al een beetje
naaien kunnen maken grappige
kerstmannetjes, die ook onder de
boom kunnen staan. Van een
paar rose lapjes, gevuld met wat
ten wordt een lijfje gemaakt. Dit
krijgt een rood jasje aan met een
randje van watten. Dan worden
met een paar steekjes ogen, neus
en mond op het gezichtje gebor
duurd een rood mutsje op het
hoofd, een baard er aan geplakt
en de kerstman is klaar.
De boom begint zo al aardig
te lijken. Kransjes van suiker en
chocolade komen nu aan de beurt,
die aan een stevig draadje opge
hangen worden. Van zilverpapier
wordt nog een aantal lange, heel
smalle repen geknipt. Deze komen
aan alle kanten van de boom naar
beneden te hangen.
Slingers worden gemaakt van
gekleurd crèpe-papier. Dit wordt
in lange repen geknipt van on
geveer 3 cm. breedte. De repen wor
den 'n aantal malen opgevouwen
en dan aan beide kanten tot bijna
in het midden ingeknipt, - zodat
franjes ontstaan. Door een paar
repen aan elkaar te plakken
krijgen we 'n mooie lange slinger,
die we een beetje uitrekken en
tenslotte opdraaien.
De takken worden hier en daar
bestoven met plukken watten of
engelenhaar en de kinderen kun
nen trots zijn op hun zelfversier-
de kerstboom.
Eén goede raad Hebt u kaars
jes in de boom, houdt dan een
natte dweil bij de hand een bran
dende tak is dan direct uitgedoofd.
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen
de Haan's Boekhandel, Stationsstr.
Telefoon 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P. Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijsf 3,00 per jaar
f 0,75 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.
van 12 tot 18 December 1948
Geboren: Ingrid Kristine, d.v. Piet
Marsman en Aaltje Jetske Veldhuizen.
Ondertrouwd: Gene.
Gehuwd: Gene.
Overleden; Rinske Visserman, 71 j„
echtg. van jan Gorter.
Cornelia Geertruida, 52 jaar, echtg. van
Gerard Huting.
MAARTJE N. ZWAAN
