Guus Hoekman
I
SPOORBOEKJES
DE
P. VAN BODEGRAVEN
Uoekkandd
C. OLDENBURG - Laanweg - Schoorl
Lezing Anthony v. Kampen
FILMNIEUWS.
VOETBAL
dwingende Magneet.
VITAMINE „E"
BIOSCOOP „DE RUSTENDE JAGER BERGEN
Boomkwekerij „Sursum Corda" te Schoorl
24 NOV. KOMT
IN BERGEN
over zijn boek
Jungle Pimpernel, Controleur BB.
Toen Nieuw Guinea door de
Japanners werd bezet bevond zich
in het stenen hart van dit wilde
land nog één Nederlander. Dat
was de indoloog Jean Victor de
Bruyn, een jong ambtenaar van
het Binnenlands Bestuur, die be
sloten had als enige Nederlander
in de wildernis te blijven, ten
einde spionnagewerk te kunnen
verrichten ten dienste van de
geallieerden in Australië.
Jean Victor de Bruyn kreeg
in die jaren de bijnaam Jungle
Pimpernel, en deze naam was
juist: levende als papoea onder
de bergstammen, in de vallei der
nauwelijks 10 jaar geleden ont
dekte Wisselmeren, bestond hij
het niet alleen in het leven te
blijven, maar daarnaast waarde
vol werk te verrichten in het
onvoorstelbaar wilde gebied waar
hij zich verborg. Het boek ver
telt van zijn leven onder de stam
men, die zich nog in het Stenen
Tijdperk bevinden en het vertelt
daarnaast van het werk der BB-
ambtenaren op Nieuw Guinea.
Het geeft een groots en vaak
adembeklemmend beeld van de
hopeloze strijd van de mens tegen
de allesverslindende en vernie
tigende jungle. Het vertelt van
schitterend werk en volledige
ondergang. En van strijd, strijd,
strijd om het naakte bestaan van
een paar Nederlanders, die dit
verloren land in de achterhoek
der aarde besturen.
Een hard boek. Zo hard als
de kalkrotsen van het Cartensz-
massief, maar ook een menselijk
boek: dat vertelt over een jonge
BB-ambtenaar en een jonge vrouw,
die gescheiden werkenzij als
linguiste (taalkundige) in de ge
heimzinnige merenvallei, hij als
Controleur van het Binnenlands
Bestuur. Door heel dit werk
loopt zijn strijd tegen de rimboe,
die 'r-em tenslotte overwint en
vermoordt. Jungle Pimpernel is
een gevleugelde naam op Nieuw
Guinea. Wat hij deed doet één
man op het millioen en hij kon
het doen omdat hij een groot
idealist is, die weet hoe hij deze
barbaarse volken, bestaande uit
kannibalen en koppensnellers,
moet benaderen. Jungle Pimpernel
is, bij zijn leven reeds, een legenda
rische persoonlijkheid geworden,
wiens naam wijd en zijd bekend
werd op geheel Nieuw Guinea, en
de eilanden rondom dit vreemde,
mysterieuze, ruwe brok wildernis.
De auteur maakte per Catalina-
vliegboot een lange reis langs de
kusten van Nieuw Guinea en
was aan de Wisselmeren in ge
zelschap van Jungle Pimpernel.
Hij kreeg diens levensverhaal te
horen en het was het meest
fantastische, meest indrukwekken
de verhaal dat hij ooit vernam.
Deze authentieke avonturen,
aangevuld met de ontstellende
verhalen van de ervaringen van
andere Bestuursambtenaren op
Nieuw Guinea, werden uitgewerkt
in dit boek en zo werd het een
boekwerk, dat een huivering
wekkend beeld geeft van het
werk van Nederlandse ambtenaren
in het wildste gebiedsdeel van
ons Koninkrijk.
Zie voor nadere bijzonderheden
de advertentie in het volgende
nummer.
„De Rustende Jager", Bergen
Vrijdag, Zaterdag en Zondag,
's avonds 8 uur, Zondagmiddag
2.30 uur: „Bestemming Tokio".
Eén der spannendste en gevaar
volste spionnogetochten, ooit in
de geschiedenis uitgevoerd. De
film geeft een adembeklemmend
en historische relaas van de
tochten van Cary Grant en John
Garfield en hun mannen met hun
onderzeeër.
Maandag en Woensdag, des
avonds 8 uur. Woensdagmiddag
2.30 uur (Dinsdag niet): „Duistere
wegen".
Langs duistere wegen naar een
lichtere toekomst. Deze realistische
film brengt gewone mensen op
het doek, liefde, moord, hartstocht,
haat.
STICHTING
SCHOOLTANDVERZORGING
OPGERICHT.
Naar wij vernemen is de stich
ting Schooltandverzorging een feit
geworden.
Tot dagelijks Bestuur van de
Stichting werden benoemd:
Dr. W. Huijgens, Voorzitter,
De heer M. Niele, Penningm.,
F. P. Sutman Meijer, Secretaris,
Het Algemeen Bestuur bestaat
uit de heren: L. G. J. Berman,
H.A. Kolkman. Namens het Zie
kenfonds G. van de Schinkel,
Egmond. H. C. V. Walbuk,
Heiloo. C. Kuiper, Noord-Schar-
woude. G. H. Hoytink, Alkmaar.
P. J. Borst, Bergen N.H. Dr.
R. J. Hamburger.
Tot administrateur werd be
noemd de heer G. C. J. Ros.
De werkzaamheid van deze
Stichting strekt zich uit tot de
gemeenten Bergen N.H., Broek
op Langendijk, Egmond a. Zee,
Egmond binnen, Harenkarspel,
Heerhugowaard, Koedijk, Oter-
leek, Oudorp, Schoorl, St. Pancras,
Warmenhuizen.
BERDOS—ANDIJK t 1-0
Tot de laatste minuut bleef de
wedstrijd onbeslist, bleef de stand
0-0.
Beide elftallen zetten hun beste
beentje voor, maar Berdos had
vaak pech en de gasten hadden
wel een uitstekende verdediging,
maar scherpschutters ontbraken.
Een kwartier voor het einde
moest de doelverdediger van An-
dijk zich laten vervangen. Was
dit niet gebeurt, dan was de fraaie
kopbal van D. Dekker misschien
niet het heiligdom van de bezoe
kers binnengedrongen, nu werd
het de laatste minuut 1-0 voor
Berdos.
DuinrandersVrone: 0—1
Het moet voor Kaag een hard
gelag geweest zijn, toen ver in
de tweede helft zijn smetteloze
pass niet benut werd. We zagen
in deze wedstrijd een hardwerkend
Duinranders-elftal. De aanvallen
die werden ondernomen stootten
echter telkens weer af op een
hechte Vrone-achterhoede. En
hiermee was de eerste nederlaag
van Duinranders een feit geworden.
Direct na de aanvang zagen
wij een gelijkopgaande strijd.
Langzamerhand nam Vrone het
initiatief enigszins in handen, en
Leek c.s. konden dan ook niet
verhinderen, dat zij na ongeveer
een half uur spelen de score, die
tevens eindstand betekende, wisten
te openen, 0—1. Hiermee ging
de rust in.
Na de rust zagen wij een
overwegende veldmeerderheid van
Duinranders. Mede door gebrek
aan stootkracht van de rechter
vleugel, waren de werkelijk ge
vaarlijke aanvallen van de Duin-
randers-machine niet talrijk. Zo
kwam het einde van een wed
strijd, die wel spannend was,
maar niet rijk aan doelpunten.
Ongeïntersseerd keek Walter
Whiston naar de dreigbrief op
zijn bureau. „Wou daar iemand
een grap uithalen, of was hier
een beginneling aan het werk?"
Hij stond op, greep zijn hoed en
stapte de deur uit. „We zullen
zien, wie er grapjes wil uithalen
met de directeur van een krant,"
gromde hij, „en als het geen
grapje is, dan
Hij maakte de zin in zijn ge
dachten niet af, maar een drei
gende flikkering in zijn ogen
voorspelde weinig goeds voor de
ongelukkige grapjas of ontvoer
der in spé.
Walter Whiston was niet voor
niets zo kwaad. Juist had hij een
dreigbrief ontvangen, waarin hem
werd aangeraden om 10.000 te
betalen of anders vastgehouden
te worden, totdat zijn vrouw be
taald had. Vanavond om 6 uur
moest het geld op een eenzame
plek, enkele tientallen kilometers
buiten 'New York gebracht wor-
denrNu was hij op weg naar zijn
krant. Geen haar op zijn, met
dezulken zo rijk gezegend hoofd
dacht er aan om het geld te be
talen.
Toch had hij overdag een on
rustig gevoel, dat hem niet ver
liet. Om vijf uur verliet hij zijn
kantoor weer en stapte, voor hij
naar huis ging, nog even een
speelgoedwinkel binnen om een
cadeautje te kopen voor zijn
zoon, die de volgende morgen ja
rig was.- Even later kwam hij
weer naar buiten en keek rond
naar een taxi. Ongeduldig, omdat
hij er zo gauw geen zag, wilde
hij reeds doorlopen, toen met een
sierlijke boog een auto aan kwam
draaien en vlak bij hem stopte.
„Taxi, meneer?" „Wentleton-
street 45", zei Walter Whiston
kort. Hij stapte in en onmiddellijk
zette de auto zich in beweging.
Achterovergeleund in de kus
sens staarde hij voor zich uit.
Plotseling hoorde hij een geluid
achter zich en met een snelle be
weging draaide hij zijn hoofd om.
Te laat. Eeni doek met chloro
form werd tegen zijn gezicht ge
drukt en hij verloor het bewust
zijn. De taxi zette ondertussen
met onverminderde snelheid haar
reis voort in de richting van het
vliegveld. Halverwege echter
reed de chauffeur een garage
binnen. Er stond een ziekenauto
klaar en Walter Whiston werd
op een brancard gelegd onder
wit laken.
Met loeiende sirene schoot
even later de ziekenauto door de
straten. Bij het vliegveld pas
seerde deze ongehinderd de con
trole en reed naar de startbanen
voor sportvliegtuigen. Na een
vluchtig onderzoek door de dou
ane werd de brancard in het
vliegtuig geladen en zonder ver
der oponthoud startte het rich
ting: Chicago.
Enkele uren na de start kwam
Walter Whiston weer bij. Hij
probeerde zich op te richten,
maar een stevige hand drukte
hem weer terug. „Stil blijven lig
gen, Sir Walter, u bent ziek. Wij
brengen u naar een rustige plaats
waar u een tijdje kunt bekomen
van de vermoeienissen en be
slommeringen van het dagelijks
leven."
Walter Whiston draaide zijn
hoofd naar de spreker. „Jullie
zijn er vlug bij", merkte hij op.
„Het was misschien net kwart
over vijf toen jullie me kidnap
ten." „Och, we wisten toch wel,
dat u niet direct zou betalen.
Daarom hebben we u eigenlijk
alleen maar voor de vorm ge
waarschuwd. Ons plan stond
echter al vast."
Plotseling hoorden de twee
mannen de stem van de piloot,
die een luide verwensing uitte.
„Wat is er?" riep de man naast
Walter Whiston. „Ik begrijp er
niets meer van. We hadden al
lang in Chicago moeten zijn vol
gens mijn berekening. „Laat de
telegrafist even onze positie aan
vragen".
Ogenblikken van spanning gin
gen voorbij. „We zitten vlak bij
New York", riep de piloot dan
terug. „En toch zijn we volgens
het kompas goed gegaan. Boven
dien is mijn benzine niet toerei
kend om nog te proberen Chica
go te bereiken. We zullen in
New York weer moeten landen.
Ik zie geen andere oplossing'
De bewaker vloekte. In de
duisternis buiten gloeiden de
lichten van het vliegveld op. De
telegrafist onderhield een druk
contact met de verkeerstoren en
spoedig landde het vliegtuig op
de aangegeven plek. Groot was
echter de verrassing voor de be
manning, toen zij het vliegtuig
omringd zagen door politie. Een
kort bevel werd gegeven en en
kele agenten met de inspecteur
gingen het vliegtuig binnen.
Verbluft staarde Walter Whis
ton de inspecteur aan. „Hoe komt
u hier?" „Wat doet u hier", on
derbrak deze hem. „De beman
ning wilde mij ontvoeren", gaf
Walter ten antwoord, „maar hoe
kon u dat nu weten?"
„Wij wisten daar niets van
Voordat het vliegtuig zo net ver
trok, vertelde de bemanning, dat
zij een patiënt voor een operatie
van het Western Hospital naar
Chicago moesten brengen. Bij
informatie aldaar bleek, dat er
niets van aan was. We dachten
toen, dat we met smokkelaars te
doen hadden en seinden naar
Chicago, dat als de kist daar zou
landen, jullie geducht aan de tand
gevoeld moesten worden. Toen
kregen we opeens het bericht
door, dat jullie positie hadden
aangevraagd en vergunning vroe
gen om te landen. Wij stonden
toen direct klaar. Maar waarom
komen jullie weer terug?"
Walter Whiston glimlachte.
„Stom geluk. Ik had, vóór men
mij ontvoerde, een vrij sterke
magneet gekocht voor mijn zoon
tje. Dat ding bracht hun kompas
in de war. Zij vlogen in een cir
kel en moesten landen
VASTO BELLACO.
e*i rijn
HARTPATIËNTEN SPELEN
WEER GOLF!
VITAMINE E is een stof, die
over het algemeen weinig be
kendheid geniet. De practische
waarde voor de mens was tot nu
toe zeer gering, maar deze din
gen kunnen in de wetenschap
plotseling veranderen. In ieder
geval zijn de biologische eigen
schappen van dit vitamine zeer
interessant en dat wordt door het
onderstaande experiment op sala
manders wel heel duidelijk be
licht.
In een van de recente afleve
ringen van „Het Aquarium",
maandblad voor Aquarium-, Ter
rarium- en Insectariumkunde,
stond een merkwaardige medede
ling over de invloed van vitamine
E op koudbloedige dieren. De
schrijver van het artikel, de heer
J. B. ten Veen, was in het bezit
van een paar zeer oude vuurbuik-
salamanders, waarvan hij al in elf
jaar geen eieren meer had gekre
gen. Hij voederde deze dieren vi
tamine E, door deze stof op de
regenwurmen te smeren, die sala
manders als voedsel plegen te
nuttigen. Het resultaat was ver
bluffend: één wijfje legde nu on
geveer 275 eieren, waaruit 70 le
venskrachtige larven kwamen!
Het begon bij ratten.
Onder vitamines verstaan wij
tegenwoordig organische onmis
bare voedingsbestanddelen, die
slechts in zeer kleine hoeveelhe
den in het voedsel aanwezig be
hoeven te zijn en waarvan een
ontbreken ziekelijke verschijnse
len tengevolge heeft. De bena
ming vitamine werd reeds in 1912
door C. Funk ingevoerd, de ont
dekking van het vitamine E vond
echter pas in 1922 plaats. In dat
jaar beëindigde prof. H. M. E-
vans aan de universiteit van Ca-
lifornië een onderzoek naar de
invloed van het diëet op de
vruchtbaarheid van ratten. Er
was daarbij gevonden, dat er een
toen nog onbekende stof, die zich
in sla, maar vooral ook in tarwe-
kiemen bleek te bevinden, nood
zakelijk is voor een normale
voortplanting van deze dieren.
Ongeveer ter zelfder tijd werden
soortgelijke waarnemingen ge
daan door dr B. Sure (Arkan
sas)
Bij de wijfjes die op een vita
mine E-vrij voedsel zijn gezet,
verloopt de zwangerschap aan
vankelijk normaal. In het laatste
tijdperk van de dracht sterven
de jongen en de nog ongeboren
dieren worden door het moeder
lijk organisme geresorbeerd. Bij
vitamine E-toediening gelukte
het een volgende zwangerschap
weer normaal te laten verlopen.
Manlijke ratten worden door vi
tamine E-gebrek blijvend on
vruchtbaar door niet meer te
herstellen beschadigingen van de
kiemklieren. Ook bij andere
knaagdieren werd de betekenis
van het vitamine E voor de
voortplanting in het dierexperi
ment aangetoond. Spoedig volg
den een groot aantal publicaties
over de rol die het „vruchtbaar
heidsvitamine'' in het dierenrijk
speelt. In de bijenwereld worden
de larven van de werksters, die
zich niet moeten voortplanten,
met vitamine-E-arm voedsel be
dacht, terwijl de larve van de
koningin, die de stammoeder van
een volgend geslacht moet zijn,
voedsel te eten krijgt, dat zeer
veel vitamine E bevat.
De leg verbetert.
Maar ook bij de vogels is het
een en ander over dit vitamine
bekend geworden. Vooral kippen
hebben een grote behoefte aan
deze stof. Het vitamine E ver
betert niet alleen de leg, maar
ook krijgt het broeden daarmee
„BESTEMMING TOKIO".
„DUISTERE WEGEN".
betere resultaten. Met 't vrucht
baarheidsvitamine is een ver
drievoudiging van het aantal le
vensvatbare kuikens waargeno
men. In moeilijkheden bij de
voortplanting van koeien, paar
den, varkens en schapen schijnt
vitamine E goede diensten te
kunnen bewijzen en men kan wel
zeggen, dat deze stof zijn plaats
in de veterinaire geneeskunde
heeft veroverd.
Bij de mens heeft het ox-toco-
pherol (tokos geboorte, phe-
ro dragen) steeds een zeer
geringe practische betekenis ge
had. In de gebruikelijke voe
dingsmiddelen komt vitamine E
rijkelijk voor en het is daarom
niet waarschijnlijk, dat er bij de
mens gemakkelijk een tekort aan
dit vitamine ontstaat. Men moet
al een zeer eenzijdige voeding tot
zich nemen, voordat men de
kans loopt een werkelijk gebrek
aan vitamine E te krijgen.
Zo ongeveer is jarenlang de
geldende opvatting geweest.
Maar al is de chemische struc
tuur van het vitamine E geheel
en al bekend, al is het mogelijk
deze stof in het laboratorium
chemisch aan te tonen, al kan
men het ox-tocopherol synthe
tisch bereiden, de normale be
hoefte van de mens is voor dit
vitamine nog steeds niet bekend.
In de medische litteratuur zijn
er een aantal publicaties, die ge
wagen van therapeutische suc
cessen bij de mens. Jaren geleden
deed dr Vogt-Möller reeds me
dedeling over een aantal door
hem behandelde vrouwen, die
achtereenvolgens vier of vijf mis
kramen hadden gehad en die na
toediening van vitamine E nor
male zwangerschappen door
maakten.
Zo is het indicatiegebied voor
dit vitamine tot voor kort hoofd
zakelijk beperkt gebleven tot die
gevallen van habituele abortus,
waarbij geen bepaalde oorzaken
te vinden waren. Omdat vitami-
ne-E-gebrek in het dierexperi
ment ook spierafwijkingen ten
gevolge heeft, wordt het ook wel
als geneesmiddel voor bepaalde
spierziekten aanbevolen.
Kort geleden verscheen er in
het Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde een bericht van
Bijdendijk en van Assen, dat zij
met succes vitamine E hadden
gegeven aan vrouwelijke patiën
ten, die lijdende waren aan zwan
gerschapsvergiftiging. In dit Rot
terdamse onderzoek bleek een
toediening van grote hoeveelhe
den „tarwekiem-olie" in combi
natie met het vitamine-B-complex
een dusdanig gunstige invloed op
deze patiënten te hebben, dat de
zwangerschap zonder zoutloos
diëet tot een goed einde kon
worden gebracht.
Tenslotte verscheen het Ame
rikaanse maandblad „Coronet",
een uitgave van Esquire, onlangs
met een opzienbarend hoofdarti
kel over vitamine E en hartziek
ten. Drie Canadese artsen, onder
wie de bekende vitaminoloog
Evans Shute, zouden in 8ó pet.
uitstekende resultaten hebben
toewaargenomen van vitamine-
E-toediening bij lijders aan de
meest verschillende hart- en
vaatziekten. Zij behandelden
reeds 4000 van zulke patiënten
met enkele tabletten ox-tocophe
rol per dag. Amerikaanse bladen
hebben er een handje van sug
gestieve artikelen te plaatsen en
de collega, die mij deze afleve
ring van „Coronet" ter hand
stelde, had zich reeds met de
pharmaceutische industrie in ver
binding gesteld om vitamine E in
zijn practijk bij hartpatiënten te
beproeven.
De biologische werking van
vitamine E schijnt zich veel ver
der uit te strekken dan het ge
bied der voortplanting. Bij vita
mine E-gebrek treden er immers
microscopisch duidelijke verande
ringen in de spieren op. Een
Brits onderzoeker probeerde vi
tamine E op oude jachthonden,
die alle verschijnselen van een
hartkwaal vertoonden. Na ver
loop van tijd liepen zij weer met
de meute!
Vitamine E is een spiervitami-
ne en de hartspier is de spier van
ons lichaam, die het meeste werk
verzet.
Amerikaanse resultaten.
Evan Shute studeerde in To
ronto, volgde een chirurgische
opleidinig in Montreal en Chica
go en begaf zich in 1935 naar
Londen om zich daar speciaal
van de verloskunde op de hoogte
te stellen. Hier behandelde hij
vrouwen, die herhaalde miskra
men hadden met vitamine E.
In 1945 droeg hij de student
Floyd Skelton, die wetenschap
pelijk werk bij hem wilde doen,
op om het antagonisme nader te
onderzoeken. Al spoedig ontdek
te Skelton, dat bij honden de
bloedvaten onder de huid stuk
gingen, wanneer hij deze dieren
met oestrogene stoffen inspoot.
Met vitamine E waren deze on
derhuidse bloedingen weer tot
verdwijnen te brengen. De pu
blicatie, die Shute hierover het
licht deed zien, was voor Bijden
dijk en van Assen mede aanlei
ding hun patiënten met zwanger
schapintoxicatie met vitamine E
te behandelen, daar een dezer
patiënten kleine onderhuidse
bloedingen had. Nadat Shute nu
ook gevonden had, dat vitamine
E een bepaalde werking op de
bloedvaten heeft, ging hij er toe
over patiënten met hart- en vaat
ziekten met deze stof te behan
delen. De resultaten waren Ame
rikaans: patiënten, die van be
nauwdheid niet meer uit hun
stoel kwamen, spelen weer golf.
Wij zullen de resultaten van
het critische onderzoek in onze
Nederlandse wetenschappelijke
centra hierover afwachten.
TEL. K 2209 - 285
levert alle soorten bomen, heesters, rozen, vaste planten
enz. Speciaal adres voor tuinaanleg, windkeringen, sport
terreinen enz.
Prijscourant op aanvrage gratis. Vraagt ons persoonlijk bezoek
Heden overleed, onze geliefde
Echtgenoot. Vader, Behuwd-,
Groot- en Overgrootvader, de Heer
CORNELIS AKKERMAN,
in de ouderdom van 89 jaar.
Uit aller naam
A. AKKERMAN-BAKKER.
Schoorldam, 20 Oct. '49.
Damweg E 37.
De teraardebestelling zal plaats
vinden te Schoorl, op Maandag
24 Oct. a.s., n.m. 2 Uur vanaf het
sterfhuis.
Vanaf Vrijdag 21 Oct. a.s. Gary
Grant en John Garfield in één der
spannendste en gevaarvolste spionnage-
films
Toegang 14 jaar.
Vanaf Maandag 24 Oct. a.s.
Humphrey Bogart en Ann Sheridan
in één der interessantste films der
laatste jaren
Toegang 18 jaar.
Warner-Bros-films.
DINSDAG 25 OCTOBER GEEN BIOSCOOP.