klukltad
ft
99
Moeilijkheden bij de Bloedtransfusie
SINTERKLAAS IN BERGEN
FILMNIEUWS.
SCHOORL
EGMOND AAN ZEE
VRIJDAG 9 DECEMBER 1949
26e JAARGANG No. 48
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Er heerste Vrijdagmiddag een
ongekende drukte bij het station
te Bergen: Sinterklaas werd ver
wacht. Een niet te tellen schare
van kinderen, waartussen heel
wat moeders met baby's op de
arm, stond in spanning uit te
kijken naar de komst van het
trammetje. Daar kwam eindelijk
Bello aangewaggeld. Een oor
verdovend gejuich overstemde de
militaire muziek van 2 T. B. 10e
Regiment uit Haarlem, die voor
deze gelegenheid Bergen's Harmo
nie verving.
Geplaagd door de jicht bij het
vochtige Novemberweer viel het
de oude bisschop te moeilijk om
als vroeger vlug in het zadel te
wippen, waarom hij nu plaats
nam in de door twee witgepluimde
rossinanten getrokken landauwer.
Voorafgegaan door de muziek,
die vrolijke marsen liet horen, en
omstuwd door de enthousiaste
menigte, ging het nu naar het
Raadhuis, waar burgemeester Dr.
Huygens met zijn beide wethou
ders de hoge bezoeker verwel
komden. In de raadszaal kwamen
de gemeenteambtenaren hun op
wachting maken bij de bisschop,
de dames een beetje schuwkijkende
naar de beide Zwarte Pieten, die
ondeugend met de garde dreigden.
Of de burgemeester tevreden
was? O, ja. Ook over de Raads
leden Nou er was er eentje, die
zich nog wel eens een grapje
meende te kunnen veroorloven
maar, haastte de burgemeester
zich er aan toe te voegen, toen
hij het lipje van het betrokken
raadslid verdacht zag trillen, maar
overigens behartigt hij heel serieus
en deskundig de belangen van de
boeren. Over de commissie voor
de huisvesting waren de Sint nog
al wat klachten ter ore gekomen.
Of de burgemeester verwachtte,
dat die klachten spoedig tot het
verleden zouden behoren? Een
moeilijk probleem, meende Dr.
Huygens. Over Bergen's jeugd
was hij nog al te spreken. Nou-
ja, er werd wel eens wat katte-
kwaad uitgehaald, maar wie ver
wacht nu ook van een echte
Hollandse jongen een vreesëlijk
zoete jongen.
Na dit vluchtige onderhoud
met B. en W. steeg de Sint met
zijn beide zwartjes weer in het
rijtuig om met de muziek voorop,
een rijtoer door het dorp te maken.
Overal had de stoet veel bekijks
en menig kinderhartje zal sneller
geklopt hebben dan normaal, maar
straks zal blijken, dat de kinder
vriend kleine tekortkomingen
graag vergeeft en vergeet.
Intussen strooiden de beide
Pieten met gulle hand pepernoten
als voorproefje van het eigenlijke
Sinterklaasfeest op Zaterdag of
Maandag.
COMEDIA trad op
voor de
BERGER KUNSTKRING
Comedia trad Donderdagavond
in de Rustende Jager op voor
de Berger Kunstkring en boekte
groot succes met de opvoering
van een spel in 3 bedrijven door
Edward Percy, in de vertaling
van Marie-Sophie Teulings, ge
titeld „Goud en antiek".
Het stuk speelt in Londen-
Zuid ten huize van een antiquair
en juwelier. De oude Descius
Heiss, leidde daar schijnbaar een
rustig bestaan, samen met zijn
ongetrouwde zuster en zijn aan
gebeden dochter. Het rustige
leven was echter slechts schijn.
Al in zijn jeugd was Heiss met
de politie in aanraking gekomen
en had hij gevangenisstraf onder
gaan. Later kwam hij naar
Londen en liet zich in met duis
tere zaken: hij kocht o.m. gouden
en zilveren sieraden afkomstig
van inbraak. Het ging goed tot
zijn bediende door het afluisteren
van een gesprek tussen heler en
steler achter de geheimen kwam.
Chantage volgde en de bediende
ging ten slotte zo ver, dat hij de
dochter eiste als prijs voor zijn
stilzwijgen. In zijn wanhoop wierp
de radeloze vader zich op de
afperser en....
Spannende scènes volgden,
maar vóór de Inspecteur van
Scotland Yard kon overgaan tot
arrestatie onttrok de in het nauw
gedreven vader zich aan de
handen der gerechtigheid door
zelfmoord.
Schitterend vertolkte John Gobau
de rol van de oude antiquair;
Fons Rademaker was de sluwe
bediende, Lous Hensen de dochter,
Bob Verstraete.... maar waartoe
alle spelers te noemenhet hele
gezelschap heeft er toe bijge
dragen dat de Kunstkring Bergen
heeft genoten van dit spannende
stuk.
Een minutenlange ovatie was
de welverdiende oogst.
Uiislag
BERGER WINKELWEEK
1949
2072 Rijwiel
2992 Stofzuiger
3335 Kamerlamp
3854 Sola-Cassette
1119 Electrische Klok
2539 Autoped met zitje
117 5_JDamesstoeltje
6121 Autoped
6055 Reistas
4815 Deken (groen)
2758 Drinkservies
57 Taartvorkjes
3244 Deken (geel)
1230 Theeservies (geel) met blad
3964 Deken (grijs)
2236 Nest pannen
2490 Theeservies (grijs) met blad
1576 Overhemd (Clipper shirt)
5260 Kist Sigaren
829 Pop
381 Overhemd
5705 Wekkerklokje
773 Electr. Rijwiellamp
2401 Voetbal
3611 Haardketeltje
3195 Vulpen
6408 Laken
4939 Borstelgarnituur
2296 Boek (Jungle)
1789 Pantoffels (bruin)
4821 Zeemlerenlap
2882 Boek (de Zeeën)
5428 Pantoffels (grijs)
3021 Wekker
6207 Boek (Op en om de Wieden)
5816 Bouwdoos
4200 Doos Boldootzeep
1932 Heren Shawl
2874 Doos Zakdoeken
1788 Heren Shawl
2388 Doos Zeep
758 Warmwaterzak
4837 Doos Boldoot
994 Blik Koekjes
1189 Foto-album
2007 Kistje Pastels
6443 Warmwaterzak
2372 Doos Boldoot
956 Blik Koekjes
1731 Doos Zeep
2869 Pakket Zeep Lux
2826 Boek (Vuren op de Bergen)
5476 Foto-album
6177 Voetbalschoenen
2457 Heren Schoenen
985 Doos Bonbons
1452 Doos Bonbons
6065 Doos Bonbons
5511 Doos Bonbons
1071 Blikje Speculaas
5483 Blikje Speculaas
1408 Blikje Speculaas
2070 Blikje Speculaas
Levensmiddelenpakketten op
onderstaande nummers:
67, 142, 347, 685, 809, 883,
934, 964, 1034,1205, 1228, 1337,
1476, 1589, 1918, 2205, 2231,
2328, 2342, 2477, 2516, 2580,
2942, 3125, 3418, 3725, 4018,
4099, 4402, 4670, 4753, 4845,
4997, 5236, 6022 6278.
De prijzen kunnen worden af
gehaald op Donderdag 8 Dec.
van 47 uur bij Garage Kees
Koster, Breelaan. Daarna bij de
heer W. Busker, Rijwielhandel,
Kerkstraat. Prijzen, die niet zijn
afgehaald vóór 31 Dec. 1949,
vervallen aan de commissie.
BERGEN
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
KERSTUITVOERING
De aandacht wordt er op ge
vestigd, dat op de 23e Dec.
's avonds 8 uur, in de Geref.
Kerk een Kerstuitvoering gegeven
zal worden door het Chr. Gem.
Koor o.l. van de heer Paul Kok
medewerkers Elisabeth Leguijt-
van der Zanden, solozang en de
heer J. Stins, declamatie.
Het bestuur verwacht een volle
zaal, aangezien de toegangsprijs
laag is gesteld. Zie advertentie.
Het bioscooptheater „De Rus
tende Jager" brengt Vrijdag, Za
terdag en Zondag om 8 uur en
Zondagmiddag om 2,30 uur.
„TWEE MAAL TWEE TWEE"
Deze film, bewerkt naar het
verhaal The Money Box van
N.W. Jacob, brengt volmaakte
ontspanning voor alle leeftijden,
voor jong en oud.
Laurel en Hardy, twee eerbare
zakenmensen krijgen plotseling ge
zelschap van hun doodgewaande
tweelingbroers. Door persoons
verwisselingen ontstaan de dol
zinnigste situaties, iedere seconde
brengt nieuwe verwikkelingen, die
lachsalvo's ontketenen.
Maandag, Dinsdag en Woens
dag om 8 uur en Woensdag
middag om 2.30 uur draait en
nu „alleen voor volwassenen"
de ware geschiedenis van
„VROUWEN IN DE NACHT"
(Women in the night)
Iedere gebeurtenis in deze film
is ontleend aan authentieke gege
vens.
Op 26 Aug. '46 werden 23
Nazi's door een Amerikaans mi
litair gerechtshof te Tokio schuldig
bevonden aan misdrijven die niet
gepubliceerd konden worden. De
beschuldigden behoorden allen tot
de organisatie Ghrardt, de Duitse
spionnagedienst in het Verre Oos
ten. Het Hof kreeg onweerlegbare,
gruwelijke bewijzen van sadisme
en verscheidene vrouwelijke slacht
offers verschenen als getuigen.
Hun verklaringen waren van dien
aard dat tot ontruiming van de
publieke tribune moest worden
overgegaan.
Dit verhaal van blanke slavin
nen, overgeleverd aan de gena
de van sadisten in uniform, dit
exposé van misdrijven door blanke
en gele misdadigers bedreven je
gens onschuldige vrouwen, zal
een rilling van afschuw door de
wereld doen gaan.
SCHOORLSE
BRIDGECLUB
Uitslag van de Dinsdag j.l. ge
houden wedstrijd.
N.Z.
Bekker-Beeldman 74,5
Pinxter-Diderich 74,5
fam. Repko 78,5
Mevr. de Wilde-v. Wijk 85
Half Sr.-Jonker 91
Mevr. Arpeau-Thomassen 92
Haasbroek-Aalders 92,5
O.W.
Half Jr.-Jes 62
Dames v. Wijk-Bouman 100,5
Pinxter-v.d. Linde 101
fam. Jochems 103,5
Nieuwland-Visser 109
Mevr. Hoff-v.d. Lelie 112
Feestelijke intocht
VAN St. NICOLAAS
Op initiatief van de Egmondse
Winkeliersvereniging had Zater
dagmiddag een feestelijke intocht
plaats van St. Nicolaas. Vooraf
gegaan door het muziekcorps
Eensgezindheid van Egmondbin-
nen reed de Goede Bisschop door
Egmonds straten, om zijn rit te
beëindigen in de grote zaal van
„De Vergulde Valk".
Hier werd de Sint officieel
welkom geheten door de Burge
meester van Egmond aan Zee,
de heer Niele.
Naar schatting waren ongeveer
6 a 700 kleinen en groteren aan
wezig. Hier zou Sint Nicolaas
de uitslag bekend maken van de
grote wedstrijd, die de winkeliers
vereniging had georganiseerd. Bij
monde van de voorzitter werd
in het kort het doel van deze
actie uiteengezet, wat hier op
neer kwam, „koopt in de vreemde
niet, wat het eigen dorp U biedt.
Allereerst werd de slagzin be
kend gemaakt, die uit losse letters
gevormd moest worden. Sint Ni
colaas opende de gezegelde enve
loppe en las voor: „Egmond zee
vooruit, dat is ons streven. Daar
om moet de E.W.V. „Eendracht"
leven.
De eerste prijs, een rijwiel werd
toegekend aan M. Wijker-Stam,
Visserstraat 9. 2e prijs een auto
ped aan W. v.d. Ordel, Prins
Hendrikstraat, 3e prijs, een keu-
kenuitzet aan G. v.d. Pol, Zui
derstraat 36.
De fouten in de etalages waren
bij Wijn (fietsbel) B. Duin, (bal)
Roodhart (fles azijn) Stentrop
(hoefijzer) Bas (Zwitsal art.). De
prijs werd toegekend aan Spaan,
Noorderstraat 1.
De fouten in de advertenties
waren van J. Daalder, Koeman,
Bout en Diepgrond.
De prijs, 'n schemerlamp, werd
gewonnen door T. Half, Kerk
straat 1. De naam van de grote
pop in de centra-winkel was
„Piet".
De prijs van het rijmpje uit de
St Nicolaas courant is gewonnen
door P. Groot, Julianastraat 80.
Het juiste aantal toffees in de
koffer bij J. Daalder was 2352.
De lengte van het el. snoer bij
C. Wijker was 75,76 m.
Nadat de kinderen enkele Sin
terklaasliedjes hadden gezongen
sprak de Sint nog een enkel woord
tot de Egmondse jeugd, waarin
hij vooral verzocht om de nieuw-
aangelegde plantsoenen en jonge
boompjes niet te vernielen.
De voorzitter sprak woorden
van dank en deelde mede, dat
de middenstand op een geslaagde
winkelweek-actie kon terug zien.
St Nicolaas
op de
Openbare Lagere School
Maandag was het feest voor
de leerlingen van de Openbare
Lagere school te Egmond aan
Zee. Om 9 uur waren alle leer
lingen verzameld in de zaal van
het Verenigingsgebouw, waar
enige films werden vertoond. Het
programma, dat samengesteld
was door de heer Jan Zijp uit
Purmerend, was prima verzorgd.
Het begon met een paar teken
films, die al direct in de smaak
vielen. De dikke en de dunne
ontbraken natuurlijk ook niet.
Na de pauze kregen de kinderen
mooie sportopnamen te zien van
schaatsenrijden, kunstrijden, skiën
en visvangst. Een apencircus deed
de zaal schateren van het lachen.
Met een tractatie in de handen
verlieten de kinderen de zaal, om
des middags in de lokalen de
feestelijkheden voort te zetten.
Om half twee hadden de leer
lingen van de hogere klassen 'n
ere-wacht gevormd voor Sint
Nicolaas en zijn knecht, die een
bezoek brachten aan de eerste
en tweede klassen.
Tot ongeveer 3 uur bleef de
goede Sint bij de kleintjes, waarbij
Piet vooral voor de vrolijkheid
zorgde.
Nadat de hoge bezoekers nog 'n
rondgang door de andere klassen
hadden gemaakt, vertrokken de
Sint en zijn knecht weer, nage
wuifd door talrijke kinderen.
LEZING PROF. JANS
Professor Jans uit Amersfoort
hield Woensdagavond voor de
Oud-Kath mannenvereniging in
het verenigingsgebouw voor leden
en genodigden een lezing 'over
het bezoek, dat hij deze zomer
bracht aan de Zweedse Kerk,
op uitnodiging van pastoor Ro
senthal uit Osbi.
Op onderhoudende wijze ver
telde spreker van zijn reiserva
ringen, waarbij hij gelegenheid
vond tal van interessante bijzon
derheden te vertellen over de
Lutherse Zweedse staatskerk.
In Osbi was een soort parti
culiere oecumenische bijeenkomst
gehouden waaraan ook een gees
telijke van de Anglicaanse Kerk
uit Engeland en een geestelijke
van de Rooms-Kath. Kerk in
Zweden deelnam.
Tussen de Lutherse kerk in
Zweden en de Oud-Katholieke
kerk in ons land bleken veel punten
van overeenkomst te bestaan. De
volgorde van de godsdienstoefe
ning komt grotendeels overeen
met de mis in de Oud-Kath. kerk.
De consecratie is ook daar een
intregerend bestanddeel.
Men vindt in de kerk ook een
altaar en een communiebank.
De Zweedse Kerk staat dus
zeer dicht bij de Oud-Kath. Kerk
en staat evenals deze laatste, ook
reeds in intercommunie met de
Anglicaanse Kerk.
Spreker verklaarde deze meer
katholieke inslag van de Lutherse
Kerk in Zweden, uit het feit, dat
de hervorming daar niet zo diep
ingreep als in ons land. Men
kende er geen beeldenstorm en
niet zo'n grote tegenstelling tus
sen Rooms Kath. en Hervormden.
Het is wel zeer denkbaar, dat
tussen de Oud-Katholieke kerk
en de Zweedse Luth. kerk de
intercommunie zal worden inge
voerd, te meer waar die tussen
elk van deze kerken en de Angli
caanse kerk reeds bestaat.
Interessant was ook, hetgeen
spreker vertelde over de verhou
ding tot de Staat. De Lutherse
kerk is de Staatskerk en omvat
zeker 90 °/0 van de bevolking.
De koning moet lid van deze
kerk zijn. Hij benoemt ook de
12 bisschoppen, zij het uit een
voordracht van het kapittel.
Soms ook benoemt hij de gees
telijken, die echter in het alge
meen door de gemeente beroepen
worden.
De geestelijken houden ook de
burgerlijke stand bij en een ieder
is verplicht zich daarvoor aan de
pastorie te vervoegen, zoals bij
ons aan het gemeentehuis.
Spreker besloot zijn leerzame
lezing met de wens dat zijn be
zoek er toe zou mogen bijdragen,
dat het ideaal van één Christelijke
Kerk nader tot verwezenlijking
zou komen.
Aardig was ook hetgeen hij
vertelde van zijn dagelijkse be
levenissen, waardoor men een kijk
kreeg op het Zweedse volk en
het Zweedse land.
Niet meer dan 6 millioen men
sen bevolken het land, waar men
ruimte genoeg heeft. De bodem
is zo steenachtig, dat men b.v.
slechts hier en daar een voetbal
veld aantreft, waarvan de aanleg
een kostbare geschiedenis is. Het
Zweedse volk is een zindelijk
en moreel hoogstaand volk. Bij
verschillende gelegenheden had
spreker de mogelijkheid aange
grepen om iets te vertellen over
ons land tijdens de oorlog en hoe
dankbaar men was voor de toen
verleende Zweedse hulp. Deze
dankbaarheid apprecieerde men
in Zweden buitengewoon.
Hebt U ook een „Rhesusfactor"
Bloedgroep alleen zegt
niet genoegl
Het is thans wel algemeen
bekend, dat men het bloed van
de ene mens niet zonder meer
in de bloedcirculatie van een
ander mens kan brengen.Iedere
ontwikkelde leek weet, dat men
voor zulk een bloedtransfusie
eerst van de bloedgever en ook
van de bloedontvanger, de
bloedgroep dient te bepalen.
Hoewel het niet in de be
doeling ligt hier een uitvoerige
uiteenzetting te geven over de
problemen die met de bloed
groepen samenhangen, toch
moeten we daar in het kort en
zeer schematisch het een en
ander aanstippen alvorens we
het rhesusvraagstuk kunnen
behandelen.
Allereerst stuiten we in deze
materie namelijk op het begrip
„antigeen" en bij hetgeen men
hieronder pleegt te verstaan moe
ten we om te beginnen een ogen
blik stilstaan.
Een antigeen dan is een stof,
die in een bepaald organisme
niet voorkomt en die, wanneer
zij in dat organisme wordt inge
bracht, ainleiding geeft tot de
vorming van afweerstoffen tegen
diezelfde stof.
Bij de bloedgroepen nu draait
alles om twee antigenen, die thans
algemeen met de letters A en B
worden aangeduid. Deze anti
genen kunnen in het bloed van
de mens voorkomen en waar het
hier twee van elkaar onafhankelijke
factoren betreft, zijn er vier com
binatiemogelijkhedenmen heeft
de beide antigenen in zijn bloed,
slechts één van beiden, A of B,
is daarin aanwezig, of wel ze
ontbreken alle twee. Naar deze
vier mogelijkheden onderscheidt
men de bloedgroepen AB, A, B
en O.
Wanneer iemand de bloedgroep
AB heeft, zodat in zijn bloed dus
de beide antigenen A en B aan
wezig zijn, kan men dus niet
spreken van stoffen die in dat
organisme niet thuis horen. Het
deert zo iemand dan ook niet of
het antigeen A of B dan wel
beide tegelijk in zijn bloedbaan
worden gebracht. Iemand met de
bloedgroep AB kan bloed van
ieder ander ontvangen en men
noemt zo iemand dan ook wel
een universele ontvanger.
Iemand met de bloedgroep A
kan het antigeen A rustig ont
vangen omdat hij dit zelf in zijn
bloed heeft en het dus geen
vreemde stof voor hem is. Wan
neer het antigeen B echter in zijn
bloedcirculatie komt, kunnen zich
accuut ernstige verwikkelingen
voordoen, zelfs kunnen die met
de dood eindigen.
Hieruit volgt om te beginnen,
dat elkeen bloed kan ontvangen
van een ander, die tot dezelfde
bloedgroep behoort als hijzelf.
De andere mogelijkheden laten
zich na het bovenstaande gemak
kelijk afleiden. Iemand met de
bloedgroep O kan daarbij bloed
geven aan alle andere mensen en
men spreekt in dat geval van
een universele donor.
Er is nóg een factor
In de laatste jaren is bij verder
wetenschappelijk onderzoek ge
bleken, dat er behalve de anti
genen A en B nog andere anti
genen bestaan.
Een van deze nieuwe antigenen,
de zogenaamde Rhesusfactor, staat
in het middelpunt van de belang
stelling, omdat de ontdekking
daarvan belangrijke practische
consequenties met zich heeft mee
gebracht. Dit antigeen is oor
spronkelijk ontdekt bij de apen
soort Macacus rhesus en ook
toen later bleek, dat deze stof
eveneens in het menselijk bloed
voorkomt, heeft men de naam
rhesus-antigeen gehandhaafd.
Waar het hier maar om één
enkele factor gaat, zijn er in dit
geval slechts twee mogelijkheden
men heeft het antigeen, of men
heeft het niet. Wanneer het bloed
van een bepaalde persoon dit
antigeen blijkt te bezitten bij
85°/o van de mensen is dit het
geval noemt men hem rhesus-
positief. De overige 15°/0 hebben
de factor niet en in dat geval
spreekt men dienovereenkomstig
van rhesusnegatief.
Bij een bloedtransfusie kan een
rhesuspositieve ontvanger, zonder
schade bloed ontvangen van een
eveneens rhesuspositieve donor
DE DUINSTREEK
Zondag 11 December
Dokter POOT, telefoon 2423
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen
De Haan's Boekhandel, Stationsstr.
Telefoon 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P, Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 3,24 per jaar
f 0,81 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m,m.
met een minimum van f 1,