e, WOKKE
TEL. 2104 Voor de feestdagen uw kapsel verzorgd door Kapsalon URSEM TEL. 2104
Fotografie
is 23 eeuwen oud
LEERLING-BEDIENDE
BRILLEN
PiuitHi/eetedtiif.
M. VAK TEULINGEN
STAM STOOMT
SINDS 1902
Middelbare Meisjesschool ie Bergen
Dames
Uw kapsel
Kapsalon DO BB EN
K. M. GERRITSEN
iet au
de bloemetjes buiten:
Fa. A. Kofman Zn.f
Wijnen
en Gedistilleerd
VRAAG EH AANBOD
Reeds Aristoteles bezat een „Camera Obscura"
Als we tegenwoordig de fraaie
fotokalenders bewonderen, een
tentoonstelling van fotografen
binnenwandelen, of in de krant
een berichtje lezen over kleuren
films, dan aanvaarden we dat
alles als een normale gang van
zaken. De techniek staat voor
niets. Men kan zelfs fotograferen
onder water met waterdichte ca
mera's de uitvinding van een
Delftenaar men kan in het
avondblad de afbeelding zien van
een ongeluk, dat 's middags pas
gebeurd is, en de doktoren aan
schouwen dank zij de röntgen
fotografie uw complete ribben
kast zonder dat uw lichaam er
enig nadeel van ondervindt.
Men denkt wel eens, dat het
allemaal uitvindingen zijn van de
laatste jaren. Maar het principe
van de fotografie is minstens
2300 jaar oud
Uit het jaar 350 vóór Christus
dateren de berichten, dat Aristo
teles (die behalve wijsgeer ook
natuurkundige was) de camera
obscura kende. Dat moet dan een
kamer geweest zijn, waar slechts
door een kleine opening licht in
binnenviel. Op de tegenoverlig
gende wand ontstonden dan dui
delijke weerkaartsingen van het
geen zich buiten die ruimte
tegenover het lichtgat bevond.
Deze afbeeldingen waren ver
kleinde spiegelbeelden en kon
den natuurlijk niet vastgehouden
worden. Als de opening werd af
gesloten of de voorwerpen buiten
verwijderd waren, was het expe
riment ten einde. En als de zon
niet scheen, kwam er van de
voorstelling niets terecht.
We vinden meer over dit soort
optische uitvindingen in oude
werken. Zo moet er ook een „ca
mera clara" (heldere kamer) be
staan hebben, geconstrueerd
door Reinthaler van Augsburg,
waarbij de zon ontbeerd kon wor
den. Ook hier is sprake van de
spiegelwerking. De geschiedenis
vermeldt helaas niet, hoe de af
beeldingen precies tot stand kwa
men.
Later maakte een baron Ernst
von Leyser de „camera clara di
optrica", waarbij het spiegelbeeld
werd vervangen door een na
tuurgetrouwe weergave van de
zichtbaar gemaakte voorwerpen.
Dus met de rechterzijde inder
daad rechts, en de linkerkant
werkelijk links. Barbaro deed een
lens in de opening.
In de zestiende eeuw fabri
ceerde een Napolitaan de eerste
practische toepassing van het
oeroude principe. Deze Giambet-
tista della Porta kwam voor de
dag met de „camera obscura",
ditmaal helemaal geen kamer
doch een klein, verplaatsbaar
kastje, dat van grote waarde
bleek bij het landschaptekenen.
Schilders verkregen met dit op
tisch instrument een gemakke
lijke, verkleinde reproductie van
het panorama dat ze dan zo kon
den natekenen. Porta is onge
twijfeld op het idee gekomen
door de „camera lucidaoor
spronkelijk een vierzijdig prisma,
later uit een metalen spiegel be
staande. Met deze vinding van
Wollaston was het reeds moge
lijk microscopisch kleine voor
werpen na te tekenen, door de
weerkaatsing daarvan vergroot
op een vel papier te doen vallen.
Het beeld in de fles.
Men heeft tal van pogingen
aangewend, dit verkregen beeld
vast te houden. Bekend zijn de
pogingen van de Duitse genees
heer Schultze, die krijt en zilver
nitraat in een fles deed, daar uit
geknipte schabionen omheen
bond en na enige dagen tot zijn
grote blijdschap constateerde, hoe
de figuren op de inhoud van zijn
fles waren overgebracht. Enthou
siast wilde hij zijn collega's de
uitvinding laten zien. Toen ze
kwamen legde hij eerst uit, hoe
zich zilver afscheidt op de plaat
sen, welke aan het licht worden
blootgesteld, de donker gelaten
delen daarentegen bleven onver
anderd. Daarop haalde hij de fles
te voorschijn, maar de doktoren
lachten hem uit. Hij had de fles
in het licht laten staan en als het
mengsel was verder ontleed, zo
dat er niets meer van de figu
ren te zien was
Pas een eeuw later, omstreeks
1800, kwam men dichter bij de
oplossing. Humphry Davy slaag
de er in, op glas getekende figu
ren over te brengen op papier,
geprepareerd met zilverzouten.
Hij was er niet ver van af om
deze platen vast te houden.
Helaas ontbrak hem de tijd
voor systematisch onderzoek.
Eigenlijk had deze chemicus
alleen maar in de zoutpot behoe
ven te grijpen om zijn afdrukken
houdbaar te maken! Nu maakte
hij in 1802 slechts een methode
openbaar om met ondoorzichtige,
vlakke voorwerpen als bladeren
en dgl. op met helse steen door
trokken papier witte silhouetten
op bruine ondergrond te verkrij
gen. Liet men deze prenten dan
daarna aan het licht blootgesteld
dan werd het silhouet ook bruin
en de afbeelding was verdwe
nen.
Met asfalt.
Zo staat de uitvinding der
fotografie op naam van Nicépho-
re Niepce, die er als eerste in
slaagde het beeld van de camera
obscura vast te leggen door mid
del van asfalt (1828). Dit pro
cédé noemde hij zelf „heliogra
fie", ofwel: tekenen door de zon.
De zon had echter lang werk om
de asfaltbitumen een scheikun
dige verandering te doen onder
gaan, waardoor men er later een
negatief beeld mee te voorschijn
kon toveren. De belichting ver
eiste omstreeks een halve dag!
Vanzelfsprekend kon men op
deze wijze geen bewegende voor
werpen fotograferen en ook bij
stilstaande taferelen ondervond
men al moeilijkheden: de scha
duwen liepen gedurende die 12
uur over het gehele beeld heen.
De uitvinding is alleen van be
lang gebleken voor het vervaar
digen van cliché's.
Maar Niepce rustte niet op zijn
lauweren. Hij verbond zich met
Daquerre en na lang onderzoeken
kon deze tenslotte in 1838, na de
dood van Niepce, met de ,,Da-
querreotypie" voor de dag ko
men. Het asfelt was toen ver
vangen door zilverplaten, gevoe
lig gemaakt door jodiumdamp. En
hij had bij zijn uitvinding geluk
gehad, want na veel mislukte
experimenten kwam de oplossing
vanzelf, toen een volgens hem
onderbelichte plaat in zijn che-
micaliënkastje terecht kwam en
daar gedurende de nacht door
de aanwezige kwikdamp verder
ontwikkeld werd. De volgende
morgen ontdekte Daquerre een
schitterend geslaagd negatief met
een volkomen natuurgetrouwe af
beelding met hoge lichten, half
tinten en schaduwpartijen!
Een jaar later maakte Fox Tal
bot bekend, hoe de beelden op
papier konden worden overge
bracht en sinds die datum schreed
de fotografie met zevenmijlslaar
zen door onze geschiedenis. Niep
ce de Saint Victor, een neef van
Nicéphore Niepce, wendde iod-
zilverhoudende eiwitlagen aan,
zodat van één opname tenslotte
een vrijwel onbeperkt aantal af
drukken kon worden vervaar
digd. Archer en Fry gebruikten
in Engeland voor het eerst col-
lodium, een oplossing van schiet
katoen in alcohol en aether, in-
plaats van eiwit. De lenzen wer
den verbeterd door Petzval en
Voigtlander.
Ook voor oorlogsdoeleinden!
Wij zouden kunnen voort
gaan met het noemen van namen
en data tot op de huidige dag,
doch dat is niet de bedoeling
van dit artikeltje. We hebben
alleen willen aantonen, hoe oud
het principe reeds is en hoe daar
uit tenslotte de fotografie gebo
ren werd.
Reeds tijdens het beleg van
Parijs in 1870 bewees de micro
fotografie haar diensten: brieven
en berichten in normaal schrift
werden met behulp van een mi
croscoop gefotografeerd op col-
lodiumvliesjes, die dan door post
duiven naar hun bestemming
werden gebracht en daar door
middel van een toverlantaarn
konden worden vergroot en
terug gelezen.
Populair is de fotografie ge
worden toen Eastman in Ameri
ka de rolfilmcamera's op de
markt bracht (1888). Met de
slagzin van de Kodak-fabrieken
,,U drukt op de knop en wij doen
de rest" veroverde deze onder
nemende zakenman omstreeks de
eeuwwisseling de grote massa.
Sindsdien deden nog de blitz-
lampen, de kleurenfotografie, de
film, de röntgenfotografie, de
fotopagina's in de couranten, de
waterdichte camera en tal van
andere snufjes hun intrede. De
eerste toepassing in de sterre-
kunde vond de fotografie in
1882, toen Janssen de wonder
baarlijke komeet van dat jaar
voor het nageslacht vereeuwig
de, alhoewel het licht ervan
300.000 maal zwakker was dan
dat van de maan. Maar wie kan
zeggen, of Aristoteles 2300 jaar
geleden niet een dergelijke ko
meet op de achterwand van zijn
camera obscura wist te projec
teren?
„Husqvarna" Grasmaaimachine
f 46,05
Fa. J. SMIT Jr., Ruïnelaan 11
\J(yw staatjes en
g&zeUifye Uayi{es
Blikjes zalm, blikjes sardin, blikjes
haring in tomatensaus, blikjes ma
kreel in tomatensaus, blikjes ma
kreel in olijfolie, pakjes toast en
blikjes toast
flesjes livorno, potjes mayonaisse,
flesjes piccalilly, flesjes augurken,
flesjes garnalen in gelei, blikjes
bridgeworstjes, blikjes ganzenlever-
pastei, zoute amandelen
Herewcg C 70 Schoorl
Telefoon 272
We hebben nog wat loten van
het Ganzenbordspel „Wie wint
de pot" 50 cent per lot
Adverteert in
„De Duinstreek"
FAMILIEBERICHTEN
j. j. g: de waal-kleymeer
Fa. JOH. KAPTIJN,
vraagt voor direct
net MEISJE
Vraagt voor haar depót Bergen,
Karei de Grotelaan 20
Intelligent WINKELMEISJE
Leeftijd plm. 18 jaar
WERKSTER gevraagd.
Mevr. Blokker. Kerkelaan 16,
Bergen
GEVRAAGD t
Timmerlieden
en Metselaars
Firma C. BIJL,
TENTOONSTELLING van handwerken, handenarbeid, teken- en
opstelwerk in het schoolgebouw aan de Rondelaan. Toegang vrij.
Opening door de Voorzitter, de Heer A. M. de Lange, op Donder
dag, 25 Mei te 15.30.
Geopend: 25 Mei: 15.3018 uur; 19—22 uur.
26 Mei: 10—12.30 uur 1418 uur; 19—21 u.
Aangifte nieuwe leerlingen is nog mogelijk.
Appelmoes v. goudreinetten 75 ct
Prima snijbonen 75 ct
Sperciebonen 75 ct
Per groot blik.
Vers gebrande PINDA
Valecia kwaliteit, p. zakje 30 ct
W O K K E heeft uitsluitend de
beste Sinaasappelen
5, 6 of 7 voor f 1,
Beste Bloemkool 65 ct
Beste zuivere Sla, 2 voor 25 ct
Rabarbar 3 pd. 25 ct.
Gesneden Soepgroente met bloem
kool en tomaten, 2 ons 25 ct
Prima Annanas, per blik f 1,50
Beste aardappelen, niet afkoken
25 kg. f 4.-
Uitsluitend kwaliteit.
Verse aardbeien en Asperges.
De mooiste Bananen p. kg. f 1,65
Prima Stoofperen 4 pd. f 1,
veel beter
veel goedkoper 1
Telefoon 2037
GEVRAAGD
1822 jaar, in- of extern, in MANUFACTURENBEDRIJF
Fa. A. NIEUWLAND - SCHOORLDAM
Vacantic Woningruil
B. SANTING
Grote sortering REPEN
Te koop gevraagd
(voor nu of later) een
ucife woninfy
Dubbele houten één-persoons
LEDIKANTEN.
Te koop: nog enkele
gebruikte rijwielen
DE GOEDE - BERGEN
B. SANTING
Molenstraat 3, Bergen
heerlijke Gemberkoek
Mooi weer met de
Pinksterdagen, dus
goed verzorgd en
niets meer te wensen.
Bespreekt tijdig om teleur
stelling te voorkomen.
2266 Telefoon 2266
Abonneert U op dit blad
Vcrspeende plantjes van:
Koopt en bestelt uw
voor de a.s. feestdagen bij
ons, wij leveren uitsluitend
prima artikelen tegen con
currerende prijzen.
L. RIJNIERSCE Zn.,
„Husqvarna" Grasmaaimachine
f 52.95
Fa. J. SMIT Jr., Ruïnelaan 11
Locomotief Rijwielen
REINIGING
Filiaal
W. v. 't Hof, Breelaan 51,
Bergen (N H.). Tel. 2058
Met vreugde geven wij U kennis van
de geboorte van onze Zoon
SIMON HARM
W. SNIP
G. SNIP-SMILDA
Schoorl, 7 Mei 1950
Voorweg C 108
Met grote blijdschap geven wij kennis
van de geboorte van ons zoontje en
broertje
JAN WILLEM
M. MEEDENDORP-BEUNDER
H. J. MEEDENDORP
TAMMO TEIO
Groet 11 Mei 1950
Schoolpad 146.
Mr G. SMIT
BETTY BROUWER
hebben het genoegen U kennis te geven
van hun voorgenomen Huwelijk, waar
van de voltrekking zal plaats hebben op
Donderdag 25 Mei om 2 uur te Bergen,
Huwelijksinzegening door Ds A. B. Be-
kius om 2.30 uur in de Ruïnekerk.
BERGEN, ,,De Wingerd' Ruïnelaan 14
WAALWIJK, Westeinde 5D
Mei 1950
Gelegenheid tot gelukwensen Donderdag
25 Mei, van 4-5 uur in De Rustende Jager
Toekomstig adres:
Archimedesweg 94, Amsterdam-Oost
De 22e Mei hopen onze geliefde
Ouders en Grootouders
G. BELLIS
M. BELLIS-VRIENDJES
de dag te herdenken dat zij voor
40 jaar in de echt zijn verbonden.
Hun dankbare kinderen
en kleinkind
COR en ANNIE
MAGDA
Camperduin, 1950
Met diepe droefheid geven wij
kennis, dat na voorzien te zijn van
de laatste H. H. Sacramenten, is
overleden onze lieve zuster, be-
huwd-zuster en tante. Mejuffrouw
JOHANNA MARGARETHA
VAN WONDEREN,
in de leeftijd van 50 jaar.
Uit aller naam
J. KAANDORP
BERGEN, 13 Mei 1950
Lijtweg 37
De begrafenis heeft plaats gehad
op Dinsdag 16 Mei, op het R.K.
Kerkhof te Bergen.
Na ruim 30 jaar alle lief en leed
met ons te hebben gedeeld, is onze
trouwe huisgenote
JOHANNA MARGARETHA
VAN WONDEREN
heden opgeroepen tot hoger leven
Wij missen en gedenken haar
zorg en liefde.
Fam. SELLEGER
BERGEN, 13 Mei '50
Rondelaan 2
Hiermede betuig ik mijn oprechte dank
voor de vele blijken van deelneming,
ondervonden bij de ziekte en na het
overlijden van mijn lieve zorgzame man,
de heer JACOB DE WAAL
BERGEN, Mei 1950
Onze hartelijke dank aan familie, kan
toorhouder en personeel P.T.T. en de
buren, voor de ondervonden belangstelling
bij onze 30-jarige echtvereniging.
Jb. DUINMEIJER
M. DUINMEIJER-MINK
Schoorl, Mei 1950.
Hiermede betuigen wij onze hartelijke
dank voor de zeer vele Blijken van be
langstelling bij ons 25-jarig huwelijk on
dervonden.
J. J. G. VAN ESSEN
M. A. VAN ESSEN-KEETE
PETTEN, Mei 1950
Gevraagd een nette JONGEMAN 16-
18 jaar, voor loop- en Winkelwerk te
Bergen aan Zee. Flink loon.
S. Houtman, Bergen aan Zee
Een flinke JONGEN gevraagd. Leeftijd
18 jaar.
Meng Inrichting, Concordia, Duinweg D 26
Schoorl.
Dagblad Het Parool vraagt voor direct
nette BEZORGER(STER) voor Schoorl
gedurende de zomermaanden.
Brieven, no. 314, bur. v. d. blad te Schoorl
NET DAGMEISJE gevraagd. 16 a 17
jaar. L. Rijnierse. Jan Oldenburglaan 4.
Bergen.
Voor direct gevraagd Leerling Brood-
en Banketbakkerij. J. Buismans Bak
kerijen, Molenstraat, Bergen.
Puddingpoederfabriek, Voert 10, Bergen
voor licht pakwerk. Aanmelden dagelijks
van 9-12 en 2-4 uur. Telefoon 2425
N.V. STOOMWASSERIJ
Stoomververij en Chem. Wasserij
HOORN
Br. met opgave verl. salaris aan het
depót.
Oude Bergerweg 20, Bergen.
B.z.a, 2 NETTE R.K. MEISJES 20-21
jaar, v.g.g.v. Zaterdagsmiddags en Zon
dag vrij, Liefst Bergen of omg. Brieven
No. 1100, De Haan's Boekhandel, Bergen
Jonge vrouw, 29 jaar (gescheiden, eiseres)
met dochtertje van 2 '/2 )aar z'z-9-9- a's
HUISHOUDSTFR
Brieven onder no 1101, De Haan's Boek
handel, Bergen.
-WONINGRUIL
Hebben mooi vrij benedenhuis.
Willen ruilen voor groter ter wille zie
ke Moeder.
Karei de Grotelaan 11, Bergen
In Bergen en wijde omgeving
thuisbezorgd
VACANTIE-WONINGRUIL
voor de maand Augustus
Aangeboden riant huis aan de zuidkant
van Hilversum, met uitzicht op heide en
bos, 20 min. fietsen van de Loosdrechtse
plassen, 5 slaapkamers met 1 lits-jumeaux,
2 2-pers. bedden, 1 1-pers. bed en 2 kin
derbedjes, douche, kelder, tuin en schuur.
Gevraagd woning in Bergen, met slaap
gelegenheid voor 3 volwassenen en 4 kin
deren tussen 8 en 2 jaar.
AanbiedingenC. H. v. Dijk Vosmaer-
laan 15, Hilversum, Tel. 4254.
Aangeboden landhuis, met mooie tuin bij
bos en hei, 79 slaapkamers, in ruil
voor huis of kamers voor 4 volwassenen
en 5 kinderen (eventueel 5 personen) voor
1 maand tussen 14 Juli en 31 Augus
tus, of gemeubileerde kamers te huur ge
vraagd.
R. Boonstoppel, v. Borsselelaan 13, Ede
WONINGRUIL
Aangeboden in Alkmaar, NET VRIJ
HUISJE, omgeving Station. Billijke huur.
Gevraagd VRIJE WONING voor kl.
gezin in Bergen of Schoorl. Huurprijs tot
plm f25,per maand. Brieven No. 316,
Bureau van dit Blad te Schoorl
Gevraagd zonnige KAMER met gebruik
van keuken of kookgelegenheid voor
rustige dame, 62 jaar, gep.
Brieven no 1102, Boekh. De Haan Bergen
Koper heeft aan te bieden een keurige
met tuin, bij de duinstreek,
geschikt voor seizoenverhuur
Brieven onder letter P 312, Bureau van
dit Blad te Schoorl
Te koop z.g.a.n. Inventum ROOKSTEL
(2 platen, 220 V.) met volledig toebehoren
Na 7 uur.
Gonggrijp, Frans Halsstraat 42, Alkmaar
Te koop een HERENFIETS, klein
model, weinig bereden, zo goed als nieuw
Dr van Peltlaan 37, Bergen
Te koop een HERENFIETS. Ook ter
ruiling voor een AUTOPED met lucht
banden. Kroon, Prinsesselaan 5, Bergen
TE KOOP:
Doopsgezind Broederschapshuis,
Schoorl, Oorsprong weg.
Te koop„Necholsons" harkkeerder,
1 jaar oud. Jb. van Essen, Hargerpolder
TE KOOP i Spruitkool-, groene kool- en
rode koolplanten.
J. Bruin, Smeerlaan B 111, Schoorl
Te koop: modern KIPPENHOK en 11
kippen met haan van de eerste leg.
Te bevragen s'avonds tussen 7-8 uur bij
G. Peters, Nachtegalenlaantje 5, Bergen
Te koop: z.g.a.n. WANDELWAGEN
met zak. Merk „Van Delft" (op kogell.),
tevens een lichtgr. wollen Meisjesmantel
leeft. ±13 jr. M. Wiegmanweg 2, Bergen
Volgende week
Kerkstraat 6, Bergen, Tel. 2465
Geraniums, rood
Hang Geraniums, rood en rose
Margrieten, wit
Salvia, rood
Begonia, rose
Petunia, rose, wit, paars
Lobelia, blauw
Hang Lobelia, blauw
Afrikanen, hoog en laag Oranje
Ageratum, blauw
Leeuwenbek, gemengd
Aster, enkel en dubbel
Afrikanen, hoog en laag
Leeuwenbek, hoog en laag
Bloemisterij, Tuinaanleg, Onderhoud
Russenweg 18 - Telef. 2229 - Bergen
Jan Oldenburglaan 4, Tel. 2558, Bergen
H. PLOMP
ALKMAAR