KANKER, de %esel Mensheid
Telef. 2104 - IEDER HAAR DE JUISTE PERMANENT - Kapsalon URSEM - Telel. 2104
lexUct, Zonfad
BiGSUUfy
GOEDE ZONBRIL
Mr Opt. D. W. PASTOOR
Geen verkoudheid meer
„De Rustende Jager"
„The Third Man"
„Les Enfants
du Paradis"
FILMNIEUWS.
Nieuwe methode in de bestrijding van
BIOCHEMICUS DEED BELANGRIJKE ONTDEKKING
Reeds in oude tijden was de
gevreesde ziekte kanker bekend.
De oude wijsgeren schreven
reeds over de bestrijding van
deze kwaal. Heelmeesters van
die tijd beschikten over genees
middelen, die blijkens heden
daagse onderzoekingen een
reële geneeskracht hadden. Lan
ge tijd is men deze medicijnen
schouderophalend voorbij ge
gaan. Men onderschatte daar
mede de natuur, die wel de ziekte
verwekte, doch er niet de juiste
geneesmiddelen voor zou hebben.
Dit standpunt heeft men echter
moeten verlaten, omdat gebleken
is, dat de thans gebruikte mid
delen niet alle even goed waren:
in sommige gevallen zelfs nieuwe
ziekten verwekten.
Een dier onderzoekers, dr.
Jungman uit Utrecht, werkt met
een nieuw middel, dat als de
tekenen niet bedriegen een
omwenteling zou betekenen op
het gebied van de kankerthera
pie. Wij hadden met deze jonge
bio-medicus een onderhoud,
waarin hij ons iets vertelde over
zijn werk.
Kanker is een ziekte in de
weefsels van het menselijk li
chaam. Het is geen infectieziek
te, zoals bijvoorbeeld typhus, is
niet besmettelijk in de gewone
betekenis van dit woord en ver
oorzaakt niet direct tempera-
tuursverhoging. Zij kan op ver
schillende wijzen in het mense
lijk lichaam optreden en juist
daardoor is de diagnose zo moei
lijk te stellen. Bovendien kan zij
latent aanwezig zijn, d.w.z. zij
kan aanwezig zijn, zonder dat de
drager er iets van bemerkt, ter
wijl ook direct geen morpholo-
gische verandering van het cel
weefsel waar te nemen is.
Voor de oorzaak zijn verschil
lende theorieën, die alle een kern
van waarheid bezitten, doch het
juiste is nog niet bekend. Het zou
te ver voeren deze alle te noe
men.
Zelfs al wist men precies wat
de oorzaak was, dan is daar
mede de ziekte nog niet genezen.
Verre van dat. Het stuiten van
de groei levert de meeste moei-
moeilijkheden op. Men heeft be
merkt, dat er twee factoren zijn,
die invloed uitoefenen op het
ontstaan en ontwikkelen van
kanker, n.l. exogene (d.i. van
buiten uit) en endogene (d.i. van
binnen uit). Deze eerste vormen
nu een groot gevaar, maar
waren ook aanleiding tot onder
zoekingen van dr. Jungman en
zijn collegéa.
Afgezien van de endogene
en exogene factoren speelt de
erfelijkheid d.w.z. de erfelijke
praedestinatie voor de mogelijk
heid tot ontstaan van kanker een
grote rol. Bij sommige mensen is
dus bij de geboorte reeds de aan
leg tot kanker aanwezig. Het is
echter niet noodzakelijk, dat zij
nu ook een kwaadaardige kanker
krijgen. Men heeft proeven ge
nomen met muizen. Wanneer een
moedermuis een kwaadaardige
kanker heeft, kan deze op het
embryo overgaan (endogeen
dus).
Na de geboorte kan de Neo-
nantes dus de aanleg tot kanker
bezitten en zal dit tot uiting ko
men, zodra er endogene of exo
gene factoren optreden. Deze
endogene of exogene factoren
liggen besloten in het feit, dat
de neonantes door het moeder-
dier gezoogd zal worden en aan
gezien later bleek dat hierbij een
virus werd overgedragen moest
men streng genomen deze factor
als exogeen laten gelden, terwijl
men weer eens moest vaststellen,
dat men over de endogene fac
tor niet veel weet. Bij deze jonge
muizen trad dus na enige tijd het
ziekteverschijnsel van de kanker
op.
Meer kanker sinds
de oorlog.
Ging men deze muizen echter
kunstmatig voeden, dan traden
er geen exogene factoren in wer
king en was er dus van kanker
niets te bespeuren. Dan moeten
er eerst exogene factoren bij
komen, Als deze exogene facto
ren traden nu soms op het eerste
oog onschuldige stoffen op, die
meestal synthetisch bereid waren
en hun toepassing in de genees
kunde en de industrie vonden.
Juist in de oorlog werden veel
van deze stoffen gebruikt. Het
is daardoor wellicht te verklaren,
dat het aantal kankergevallen zo
steeg.
Synthetische kleurstoffen (chi-
nonen), zoals aniline en boter
geel, bleken gevaarlijke giften te
zijn, die kankerbevorderend
werkten.
Deze stoffen nu deden het ver
moeden rijzen, dat er ook wel
licht stoffen zouden zijn, die om
gekeerd zouden werken, dus
waardoor de kankercellen zelf
gedood zouden worden, zonder
dat dit evenwel gepaard ging
aan een beschadiging der omlig
gende weefsels, die hierdoor weer
kanker zouden kunnen krijgen.
Vele van deze stoffen nu zijn in
de natuur aanwezig, maar moe
ten opgezocht worden. In vroe
ger tijden kende men -uit er
varing enkele van deze stof
fen. Zo dronken de oude Russen
thee van „Schöllkraut", een
plant, die daar eveneens in
Duitsland voorkwam en die een
mitosegift in zich droeg. In het
menselijk lichaam zijn deze stof
fen ook aanwezig, doch niet in
voldoende mate. Eerst onder
prof. Lettré en later zelfstandig
werkte dr. Jungman aan deze
theorie enmet succes. Hij
heeft thans een stof ontdekt, die,
gebruik makend van het redu
cerend vermogen van vele kan
kercellen, deze verwijdert. Ver
wijdert, zeiden wij, omdat kan
ker nimmer genezen kan worden,
wijl er bij kanker bepaalde ver
anderingen in de cellen optreden,
die nooit meer ongedaan ge
maakt kunnen worden. Een an
dere stof doet de kankercel na
enige tijd exploderen en de
restanten zijn slechts met een
microscoop terug te vinden. Ver
schillende artsen in ons land ge
bruiken dit middel reeds en de
resultaten zijn verbluffend. Of de
kanker blijvend verwijderd kan
worden door dit geneesmiddel,
zal men in de toekomst uit moe-
heeft donkere glazen
maar.
niet ieder donker glas is
gezond voor Uw oog
Laat U voor een
Hof laan 2, Bergen - Tel. 2202
Een wandluis eet maar eens
in de twee jaar
Alle plantenetende dieren zijn
eigenlijk rauwkosteters. Zij be
zitten vaak bijzondere spijsverte
ringsorganen om het plantaardige
voedsel te verwerken: de graan-
etende vogels hebben een krop,
de olifant bezit formidabele maal
tanden, de kip heeft een spier-
maag en het paard weer een
reusachtig darmstelsel. De koe
beschikt over een heel mechanisme,
waarmee de plantendelen nog
eens herkauwd kunnen worden.
De vertering van rauwe plant
aardige kost is voor het organisme
een zware taak, bovendien is
plantaardig voedsel een schrale
energiebron en er moeten grote
hoeveelheden van worden ge
nuttigd om tot een voldoende
aantal calorieën te komen. Het
konijn zit dan ook de gehele dag
te peuzelen en een klein beestje
als de zijderups is genoodzaakt
twaalf kilogram moerbeibladeren
op te eten om een gewicht van
enkele grammen te bereiken. Bij de
meeste plantenetende dieren draait
het overgrote deel van hun be
staan daardoor om de voedsel-
opnamewanneer er niet gegeten
wordt, moet er van de daarbij
gepresteerde arbeid worden uit
gerust.
Ook de mens kan zijn behoeften
met rauwkost dekken, alhoewel
daar in de praktijk meestal en
kele andere voedingsmiddelen,
zoals melk en eieren aan worden
toegevoegd. Bij sommige stof
wisselingsziekten en bij bepaalde
stoornissen van de bloedsomloop
ten maken, want pas na minimum
4 jaar kan men bepalen of de
verbetering blijvend is.
Het is te begrijpen, dat de toe
passing van deze stoffen een
zware verantwoording legt op de
schouders van de behandelende
geneesheer. Een innige samen
werking tussen hem en de onder
zoeker van de geneeswijze is dan
ook noodzakelijk. Daar ontbreekt
het echter niet aan.
In Nederland ontbreekt echter
de samenwerking in groter ver
band, zoals het buitenland die
kent. In Engeland, Amerika en
Duitsland houdt men geregeld
grote congressen over de bestrij
ding van een bepaalde ziekte.
Medici, biologen, bio-chemici,
physeologen etc. komen dan bij
elkaar en bespreken moeilijkhe
den, behaalde resultaten, nieuwe
geneeswijzen en medicijnen. Zo
wordt voorkomen, dat zij langs
elkander werken inplaats van met
elkaar. Naar mening van dr.
Jungman zou het zeer nuttig zijn,
dat ook in Nederland dergelijke
congressen geregeld plaats von
den. Het algemeen belang is
daarmede gediend.
C. A. F. K,
Anti-Histamine praeparaten nu
ook in Nederland verkrijgbaar
Maar gebruik kan gevaarlijk zijn.
Het nieuwe middel tegen ver
koudheid, dat enige tijd geleden
op de Amerikaanse markt is ver
schenen, heeft in de Nieuwe We
reld een vloedgolf van enthousi
asme ontketend, zoals schijnbaar
alleen in dat werelddeel mogelijk
is.
Dit preparaat is thans ook in
Nederland verkrijgbaar. Broca
des en Stheeman produceert het
onder de handelsnaam ,,333", de
Bipharma brengt dit geneesmid
del voor de Union Chimique Bei
ge onder de alleszins treffende
benaming „stopcold".
Waar deze verkoudheidsta-
bletten (tot nog toe) zonder
doktersrecept voor het publiek
verkrijgbaar zijn, komt het ons
gewenst voor een korte beschou
wing aan deze „antihistaminica"
te wijden, niet zozeer om onze
lezers in te lichten over de voor
delen, die deze stoffen voor het
behoud van onze gezondheid
kunnen hebben -men mag ver
wachten, dat deze preparaten
betrekkelijk vlug zeer populair
zullen worden maar vooral
om te waarschuwen tegen een
al te lichtvaardig en onoordeel
kundig gebruik want... men kan
er brokken mee maken!
Kinderen stierven.
In Engeland zijn er twee, in
Frankrijk drie sterfgevallen ten-
kan het rauwkostdiëet door zijn
bijzondere en zeer eenzijdige sa
menstelling van veel nut zijn.
Voor geheel gezonde mensen
zijn er eigenlijk nauwelijks goede
gronden aanwezig, waarom het
gebruik van deze biologisch nu
eenmaal minderwaardige kost
bijzondere aanbeveling zou ver
dienen.
Ook de vegetarische voeding
bestaat in hoofdzaak uit plant
aardige producten, die echter
niet alleen rauw maar ook ge
kookt worden gegeten. Bij het
koken van de spijzen wordt door
de verhitting een groot gedeelte
van de arbeid verricht, die anders
geheel en al door de spijsver
teringsorganen zou moeten wor
den gepresteerd. Het koken be
tekent voor het lichaam een
enorme energiebesparing: de even
eens calorieën-arme vegetarische
voeding heeft hierdoor een veel
groter nuttig effect dan rauwkost.
Behalve plantaardige producten
gebruiken veel vegetariërs ook
melk, boter, room, kaas en eieren:
plantaardig voedsel is een schrale
eiwitbron en de eiwitbehoefte
van het lichaam kan op deze
wijze naar behoren worden gedekt.
Vlees en energie
Uit een oogpunt van energie
is vlees een nauwelijks te over
treffen voedingsmiddel. Het plan-
tenetend dier werkt voor de
mens: in het dierlijk organisme
worden de celluloserijke planten-
eiwitten reeds omgevormd tot
stoffen die meer in het menselijk
lichaam thuishoren. Door het eten
gevolge van de nieuwe verkoud-
heidsmiddelen gerapporteerd. Het
betrof hier kinderen, die een
groot aantal, er aanlokkelijk uit
ziende en lekker versuikerde ta
bletten, hadden opgesnoept. Zo
als te begrijpen valt, hebben deze
tragische gebeurtenissen n storm
van verontwaardiging ontketend,
maar bij rustige en critische be
schouwing vormen deze inciden
ten geen gegronde reden om het
gebruik van deze middelen nu
vol afschuw te verwerpen.
Tal van zeer waardevolle en
veel gebruikte geneesmiddelen
werken in te grote hoeveelheden
als zware vergiften en het staat
wel onomstotelijk vast, dat de
bewuste kinderen werkelijk zeer
grote hoeveelheden van de be
trokken stof binnen hebben ge
kregen.
Wil men dus van de nieuwe
verkoudheidsmiddelen een dank
baar gebruik maken -en van
medisch standpunt is daartegen
geen enkel bezwaar dan geve
men deze tabletten thuis een vei
lig plaatsje, opdat zij buiten het
bereik van graaiende kinder
handjes blijven.
Een slaapmiddel.
In de Verenigde Staten heeft
het gebruik van de anti-histami-
nemiddelen verkeersongevallen
tengevolge gehad. Deze stoffen
hebben op het menselijk lichaam
namelijk ook een slaapverwek
kende invloed. Op zichzelf is dat
helemaal niet verkeerd, want het
is een overbekend feit, dat een
goede nachtrust van de aller
grootste betekenis voor de gene
zing van een verkoudheid is.
Men dient met deze eigen
schap van die nieuwe .middelen
echter terdege rekening te hou
den, te meer waar er in dit op
zicht grote individuele verschillen
bestaan. Er zijn fabrieken, die
naast het anti-histaminicum een
„wekmiddel" (b.v. coffeïne) in
hun preparaat hebben verwerkt
om deze slaapverwekkende wer
king tegen te gaan, maar geheel
bevredigend is dat niet en ook
persoonlijk kan deze oplossing
ons weinig bekoren, omdat men
hiermee eigenlijk op twee ge
dachten hinkt.
Iemand met een opkomende
verkoudheid behoort 's avonds
tijdig naar bed te gaan en het is
goed wanneer een geneesmiddel
een gezonde slaap bewerkstelligt.
Het is teveel gevergd, dat iemand
die bezig is flink verkouden te
worden, tegen het middernachte
lijk uur ook nog eens opgewekt
zou kunnen moeten chaufferen:
het komt ons heel wat belang
rijker voor dat zulke mensen de
volgende dag weer uitgerust en
fit zijn om hun werk zonder ar
beidsverzuim te kunnen voort
zetten. (In Amerika had men
van vlees voorziet de mens zich
van bouwmaterialen, die practisch
gebruiksklaar zijn, wanneer zij op
„het werk" aankomen.
In dierlijk voedsel bevinden
zich overigens nog tal van voor
het leven zeer waardevolle be
standdelen en zo behoeft het ook
geen verwondering te wekken
dat de vleesetende hond in
tegenstelling tot het konijn
maar af en toe iets behoeft te
nuttigen. Een bloedzuiger voelt
zich heel wel, wanneer hij eens
in de negen maanden een maaltijd
tot zich neemt en een wandluis
kan zelfs volstaan met eenmaal
in de tweejaar iets te eten.
Is vlees schadelijk?
Het merendeel van de deskun
digen op voedingsgebied is van
mening, dat de mens het meeste
profijt heeft van een kost die per
dag 400 gram koolhydraten, 50
gram vet en 50 tot 70 gr. eiwit
bevat, een voeding die men
eigenlijk alleen kan samenstellen
uit plantaardig en dierlijk voed
sel beide.
Vegetariërs brengen nu een
groot aantal wetenschappelijke
argumenten in het midden, waar
uit zou moeten blijken, dat het
gebruik van dierlijk voedsel voor
de mens schadelijk is en dat de
bouw van de menselijke spijs
verteringsorganen meer op het
gebruik van plantaardig voedsel
ingericht is. Alhoewel het laatste
woord in deze materie zeker nog
niet is gesproken, moet toch
worden gezegd, dat de vegetariërs
in hun wetenschappelijke bewijs
voeringen niet bijzonder sterk
staan en het is eigenlijk niet hele
maal begrijpelijk waarom zij juist
op dit gebied steeds weer in het
strijdperk treden!
jaarlijks 100 millioen verloren ar
beidsdagen ten gevolge van ver
koudheid!)
Het spreekt vanzelf, dat de
„patiënt" dan zelf ook zo ver
standig moet zijn om 's avonds
niet meer achter het stuur te
kruipen, wanneer hij deze ver-
koudheidstabletten heeft ingeno
men.
Vitamine A als zodanig komt
alleen in het dierenrijk voor,
daarom bevindt vitamine A zich
slechts in voedingsmiddelen van
dierlijke oorsprong, zoals lever
traan, boter en melk. Het lichaam
beschikt echter over de mogelijk-
Ethische motieven
De kracht van het vegetarisme
ligt immers geenzins op het ter
rein der wetenschap. Zoroaster,
Boeddha, Confucius en Lao-Tse,
de grote voorgangers van het
vegetarisme in Azië, verboden
hun volgelingen het gebruik van
dierlijk voedsel uit ethische mo
tieven. Ook de klassieke mora
listen Diogenes, Plato, Seneca en
met hen nog vele anderen hebben
nooit geleerd, dat de mens er
lichamelijker gezonder op zou
worden, wanneer hij zich het
gebruik van vlees ontzegde.
Een man als Leonardo da Vinei
was geen vegetariër, omdat deze
voedingswijze beter zou zijn voor
hethart, de nieren of de bloeddruk,
maar enkel en alleen omdat hij het
doden van een dier beschouwde
als een misdaad. Shelley weer
spreekt in verband met het vege
tarisme niet over de menselijke
gezondheid, maar over de mense
lijke waardigheid.
Bij de bestudering van het
vegetarisme laten de liefde tot
het dier en de eerbied voor het
leven dan ook een veel diepere
indruk achter dan de talrijke zeer
aanvechtbare wetenschappelijke
argumenten. Dat de geneesheer
bij bepaalde ziekten het dierlijk
voedsel uit het dagelijks menu
van zijn patiënt schrapt, wil al
evenmin zeggen, dat deze maat
regel voor gezonde mensen nu
ook heilzame gevolgen heeft.
Als voedingsleer heeft het
vegetarisme maar een zwakke
wetenschappelijke basis, als we
reldbeschouwing dient het vege
tarisme ons echter met de aller
grootste eerbied te vervullen.
Dr H. W. S.
Bergen Nh.
heid zelf vitamine A te vormen
uit het provitamine, het carotine,
welke stof in grote hoeveelheden
in worteltjes en in mindere mate
ook in groene groenten aanwezig
is.
Hoewel de voedselvoorziening
van het Nederlandse volk op het
ogenblik zeer weinig te wensen
overlaat, is de vitamine A-ver
zorging van de bevolking zonder
twijfel een zwakke plek. nu de
kunstmatig bereide margarine en
kele maanden zonder toevoeging
van vitamine A is gefabriceerd.
Terecht lezen wij in een schrij
ven, dat bet Nederlandse Vrou
wen Comité aan de minister van
Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening heeft gezonden: „Het
feit, dat toevoeging van vitamine
A aan margarine niet meer ver
plicht is, verontrust vele huis
vrouwen, die weten, dat een be
hoorlijke voeding met dit vita
mine noodzakelijk is voor ieder,
vooral ook voor kinderen."
Gevitaminiseerde margarine is
de voornaamste vitamine A-bron
voor grote bevolkingsgroepen,
vooral aan het einde van de win
ter. De natuurlijke voedingsmid
delen, die vitamine A bevatten,
zijn voor de meeste gezinnen te
duur om geregeld op tafel te
brengen, ook al zijn de regerings
deskundigen van mening, dat
zulke levensmiddelen in voldoen
de mate verkrijgbaar zijn.
De gehele zomer hebben we
vernomen, dat het bier weer zo
voortreffelijk was, thans worden
we alleen aangespoord om eens
flink melk te gaan drinken. Het
voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad heeft goed praten: na
tuurlijk is vitamine A uit melk
beter dan helemaal geen vitamine
A, maar om elk gezinslid dage
lijks de man een halve kan voor
te kunnen zetten, zijn een hele
boel centjes nodig! Daarom is
het dat wij meer voelen voor een
slagwoord als: „Doe liever vita
mine in onze margarine".
.Huisdokter.
HET IS WEER TIJD VOORjlauwk&si
Het vóór en tégen van vegetarisme
Voortreffelijk middel.
De pharmaceutische industrie
levert ons hier waardevolle mid
delen, die in staat zijn een opko
mende verkoudheid in de kiem
te smoren. Deze tabletten helpen
voortreffelijk, maar men bedenke,
dat er andere dingen in zitten
beslist verkeerd om ze de gehele
winter door te gebruiken, omdat
men wel eens verkouden zou
kunnen worden. Zulks schijnt
aan de overzijde van de Atlan
tische Oceaan namelijk veelvul
dig te worden gedaan.
VITAMINE IN DE
MARGARINE
Er moet in ons voedsel een be
paalde hoeveelheid vitamine A
aanwezig zijn, anders gebeuren
er ongelukken. In andere wereld
delen dan het onze worden jaar
lijks nog duizenden kinderen
blind tengevolge van vitamine
A-gebrek, maar men behoeft niet
zo ver van huis te gaan om op
de ernstige gevolgen, die een
vitamine A-tekort kan hebben,
te wijzen.
In 1917 werden vrijwel alle
Deense zuivelproducten uitge
voerd naar het hongerende Duits
land: het gevolg was dat de ge
vreesde Xerophthalmie de
oogziekte, die ontstaat door vita
mine A-gebrek en die gemakke
lijk tot blindheid voert optrad
bij dozijnen Deense kinderen.
Thans dringen er weer ge
ruchten tot ons door, dat deze
oogafwijkingen ook in het hui
dige Duitsland zijn waargeno
men.
Er komen ongelukken van
wanneer wij te weinig vitamine
A binnenkrijgen: bij het snelle en
intensieve moderne weggebruik
moet men zijn ogen goed de kost
geven en die kost is vitamine A!
Lichte graden van vitamine A-
gebrek gaan namelijk gepaard
met nachtblindheid. Mensen, die
hieraan lijden, kunnen in het don
ker niet of onvoldoende zien: ver
keersongevallen zijn het gevolg.
Vanaf Vrijdag tot en met
Woensdag wordt in de bioscoop
zaal vande Rustende Jager s' avonds
8 uur en Zondag en Woensdag
's nam. om half drie vcor 14-ja
rigen en ouderen vertoond de film
van 1950
„THE THIRD MAN"
(de derde man)
„The Third Man" veroverde
Londen, werd een sensatie in
Stockholm, in Parijs, in Cannes,
waar „De derde man" de hoofd
prijs verwierf op het filmfestival.
Het Wenen van na de oorlog
werd achtergrond en onder
werp, de tragische stad met vele
verwoestingen, verdeeld in vier
zones en geringeloord door een
internationale politie, de stadwaar
in zwarte handel en misdaad hand
in hand gaan, de stad, waarin
niemand meer let op de talrijke bil
jetten aan de muren met de me
dedeling dat er iemand vermist
wordt.
Het gaat in Greene's verhaal
om een vermiste en we worden
meegevoerd in een van de meest
walgelijke rackets van het Wenen
van nu. De camera gleed langs
de puinhopen en langs de oeroude
Stephanstoren, langs de oeroude
geveltjes en de donkere stegen,
om dan tenslotte terecht te komen
onder de straten der stad in het
ingenieuze riolenstelsel, waar de
medogenloze achtervolging van
„de derde man" een einde vindt.
Donderdagmiddag om half drie
en 's avonds om 8 uur draait nog
eens weer voor 18-jarigen en
ouderen de prachtfilm
„Les enfants du Paradis"
deskundig voorlichten door
de specialist opticus
Van 2 t/m 7 Juni 's avonds te 8 uur
Zondag- en Woensdagmiddag te 2.30 uur
Toegang 14 jaar.
Donderdag 8 Juni 's middags te 2.30 uur
's avonds te 8 uur, opnieuw
Toegang 18 jaar