Bergermeer
tCc&öf. en
delschóuw
i
Biostooft
N.H.A.D.O. „BERGEN-BINNEN" N.V.
Afwe&ip
LEVEND VOEDSEL
OfBÏS
op Vrijdag 13
October 1950
Mr Opt. PASTOOR, Bergen
jJ'J'P vindt
MOT
IN HET MUSEUM
„De Ruslende Jager
„Moeder was Actrice".
„Slangenkuil".
FILHN1EUWS.
KERKDIENSTEN
INENTING EN HERINENTING TEGEN POKKEN
Burgemeester en Wethouders van Bergen (Nh.) brengen ter open
bare kennis dat op: DINSDAG 10 OCTOBER 1950 te 16 uur
in het Gemeen te wij kgebouw, gelegenheid zal worden gegeven tot
kosteloze inenting en herenting tegen pokken.
Het trouwboekje der ouders of de geboortebewijzen der kinderen
dienen te worden medegebracht.
Burgemeester en Wethouders van Bergen (Nh.)
Dr W. HUYGENS, Burgemeester
W. DE VRIES, Secretaris
De WINTERDIENSTREGELING, ingaande
ZONDAG 8 OCTOBER a.s., is verkrijgbaar
bij de Chauffeurs en aan het Kantoor te Bergen.
Met ingang van die datum rijdt de Bus te Bergen weer door het dorp
Eef Hubrechts, door Marn
Koster. 111. Nici Emmer.
Uitg. v. Goor, Den Haag.
168 blz. Prijs f 2.95.
Eef Hubrechts, al vroeg wees,
komt in huis bij haar oom Rolf,
een oud-militair. Oom, die zijn
soldaten mist, voedt zijn nichtje
meer op als jongen dan als meisje.
Wanneer Eef ouder wordt,
komt hij tot het besef, dat dit
niet de goede methode is geweest,
maar 't is nu heel moeilijk om
dit te begrijpen en langzamerhand
wordt ze minder jongensachtig,
vooral wanneer ze in het gezin
De Wilde komt. De moeilijkheden,
die het meisje moet overwinnen
zijn vele, maar haar karakter wordt
daardoor gevormd en dit is goed
getekend.
Aanbevolen voor meisjes van
14 jaar en ouder.
Bovenstaande boeken kunnen
worden besteld bij boekhandel
Oldenburg te Schoorl.
DURABLE BREIBOEK NO. 9.
Dezer dagen mochten wij in
zage nemen van het door de
Firma H. Blenken, Enschede, uit
gegeven nieuwe Durable Breiboek
No. 9. Wij hebben het boekje
met zeer veel genoegen doorge
bladerd en menen wel te mogen
voorspellen, dat ook alle Neder
landse dames, die graag een
toertje breien, hiervoor veel be
langstelling zullen tonen. De uit
voering is keurig verzorgd en de
inhoud - 80 moderne en smaak
volle modellen voor dames, heren,
jongens, meisjes en babies - biedt
een keur van mogelijkheden. De
a.s. ZATERDAG 7 OCT.
en MAANDAG 9 OCT.
Vanaf DINSDAGMIDDAG
4 uur weer aanwezig.
Telefoon 22 02
beschrijvingen laten aan duidelijk
heid niets te wensen over en zullen
mèt de aparte ontwerpen, de
prachtige foto's en de vele han
dige wenken het boekje onge
twijfeld tot een begeerd bezit ma
ken. De prijs is zeer laag, n.l.
80 cent, dat is dus precies één
cent per patroonBovendien kan
door het handig gekozen formaat
het boekje gemakkelijk in elke
damestas meegenomen worden.
De Durable Breiboeken heb
ben, ook al vóór 1940, steeds
een voortreffelijke reputatie ge
noten. Met deze traditie is niet
gebrokenintegendeelwij zijn
van mening, dat de Firma Blen
ken ook met dit nieuwe Durable
Breiboek No 9 zeer veel eer
inlegt. Het boekje is verkrijgbaar
in elke goede handwerkzaak en
wij kunnen het elke Hollandse
breister met een warm hart aan
bevelen.
Spreekuur thuis t
Pleidooi voor gezonder voedingsgewoonten
Probeer het eens
Graan- en vruchtenmaaltijd.
'n pond vruchten en 'n beker melk
mengen met enige eetlepels ont
kiemende of pasgemalen rogge of
tarwe: dit gerecht kan versierd
worden met wat rozijnen, aman
delen en noten.
„Ruim vijf jaar heb ik nu
de leiding over het rauwkost-
sanatorium „Humlegaarden" te
Humlebaek, Denemarken. Vele
ervaringen heb ik opgedaan en
voor alles heb ik bevestigd ge
kregen, dat rauwkost het levend
voedsel, gegroeid in de onbe
dorven moederaarde, voor de
volle 100 °/o de enige en juiste
voeding is, welke ons lichame
lijk en geestelijk gezond, blij,
tevreden en behulpzaam kan
maken".
Aldus dr Kristine Nolfi in
haar boek „Levend Voedsel",
een werkje dat in tal van lan
den de belangstelling heeft ge
trokken en waarvan thans een
Nederlandse vertaling voor ons
ligt onder de titel „Levend
voedsel". „De betekenis van
Rauwkost voor de Gezondheid".
Dat bij de oprichting van
Humlegaarden het bekende sana
torium „Lebendige Kraft" te
Zürich van de vermaarde dokter
Bircher-Benner als voorbeeld heeft
gediend spreekt vanzelf. Toch
heeft dr Kristine Nolfi zich naast
de andere groten op dit gebied
zoals Brauchle, Zabel en Ragnar-
berg ontwikkeld tot een eigen
persoonlijkheid met eigen opvat
tingen.
Niet dat wij het op alle punten
met dr Nolfi eens zijn, bepaalde
inzichten van haar onderschrijven
wij zeer beslist niet. Maar het
is beter te zoeken naar dat wat
men gemeen heeft, dan steeds de
dingen waarbij de wegen uit
elkander gaan door een vergroot
glas te bezien.
Zo zijn wij het wel met deze
schrijfster eens dat er aan onze
voedingsgewoonten nog heel wat
te verbeteren valt. Wel heeft de
rauwkostpropaganda de laatste
jaren, ook in ons volk, de menu's
reeds enigszins weten te wijzigen.
In tal van gezinnen worden echter
in alle spijzen nog steeds waarde
volle bestanddelen voor onze
gezondheid vernietigd door ver
hitting, door drogen en door
conserveren.
Wij menen er dan ook goed
aan te doen onze lezers kennis
te laten maken met enkele van
dr Nolfi's recepten. Voor diegenen
die zich reeds moeite gaven na
tuurlijk voedsel ter tafel te bren
gen, kan dit een welkome variatie
in hun gerechten betekenen. Voor
anderen die er tot nu toe nog
steeds niet toe overgingen zich
eens wat gezonder te voeden is
dit ter kennismaking bedoeld.
steeds de fijnste
smaken
Wintergerecht
100 gram gehakte witte en boe
renkool, 50 gram geraspte aard
appelen, 25 gr geraspte ramenas,
50 gram geraspte koolraap, 100
gram geraspte wortelen. Hierover
strooit men een gesnipperde grote
ui: aan het geheel voegt men
nog een beker melk toe, die
echter ook afzonderlijk kan wor
den opgedronken.
Aardappelsla
Twee rauwe aardappelen, een
kleine knol, 'n wortel, twee kleine
uien en een augurk klein snijden
mengen met een geraspte rauwe
biet en een beetje selleriezaad.
Dit geheel rangschikken op sla
bladen en bestrooien met wat
peterselie.
Enkele wenken
Voor het samenstellen van de
meest gevariëerde groenteslaatjes
nemen wij de volgende nuttige
aanwijzingen over. Overgieten
met melk neemt de scherpe smaak
van knollen weg. Een theelepel
gehakte peterselie, die men tot
besluit eet, verdrijft de sterke
smaak en de lucht van uien.
Jonge doperwten en peulen kan
men met schil en al eten, omdat
zich nog geen vlies in de schil
bevindt. Een kool die te groot
is voor één maaltijd moet men
niet doorsnijden, doch men pelt
de bladeren er één voor één af.
Mengen met eierdooier geeft
kleur en voedzaamheid aan groen
teschotels.
Een spotter, die de titel „le
vend voedsel" verkeerd wilde
begrijpen, zei toen hij van de in
houd van dit boek kennis had
genomen, dat hij, als het dan
toch beslist levend moest zijn,
nog liever kevers en torren of
spinnen en wurmen met huid en
haar opat. Klaarblijkelijk vond
hij de echte rauwkost een vreem
de wijze om zich te voeden. Voor
velen is het dat ook en dat is
de reden dat wij er bij deze
gelegenheid de aandacht eens op
wilden vestigen.
mms
Burgelijke Stand
BERGEN
SCHOORL
EGMOND AAN ZEE
L. VAN HEEMSKERCK VEECKENS
MET „SPRUIT".
We springen maar gezellig van de hak op de tak.
Wist je, dat er vroeger op de plaats van „de Oude
Prins" een klooster was? Er leidde zelfs een onderaardse
gang van het klooster naar de thans, als zodanig bekende
grafkelder in de kerk. Om de 25 jaar werden de graven
geleegd en de beenderen verzameld in het zogenaamde
beenderenhok. Een lugubere bijzonderheid is het, dat de
jeugd, als ze er even kans toe zag, vroeger bij voorkeur
een spelletje speelde met de opgegraven doodshoofden en
beenderen, afkomstig van de oude kloosterlingen.
Nog 'n geschiedenis uit de oude tijd. Waarom heet de
Voert Voert? Omdat daarheen vroeger van Egmond
bijvoorbeeld de schelpen ver-poerd werden, die in gebran
de toestand zulk een uitnemende vloerbedekking in de
koeienstallen vormden. Allengs is dit wegvoeren van schel
pen in onbruik geraakt. Het werd verboden, omdat bij
voorbeeld in Bergen aan Zee het strand er te „los" door
werd.
Apropos, waaraan de Vinkebaan haar naam dankt?
Omdat daar vlak bij de Breelaan'de zogenaamde Vinken
vanger zijn huisje had, die vogels wist te verschalken en
deze fraaie, zingende, gevleugelde vrienden graag aan lief
hebbers verkocht.
Ik praat maar door: Hier zie je in de keuken de stenen
pan van de zogenaamde bollebuisjes, 'n soortement poffer,
maar anders. Hier zie je ook de slabak, waarmee je de sla
droogzwaaide, door de bak aan zijn hengsel heen en weer
te bewegen. Hier zie je ook de mangelplank vooréén
doek tegelijk. O, haastige, verwende huisvrouwen van
tegenwoordig, waren er meer doeken, ik heb het al gezegd,
dan mangelde men ze doorer zelf boven op te gaan
zitten, en dat was voldoende. Want van slanke lijn wisten
ze toen nog niet!
De slijpplank in al z'n stevigte van eikenhout, bestreken
met wit zand, zie je hier ook in al haar onverwoestbare
stevigte. Tegen wat al messen hield ze het niet uit! Wel
100 jaar lang enop hout lijdt een mes lang niet zo,
als anderszins.
Aan tafel pikte je zo gemoedelijk uit één en dezelfde
pan: aan 't ontbijt had ieder z'n eigen boterhambordje met
bijzondere afbeeldingen: 'n jager met twee konijnen, Na
poleon op reis door Holland in een huifkar enz. enz.
Om te zien dat onze voorouders keurig knutselen kon
den, moet je kijken naar dat mandje daar. Neen! 't is niet
van riet: het is van kruidnagelen gemaakt.
En nou 'n minuutje belangstelling voor de veeteelt: Als
een boer een koe had, die gedekt moest worden, zette hij
een stok met een witte doek (wimpel) buiten; dat was het
teken voor de man, die met de stier rondging (de zoge
naamde bulleloper) en die op een hoorn blies, om uit de
verte zijn komst aan te kondigen. Zo'n hoorn zie je nog
in de kamer met de voordeur. De bulleloper kreeg een
boterham van roggebrood als tractatie en de stier, die de
koe gedekt had, droeg een ring in de neus: de bullering.
Allengs is dat lopen met de stier afgeschaft, wegens ver-
keersbezwaren engevaren!
De roskam, waarmee de paarden gekamd werden; de
kruithoorn, welbekend bij de jagers, die het losse kruit uit
die (koperen) hoorn in 't geweer goten, ze hebben alle
maal hun eigen geschiedenis. Daar heb je ook de zand-
strooier, die ze vroeger in plaats van vloei gebruikten. Als
merkwaardigheid moet ik je nog wijzen op die oude ge
weren (de trompladers) waarmee ze vroeger in Bergen
aan het zogenaamde „gaaischieten" deden; ze schoten dan
op vier houten kippen en een haan!
O, en wat een wonderlijk instrument kijkt ons daar uit
zijn hoekje aanHet is niet meer of minder dan een
blaasbalg, bedoeldniet om vuur aan te wakkeren,
maar om het vlees van nuchtere kalveren op te blazen,
opdat dit vlees er voller en steviger zou uitzien, voor het
aan de klanten verkocht werd. Handelstrucjes zijnzo
oud als de wereld
Wil je tenslotte nog wat grappigs bijgelovigs van onze
voorvaderen weten in verband met de veeteelt, dan moet
ik je toch nog even vertellen van die houten beeldjes met
spreuk, die je nog wel in oude landhuizen vindt. Je inte
resseert je toch voor oude spreuken is 't niet?
Kijk, aan zo'n houten beeldje hechtten de mensen met
iets van geloof. Het is altijd een poppetje en erop staat
„Beeldje van mijn eigen grond
Zuster van mijn varkens zeunie
Maak mijn varken»weer gezond".
Dat beeldje was dan gemaakt uit het hout van de var
kens-etensbak, of wel „zeunie", en men meende, dat dit
beeldje, aan de wand geplaatst, de varkens gezond deed
zijn.
En nu basta! 't Is zeker niet alles volledig, wat we ver
meldden en we zijn vast overtuigd, dat Spruit bij zijn rond
leiden nog veel meer oergeestige aloude opmerkingen ge
maakt zal hebben dan wij hebben kunnen optekenen.
Tenslotte, onder de grafische bezittingen van het mu
seum neemt zeker het grote boek met pentekeningen van
P. D. Ellen een merkwaardige plaats in. Men krijgt hier
de indruk, dat de tekenaar tot vermaak van zichzelf en
zijn omgeving zijn tekenlust op fantastische, dikwijls oer
geestige wijze heeft botgevierd, en dat wel gedurende bijna
70 jaar op dezelfde wijze. Hij begon in 1705 en zijn laatste
tekening is gedateerd van 1773! Merkwaardig is het ook,
dat de tekenstijl van deze liefhebber in al zijn onderwer
pen: Bijbelse voorstellingen, visvangsten, bloemen, sche
pen, karikaturen, molens, dezelfde olijke lijn, dezelfde zin
voor het uitgewerkte detail verraadt. En dat eenvormig
gedurende de meergemelde zeventig jaren lang.
Besloten moge worden met een heilwens voor Bergen,
het heerlijk dorp in ons Kennemerland, waar lichaam en
ziel levensgenot vinden.
Nabetrachting in het Museum.
Een goede raad voor elkeen, die een museum of een ten
toonstelling bezoekt:kijk op het laatste moment nog
ereis rond. Juist, doe dat ook hier, dan hoor je „op de
valreep" heer Spruit nog een paar wetenswaardigheden
vertellen, die we vlug voor je noteerden!
In de grote kamer met de vitrine kunnen muzieklief
hebbers wat naar hun gading vinden, daar heb je n.l. het
vijfsnarig instrument „de Noorse Balk' een muziektuig
uit de tijd der Noormannen (van 800 dus) en te bespelen
als een soort (liggende) vedel, met een strijkstokje, dat
thans bewaard wordt in het kleine kastje, waarop de „Drie
Wijzen uit het Oosten" geschilderd staan.
Huismoeders, gaan jullie nog even meekijken in de ka
mer met schouw? Het goed op het theeservies, dat daar
op tafel staat, is Engels aardewerk, zogenaamd goudsteen,
dat niet barst. Helaas! 't tegenwoordige doet dat wel, als
men er te warme thee in schenkt.
Bergen Nh.
Betty Grabel vertoont deze
week weer een van haar meest
bewonderenswaardige showfilms
in het bioscooptheather „De Rus
tende Jager" te Bergen en het is
dit keer haar film
„MOEDER WAS ACTRICE"
Zoekt U voor deze week een
kostelijke ontspanningof
een vrolijke rhymische film.
of een wondermooi kleurenwerk....
of een film met gezellige muziek?
Romantiek en variété bieden af
wisseling genoeg en de zang van
Betty Grable zal U niet direct
gaan vervelen, als U o.a. hoort
„You Do".Yokomo
Indiana". „On a little two-
seat-tandem" etc. etc. Toegang
voor alle leeftijden. De inhoud is
een hartelijke geschiedenis van
een artistenfamilie, die vrolijk
heid en muziek aan de wereld
schonk... en daarna aan elkander.
De tweede rolprent is van een
ernstiger genre. De film „Snake
Pit" of liever op zijn Bergens
gezegd „Slangenkuil" is over vol
doende bekend. Er is hierin een
ietwat spannende en grillige
vorm gegeven aan een geestes
zieke vrouw, maar de afloop is
toch. een happy ending.
Interessant - boeiend - machtig -
aangrijpend - fel.
Goed gespeeld en daarom met
zijn gegevens een moedig docu
ment. Olivia de Havilland ver
vult hierin de hoofdrol en zij
kwijt zich prachtig van deze zware
taak. Toegang 18 jaar.
(Slot volgt)
SCHOORL
EGMOND AAN ZEE
EGMOND BINNEN
Ingezonden mededeling
VERDELGING
Filiaal t
W. v. 't Hof, Breelaan 51,
Bergen (N.H.). Tel. 2058
Ingezonden mededeling
van 24 Sept. tot 1 Oct. 1950.
GEBORENHarry Dick Daalder, z.v.
Dirk Daalder en C. van Urk.
ONDERTROUWD: Jan Kampen, oud
35 jaar, te Alkmaar, en Anna Bijl, oud
35 jaar.
Mattheus Cornelis Punt, oud 25 jaar, en
Catharina Adriana Komen, oud 26 jaar.
GETROUWDNicolaas Gregorius De
Jong en Zwaantje Louwe, te Heerlen.
Bernardus Johannes Maria Paping en Alie
Annie Bonselaar.
Pieter Gerardus de Boer en Divera Hol-
lenberg.
van 7 Sept. tot 28 Sept. 1950
GEBORENMaria J., d.v. Th. J. Schot
vanger en van M. J. Verkerk;
Johannes C., z.v. J. Bart en van C. de
Waard
Adrianus J., z.v. B. Koortens en van G.
C. de Waard;
Bregitta J. M., d.v. C. Kleverlaan en
van B. J." Groen
Wilhelmina, d.v. P. A. Ruis en van R,
H. M. Bugter;
Leonardus P., z.v. L. Suiker en van G.
Rozendaal
ONDERTROUWD P. G. M. Borst en
C. Kaandorp
GETROUWD: O. J. Bootsma, en J. M.
Blom
G. Blom en J. Bootsma
J. Th. Haasbroek en J. M. G. v. d.
Velden
Th. Louter en G. C. Winder;
OVERLEDENK. Sevenhuijsen, oud
57 jaar, gehuwd met M. Dalenberg.
GEBORENJannis Jan, z.v. J. Blok en
Catriena Voorthuijzen.
Frederika Willem, z.v. Marinus Rietmeijer
en Knierije de Groot.
Antoon, z.v. Klaas Gravemaker en Catha
rina M. Zwaan.
ONDERTROUWD Gerrit de Graaff en
Hillegonda de Vrij.
Marinus Antonius Maria Roks en Neeltje
Prins.
Johannes van Vliet en Wilhelmina
Schreuder.
Jan Wijker en Geertje Vos.
Cornelis de Groot en Grietje Stam.
Willem van Baar en Cornelia Johanna
Zwart.
Pieter Zwart en Willy Alida Zwart.
Aldert Dekker en Agatha de Groot.
ff
g
Vrijdag-, Zaterdag-, Zondagavond te
8 uur, Zondag- en Woensdagmidda
te 2.30 uur t
Pittige songs. Vrolijkheid ten top
Geheel in kleuren. Toegang alle leeft.
Maandag-, Dinsdag-, Woensdagavond
te 8 uur, OLIVIA DE HAVILLAND in
een moedig en goed gespeeld emotioneel
gegeven
Toegang 18 jaar,
Reijer Groen en Martha van de Idsert.
Leendert Zwart en Wilhelmina Gouda.
Rong Zwemmer en Elisabeth Groen.
GETROUWD Gerardus Dekker en Lena
Maria Dekker.
Cornelis Gul en Rachel Stam.
Arie Zwanenburg en Maria Elisabeth
Stam.
ZONDAG 8 OCTOBER
BERGEN
NED. HERV. GEMEENTE
RUïNEKERK
v.m. 10 uur: Ds. Mackaay van Haarlem
Maandag 56 uur Catech. voor meisjes
t. e. m. 15 jaar
Dinsdag 5^6 uur Catech. voor jongens
t. e. m. 15 jaar
Woensdag 8 u. a.s. Lidmaten
Vrijdag 78 uur jongens en meisjes
16 jaar en ouder
Gebouw „REHOBOTH"
Dr. van Peltlaan 1
v.m. 10.30 uur: Ds. Klein Wassink
Ned. Herv. Gemeente
Zondagsschool voor de leeftijden 6. 7 en
8 jaar, v.m. 11.30 uur; voor de leeft. 9,
10 en 11 j. 12 uur, in de Ruïnekerk
GEREFORMEERDE KERK
Dr. van Peltlaan 31
v.m. 10 uur en n.m. 5 uur
Ds. K. H. R. van der Beek van Arnhem
LEGER DES HEILS
Dorpshuis, Zondagsschool 12.15 uur.
Dinsdag half acht Breelaan 5
Bijbelklas voor de jeugd boven 12 jaar
Donderdag 2 uur Breelaan 5
Gezinsbond voor vrouwen.
Verbreiding der Waarheid
Bergerweg hoek Oosterweg
n.m. 7.30 uur Ds. Ruys
R.K. KERK
Zondag v.m. 7 u. en 10.45 u.
Stille H. Mis
9.15 u. Hoogmis Kindermis 8.15. u.
Lof 7 uur
in de week H.H. Missen 7, 7.45, en 8.30 u.
NED. HERV. GEMEENTE
10 uur v.m. te Groet
Ds. W. K. Post
OUD-KATHOLIEKE KERK
v. m. 8 uur vroegdienst
v. m. 10 uur laatdienst
n. m. 7 uur Vesper
GEREFORMEERDE KERK
(Zuiderstraat)
10 u. Ds C. von Meijenfeldt
5.30 uur Ds. J. B. van der Sijs
van Amsterdam
Coll. Generale Zendingskas
NED. HERV. GEMEENTE
10 uur Ds. Roobol
HERV. GEMEENTE
v.m. 10 uur Egmond a. d. Hoef
Ds. Plug
