ff 99 Pasen EERSTE „Z(MR"-TENT00HSTELLING VAN HET KUNSTENAARS-CENTRUM BERGEN (fade, Vrijdag, - Pasen BERGEN V trlr™v VbVw VRIJDAG 23 MAART 1951 28e JAARGANG No. 12 Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef VOOR U: Het is een verontrustend ver schijnsel, dat wij weer het Paas feest gaan vieren. Let wel, vieren. Voor een grote categorie betekent Pasen namelijk twee of twee en een halve dag vrijaf, uitslapen, lekker eten en drinken en even tueel gezellig uitgaan. Meer en meer ontmoeten wij tegenwoordig deze materiële vervlakkingsge dachte, die gebaseerd is op het nu. Deze panische geestestoestand doet denken aan die, welke in de 18e eeuw bij een groot deel van de toenmalige bevolking van Europa aanwezig was. Vanuit Zuid-Europa brak zich 'n vreselijke pestepidemie baan naar 't Noorden. In de geteisterde gebieden waren steden en dorpen ontvolkt en de lijken lagen bij hopen op straat. De bevolking van de bedreigde noordelijke streken leefde in een soortgelijke chaotische geestes toestand. Roerend en onroerend goed werd verkocht en de op brengst verbrast. Men haalde van het leven wat er nog te halen was en dacht niet verder dan het heden, want morgen Evenzo is het met de geest van de hedendaagse mens gesteld, zij het niet in zo'n extreme vorm, maar de basis is dezelfde. Mis lukte conferenties, koude oorlog, bewapening, atoombom, waterstof bom, oorlog, het sloopt langzaam de zenuwen. Deze constante dreiging is juist de oorzaak van een dergelijke geestelijke instelling. Maar één ding wordt vergeten, de mens moet door het dal der tranen om het licht te bereiken en Jezus Christus gaf ons het voorbeeld. Eerst doorstond hij Golgotha en daarna kwam de opstanding. Wanneer wij het Paasfeest in geestelijke zin beleven, ontsluiten zich voor de gekwelde en geestelijk gesloopte mens nieuwe perspectieven. Het feest van de Lente, van de wederge boorte, van de groei en de vrucht baarheid. De zon, het stralende licht, dat verwarmt en kracht geeft. Hoe is dit alles mogelijk? Alles scheen dood, koud, kil en grauw. Was dit dan niet voorgoed? Neen, dit was niet voorgoed, er is lichtWanneer de hedendaagse mens, gezeten aan zijn paasdis, zijn borrel of eitje, zich bezint en bewust wordt van de noodzaak van alles wat om hem heen ge beurt, dan kan dit een mogelijkheid zijn, waardoor onze dodenrit op het hellende vlak, dat leidt naar de donkere afgrond van egoïstisch materialisme en angst voor de toekomst, geremd wordt. Daarna kunnen wij weer lang zaam omhoog kruipen en boven gekomen ons koesteren aan de warmte van het licht, dat ons de kracht zal geven desnoods ten koste van ons zelf door te zetten en vol te houden. Het blijft niet koud en donker, want het wordt Pasen. Eens zal er een betere en rechtvaardige wereld zijn, waarin de rechten van de mens worden geëerbiedigd. Er zal vrede heersen en de atoom bom zal in het museum staan. C. L. M. ONDERWIJZERES BENOEMD Aan mejuffrouw E. J. Vreeken, onderwijzeres aan de Lagere School der Berger Schoolvereniging is eervol ontslag verleend. Met in gang van 15 Mei is aan de „Bos- school" benoemd mej. F. J. Fransen, onderwijzeres, te Barsin- gerhorn. ZONDAGSDIENST ARTSEN De eerste door het K. C. B. georganiseerde „zomer"-tentoon- stelling in de kunstzaal van „De Rustende Jager" was gewijd aan de Bergense Kunstenaar Jaap Min. Deze door Matthieu Wiegman ontdekte kunstenaar was leerling van de academie voor Beeldende Kunstenaars. Zijn decoratieve aan leg deed hem later besluiten nog een jaar speciaal de lessen van prof. Campendonk te volgen. De heer H. J. M. Bouchette, inspecteur van het lager onder wijs te Amsterdam en lid van de gemeentelijke kunstcommissie al daar, opende de tentoonstelling in tegenwoordigheid van vele belangstellenden. Spreker begon met te zeggen, dat hij geloofde in de grote beperktheid van de mens, een beperktheid, die van nature eigen is aan al het ge schapene, en die door de zonde val nog sterk is toegenomen. Een van de eerste eigenschappen van die beperktheid noemde spre ker de concreetheid van de mens. Het lagere schepsel, het dier, is uiteraard geheel concreet, het heeft geen keuze, maar wordt gedreven tot zijn handelingen. Ook het kind is zeer concreet en slechts langzaam ontstaat zijn abstractie-vermogen. Aannemende dat de mens abstract kan denken, dan moet men toch weer geen al te hoge dunk krijgen van dit abstraheringsvermogen van de mens. Als hoogste vorm van abstract denken gold reeds in de oudheid de metaphysica bij Aristoteles theologiek genaamd, als beschouwende wetenschap van de eerste beginselen en oorzaken. Voortgaande wijst spreker er op hoe de mens zo sterk gebonden is aan het geschapen beeld, dat hij er eigenlijk niet buiten kan treden. Wat is nu de abstracte kun stenaar? Naar mijn bescheiden mening, aldus de heer Bouchette, kan hij op zijn best meer zijn dan de man, die in de metaphy- siek af wil van de woorden „on eindig", „eeuwig" of „volmaakt". Maar wat zal dan zijn nieuwe taal zijn? De mens blijft gebon den aan het hem gegeven beeld en hij kan daar niet buiten treden. Nu kan de abstracte kunstenaar wel trachten in lijnen en kleuren, hoewel ook dit nog zeer concreet is, persoonlijke aandoeningen van zichzelf uit te drukken, maar dit wordt geen taal, omdat aan taal eigen is, dat spreker en hoorder beschikken over een verbindings middel en wanneer het verbin- dindingsmiddel niet voor beide partijen bestaat, is er reëel geen verbinding. De abstracte kunste naar legt in lijn en kleur zijn eigen fantasiebeeld vast, maar dan ook alleen maar voor zich zelf. Wil men, zo vervolgt spreker na bovenstaande met enkele voorbeelden te hebben verduide lijkt, hetzij auditief, hetzij visueel, aan een ander iets mededelen van zijn eigen ervaring, dan zal men het moeten doen in een voor een ander verstaanbare taal, Zelfs de kunstenaar, die zich een profeet acht op eigen terrein, en hoevelen doen dit niet, meende spreker, zal ten aanzien van dit profeteren gebonden zijn aan Paulus' woord uit de Corinthe- brief: Zo gaat het ook met Uw taal, zo ge geen verstaanbare woorden doet horen, hoe zal men dan begrijpen, wat er gesproken wordt? En verder, m?ar wanneer ik de zin der taal niet versta, dan ben ik een barbaar, voor iemand die met mij spreekt en ik voor hem. Paulus bedoelt dan natuurlijk barbaar in de oor spronkelijke Griekse betekenis van vreemdeling. Is dit niet de reden, alzo ver volgt de hr Bouchette, waarom de abstracte kunst voor 't groot ste deel der mensen zo barbaars is? Of, vraagt spreker, is de kun stenaar geen barbaar, maar zo hoogmoedig, dat hij zich volkomen meent te mogen onttrekken aan zijn sociale taak als mens, n.l. de mensheid dienen in zijn singuliere vermogens en begaafdheden? Of zo hoogmoedig, dat hij meent te mogen afwijken van het door God in de schepping aan de zo concrete mens gegeven concrete beeld om een nieuwe visueele taal te formeren? Naar de mening van de spreker is dit trachten te treden buiten de concreetheid een opstand als die eens was der Engelen, zelf willen scheppen en zo gelijk worden aan de Schepper. Steeds meer zegt spreker te vre zen dat een stfoming onder de beeldende kunstenaars doende is, zich te distancieren van de alge mene cultuur. Voorheen waren de beeldende kunsten volstrekt verweven met het algemene cul turele beeld en het denken van de tijd. Is de abstracte kunstenaar van mening, dat deze abstractie moet passen in ons huidige cul tuurbeeld? Niets lijkt minder waar. Vorige generaties werden gedragen door het Christelijk godsdienstig denken en aan deze levensvisie is de abstractheid zeer zeker veel meer eigen dan aan ons huidig rationalisme en toe nemende materialisering. De vroe gere mens was zeker veel meer verwant aan de methaphysieke begrippen dan de contemporaine en hij zag de vraag van 't begin, het doel en het einde van het menselijke bestaan veel minder materieel. Er was in zijn denken steeds een ruime plaats voor het niet concreet aanwijsbare voor mystieke. Het is dan ook zeker niet toevallig, dat de existentie filosofie, waarschijnlijk de meest concrete van alle filosofische stel sels, een kind is van onze tijd. Niet alleen onze existentie filosofie, onze modern zakelijke architectuur, en onze materiële levensvisie enerzijds, ook ons modern psychologisch weten schappelijk denken, dat alles schept een cultuurbeeld, waarin de abstract beeldende kunstenaar maar kwalijk past. Onze moderne paedagogiek, die hart, hoofd en hand als een eenheid ziet, voedt ook weinig op in deze geest van abstractie, maar is zeer concreet. De kunst die in deze een eigen weg meent te mogen gaan, distan- cieert zich dus steeds meer van het algemeen geldende cultuur beeld en komt zo buiten de cultuur te staan. Zij dreigt zo een spel te worden van ontwortelden aan 't algemene cultuurbeeld en brengt zichzelf in een isolement. De kunstenaar, die zichzelf doelbewust in een isolement heeft gebracht, mag niet mokken over gebrek aan waardering maar moet deze isolotion goedmoedig dragen, ook al is zij niet splendid. Na deze algemene culturele vragen, volgde nog iets over wat het werk van Jaap Min voor een groot deel beheerst heeft. De christelijke gedachte in de kunst en de wijze waarop die niet en wel kan worden gereali seerd. Zo goed als men abstract kan worden door buiten de vi suele taal te treden, zo goed kan men het zijn in verminking van het concrete beeld tot een zuivere weergave van 't materiële alleen. De christelijke kunst kent hiervan helaas vele droeve voorbeelden. Alleen de kustenaar die de mediteerende voor zijn kruisweg staties kan doen wenen over zichzelve en over zijn kinderen, is pas werkelijk geslaagd, meent spreker, en die heeft de ware zin der christelijke kunst begrepen. Of ook Jaap Min s werk aan deze zeer hoge eisen volledig kan voldoen? Hij heeft het in ieder geval oprecht getracht, verzekert de hr Bouchette zijn hoorders. Spreker eindigde zijn met de grootste aandacht gevolgde ope ningsrede met te wijzen op de gelukkige omstandigheid, dat deze expositie wordt omlijst met de tijd, die er ongetwijfeld de meest ge ëigende voor is, de Goede Week. Hierna was er voor de aan wezigen gelegenheid kennis te nemen van het werk van Jaap Min. DE CHRISTELIJKE GEMENGDE ZANGVERENIGING CONCERTEERDE De Chr. Gem. Zangvereniging „Bergen" gaf Vrijdagavond in de Ger. Kerk een concert o.l.v. haar dirigent Paul Kok. Medewerking werd verleend door Elisabeth Leguyt-v.d. Zande uit Amsterdam, sopraanzangeres, en de pianist Hop uit Oost-Graftdijk. Er was grote belangstelling voor dit con cert: geen plaatsje bleef onbezet in het Kerkgebouw. Het is een avond van geconcentreerd musi ceren en gespannen luisteren ge worden. Het koor, dat beschikt over mooi stemmenmateriaal zong onder de bezielende leiding van zijn dirigent met begrip en volle overgave. Een meer juiste klank verhouding zou hier en daar het succes hebben kunnen verhogen. Het koor opende het concert met een tweetal composities van J. S. Bach, „Paaszang" en „Komt Zielen". Was de inzet 'n weinig aarzelend, spoedig was alle wei feling overwonnen en werden de werken succesvol vertolkt. Als no. drie werd ten gehore gebracht het bekende „Naher, mein Gott zu Dir", dat ontroe rend mooie lied, dat nog steeds droeve herinneringen aan de eerste wereldoorlog wakker roept. Vooral het derde couplet werd door de bassen en alten tot iets moois. Bij zijn tweede optreden bracht het koor ten gehore „Die sterretjie" van Wierts, „In de stiltje" van Spaanderman Sr. en „Daar is een lied" van Jac. Bonset. De koorzang werd besloten met „Ave verum corpus" van Mozart en „Sanctus" van Nico Hooger- werf, waarmee het koor alle eer inlegde. De sopraanzangeres zong aan de piano begeleid door Hop uit Oost Graftdijk „Du bist die Ruh' en „Standchen" beide van Schubert een tweetal composities van L. Mortelmans, n.l. „Hansje" en „Wiegeliedje" en „Die Nachtigal" van Zagwijn en ten slotte nog „Recitatief en Aria uit Sieg der Zeit und Wahrheit" van Handel en „Laudate Dominum" van Mo zart. Met haar stralende glas heldere sopraanstem wist deze zangeres haar auditorium te ont roeren. De pianist begeleidde heel bescheiden, alleen wat krachtiger ondersteunend waar dat nodig was. Ook als solist had hij succes. De goed geslaagde avond werd gesloten met het zingen van Onze Vader door de sopraanzangeres. De soliste en haar begeleider en de dirigent werd een blijk van waardering aangeboden, waarmee de aanwezigen met een hartelijk applaus instemden. De bij de uitgang gehouden collecte voor „Haak in" bracht f 66,66 op. De Middelbare Meisjesschool schitterende oosterse pracht het de eenvoudige, maar edele hout hakker gelukt een lach te toveren op het gelaat van de prinses, dan bekleedt de khalif hem met vor stelijke macht. De vogel heeft geluk gebracht aan hem, die goed was van hart. Vele jaren geleden werd de zelfde operette in Bergen opge voerd door het kinderkoor van Joh. Brands. Ze oogstte toen veel succes en ook nu was het succes overweldigend, het was prachtig. HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW afd. Bergen, vergadert Het was voor de afdeling van de Holl. Maatsch. van Landbouw weer een interessante en leerzame avond. De verenigingszaken namen niet veel tijd in beslag. Medege deeld werd, dat er op 20 April een lezing over moderne vee- voedering op het programma staat. De bespreking over het houden van een excursie had tot resultaat, dat het grootste deel der aan wezigen zich uitsprak voor een bezoek aan de bloemenveiling Aalsmeer en Schothorst. Het Mekog stikstofbedrijf Hoogovens kon maar weinigen bekoren. Hoofdschotel van de avond was de vertoning van de film van het Dep. van Landbouw in de Verenigde Staten „In de beginne", die de aanwezigen een beeld gaf van de ontwikkeling van een zoog dier van ei tot geboorte, en de daarop volgende uiteenzetting van Dr. Reitsema van de Gezondheids dienst over afwijkingen t.o.v. de bevruchting, de z.g. steriliteit en het abnormale verloop van de drachtigheid, afwijkingen, die de veehouders jaarlijks millioenen guldens schade berokkenen en gevaarlijk kunnen zijn voor het bedrijf. De oorzaken van steriliteit kunnen vele zijn, de besmettelijke gevallen zijn de gevaarlijkste voor het bedrijf. Een drietal gevallen van abortus werden uitvoerig be sproken: Abortus Bang, Tricho- monus foetus en Vibrio foelus of enzoötische steriliteit. De ziekte van Bang openbaarde zich sterk na de natte zomer van 1950. Door de abnormale voeding schijnt de algemene weerstand van de dieren af te nemen. Na enige gedachtenwisseling over deze uiteenzetting kwam als laatste gedeelte van de interessante avond een filmvoorstelling over de drooglegging van de N.O.- polder, getiteld „Der zee ontrukt". „God schiep de zee, de Neder landers hebben het land gemaakt", heeft een schrijver eens gezegd hier zag men op het witte doek, hoe weer 48000 ha der zee ont rukt werd. de heer Koster nooit verliet, ook niet in de moeilijkste omstandig heden. De heer J. S. Schroder, uit Amsterdam, complimenteerde „Jaap" namens de collega's en sprak de hoop uit, dat ze nog jaren lang mochten samenwerken en dat de kameraadschap nooit mocht verflauwen. De heer Bots, een collega uit Alkmaar, sprak in dezelfde geest. Bakker C. Hoog- vorst uit Schoorl, die reeds 24 jaren zijn meel betrok van de jubilaris, wees op de grote bete kenis van de mens Koster vooral voor de kleine bakkers. Hij had hier vriendschap en vertrouwen geschonken. De heer Broersma, voorzitter van Bergen's Mannenkoor, wees op de grote verdiensten van de heer Koster voor het culturele leven in Bergen en uitte zijn grote bewondering voor de wijze waarop de jubilaris het grote leed, dat hem trof, had gedragen. De voorzitter van de voetbal vereniging „Alkmaarse Boys" kwam de ere-voorzitter geluk wensen met het bereiken van de zilveren mijlpaal in zijn leven en dankte hem voor alles wat hij voor deze sportvereniging had gedaan. Hij was naast „meelagent" ook ambassadeur voor de voet bal, hij kweekte goodwill voor de sport. Ook de heren J. Kleene en J. Smit voerden nog het woord, terwijl zeer veel anderen met een stille handdruk en-of met bloemen en zichtbare blijken van waarde ring uiting gaven aan hun ge voelens. De jubilaris dankte allen voor de vele vriendelijke woorden en de bewijzen van vriendschap en waardering, die hij op deze voor hem en zijn familie onvergetelijke dag had mogen ontvangen. Burgelijke Stand BERGEN SCHOORL voert operette op Jong en oud genoot van dit sprookje Leerlingen van de le en 2e klasse der M.M.S. te Bergen brachten 'snamiddags en 'savonds in „De Rustende Jager" de ope rette „Himp-hamp-houvast" voor het voetlicht. Tekst van D. L. Daalder en muziek van Joh. Brands. Er was veel belangstelling voor dit optreden van de jeugd en jong en oud heeft ervan genoten. Het geheimzinnige bos met zijn kabouters, elfen en de op een be zem rijdende oude heks, het paleis van de khalif met zijn verblin dende pracht, het was alles een sprookje. Geboeid werd er geluisterd naar de mooie zang van de arme dromeling, door de boze heks gevangen gehouden in een tover cirkel, naar Rozemarijntje die haar zo graag zou willen ver lossen, maar de toverspreuk voor een deel is vergeten. Met belangstelling werd er gelet op de gouden vogel, die alleen door hem, die zuiver van geweten was, straffeloos kon wor den aangeraakt. De houthakker bleek dit te kunnen. Als in het laatste bedrijf te midden van De mens en de zakenman J. C. D. KOSTER gehuldigd Ter gelegenheid van zijn zil veren jubileum als vertegenwoor diger van de N.V. Stoommeel- fabriek „Holland" te Amsterdam, werd de heer J. C. D. Koster Donderdagmiddag op de druk bezochte receptie in het „Huis met de Pilaren" van alle zijden gehuldigd. Het gemeentebestuur van Bergen, de Directie van de N.V. „Holland", de collega's, bakkers, Bergen's Mannenkoor, de voetbalvereniging „Alkmaarse Boys" en vele vrienden en be kenden kwamen de jubilaris com plimenteren en in alle toonaarden werd hem lof toegezongen. Burgemeester Dr W. Huygens zei, dat Bergen zich gelukkig mocht prijzen onder haar inwo ners mannen als de jubilaris te tellen, die ook in het culturele leven zo'n vooraanstaande plaats innam. De heer Meihuizen, directeur van de Stoommeelfabriek Holland, die met de procuratiehouder Van Kooten aanwezig was, had niets dan lof voor de jubilerende ver tegenwoordiger van de N.V. Hij bewonderde de opgewektheid, die Ueekitad DE DUINSTREEK Redactie en Adm.C. Oldenburg, Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071 Telefoon 268 Agentschap te Bergen De Haan's Boekhandel, Stationsstr. Telefoon 2452 Agentschap voor Egmond-Binnen en Egmond aan de Hoef: P, Smit, Abdijlaan 59 Agentschap voor Egmond aan Zee P. Jonker, Voorstraat 125 Abonnementsprijs: f 3,80 per jaar f 0,95 per kwartaal Advertentieprijs: 10 ct. per m.m. met een minimum van f 1, Familieberichten 14 ct. per m.m. 18 Maart Dokter LUGTEN, Telefoon 2700 2e Paasdag Dokter v. GELDER, Telefoon 2027 Hoog boven alle kruisen, staat 't kruis van Golgotha, Door d' Heiland eens gedragen, Vol liefde en gena Miskend werd het verlossingswoord, De Heiland zwaar gehoond, Maar God de Vader heeft zijn Zoon, Met hoogste eer gekroond. „Neem op Uw kruis en volg mij na" In liefde en geduld, Wordt slechts op deze smalle weg, Des Vaders Wil vervuld. Er is geen dood, in Godes kracht, Is Christus weer herrezen Het blijde Paasfeest brak weer aan. God-lofGod zij geprezen M. N. ZWAAN Van 4 tot 18 Maart 1951 GEBOREN: Barend Johannes, z.v. J. B. Sjoers en M. A. M. van der Horn. Rudie Marinus, z.v. C. Woud en M. Pieneman. Marianne Sofie, d.v. C. J. Sandee en M. J. Doot. Gepke, d.v. J. van Alfen en G. van den Berg. ONDERTROUWDAnne van der Heide, 26 jaar, te Achtkarspelen en Neeltje Louwe, 19 jaar. OVERLEDENDingeman Buizer, 65 jaar. GEBORENCornelis G., z.v. H. H. Koel en G. Tailleman. Antonius J„ z.v. J. Bakker en C. M. Nannes. Jan, z.v. J. Hoogvorst en H. Damiaans. Cornelia G., d.v. A. Kager en C. C. de Waard. Catharina M. P., d.v. J. A. Kooijman en C. A. M. Hof. Theodorus A., z.v. J. C. Schotvanger en A. Schouten. Rudi, z.v. J. de Hart en G. Koelemeij. ONDERTROUWD A. P. Kooijman en M. A. Leek. P. N. van Dijk en D. Timmer. GETROUWD; G. P. Stam en J. H. Delis. A. J. Jonker en M. W. Stoop. OVERLEDEN: Hendrikus Selhorst, 63 jaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Duinstreek | 1951 | | pagina 1