UttkUod
ft
99
r
Wij, fyacm (net mccuitie
B.&S.
De NOOD der gepensionneerden
C. Oldenburg - drukkerij boekhandel
week-end huisjes
BERGEN
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1951
28e JAARGANG No. 33
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Zowel drukkerij als boekhandel zullen gesloten zijn
VAN ZATERDAGNAMIDDAG 18 AUGUSTUS
6 UUR tot en met MAANDAG 27 AUGUSTUS '51
Op Vrijdag 24 Augustus zal dus GEEN „Duinstreek'
verschijnen.
Laan weg C 164 - Schoorl - Telefoon 268
Hoogst gepensionneerden worden bevoordeeld
Er wordt de laatste jaren heel wat geschreven en gezegd
over lage lonen en salarissen, maar men zal moeten toegeven
dat over het algemeen de lonen meer gestegen zijn dan de
pensioenen.
Nu is het pensioenprobleem uitermate moeilijk. Wij willen
pensioen zien als uitgesteld loon, waar de betrokkenen dus recht
op hebben op grond van in het verleden geleverde prestaties.
Meestal wordt er tijdens de productieve periode van 'n arbeider
een gedeelte van het loon gereserveerd voor pensioen. De werk
nemer spaart een portie terwijl ook de patroon een percentage
van de door hem toegekende beloning gaat reserveren om dit
gedurende de levensavond van zijn ondergeschikte uit te betalen.
Het is bij deze gedachtengang moeilijk om in de tijden van
prijsstijging de uitkering aan gepensionneerden te verhogen.
Immers de productieve periode van de werknemer is voorbij.
Hij heeft zijn prestaties geleverd en de daarvoor gestelde be
loning is uitbetaald voor zover het loon is verteerd, terwijl de
rest nog in een pensioenfonds op uitbetaling wacht.
Niettemin hebben velen in de
afgelopen jaren reeds een toeslag
op hun pensioen ontvangen. Dit
geschiedde in de particuliere sec
tor maar ook de overheid heeft
mede op aandrang van leden der
volksvertegenwoordiging haar
oud-gedienden niet vergeten.
Men moet deze extra-uitkerin
gen zien als een bijstand uit so
ciale overwegingen en niet steu
nend op economische grondslagen.
Bij een loontoeslag is er sprake
van een recht op verhoging om
dat de in geld toegekende tegen
prestatie voor geleverde diensten
niet meer toereikend mag worden
geacht. Pensioentoeslagen liggen
dus geheel in de sector der so
ciale bijstand zolang er geen
doeltreffend systeem is te vinden
om de pensioenen met het op
en neergaan der kosten van le
vensonderhoud te laten fluctueren.
Ook een glijdende pensioenschaal
brengt grote moeilijkheden met
zich, zodat men daarvoor nog
onvoldoende voorstanders kan
vinden.
De acties der gepensionneerden
om toeslagen en verhoging zouden
gepaard moeten gaan met gelijk
soortige acties om verlaging der
pensioenen in tijden van prijs
daling Dit laatste zoekt men
vergeefs in de geschiedenis, maar
men mag toch een toeslag op
pensioenen in deze bijzondere
omstandigheden nooit verwerpen,
want de nood heeft bij velen zijn
intrede gedaan en die nood breekt
nu eenmaal alle wetten.
De overheid verzorgt momen
teel ruim 100.000 gepensionneer
den, waarvan er meer dan 50.000
een pensioen genieten dat niet
hoger is dan f 1500,per jaar
en velen zouden zich zelf gelukkig
prijzen wanneer zij dat bedrag
ontvingen. Een pensioen van
f 250,— tot f 600,behoort in
Nederland helaas niet tot de
uitzonderingen. Dit bedrag is
absoluut ontoereikend om van te
leven en daar velen geen neven
inkomsten hebben kwam de over
heid in de afgelopen jaren haar
voormalige dienaren telkens te
gemoet.
Een vierde deel van weinig
is niet veel.
In 1946 gaf men een toeslag
van 25°/o op alle pensioenen.
Men zal begrijpen dat hierop
reactie's kwamen van de zijde
der laagst-gepensionneerden, voor
wie het vierde deel van hun
pensioen als toeslag veel minder
betekende dan voor de hogere
klassen.
Dit systeem moet dan ook
worden veroordeeld, want er zijn
hier geen economische argumen
ten in het geding. Er is louter
sprake van 'n leniging der nood,
die vanzelfsprekend bij de laagst
gepensionneerden het hoogst is,
terwijl de oud-gedienden in de
hogere pensioenklassen dikwijls
nog andere appeltjes voor de
dorst in voorraad hebben. In de
jaren 1949 en 1950 is men er
daarom toe overgegaan om een
vast bedrag per gepensionneerde
toe te kennen, ongeacht de hoogte
van het pensioen. Dit lijkt ons
veel rechtvaardiger, want het
gaat om lenigen van nood en
men moet dus niet komen aan
dragen met het argument dat
langs deze weg de laagste klassen
relatief bevoordeeld worden, want
bij hen was de nood het ondraag-
lijkst en wanneer die dus relatief
vermindert, kan daar niemand be
zwaar tegen maken.
Daarom moet het onze verwon
dering wekken dat de Tweede
Kamer in een van de laatste zit
tingen van dit parlementaire jaar
opnieuw accoord is gegaan met
een procentuele verdeling van het
uitgetrokken bedrag voor pensi
oentoeslagen. Een juist argument
voor een zodanige distributie lijkt
ons onvindbaar en wij menen dan
ook in het kader van de toeslag
gedachte deze gedragslijn te moe
ten veroordelen. In het lichtschijnsel
der sociale gedachte worden hier
door de hoger gepensionneerden
bevoordeeld en ontvangen econo
misch sterkeren meer steun uit de
staatsruif dan economisch zwak
keren.
Niet om van te leven
Hoe kan men ooit leven van
zulke geringe pensioenen, zal me
nigeen vragen.
Dat is bepaald onmogelijk en
in vele kringen bieden familieleden
dan ook de helpende hand om de
oudjes een onbezorgde levens
avond te bezorgen. Voor wie deze
hulp niet bestaat is er de nood
wet Drees. De uitkering op grond
van deze noodwet werd toe
gekend om aan de bestaande na
oorlogse nood van mensen, die
ouder zijn dan 65 jaar, tegemoet
te komen. Er is hierbij geen sprake
van onverdiende steun, een soort
aalmoes dus, maar van een recht
op levensonderhoud voor mensen,
die hun hele leven gewerkt heb
ben mede ten bate van de Neder
landse gemeenschap.
De moderne opvatting is zeer
terecht, dat men oudere mensen,
die onmachtig waren in hun pro
ductieve periode een reserve te
vormen, niet mag laten verkom
meren. Er bestaat een plicht tot
arbeiden maar ook het recht op
het leven. Men behoeft het dus
niet als een minderwaardig iets
te zien wanneer men op latere
leeftijd een beroep moet doen op
een uitkering van de gemeenschap,
wanneer men daarvoor zijn hele
leven met zijn beste krachten heeft
gearbeid. Al te veel ouderen
schrikken daarvoor nog terug,
behept met denkbeelden, die in
wezen nog 19e eeuws zijn. Niet
alleen wordt zodoende onnodig
een last op de schouders van
kinderen gelegd, die de opbouw
van het eigen bestaan remt, maar
er wordt door conservatieve denk
fouten eveneens soms overbodig
gebrek geleden.
De uitkering ingevolge de nood
wet ouderdomsvoorziening ge
schiedt tot een maximum bedrag
van ruim f 1400,- per jaar. Ge
niet men nog inkomsten, dan
worden deze afgetrokken. Wie
dus een pensioen heeft van f 500,-
krijgt dit bedrag op de uitkering
in mindering gebracht.
In ieder geval kan langs de
weg van deze noodwet de ver
mindering der ergste noden nog
voor velen worden verkregen, die
nu misschien verlangend uitzien
naar een f 100,- pensioentoeslag,
maar die belangrijker rechten in
de Nederlandse staat minderwaar
dig afwijzen. Voor hen leggen
wij er de nadruk op dat een
pensioentoeslag evenzeer sociale
bijstand is als de nooduitkering
ouderdomsvoorziening.
Deze mentaliteit van afkeer der
noodvoorziening wijst ons ten
slotte nog eens op de noodzaak
om deze regeling spoedig door
een voor rijk en arm geldende
definitieve oudedag-voorziening te
vervangen. Het nieuwe parlemen
taire jaar zal ons deze stellig
moeten brengen.
Dr H. R. MES
EXPOSITIE K. C. B.
Zoals de trouwe bezoekers van
de tentoonstellingen van het
K. C. B. weten, wordt telkens
voor twee weken het werk van
twee kunstschilders tentoongesteld.
Gezien het groot aantal wer
kende leden zijn de deelnemers
over twee jaren verdeeld en de
rij van het tweede jaar wordt
nu gesloten door David Kouwe-
naar en Dirk Vis. Alle expo
santen hebben steeds de keuze of
ieder alléén gedurende één week
te exposeren, of gezamenlijk veer
tien dagen. Kouwenaar en Vis
hebben het eerste gekozen. Op
Zaterdag 18 dezer om 4 uur zal
de tentoonstelling van Kouwenaar,
schilderijen en tekeningen - uit
sluitend zelfportretten - worden
geopend door de heer Th. J. van
der Wal, werkend lid van het
Centrum. De expositie van Dirk
Vis, eveneens schilderijen en te
keningen bevattende, wordt een
week later op 25 Augustus ge
opend.
Een bezoek aan beide exposi
ties wordt gaarne aanbevolen.
EXAMENS
Geslaagd voor diploma handen
arbeid de heer S. J. Nijdam.
Voor hoofdacte, deel A slaagde
de heer L. J. Lambeck.
Daar is een tijd van komen,
Daar is een tijd van gaan.
Na 42 jaren in dienst te zijn
geweest bij de P.T.T., eerst als
besteller en later als besteller
voorman, verliet de hr Fr. Kops
dezer dagen de dienst wegens 't
bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd.
42 Jaren was hij de brenger
van lief of leed, 42 jaren werd
zijn komst vol blijde verwachting
met ongeduld verbeid of in angst
en vreze tegemoet gezien. 16 Jan.
1909 begon hij zijn loopbaan te
Heiloo, om die op 16 Mei 1912
te vervolgen in Spierdijk. Het
laatste en langste deel van zijn
weg als besteller zou hij afleggen
in Bergen, dat hij 31 jaren in
alle richtingen zou doorkruisen.
Eerst viel het hier niet mee
Bergen telde nog wel geen 2000
woningen als thans, maar de 1200
huizen met 4800 inwoners was
toch heel wat moeilijker dan een
Spierdijk. En dan het gemoede
lijke zou hij hier missen, ofschoon
de thans rustende hr Kops met
genoegen terugdenkt aan de uit
zonderingen die hij hier aantrof.
Als de thans gepensionneerde
rustig op zijn praatstoel zit in de
gezellige kring van zijn huisge
noten, en een blik achterwaarts
werpt op de lange afgelegde weg,
dan blijkt wel dat die weg niet
steeds met rozen bestrooid was,
maar hij en zijn levensgezellin
zijn vol dankbaarheid voor al het
goede dat zij mochten ontvangen.
Dat het wel eens moeilijk ging
de eindjes aan mekaar te knopen
bij een jaarwedde van f 300,—
daar weet moeder de vrouw van
te vertellen. Maar het was toch
maar een buitenkansje dat je te
Spierdijk, waar het salaris f460,
bedroeg, op de „bouw" in je
vrije tijd nog wel eens 11 centen
per uur kon bijverdienen!
Het is alles voorbij en nu volgen
zij de Zwitserse spreuk: „mach
es wie die Sonnenuhr, - zahle die
heitren Stunden nur". Zij tellen al
leen de heldere uren en laten de
duistere in de duisternis.
Van het Staatsbeheer der P.T.T.
mocht de scheidende als erkenning
van zijn voortreffelijke plichts
betrachting, als blijk van waar
dering de bekende almanak en
een grote legpenning met inscrip
tie ontvangen.
Ter gelegenheid van zijn 40-
jarige dienstvervulling werden zijn
verdiensten reeds erkend met de
Eremedaille van de Orde van
Oranje Nassau.
Het personeel van het P.T.T.
kantoor Bergen verraste de
scheidende besteller-voorman met
een fraai zilveren asbakje en de
nodige rokertjes.
Grote belangstelling voor het
SCAPINO-BALLET
Het Scapino-ballet, dat hier het
vorige jaar reeds met veel succes
optrad in het Openluchttheater,
mocht zich ook nu weer in een
grote belangstelling verheugen.
Er werd deze avond 'n geheel
nieuw programma uitgevoerd. De
avond werd geopend met „Har
lequinade", waarin het gezelschap
verschillende figuren, bekend uit
de tijd van de Commedia dell'arte
nog eens in de vorm van een
balletpantomine deed herleven.
Colombine Johanna Rebel-Zuiver
waarom het gehele gebeuren
draaide, had door haar schoon
heid en karakter vele aanbidders;
maar papa Pantolone (Lizzy Dem-
menie) wilde zijn dochter alleen
uithuwelijken aan de meestbie
dende. Elke candidaat werd dan
ook de vraag gesteld „Heb je
geld?" en als dit niet meeviel,
was er geen kans. Zo werden
Capitano, een mislukt soldaat,
Pierrot, een poëet, en Dottore,
een geleerde, afgewezen. Intussen
wist Scapino, 'n schelm (Serafine
Giezen), 't hartje van Colombine
te veroveren. Prachtig werd het
hele gebeuren gespeeld en gedanst.
Als tweede nummer werd ge
danst „Dorpsidylle" waarin op
traden een moeder en dochter en
verder 2 meisjes en 2 jongens.
De Russische volksdansen beeld
den het hele dagelijkse leven uit,
vanaf het ontwaken, het aan de
arbeid gaan enz. enz.
Na de pauze volgde „De Pascha
en de Beer' naar een sprookje
van Scribe. 2 Broertjes „Droef
ter been" (Serafine Giezen) en
„Vlug ter been" (Cor v. Muyden)
en hun zusje „Roxelane" (Johanna
Zuiver) verdwalen en komen te
recht in de Paleistuin van de
Pascha, (Jan Rebel) die een dolle
liefhebber van dansen is. Als hij
Roxelane ziet dansen is hij ver
rukt, maar zijn danseresjes zien
in haar een indringster en haat
ten ze.
Dan gaat de beer van de Pascha,
zijn lievelingsdier, dood. Leiden,
of liever het paleis in last. Maar
„Vlug ter been" weet raad: hij
laat zijn broertje in 'n berenhuid
kruipen. De Pascha is verrukt
als hij ziet, dat dit beertje ook
kan dansen. Dan ontdekt hij dat
het niet zijn witte beer is. Weer
moeilijkheden, tot „Vlug ter been"
uitkomst brengt door de groot
vizier te omhullen met een witte
berenhuid.
Als de Pascha ontdekt, dat hij
beetgenomen is, wordt de toe
stand kritiek. De beul Ali zwaait
zijn zwaard reeds woest in het
rond, maar Roxelane redt de si
tuatie en dan komt het blijde
einde, waarbij het hele gezelschap
zijn vreugde uitdanst.
Liefhebbers van de dans heb
ben weer volop kunnen genieten
en namen met 'n hartelijk applaus
afscheid van het Scapino Ballet.
TYROLER RADIO-ORKEST
De Bonte Avond in het Open
luchttheater, te verzorgen door
het Tyroler Radio-Orkest „Al-
pengriin", dreigde door het weer
te worden verstoord, maar de
Tyrolers zochten en vonden met
hun gasten een toevlucht in
„Duinvermaak Daar waren bij
muziek en zang spoedig alle na
righeden vergeten.
Het orkest onder leiding van
Jenny van Elsloo en/of Gustaaf
Wendt bracht een gezellige sfeer
in de zaal en wist de juiste toon
te treffen. „Im weissen Rossl"
met zang van Marga Graff, Jenny
van Elsloo en Albert de Booy,
ontketende 'n storm van applaus.
Albert de Booy (de Rotterdamse
Tiroler, zoals hij verklapte) kon
ernstig zijn, zoals met zijn „Rot
terdam", maar ook vrolijkheid
brengen in de zaal met zijn num
mers vol wijsheid en onwijsheid.
Coba Sodekamp zorgde voor de
vrolijke noot, ook in haar duet
met een Volendammer boertje.
Jenny van Elsloo werd luide toe
gejuicht na haar „Kleine blonde
Mariandel
De 16-jarige pianovirtuoos Rudy
van Houten wekte bewondering
met zijn „Warschau Concerto
Marga Graff, de Wiener San-
gerin, had groot succes met „Du
bist die Roseen andere
nummers.
De mooie avond werd besloten
met de Houthakkersmars.
Die hedenavond verstek heeft
laten gaan, mag zich beklagen,
Er is echter één troost: dit ge
zelschap blijft de hele week!
Uniformenfonds van
Bergen's Harmonie
Maandagavond 9 uur zal in
Café Nieuwendijk de verloting
worden gehouden ten bate van
het Uniformenfonds van Bergen's
Harmonie.
BAZAR
CHR. KLEUTERSCHOOL
De door de afd. Bergen van
de Ned. Chr. Vrouwenbond ge
organiseerde fancy-fair ten bate
van de Chr. Kleuterschool werd
een groot succesde bazar bracht
f 2200 bijeen. Een mooi resultaat.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
VILLA VAN
CHARLEY TOOROP
IN BRAND
Dinsdagavond ruim tien uur
werd de Bergense Brandweer in
het geweer geroepen om de strijd
aan te binden tegen de Rode
Haan, die een aanval deed op de
villa van Charley Toorop aan
de Buerweg.
De Brandweer was spoedig ter
plaatse en opende de aanval met
drie stralen op de waterleiding.
Even later verscheen ook de
Alkmaarse Brandweer op het
strijdtoneel en kort na middernacht
was men de toestand meester.
De kunstschatten werden door
hulpvaardige handen in veiligheid
gebracht, waarbij vooral de jeug
dige W. Akerboom zich verdien
stelijk maakte. De brand veroor
zaakte overigens veel schade.
RUïNEKERK-TOURNOOI
Berdos legt beslag op de erepalm
Ondanks het minder gunstige
weer werd op het Berdos-terrein
het Ruïnekerk-Tournooi voortge
zet en beëindigd.
In de halve finale wist Berdos
de tegenstanders uit St. Pancras
uit te schakelen: Vrone verloor
met 0'8.
Randers uit Alkmaar, houder
van de Ruïnekerk, won van B.S.V.
uit Bergen met 32.
In de finale tussen Berdos en
Randers moest Alkmaar het loodje
leggen: met 21 wist Berdos te
zegevieren.
De Ruïnekerk, het vorige jaar
gewonnen door Randers, komt
dus nu in Bergen terug. De pu
blieke belangstelling had wel wat
groter kunnen zijn, maar de vrees
voor Pluvius zit er nu eenmaal in.
BADGASTEN
TENNIS-TOURNOOI
WAS STERK BEZET
Op Donderdag 9, Vrijdag 10,
Zaterdag 11 en Zondag 12 Aug.
vond op het park „De Molen
krocht aan de Kruisweg het
tennistournooi voor badgasten
plaats.
De belangstelling onder de bad
gasten en onder de tennisspelers
uit het district Noord-Holland
Noord was groot. Er waren meer
dan honderd inschrijvingen binnen
gekomen, zodat de wedstrijdleiding
de handen vol had om een en
ander vlot te doen verlopen. Voor
het heren-enkelspel hadden veertig
heren ingeschreven, waaronder de
ranglijstspelers G. Adama van
Scheltema uit Delfzijl en W. Ket-
jen uit Haren (Gr.)
Verschillende partijen leverden
onverwachte uitslagen op. Zo
werd de niet op dreef zijnde dis
trictskampioen, A. Stumpel(Hoorn)
in de eerste ronde uitgeschakeld
door Dr N. de Koning (Enschede)
De in Bergen reeds bekende
Mevr. Rommelaar - Timmerman,
eveneens uit Enschede, verloor
in de kwart-finale van de uitein
delijke winnares, Mevr. Radema
ker (Nijmegen). Een speler met
een mooie stijl was J. Loeb uit
Amsterdam. Hij bracht het tot
de halve-finale, die hij verloor
tegen W. Ketjen.
De mooiste wedstrijd werd de
finale heren-enkelspel, die ging
tussen de twee favorieten van dit
tournooi, Adama van Scheltema
en Ketjen. Eerstgenoemde won
met gering verschil. Beide heren
speelden samen in het dubbelspel,
wat zij zonder veel moeite won
nen. Stumpel en Loeb wisten in
de halve-finale slechts twee games
tegen hen te maken en Mr
Schuurman en F. Beek uit Alk
maar zelfs maar één.
De regenval op Zaterdagavond
en Zondagmorgen en het overdag
niet aanwezig kunnen zijn van
veel spelers uit het district waren
oorzaak, dat het dames dubbel
spel en gemengd dubbelspel niet
afgespeeld konden worden. Dit
geschiedt nu waarschijnlijk op
Zaterdag 18 en Zondag 19 Aug.
Burgemeester Huygens reikte
na afloop met een toepasselijk
woord de prijzen van de wel ge
speelde nummers uit.
De heer Adama van Scheltema
DE DUINSTREEK
Hereweg A 14-15 - Groet - Tel. 353
19 Augustus
Dokter v. GELDER, Telefoon 2027
26 Augustus
Dokter LUGTEN, Telefoon 2700
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen:
De Haan's Boekhandel, Stationsstr.
Telefoon 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef
P, Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 3,80 per jaar
f 0,95 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,
Familieberichten 14 ct. per m.m.