ff
ff
MEER TORENS VIELEN OM
No. 472
BERGEN
SCHOORL
EGMOND AAN ZEE
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1951
28e JAARGANG No. 35
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
tiJesbzaan wu&ih acht tedob/M
WEINIG VOORKOMENDE RAMPEN
De toren van de Ned. Herv. Kerk te Jorwerd (een dorpje
tussen Leeuwarden en Sneek) is dezer dagen met donderend
geraas tot schrik van de nog slapende gemeente ingestort, het
steigerwerk ten behoeve van de restauratie met zich mede
sleurend.
Het was het fraaiste romaanse monument van Friesland en
dateerde van vóór 1100. Juist deze maand zou het herstel, dat
f 56.700,— kostte, gereedkomen. Een laatste zwakke plek werd
haar noodlottig en van het oude, noch van het nieuwe metsel
werk bleef een steen op de andere.
De teruggevonden wijzerplaat wees drie minuten voor vijf.
Wanneer wij de talrijke op
zettelijk vernielde torens in oor
logstijd niet meerekenen, dan is
er de laatste keer in ons land
een toren omgevallen in de nacht
van 17 op 18 April 1940 en wel
te Pijnacker. De restauratie van
de al honderden jaren scheef
staande toren uit de 13e eeuw
had te lang op zich laten wachten.
Juist was men begonnen met het
inheien van palen, die het fun
dament moesten versterken, toen
de patiënt plotseling extra vlot
begon over te hellen. In twee dagen
zakte de toren 12 cm verder uit het
lood en kort na 't middernachte
lijk uur begaf hij het. Daar mei
er op bedacht was geweest, kon
de schade practisch beperkt blijven
tot een gebroken ruit in een der
nabijgelegen woningen.
Ontstellend waren daarentegen
de gevolgen der ineenstorting van
de kerktoren te Westzaan in de
vroege morgen van Nieuwjaars
dag 1843. Deze zeer zware toren
sleepte in zijn val acht mensen
mee ten graveDit voorval
maakte destijds diepe indruk.
Want de avond tevoren Oude
jaar had de plaatselijke pre
dikant in de kerk nog gepreekt
over psalm 103 vers 15 en 16:
„De dagen des mensen zijn als
het gras, gelijk een bloem des
velds bloeit hijals de wind
daarover gegaan is, zo is zij niet
meer".
De val van deze toren (62 m
hoog) was zo hevig, dat het huis
waarop hij viel en waarin de
8 slachtoffers lagen te slapen
4 a 5 meter de grond in werd
geslagen. Men had er 29 dagen
graven voor nodig om het lijk
van het laatste slachtoffer op te
delven
Meer van dergelijke opzien
barende instortingen zijn er in
Nederland niet geweest. Wel
moest in 1836 de toren van Hol-
wierde het vaantje strijken en is
in het begin van deze eeuw de
toren van Oorschot aan één zijde
ingestort nadat in 1558 de spits
van deze reus al was afgewaaid,
doch deze rampen eisten geen
mensenlevens. Ook het dorp
Sprang in Noord-Brabant heeft
jarenlang met een half ingevallen
kerktoren opgescheept gezeten.
Maar verder heeft vooral het
vuur de torens bestookt of soms
de orkaan. Van dit laatste is
Utrecht het klassieke voorbeeld.
De cycloon van 1674 verwoestte
er nagenoeg alle torens voor een
gedeelte.
Scheve torens bezit Nederland
genoeg. Desprekendste exemplaren
zijn de Oldehove in Leeuwarden,
de Oudekerkstoren in Delft en
de toren in Loenen aan de Vecht.
Over de laatsgenoemde wordt
beweerd, dat hij in 1830 door
de dorpstimmerman met een ver
nuftig middel (namelijk met behulp
van gloeiende turf in de funda
menten) recht overeind is gezet.
Het vooroverhellen is daarna
echter wederom begonnen.
Te Bierum hangt de toren ook
scheef maar deze wordt gesteund
door 'n zware muur, die al haast
met de toren vergroeid schijnt en
een schilderachtig effect oplevert.
In Voorburg heeft men om in
storting te voorkomen de bovenste
geledingen van de toren der ge
reformeerde kerk enige jaren ge-
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
leden afgebroken. Een raadsel
achtig geval moet de toren van
Farmsum zijn geweest, die in de
vorige eeuw is gesloopt. Volgens
ooggetuigen scheen deze toren
naar alle windstreken tegelijk
over te hellen. Het unieke bouw
werk werd echter een aanfluiting
voor de Farmsummers, waarom
ze hem maar hebben afgebroken
en vervangen door 'n kaarsrechte
maar zeer saaie toren.
KUNSTENAARS CENTRUM
BERGEN
Ere-tentoonstelling
Charley Toorop te Bergen Nh.
Te 's Gravenhage, Amsterdam
en Eindhoven is beurtelings de
grote overzichtstentoonstelling van
werken van Charley Toorop te
zien, georganiseerd ter gelegenheid
harer 60e verjaardag.
Gezien de ruimte die dit werk
vraagt kan er geen sprake van
zijn de genoemde tentoonstelling
in deze samenstelling naar Bergen
te brengen. Doch ook te Bergen
leeft de wens door een expositie
van werken van Charley Toorop
van de belangstelling voor haar
oeuvre te doen blijken. In
overleg met de kunstenares werd
thans werk uitgekozen - schilde
rijen en tekeningen - over de
periode 1917 tot en met 1951,
die zullen worden geëxposeerd
door de zorgen van het Kunste
naars Centrum Bergen in de
Kunstzaal van De Rustende Jager.
De heer D. de Wolf Peereboom
zal op Zaterdag 8 September om
4 uur deze tentoonstelling openen.
De expositie is geopend van
8 tot en met 22 September a.s.
uitsluitend van half drie tot half zes.
GROOT
TAFELTEN NISTOURNOOI
Aangemoedigd door het enorme
succes van het vorige jaar, orga
niseert de Berger Tafeltennis
vereniging „De Merletten" a.s.
Zondag 9 September wederom
een groot C-tournooi in het Café
Restaurant „Duinvermaak" aan
de Breelaan.
Daar er reeds ruim 250 in
schrijvingen uit heel Noordholland
zijn binnengekomen, belooft het
een mooie dag te worden, temeer
daar diverse sterke spelers heb
ben ingeschreven in de overgangs
klasse. Hier zal worden gestreden
om de wisselbeker, die door de
V.V.V. Bergen welwillend be
schikbaar is gesteld.
Burgemeester Dr W. Huygens
zal na afloop de prijzen uitreiken.
OVER TECHNIEK
GESPROKEN
Jan Ivangh de vogelman ont
ving vorige week 3 uitnodigingen.
Eén om een excursie met auto's
langs dijken te helpen leiden met
het natuurhistorische gedeelte.
Een om met de disselwagen voor
de radio te assisteren. Een om 'n
sluitingsbijeenkomst bij te wonen
van het I. V. H. (Internationale
Vrijwillige Hulpdienst) werkkamp
bij de Jeugdherberg te Schoorl.
Alle drie plaatsen bereikte hij
De radio-uitzending kon vooraf
worden opgenomen. De excursie
ging door en Ivangh kwam in
een Mercedes terecht met radio
en beluisterde zichzelf.
En de klap op de vuurpijl was
dat die Mercedes óók telefoon
aan boord had. Op deze manier
belde Jan Ivangh onderweg per
Mobi 30 het I.V.H.-kamp op.
Knap staaltje van moderne
techniek.
MUZIKALE WIJDINGSAVOND
Hervormde Kerk Schoorl
Velen die aan de „muzikale
wijdingsavonden", welke vanaf
1944 vanwege de Nederlandse
Hervormde Gemeente gegeven
zijn in het kerkje te Schoorl,
een goede herinnering hadden,
betreurden het, dat deze bovenal
door de slechte toestand voorheen
van het orgel en de restauratie
werkzaamheden aan de kerk de
laatste jaren zijn onderbroken.
Het was daarom een grote vol
doening dat deze traditie weer
op 22 Augustus j.l. kon worden
voortgezet met 'n wijdingsavond,
die aan het gestelde doel heeft
beantwoord. Zowel wat door
de talrijke aanwezigen als door
de afzonderlijke medewerkenden
werd gegeven bracht de sfeer
van wijding en geestelijke eenheid
tot stand, waaraan in deze on
rustige tijden zo'n grote behoefte
bestaat. Het gezang van de ge-
zamelijke aanwezigen in het geheel
gevulde kerkje, enkele malen door
de cantusfiguratus van het kerk
koor op voortreffelijke wijze be
geleid, klonk krachtig en over
tuigend. Het fluitspel van Mevr.
Pot-van Regteren Altena was
stijlvol, gevoelig zonder sentimen
taliteit en met een voor een
„dilettante" opmerkelijke techniek.
Ditzelfde geldt voor de heer
Dorgelo, die met zijn forse streek
en mooie toonvorming enige wel
gekozen werken op de cello ten
gehore bracht. Mejuffrouw Evelien
Dooyeweerd zong met haar hel
dere sopraan „Er weidet seine
Herde" uit Handel's Messias en
„Nun beut die Flur" uit Haydn's
Schöpfung, waarbij zij door een
uitstekend ontwikkelde voordracht
van een fijne muzikale smaak
getuigde. Mej. Marijke Jonker
droeg op de haar eigen onge
kunstelde en beheerste wijze enige
gedichten voor, die diepe indruk
maakten. Tenslotte moet nog ge
noemd worden de cantor-organist
Cornelis Jonker, die zijn grote
kwaliteit als begeleider ten dienste
stelde aan het geheel, zodat deze
wijdingsavond uitdrukking heeft
gegeven aan het psalmwoord bij
de opening gesproken„Het is
goed den Heere te loven, Uwen
naam psalmen te zingen, o,
Allerhoogste".
HET WAS WEER FEEST
De ouden van dagen naar
Rhenen
Het jaarlijkse festijn is weer
gevierd. De oudjes zijn weer een
dagje uit geweest. De bijdragen
van de ingezetenen waren zoals
altijd in ruime mate toegevloeid
en met een klein bedrag, dat van
vorige jaren was overgebleven,
durfde het comité nu eens iets
verder van huis te gaan.
Des morgens om zeven uur
werd begonnen de deelnemers en
deelneemsters van huis af te ha
len en in opgewekte stemming
werd de reis aanvaard. Voor het
eerst was de hulp ingeroepen van
de verkeerspolitie, die telkens
voor onze colonne van drie bus
sen en zeventien luxe auto's ruim
baan maakte, wat belangrijk bij
droeg tot een vlot verloop van de
tocht. Deze twee heren hadden
het echter in het begin niet ge
makkelijk. Motorfietsen bieden
maar weinig bescherming tegen
een slagregen, die het eerste ge
deelte van de tocht vergezelde.
Maar gelukkig werd het spoedig
droog en de gehele verdere dag
viel er geen druppel regen meer.
Na een voorspoedige reis werd
de eerste pleisterplaats Bussum
bereikt, waar in „De Gooise Boer"
een kop koffie werd gedronken.
Hierna werd de reis weer voort
gezet via Hilversum, Soestdijk,
Amersfoort, om door de mooiste
streken van Utrecht tenslotte
Rhenen te bereiken, waar in
Ouwehand's Dierenpark de in
wendige mens werd versterkt en
een wandeling werd gemaakt langs
de kooien. Hier werd ook een
telegram ontvangen van de heer
en mevrouw van Fridag, die de
deelnemers aan de tocht een pret
tige dag en een goede reis wensten.
Van hieruit ving de terugreis
weder aan over Amerongen,
Doorn, enz., naar Amsterdam,
waar in restaurant 't Tolhuis het
diner werd gebruikt, wat keurig
was verzorgd en wat de deelne
mers zich uitstekend lieten sma
ken. Hier werd onder luid applaus
van allen het telegram van de
familie van Fridagh beantwoord
met de beste wensen voor een
spoedig herstel van mevrouw.
Ook werd met spontane in
stemming per telegram een groet
verzonden naar de Penningmeester
de heer P. A. Nottelman, die op
Texel verbleef en wegens ziekte
verhinderd was aan de tocht deel
te nemen. Ook in zijn toespraak
aan het diner betreurde de voor
zitter, de heer F. G. J. Maeijer
het, dat de heer Nottelman, die
zoveel voor deze organisatie had
gedaan, dit jaar niet van de partij
kon zijn en sprak de hoop uit,
dat het volgend jaar de heer
Nottelman weer in de beste ge
zondheid aan de reis zou kunnen
deelnemen.
Ook het laatste traject werd
zonder enige stoornis afgelegd en
in dankbare stemming kwam het
gezelschap van totaal 155 per
sonen in De Roode Leeuw aan
voor de laatste kop koffie, wat
onder de opgewekte muziek van
een „band" van Jaap Schuijt c.s.
werd genoten. Hier werden dank
woorden gesproken tot allen, die
aan de tocht hadden meegewerkt,
óf door hun financiële steun, óf
door hun daadwerkelijke mede
werking aan de reis zelf. Ook
het comité mocht woorden van
dank aanvaarden. Eindelijk was
het uur van scheiden aangebroken
en in uiterst voldane stemming
werden alle deelnemers weer be
houden thuis gebracht.
V. V. „SCHOORL"
Zondag a.s. begint de compe
titie in de afd. N. H. van de
K.N.V.B. weer te draaien. Ook
de jongens van Schoorl zullen
dan weer hun beste beentje op de
groene mat zetten. Het eerste gaat
naar Nieuwe Niedorp, om daar
de eerste twee punten weg te
halen, dat zijn ze tenminste afge
sproken, en een lid van Schoorl
breekt zijn woord niet. Het tweede
ontvangt Bergen, en wij ver
wachten ook hiervan een over
winning. Het derde ontvangt
Berdos 5ook hier rekenen wij
op een overwinning, zo'n getrainde
ploeg behoeft niet te verliezen.
De junioren gaan naar Randers
op bezoek; van die heren ver
wachten wij heel wat. gezien haar
kampioenschap van het afgelopen
seizoen. De adspiranten A krijgen
D.T.S. op bezoek, ook zij zijn
afgesproken hun eerste wedstrijd
te winnen. Ouders, gaat eens
naar de jongens kijken, men ziet
er vaak heel aardig spel, en het
kost niets. Als het mogelijk is,
stuurt ze dan Donderdagsavonds
naar de training, het begint om
7 uur, onder goede leiding, en ze
kunnen om half negen weer thuis
zijn. Niet op straat blijven hangen
jongens, maar van de training af
naar huis, het is in het Gymnas
tieklokaal. Ons veld ligt weer in
behoorlijke conditie, dank zij het
goede weer, dat wij gehad hebben,
en door de trouwe helpers. Alleen
dit nog, er moet nog een klein
beetje gebeuren. Wie helpt Vrij
dagavond en Zaterdagmiddag nog.
Tot slot een goede raad, praat
nooit in of na de wedstrijd, dat
brengt maar onenigheid, en je
wint er zeker geen wedstrijd mee.
Gebruik je hoofd, maar mondje
dicht. Wees een eerlijke tegen
stander, en een sportieve verliezer.
Een Sportvriend
TREKKINGSLIJST
van de 19e verloting V.V.V.
GROET-CAMPERDUIN op
30 Augustus 1951
Prijsnummer Lotnummer
1 Heren- of Damesrijwiel
of stofzuiger n. keuze 1032
2 Rooktafel 1279
3 Theeservies 987
4 Wandkoffiemolen 1327
5 Wekker 1482
6 Koffer 1818
7 Spiegel 523
8 Ontbijtlaken 1700
9 Badhanddoek no. 1 1908
10 Taart Bon aangeboden
door Kossen 150
11 Kaas aangeboden
door Zuivelfabriek 806
12 Schoolbord' 1372
13 Rollade Bon 635
14 Kistje sigaren 511
15 Koekschaal 436
16 Pond boter 1830
17 Vaas 1834
18 Broodplank 545
19 Kaas aangeboden
door Zuivelfabriek 1077
20 Worst Bon 701
21 Vaas 1328
22 Kaas 194
23 Kop en schotel 811
24 Pond boter 405
25 Taart Bon 1572
26 Doos sigaren 1668
27 Aansteker 1727
28 Slacouvert 295
29 Koffie, thee en suikerbus 1263
30 Sla tang 316
31 Dejeuner 6
32 Doos sigaretten 2000
33 Jampot 437
34 Doos sigaren 1635
35 Aansteker 1564
36 Baddoek no. 2 322
37 Sigaretten (bus) 574
38 Lepeltje 1977
39 Briefopener 1119
40 Baddoek no. 3 1013
41 Botervloot 271
42 Fruitmand 34
43 Portemonai 1106
MELKEXAMEN SCHOORL
Het is de zuivelfabriek „De
Goede Verwachting" ook dit jaar
gelukt om een Melkcursus te orga
niseren en tot verwondering van de
voormelker, de heer Schipper, en
de directeur der fabriek, zijn al de
cursisten al duurde het melken
wat lang, geslaagd.
De zuivelconsulent had nog wel
heel wat op en aanmerkingen. Hij
dankte de heer W. Kroon voor
het beschikbaar stellen van zijn
bedrijf. De deelnemers waren
1 P. Stam Pz., 2 J. Delis Pz.,
3 G. Bakker Kz., 4 J. Koenders,
5 J. van Assem,
GESLAAGD
Op het te Haarlem gehouden
examen, ter verkrijging van
het vakdiploma „Broodbakkerij"
slaagden de heren S. Bakker Kz.
en C. Bakker Pz., alhier.
BRIDGE-CLUB „SCHOORL"
Uitslag wedstrijd 3 Sept. 1951
1 Fam. Repko 28,5
2 van Twuyver-Half Jr 26,5
3 Mevr. v. Wijk-
Mevr. Visser 26,5
4 Stam-Haasbroek 23,5
5 v.d. Lelie-v.d. Hoef 22,5
6 Half-Jonker 21,5
7 Mevr. Bouman-
Hubelmeier 19
BEZOEK AAN DE VUURTOREN
De vuurtoren werd dit jaar
door ruim 4000 vreemdelingen
beklommen, een aantal, dat nooit
eerder is voorgekomen. Vorige
jaren bedroeg dit aantal hoog
stens 3000. Zoals bekend, gaat
de torenwachter slechts met
groepjes van 6 a 8 naar boven.
Hij heeft dus heel wat keertjes
de trappen op en af moeten klimmen.
IN MEMORIAM
COR BLOM
Op 29 Augustus j.l. heeft de
Schoorlse strijders en ijveraars
voor een betere samenleving wel
een zeer zware slag getroffen:
geheel onverwacht is hun in
Cornelis Blom een sterk geest
verwant door de dood ontvallen.
1950 zag van hen reeds heen
gaan een H. Selhorst en een Arie
de Jager. De laatste, een persoon
lijkheid op zichzelf, min of meer
een kluizenaarsbestaan leidend,
greep het verst door zijn rots
vast geloof in een leven na het
aardse
Van een kleine groep anderen
is Blom jarenlang het middel
punt geweest, de bezielende leider,
waarvoor hij de juiste eigenschap
pen bezat. Hij was het ook, die
zich veilig op het niet-gemakkelijke
terrein van de politiek begeven
kon.
Door het eigen voorbeeld, in
de eerste plaats in zijn dagelijks
werk, wist hij de achting van al
wie boven hem gesteld was, te
verwerven en daarnaast door
dag en nacht gereed te staan
voor het verdedigen van de rechten
en belangen van stoffelijk mis-
deelden de genegenheid en dank
baarheid te oogsten van talloze
maatschappelijk zwakken en een-
voudigen van geest.
Blom zocht een hoog standpunt:
voor hem gold de „kapitalist"
niet als de enige schuldige van
de slechte toestanden in onze
samenleving. Iedere wereldher
vormer diende te beginnen met
de verbetering van zichzelf. Het
zuivere wapen waarmee Blom
streed, was: door plichtsbetrach
ting een beter levenslot ook
werkelijk verdienen. Sterker dan
in wie ook manifesteerde zich in
hem, wat wij zouden willen noe
men, het geweten van de arbeider.
De heilige overtuiging een
rechtvaardige strijd te strijden
stuwde zijn krachten hoog op en
stelde hem in staat naast de ver
vulling van zijn dagelijkse levens
taak, waarin het hem gelukte een
bijkans niet te evenaren volmaakt
heid te bereiken, zich nog met
nimmer aflatende verbetenheid
aan zijn idealen te geven. Waarbij
zijn schranderheid en vlugheid
van begrip, zijn gezond verstand
en warm hart hem menig succes
deden boeken.
Helaas heeft hij met zijn tome
loze energie en onwrikbare wil
te veel van zijn lichaam gevergd.
Zijn krachten zijn te vroeg ge
sloopt; Blom is te snel opge
brand. Maar het klare licht
dat hij daarbij uitstraalde, zal nog
jaren onverzwakt in veler hoofd
en hart blijven schijnen als de
fakkel van een gids, hen wenkend
naar een betere wereld.
Blom ruste thans in vrede.
S.
(Van redactiewege bekort)
Mevr. Hartgrink-Tieleman
30 jaar Gemeente-verloskundige
1 September j.l. vierde Mevr.
Hartgrink-Tieleman, verloskun
dige, haar 30-jarig ambtsjubileum.
In 1921 werd zij door de toen
malige Gemeenteraad benoemd.
Na in 1920 haar studie in
Groningen te hebben voltooid,
vestigde zij zich te IJmuiden, nadat
zij assistente was geweest te Gene-
muiden.
Van IJmuiden uit solliciteerde
zij als gemeente-verloskundige naar
Egmond aan Zee en de Beemster.
In beide plaatsen werd zij be
noemd, doch zij verkoos het
rustige badplaatsje Egmond aan
Zee.
Kort daarop werd zij ook als
gemeente-verloskundige benoemd
in Egmond aan de Hoef en Eg-
mondbinnen.
Deels door haar werkkracht
en door de serieuse opvatting van
haar taak en deels door de prettige
samenwerking van de toenmalige
artsen (dokter Fiescher en dokter
Schippers) wist zij zich in korte
tijd een bloeiende practijk te
vormen. Al spoedig nam zij voor
haar practijk een auto, wat in
1924 zeer uniek was, om haar
bleekêtad
DE DUINSTREEK
9 September
Dokter v. GELDER, Telefoon 2027
Bloemenmagazijn ,,Carpe Diem Schoorl
Ons telefoonnummer is vanaf heden
gewijzigd in
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen
De Haan's Boekhandel, Staticnsstr.
Telefoon 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P, Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 3,80 per jaar
f 0,95 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,
Familieberichten 14 ct. per m.m.
