99 KoletiUkoct dwiq&td Coöp. Boerenleenbank Ie Schoorl Uaat teute&iiscUtiivikp eu cauttUe Een ap»ztaiii tttym domheid! BERGEN EGMOND AAN ZEE VRIJDAG 11 JANUARI 1952 29c JAARGANG No. 2 Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef Aan de Nederlandse mijnen of Nederlandse mijnwerker ligt het echter niet Onze kolenpositie is niet rooskleurig. Wij weten dit uit publicaties van overheidswege en uit de waarschuwingen van onze kolenexperts. Ongeveer een half jaar lang is de kolenman een vaste leverancier voor zover er geen wintervoorraad is gevormd. Zal hij ons steeds op onze wenken kunnen bedienen of zullen wij nog eens letterlijk in de kou komen te zitten? Wanneer de bovenstaande vraag in ons opkomt denken wij onwillekeurig terug aan de jaren van vóór de oorlog toen elke kolenleverancier voorraad in overvloed had. We hadden toen toch evenveel mijnen! Ook hier heeft zich onze slechte devie- zenpositie doen gelden terwijl ook de directe nadelige invloed van de oorlog ons nu nog parten speelt. wordt ZITTING gehouden in Café Schuyt te Schoorl op: Woensdag 16 Januari '52, voor naamletters A Donderdag 17 Januari '52, voor naamletters H Vrijdag 18 Januari '52, voor naamletters P Telkens van 9-12 en van 2-5 uur t/m t/m t/m G O Z Voor een goede controle is het beslist noodzakelijk, dat alle boekjes op bovengenoemde dagen worden aangeboden. Bij verzuim wordt f 1,- administratiekosten in rekening gebracht. Gewone bankzaken worden op genoemde dagen niet in behandeling genomen. Namens het Bestuur C. HOOGVORST Az„ Kassier □□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□aaaaaa NIEUWE TECHNIEK MET GROTE PERSPECTIEVEN Het valt ons veel moeilijker dan voorheen om kolen te kopen in het buitenland. Onze voorraad vreemde betaalmiddelen was voor 1940 overvloedig. Wij konden kopen waar we wilden en zoveel we wilden. Beide gunstige om standigheden zijn thans wegge vallen. De eerste is bekend en de tweede ontstond door de ge wijzigde grenzen in Europa en de gedaalde productie in ver schillende buurlanden. Nemen wij Engeland als voor beeld, dan blijkt uit de cijfers dat de Britten voor liefst 231.000.000 ton kolen produceerden, waarvan 36 millioen ton werd uitgevoerd o.a. naar Nederland. De belang rijkste buur, Duitsland, werd ern stig getroffen door het verleggen der Duits-Poolse grens na 1945. Voor de fatale oorlog kregen wij 5 millioen ton kolen van onze Oosterburen. Thans veel minder. Ook Frankrijk worstelt met een kolentekort zodat ook van die zijde geen verbetering in onze positie is te verwachten. Gelukkig bleken na het be ëindigen van de vijandelijkheden de V.S. bereid te zijn kolen naar Europa te zenden, maar 't aanbod is onvoldoende en wordt over alle Westerlijke landen gedistri bueerd. Bij de betaling speelt het dollarprobleem een nadelige rol. Bovendien vormen de hoge vrachtkosten der Amerikaanse kolen 'n ernstig probleem. Deze bedragen wel 11 tot 12 per ton. De hoge vervoersprijs wordt vooral veroorzaakt doordat de schepen in ballast naar de V.S. moeten varen. De Europese uit voer naar Amerika is weliswaar toegenomen maar bedraagt nog steeds een fractie van onze import uit de nieuwe wereld. De uitvoer naar het machtigste werelddeel kan gemakkelijk door de vaste lijndiensten worden verzorgd. Ook zijn kolenschepen niet bij voor keur geschikt voor vervoer van andere producten, zodat men hier voor een vrijwel onoplosbaar geval staat. Onze eigen kolen De Nederlandse mijnen zorgen voor het grootste deel voor de productie van industriekolen. Wij moeten dus kolensoorten impor teren, die duurder zijn dan het exportproduct, zodat hierdoor 'n nadelig saldo ontstaat. Wij moe ten daarom de oorzaak van de kolenmisère niet allereerst zoeken bij onze mijnwerkers. Hun pro ductie nadert reeds de voor oorlogse. Zij bedroeg deze zomer reeds ruim 90°/0 van die in '38. Hoezeer onze mijnwerkers zich bewust zijn van hun grote ver antwoordelijkheid jegens ons volk bleek nog duidelijk dit voorjaar toen men door 'n extra-productie ruim 2 millioen dollars aan de viezen wist te besparen. De teruggang in de productie ontstond in het verleden door 't vertrek van een groot aantal mijnwerkers naar andere beroe pen, grotendeels tengevolge van een vroeger gevolgd jaagsysteem, dat grote ontevredenheid wekte. Men zal er dan ook in de toe komst voor moeten waken niet door het invoeren van dergelijke systemen de arbeiders uit de ZONDAGSDIENST ARTSEN kolenarbeid te verdrijven. Een ongelimiteerd opvoeren van de productie is om twee redenen onmogelijk. Enerzijds is de capa citeit van de installaties op een bepaald productieplan ingesteld en anderzijds is 't ongelimiteerde verhogen van de productie onge wenst in verband met de be trekkelijk geringe kolenreserves, waarover wij beschikken. Voor lopig kan men zeggen dat wij nog 80 tot 100 jaar voorraad hebben. De outillage van onze mijninstallaties is overigens mo dern, zodat ook daar niet naar het euvel behoeft te worden gezocht. De meest voor de hand liggende oplossing van het kolenvraagstuk zou kunnen worden gevonden in het exploiteren van nieuwe mijnen in tot nu toe onontgonnen streke j Wij beschikken daar in Neder land wel over o.a. in de Peel en en in de buurt van Vlodrop. Te diep en te duur De kolen onder de Peel liggen echter veel dieper dan in Zuid- Limburg. Bij Heerlen en Kerkrade delft men op een diepte van 250 tot 400 m, in de Peel zou men tot 600 m moeten afdalen. Dit brengt een kostenverhoging met zich. Niet alleen moeten de schachten en installaties worden gebouwd tot een grotere diepte maar de mijnwerkers moeten werken bij hogere temperaturen, zodat een arbeidsdag van 8 uren niet meer kan worden toegestaan. In de mijn stijgt de temperatuur voor elke 100 m met ongeveer 4 graden. Wanneer men 'n arbeidsdag van 6 uur zou tolereren op grotere diepte betekent dit practisch een arbeidsdag van 4 tot 4'/2 uur, want de tijd van afdalen in en opstijgen uit de mijn moet wor den ingecalculeerd. Een lonende exploitatie wordt bij dergelijke kostenverhogende factoren niet mogelijk geacht. Bij Vlodrop is de hoeveelheid kolen in het Nederlands gebied te gering om de bouw van een mijn te rechtvaardigen. De kolen- lagen zetten zich voort in Duitse bodem en het zal dus zaak zijn om met de Duitsers tot een rege ling te komen. Krachtens een verdrag van 1920 hebben wij het recht deze kolen van Nederlands gebied af uit de grond te halen. De concessie werd echter verleend aan een particuliere maatschappij terwijl de exploitatierechten op Nederlands gebied in handen zijn van de Staatsmijnen. Deze twee zullen elkaar moeten vinden wil onze kolenpositie verbeteren. In hoevere deze nieuwe mijn onze huisbrandpositie zal ten goede komen kan nu nog niet worden gezegd. Armoede blijft troef Alle factoren samengebundeld leiden tot de conclusie dat onze kolenpositie voor huisbrand voor lopig niet veel zal kunnen ver beteren. Wij moeten nu eenmaal bepaalde soorten invoeren tegen hoge prijzen. Bovendien ziet men van overheidswege het kolen- vraagstuk niet afzonderlijk. Zou men bereid zijn een zelf standig kolenfonds te stichten, waaruit alle aan- en verkoop van kolen werd gefinanceerd dan pas zou men een ernstige poging kunnen wagen onze kolenbalans recht te trekken. Echter, dit vraagstuk moet worden gezien binnen het kader van onze gehele armoede-economie die op grond- stoffengebied slechts spreekt van tekorten en nog eens tekorten. De propaganda die van de zijde der regering wordt gemaakt om het gebruik van kolen zoveel mogelijk te beperken wijst er wel op dat wij in een strenge winter met grote moeilijkheden krijgen te kampen. Ieder op zijn terrein doe 't mogelijke om 't kolen-probleem zoveel mogelijk te beperken. Dr H. R. MES NOG EENS „DE VERBRANDE PAN'' De zoveel onrust verwekkende plannen met betrekking tot de z.g. „Verbrande Pan" werden Maandag op een onder voorzit terschap van de heer Van Nie- veldt, directeur van het P.W.N. gehouden bijeenkomst, nog eens van alle zijden belicht. Na een persoonlijk bezoek aan dit buitengewoon waardevolle natuurgebied en na aanschouwing van wat daar thans geschiedt, kwamen velen met vragen en op merkingen. De voorzitter zei het te betreuren, dat zo'n bespreking niet eerder had plaats gevonden veel onrust zou dan zijn voorko men. Spreker verzekerde, dat bij P.W.N. de goede wil voorop stond en dat het steeds open stond voor verder overleg. Maar, aldus eindigde de voorzitter: con- tenter tout le monde et son père, zal ook het P.W.N. niet kunnen. De voorzitter heette de vele aanwezigen, waaronder de heer Prakken, lid van Ged. Staten, Burgemeester en Wethouders en raadsleden van Bergen, de heer Jelles, rentmeester P.W.N., Mr Dr Tienhoven, voorzitter van de Vereniging voor Natuurmonu menten, de heer Duinker, Hoofd van de Afd. Terreinen van het P.W.N., Dr Westhof, docent Landbouw hogeschool te Wage- ningen, Ir de Voogd, Hoofd afd. Natuurbescherming bij het staats bosbeheer, de heer Drijver, lid vereniging behoud natuurmonu menten, de heer Sipkes, land schapsarchitect, de heren Beyne- veld Sr, en andere leden van „De Heemwacht", 't bestuur van V.V.V. e.a. hartelijk welkom. Spreker gaf vervolgens een uit eenzetting van het tot stand ko men van de plannen, die zoveel onrust hadden verwekt. Vele werken waren sinds 1919 reeds uitgevoerd door het P.W.N. om het terrein te behouden en zo mogelijk te verfraaien. Hier had men zich tot doel gesteld: le de bevolking van het nodige water te voorzien, 2e een recreatieter rein te scheppen en 3e het duin gebied te maken tot een natuur landschap, dat voor het oog te aanvaarden was. Bij het nastreven van dit drie ledige doel was een compromis onvermijdelijk. Bij dï aankoop van dit terrein was P.W.N. er van overtuigd dat er iets „moest" gebeuren: het stuivende gedeelte diende te wor den beplant. Na overleg met des kundigen werd een vijfjarenplan vastgesteld. Over andere werken was nooit iets anders dan lof ge hoord. Hierna begaf het hele gezel schap zich per auto naar het „bedreigde gebied". Na het hele terrein te hebben doorkruist ver enigden allen zich aan de koffie tafel om de inwendige mens weer wat te versterken. En toen kwa men de tongen los. Mr Dr v. Tienhoven meende, dat de vele wegen van 3 meter breedte, uit de boze waren. De voorzitter zei, dat het publiek binnen deze „paden", zoals hij ze noemde, moest blijven. Verder wees hij er op, dat „een huis in aanbouw" moeilijk te beoordelen was. Wat de beplanting betreft, was bebossing van de westzijde van de westrand nodig om wind- inslag te keren. Burgemeester Dr W. Huygens betuigde zijn erkentelijkheid voor het geven van gelegenheid tot nadere bespreking. In de Raad van Bergen was het oordeel over de plannen nogal verschillend. Spreker vroeg of hetgeen thans gebeurde strikt noodzakelijk was. In dat geval zou Bergen er in moeten berusten. De heer Beyneveld Sr wees op de grote ontsteltenis, teweegge bracht door de plannen en kwam met bezwaren tegen de uitvoering. De heer Roggeveen hield ver volgens een warm pleidooi voor de onvolprezen Verbrande Pan. De heer Prakken, lid van Ged. Staten, wees op het vele, dat in de laatste jaren aan de duinen was gedaan en uitte hulde en bewondering voor dat alles. Ner gens verontrusting, zoals hier in Bergen. Hij gaf de verzekering, dat alles zou worden gedaan in samenwerking met gemeentebe stuur en arderen om een aan alle eisen voldoende duinterrein te scheppen. Nadat nog anderen het woord hadden gevoerd, waaronder de grote ornitholoog Drijver, die verzocht de werkzaamheden zo te regelen, dat er straks in de broedtijd niets de rust verstoorde, sloot de voorzitter de bijeenkomst met het geven van de verzekering, dat van de vele opmerkingen en wenken een dankbaar gebruik zou worden gemaakt. CABARET- EN FILMMIDDAG voor Ouden van Dagen te Bergen Het Comité heeft het plan op gevat, om de Ouden van Dagen uit haar gemeente op Donderdag 17 Januari weer, evenals vorige jaren, een gratis, gezellige middag te bezorgen. Dit zal geschieden door het vertonen van enkele films, afge wisseld door het optreden van een bont cabaret-gezelschap, waarvan zij van het succes verzekerd is. Om de onkosten, hieruit voort vloeiende enigszins te kunnen be strijden, heeft zij hier ook een avondvoorstelling aan verbonden, waarin hetzelfde programma zal worden uitgevoerd. De toegangs prijs hiervoor is zeer laag gesteld en bedraagt f 1,.per persoon inclusief programma. Zij, die 'savonds verhinderd mochten zijn, kunnen van deze toegangsbewijzen ook 's middags gebruik maken voorzover plaatsruimte dit in de bioscoopzaal van „De Rustende Jager" toelaat. Het Comité rekent deze avond op een beslist geheel gevulde zaal. Het programma is het waard. U zult er geen berouw van hebben. MEISJESKOOR BERGEN Voor een aantal meisjes van dertien jaar of ouder is er ge legenheid zich aan te melden bij de dirigente, Mevr. Morée-Dol of bij de adressen, die in de betreffende advertentie worden genoemd. Wie gehoord heeft, wat Mevr. Morée weet te bereiken met het meisjeskoor, zal er van overtuigd zijn. dat een dergelijke muzikale ontwikkeling van het grootste belang is. Meisjes, ga mee zingen, je be leeft de vreugde van het zingen zelf en je zult verbaasd staan hoe je stem wordt ontwikkeld. Ouders, laat uw opgroeiende meisjes toetreden tot het Bergens Meisjeskoor. Alle inlichtingen zullen U desgewenst worden ver strekt door Mevr. Morée. VRIJE HORECA BEDRIJVEN Koninklijk goedgekeurd Bij Koninklijk Besluit van 19 December 1951 is rechtspersoon lijkheid verleend aan de Vereni ging van Vrije Horeca Bedrijven Bergen (V.V.H.B.) De Koninklijk goedgekeurde vereniging stelt zich ten doel de belangen van de Hotel, Pension, Restaurant en Cafébedrijven te Bergen te behartigen en de onder linge samenwerking te bevorderen. Zuurstof is voor de functie van de hersencellen van de aller grootste betekenis. Aan tal van geleerden was het reeds lang bekend dat zij in de buitenlucht hun problemen het best konden doordenken. Kunstenaars en filo sofen kregen vaak hun beste invallen op voettochten. Omge keerd maken vliegers op zeer grote hoogte, waar de lucht dus arm aan zuurstof is, de domste fouten in zeer gemakkelijke op gaven. Bij normale mensen is het her senweefsel rijkelijk met bloed doorstroomd. Na de nieren hebben de hersenen de beste bloedvoor- ziening in vergelijking met de andere delen van het lichaam. Bij zwakzinnigen ziet men herhaal delijk dat de bloed verzen ging van de hersenen in verschillende op zichten te wensen overlaat. Er HET NIEUWE PLAN VAN DE P.v.d.A. Na de publicatie van het nieuwe Plan van de Arbeid heeft de Afd. Bergen van de Partij van de Arbeid gemeend de aandacht van de inwoners van Bergen en om streken op dit plan te moeten vestigen door middel van een grote openbare vergadering op Zaterdag 12 Januari. De voor zitter van de plancommissie, Ir. H. Vos, zal een rede uitspreken, getiteld: „De weg naar Vrijheid". Voor de politiek in luchtiger vorm wordt gezorgd door het politiek lekencabaret „De Rode Koers" uit Zaandam, dat het vorig jaar in Bergen reeds zo'n groot succes oogstte. Verder wordt medewerking verleend door het socialistisch zangkoor „De Stem des Volks". Voor nadere bijzonderheden zie men de advertentie in dit nummer. BRANDWEER RUKTE UIT Voor de eerste maal in 1952 werd Vrijdagmiddag de Brand weer gealarmeerd. Binnen enkele minuten was zij ter plaatse, maar behoefde niet handelend op te treden buren hadden 't vuurtje, dat enkele kinderen hadden ge stookt in een schuurtje achter de kleermakerij van de hr v. d. S. aan de Dorpsstraat, met enkele emmers water reeds geblust. Met wat schade aan het houtwerk liep dit eerste brandje in het nieuwe jaar af. ONGEVAL De chauffeur P. uit Beverwijk, van de wasserij de Lely, had het ongeluk in het koloniehuis Kerdijk, met een mand wasgoed van de trap te vallen. Hij kwam daarbij zo ongelukkig terecht, dat hij per ziekenauto naar het zieken huis vervoerd moest worden. zijn te weinig bloedvaten en deze zijn dan nog van een zeer armoe dig kaliber. Hiervoor hebben de voor het denk- en leervermogen zo belangrijke hersencellen onder een voortdurend zuurstofgebrek te lijden. „Meer zuurstof naar de herse nen". Dat was nu het probleem, waarmee de twee Amerikaanse chirurgen Beek McKhan en Belnap jarenlang rondliepen. Zij zonnen al die tijd op een operatieve in greep, waardoor het mogelijk zou worden de intellectuele prestaties in het bijzonder die van achter lijke individuen te verhogen. De operatie tegen domheid is gloednieuw De eerste resultaten geven alle hoop voor de toekomst. Vooral bij volslagen zwakzinnige kinderen zijn er thans successen geboekt die de aandacht van de gehele wetenschappelijke wereld hebben getrokken. Het abc Na de ingreep ziet men aller eerst een verbetering in het ge drag de onrust en de beweeglijk heid die vele idioten zo onhandel baar maken, worden duidelijk minder. Daarna blijkt ook het leervermogen te zijn toegenomen. Zwaar achterlijke kinderen kon men na de operatie het abc leren. Een enkele bracht het zelfs verder dan het alphabet: na ver loop van tijd kon er een krant worden gelezen 1 Wellicht is men geneigd deze resultaten niet bijzonder indruk wekkend te vinden. Het lezen van de letters wordt door velen immers niet als een belangrijke intellectuele prestatie beschouwd. Wanneer men alleen maar een krant kan lezen, brengt men het in een maatschappij, waar overal vijf diploma's voor nodig zijn, ook nog niet erg ver. Om de behaalde successen naar hun werkelijke waarde te kunnen beoordelen, dient men echter te bedenken, dat het hier ging om de meest zware vormen van achter lijkheid. Het betrof hier geen debielen, de kinderen die onze scholen voor Buitengewoon Lager Onderwijs bevolken. De geope reerde kinderen waren ook geen zware imbecillen, die zelfs op deze onderwijsinrichtingen niet meer worden toegelaten. Zij behoorden tot de groep der idioten, de meest beklagenswaardige dezer indivi duen, die, al naar dat zij stil en teruggetrokken ofwel druk en zeer lastig zijn, in het gezin of in een gesticht worden verpleegd. Het principe van de ingreep is eenvoudiger dan de techniek. In de hals wordt een open ver binding gemaakt tussen een ader (waarin bloed uit de hersenen terugkomt) en een slagader (die bloed in de richting van de her senen transporteert). Daarna wordt de ader op een iets meer naar het hart gelegen plaats afgebonden. Na deze kunstbewerking dienen beide bloedvaten voor de aanvoer van (met zuurstof beladen) bloed naar de hersenen. Dr. H. W. S. DUINSTREEK Redactie en Adm.C. Oldenburg, Laanweg 164, Schoorl, Giro 147071 Telefoon 268 Agentschap te BergenDe Haan's Boekhandel, Stationsstr. Tel. 2452 Agentschap voor Egmond-Binnen en Egmond aan de Hoef: P, Smit, Abdijlaan 59 Agentschap voor Egmond aan Zee P. Jonker, Voorstraat 125 Abonnementsprijs: f 4,40 per jaar f 1.10 per kwartaal Advertentieprijs: 10 ct. per m.m. met een minimum van f 1, Vraag en Aanbod 12 ct per m.m. Woning- en Vacantieruil 14 ct m.m. Familie-advertenties 15 ct p. m.m. □□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□aDDD Cl O a D Cl DE 13 Januari Dokter v. GELDER, Telefoon 2027

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Duinstreek | 1952 | | pagina 1