ff
ff
pA&ducUevedu>fyi*tfy
Mtyrtiik
HOOVER
BERGEN
WASMACHINES
GEVESTIGD
N. BOS
SCHOORL
VRIJDAG 18 JANUARI 1952
29e JAARGANG No. 3
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Economisch perspectief voor 1952
EXPORT KAN DE
IMPORT OVERTREFFEN
Al te veel wordt er in Nederland dikwijls de nadruk gelegd
op de verantwoordelijkheid van de regering voor de onvol
doende productiviteit. In ondernemerskringen wordt het belang
van dit vraagstuk nog onderschat. Eerst wanneer men over
tuigd is van de volmaaktheid der eigen bedrijfsorganisatie en
alle wegen heeft bewandeld om het productieproces aan de
zware efficiency eisen van deze tijd aan te passen, mag men
de overheid verwijten gaan maken.
Voorheen was Nederland geen
export-land bij uitnemendheid. Dit
heeft zijn gevolgen gehad voor
onze industrie, die door gunstige
liggingen bekendheid met eisen
van de Nederlandse consument
voor de binnenlandse afzet is
opgebouwd. Na de oorlog moest
dit aspect veranderen en het af
gelopen jaar, waarin voor het
eerst sinds ruim dertig jaar. onze
uitvoer in één maand gelijk is
geweest aan de invoer, heeft af
doende bewezen, waartoe wij in
staat zijn. Wij zouden op buiten
landse markten nog veel meer
kunnen presteren indien de pro
ductiviteit hoger werd.
Wij wezen er reeds op, dat
ons afzetgebied zich niet tot
Nederland kan beperken, dit heeft
gevolgen, ook voor bestaande
industrieën. Doordat de meest
wakkere zakenlieden zich op ex
port zijn gaan toeleggen, waar dit
voorheen niet het geval was,
konden deze hun zaken uitbreiden,
exportwinsten maken en daarmee
hun bedrijf moderniseren. De
verbetering van de bedrijfsoutil-
lage gepaard gaande met toe
passing van de nieuwste arbeids-
methoden beïnvloedt de kostprijs
van de producten in gunstige
zin. Productie in 't klein wordt
omgezet in productie in het
groot met alle daaraan verbon
den voordelen.
Ook de binnenlandse markt gaat
profiteren van de kostenbesparin
gen. Hierdoor worden andere
bedrijven wel gedwongen om aan
de zucht naar bedrijfsverbetering
deel te nemen. Doen zij dit niet,
dan is de ondergang het gevolg.
De grotere belangstelling voor
het buitenland dwingt dus ook de
specifiek voor het binnenland
werkende industrie de bakens te
verzetten. Het gehele bedrijfsleven
wordt zo opengelegd voor in
vloeden uit alle delen van de
wereld. Dit noopt tot grotere
activiteit, tot kostprijsverlaging
en dus wordt ook uiteindelijk de
Nederlandse verbruiker de voor
delen van deze gang van zaken
deelachtig in 'n goedkoper product.
Een ernstige zaak
Productieverhoging betekent
niet allereerst méér produceren
doch goedkoper voortbrengen en
dan komt de grotere productie
vanzelf via een vergrote vraag.
Productieverhoging houdt primair
in een groter aantal producten
van dezelfde kwaliteit in hetzelfde
tijdsbestek geproduceerd.
Er wordt teveel geschertst met
deze gedachte. Men lacht om de
eis van meer productie, omdat
er nu immers al werkloosheid is.
Men vergeet daarbij dat juist een
deel van die werkloosheid is
ontstaan, omdat men die eis van
meer en dus goedkopere productie
niet heeft verstaan. Wanneer
onze producten uit de markt
worden gedrongen omdat wij te
duur zijn, is werkloosheid het
onvermijdelijke gevolg. Er is dus
lang niet zo'n grote tegenstelling
tussen bestaande werkloosheid en
de eis tot productieverhoging als
menigeen meent.
Het is de laatste tijd gebleken,
dat Amerikaanse bedrijven er be
langstelling voor hebben om in
Nederland fabrieken te bouwen.
Dit is gunstig zowel voor de
productiviteitsverhoging als voor
de werkgelegenheid. Voor de
bestaande Nederlandse industrie
op de betrokken terreinen be
tekent dit een waarschuwing om
alle zeilen te gaan bijzetten.
Kan men in alles een voorbeeld
nemen aan de Amerikaanse metho
den? Stellig niet. De Nederlandse
arbeider heeft nu eenmaal een
andere mentaliteit dan de Ameri
kaanse. Ook de efficiency-vergro-
ting moet aan deze wetenschap
worden aangepast. Wij zijn in
Nederland bijvoorbeeld niet ge
wend om het ploegenstelsel tot
in de perfectie toe te passen. Dit
beïnvloedt het gezinsleven scha
delijk door de onregelmatige
arbeidstijden en wat dus terstond
aan productievergroting zou zijn
gewonnen zou op de duur wel
eens kunnen omslaan in produc
tievermindering door de geweldige
tegenzin waarmee de arbeiders
hun werk gaan verrichten. Ook
het actief kunnen deelnemen aan
het gezinsleven is een vorm van
welvaart, die lang niet altijd
door een inkomensvermeerdering
wordt goed gemaakt.
En de lonen?
Vanzelfsprekend voldoen de
huidige loonbepalingen niet aan
de eis om de productie te ver
hogen. Een aanpassing daaraan
ligt in de lijn der verwachtingen.
Speciaal de vakbekwaamheid moet
in meerdere mate worden ge
waardeerd daa thans het geval
is. Voor alles zullen wij echter
alle krachten moeten inspannen
om de arbeiders zelf bij het be
reiken van gunstige bedrijfsresul
taten te interesseren. Een systeem
van winstdeling lijkt daarbij zeer
aantrekkelijk, maar heeft vele
moeilijke zijden.
Worden de arbeiders naast de
leiding wel voldoende ingeschakeld
voor het ter tafel brengen van
nieuwe ideeën? Deze vraag moet
elke ondernemer zich stellen. Niet
alleen bereikt men daardoor dat
een productieprobleem van alle
kanten wordt bekeken, maar
vooral wordt langs deze weg ook
de lagere werknemer zichtbaar
in de mede-verantwoordelijkheid
voor de gang van zaken in het
bedrijf betrokken.
Het is deze verantwoordelijk
heid die de grootste prikkel vormt
voor productieverhoging. Aan
contact tussen leidende en uit
voerende arbeid in de bedrijven
behoeft het in onze dagen niet
meer te ontbreken. In de kleinere
bedrijven bestaat dit contact dik
wijls rechtstreeks, in de grotere
kan dit door middel van de
ondernemingsraden worden tot
stand gebracht.
Door werkeloosheid gaan nog
steeds zeer veel productieve uren
voor ons bedrijfsleven verloren.
Die werkeloosheid richt de groot
ste schade aan bij de uitvoerende
arbeid. Ook in deze kringen
moet dus de nodige verantwoor
delijkheid voor de gang van zaken
der onderneming worden geculti
veerd. De bedrijfsleiding heeft
hier een taak en daarnaast de
vakbeweging. De arbeidersleiders
zullen al hun krachten moeten
inspannen om hun volgelingen
ook in dit opzicht de nodige
voorlichting te geven.
De tegenstelling tussen werk
gevers en -nemers binnen het
bedrijf zal moeten verdwijnen
willen wij de Nederlandse industrie
tot een voorbeeld maken in de
wereld. Verstaat iedere belang
hebbende zijn taak in dit opzicht
in 1952, dan kunnen wij voor
dit jaar goede economische resul
taten verwachten en afnemende
werkloosheid.
Dr H. R. MES
AFD. BERGEN VAN DE
PARTIJ VAN DE ARBEID
met Programma
voor komende tijden
De afd. Bergen van de P. v.d.A.
wijdde haar eerste openbare bij
eenkomst in 1952 aan „De weg
naar vrijheid", nieuwe plannen
voor de toekomst. In 1935 kwam
de SDAP ook met plannen, die
echter een heel ander karakter
droegen. Toen vroegen andere
problemen om een oplossing:
Nederland worstelde met werk
loosheid. Nu, aldus de heer J. G.
SuurhofF bij zijn uiteenzettingen,
vragen problemen van groter
draagwijdte de aandacht, was het
in 1935 een economische crisis
van voorbijgaande aard, nu staan
we voor vraagstukken van blij
vende aard. Nederland is niet
meer als eeuwen geleden het
middelpunt van de wereld, maar
heeft zijn bevoorrechte positie
voor goed verloren. De landen,
die vroeger goedkope grondstoffen
leverden, strijden nu voor eigen
onafhankelijkheid, willen niet meer
koelie onder de naties zijn en dan,
Amerika is tot ontwikkeling ge
komen en Rusland stampt ten
koste van een laag levenspeil
industrieën uit de grond. Over
Europa hangt de dreiging of het
zijn democratische structuur zal
kunnen handhaven.
Met het oog op al deze pro
blemen graaft het nieuwe plan
voor de toekomst veel dieper.
Nadat de Stem des Volks o.l.v.
haar dirigent Heist enkele liederen
ten gehore had gebracht, betrad
de heer J. G. SuurhofF het podium
J. M. WITTEBROOD
om in een boeiende rede zijn
auditorium enig inzicht te geven
in het politieke programma van
de P.v.d.A. voor de komende
tijden, een programma, dat naar
spreker nadrukkelijk verzekerde,
niet is bedoeld als een verkie
zingsstunt. De plannen hielden
zich in de eerste plaats bezig met
het probleem van de menselijke
vrijheid. Om die zoveel mogelijk
tot ontplooiing te brengen, zal
inperking van de vrijheid van een
enkeling niet uit kunnen blijven.
Met bewapening alleen, vervolgde
spreker, zal Europa niet veilig
gesteld kunnen worden.
Culturele verheffing is nodig.
Spreker hield een warm plei
dooi voor ordening en plan
ning van de productie en voor
een ingrijpen overal van de over
heid, waar het vrije initiatief te
kort schiet. Het plan beoogt verder
bestaanszekerheid bij een stijging
van het levenspeil. Spreker besloot
zijn met de grootste aandacht
gevolgde rede met het uitspreken
van de hoop, dat de twintigste
eeuw mocht worden tot de eeuw
van de gewone man en dat de
bloei, zoals zo vaak, niet mocht
worden beperkt tot de bovenlaag.
Na de pauze was het woord
aan het lekencabaret „De Rode
Koers" uit Zaandam, dat de poli
tiek in luchtiger vorm behandelde,
vaak tot groot vermaak van de
aanwezigen.
EEN ZEEMAN GING
PASSAGIEREN
Iedereen heeft op zijn tijd be
hoefte om de werkelijkheid even
te ontvluchten. Velen grepen de
hun door de toneelvereniging St.
Jan geboden kans aan en spoed
den zich naar „De Rustende
Jager", waar geen plaatsje onbe
zet bleef.
Het door Koos Beswino ge
schreven blijspel met al z'n zot
ternij, doorweven met een beetje
ernst, was wel in staat alle zor
gen een ogenblik te doen ver
geten. Hoofdpersoon was Arie
'n matroos, die was gaan passa
gieren met de eeuwige student
Ferry Moerhaven, de verwende
zoon vande Directeur-
eigenaar van de scheepvaart
maatschappij Neerlandia. Verder
was het weer de vrouw, die van
oudsher in het midden van alle
menselijke drama's stond, waarom
heen zich ook hier de conflicten
afspeelden, die kleur, spanning en
romantiek aan het leven gaven
freule de Mees van Vendel, een
door papa Moerhaven uitgezochte
levensgezellin voor zoonlief en
de zangeres Lenie Havermans,
waarop Ferry zijn zinnen had
gezet. Door allerlei misverstanden
ontstonden de meest dwaze si
tuaties tot tenslotte alles goed
werd; het blijspel werd een echt
blij-eindend spel.
Het publiek heeft van begin
tot eind genoten van alle dwaas
heden, waarbij het toch misschien
een enkele maal een traan voelde
opwellen.
Aat Groot was als Arie de held
van de avond; schitterend speelde
hij z'n rol van passagierende
matroos. De rol van de freule
werd prachtig vertolkt door Tr.
Wijbenga-Tiebie en Gré Bijwaard-
Van Campenhout was als Lenie
niet te verbeteren. Alle spelers
te noemen heeft geen zin, allen
hebben hun beste krachten ge
geven om de opvoering tot een
succes te brengen.
Het Amsterdams
Toneeelgezelschap met
Dl infye&lltdl zilUl
Molière stierf enkele uren na
de eerste opvoering van zijn
laatste blijspel „Malade imagi
naire" in 1673; zijn blijspel was
onsterfelijk en zoals bijna drie
eeuwen geleden de zonnekoning
Lodewijk XIV en zijn hof groot
plezier hebben beleefd aan dit
dwaze stuk, zo genoot de kunst
kring Bergen gisteren nog van
het door het A.T.G. opgevoerde
stuk. Twee sterren vooral schit
terden deze avond aan de toneel-
hemel het waren Louis Saalborn
in de titelrol en Jenny van Maer-
lant als Toinette, de dienstmeid.
L. Saalborn was de ingebeelde
zieke, door de dokters bedreigd
met alle mogelijke kwalen en
alleen nog levend omdat hij zo
gezond was. Hij was groot in
zijn spreken en niet minder in
zijn zwijgen, zijn mimiek was be
wonderenswaardig. Jenny van
Maerlant was de spil van het stuk.
Zij wist de valse Béline, de tweede
vrouw van de patiënt, onschadelijk
te maken, de door papa sterk
geprotegeerde huwelijkscandidaat,
de onmogelijke dokterszoon, uit
te schakelen, en in alle moeilijk
heden te helpen. Onbedaarlijk is
er gelachen om de dokterscarica-
turen en onvergetelijk zijn het
huwelijksaanzoek en de promotie
tot Doctor medicinae van de
patiënt, de ingebeelde zieke.
Molière schreef het stuk in 1673
om te laten lachen, drie eeuwen
later bleek het nog niets aan
waarde te hebben verloren.
VOLLEY-BAL
Ook in Bergen heeft de, in
zeer korte tijd populair geworden
volley-balsport zijn enthousiaste
aanhangers.
Reeds in het vorige winter
seizoen werd door een groepje
heren, onder leiding van de heer
Pesie, onderling druk getraind,
terwijl nu door een Bergens zes
tal onder de naam „Homerunners"
aan de competitie van de Alk-
maarse volley-bal kring wordt
deelgenomen.
Dinsdag 8 Jan. j.l. werd in het
gymnastieklokaal van de Ulo aan
de Beemsterlaan de tweede thuis
wedstrijd gespeeld tegen „Cata
pult" II welke na spannende strijd
eindigde in een 2-2 gelijk spel.
A.s. Maandag wordt in Alk
maar gespeeld tegen „Jong Hol
land" I, ook nu zal er door Bergen
hard moeten worden gevochten
om een overwinning of gelijkspel
te bereiken.
Beëdigd Makelaar in onroerende goederen.
Taxateur
Administrateur
Financieel Adviseur
KINDER-OPERETTE
OPENBARE SCHOOL
Ouders, houdt de avond van
5 of 6 Februari (allebei mag ook)
vrijOp deze avond wordt n.l.
de operette „Zigeunerleven"
vertoond. Het wordt een avond,
die uitgaat van „Volksonderwijs"
met medewerking van het Kin
derkoor. Mevrouw Moreé leidt
de zang; de hr Nijdam heeft de
regie en Karei Colnot verzorgt
de decors.
Hier is dus een aardig voor
beeld van goede samenwerking
in het belang van de Openbare
School.
U hebt zeker alle goede her
inneringen bewaard aan „Jantje
in Modderstad". Het succes was
toen zo groot, dat een maand
later een tweede avond moest
worden gegeven, weer voor een
uitverkochte „Rus".
Daar de nieuwe operette de
eerste in kwaliteit nog overtreft
en er dus weer een grote toeloop
verwacht wordt, heeft het bestuur
gemeend meteen maar 2 avonden
achter elkaar te geven.
De entreéprijzen zijn uiterst
laag, n.l. f 0,75.
Het belooft een pracht avond
te worden. Let op de advertentie
in het volgend nummer.
Ir A. VONDELING OVER
PACHTWET
Voor de Afdeling Bergen van
de Hollandse Maatschappij van
Landbouw hield Ir A. Vondeling
een lezing over „Pachtwet".
Met de sterke bevolkingsaan
was en het toenemende tekort aan
cultuurgrond, zodat men spreekt
van „Landhonger", ging men
meer en meer de noodzaak van
een goede pachtwetgeving inzien.
Het Burgerlijk Wetboek van 1838
voorzag daarin niet voldoende.
Zo kwam er in 1932 een crisis
pachtwet, die bleef gelden tot
1941. Verschillende bepalingen
brachten aanzienlijke verbeterin
gen voor de pachters, die thans
57 °/o van onze cultuurgronden
gebruiken. Een langere pachtduur
gaf meer zekerheid aan de pach
ters en het recht van verlenging
bracht rust. Een pachtopdrijvings-
besluit bevatte een strengere
regeling tot „bevriezing" van de
pachtprijzen. Andere besluiten
volgden in snel tempo, tenslotte
samengevoegd in het pachtbe-
sluit 1941.
Van verschillende zijden werd
er ter vergadering op gewezen,
dat er door deze prijspolitiek 'n
wanverhouding dreigt te ontstaan
en dat een pachtverhoging, die
bij de gewijzigde verhouding zou
aansluiten, verre van onbillijk zou
zijn. De grondkamers bewegen
zich reeds in deze richting bij
hun beslissingen, maar zeer voor
zichtig.
Ir Vondeling liet verschillende
bepalingen nog eens de revue
passeren. Hij wees op de ver
plichting om een pachtovereen
komst schriftelijk vast te leggen,
op de duur van de overeenkomst,
op het recht van schadeloos
stelling voor aangebrachte ver
beteringen, op het remissierecht
in rampjaren. Wat de pachtprijs
betreft, kan 't contract ter toetsing
worden voorgelegd aan de grond
kamer, waardoor misbruik maken
van de noodsituatie verhinderd
wordt.
Om in deze tijd van landhonger
een zo goed mogelijk gebruik
van de beschikbare cultuurgrond
te waarborgen, zou het wenselijk
zijn maatregelen te treffen dat
alleen daartoe bekwame mensen
de grond in exploitatie krijgen.
In de huidige noodsituatie zouden
vestigingseisen kunnen worden
gesteld zoals die op ander gebied
reeds gelden.
Bij misbruik van de grond zou
beëindiging van de pachtover
eenkomst mogelijk moeten zijn.
Spreker wees verder op het
wenselijke van het scheppen van
„gezonde bedrijven", niet te klein,
behoorlijk verkaveld. Bij verko
ping dient versnippering tegen te
worden gegaan. Is een leeftijds
grens voor de exploitant gewenst?
Prof. Minderhoud meent van wel.
Het vaststellen van een juiste
pachtprijs bleek zeer moeilijk te
zijn. In een dichtbevolkt land als
het onze met 'n zeer grote vraag
naar het schaarse artikel grond,
is de „vrije prijsvorming" niet te
handhaven.
De verpachter zou recht moeten
hebben op vergoeding van alle
lasten en onkosten plus een be
hoorlijke rente van de grondprijs,
de pachter dient een redelijk in
komen te worden gewaarborgd.
Heeft de verpachter recht op wat
de exploitant meer uit de bodem
haalt?
De grondkamers mogen zich de
wijsheid van Salomon toewensen
bij het oplossen van al deze
problemen.
Na de uiteenzettingen van Ir
Vondeling volgde nog een leven
dige gedachtenwisseling over en
kele vraagstukken.
„OLYMPIA" TURNT
De voorzitter gedecoreerd
De Schoorlse gymnastiekver
eniging „Olympia", die enkele
maanden geleden haar 25-jarig
bestaan herdacht, gaf onder grote
belangstelling haar eerste turnuit-
voering in de nieuwe kwarteeuw.
Tijdens deze uitvoering werd
de heer K. P. Zuurbier, die 25
jaren het voorzitterschap be
kleedde, door de heer H. J. Reur-
slag, voorzitter van de Turnkring
Alkmaar en omstreken gehuldigd.
In warme bewoordingen bracht
hij de jubilaris namens de Turn
kring dank voor het vele, dat hij
had gedaan om de lichamelijke
opvoeding te bevorderen en
speldde hem het ereteken voor
het 25-jarig lidmaatschap op de
borst. Namens het Koninkl. Ned.
Gymnastiek Verbond bood hij de
gedecoreerde het „Diploma van
Verdienste" aan voor belangrijke
werkzaamheden verricht als lid
van het K.N.G.V. De vereniging
bood Mevr. Zuurbier een bloe
menhulde aan.
In zijn dankwoord wees de
voorzitter er met dankbaarheid op,
dat zijn mede bestuursleden het
hem gemakkelijk hadden gemaakt
en dat vooral Mevr. Delver-
Veuger hem veel werk uit de
handen had genomen. Bloemen
zeiden voor hem de rest.
In zijn openingswoord wees de
voorzitter er op, dat „Olympia"
de laatste tijd wat gesukkeld had
met de leiding. Hij riep daarom
voor deze avond enige clementie
in. Er bestond alle hoop, dat het
nu weer excelsior zou gaan en
dat het oude peil spoedig weer
zou zijn bereikt enoverschreden.
In vlot tempo werd het 15
nummers tellende programma af
gewerkt en de prestaties van tur
ners en turnsters waren oneindig
betere propaganda voor lichame
lijke opvoeding dan veel woorden.
Een der hoogtepunten van de
avond was het nummer „Even-
wichtsbalk". Men had een speld
Uukttod
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te BergenDe Haan's
Boekhandel, Static-nsstr Tel. 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef
P, Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4,40 per jaar
f 1.10 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,20
Vraag en Aanbod 12 ct per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct m.m.
Familie-advertenties 15 ct p. m.m.
Van onze economische medewerker
Off. dealer
BREELAAN 29 TEL. 2204
als
Lijtweg 17, Bergen,
Telef. K 2208 No. 2405
