ft
99
Wdke U&Uovnst
wacht de Middenstand?
BERGEN
SCHOORL
w W 9 v W VW
VRIJDAG 21 MAART 1952
29c JAARGANG No. 12
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Positie tussen organisatie en vestigingswet
Niet genoeg aandacht kan er in deze tijd besteed worden
aan de middenstand. Al te lang heeft hij in de volksmond
bekend gestaan als een groep die zichzelf wel redden kon.
Lange tijd is dit inderdaad het geval geweest, maar door de
strijd van de vakbonden enerzijds en de dientengevolge nauwere
aaneensluiting der grotere ondernemers anderzijds kwam de
middenstand meer en meer in de knel. Ook al omdat de or-
ganisatiedrang in eigen kring niet groot was.
Wie middenstander is, bezit een kleine ambachtszaak of een
detailhandel doch er zijn ook nog een aantal eigenaars van
grotere bedrijven, die zich tot die groep rekenen. Deze laatsten
zijn zich het meest van hun stand bewust, maar het grote leger
van echte middenstanders voelt onvoldoende verbondenheid om
zich in hechte organisaties aaneen te sluiten. En juist zij zijn
het die de toon aangeven bij het peilen van het wel en wee
van hun groep.
Reeds voor de oorlog was het
organisatie-besef bij de kleine
ambachtsmensen en détaillisten
gering. Slechts een vijfde deel
van deze groep verhief zijn stem
door middel van goede organen.
In de jaren van bezetting werd
men gedwongen zich in de orga
nisatie Woltersom te schikken en
hoewel deze onvrijwillige methode
moet worden verworpen, toch
heeft zij velen de ogen geopend
voor de mogelijkheden, die in
organisatie-verband worden ge
boden om de geestelijke en ma
teriële positie van de standgenoten
te verbeteren. Overigens heeft
ons Woltersom weinig goeds ge
bracht, want er was toen geen
noodzaak tot samengaan. Ieder
had het naar omstandigheden
redelijk en onder de détaillisten
en ambachtslieden zijn er weinig
van honger omgekomen.
De tijd na de oorlog bracht
ons de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie en over ruim een jaar
zal het gehele bedrijfsleven op
nieuw onder een organisatorisch
dak zijn geborgen. Ditmaal zal er
meer belangstelling moeten zijn,
nu de vrije middenstandsorgani
satieszeggenschap krijgen. Boven
dien vormt de gelegenheid tot
aftrek der contributie van de
publiekrechtelijke heffingen tot de
helft van dat bedrag een aange
name stimulans om toch de vrije
organisaties mee op te bouwen.
Geen eendracht
In de nauwe aaneensluiting
van bedrijfs- en ambachtsgenoten
ligt de sleutel voor hun kans op
positie-verbetering, zowel mate
rieel als geestelijk. Bij de arbei
ders is dit proces niet anders
geweest. Het is nu eenmaal tech
nisch onmogelijk om iets te doen
voor mensen, die allen stuk voor
stuk 'n klaaglied zingen op eigen
wijs. Slechts uit hun samenzang
kan men de grondtoon van hun
tekorten begrijpen.
Men moet de gelegenheid geven
om statistieken op te maken om
dat het nodig is, regeringsautori
teiten met cijfers te overtuigen
Dank zij deze statistieken konden
de heren Dr Tobi en Luickx het
vorige jaar vaststellen, dat meer
dan de helft der kruideniers min
der dan f 55,per week ver
diende, terwijl van de ambachts
lieden meer dan 70 °/0 minder dan
f 3)750,inkomen had.
Zulke cijfers en de aanhoudende
protesten der vrij zwakke organi
saties hebben er toe geleid, dat
men in regeringskringen lang
zamerhand meer besef gaat krijgen
voor de problemen waarmee de
middelstand worstelt.
Waar ligt de quintesse van die
problematiek
Over het algemeen wordt zij
gezocht in het gebrek aan vak
kennis en kapitaal. Beide tekor
ten wijt men aan het overmatig
binnentreden van nieuwe midden
standers uit de groep der loon-
trekkenden. Wie als werknemer
zijn brood niet meer kon ver
dienen begon maar een of andere
zaak zonder daarvoor vakkennis
en kapitaal te bezitten. Hierdoor
is de middenstand uitgehold, zo
redeneerde en redeneert men nog
wel. Zelfs de heren Tobi en
Luyckx komen ongeveer tot die
conclusie. Ook de vestigingswet is
uit die gedachte voortgesproten.
De vestigingswet
De vestigingswet klein bedrijf
heeft niet geheel aan de ver
wachtingen voldaan. De zwakke
positie van de middenstand, die
zich onder meer uit in 'n gebrek
aan voldoende sociale zekerheid,
is nog niet voldoende bestreden.
Het gevolg is dat men de eisen
voor vestiging als middenstander
wil verzwaren.
Het lijkt ons niet juist om
zonder meer deze conclusie te
trekken. Niet de aankomende
middenstanders verzwakken deze
groep maar eerder zien wij de
aanwezige middenstanders be
dreigd in hun ontplooiingsmoge
lijkheden. Mensen met jarenlange
ervaring en voorheen voldoende
financiële kracht verdwijnen meer
dan eens plotseling van het
middenstandstoneel. Hun zonen
worden zo opgevoed dat zij een
andere levenstaak kunnen zoeken
dan de voortzetting van het fa
miliebedrijf. Er wordt minachting
gekweekt voor detailhandel en
ambacht. Fiscale maatregelen, een
stelsel van gebod op gebod aan
gevuld door een fantastische druk
van grote concerns veroorzaken
een atmosfeer waarin de midden
stand wordt verstikt. De bijzon
dere aandacht die minister Al-
bregt aan de middenstand moet
besteden wijst erop dat men voor
deze mogelijke oorzaken oog
begint te krijgen. De jongste soe
pele credietmogelijkheden vormen
een ander teken in die richting.
De middenstand is een groep
burgers waarvan men met behulp
van zware vestigingseisen geen
halve geleerden moet maken. De
geschiktheid voor hun taak zal
er niet door toenemen. Primair
is nodig, liefhebberij voor com
mercie of t ambacht dat gekozen
wordt en daarnaast de mogelijk
heid om door sparen zelf het
benodigde kapitaal te vormen.
Een betrekkelijk lange leertijd zal
de liefde tot het werk aanwak
keren, 't gevoel van eigenwaarde
versterken en de gehele midden
stand louteren. Het opdringen
van leerstof vormt semi- of
volbloedintellectuelen, maar geen
middenstanders. Vóór alles is
echter nodig het Open venster
op de toekomst.
De middenstander van morgen
moet in de maatschappij van
heden de kansen zien om straks
als een gezeten burger ideaal
van elke middenstander te
leven. Er zullen niet veel land
genoten bereid zijn, met ongekend
optimisme over die kansen te
spreken. Hier ligt de eerste en
voornaamste reden waarom de
middenstand met haar gezondheid
momenteel sukkelt.
Dr H. R. MES
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
DE ORANJE VERENIGING
VERGADERDE
De Oranje Vereniging hield
onder voorzitterschap van Baron
Taets van Amerongen haar jaar
lijkse algemene ledenvergadering
in „De Oude Prins". De belang
stelling had wel wat groter mogen
zijn: van de 318 leden waren er
slechts 13 ter vergadering.
In zijn jaarverslag over 1950
en 1951 memoreerde de secretaris
de in beide jaren georganiseerde
feestelijkheden op Koninginnedag
en 5 Mei. Met het oog op de
financiële toestand van de ver
eniging had men zich moeten
beperken tot 'n.sobere feestviering.
Uit het financiële verslag van
de penningmeester bleek, dat de
rekening over 1950 sloot met
f 1020,- en een saldo van f 138,71
(het beginsaldo bedroeg f 4,15).
Voor 1951 waren deze cijfers
f 1145,- en f 166,-.
Nadat de financiële commissie
rapport had uitgebracht, werd
de penningmeester gedéchargeerd
onder dankbetuiging voor zijn
accuraat beheer.
In de in het bestuur ontstane
vacatures door het overlijden van
de hr Lek en het bedanken van
de hr Onrust, werd voorzien door
de verkiezing van de heren Kroon
en Tros.
In de samenstelling van de fi
nanciële commissie kwam geen
wijziging.
Het bestuur stelde vervolgens
voor om dit jaar de volgende
feestelijkheden te organiseren
30 April, muzikale rondgang,
kinderspelen en concert door
Bergen's Harmonie
3 Mei, stille tocht naar de
dodenakker en zang door Bergen's
Mannenkoor bij de bevrijdings
boom;
5 Mei, behendigheidswedstrij
den op de fiets en filmvoorstelling
in „De Rustende Jager" voor
leden, introducées en voorzover
mogelijk voor anderen.
De traditionele étalagewedstrijd
zal dit jaar worden vervangen
door iets bijzonders in de étale-
ring aan te brengen.
De rondvraag leverde niets
bijzonders op.
HET LAND VAN IBSEN
in woord en beeld
Ook voor de laatste culturele
avond van K.J.V.O. in dit seizoen
was weer een overweldigende
belangstelling. Aan de hand van
een viertal propagandafilms van
de Noorse legatie in Den Haag
gaf de heer Louwaars uit Dord
recht de aanwezigen een indruk
van het land van Ibsen, van dat
langgerekte bergachtige kustland
met zijn sneeuw- en ijsvelden, zijn
fjorden tussen steile kale rots
wanden, zijn toendra's in het
Noorden. De beelden op het witte
doek brachten de toeschouwers
naar de steden Oslo, Bergen en
de kroningstad Drontheim en naar
de hier en daar eenzame boeren
hoeven en de uit stokken en
huiden opgetrokken hutten van
de Lappen, die in het land van
de Middernachtzon rondzwierven
met hun kudden rendieren.
De heer Louwaars wees er in
't bijzonder op, wat de zee be
tekende voor de bevolking van
dit land, dat slechts een paar
procent bouwgrond had en voor
70°/0 inproductief was: de zee
vaart en de visserij op haring
en kabeljauw maakte naast de
houtindustrie Noorwegen tot wat
het is.
De zegenrijke invloed van de
Golfstroom maakte wat landbouw
mogelijk en was oorzaak van
ijsvrije havens.
De vogelliefhebbers konden
genieten van allerlei vogels, die
op vaak onbereikbare plaatsen
op de steile wanden hun nesten
bouwden.
De tocht door het sprookjes
land werd besloten met een be
zoek aan ski-wedstrijden, waarbij
vooral het springen bewondering
wekte.
EEN AVOND VAN ZANG
EN DANS
Leerlingen van het Echtpaar
Pranger op de planken
Volgende week Donderdag
wacht Bergen een avond van
kunstgenot, een avond vol gratie
en charme: leerlingen van Gré
en Gerard Pranger komen dansen
en zingen in „De Rustende Jager".
Het met zorg samengesteld
programma vermeldt onder meer
„Roodkapje" van Rode, en de
„Vuurdans" van de Falla. De
zangklassen zullen ten gehore
brengen liederen van Beethoven,
v. Tussenbroek, Mozart en van
Oort en later „Berceuse" van
Mélopé Bretonne en „Lichte
nacht" van J. de Zwaan.
Gerard Pranger, die aan de
vleugel de nachtegaaltjes en danse
resjes zal begeleiden, zal als solist
optreden met „Polonaise in cis
kl" van Chopin en „Arabesque"
van Debussy.
Het belooft een avond van
kunstgenot te worden. Men zie
verder de in dit nummer voor
komende advertentie en
houde de avond van Donderdag
27 Maart vrij
JAARVERGADERING
De Algemeene Onderlinge Be
grafenis Vereniging „Bergen"
hield haar jaarvergadering in Café
Nieuwendijk onder voorzitter
schap van de hr Groot.
Notulen en jaarverslag werden
onveranderd vastgesteld. Uit het
kasverslag bleek dat het begin
saldo van f 5246,03 was opge
lopen tot f 5595,71, zodat 1951
een vooruitgang van f 349,68 had
gebracht. Na rapport van de
kascommissie werd de penning
meester gedéchargeerd. Tot leden
van de controlecommissie 1952
werden benoemd de heren J.
Schotte en W. Vrasdonk. Het
aan de beurt van aftreden zijnde
bestuurslid, de heer C. H. Smit
werd met algemene stemmen
herkozen.
Bij loting onder de aanwezigen
werden de gezinnen van Wed.
D. Roosloot en C. Roosloot voor
een half jaar vrijgesteld van
contributie betaling.
Met het voorstel om de leden
vrij van een der ziekeninrichtingen
te Alkmaar of Heiloo te halen,
kon de vergadering zich verenigen.
De rondvraag leverde niets
bijzonders op.
GROOT ALARM
Vrijdag. Brand in de Lunch
room van de heer Roos aan de
Julianalaan te Bergen aan Zee!
De brandweer rukte onmiddel
lijk uit, maar vond bij aankomst
het schoorsteenbrandje al geblust.
T.B.C.-COLLECTE
De collecte door de Bestuurders-
bond Bergen-Schoorl gehouden,
ten bate van sanatorium „Zonne
straal" en N.V.V.-T.B.C.fonds,
heeft te Bergen f 180,65, te Schoorl
f 130,59 en te Warmenhuizen
f 68,76 opgebracht.
Voorwaar een mooi resultaat,
waarvoor het comité dankbaar is.
BS.V—WATERVOGELS: 1-3
In een gelijk opgaande wedstrijd
is het de bezoekers gelukt de volle
winst mee naar Den Helder te
nemen. Een gelijk spel zou echter
de verhouding beter hebben weer
gegeven.
Dadelijk na de aanvang ont
wikkelde zich een felle strijd met
wisselende kansen. De thuisclub,
die haar voorhoede had gewijzigd,
kwam door snellere aanvallen ge
leidelijk in het offensief. Enkele
prachtige scoringskansen werden
echter niet benut. Ook de gasten,
die in hun achterhoede een sterk
verdedigingsblok hadden, beletten
het scoren van de gastheren.
Toch zou de thuisclub de leiding
nemen: na een goede aanval be
landde de bal bij v. d. Berg, die
meteen een schot loste; een der
achterspelers van Watervogels
deed de bal van richting veran
deren en de keeper werd gepas
seerd 1 0.
De bezoekers lieten zich door
deze achterstand niet intimideren
en met open aanvallen belaagden
zij het doel van B.S.V. Daarbij
gaven de backs van Bergen nog
al eens een hoekschop cadeau.
Hoewel deze door de bezoekers
goed werden genomen, gelukte
het hun toch niet, daaruit te doel
punten. 7 minuten vóór de rust
kwam uit een snelle aanval van
de rechtervleugel van de bezoe
kers de bal bij hun midvoor, die
op listige wijze doelpuntte. (Hij
gebruikte hierbij zijn hand, hetgeen
de scheidsrechter ontging) 1 1.
Na de rust ontwikkelde zich weer
eenzelfde spelbeeld. Snel werd de
bal van doel tot doel verplaatst,
doch doelpunten bleven voorlopig
uit. Het was +10 minuten voor
het einde, toen bij een aanval
van Watervogels door een der
B.S.V.-backs in het beruchte ge
bied hands werd gemaakt. De
toegestane strafschop werd onbe
rispelijk benut 12.
Hoewel Bergen probeerde de
achterstand in te lopen, was het
geluk weer aan de andere kant
bij een snelle aanval van de rech
tervleugel van de bezoekers, waar
bij de rechtsbuiten in zijn eentje
vier B.S.V.-ers passeerde, wist
deze met een onhoudbaar schot
de zege voor zijn club in de
laatste minuut veilig testellen 13.
NED. BOND VAN
PLATTELANDSVROUWEN
Afd. Schoorl cn Groet
Jan van Riebeeck herdacht
De Plattelandsvrouwen van
Schoorl trokken in groten getale
per bus, auto, fiets en pedes
apostolorum naar de zaal van
P. Mantel om daar met de heer
J. v.d. Brugge uit Amsterdam als
gids, op het witte doek een be
zoek te brengen aan Kaapstad,
ter herdenking van het feit, dat
het dezer dagen drie eeuwen ge
leden zal zijn, dat Jan v. Riebeeck,
de stichter van de Kaapkolonie,
daar voet aan wal zette. 5 April
1652 verscheen deze Culemborgse
jongen, vergezeld van zijn jonge
vrouw Maria de la Queillerie,
voor de kust met zijn schip „De
Dromedaris", een der vaartuigen
van de Oost-Indische Compagnie.
Als scheepsdokter was het hem
opgevallen dat zovele schepelingen
op de lange reis naar de Oost
leden aan scheurbuik, wat hij
meende te moeten toeschrijven
aan het uitsluitend gebruik van
gezouten levensmiddelen op de
maandenlange reis. Hij adviseerde
daarom het College van Zeven
tienen aan de Kaap een ver
versingsstation te stichten, wa r
de schepen die op Indië voeren
verse levensmiddelen zouden kun
nen inslaan. Op zijn initiatief
werden grote moestuinen aange
legd en veegefokt. Zo ontstond
daar een kolonie van fokkers,
tuinders en landbouwers. Om de
kolonie te versterken, lieten de
Heren Zeventienen nog enige
schepen vol wezen uit Amsterdam
naar de Kaapkolonie emigreren.
Bij een tocht door de prachtig
gelegen Kaapstad en naaste om
geving werd het oog getroffen
door 'n overweldigende bloemen
weelde. Hierna werd halt gehou
den bij een Kafferkraal, waar de
bewoners hun vreemde dansen
demonstreerden.
Met een bezoek aan het be
roemde „Krüger-wildpark" werd
de reis besloten, een onvergetelijk
slot. De heer v. d. Bruggen, die
hier enige weken had rondge
zworven en tal van schitterende
opnamen had weten te maken,
vertelde zijn hoorders vele bij
zonderheden over dit wildpark,
waar de dieren in volkomen vrij
heid leven en niet behoeven te
wijken voor de mens. Alle moge
lijke dieren passeerden de lens'
tijgers, leeuwen, giraffen, kroko
dillen, zebra's enz. enz. en zelfs
de gevaarlijkste, de olifant en de
baviaan, had hij weten te ver
schalken. Enig mooi waren de
landschaps-opnamen bij zonsop-
en ondergang.
De presidente van de afdeling
Schoorl, Mevr. Heringa-Schuiling
was de tolk van alle aanwezigen
toen zij de hr v.d. Brugge harte
lijk dank zei voor het gebodene.
ORANJEFEESTEN
IN ONZE GEMEENTE
Zonder vooruit te lopen op de
programma's, die nader zullen
worden bekend gemaakt, kan nu
reeds worden medegedeeld, dat
de Oranje Comité s van Schoorl
en Groet tot overeenstemming
zijn gekomen over de te houden
feestviering. Besloten is dat op
Woensdagmorgen 30 April in
Groet voetbalwedstrijden voor
schoolgaande jongens uit de gehele
gemeente zullen worden gehouden,
terwijl tegelijkertijd in Schoorl de
kleinen uit ons gehele dorp een
goochelaar kunnen zien optreden.
De leeftijdsgrenzen zullen nog
precies worden bekend gemaakt.
's Middags zullen tegelijkertijd
in Groet en Schoorl volksspelen
voor de oudere jeugd plaats vinden,
in overleg met het onderwijzend
personeel van de drie lagere
scholen.
s' Avonds zal zowel te Schoorl
als te- Groet een Oranje-bal met
attractie s worden gehouden, waar
toe gratis toegang zal worden
verleend voor ouderen.
Op Zondag 4 Mei wordt de
bevrijding van ons land uit de
Duitse druk gevierd met de ver
toning van een vrolijke film in
„De Rustende Jager" te Schoorl.
Ook hier werken beide comité s
samen. Op een nader te bepalen
dag en uur zullen te Schoorl en
te Groet gratis entrée-kaarten
verkrijgbaar zijn voor een der
beide voorstellingen, zolang de
voorraad strekt. Om deze plannen
te kunnen verwezenlijken is geld
nodig, veel geld zelfs. Daartoe
zullen beide comité s een beroep
doen op de ingezetenen.
Schoorl zal zijn lijsten aanbieden
in het deel der gemeente ten
zuiden van de Koningsweg en
Groet ten noorden hiervan.
Wij vertrouwen erop dat er
naar de mate van ieders kunnen
zal worden bijgedragen, opdat
we in de gelegenheid zijn in ons
hele dorp een feest voor ons
hele dorp te kunnen geven dat
er wezen mag.
De Oranje Comité's
Schoorl en Groet
WATERSTANDEN
V.V.V. Groet-Camperduin
Hoog water
Maart 's morgens 's namiddags
22 12.55 1.29
23 2.03 2.27
24 2.53 3.12
25 3.37 4.12
26 4.16 4.32
27 4.53 5.11
28 5.30 5.49
Laag water
Maart 's morgens 's namiddags
22 6.55 7.29
23 8.03 8.27
24 8.53 9.12
25 9.37 10.12
26 10.16 1032
27 10.53 11.11
28 11.30 11.49
SCHOORL-VIOS: 1-2
Schoorl kon het niet bolwerken
tegen Vios, dat met de volle
winst naar huis terugkeerde. Al
spoedig bleek Vios de sterkste
partij te zijn. De gasten kregen
dan ook al gauw de leiding. Toch
wist Schoorl na een half uur
de gelijkmaker te scorende
rechtsbinnen Kl. Vet doelpuntte
en de keeper van de gasten maak
te een blunder.
Na de rust kwamen de gasten
geweldig opzetten en ontketenden
een zwaar offensief, terwijl de
middenlinie van Schoorl zoek was.
Met 1-2 eindigde deze ont
moeting en moest Schoorl het
onderspit delven.
iNeektöad
DE DUINSTREEK
(Van onze sociaal-economische medewerker)
23 Maart
Dokter LUGTEN, Telefoon 2700
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te BergenDe Haan's
Boekhandel, Staticnsstr Tel. 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef
P, Smit, Abdij laan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4,40 per jaar
f 1,10 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct m.m.
Familie-advertenties 15 ct p. m.m.
