iVeekitad
99
99
HUURVERHOGING?
BERGEN
Wie ceisi et met ans mee
SCHOORL
WACHTER,
VRIJDAG 18 APRIL 1952
29e JAARGANG No. 16
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. cL Hoef
Minister In 't Veld heeft tegen 1 Januari 1953 een huur
verhoging in uitzicht gesteld, waaromtrent 'n advies is binnen
gekomen van de loon- en prijscommissie. Dit advies houdt in,
dat de huurverhoging 25 °/0 zal bedragen op alle vóór 1940
gebouwde woningen.
Het nieuwe huurpeil zal worden gezocht op 145 °/0 van
Mei 1940. Dit betekent dat de oude woningen, die reeds met
de laatste huurverhoging op 115 °/0 waren gebracht, tot onge
veer 145 °/0 van het oude peil zullen worden verhoogd. Dus
een verhoging over alle linies met ongeveer 25 °/0. Voor het
platteland zal een nog hoger percentage worden afgekondigd
dan voor de steden.
Een later bericht vermeldt, dat het op een redelijk peil
brengen van de huren van het oude woningbezit voor de ver
kiezingen niet tot een oplossing kan worden gebracht. De
Regering schijnt zich nog te beraden. Dit uitstel is te betreu
ren, want er doet zich hier een vraagstuk voor, dat schreeuwt
om een oplossing.
De oude woningen worden een
onrendabel bezit. Men kan wel
zeggen, dat het geld, sedert de
tijd van voor de oorlog ongeveer
60°/o in waarde is gedaald. Wan
neer alles gebleven was in reële
waarde, zoals het vóór de oorlog
was, dan zouden niet alleen de
kosten van onderhoud met 150 °/0
zijn gestegen, maar ook zouden
de huur-inkomsten zijn naar boven
gegaan, wilde de verhuurder de
zelfde koopkracht behouden, die
hij voor de oorlog uit zijn huis
trok. Het is te betwijfelen, of de
inkomsten van de huurders met
hetzelfde percentage gestegen zijn.
Maar de vraag is te stellen of
toch niet de huurprijzen te veel
zijn gedrukt. Het is een algemeen
verschijnsel ten aanzien van het
huishoudelijk budget, ook in an
dere landen waargenomen, dat
'/5 van het inkomen aan woon-
onkosten kan worden besteed.
Onze huren liggen daaronder.
Wanneer, gelijk de lonen- en
prijzencommissie dat wil, een
huurverhoging van 25 °/0 wordt
toegepast, dan valt het te be
twijfelen of deze voldoende is.
De huren zijn niet in waarde
gestegen in vergelijking met de
waardedaling van het geld. Ter
wijl de waarde van het geld
naar beneden is gegaan, zijn de
onderhoudskosten in guldens uit
gedrukt naar boven gegaan. De
huren zijn niet meer in evenredig
heid met de exploitatiekosten.
Waar leidt deze toestand heen?
Tot het verwaarlozen van oude
huizen welke 'n belangrijk onder
deel uitmaken van de woning
voorraad. Men mag daarbij niet
vergeten, dat de bouw van nieuwe
huizen wordt beinvloed. Als de
oude huizen een laag rendement
geven, zal men minder gemakke
lijk en minder veelvuldig en in
geringere bedragen over kapitaal
voor bouw van nieuwe huizen
kunnen beschikken. En dat in een
tijd, waarin ons volk om wonin
gen schreeuwt.
Men ziet, als men deze dingen
overweegt, het dringend sociaal
belang der huurverhogingen zich
openbaren.
Het ligt in de rede, dat rege
ringsinstanties, die zich bezighou
den met het vraagstuk der huur
verhogingen, ook het vraagstuk
der looncompensaties zien op
doemen, een vraagstuk, dat de
sociaal-economische raad onder
handen heeft genomen.
Moet men die looncompensaties
vinden in loonsverhogingen? Dat
zou met de ene hand nemen zijn
van hetgeen men met de andere
hand had opgegeven.
Loonsverhoging toch, betekent
verhoging der onderhoudskosten.
Rederlijker zou het zijn de omzet
belasting op de eerste levens
behoeften te verlagen, waardoor
de kosten van levensonderhoud
gaan dalen ten bate van de kos
ten voor de woning. Het zou
ook gewenst zijn te komen tot
'n betere aanpassing in de lagere
belastingklassen van de tarieven
der inkomstenbelasting aan de
werkelijke levenskosten.
Men zal in ieder geval de
compensatie moeten zoeken op fis
caal gebied en niet op het gebied
der loonsverhoging, door huur-
bijslagen en de gelijke middelen,
met alle fatale gevolgen daarvan.
En laat men niet de huurver
hogingen gaan belasten en die
belastingen gaan aanwenden voor
financiering voor nieuwe bouw.
Dit zou gaan lijken op het span
nen der paarden achter de wagen.
Een groot deel van het geen zou
gewonnen worden om het eigen
dom van oude huizen minder
onrendabel te maken, zou weer
wegvloeien. Daardoor zou het
effect van de nieuwe maatregelen
worden verzwakt.
Men mag nimmer uit het oog
verliezen, dat de aanwezigheid
der oude woningen 'n belangrijk
element vormt in de dekking van
het woningtekort. Waarbij is op
te merken, dat de oude woningen
dikwijls beter gebouwd zijn dan
de nieuwe. Het intact houden
van het oude woningbezit is een
sociaal belang van de eerste orde.
Daarom moet men het ten zeerste
betreuren, dat de oplossing van
deze viiaie kwestie nog weer
wordt uitgesteld en dat men zich
op het ogenblik nog slechts in
gissingen kan begeven omtrent
de looncompensatie, die mogelijk
heid biedt voor gevaarlijke expe
rimenten. Reden te meer om in
de pers aandacht te vestigen op
deze belangrijke en dringende
zaak.
NEDERLANDSE COMEDIE
GAF
Cocktailparty
De toneelgroep „Nederlandse
Comedie" bracht op de laatste
toneelavond van de Kunstkring
Bergen „The Cocktailparty" van
de Amerikaans-Engelse Nobel
prijswinnaar T. S. Eliot voor het
voetlicht in de vertaling van M.
Nijhoff. In dit blijspel, dat in '49
op het festival van Edinburgh
voor het eerst vertoond werd,
schetst de auteur het levenslot
van vier mensenhet oudere
echtpaar Edward en Lavinia
Chamberlagne en de jongere
mensen Peter Quilpe en Celia
Coplestone. Twee verschillende
soorten van mensen: aan de ene
kant Lavinia en Edward, de heel
gewone doorsnee mens, die wel
hoger wil, maar niet hoger kan
grijpen; daartegenover de bijzon
dere mens Celia, voor wier geest
kracht in de wereld geen ruimte
is, zij sterft na een moeilijk leven
een tragische dood.
Een huwelijk, vijf jaren geleden
gesloten, staat voor zijn faillisse
ment. Ieder der beide echtelieden
meenden elders een liefde te
hebben gevonden. Dan, juist op
de dag, dat ze een cocktailparty
zouden geven, loopt de „zij"weg
en laat de „hij" zitten met de
gasten, die hij niet zo gauw heeft
kunnen afbellen.
Als „hij" tot de ontdekking
komt, dat hij in feite niet houdt
van zijn minnares Celia, en als
Lavinia zich teleurgesteld voelt in
haar verhouding tot de jonge
schrijver Peter, dan wenden de
twee zoekende zielen zich tot de
beroemde psychiater Sir Henry
en met succesze komen tot een
modus om hun huwelijk voort te
zetten, ze „maken van de nood
een deugd".
Na een roerende scène tussen
Celia en de psychiater kiest het
jonge meisje de moeilijke weg
om tot innerlijke vrede te komen,
die der totale zelfverloochening.
De jonge schrijver zoekt bevre
diging in zijn werk.
Han Bentz van den Berg was
de man. Ank van der Moer de
vrouw, Ellen Vogel het jonge
meisje, Allard van der Scheer, de
jonge man, Ton Lutz de psychiater
en Mien Duymaer van Twist, de
geestige Julia, die deze laatste
toneelvoorstelling in dit seizoen,
deze cocktailparty, tot een groot
succes maakten. Een luid applaus
en bloemen vertolkten de waar
dering van het talrijke publiek.
KUNSTENAARS CENTRUM
Poppentheater
Het is toch nog mogelijk ge
bleken het Vlaams georienteerde
Poppentheater van Guido v. Deth,
die reeds jaren in Den Haag in
zijn eigen theatertje zijn voor
stellingen geeft, naar Bergen te
laten komen. Van Deth heeft zo
juist een succesrijke tournée door
Frankrijk beëindigd. Met het
nieuwste stuk van zijn hand
„Vrijspraak Levenslang" zal hij
voor het Kunstenaars Centrum
Bergen op Woensdag 23 April
een voorstelling geven. Het is
een dwaas verhaal uit de wereld
van ernstige poppen, voor wie
de Vlaamse beeldhouwer René
Dumoulin de koppen en handen
sneed.
Met deze voorstelling, die in
aller aandacht wordt aanbevolen,
besluit het Kunstenaars Centrum
zijn winterseizoen.
KENNEMER JEUGDGROEP
VOOR ONTHOUDING
OP DE PLANKEN
De K.J.V.O. besloot het win
terseizoen met wat zij noemde
een „Lenteroffel", ten bate van
het fonds „Ramp Westerlicht".
Er was grote belangstelling
voor deze sluitingsavond, een
avond van zang, dans, declamatie
en toneel. Het meisjeskoor opende
het programma en zong o.l.v.
Mevr. C. Morée-Dol met Mej.
Kleynmeer aan de piano, liederen
als „De regenboog", „Gij vriend-
lijke zonne", „Ruim baan", „Moc
king bird Hill", „Auf Wiedersehn"
e.a. Het was alles zuiver van toon,
duidelijk van uitspraak, goed van
voordracht, een groot succes.
Vrienden van de muze Terpsi-
choré voerden enkele Engelse
dansei uit. Een echt succesnum
mer volgde„De cowboypijpers"
met hun wonderkoetje, dat met
groot gejuich werd begroet.
Als declamatrice trad op N.
v. d. Meyden met „In de dili
gence".
Het eerste deel van de avond
werd besloten met de „Ratten
vanger van Hameln". Na een
schitterende proloog van Else
Schuil, gaven twee vertellers het
bekende verhaal, dat hier rijk
geïllustreerd werd door levende
figuren. De door de kunstschilder
K. Colnot gemaakte décors voor
dit bonte spel waren een lust
voor het oog.
De in alle opzichten prachtig
geslaagde avond, waarop alle
medewerkenden met grote vol
doening kunnen terugzien, werd
besloten met de opvoering van een
detectivespel in één bedrijf, geti
teld „Voor de derde maal".
Het was voor de derde maal,
dat er op het landgoed van Sir
Tacitus Mac O'Connor werd in
gebroken en alle kostbare siera
den verdwenen. Van de daders
geen spoor, ondanks het feilloos-
werkende beveiligingssysteem.
Dan komt „een onbekende
vrouw" en ontmaskert de dader.
Het was de eigenaar zelf.
Een stuk, dat de toeschouwers
tot het laatste ogenblik in span
ning hield.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
De belagers van ons rundvee
in woord en beeld
De afd. Bergen van de Hol
landse Maatschappij van Land
bouw vroeg in haar laatste bijeen
komst in dit seizoen de aandacht
voor verschillende belagers van
ons rundvee. Er was vooral van
de zijde van de jongeren veel
belangstelling voor deze avond.
Dr. Rempt, directeur van de
provinciale Gezondheidsdienst
voor dieren, liet in vlug tempo
een lang rij van „ziekten en af
wijkingen vóór en na het kalven"
de revue passeren en een tweetal
films plaatste de aanwezigen mid
den in de strijd tegen de micros
copisch kleine verwekkers van
tuberculose en abortus.
De film „Runder Tuberculose,
Halt!" liet zien hoe overal in
weide en stal, zelfs in de best
ingerichte, de verwekkers van
tuberculose het gezonde dier be
sluipen, zolang er nog één tuber
culeus dier in de nabijheid is. Het
doel is dan ook, alles wat lijdende
is aan t.b.c. te verwijderen, het
bedrijf t.b.c.-vrij te maken. Nu
men in tuberculine een middel
heeft, dat onfeilbaar de zieke
dieren aanwijst, kan het doel be
reikt worden en moet het bereikt
worden. Dit is 't eigenbelang van de
veehouder en een nationaal belang.
De Amerikaanse film over
Abortus, de gevreesde ziekte, die
in Amerika millioenen dollars
schade heeft veroorzaakt en vee
houders tot wanhoop bracht, gaf
de strijd te zien tegen de z.g.
Bangse bacil. Ook hier wist de
mens te zegevieren over de wereld
van het oneindig kleine en de
bedrijven abortus-vrij te maken.
Twee leerzame films, die door de
aanwezigen met grote aandacht
werden gevolgd,
i* Dr. Rempt begon met er op
te wijzen, dat de natuurlijke weer-
c*and groter is, naarmate de
'Tiieren in betere conditie zijn. Hij
waarschuwde o.m. tegen het te
lang buiten laten in de herfst,
tegen een te warme en te koude
stal en wees op de noodzaak van
een goede ventilatie, waarbij
hinderlijke luchtstromingen dienen
vermeden.
Verder is het ene dier gevoeliger
dan het andere, is de individuele
weerstand nog al verschillend.
Bij het bespreken van ziekten en
afwijkingen vóór en na het
kalven vestigde Dr. Rempt de
aandacht op het droogzetten, ver
schillende speengebreken, het ver
werpen, dat niet alleen door de
Bangse bacil kan worden verwekt,
maar ook de vibriofoetus en nog
andere oorzaken. Vervolgens
kregen afwijkingen na het kalven
een beurt, als verlammingen, melk-
ziekten, lekspenen, verstopte spe
nen, taaie spenen en nieront
stekingen.
De voorzitter van de afdeling,
de heer H. Bruin, was de tolk
van alle aanwezigen, toen hij Dr.
Rempt hartelijk dank zei voor
deze interessante en buitengewoon
leerzame avond.
KINDERSPELEN
Gesteund door de overweldi
gende belangstelling voor de kin
derspelen in de voorgaande jaren,
zullen ook dit jaar op 30 April,
de verjaardag van H. M. de
Koningin, door de Oranjevereni
ging kinderspelen worden georga
niseerd in de hiervoor bij uitstek
geschikte en vanzelfsprekend met
vlaggen getooide Stationsstraat.
Aan de spelen kunnen deel
nemen de leerlingen van de le
tot en met de 7e klas van alle
scholen in de gemeente, mits de
deelnemers zich op de in de
kennisgevingen gemelde plaats
en tijd, aanmelden.
Teneinde stagnatie en teleur
stelling te voorkomen, wijst het
Comité van uitvoering er op, dat
na de vastgestelde dag van aan
melding, geen deelnemers meer
kunnen worden ingeschreven.
Ook nu weer zullen de win
naars met fraaie prijzen worden
beloond.
Nadere bijzonderheden op de
programma's en de in dit blad
geplaatste advertentie.
ZIEKENACTIE 1952
schitterend geslaagd!
„Bij elke zieke Bergenaar, ver
schijnt een extra ei dit jaar,
nietwaar!" Zo luidde de slagzin
van de zieken-actie waar iedere
Bergenaar het roerend mee eens
was. Dit is duidelijk gebleken op
Paas-Zaterdag. Met een buit van
ruim 1200 eieren, 100 sinaas
appelen en een emmer vol voor
jaarsbloemen reed de Rode Kruis-
auto om 6 uur het Stationsplein af.
Dezelfde avond doorkruisten
drie grote auto's ons dorp om al
onze zieken in Bergen, Bergen
aan Zee en in de Ziekenhuizen
te Alkmaar een Paas-verrassing
te bezorgen. De dankbaarheid
was enorm groot.
Namens alle patiënten brengen
wij dan ook onze dank over aan
allen, die hun „eitje" bij droegen;
vooral de kinderen mogen wij
niet vergeten
Persoonlijk danken wij alle
winkeliers, die ons spontaan ge
holpen hebben. Hoewel wij helaas
door gebrek aan tijd niet iedere
winkelier konden inschakelen we
ten wij zeker dat zij allen zonder
uitzondering, onze zieken-actie
wilden steunen. Tenslotte onze
dank aan allen die ons bij de
organisatie zo effectief ter zijde
stonden.
Tot Pasen 1953!!?
De Wijkverpleegsters
KAPWEDSTRIJDEN
In de te Alkmaar gehouden
Kapwedstrijden behaalden onze
plaatsgenoten enige opmerkelijke
goede resultaten.
In de afd. Herenkappen be
haalde de heer Henneman de
8e prijs.
In de afd. Dameskappen be
haalde de heer L. van Merwijk
de 3e en de heer B. G. Dobben
de 7e prijs.
Van harte proficiat en houdt de
eer van Bergen hoog.
ORANJE- EN
BEVRIJDINGSFEEST
Na de laatste gecombineerde
vergadering van het Groeter- en
Schoorlse Oranje-comité is de
voorbereiding der feestelijkheden
weer enigszins gevorderd. Vast
staat, dat op 30 April, 's morgens
te 10 uur de kleinere kinderen
van Schoorl en Groet door prof.
Remidol, de goochelaar, op zijn
kunst zullen worden vergast.
In de a.s. vergadering der beide
comité's op Maandag 21 April
zal de leeftijdsgrens precies wor
den vastgesteld. Tevens zal daar
ook uitgemaakt worden wie aan
de gelijktijdig plaatsvindende voet
balmatch in Groet mogen deel
nemen en de indeling der volks
spelen, die 's middags in beide
dorpen plaats vinden, worden
geregeld.
Op Zondag 4 Mei zullen des
avonds in „De Rustende Jager"
van de heer Schuyt twee gratis-
voorstellingen van de film „Fra
Diavologegeven worden, waarin
de geestige filmhelden Stan Laurel
en Oliver Hardy onze lachspieren
op de proef zullen stellen.
Nader zal nog worden meege
deeld waar en wanneer de toe
gangskaarten voor deze film ver
krijgbaar zijn. In ieder geval heeft
de uitreiking in Groet èn Schoorl
plaats.
Dezer dagen worden U de
lijsten der comité's aangeboden.
Zonder geld kan mea niets doen
De comité's vertrouwen er dan
ook op, dat de burgerij 't beste
beentje voor zal zetten en de
lijsten goed bedenken.
wat is ec aan de nacUt
ÉÉN MEI IN SCHOORL
April is half voorbij. De Mei
maand nadert en daarmee Lente
en Zomer. Blijde verwachtingen
bloeien op, gelijk met het uit
botten der knoppen. En zoals in
de natuur een aantal kille dagen
de ontplooiing van het voorjaar
niet voorgoed kan tegenhouden,
zo kunnen ook maatschappelijk
gesproken moeilijke tijden de
komst van een betere samenleving
niet stuiten. Want de hoop op
een betere wereld leeft in ieder
mensenhart. En gelukkig zijn er
velen die dit zo nu en dan be
wust willen beleven samen met
anderen. Daarom wordt sinds
eeuwen en jaren een feest ge
vierd op Eén Mei. Sinds eeuwen
uit vreugde om een nieuwe zomer,
sinds tientallen jaren uit vreugde
om een Nieuwe Wereld, die komt.
Een Commissie uit N. V. V
V.A.R.A., en P.v.d.A. te Schoorl
organiseert een Één Mei-feest
met de opvoering van „Een schip
vaart uit", toneelspel door Chr.
v. d. Heuvel. De A.T.V. „Ont
waakt" uit Alkmaar, die ook „De
Martelgang van Kromme Lindert"
in Schoorl speelde, voert het voor
ons op.
Het stuk van Chr. v.d. Heuvel
won een eerste prijs bij een prijs
vraag, waarbij het ging om een
goed toneelspel voor amateurs.
A.T.V. „Ontwaakt" speelde ook
de première en had er zeer veel
succes mee. Sindsdien werd „Een
Schip vaart uit" reeds enige hon
derden keren opgevoerd! En dat
is geen wonder, v.d. Heuvels stuk
is uiterst boeiend, goed van com
positie en zeer geschikt voor mooi
amateurspel.
Dominee Hartman, predikant
in een kustdorp, is een edele
hoofdfiguur, met naast hem zijn
dochter Marie, die haar moeilijk
heden vooral op het gebied der
liefde heeft
Zacharias Braet, de aannemer,
komt met zijn zwager in conflict,
wat geen wonder is, daar hij
slechts denkt aan geldverdienen,
zonder de belangen van anderen
te achten.
Verder is er het mooie type
Jozef Stael, die voordurend kib
belt met Saar, de oude huishoud
ster en daardoor voor de vrolijke
noot zorgt. Herman en Geert, de
pretendenten naar de hand van
Marie, brengen het bijzondere
element „liefdein het spel, waar
bij Trudi, de vriendin der familie
Hartman haar bijzondere rol
speelt.
Een zeer aparte rol is nog
Klaassie, de dorps-idioot. Deze
tragische figuur dwingt misschien
af en toe tot lachen, doch de
regiseur verzocht dringend dit
zoveel mogelijk na te laten.
Ons wacht een avond van echt
toneelgenot. We menen dat wel
niemand deze mooie avond zal
willen missen.
Tot ziens op Één Mei!
Wij verwijzen de lezers verder
naar de advertentie in dit nummer.
GESLAAGD
Voor het heden gehouden examen
voor Analiste, te Amsterdam,
slaagde onze plaatsgenote R. Bant.
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldcnbury
Laanweg 35. Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te BergenDe Haan's
Boekhandel, Static-nsstr Tel. 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P, Smit, Abdij laan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4,40 per jaar
f 1,10 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct per m.m.
met een minimum van f 1 20
Vraag en Aanbod 12 ct per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct m.m.
Familie-advertenties 15 ct p. m.m.
door Dr P. H. RITTER Jr
20 April
Dokter POOT, Telefoon 2423
Wij geven U gaarne alle gewenste inlichtingen. Op Donderdag
24 April in Café Hakof en Vrijdag 25 April bij N. Schuyt.
G. HAKOF - COR HOOGVORST Czn
BERGEN
18 April: Raadsvergadering
23 April: K.C.B. Poppentheater
24 April: Maskerspelers met „Levens
avond''
29 AprilGortzak spreekt
30 AprilSt Jan met „De man in de
rolstoel"
SCHOORL
19 April: SchoorI's Gemengd Koor met
„Die Schöpfung" van Haydn