iVeeitMad
99
ft
1953
DE ELECTRICITEITST ARIEVEN - BERGEN
}aacwU&elLïtfy
Uitgever, Verslaggevers, Colportrice en
Personeel van „De Duinstreek' wensen
alle lezers een gelukkig en voorspoedig
Indrukken
en Reisavonturen
DINSDAG 30 DECEMBER 1952
29c JAARGANG No. 51
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
xxxxxxxxxxxx:
Het eerstvolgende nummer van ,,De Duinstreek' verschijnt
op Vrijdag 9 Januari a.s.
VII
van een Emigrant, die met de
„Sibajak'' op 17 Juni 1952 vertrok
naar Nieuw Zeeland
Toen het in Colon licht begon
te worden, zijn we met ons allen
teruggegaan naar de haven en
hebben we onze fototoestellen
gehaald. Van mij hebben ze een
foto gemaakt, terwijl ik zit op
een laag wrak bankje met links
van mij een zeer oude negerin,
op mijn knieën Bobby, het meisje
van Feiko en vóór ons op de
grond twee halfnaakte neger-
kindertjes. Hoop van harte, dat
die gelukt is! De achtergrond
wordt gevormd door een huis zó
wrak en gammel, dat ik met geld
toe er niet in wou wonen. Francis
en Eddy kochten daarna voor
ieder van ons een grote groene
kokosnoot bij een karretje op
straat. Een oude neger sloeg met
een groot kapmes de kop hiervan
af en met een rietje kon je de
melk drinken. Heerlijk! Hierna
kregen we ieder 'n paar mango's,
een of andere vrucht, en ons
ontbijt werd besloten met enige
bananen. Een hele tros, de totale
voorraad van een negerin op
straat, was opgekocht en kostte
16 dollarcent. Om vijf minuten
vóór acht waren we aan boord
terug, na eerst hartelijk afscheid
genomen te hebben van Francis
en Eddy.
Voor ik echter verder ga met
mijn eigen verslag hier de ware
geschiedenis van 2 collega's emi
granten, 'n jongen met zijn meisje,
aan mij verteld door hen zelf.
Terwijl zij liepen in een der
„hoofdstraten' van Colon werd
plotseling 't handtasje, bevattende
twee paspoorten en anders niets,
van de arm van het meisje gerukt
en verdween de dader, een neger,
in een steeg. Direct werd de
politie (ook kleurlingen) gewaar
schuwd en deze zocht met ge
trokken revolver het blok huizen
af, doch zonder resultaat. Daarop
werden de beide Hollanders op
gepakt en in 'n wagen met tralies
naar de gevangenis gebracht, Hier
werden ze in gebrekkig Engels
onderworpen aan 'n kruisverhoor.
Toen werd een neger voorge
bracht en werd gevraagd, of dat
de dader was. De jongen (daar
ik z'n naam niet weet, zal ik hem
Piet noemen en het meisje An)
verklaarde, dat hij het niet was,
doch zodra de neger was wegge
bracht, werden Piet en An in het
Spaans stijfgevloekt. De beambte
zei hun deze neger goed te ont
houden en bij een tweede onder
zoek hem als dader aan te wijzen,
daar anders zij opgesloten zouden
worden, omdat zij geen paspoort
bezaten.
In afwachting van dat tweede
onderzoek hadden Piet en An
voldoende tijd de boel daar eens
nader te bekijken, en tegen mij
zeiden ze, dat er niet te geloven
toestanden heersten in deze ge
vangenis. Toen An naar de w.c.
moest, gingen 2 zwaargewapende
beambten mee. Onderweg moesten
ze de binnenplaats oversteken en
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
moest An ergens overheen stappen.
Dit bleek een neger te zijn, die
door het hoofd geschoten was en
dood op de stenen lag. Neger
kinderen met de duim in de mond
zaten opgesloten achter tralies!
Verklaringen van blanken werden
als wet en als waar erkend en
verklaringen van negers werden
niet gevraagd of waren waarde
loos. Toestanden, niet te begrijpen
in deze twintigste eeuw!
Bij het tweede onderzoek wer
den tien negers voorgeleid en
Piet wees, uit angst, de reeds
eerder geziene man als dader aan.
Direct daarop ging er een gejuich
op, en op de vraag van Piet,
wat er nu met hem ging gebeuren,
kreeg hij tot antwoord: „deze
moordenaar krijgt de electrische
stoel, en wel dadelijk!'' Natuurlijk
had Piet, die zeker wist, dat hij
het niet gedaan had, direct spijt
van zijn verklaring, hij had er
geen rekening mee gehouden, dat
al wat zwart is, zich niet ver
dedigen Maar de gevange
nis lokte Piet ook niet aan.
Hierna werden Piet en An
vrijgelaten, doch bij hun terug
keer in de haven, bleek de „Si
bajak" reeds vertrokken te zijn.
Dit was volgens An wel de
grootste schrik van die nacht. Al
spoedig kwam er redding in de
vorm van de scheepsagent van
de Rotterdamsche Lloyd, die hen
per auto een prachttocht
naar de Gatun Locks bracht,
waar de „Sibajak" nog binnen
komen moest. Hier zag ik ze aan
boord komen, doch hoorde pas
gisteren van henzelf dit ongeloof
lijke doch ware verhaal. De pas
poorten bleven natuurlijk zoek
Toen ik na onze avonturen in
Colon weer aan boord terug was,
heb ik direct 'n douche genomen
en mij verkleed, ontbijten was
niet nodig, en gewapend met
mijn fototoestel zocht ik mij een
verheven post op het voorschip,
een luchtkoker, in afwachting van
ons binnenvaren in het Panama
kanaal. Met Kees stond ik op
deze luchtkoker, doch het duurde
niet lang, of wij werden er door
een matroos afgestuurd. Ik gaf
mijn toestel aan Kees, sprong er
af, en verzwikte mijn linkerenkel
op 'n afschuwelijke manier. Eerst
schonk ik er weinig aandacht aan,
doch nog vóór de boot vertrok,
kon ik geen stap meer doen.
Ogenblikkelijk bracht Kees mij
naar de dokter en deze legde een
drukverband aan en verklaarde,
dat ik tot na Tahiti wel zoet
zou zijn met deze voet
Mijn vrienden installeerden mij
nu in een gemakkelijke stoel aan
dek en hoewel ik niet lopen kon
en zo nu en dan verging van
de pijn, miste ik niets van het
prachtige, neen schitterende Pa
nama-kanaal. Feiko, de judo-man,
kent door zijn opleiding het men
selijk lichaam van binnen en van
buiten en hij kan je maken en
breken. Een zware hoofdpijn heeft
hij eens met massage, beginnende
op mijn rug en eindigende met
het trekken aan mijn haren in
twee minuten totaal genezen, en
zo was, wat mijn enkel betreft,
ook mijn hoop op hem gevestigd.
Ik kwam niet bedrogen uit, want
na driemaal masage loop ik nu,
drie dagen later weer normaal
en de pijn is weg. Mijn voet is
alleen nog blauw door een bij
komende bloeduitstorting.
Omdat gebleken is, dat in Bergen misvattingen heersen ten
aanzien van de electriciteitsprijzen meent het gemeentebestuur daar
over in de pers enkele mededelingen te moeten doen.
Bij het tarief vóór 1 April 1951 werden elke afnemer een aantal
„dure" K.W.h. en verder „goedkope K.W.h. in rekening gebracht.
Het totaal dezer „dure" K.W.h. woog bij geen benadering op
tegen een vastrecht, dat men zou hebben moeten betalen, bovendien
werd bij vele afnemers een te laag aantal dure K.W.h. in rekening
gebracht
Dientengevolge heeft de bevolking van Bergen in de loop der
jaren een zeer goedkope electriciteitslevering gehad.
Bij het P.E.N. b.v. zou zij in de loop der jaren voor dezelfde
electriciteitsleverantie tonnen meer hebben moeten betalen.
Na de oorlog moest het electrisch net grondig vernieuwd wor
den het gehele bovengrondse net in de polders werd vernieuwd, in
de bebouwde kom wordt het net gesectioneerd en omgezet op 220
volt. Einde '54 zal Bergen 'n moderne electriciteitsvoorziening hebben.
Als onderdeel van het vernieuwingsproject werd op 1 April 1951
ook een modern tarief ingevoerd.
Dit tarief bestond uit een vastrecht, berekend naar de opper
vlakte van het perceel en een eenheidsprijs per K.W.h. Ons vast
recht van 1 April 1951 lag 25°/0 onder dat van het P.E.N., onze
eenheidsprijzen per K.W.h. lagen 'n weinig boven die van het P.E.N,
De totaal-opbrengst van ons vastrecht was ongeveer gelijk aan
het vroegere totaalbedrag, dat de „dure" K.W.h. opbrachten, be
houdens correcties bij die afnemers aan wie vroeger te veel of te
weinig „dure" K.W.h. in rekening waren gebracht. Voor de bevolking
in haar geheel was het géén tariefsverhoging, doch een wijziging.
Alle 2200 percelen moesten daarvoor opgemeten worden door
enkele speciaal daarvoor aangestelde deskundigen.
Daarom werd aan de burgerij een voorlopig vastrecht in
rekening gebracht, gebaseerd op het vroeger door elke klant
afgenomen aantal „dure" K.W.h.met de meteropneming van
April zou verrekening plaats vinden.
Per circulaire van 21 Mei 1951 kreeg elke afnemer daarvaó
mededeling.
Voor de woonhuizen bleken deze verrekeningen (te veel of te
weinig) onbelangrijk. Bij de bedrijfspanden kwamen meer of minder
belangrijke verrekeningen voor. De afnemers die moesten bijbetalen
hebben jaren lang, doordat hun 30 ct. bestanddeel te laag (soms veel
te laag) was, bepaald te weinig voor hun electriciteit betaald. In
verhouding daarmee is het betalen van 1 April 1951 af van een
vastrecht, dat men eigenlijk altijd had moeten betalen, slechts een
matige aanvulling.
Navordering heeft dus slechts plaats bij afnemers, die jaren lang
te weinig hebben betaald en uitsluitend over het vastrecht, dat in
April 1951 werd ingevoerd, hetwelk 25 °/0 onder het toenmalige
P.E.N. vastrecht lag. (De v r^pninn heeft niet plaats over het
vastrechttarief, dat 1 Juli 1952 in werking trad).
Het tarief sinds 1 Juli 1952 werd ingevoerd tengevolge van
Regeringsvoorschriften, die verhoging van de electriciteitsprijzen in
Nederland eisten.
Het P.E.N. mocht ons een nog hogere inkoopprijs berekenen.
Teneinde deze hogere inkoopprijs te kunnen betalen moesten de
tarieven in Bergen verhoogd worden. Dit is geschied door van 1 Juli
1952 af het vastrecht op dezelfde hoogte te brengen als het P.E.N.-
vastrecht.
De eenheidsprijzen per K.W.h. werden gehandhaafd op het
niveau van April 1951. Óver dit laatste verhoogde vastrecht heeft
geen verrekening plaats gevonden. Dit geschiedt uitsluitend over het
tarief van 1 April 1951, dat 25°/0 onder dat van het P.E.N. lag.
Tengevolge van de hoge inkoopprijs, die het P.E.N. ons be
rekend is thans inderdaad ,de electriciteit in Bergen iets duurder voor
de bevolking dan wanneer het P.E.N, rechtstreeks zou leveren. Dat
is ook in Alkmaar het geval, al is Alkmaar door zijn gunstiger
massa-afname iets goedkoper dan Bergen.
Toch meent het gemeentebestuur, dat het niet geraden is het
G.E.B. te liquideren, omdat binnenkort de Staatscommissie Hupkes
rapport zal uitbrengen over de vraag of gecentraliseerde dan wel
gedecentraliseerde distributie voorkeur verdient.
Indien de decentralisatie-gedachte het wint zal ons inkooptarief
gewijzigd worden en zullen de burgers de voordelen van de goed
kope gemeentelijke distributie ondervinden.
In het belang van de bevolking, gelet op de vroegere en toe
komstige voordelen van eigen plaatselijke distributie, meent het ge
meentebestuur, dat het offer van de bevolking verantwoord is en
dat de gemeente Bergen zich tijdelijk door de moeilijke periode heen
moet slaan. HET GEMEENTEBESTUUR
MUZIEKAVOND M.M.S.
De voor de ouders belegde
muziekavond, van leerlingen der
Middelbare Meisjesschool te Ber
gen, op Maandagavond in „De
Rustende Jager", heeft ten volle
aan het doel beantwoord.
Dit werd bewezen door het
overweldigend applaus aan het
slot waar tevens een regen van
bloemen werd gestort over de
leiding, Corn. Jonker, de accom-
pagnatrice Mevr. Gischler, de
soliste Nelly Schulze en de pianist
Simon Halie.
Het programma dat een op
gaande lijn aangaf, was wat zang,
muziek en declamatie betreft,
qua klasse, in overeenstemming
met het over het voet
licht gebrachte. Er werden wer
ken gebracht voor zang van
Cath. van Rennes, A. van Tet
terode, Dalcroze, Gounod, Jaenne,
Bourcier, Mendelssohn, Abt,
Schubert en Debussy. Voor mu
ziek van E. Grieg, Corelli en
Debussy.
Door Maya Bouma (5e klasse),
werd „De dood van Cuchulain
van Murhevna" van A. Roland-
Holst voorgedragen. Het Litanei
van Schubert door de 4a, 4b en
5b werd een der best gezongen
werkjes.
Met La Damoiselle Elue van
Debussy werd de avond besloten.
De sopraansolo werd door Nelly
Schulze gezongen, terwijl Simon
Halie de piano-partij en bege
leiding met veel muzikaliteit ver
tolkte.
De heer D. L. Daalder, direc
teur der school, hield aan het
begin der avond een korte in
leiding over „Waarom Middel
bare Meisjesschool?" en haalde
hierbij aan wat oud-minister Rut
ten hierover heeft gezegd.
Enkele meisjes gaven klasse-
gewijs, toelichting op de zang
nummers.
EEN NIEUWE ZAAK
Het pand aan de Dorpsstraat
61-63, waar voorheen de heer
S. Visser zijn smederij had, heeft
wat de winkel betreft een grote
verandering ondergaan. De heer
Lowijs en zijn zoon, die nu dezé
zaak zullen drijven, hebben er nu
reeds een zeer aantrekkelijke win
kel van gemaakt van huishoude
lijke artikelen, rijwielen, haarden
en kachels, welke artikelen op
een overzichtelijke manier zijn
geëtaleerd. Maar ook de smederij
zal geheel worden gemoderniseerd
en ingericht voor autogenisch en
electrisch lassen.
De heer Lowijs heeft zijn zaak
„Het Handelshuis" genoemd. Het
is te hopen dat hij veel handel
in zijn zaak zal verrichten waar
uit dan zal blijken of er in een
behoefte is voorzien. Zoals het
er nu uit ziet kunnen wij daar
gerust op zijn.
INDONESISCHE
DANSAVOND
Onder auspiciën van het K.C.B.
werd door de Kon. Vereniging
„Oost en West" Vrijdagavond
een Indonesische dansavond ver
zorgd, voor een stampvolle dans
zaal van „De Rustende Jager".
De hr W. J. Smit, voorzitter van
de K.V.O.W. in de kop van
N.-Holland, hield een inleidend
woord, waar in hij o.a. het doel
en streven van de Vereniging
belichtte.
Mevr. Wilh. Smit- v. d. Wall
declameerde of liever vertelde het
Sumatraanse verhaal „Mysterie'
uit de bundel: „Bij het hart van
Indië" van Marie van Zeggelen.
Zij schiep hierdoor, vooral voor
de Indonesische bezoekers, een
sfeer uit hun geboorteland. Vele
bloemstukken waren haar dank,
terwijl de secr. van K.V.O.W.
voor een Kerstverrassing zorgde,
in de vorm van een kerstkrans.
Hierna trad Raden Mas Pakun
voor het voetlicht. Hij gaf eerst
een iets verwarde toelichting op
de door hem, uit te voeren Ja
vaanse dansen, die daarna bij het
uitvoeren dezer dansen, geheel
verhelderde. Deze dansen die
op de Wajangpop-silhouette zijn
geïnspireerd, doen aanvankelijk
exotisch en mysterieus aan, zij
zijn gebaseerd op lijnen in hoeken
van 90° en 45°, bijv. linker dij
been horizontaal gestrekt maakt
'n hoek van 90° met rechterbeen
waarvan dan weer de voet in
45° op de vloer staat ten op
zichte van het lichaam. Maar ook
de armen, polsen, vingertrillingen
spelen hierbij een zeer grote rol.
De ogen doen de rest, hun uit
drukking, geeft het spiegelbeeld
der ziel.
Bij gamelanmuziek van de plaat,
voerde Raden Mas Pakun een
liefdesdans uit. Hij was hierbij
gekroond, daar hij 'n vorst voor
stelde. Deze dans kan men het
best vergelijken met de krielhaan,
die op speelweide haar wijfje het
hof maakt. De tweede dans was
een strijddans in drie delen. De
danser was hier met een helm
getooid. Het eerste deel was het
optrekken naar het strijdperk, 2e
deel, de uitdaging en verwonding,
het derde deel, de terugkeer en
verslagenheid. Vooral in het 2e
deel, werd de blindheid bijzonder
goed weer gegeven. Dit was pri
mitieve choreographie van de
beste soort. Het hartelijke applaus
was dan ook zeker verdiend. De
hr Smit bood hem als dank een
Edammer kaasje aan. Mr A. F.
Kamp dankte voor de prettige
samenwerking en verzorging van
deze kunstzinnige avond, waar
alle aanwezigen even een indruk
hebben gekregen van het cultu
rele leven van Indonesië.
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon 268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Staticnsstr. Tel. 2452
Agentschap voor Egmond-Binnen
en Egmond aan de Hoef:
P, Smit, Abdijlaan 59
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. JonKer, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4,40 per jaar
f 1,10 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1,20
Vraag en Aanbod 12 ct per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct m.m.
Familie-advertenties 15 ct p. m.m.
BERGEN
Nieuwjaarsdag
Dr v. GELDER, Tel. 2027
Zondag 4 januari
Dokter LUGTEN, Telefoon 2700
SCHOORL-KOEDIJK
Zondag 4 januari
F. H. RISSELADA, Tel. K 2209-260
iiiiiiiiiiiiiiiiiHliiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiMiiiiimiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiHillliliiiiiiiiiiiimiiiiiiMiiiiimiiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiHiiM
1 Ik ben de Maker der uren,
de Schepper der dagen,
e Ik open het jaar.
Legende van Ra en Isis
Dit oude jaar is zwaar en moe,
De tijdkring is voldragen,
Bij 't naderen van het twaalfde uur,
Doen wij onszelve vragen.
Wat bracht het ons?
Wat maakten wij
Van dit, ons stukje leven 1
Gaf 't ons iets goeds,
En hebben wij
Ook wel iets goeds gegeven
Wat maakten wij van iedere dag?
i Van ieder kostbaar uur?
Want och, hoe lang een soms schijnt,
Het is slechts kort van duur.
Wat is er goed? wat is verkeerd?
Soms weten wij het niet.
Soms naderen wij het best elkaar.
In groot en diep verdriet.
Verwachtten wij in 't oude jaar,
Te veel soms van de ander?
En schoten wij wel eens te kort
In diensten aan elkander?
O laten wij op deze dag
Saam in de stilte toeven.
Tot overdenking van dit jaar,
En zien wat wij behoeven.
En blijkt het dat wij misten 't doel,
I Welnu, dan nog geen nood,
God is geduldig, wijs en goed,
Zijn Liefde is zeer groot.
Hij strooit de jaren voor zich heen,
Vanuit de eeuwigheid,
En tevens geeft Hij moed en kracht,
Tot verdere levensstrijd.
Daarom gaan wij weer welgemoed,
Een nieuwe tijdkring in,
Want wat wij vaak verknoeiden toch,
God geeft een nieuw begin. I
Het jaar ligt straks weer blank en schoon,
Een onbeschreven blad,
Zo lag dit oude eens voor ons.
Vóór iemand het betradt.
't Zij vreugd of smart,
't Zij tegenspoed, 1
Of voorspoed, ziekte en dood,
Laat ons vertrouwen dan op God,
Want Zijne Macht is groot,
Waar wij slechts willen.
Schraagt Hij ons,
En geeft Hij nieuwe Kracht,
Ook in dit nieuw te schenken jaar.
I Onz' opdracht dan volbracht.
Gesterkt door 't Kerstlicht gaan wij dan
Met goede moed beginnen,
In 't nieuwe jaar, God geve ons,
1 Zijn kracht, Zijn vreê van binnen.
1952 MAARTJE N. ZWAAN
IhiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminiiiiiUKIIHlIIinilltlllNi