ATTENTIE
BERGEN
GERRITSEN
JxntoonsteiUnfy
„BERGER LUCHTPOST" i
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1953 30e JAARGANG No, 45
Verschijnt te Bergen» Bergen aan Zee» Schoorl» Schoorldam» Groet, Camperduin» Egmond aan Zee» Egmond-Binnen en Egmond a.d. Hoef
Wegens de St. Nicolaas-
drukte worden berichten
en advertenties één dag
vroeger ingewacht. Na
Woensdagmiddag opge
geven advertenties kunnen
niet meer geplaatst worden
in het nummer van 27 Nov.
DE UITGEVER
RAADSVERGADERING
De Raad kwam Vrijdagavond
weer in spoedeisende vergadering
bijeen ter voortzetting van de op
10 Nov. in comité gevoerde be
sprekingen met betrekking tot het
toepassen van de Drankwet, die
toen niet tot een beslissing leidden.
Na geruime tijd in comité van
gedachten te hebben gewisseld,
besloot de Raad tot vaststelling
van een verordening, waarbij de
gemeente in twee wijken wordt
verdeeld wijk A, het terrein tussen
het v. Wijkplein, de Boulevard
en de zeereep te Bergen aan Zee
en wijk B, omvattende het overige
gedeelte van Bergen.
In wijk B zullen geen ver
gunningen worden verleend, in
tegenstelling tot wijk A, waar nu
de mogelijkheid tot het exploiteren
van een café-restaurant is geopend,
wat in verband met de ontwik
keling van Bergen aan Zee als
badplaats wenselijk werd geacht.
FILMLIGA BERGEN
De filmliga's, die over het ge
hele land haar werk doen, orga
niseren voor haar leden speciale
filmvoorstellingen, waarin pro
gramma's worden gedraaid, die
afwijken van de normale bioscoop
voorstellingen met speel- of cul
turele films. Een filmliga stelt zich
ten doel het vertonen van films,
die om verschillende redenen niet
in het openbaar gedraaid worden.
Het zijn soms speelfilms uit de
begintijd van de film, soms ook
documentaries en tekenfilms met
een bijzonder karakter of kunst
film en filmexperimenten.
Dank zij de grote belangstelling
is ook in Bergen een filmliga op
gericht. Opgezet is een reeks van
zes avonden, waarvan Dinsdag
de eerste is gehouden. Vertoond
werden deze eerste avond: le
„The stage coach-driver and the
girl" (1913). De eerste film van
Tom Mix. 2e „Regen" (1929) van
loris Evens en Manus Franken.
Een van de eerste Nederlandse
documentaires. 3e „A propos de
Nice" (1929) van Vigo. Een sa
tire op het leven aan de Rivièra.
4e „Spalicek" van Jiri Trnka.
(1948), Tsjechische poppenfilm in
kleuren.
Poppen spelen in het culturele
leven van Tsjechoslowakije reeds
eeuwen een belangrijke rol, ge
tuige de vele beroemde inheemse
poppentheaters. Een nieuwe fase
in de ontwikkeling van deze tak
van Tsjechische volkskunst vinden
we in de toepassing hiervan in
de cinematografie van dit land.
In 1948 werd Trnka's poppenfilm
„Spalicek" bekroond tijdens de
Biennale te Venetië. „Spalicek"
geeft in ongeveer 70 minuten tijds
een uniek beeld van de feesten,
folkloristische gebruiken en hoog
tijdagen in de vier seizoenen. De
film bestaat uit zes op zichzelf
staande gedeeltenCarnaval,
Lente, De legende van St. Pro-
copius, de feesten en processie's
in de zomer, Kermis en Bethlehem.
Wat Trnka met zijn poppen
weet te bereiken is van een ont
roerende schoonheid. De koppen,
die uiteraard alle mimiek missen,
zijn uitermate expressief. De be
wegingen van de poppen zelf
verrassen door hun karakteristiek.
Poppen en dieren zijn in vol
maakte harmonie met het synthe
tische landschap, zodat een reali
teit in droomsfeer ontstaat.
De heer Schekkerman heette
in zijn openingswoord de aan
wezigen hartelijk welkom. Het
was voor de initiatiefnemers,
waaronder de heer De Roeper,
die de begintijd van de film had
meegemaakt, een verrassing, dat
er zo grote belangstelling in
Bergen en Schoorl was voor hun
plan, zodat de zaal geheel uit
verkocht was en belangstellenden,
die alsnog tot de Liga zouden
willen toetreden als lid, voorlopig
op de wachtlijst zullen moeten
worden geplaatst. Hierna volgden
nog enkele technische medede
lingen.
De bezoekers, waarbij de Kun
stenaars-kringen sterk vertegen
woordigd waren, waren over het
algemeen enthousiast over de ver
toonde films.
N.V. K.J.V.O.
Culturele Avonden
INDIA
Lezing door Dr. Ph. C. Visser
De derde avond belooft ook
weer een interessante te worden.
Dr. Visser, die het vorig jaar
een belangwekkende en geestige
lezing hield over Sowjet-Rusland,
zal ons ditmaal voeren naar India,
het grote land met zijn talrijke
bevolking, een land, dat een grote
rol speelt in de wereld van het
Oosten. Dr. Visser, die er de
Karakoium heeft beklommen, is
ook na de grote worsteling naar
India teruggekeerd en zal ons
zijn indrukken weergeven. De le
zing sluit goed aan bij die van
Mr. Hustinx over Pakistan.
Zie voor nadere bijzonderheden
de advertentie in dit nummer.
Op Zaterdag 19 December zal
de bekende bioloog en cineast
S. de Waard uit Rotterdam een
lezing houden over Zweden en
Lapland. Prachtige kleurenfilms
van landschap en dieren- en plan
tenwereld zullen door hem wor
den vertoond. Ook dit wordt een
avond van grote schoonheid en
het vakmanschap van deze bioloog
staat er borg voor, dat de films
uitmunten door hun schitterende
afwerking.
De lezing over Groenland door
Anth. van Kampen is verschoven,
daar de films nog niet gereed kon
den komen.
HORLOGES
KUNSTENAARS
CENTRUM BERGEN
Het vermaarde Poppentheater
van Guido van Deth, dat in
1948 zulk een grote belangstelling
genoot bij zijn optreden voor het
Kunstenaars Centrum, zal weder
om, en thans op Dinsdag 24
November a.s. om 8 uur in de
danszaal van „De Rustende Jager"
een door van Deth geschreven
„Pastorale" in zes taferelen ver
tonen.
Het is de oude geschiedenis
van de mens, die huis en hof
verlaat om het geluk te zoeken.
Hij vertrekt als rijk man en vindt,
teruggekeerd als arme schooier
pas thuis datgene terug waarnaar
hij overal vruchteloos zocht. De
koppen voor dit spel zijn door
Levinus van de Bundt ontworpen
en uitgevoerd door de Werkgroep
van de Vrije Academie. Frank
Komman componeerde weer de
muziek, die hij op zijn gevoelig
muzikale wijze zelf doet horen.
De expositie van werken van
de Zaanse schilders Roos en Stel-
laart zal ook dit weekend nog te
zien zijn in de kunstzaal van „De
Rustende Jager".
MUZIEKAVOND
Zaterdagavond 8 Nov. werd
door de K.J.V.O. een muziek
avond gehouden, waar de heer
Zwagerman uit Hilversum optrad
met een beschouwing over de
koperen blaasinstrumenten.
Spreker ving zijn uiteenzetting
aan met de mededeling, dat in
een orkest drie soorten muziek
instrumenten worden bespeeld
le, de snaarinstrumenten: 2e, de
blaasinstrumenten3e, de slagin
strumenten. Van deze drie soorten
zijn de slaginstrumenten de oudsten.
De pauken en trommen waren
de eerste instrumenten waarmede
men geluid kon maken en door
er op te slaan, het rhythme kon
doen horen, dat de een of andere
dans moest begeleiden.
Vervolgens kwamen de blaas
instrumenten. De eenvoudigste
vorm hiervan was de waldhoorn,
die toen nog van echte dieren-
horens werd vervaardigd. De
vroegere waldhoorn, die men op
de bergweiden gebruikte, had de
vorm van een lange buis, met
een verwijding aan het ene einde,
de beker genaamd, die het geluid
versterkte. Thans heeft men dit
instrument opgerold, waardoor
het minder plaats inneemt. De
toon wordt hierdoor echter niet
beïnvloed. Men kan, door op dit
instrument te blazen, 16 verschil
lende natuurtonen doen horen.
Wil men méér tonen aan deze
hoorn ontlokken, dan behoort men
gebruik te maken van de ventielen,
die de weg, waardoor de geblazen
lucht heen moet, verlengen of
verkorten. Toen die ventielen nog
niet waren uitgevonden, trachtte
men de natuurtonen te verande
ren, door een hand in de beker
te steken. Men noemde dit „stop
hoorn spelen". De waldhoorn
wordt een conisch instrument ge
noemd, omdat hij nauw begint
en in een wijde beker eindigt.
Wanneer de luchtbuis overal even
dik is, zegt men, dat hij cylin-
drisch is.
Een trompet bezit bijv. een
cylindrische en een conische buis.
Zulk een constructie noemt men
een samengestelde. Hoe meer
cylindrisch een buis is, hoe scher
per het geluid is. Zo zal het ge
luid van een trompet scherper
zijn, dan dat van een waldhoorn.
Op een trompet kan men acht
natuurtonen doen horen, evenals
op de Saxhoorn, die geen oor
spronkelijk blaasinstrument is. De
oorspronkelijke zijnde waldhoorn,
de bazuin en de trompet.
De Saxhoorn daarentegen, later
uitgevonden door de Fransman
Adolphe Sax, heeft in het mond
stuk een riet, waardoor, bij het
blazen, de toon reeds half wordt
voortgebracht. De toon wordt
dus hier niet door de mens alleen,
doch ook door het middel daar
toe, voortgebracht. Bij de oor
spronkelijke blaasinstrumenten is
zulks niet het gevalde musicus
moet maar zien, dat hij er geluid
uit krijgt.
De lippen verrichten dus meer
werk dan bij het bespelen van
een Saxhoorn. Zo krijgt bijv. het
„glissando" zijn effect, door heel
zachtjes met de lippen te trillen,
wanneer men blaast, hetgeen de
spreker voor de aanwezigen de
monstreerde. Eveneens liet hij
zien en horen hoe het mogelijk
was om vier tonen aan een holle
metalen gordijnroede te ontlokken.
Door een kleine trechter op het
ene einde der roede te plaatsen
kon men horen, dat het voort
gebrachte geluid zeer versterkt
werd, zodat men kon begrijpen,
van welk een groot nut de beker
vBn een instrument is.
Wanneer men een waldhoorn
bespeelt, doet men dat met de
linkerhand. Men is nog altijd ge
wend de rechterhand in de hoorn
te steken. Bij een trompet was
dit niet nodig, zodat die met de
rechterhand wordt bespeeld.
Voor het bespelen van een
waldhoorn, zo deelde de spreker
met nadruk mede, is een grote
concentratie van de aandacht
nodig, vooral wanneer men op
een bepaalde manier en met een
bepaalde toon moest invallen in
een orkest. Concentratie van de
aandacht is bij iedere studie no
dig, doch het bespelen van dit
instrvment wel in 't bijzonder.
De spreker wisselde zijn boei
end betoog af met muzikale
illustraties, die zeer in de smaak
vielen en het daverend applaus
dat hem aan het einde ten deel
viel, vormde wel het beste be
wijs hoezeer de geboden stof in
de smaak was gevallen.
SELMA SANTING
BALLETAVOND
Het was Donderdagavond in
De Rustende Jager het feest van
de dans. De dans, zegt de toneel
regisseur en danscriticus A. v.d.
Vries in een beschouwing over
de ontwikkeling van de danskunst,
speelt reeds in de aanvang van
de cultuurgeschiedenis een belang
rijke en omvangrijke rol; elke
gebeurtenis zowel uiterlijke als
innerlijke is voor de mens aan
leiding geweest tot uiting in dans
en beweginggeboorte en dood,
bruiloft of ziekte, oorlog of vrede,
droogte of oogst, noopten hem
steeds weer tot dansen. Gré
Pranger liet haar balletklassen het
leven van een jonge vrouw para-
phraseren, van kind tot vrouw.
Het begon met de kleutertijd
als het kind zich nog met on
zekere pasjes beweegt tussen
bloemen, elfjes en kabouters. Dan
zien we het vrolijke, gezonde,
speelse kind uitgelaten dansen in
matrozendansen, polka enz.
Een schoolvriendje wekte jonge
liefde. Kleine teleurstelling blijft
niet uit. Maar 't leven gaat door
en als na korte pauze het doek
weer opengaat, danst zij weer
enthousiast verder in Dance of
the reed flutes van Tschaikowsky,
een wals van Strauss, enz. enz.,
tot de echte grote liefde haar gaat
beheersen en zij in Hochzeittag
van Grieg stralend van geluk
zweeft in de armen van hem met
wie zij haar verder leven zal delen.
Het was deze avond het feest
van de dans, feest voor de klassen
van Gré Pranger, feest voor het
talrijke publiek, dat de dansers
na elk van de 16-taferelen over
laadde met bijvalsbetuigingen.
De bloemen die Mevr. Gré
Pranger werden aangeboden en
de dames Kroon, van Bergen en
van Hattum, zeiden de rest.
BERGEN S HARMONIE
In memoriam J. Houtenbos
Maandagavond bereikte ons
het bericht dat ons lid, de heer
J. Houtenbos plotseling was heen
gegaan.
Was zijn gezondheid de laatste
tijd van dien aard, dat hij niet
meer als actief lid aan zijn geliefd
corps kon medewerken, zijn ge
dachten en belangstelling waren
nog altijd bij Bergen's Harmonie,
waarvan hij ruim 46 jaar 'n goede
kracht en een trouw lid is geweest.
Zijn nabestaanden zullen hem
node missen, ook in Bergen's
Harmonie zal een lege plaats
achterblijven, in onze gedachten
zal hij echter steeds een ereplaats
blijven innemen.
Dat hij moge rusten in vrede!
SUCCES VOOR
BERGEN'S HARMONIE
Op het in Santpoort voor het
eerst in Nederland gehouden
kwartetten-concours hetwelk op
7 en 8 Nov. in de grote zaal van
Hotel Velser-end plaats vond,
behaalde het trio bestaande uit
de heren C. Wokke klarinet, H.
Tromp klarinet, en K. Blokker
schuiftrombone, in de ere-afdeling
het hoogst aantal punten van het
gehele concours n.l. 238 (max. 240
punten).
Na hun optreden werd hen door
jury en publiek staande 'n ovatie
gebracht, en kwamen tevens in
het bezit van de vele extra prijzen
waaronder een prachtige wissel
beker, zilveren lauwertak en zil
veren medailles. Voor een eerste
prijs met onderscheiding waren
220 punten vereist.
Over de uitgevoerde werken,
2e en 3e deel van de „Drie
Fuga's" van Bach (verplicht) en
„Divertimento" W. A. Mozart,
(vrij nummer), schreef de jury in
haar critisch verslag o.a.„ik wist
niet dat een dergelijk hoogstaand
musiceren met een dergelijke com
binatie mogelijk was. Mozart zelf
zou zich hierin hebben verheugd.
Het is wonderbaarlijk en ik weet
geen woorden om mijn hulde en
lof uit te drukken. Wat moet een
dergelijk musiceren behalve voor
het publiek ook voor de uit
voerders zelve een intense vreugde
zijn".
Uit deze uitspraak blijkt wel
overduidelijk dat men ook met
„blaasinstrumenten", waarvoor
nog te velen hun schouders op
trekken, de hoogst mogelijke mu
zikale prestaties kan bereiken.
Voor K. Blokker was dit zijn
laatste optreden als dilettant, daar
hij inmiddels is toegetreden tot
de „Kon. Militaire Kapel", om
als beroepsmusicus de toekomst
tegemoet te gaan, waarbij onze
aller beste wensen hem moge ver
gezellen.
J 18 uur
ST. JAN OP DE PLANKEN
De R.K. Toneelvereniging „St.
Jan" opende het toneelseizoen
onder grote belangstelling met de
opvoering van „Het smeulend
vuur" van Wim Dumont. De
auteur verplaatst de toeschouwers
naar een landhuis dicht bij de
Engelse kust. Hier speelt zich de
slotacte af van een tot tragedie
geworden mensenlevenBill
Spencer, dienaar van Mammon
en Bacchus, gaat ten gronde aan
zijn gouddorst en drankzucht. Er
heerste een nerveuze spanning in
en om het landhuisvoor de kust
zou een smokkelschip met goud
verschijnen, bestemd voor Bill
Spencer. Een gevaarlijke onder
neming, zelfs voor de man die in
het verleden getoond heeft niet
gauw uit het veld geslagen te zijn.
Hij deinsde nooit voor moord
en doodslag terug, als iemand voor
hem een gevaar betekende. Joe,
de mismaakte en de huishoudster
Grace weten er alles van en
hebben te wachten, dat ook zij
eens ten offer zullen vallen. De
oude kaartlegster blijkt ook meer
van Spencer's duistere verleden
af te weten dan de smokkelaar
drinkebroer lief is, haar kaarten
vertellen heel wat.
Als tenslotte het kromgebogen
verschrompelde oude wijfje haar
vermomming afschudt en zich op
richt en in volle lengte met in
elke hand een revolver als Ne
mesis, de godin der wrekende
gerechtigheid, vóór Spencer staat,
dan krimpt de anders niets en
niemand ontziende man ineen, hij
voelt dat zijn spel uit is. Nog
probeert hij in dit laatste ogen
blik te ontkomen aan de greep
van de uit de gevangenis terug
gekeerde oude bekende die 19
jaren onschuldig voor hem geboet
heeft en schijnbaar met succes.
Maar als hij zich van deze wreker
tracht te ontdoen door gif te
mengen in de hem aangeboden
afscheidsdronk, dan zal hij zelf
vallen in de kuil die hij voor de
ander gegraven heeft: Joe heeft
de bekers verwisseld en niet de
oude bekende, maar Spencer zelf
wordt het slachtoffer.
De St. Jan-spelers met hun re
gisseur Jaap van Baar kunnen met
grote voldoening op deze eerste
uitvoering terugzien, waarbij voor
al de vertolkers van Bill Spencer,
Joe de mismaakte, Grace de huis
houdster en Kathe als kaartlegster
en wreker op de voorgrond traden.
Namen meende men in het
programma niet te moeten ver
melden.
Na de spanning, die er de
ganse avond heerste, zochten velen
na afloop nog wat ontspanning
in de Dancing.
OUDERAVOND
VAN REENENSCHOOL
De voorzitter opende de ver
gadering en heette in het bijzonder
welkom, de Rijksinspecteur bij
het L.O., de heer Vernooy, de
heer Van Drunen, consulent licha
melijke opvoeding en de heer
Nijboer, de nieuw benoemde
onderwijzer.
Na het openingswoord kreeg
de heer Nijdam het woord voor
enkele mededelingen. De leer
lingen der hoogste klasse zullen
ook dit jaar weer door het G.A.B.
worden getest. Men moet deze
tests vooral zien als een waarde
volle aanvulling van de opinie
van de leerkracht. Spreker maakte
verder bekend, dat op 2 en 3
Februari a.s. een operette zal
worden opgevoerd t.g.v. „Volks
onderwijs" en riep daarbij de
ouders op prijzen beschikbaar te
stellen voor de verloting voor de
Kleuterschool.
Hierna sprak de heer Van
Drunen over: „De Lichamelijke
opvoeding van onze jeugd". Licha
melijke opvoeding is onderdeel
van de totale opvoeding. Doel is
algemene ontwikkeling van het
kind. Daarbij maakt het kind ken
nis met vele takken van sport.
Op boeiende wijze schetste de
heer Van Drunen het verschil
tussen de „ledematen" gymnastiek
van vroeger en de „totale'lichaams-
gymnastiek van thans.
De gymnastiek-les dient in sfeer
te worden gegeven, daarbij ge
bruik makend van de „we-feeling"
en de vreugde, die een volbrachte
opdracht het kind verschaft. De
sport moet gezien worden als
de mogelijkheid tot het uiten van
het persoonlijke initiatief als een
noodzakelijke compensatie voor de
„lopende band" Mij., maar mag
niet leiden tot sportverdwazing
en persoonsverheerlijking.
Bij de vragen werd de wen
selijkheid van het schoolzwemmen
ook voor de lagere klassen ter
sprake gebracht. Na de pauze
werd onder applaus aan de heer
Van Drunen een boek aange
boden. De dames Van Wijk-
VanNoort en Van Dijk luisterden
deze avond met enkele quatre-
mains van Mozart en Haydn op.
De rondvraag leverde niets op.
De wnd. voorzitter sloot de avond.
„DE DUINTRAPPERS''
GAAN VERHUIZEN
Naar wij hebben vernomen gaan
de „Duintrappers" a.s. Zaterdag
hun nieuwe Troephuis betrekken.
Burgemeester Dr. W. Huygens
werd bereid gevonden de opening
te verrichten, terwijl de Drumband
van de N.P.V. Alkmaaar bij
deze feestelijke verhuizing en ope
ning haar medewerking zal ver
lenen.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
OP ZATERDAG EN ZONDAG
2 21 en 22 NOVEMBER A.S.
Opening Zaterdag 20 uur
Zondag de gehele dag tot
2 Vrij entree Café Oldenburg 2
Zondag 15 November
BERGEN
Dokter POOT, Telefoon 2423
SCHOORL-KOEDIJK
F. H. RISSELADA, Tel. K 2209- 36Q
