Wtik&tud
ft
99
WORDT HET LEVEN STRAKS GOEDKOPER?
GERRITSEN
BERGEN
KAPSALON URSEM
SCHOORL
w irlr*»* 1' IVW
VRIJDAG 29 JANUARI 1954
31c JAARGANG No. 4
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
PRIJSPEIL KAN TAL
VAN VERRASSINGEN BRENGEN
(Van onze economische
medewerker)
Donkere wolken trekken zich
samen boven de huishoudbegro-
ting van menig gezin. Tegenover
de loonsverhoging en verlaging
van inkomsten- en loonbelasting
stond voor velen reeds de huur
verhoging. Deze kon worden op
gevangen. Maar sinds de eerste
Januari zien we alom stijging van
prijzen optreden.
Eerst werd ons kopje thee
duurder. Spoedig daarna vond de
wereldmarkt het Nederlandse
bakje koffie ook te goedkoop. Of
het nu van het vele rekenen is
gekomen, is niet bekend, maar de
papierprijzen gingen omhoog.
Drukkosten en dagbladen stegen
mee. Ook de chocolade moest
naar hoger kostprijs-regionen. De
kappers dreigden. De margarine-
prijs stijgt met een cent. De prij
zen van huisbrand stijgen met
guldens. In vele plaatsen kondig
den de slagers met „leedwezen"
aap, dat het vlees ook duurder
wordt. Luxe brood werd duurder.
Tenslotte willen we nog de stij
gende prijzen voor zaalhuur ver
melden en de aankondiging van
de zijde der P.T.T., dat ook dit
lichaam niet tegen het loonduw-
tje van 5 bestand was.
Zelfs de grootste optimisten
inzake een goedkoop leven zullen
even de wenkbrauwen fronsen bij
een dergelijke opsomming. Pessi
misten, die gauw hoofdpijn krij
gen bij het lezen van deze berich
ten, behoeven niet naar een arts
te lopen. Zij zullen bij hem wei
nig baat vinden, want ook de
dokters worden duurder.
Troost voor de duurtesmart
kan men slechts vinden in het be
loop van de internationale mark
ten en de bijzondere positie, die
Nederland op dit ogenblik in
neemt. Het is immers duidelijk,
dat een deel van de prijsstijgin
gen geheel los staan van de zo
juist toegekende loonsverhoging.
Dat geldt b.v. voor de prijzen
van cacao, koffie en thee.
Het was reeds bekend, dat de
wereldvoorraad van cacao niet
groot was. In het afgelopen jaar
is er nu nog meer geconsumeerd,
dan de aanvoer ter markt groot
was. Het reepje chocolade zou
dus toch in prijs zijn gestegen,
ook al hadden we nooit hogere
lonen gekregen. Voor koffie en
thee kan men een verhaal vertel
len, waarvan het resultaat het
zelfde is. Al enige jaren is er een
sterke prijsfluctuatie te zien bij
deze artikelen, waarvan wij nu
weer de dupe worden, toevallig
op een moment, dat het ons in 't
geheel niet gelegen komt.
Zien we nu even naar de ho
gere financiële eisen, die de art
sen gaan stellen, dan is er wel
enig, doch stellig geen recht
streeks verband te ontdekken met
de loonsverhoging. Deze fun
geerde als een druppel, die de
emmer in medische kringen deed
overlopen. Er bestond voordien
al een conflict met de ziekenfond
sen. De margarineprijs wordt ho
ger als gevolg van de loonsver
hoging, maar tenslotte mocht men
in bepaalde sectoren een prijs
verhoging onvermijdelijk achten.
Zelfs de papierprijs steeg reeds,
voordat dit jaar zijn intrede deed.
Waarom omhoog?
Intussen zal men moeten be
kennen, dat de prijsverhogingen
dan toch maar een feit zijn. In
derdaad is dit een tegenvaller op
een moment, dat dit Nederland
helemaal niet gelegen komt. Had
niet de regering laten doorsche
meren, dat de prijsverhogende
tendens, die van e enloonsverho-
ging het gevolg is, een tegen
wicht zou vinden in de dalende
ontwikkeling van verschillende
wereldmarktprijzen?
Dit kan niet worden ontkend.
Het is ook mede om deze reden,
dat de vakbonden de kwesties
reeds ter sprake brachten in de
Stichting van de Arbeid. Het mi
nisterie heeft ook reeds met meer
dan gewone aandacht de prijzen
gevolgd. Men kan echter onmo
gelijk reeds nu gaan ingrijpen.
Reeds wezen wij er op, dat
veel verhogingen niet veroor
zaakt werden door de inflatie
spiraalbeweging. Wij zullen nu
eenmaal bij de ontwikkeling van
een minder star handelsverkeer
in de wereld moeten wennen aan
prijsfluctuaties. Men kan moeilijk
alarm gaan slaan bij een prijsver
hoging, wanneer men niet onmid
dellijk een loonsverlaging aan
biedt bij een prijsverlaging.
Bovendien werken onmiddellijk
na een loonsverhoging altijd een
serie factoren mee, die een prijs
verhoging extra versterken.
Invloed van de massa.
Het publiek gaat, bewust of
onbewust, altijd over tot kopen
in een periode van verwachte
prijsstijging en werkt daarmee
het niet gewenste juist in de
hand. De producenten zijn spoe
diger geneigd bij loonsverhoging
direct een prijsverhoging toe te
passen, omdat dit dan meer
als vanzelfsprekend wordt be
schouwd en de normale koopge
woonten niet beïnvloedt.
Dit geldt bijvoorbeeld in sterke
mate voor een merkartikel, dat
zich liefst op een bepaald niveau
handhaaft. Mogelijk ook zal een
deel van de producenten trachten
de schade, die zij door de loons
verhoging lijdt op de export
markt, te verhalen op de binnen
landse markt.
Hierop kan nog een reactie
volgen. Wanneer blijkt, dat de
binnenlandse markt tegen hogere
prijzen veel minder opneemt dan
voorheen, terwijl ook de export
krimpt, zal een overvloediger
aanbod op de binnenlandse markt
ontstaan, die de prijzen weer te
rugdrukt. Blijkt het, dat de winst
capaciteit van bepaalde bedrijven
door de loonsverhoging niet ern
stig is aangetast en de positie van
de Nederlandse industrie op de
wereldmarkt valt mee, dan komt
ook de industrie wel over de
schrik heen van een loonsverho
ging-
Spoedig weer omlaag?
Tot heden zijn de opmerkelijk
ste prijswijzigingen te vinden in
de sector van de voedingsmidde
len en alledaagse genotmiddelen.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat
hier ook het eerst weer van ver
andering zal kunnen worden ge
sproken. Van verschillende voe
dingsmiddelen, zoals tarwe en
zuivel bezit men in de Verenigde
Staten grote overschotten.
Juist in deze weken heeft pre
sident Eisenhower aangekon
digd, dat deze voor een deel op
de wereldmarkt worden aange
boden. Zij zullen niet langs nor
male kanalen in het economisch
verkeer worden gebracht, met
andere woorden, zij mogen de
prijs niet drukken. Dit nu zal niet
te voorkomen zijn. Men zal moei
lijk deze voorraden zonder scha
de voor de prijs kunnen afzetten.
Voor de consumenten zijn dit
hoopvolle factoren, die ook nog
voor katoen gunstig gaan wer
ken.
Tenslotte kan nog gewezen
worden op een zekere reserve bij
onze industrie. Elke loonsverho
ging kan worden opgevangen
door een kwalitatieve en kwan
titatieve productieverhoging. Men
kan daarover opmerken, dat hier
over na de oorlog steeds geschre
ven is, maar dat er nog nooit iets
van terecht is gekomen. Wij kun
nen daartegenover stellen, dat
ons starre loonsysteem met mini
mum- en maximumlonen nog
steeds bestaat. Dit houdt geen
enkele prikkel in tot grotere pro
ductiviteit.
Wanneer er geen druk op de
prijzen volgt, zou men er ook een
bewijs van dat starre stelsel in
kunnen zien. Mogelijk brengt dit
regering en vakbonden tot het in
zicht, dat men althans de maxi
mumlonen uit de boeien moet be
vrijden. Dat geeft nog hoger lo
nen, maar bindt men die vrijheid
aan een verantwoorde prikkel tot
productieverhoging, dan konden
de resultaten wel eens verbluf
fend zijn én voor de welvaart én
voor een gunstiger prijspeil.
Drs. Mierlo.
WEKKERS
UITSTEL CONCERT
„Het Bestuur der Berger Acor-
deon Vereniging „B.A.V." maakt
bekend, dat het in uitzicht gestelde
jaarlijkse concert, zoals voorlopig
geanonceerd in het door de Heer
Diesfeit uitgegeven huis-aan-huis
foldertje niet zal plaats vinden
op 6 Februari a.s. en dit is uit
gesteld tot nadere datum, waar
omtrent tijdig verdere medede
lingen zullen volgen.
Antiekhandel 't Boerenhuys
„Continent der eenzamen" voert
ons nog eens er heen en door de
illustratieve muziek wordt de
illusie van het meereizen nog
sterker.
Voor nadere bijzonderheden
leze men de advertentie in dit
nummer. Mogen wij tevens nog
aandacht vragen voor de volgende
lezingen: 6 Maart; Dr. Egeler
over zijn expeditie naar de toppen
van het Andes Gebergte, met een
prachtige kleurenfilm; 15 April,
Dr. J. M. Lodewijks met eigen
kleurenfilms
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
K.J.V.O. N.V.
Culturele avonden
NAAR DE TOP DER AARDE
Sinds het einde van de tweede
wereldoorlog heeft men een bui
tengewone belangstelling aan de
dag gelegd voor de Noordpool
gebieden. De Russen waren al
twintig jaar intens bezig en
spreidden een grote activiteit ten
toon. Zij boekten met hnn weten
schappelijke onderzoekingen op
merkelijke resultaten.
Groenland, aan de Amerikaanse
zijde gelegen, is nu het terrein
geworden van uitgebreide exploi-
raties: meteorologen, geologen,
geophysici en andere geleerden
doen er hun waarnemingenver
schillende expedities doorvorsen
het uitgestrekte gebied. Reeds
Nansen, Koch en Wegener heb
ben hier observaties verricht en
met name op de ijskap, het meest
ontoegankelijke deel, waar vooral
aan de buitenkant het ruwe ijs en
de talloze gletscherspleten het
voortgaan tot een riskante onder
neming maken.
De Engelse expeditie onder
leiding van commander Simpson
en de Franse expeditie, die liefst
vijf jaar op dit eenzame eiland
denkt te blijven, pogen de ge
heimen van deze barre woestenij
te ontrukken.
Naar dit Groenland, het grootste
eiland ter wereld, trokken ook
Anthony van Kampen en Siebe
van de Zee. Zij brachten een
bezoek aan de eerste Viking
ruïnes in het Poolgebied - de
nederzetting Brattahlid - en zagen
de grootste gletscher op aarde
de Jakobshavn-gletscher.
Wij reizen met hen mee, als
ze met de weasels naar de ijskap,
de ijswoestijn, die het hart van
Groenland vormt, trekken. Samen
met de leden van de Franse
expeditie maken ze gebruik van
deze typische voertuigen, die spe
ciaal zijn ontworpen voor het
rijden in diepe sneeuw. Het zijn
een soort kleine tractoren, uitge
rust met sneeuwkettingen. We
brengen een bezoek - maar dan
zonder de daar vereiste inspan
ning - aan de Noordelijkste neder
zetting: Thule. Thule is geen post
voor wetenschappelijke onder
zoekingen, maar hier bevindt zich
de grootste vliegbasis der Ame
rikanen. Misschien, dat dit punt
nog eens voor de burgerluchtvaart
van grote betekenis wordt: de
korste weg naar het verre Oosten
gaat hierover!
Een bezoek wordt gebracht aan
de laatste Eskimostam, die de
eenzaamheid prefereert boven de
„beschaving" der blanken. De film
R.K. VROUWENBEWEGING
Afd. Bergen
Attentie! Nadere bijzonderheden
betreffende de interessante lezing
van Anthony van Kampen over
z'n reis naar Groenland, op Don
derdag 4 Februari a.s., des avonds
om 8 uur in de dancing van de
Rustende Jager.
De leden, die nog geen toe
gangsbewijs gehaald hebben kun
nen dit nog doen door:
1. a.s. Zondag na de twee
laatste H.H. Missen in het St.
Jansgebouw
2. tot 4 Februari bij Mevr.
Roozendaal-Schotten, St. Antho-
niusstraat 24;
3. aan de zaal, zolang de voor
raad strekt. Zoals U reeds weet
is de entrée-prijs voor de leden
25 ets; voor niet-leden 50 ets.
Wij rekenen op een goede op
komst. Ook voor de heren is het
een zeer boeiend onderwerp. De
leden van de Jongeren Gemeen
schap zijn van harte welkom
entrée-prijs voor hun eveneens
25 ets.
PRESTATIE
EN CONTRA-PRESTATIE!
Na de expositie van werken
van Jan van Herwijnen, die ge
durende enkele weken grote be
langstelling trok, wordt op Zater
dag, 30 Jan. des middags om 4 uur
een expositie van schilderijen en
tekeningen geopend uit het be
zit van Rijk en Gemeente. Het
Gemeentebestuur van Bergen was
zo vriendelijk medewerking te ver
lenen en het Rijkskunstbezit, waar
voor de gemeente garant is voor
zover het zich te Bergen bevindt,
alsmede uit het kunstbezit van de
gemeente zelve, vele werken ter
expositie af te staan. De direc
teur der Federatie van beroepsver
enigingen van kunstenaars, de heer
J. Kassies te Amsterdam zal de
tentoonsteling inleiden. De te ex
poseren schilderijen en tekeningen
zijn op verschillende manieren
door de overheidsinstanties ver
worven, merendeels om in de een
of andere vorm kunstenaars tege
moet te komen in ecenomische
moeilijkheden, doch evenzeer zijn
werken aanwezig, welke op ad
vies der Rijks-aankoop-commissie
werden aangekocht. De tentoon
stelling is gedurende drie achter
eenvolgende weekends geopend,
behalve op Zaterdag 6 Februari.
ZANG EN DANS
Dank zij de samenwerking van
verschillende bij de Federatie aan
gesloten culturele verenigingen
kon deze week in De Rustende
Jager weer een uitvoering worden
gegeven. Medewerkenden waren:
Het Motet- en Madrigaal Vrou
wenkoor onder leiding van Piet
Groot, 'n Balletgroep o.l.v. Mevr.
Gré Pranger, Bergens Mannen
koor en het Brandweer Mannen
koor beiden o.l.v. Bram Keere-
weer.
Ofschoon niet elk plaatsje be
zet was, was er heel wat belang
stelling voor dit gebeuren.
Het Vrouwenkoor opende de
avond met „Salvam fac" van
Sacchini om te vervolgen met
„Haste thee nymph" van Handel.
Mevr. T. Stroomer-Mulder van
Bergen aan Zee trad hierin op
als soliste en werd luide toege
juicht.
Na de pauze bracht dit koor
nog een tweetal werken van
Röntgen ten gehore, „Lof Gods"
en „Schoonheid", om te eindigen
met het aardige „Creupelken en
't meisken fijn" van Alb. de Klerk.
Na het stormachtige applaus zong
het koor nog als toegift „La
Carita" van Rossini waarbij Mevr.
Stroomer weer als soliste viel te
bewonderen.
Bewonderaars van de muze van
de dans konden genieten van de
balletgroep. De verschillende
nummers vielen zeer in de smaak
en het publiek was gul met zijn
applaus. Vooral „Zwart-Wit" en
„Hochzeittag" werden luide toe
gejuicht. Als toegift vo'gde nog
„Vuurdans" van Da Falla. Pianist
was de heer J. van Loo uit Groet.
De mannen sloten de rij. Het
Brandweermannenkoortje zong
„Die Nacht" van Fr. Schubert,
„Wiegenlied" van Joh. Brahms,
„Der Rote Sarafan" van Imjalof,
„Old black Joe" van Foster en
„Les Montagnards" van Alfr.
Roland, wat algemeen gewaar
deerd werd.
Bergens Mannenkoor had succes
met „Priesterchor" van Mozart,
„Rasch tritts der Tod" van Beet
hoven, „Lente" van L. C. Keere-
weer, „Ons Hollands" van B.
Zweers en „Frösterin Musik" van
Bruckner.
Beide mannenkoren besloten de
goed geslaagde avond met „Jager
Chor" van C. M. von Weber.
SCHOORL'S GEMENGD KOOR
Laten wij beginnen bij het eind:
het was „een tien met een griffel!"
Het is een succes geweest voor
het koor, voor zijn dirigent en
voor zijn supporters. En dit succes
is ons inziens vooral te danken
aan de geest van saamhorigheid,
die, wars van alle kleinzielige
onenigheid of eigenwijsheid, allen
heeft bezield met het verlangen
het beste te geven dat mogelijk
was. Het resultaat is uitstekend
geweest! Laten we geen verge
lijkingen gaan maken. Alle 8 koren
hebben hun best gedaan deze hul
diging te maken tot een betuiging
van eerbied voor, en toewijding
aan het werk en de persoon van
de componist Fred. Roeske, en
zijn daarin blijkens diens dank
woorden geslaagd.
Toch kunnen wij niet nalaten
erop te wijzen dat de toehoorders
bij de uitvoering van het „Pater
Noster" uitzonderlijk stil waren,
een blijk van grote aandacht, en
dat het applaus ook niet de minste
twijfel liet over hun waardering.
Ook mogen wij vermelden dat
wij tot onze grote voldoening in
de pauze uit de mond van de
heer Roeske zelf tot twee
maal toe mochten vernemen dat
de wijze waaropzijn Pater Noster'
tot uitvoering was gebracht, hem
in het bijzonder had getroffen.
Daarmede kunnen wij ruim te
vreden zijn, want Roeske is geen
man van lege woorden, maar hij
zegt precies waar het op staat,
en zijn oordeel is van de grootste
waarde! Wij zijn trots op U
„Schoorl's Gemengd Koor"!
Ned. Bond v. Plattelandsvrouwen
Afd. Schoorl
Het is toch maar een merk
waardig feit dat wij van veel
dingen, die wij in ons dagelijks
leven gebruiken, noch de herkomst
kennen, noch ook ons bewust zijn
van de moeite en zorg die er aan
zijn besteed om ze te onzer be
schikking te kunnen stellen. Het
is daarom zo leerzaam dat door
het initiatief van de Plattelands
vrouwen te Schoorl, de firma van
Houten uit Weesp in de gelegen
heid werd gesteld om ons iets
meer te vertellen over het ont
staat? van de poeder waarmede
wij ons kopje chocolade brouwen,
en over de wijze waarop de tal
loze repen en bonbons ter wereld
komen die ondanks hun „onze lijn
in gevaar brengende" eigen
schappen zulk een grote aan
trekkingskracht op ons uitoefenen
Want de film „Bruin Goud", die
geheel gewijd was aan de ont
wikkelingsgeschiedenis van cacao
boon tot genotvol eindproduct,
vermeldde het opzienbare feit dat
Nederland op de 4e plaats staat
in de wereldproductie en consump
tie van cacao en chocolade en
dat wij per hoofd per jaar maar
liefst 3,1 kg consumeren! Maar
er is heel wat aan vooraf gegaan
voordat deze 3 kg per hoofd ons
ter verzadiging van onze snoep
lust kon worden aangeboden. De
cacaoboon was oorspronkelijk een
betaalmiddel bij de stam der
Azteken, een Indianenstam in
Mexico. Naar Holland overge
bracht duurde het nog wel een
150 jaar voordat men een kop
chocolaad kon drinken, en het
was een drank voor zeer weinigen
en waarvan de bereidingswijze
zeer ingewikkeld en bezwaarlijk
was. Pas in 1828 werd door
Johannes van Houten het product
in de tegenwoordige poedervorm
uitgevonden en werd daarmede
de grondslag gelegd voor de
huidige wereldindustrie.
Het grootste productiegebied
van cacaobonen is nog steeds aan
de Goudkust gelegen, terwijl de
cultuur door negers in familie
verband wordt uitgeoefend. Van
alle kanten uit het binnenland
worden deze familieoogsten op
gekocht en in zakken langs on-
herbergzamestrekennaarde haven
stad Accra vervoerd. Daar deze
plaats geen haven heeft moeten
deze zakken in kleine prauwen
door een zware branding naar het
700 meter uit de kust liggende
schip worden vervoerd. Een
prachtig beeld geeft de film daar
van en de krachtsinspanning van
die roeiende negers schijnt voor
europese begrippen bovenmen
selijk. Eenmaal in het schip, is
het verdere vervoer en het lossen
in de havens een betrekkelijk een
voudige zaak, vergemakkelijkt als
het wordt door onze mechanische
hulpmiddelen. Maar zowel bij dit
vervoer als bij de mechanische
bearbeiding van het product is
het niet de brute kracht die onze
bewondering opwekt maar het
vernuft. De eindeloze processen
die de ruwe cacaoboon doormaakt
om gezuiverd te worden, de
wonderbaarlijk gecompliceerde
machines die nodig zijn om de
cacaopoeder de gewenste fijnheid,
de repen en bonbons de gewenste
vorm en inhoud te geven, worden
ons voor ogen gesteld, en onge
twijfeld zullen zij die dit alles
hebben aanschouwd met wat
minder onverschilligheid het pro
duct van deze moeizame arbeid
verorberen dan vroeger.
Een tweede film gaf een beeld
van de van Houten Afrika expeditie
dwars door de Sahara. Het ver
toonde beeld gaf een heel andere
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel, 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning-en Vacantieruil 14ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
Ruïnelaan 8 - Bergen - Telefoon 2506
Inkoop: Speciaal Goud Zilver, Verkoop
BERGEN
31 Januari
Dokter POOT, Telefoon 2423
SCHOORL KOEDIJK
31 Januari
H. J. PIERS, Tel. K 2201-202
Een prima Coupe en een prachtig Kapsel
TELEFOON 2104 - NORMALE TARIEVEN
Geen groter verrassing uit x'n land
dan „De Duinstreek" voor de emigrant
Te koop: FLINK WOONHUIS zeer geschikt voor Pensionbedrijf
staande in de Gemeente Schoorl. Voor inwoners van Schoorl welke een woning
in ruil kunnen aanbieden kan het pand vrijgemaakt worden voor bewoning
door koper. Aanvragen no. 112 bureau van dit blad te Schoorl
