lüeeltMaA
99
99
Verstopping ?,n.X»T
GERRITSEN
Sanapirin ^ilnhardi)
DétaitUandd
NOG IN DE KLEM
BERGEN
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1954 31c JAARGANG No. 8
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
LANGE WERKTIJDEN
EEN SOCIALE MISSTAND EN
TOTAAL ONVOLDOENDE BELONING
(Van onze economische medewerker)
Hoe men het economisch beeld van Nederland na de oorlog ook
bekijkt, men kan het er over eens zijn, dat er de laatste jaren is
gestreefd naar een verbetering in de toestand van de minder betaalde
beroepen van voorheen. De sociale gedachte, die in onze dagen
zoveel belangstelling geniet, heeft daartoe de stoot gegeven. Het
aanvaarden van een recht op een minimum-loon voor ieder, die een
nuttige bijdrage levert tot de productie, heeft er toe geleid, dat men
in allerlei bedrijfstakken en collectieve arbeidsovereenkomsten steeds
een minimum-loon stelt, dat de werkgevers moeten eerbiedigen. Ook
het college van rijksbemiddelaars als een officiëel erkend instituut
geeft aan dergelijke overeenkomsten haar medewerking.
Nu is zeer dikwijls in het ver
leden te zeer de nadruk gelegd
op het behoefte-element, op het
sociale aspect, zonder dat men in
voldoende mate rekening heeft
gehouden met de economische
gevolgen. Hoe hoog of hoe laag
men het loon ook stelt, er moet
een zekere productie tegenover
staan, die het offer van het uit
betaalde salaris weer dekt. Daar
om is er een zekere reactie ge
komen op dat systeem met mi
nimumlonen, welke heden nog
voortduurt en er op gericht is,
de lonen door premies of stuk
loon meer aan een minimum
prestatie te binden. Maar bij dit
alles blijft men zich vastklemmen
aan een zekere bescherming van
de werknemer, die als ecocomisch
zwakkere gemakkelijk de dupe
kan worden van een foutieve
loonpolitiek van de werkgever.
Er zijn voor- en tegenstanders
van een systeem van minimum
beloning, maar in de praktijk wordt
er rekening mee gehouden, niet
alleen in vakverenigingskringen,
maar ook door de overheid.
Meten met twee maten
Het opmerkelijke bij de ge
schetste gang van zaken is, dat
men van regeringszijde nooit
rekening heeft gehouden met deze
richtlijn van minimum-beloning,
wanneer het om andere groepen
van ons volk ging, die men toch
niet economisch sterk kan achten,
terwijl men erkent, dat deze bur
gers een onmisbare rol in de
samenleving vervullen. Wij denken
hier met name aan de détailhan
delaren.
Zonder met cijfers aan te komen,
kan ieder, die zijn ogen openzet,
constateren, dat veel détaillisten
een kommervol bestaan leiden.
Het is bijvoorbeeld een algemeen
aanvaard verschijnsel, dat man en
vrouw beiden in het bedrijf werk
zaam zijn. Samen verdienen ze
dan evenveel, of dikwijls nog
minder, dan een geschoolde werk
nemer.
Die werknemer geniet altijd nog
tal van sociale voorzieningen, zoals
b.v. eventueel de kinderbijslag.
Beiden moeten ze evenveel be
lasting betalen, leert de theorie.
Duidelijk is in het bovenstaande
geval de détaillist al in het nadeel.
Toon dit met cijfers aan, zal
men zeggen. Ook dat is mogelijk.
In de verzamelde cijfers van het
Economisch Instituut voor de
ZILVER
Middenstand ligt de bevestiging
van het bovengestelde. Terwijl
wij een periode achter de rug
hebben, waarin de conjunctuur
gunstig was en dus over het al
gemeen in het bedrijfsleven winsten
werden gemaakt, konden b.v. in
het goede jaar 1951 noch de
kruideniers en slagers, noch de
textielhandelaren tot een positief
economisch resultaat komeD. Bij
de schoenhandelaren bedroeg dat
resultaat nog minder dan 1 pCt.
Sociale misstanden
Dit zijn cijfers, die gepubliceerd
werden over bedrijven met ge
middeld een zeer behoorlijke om
zet. Voor de deelnemende kruide
niers aan het onderzoek bedroeg
de gemiddelde omzet f 79.000,
voor de s'agers f 87.000, In de
genoemde branches heerste voor
de détaillisten in het beschouwde
jaar bepaald een ongunstig eco
nomisch klimaat.
Bij tal van bedrijven van ge
ringere omvang zal 'de toestand
nog ongunstiger zijn geweest. Nu
wordt er wel opgemerkt, dat juist
kleinere bedrijven betere resulta
ten behaalden, omdat daar minder
lonen behoefden te worden uit
betaald. Wanneer dit juist is, zien
wij daarin een nieuw bewijs van
bedrijfseconomische ziekte in de
détailhandel. Alleen door zelf zo
hard te werken, dat men één of
meer werkkrachten kan uitsparen,
mag een détaillist zijn bedrijf nog
gezond noemen.
Sociaal is dit niet verantwoord,
omdat niet alleen het gezin, maar
ook de ondernemer daar lichame
lijk aan te gronde gaat. Terwijl
overal en op allerlei gebied lange
werkdagen en nachtarbeid als een
sociale misstand worden gezien,
acht men het vanzelfsprekend, dat
een winkelier des avonds om tien
of elf uur nog zijn boeken bijwerkt
of zijn voorraden moet aanvullen,
omdat hij anders zijn brood niet
kan verdienen. Het wordt zelfs
als een deugd gezien.
De regering heeft een uitge
breide dienst voor arbeidsbemid
deling en werkverschaffing in het
leven geroepen, toen door een
over-aanbod van arbeidskrachten
de loontrekker in zijn bestaan
werd bedreigd. Wij hebben daaren
tegen nimmer 'n actieve regerings-
politiek gezien, die gericht was
op instandhouding van een gezonde
détailhandel. Moet deze door een
„koude sanering" d.w.z. door af
sterving, in het leven worden ge
roepen?
Beneden peil
Elke onderneming kan slechts
bestaan, wanneer er naast slechte
ook goede jaren bestaan, waar
door de minder goede tijden wor
den gecorrigeerd. Door de typisch
eenzijdige overheidspolitiek in de
afgelopen jaren, die er op gericht
was de prijzen voor de consumptie
artikelen laag te houden, zijn de
winstmarges voor détaillisten
steeds laag gehouden.
Prijsbeheersing en maximale
winstpercentages, die steeds te
laag waren, hebben de bedrijfs
resultaten voor détaillisten be
neden peil gehouden. In de ver
streken jaren werden winsten
boven de f 8.000,zelfs extra
belast.
Men heeft een omzetbelasting
systeem in het leven geroepen,
dat er practisch op neerkomt, dat
de détaillist deze belasting uit de
normale winst moet betalen, waar
door zijn bedrijfsresultaten worden
gedrukt. Voor een deel van de
consumptie-artikelen is die om
zetbelasting afgeschaft, maar het
andere deel van de détaillisten ziet
deze heffing nog dagelijks als een
boete op haar bedrijf. De regering
beeft min of meer toegezegd tot
een heffing bij de bron over te
gaan, maar zij schijnt daarbij zo
veel „technische bezwaren" te
moeten overwinnen, dat de détail
handel deze elke maand weer met
millioenen moet betalen.
Stijgende lasten
Over het algemeen zijn de
kosten voor elke onderneming na
de oorlog gestegen. Toenemende
sociale lasten, publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie, werkloosheids
verzekering, enz. Bij gelijke of
nog geringere winstmarges dan
voorheen heeft dit in het bijzon
der de détailhandel in de knel
gebracht.
Gedurende enkele jaren na te
rugkeer van de vredestoestand
heeft men de détailhandel aan
winstmarges gewend, die gebaseerd
waren op de grote kooplust van
het publiek, op de inhaalvraag,
die abnormaal was. Nu het getij
begint te keren, dienen de bakens
te worden verzet.
De regering scheppe een gunstig
economisch klimaat voor de détail
handel, die ook zelf haar maat
regelen zal moeten nemen om tot
een behoorlijk economisch resul
taat te geraken. Over het alge
meen wordt er te weinig rekening
gehouden met de sterk gestegen
kosten. En het meest noodzakelijke
is wel de beëindiging van de
heffing van omzetbelasting bij
détaillisten.
Deze kleinhandelaren zijn als
contribuanten voor deze heffing
niet geschikt. Dat is nu zo lang
zamerhand wel duidelijk. Hoeveel
zaken moeten er sluiten, vóór het
in Den Haag doordringt?
Drs. MIERLO
Afd. Bergen van het
Nederl. Rode Kruis herdenkt
15-JARIG BESTAAN
Ter gelegenheid van het be
reiken van deze mijlpaal organi
seert de afdeling een Fancy-fair,
een Nachtfeest met Bal-masqué,
cabaret etc. en een Vastenavond
Bal.
Zaterdagmiddag opende de
voorzitter, de heer A. M. de Lange,
de Fancy-fair en wees daarbij op
de overstelpende bewijzen van
sympathie, die men uit alle delen
van ons land had mogen onder
vinden bij het opzetten van deze
bazar. Van B. en W. was een
schrijven ingekomen, waarin er
o.m. op werd gewezen, hoe de
afdeling van Bergen kan worden
gezien als de gemeentelijke ge
neeskundige dienst.
Er heerste alle drie avonden
een grote drukte in Café Nieu-
wendijk, zodat men grote ver
wachtingen koestert van de baten
die deze Fancy-fair zal opleveren.
„TUIN- EN OOSTDORP"
VIERDE FEEST
Het was voor de tweede maal
in dit seizoen, dat de voorzitter
J. Winkel de Tuin- en Oostdorpers
op een feestavond in „De Rus
tende Jager" het welkom kon
toeroepen.
Hij vroeg bij deze gelegenheid
speciaal de aandacht voor het
Bouwfonds voor het te stichten
Verenigingsgebouw in T. en O.
Velen hebben reeds hun werk
kracht en hun vrije tijd toegezegd
voor het bouwen, en nu kan een
ieder nog medewerken door het
nemen van een of meer aandelen.
Het gebouw moet er komen, het
gebouw komt er; T. en O. heeft
zijn speeltuin, T. en O. krijgt zijn
Verenigingsgebouw
De feestavond werd ingeluid
door het Kinderkoor o.l.v. Mevr.
Morée-Dol meteen zestal liederen.
„Hoort de muzikanten" was het
eerste. Een drietal jongere leden
van Bergen s Harmonie verzorgde
hierbij het instrumentale deel. Het
koortje besloot met een compo
sitie van de blinde componist
A. Krijgsman uit Den Helder.
Een vrolijk spel in drie be
drijven van Chr. Hoogerwerf,
getiteld „Welkom binnen", vulde
het verdere deel van de feest
avond. „Welkom", maar dan toch
„niet" voor het nichtje, dat plot
seling bij de familie Terhove kwam
binnenvallen. Mevrouw en dochter
ergerden zich aan dit vreemde
eendje, dat zo maar in de bijt
neerstreek. De heer des huizes
dacht er anders over: hij voelde
zich geen adellijk heer of grote
hans en ergerde zich niet over
het gebrek aan goede manieren
bij zijn nichtje, dat enfant terrible,
dat er alles maar uitflapte.
Het was niet alleen Lenie, die
leven in huis brachtMarie, het
knappe kamermeisje, bracht Jozef
de huisknecht, die op deze Vrijdag,
de dertiende van de maand, toch
al onrustig was, helemaal in de
war. Intussen was het huis van
Terhove een uitgezocht jachtter
rein voor de kleine Cupido, de
minnegod, die hier de ganse avond
met zijn pijl en boog rondzwierf
en speurde naar wild. Hij wist
alle jongelui te treffen, zodat de
feestavond met vier verloofde
paren eindigde.
De tien spelers hadden met hun
vlotte spel alle succes en werden
luide toegejuicht.
Met een geanimeerd bal op de
tonen van de Crescendo-boys werd
deze tweede feestavond besloten.
JEUGD EN FILM
De door de Nederlandse Unie
van Speeltuin Organisaties in
samenwerking met de speeltuin
vereniging „Tuin- en Oostdorp"
belegde streekconferentie in het
Oranje Hotel bracht enige teleur
stelling door verschillende niet te
voorziene omstandigheden moesten
vtlen verstek laten gaan.
De heer D. Vijlbrief, die namens
de N.U.S.O. de leiding had, stelde
dan ook voor het eerste punt van
de agende: „De taak van de tuin-
opzichter", te laten vervallen.
De heer W. J. Veer, directeur
van het Nederl. Centrum voor
onderwijs en opvoeding, behandel
de in een interessante causerie het
onderwerp „Jeugd en Film".
Wat is eigenlijk „Jeugd"? aldus
deze spreker.
De jeugd heeft een eigen wezen,
is een naar lichaam en geest
groeiend wezen. Spreker wees er
op, dat het kind gevoelig, emo
tioneel is, bezig wil zijn, schep
pend werk wil doen, dat het leeft
in het „nu", geen afstand kan
nemen en daardoor schijnbaar
vaak onlogisch denkt. Het is ge
makkelijk te beïnvloeden. Het leert
door doen en zien, denkt in beelden
als primitieve volken. De film nu
bestaat helemaal uit beelden, werd
vroeger vaak als kermisvermaak
beschouwd en genoemd de avond
school voor de massa. In de 50
jaar van haar bestaan heeft de
film een reusachtige evolutie door
gemaakt en thans kent men vele
kunstfilms. Maar zoals men zijn
kind bepaalde lectuur onthoudt,
zo dient men ook voorzichtig te
zijn met het vertonen van films.
Er zijn speciale kinderfilms, op
welk gebied vooral Engeland de
laatste tijd de aandacht trekt. Spr.
achtte het onverantwoordelijk van
ouders en opvoeders, de jeugd
maar zo naar een bioscoop te
laten gaan. Zij dienen zich eerst
op de hoogte te stellen van wat
er zal worden vertoond. Ook de
speeltuinen kunnen medewerken
om de smaak te veredelen. Ver
schillende met name genoemde
publicaties maken een keuze niet
al te moeilijk.
Een goede kinderfilm moet
helpen opvoeden tot evenwichtige
mensen met een gezonde kijk op
het leven, mag geen grote span
ningen veroorzaken, moet prik
kelen tot gezonde activiteit enz.
Of een kind van vijf jaar een
filmvoorstelling mag bijwonen,
vroeg één der aanwezigen. Beter
is het te wachten tot het kind een
jaar of acht, negen is.
Als toelichting bij het gesproken
woord volgden enkele films.
De voorzitter was de tolk van
alle aanwezigen toen hij de heer
Veer dank zei voor zijn leerzame
uiteenzettingen.
FESTIVAL VAN MOOI EN MAL
De toegang voor de deelnemers
aan het Bal-masqué op Zaterdag
avond 27 Febr. a.s. is in de res
tauratie van De Rustende Jager.
De toeschouwers hebben entree
tot de Dancing via ingang Bios
coop.
Zondag 28 Febr. begint het
Vastenavondbal in café Nieuwen-
dijk om 8 uur.
EN MAAR KEGELEN
Men deelt ons mede, dat de
Berger kegelclub „De negenjagers'
j.l. Vrijdag voor de tweede maal
beslag heeft gelegd op het Kam
pioenschap klasse C van de Alk-
maarse Kegelbond was verleden
jaar het eerste vijftal de gelukkige,
deze keer behaalde het tweede
vijftal onder aanvoering van de
heer T. Jimmink de hoogste eer
18 vijftallen speelden er mee in
deze afdeling.
Proficiat, Bergen Kegelaars!
„CON AMORE" EN „VITA NOVA"
CONCERTEERDEN
De pas opgerichte Berger
Accordeon Club „Con Amore"
trad Zondagavond voor het eerst
in het openbaar op. Er was voor
dit debuut heel wat belangstelling.
Onder leiding van A. v. d. Wolff
speelde dit nieuwe ensemble zeer
verdienstelijk een negental werk
jes, grotendeels van Joh. Kok en
oogstte hiermee veel applaus.
„Vita Nova" uit Alkmaar, hier
lang geen onbekende, liet zich
horen in een zevental composities,
waarvan het publiek „Letzter
Frühling" van Grieg, „La Vallée
Mauditte" van Menichetti en
„Dichter und Bauer" van Suppé
het meest waardeerde.
NED, VER. VAN
HUISVROUWEN
Voor de afd. Bergen van de
Ned. Ver. van Huisvrouwen, hield
Mevr. Hirschel Dinsdagmiddag
een interessante lezing over voe
ding en gezondheid. Onder het
motto „Goede voeding, gezonde
mensen", gaf zij na een enigszins
lange inleiding een uitstekend
overzicht van de vele mogelijk
heden die de moderne voeding
ons biedt.
De samenstelling van de maal
tijd door de huisvrouw is een
belangrijk ding. Immers zij is het
die er voor zorg moet dragen,
dat deze maaltijden vol afwisse
ling zijn en belangrijk is ook dat
zij de juiste keuze doet uit de
enorme verscheidenheid van grond
stoffen. Vooral boeiend en zéér
instructief, was de wijze waarop
Mevr. Hirschel met behulp van
een flanellen lap en een aantal
plaatjes de verschillende maaltijden
samenstelde.
Een heel gezin verscheen door
middel van plaatjes, die met een
lichte beweging op de lap werden
geplakt, ten tonele. Dit gezin werd
door de spreekster op doelmatige
wijze gevoed en telkens verscheen
er weer een nieuw vitaminerijk
voedsel op de lap. We leerden
de voordelen van melk, bruin
brood, yoghurt, groenten en fruit,
enfin te veel om op te noemen.
Dat de aanwezige dames met
grote belangstelling hadden ge
luisterd bleek uit het grote aantal
vragen, dat na afloop gesteld werd.
Levendig en duidelijk beant
woordde Mevr. Hirschel deze en
er ontspon zich een leerzame dis
cussie.
De presidente, Mevr. Ezerman,
bedankte Mevr. Hirschel voor de
buitengewoon belangwekkende le
zing, waar zeker vele dames hun
voordeel mee zullen doen. Voorts
deelde de voorzitster nog mede,
dat de Engelse cursussen, die in
drie groepen zijn verdeeld, een
groot succes zijn gebleken.
Op veler verzoek zal a.s. Don
derdag een demonstratie van een
door de Ver. goedgekeurde brei
machine plaats vinden. De cursus
fijne keuken heeft reeds zoveel
aftrek, dat over een tweede cursus
in October wordt gedacht. De
eerste cursus begint Dinsdag 2
Maart. Verdere inlichtingen bij
het bestuur.
Een aardig idee is ook het
maandelijkse koffie-uurtje, dat dit
maal op 4 Maart zal plaats vin
den. Het actieve bestuur van deze
jonge afdeling is er tot nu toe
zeker in geslaagd om haar leden
„elck wat wils" te bieden.
RUNDVEEFOKKERS
BIJEEN
Onder grote belangstelling hield
de Rundveefokvereniging „De
Duinstreek" haar algemene ver
gadering in Café Nieuwendijk.
De voorzitter de heer N. Kaag,
wees in zijn openingswoord op
enkele punten die z.i. reden tot
tevredenheid gevenbij de melk
prijs is weer een kleine vooruit
gang te constateren en deze nadert
al aardig tot de prijs van het
vorige voorjaar; over de export
mogen wij niet ontevreden zijn.
Met voldoening constateerde hij
tenslotte, dat met ingang van 1
Maart onze veestapel T.B.C-vrij
zal zijn.
De rekening van de penning
meester werd na rapport van de
financiële commissie goedgekeurd
en de penningmeester gédechar-
geerd onder dankbetuiging voor
het accurate beheer. In verband
met het steeds stijgen der kosten,
werd overeenkomstig het voorstel
besloten voor drieweekse controle
f 20.per jaar in rekening te
brengen en voor tweeweekse con
trole f 50.
Het aan de beurt van aftreden
zijnde bestuurslid, de heer C.
Roskam werd bij acclamatie her
kozen. Tot lid van de financiële
commissie werd in de plaats van
het aftredende en niet herkiesbaar
lid, de heer J. v. d. Berg, aan
gewezen de heer J. v. d. Oord.
Bij de behandeling van agenda
punten voor de Algem. Verga
dering van de Bond van rund-
veefokvereen. in Noordholland
werd besloten een voorstel in te
dienen voor hulp aan de ramp
gebieden doorf 1.- p. koe te geven
zou er f 70.000.bijeen worden
gebracht in Noordholland. Deze
som gevoegd bij de nog bij de voed-
selcommissaris staande f 100.000,
zou het mogelijk maken i 150
vaarzen en kalveren aan te kopen.
De heer Smit drong er op aan,
dit vee te bestemmen voor de
kleinen boeren. Tegen het voor
stel van de provinciale Bond om
een bemiddellingsbureau in te
stellen en de commissionaris van
de Coöp Veeafzetver. te Rotter
dam in dienst te nemen werden
vele bezwaren geuit.
Aan de afgevaardigde naar de
Bondsvergadering, de heer J. v. d.
Oord werd tenslotte opgedragen
om het enige tijd geleden door
de rijkveeteeltconsulent Ir. L. de
Vries gedane voorstel te steunen
om 4 a 5 erkende exporteurs een
certificaat van de Bond te verstrek
ken, dat zij tot bemiddeling in
staat zijn. De heer Broersen con
troleur stamboekhouder hield ten
slotte een inleiding over het belang
van de droogstal voor onze koeien,
naar gegevens van Dr. Th. de
Groot.
Medegedeeld werd dat er op
23 Maart stieren keuringen zullen
worden gehouden te Schoorl op
het Sportterrein om 11 uur en
te Alkmaar om 14 uur. De cen
trale keuring vindt plaats op 23
April in de Bergerhout te Alkmaar.
GESLAAGD
Bij de op 18 Februari j.l. te
's-Gravenhage gehouden examens,
slaagde onze plaatsgenote Mej.
Gerda Kops voor Costumière, met
het hoogste aantal punten.
Zij werd opgeleid door Mevr.
Klerks-Roovers, Modevakschool,
te Heiloo.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
BERGEN
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laan weg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan s
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
P. Jonker, Voorstraat 125
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
Vlug, zacht en pijnloos werken
Mijnhardt's Laxeertabletten 65 ct.
veelvoudige geneeskracht door veel-
veelvoudige samenstelling. Bij kou,
koorts, griep en pijn. Koker 90 en 50ct.
28 Februari
Dr v. GELDER, Tel. 2027
SCHOORL-KOEDIJK
28 Februari
F. H. RISSELADA, Tal. K 2209-360
