..DIE JAHRESZEITEN"
DE PEE TEL. 2545 BERGEN
r
Heeft It nop oude sietadeu die
uetondett moeten woeden
Uitbreidingsplan ten N,0. Dr. van Peltlaan
ORGANISATIE BESCHERMING BEVOLKING
BIOSCOOP „DE RUSTENDE JAGER" BERGEN Nh.
f 33.50
v.a. f 46.50
L B. E. K. O.
^ScUoods Cyzmmfyd \Coot"
Het hoofd van het Gemeentebestuur van Bergen Nh. brengt ter
openbare kennis, dat met ingang van Maandag 8 November 1954,
gedurende twee weken ten kantore van het Bedrijf Gemeentewerken,
Karei de Grotelaan 25 te Bergen Nh. voor een ieder ter inzage ligt,
het door de Gemeenteraad vastgesteld
Belanghebbenden, die zich met bezwaren tot de Raad hebben
gewend, kunnen gedurende een termijn van zes weken na de tervi-
sielegging bij het College van Gedeputeerde Staten voor Noord-
Holland te Haarlem bezwaren tegen genoemd plan indienen.
Het Hoofd van het Gemeentebestuur,
Dr. W HUYGENS
GEMEENTE SCHOORL
De Burgemeester van Schoorl nodigt belangstellenden uit tot
bijwoning van een FILM-PROPAGANDA-AVOND voor de
Bescherming Bevolking, welke wordt gehouden in „De Roode
Leeuw" te Schoorl, op Dinsdag 9 November a.s., des avonds te 8 uur
De Burgemeester voornoemd,
Mr. C. A. J. JOCHEMS
„VERBODEN VERHAAL"
December met al zijn feestdagen nadert snel
GEMEENTE SCHOORL
GEMEENTE BERGEN Nh.
wachtte met de uitvoering nog op
de toestemming. Het werk is ge
gund aan de firma de GraafF en
Rozing te Egmond.
VOETBAL
EGMONDIA - MONNIKENDAM
Dit was een lastige wedstrijd
om iets van te vertellen. Het veld
was ontzettend modderig, zodat
Egm. zowel tegen de modder als
tegen Monnikendam moest vech
ten.
Voor de rust had Egm. des
ondanks een groot overwicht.
Zeker had Egm. een voorsprong
van 30 verdiend. De rust kwam
met 00.
Na de rust ging de strijd meer
gelijk op. Niettemin kreeg Egm.
de beste kansen. Een kwartier voor
tijd miste de midvoor Zwanenburg
de kans van de dag1 meter voor
het lege doel, zag hij nog kans de
bal tegen de lat te schoppen. Zeven
minuten voor het einde scoorde
links-buiten Zwaan het enige doel
punt, waarmee hij Egmondia de
1.0 overwinning bezorgde.
Het Murmellius-gymnasium
Een boeiend gedenkboek
over zijn historie!
In 1904 werd het Gymnasium
in Alkmaar opgericht. En dus is,
in overeenstemming met de ge
woonten onder ons volk, 1954 voor
deze merkwaardige school een jaar,
dat noopt tot herinnering, bezin
ning en perspectief. Het eerste
element bracht het curatorium tot
het verzoek aan de geschiedenis
leraar Alewijn Visser, die niet
minder dan drie en dertig jaar de
leerlingen van 't gymnasium rond-
voerde door de historie der mens
heid, een gedenkboek te schrijven,
waarin wel en wee van de school
en haar bevolking uitvoerig zou
worden geschetst. Nu dit met
grote zorg uitgegeven document
humain vóór mij ligt, is het mij
een vreugde, de verschijning ervan
aan te kondigen en de lezers van
dit blad uit de omgeving van
Alkmaar op te wekken, het te
kopen en aandachtig te bestuderen.
Het is niet alleen van betekenis
voor hen, die op een of andere
wijze bij de oudste der Alkmaarse
onderwijsinrichtingen betrokken
zijn, maar ook voor ieder, die de
geschiedenis van onze streek wil
leren kennen en in het bijzonder
voor allen, die zich interesseren
voor de ontwikkeling van het
onderwijs in Nederland. Uit het
voorwoord blijkt, dat de schrijver
gebruik kon maken van stof, die
werd verzameld door de archi
varissen Bruinvis, Van Gelder,
Dresch en Wortel, dat hij steun
en inlichtingen ontving van vele
anderen en de gemeente Alkmaar
de uitgave mogelijk maakte. Maar
de lezer van zijn essay ontdekt
al gauw, dat dit alles geen be
letsel is geweest voor het com-
HOOFDên KIESPIJN
poneren van een zeer persoonlijk
verslag, waardoor het verhaal aan
levendigheid en beeldende kracht
heeft gewonnen.
Lang vóór 1904 had Alkmaar
zijn Latijnse school; in de Middel
eeuwen was het een eenvoudige
parochieschool in 1390 gaf
hertog Albrecht het recht tot be
noeming van de schoolmeesters
aan de kerkmeesters van Alkmaar.
De eerste rector van betekenis
was Mr. Hendrick Sictersz., vóór
1393 vervangen door Mr. Claes
van Delft, i 1500 kreeg de stad
het volledige benoemingsrecht.
Verschillende namen van rectoren
duiken uit de nevelen op: Alex
ander Hegius, Bartolomeus Colo-
nicensis en, de grootste en be
langrijkste onder hen: Johannes
Murmellius; naast hen worden
als prominenten onder de leer
lingen genoemd: Alardus van
Amsterdam en in het bijzonder
de eerste renaissance-schilder van
betekenis Jan van Scorel. Over
hen vertelt Visser interessante
biografische en psychologische
bijzonderheden. Hij komt tot de
conclusie, dat de oude Latijnse
stadsschool haar hoogste bloei
bereikt heeft onder en door de
humanisten, maar dat deze bloei
van voorbijgaande aard is geweest.
Zo daalde het leerlingenaantal van
900 tot 75. De school werd hoofd
zakelijk tot een school voor voor
bereidend hoger onderwijs, een
éliteschoolhet Latijn moest daar
om worden gehandhaafd.
Jarenlang bleef de school kwij
nen rectoren wisselden elkaar af,
allerlei pogingen werden aange
wend om het leerlingenaantal te
vergroten: het bleef bij enkelen,
die klassieke vorming vroegen
we vinden de getallen 18, 24, 13,
zelfs minder dan 10. Innerlijke
strijd over leerplan en methode
maakte de zaak erger in plaats
van beter.
In 1856 vond de Latijnse school
„een roemloos einde", terwijl het
plan, over te gaan tot de op
richting van een gymnasium, niet
verwezenlijkt kon worden. Dank
zij de voortvarendheid van Jan
Jacob de Gelder kwam „een gym
nasium op kleine schaal" tot stand
(18564861), gevolgd door een
„gymnasium en openbare jongens
school" (1861-1867).
In 1867 de Latijnse school
(18671810): in 1880 waren er
nog 8 leerlingen en weer werd
de school opgeheven. Van 1880
tot 1889 werd in samenwerking
met de H.B.S. een „klasse voor
oude talen" in stand gehouden,
in 1889 was er geen enkele leer
ling meer. Van 1889 tot 1891
werd geen klassieke opleiding in
Alkmaar gegeven: in 1891 besloot
men tot de oprichting van een
„inrichting voor gymnasiaal on
derwijs", in samenwerking met
de H.B.S., een primitieve vorm,
die tè hoge eisen aan de leer-
leerlingen stelde.
Critiek leidde tot nieuwe acti
viteit: in 1904 werd het onaf
hankelijke gymnasium opgericht.
Van dit gymnasium en zijn ont
wikkeling vertelt Visser in p. 97
tot 235 van zijn boek. Zijn verhaal
is allerminst een droge opsomming
van feiten geworden: het werd
tot een boeiend relaas van men
selijke pogingen, idealen te reali
seren en de vaak bovenmenselijke
inspanning, die daarvoor werd
vereist; het verbloemt allerminst
de mislukkingen en conflicten, die
dit streven moesten begeleiden,
maar het wordt gedragen door
een grote mate van sympathie
voor de school, waarvan hij de
geschiedenis schildert en een vast
geloof in haar betekenis en toe
komst. Dat daarbij de naam van
Dr. Hemelrijk in het middelpunt
staat spreekt vanzelf. In tal van
fragmenten is deze studie boeiend
als een roman.
Getuigenissen van oud-leer
lingen onderbreken nu en dan de
geschiedschrijvingook daaruit
blijkt een sterke gehechtheid aan
de school, waar men gevormd
werd en de invloed der klassieken
onderging. De humor ontbreekt
in deze memoires nietAllerlei
typen van leraren passeren de
revue, genoeglijke anecdoten ver
menselijken de zeer-geleerden, die
de antieke en de moderne cul
tuur moesten en moeten over
dragen.
En de lezer eindigt met de
overtuiging, dat een school, waar
aan zoveel menselijke energie werd
gewijd, recht heeft op de voor
name plaats, die ze in het Neder
landse onderwijssysteem inneemt.
D. L. DAALDER
BERGEN
RESTAURATIE RUïNEKERK
Uitslag verloting schilderijen en
kunstvoorwerpen. Prijzen werden
gewonnen door de houders van
de loten van de nummers: 489,
184, 349, 494, 741, 441, 610 en
978.
Waardevolle foto's van de
Ruïnekerk. De heer D. J. van
Houten te Bergen maakte prach
tige foto's van de Ruïnekerk van
buiten en binnen. Hij deed dit
belangeloos. De Kerkvoogdij en
de Restauratie-commissie heeft dit
zeer gewaardeerd. Als de restau
ratie is geschied, vormen deze
foto's een mooie herinnering aan
de toestand van een en ander uit
de vroegere tijd.
Een originele gift
Bij de secretaris der Restau
ratie-commissie werd een brief
bezorgd van een tot nu toe on
bekend gebleven persoon. De in
houd van de brief bestond uit
een bedrag aan geld van f 358.-.
Als toelichting werd gegeven
19541596 358. De bedoeling
was zeker een gulden te willen
geven voor elk jaar, dat de
Ruïnekerk in de tegenwoordige
vorm bestaat, 't Is jammer, dat
de handtekening onduidelijk was,
zodat de goede gever niet per
soonlijk bedankt kan worden voor
zijn belangrijke gift.
Zaterdagmiddag opende burge
meester Dr. W. Huygens de mid
denstandstentoonstelling IBEKO
in de tot expositie ruimte inge
richte danszaal van De Rustende
Jager. Behalve het bestuur der
IBEKO bevonden zich de wet
houder Den Das, wethouder Borst
en echtgenote, benevens de heer
De Vries, gemeentesecretaris en
een aantal dames en heren ge
nodigden onder de aanwezigen.
In zijn openingswoord sprak de
burgemeester zijn vreugde dat de
IBEKO levensvatbaarheid bezat,
zodat men thans voor de tweede
maal exposeerde. Dat is een bewijs
van groei, die naar spr. betoogde
ook Bergen kan verwachten, waar
na hij overging de ontwikkeling
van Bergen te schetsen om ten
slotte in 't kort bij het uitbreidings
plan, dat nieuw leven en grotere
welvaart in het dorp zal brengen
stil te staan en daarvan een exposé
te geven. In grote aandacht werd
naar de uiteenzetting van het hoofd
der gemeente geluisterd, terwijl
na 't beëindigen van zijn toespraak,
de burgemeester een rondgang
langs de stands maakte.
De expositie werd gehouden in
de danszaal van De Rustende Jager
benevens in de aangebouwde tent
op het parkeerterrein daarachter.
Reeds dadelijk viel de beschouwer
op, dat men vergeleken met ver
leden jaar een grote vooruitgang
boekte, zowel wat uiterlijk als wat
organisatie betreft. Men kreeg
thans direct de indruk op een
tentoonstelling te zijn. En dat de
IBEKO zich bij de bezoekers een
goede naam heeft verworven, bleek
uit het feit dat diverse bezoekers
verschillende dagen terug kwamen.
De exposanten vormden een bonte
rij en waren
No. 1. Nic. Jonkers en J. Oud-
hoff, Centrazaken, hadden een
kaasstand, waar allerlei soorten
kaas te koop waren en men toast
met smeerkaas kon pToeven.
No. 2. G. Schoelink met een
grote verscheidenheid van alles
wat tot de kantoorboekhandel
behoort.
No. 3. De Wijs en Broers,
waar een vertegenwoordiger der
Engelse firma Heinz reclame
maakte met de bijna 60 artikelen
dezer firma, terwijl de Koekfabri
kant Evenhuis de rest van de stand
voor zijn producten-reclame in
beslag nam.
No. 4. Nic. Volkers, Het Verf-
huis, met diverse huisvlijt-artikelen,
plastic-verven, afwasbaar plastic
muurverf en als nieuw snufje de
handige Quick-mop, die spons en
zeem en trapleer vervangt en ook
voor het dweilen van vloeren ge
bruikt kan worden.
No. 5. J. Kokkes met een mooie
sortering fruit en als hulp in de
etalage een bewegende pop in
piccolo-uniform.
No. 6. W. Schotten met gas
fornuizen en gasstellen, straal-
kachels, opbouwserviezen, klein-
kunstartikelen en speelgoed.
No. 7. J. Henneman met rij
wielen en alles wat daarbij hoort,
zoals tassen, lantaarns, ketting-
kasten enz.
No. 8. J. Schrama, reeds op
St. Nicolaas ingesteld met een
keurcollectie van chocoladeletters
en Ringers dozen verpakte cho
colade.
No. 9. De Verenigde Melk
handelaren. Hierin stond een de-
monstratrice van Brinkers Marga-
rinefabrieken met de Mékha-
margarine die alleen bij de melk
handel te krijgen is en de Wajang
margarine. Beiden een lekker en
zuiver product, zoals ook te proe
ven was op de aangeboden toast.
Het slot van dit artikel vindt U
in ons nummer van volgende week.
Gelegenheid lot kosteloze inenting tegen pokken
wordt geboden op Woensdag 10 November 1954, des
voormiddags van 9 tot 10 uur ten huize van Dr. F. H.
Risselada, Dokterslaantje 18, zomede des namiddags van
12.30 tot 13.30 uur ten huize van Dr. Heringa, Hereweg 331.
Het trouwboekje dient te worden medegebracht.
slotte enigszins op het terrein van
de E. H.B. O. te belanden, werd
een film afgedraaid van Charley
Chaplin als agent, waarbij vecht
partijen werden vertoond met
zoveel gebroken armen en benen
tot gevolg, dat het wakkere
E. H.B.O. corps, dat momenteel
uit 35 leden bestaat, daarbij waar
schijnlijk met de handen in het
haar zou hebben gestaan Een goed
geslaagde loterij met vele prijzen
besloot deze genoegelijke avond
die, naar wij hopen, de Vereniging
de gewenste nieuwe leden zal
hebben bezorgd.
SCHAAKCLUB SCHOORL
Gespeelde wedstrijdpartijen op
3 Nov. 1954
C. VisserP. A. Ruis 1—0
H. A. DorréJ. v. Loo 01
G. KonijnH. Diderich 0—1
J. MedendorpN. Blokker 10
C. den DasM. Slot afgebr.
J. v. LooC. den Das 1—0
VIJFTIG JAAR GETROUWD
Zondag 31 Oct. j.l. herdachten
Jacob Jongerling en Guurtje Tim
merman de dag dat zij voor vijftig
jaar in het huwelijk traden.
Dat er van de zijde van familie,
buren en kennissen voor dit zeld
zame jubileum veel belangstelling
getoond werd laat zich begrijpen
en vele cadeau's, bloemen brieven,
kaartjes enz. getuigden hiervan.
Gelukkig en dankbaar namen
bruid en bruidegom in hun kleine
woning aan de Rijksweg 32 te
Schoorldam te midden van de
kinderen, kleinkinderen, achter
kleinkind en familie de vele per
soonlijke gelukwensen in ont
vangst.
Deze beide mensen kunnen als
voorbeeld gesteld worden, dat
men geen geld of bezittingen be
hoefd te hebben om tevreden te
zijn. Arm geboren, hun gehele
leven de centen moeten omkeren
om hun kinderen behoorlijk op te
voeden kennen zij de waarde van
het geld en hebben zij geleerd, dat
men zijn leven niet moet vergallen
met verlangens en begeerten te
koesteren, die toch niet in ver
vulling kunnen gaanmaar dat
men alleen dan gelukkig kan zijn
als men dankbaar is voor alles
wat men beeft en tevreden is met
zijn lot. Dit is een grote rijkdom
en deze mensen zijn rijker dan
menig mens met een dikke porte
feuille.
Jongerling was een man met
twee rechterhanden, die behalve
zijn gewone werk ook timmeren
en metselenkon. Op de steenfabriek
waar hij verscheidene jaren heeft
gewerkt was hij dan ook de man
van de „Kleine klusjes" en hij
bespaarde de fabriek heel wat
onkosten aan timmerman en met
selaar.
Later kwam hij bij de Gemeente
in de ploeg van de Oude mensen.
De oudere inwoners van Schoorl
zullen zich dat nog wel herinneren.
De oude mensen, die liever loon
verdienen, dan de hand te moeten
ophouden. Zij werkten rechtstreeks
onder de Burgemeester van Fridagh
met toezicht van de opzichter
R. van Essen. We denken nog
a-n V'tH'* ",:n*er er eeri
massa sneeuw was gevallen en de
oude mensen de gehele dag in de
scherpe koude Oostenwind sneeuw
stonden te scheppen, terwijl de
jonge mensen gingen stempelen
en verder bij de warme kachel
bleven. Zo was het toen, maar de
oude mensen mopperden niet.
Ook bij de Gemeente was
Jongerling de man van de kleine
- klusjes. De Burgemeester vroeg
hem: „Jongerling kun je banken
maken van natuurhout". "Dat zal
wel gaan, Burgemeester" en hij
maakte verscheidene banken, die
rondom het vijvertje bij de molen
kwamen te staan.
Zo heeft hij de Gemeente ge
diend, totdat er een einde aan
kwam, toen de dokter hem verder
werken verbood en hij rust kon
gaan nemen. Maar helemaal rustig
verliep zijn verdere leven nog niet,
want kort na elkaar moest hij
driemaal naar het ziekenhuis voor
een pijnlijke operatie. In het
ziekenhuis was hij een welkome
patient en werd hij verwend door
de zusters door zijn tevreden hu
meur en zijn dankbaarheid voor
hun hulp. Dat ook de behandelende
chirurg hem graag mocht, daar
getuigde de prachtige bos bloemen
van, die hij van deze op de feest
dag mocht ontvangen.
En zijn vrouw? Deze is het
toonbeeld van de Ouderwetse
gastvrijheid. De deur staat altijd
voor iedereen open. Stap maar
binnen. Komt er een arme schar
relaar aan de deur, „man kom
maar binnen, wil je een koppie"
„Graag vrouw" En kwamen wijk
zuster of dokter op bezoek, ze
namen graag de uitnodiging aan.
De oude mensen hebben een
mooie dag gehad. Wij wensen
hun toe, dat zij nog enkele liefst
vele jaren voor hun kinderen, fa
milie en kennissen gespaard mogen
blijven.
EGMOND AAN ZEE
KLEINE KINDEREN OP
DE FIETS
Ouders, stuur niet al te kleine
kinderen met een rijwiel de drukke
straten in, en vooral niet met nog
een jonger broertje of zusje achter
op.
Dezer dagen reed een nog geen
7 jarig jongentje met zijn broertje
achterop in de Voorstraat te
Egmond aan Zee, na juist uit een
zijstraat gekomen, te zijn. De bocht
werd naar rechts zeer krap ge
nomen, zodat toen plotseling een
vrachtwagen aan kwam rijden, het
knaapje, dat nog niet bij de „trap
pers" kon, niets beter kon doen
dan zich laten vallen. Gelukkig
kon de chauffeur van de vracht
wagen toen om de beide kinderen
heen rijden, zodat erger werd
voorkomen.
DE GYMNASTIEKZAAL KOMT
De bouw van het gymna
stieklokaal gaat door
Van Ged. Staten van Noord
holland is bericht ontvangen, dat
toestemming wordt verleend om
tot de bouw van een gymnastiek
lokaal over te gaan.
De Raad der gemeente had in
dertijd reeds besloten een gymna
stieklokaal te bouwen, maar men
Zondag-, Woensdag- en Donderdagavond te 8 uur, Zondagmiddag
te 2.30 uur de film met het praedicaat van „de beste film van de
wereld"
Toegang 18 jaar. Met Eleonora Rossi Drago, Antonella Lualdi, Lisa
Amanda, Isa Pola, Gino Cervi. Een episode uit het intieme leven
van drie jonge vrouwen.
en voor ieder ander,
dè kleding voor het kou
de seizoen.
De vlotte,
"warm gevoerde"
Canadian, die U in Uw
bewegingen volkomen
vrijlaat. Van de fijnste
♦katoen gabardine* ge
maakt. Met en zonder
Teddy-kraag verkrijg
baar.
Met wattine voe
ring en ritsslui
ting v.a.
2-rij model met
Teddy gevoerd.
Brengt ze dan nu bij ons. Wij maken er moderne sieraden van, geheel
volgens Uw wensen. Wacht niet te lang want door de drukte kunnen
wij het straks niet allemaal tijdig klaar krijgen.
- KERKSTRAAT 6 - TELEF. 2465
Ingezonden mededeling.
Mijnhardt Kiespijnpoeders. Doos 50 ct.
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. Doos 50 ct.
Alleen ECHT met de naam MIJNHARDT
Wegens aanschaffing Oliestookhaard,
billijk te koop een Jaarsma HAARD
KACHEL.
Te bevr. Boekh. Oldenburg, Schoorl.
o.l.v. CORN. JONKER
Oratorium van Joseph Haydn
op ZATERDAG 20 Nov. a.s., 's avonds 8 uur in de zaal van de heer Nic. Schuijt
Solisten: ELISABETH LEGUIT, Sopraan: GERARD HONIG. Tenor;
HENRI WELBOOREN, Bas. Orkestbegeleiding West-Nederl.
Symfonie-Orkest, Den Haag
Kaarten a f 3.00 verkrijgbaar bij N. Haasbroek, Aagtdorp, C. Hoogvorst, Groet en
C. Oldenburg, Laanweg. Plaatsbespreking in Café Nic. Schuyt