99
99
BERGEN
GERRITSEN
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1955
32c JAARGANG No. 7
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
NAAR DE HOOGOVENS.
De bestuurdersbond van het
N.V.V. organiseerde Zaterdag
5 Februari een excursie naar de
hoogovens te Velzen.
In een rondgang van ruim
twee uren werden de 48 deel
nemers in staat gesteld zich een
beeld te vormen van de ijzer- en
staalfabricage. De gang van
zakenbij het produceren van
staal is in de grond dood-een-
voudig.
Kolen, erts en kalksteen wor
den -aangevoerd. Uit de kolen
wordt cokes gemaakt, en cokes,
erts en kalksteen gaan gezamen
lijk in de hoogoven. Daaruit
wordt het ruwe ijzer gevormd
en door dit te ontkolen ontstaat
staal.
Eerst gaan we naar de cokes
ovens waar uit kolen cokes ge
maakt wordt, De cokes-ovens be
staan uit naast elkaar gelegen
kamers, elk met een inhoud van
14.000 K.G. kolen. De zijwan
den zijn van vuurvaste steen;
voor- en achterwand worden elk
geheel door een deur in beslag
genomen, terwijl in het plafond
de openingen zijn, waardoor de
kamers met kolen gevuld wor
den. Deze openingen kunnen met
kleppen gesloten worden, zodat
de zuurstof toevoer geheel kan
worden afgesloten. Dit is van
essentieel belang, want de kolen
moeten sterk verhit worden, om
de gassen er uit te drijven, doch
mogen daarbij niet branden. Om
dit te bereiken zijn tussen kolen-
kamers smallere kamers ge
bouwd, waarin gestookt wordt
tot de tussenmuren wit-heet zijn.
Door deze tussen-muren worden
nu de kolenkamers verhit, en
daarmee ook de kolen, die zich
daarin bevinden. De zich ont
wikkelende gassen worden weg
gezogen; daaruit worden benzol
en teer gewonnen en naar men
hoopt, later ook verf, aspirine,
sacharine enz. De kolen worden
op deze wijze ongeveer 13 uur
verhit. Dan worden voor- en
achterdeur geopend. Voor de
voordeur wordt een speciale ma
chine gereden, die de gloeiende
cokes door de open achterdeur
drukt, waar zij in open, stalen
wagons stort. De weegwagons
zorgen, dat de weer gesloten ka
mer door de plafondopeningen
met 14000 K.G. kolengruis ge
vuld worden. De wagons met de
gloeiende cokes rijden naar de
koelinstallatie, waar waterge-
koeld wordt en daarna wordt de
cokes doorgereden en op de sta
len helling gestort. Geleidelijk
glijdt de cokes op de lopende
band van rubber en canvas,
wordt omhoog gevoerd naar de
zeefinstallatie, gezeefd en meteen
gestort in de wagons voor de
hoogoven-bunkers.
Het ijzererts en de kalksteen
wordt per schip aangevoerd.
Kranen lossen het schip en de
opslag-kranen zorgen, dat het
erts en de kalksteen in de wa
gons voor de hoogoven-bunkers
komen. Erts, cokes en kalksteen
worden in de bunkers in spe
ciale wagentjes afgewogen, en
deze storten zich boven in de
hoogovens leeg. Zo n hoogoven
blijft voortdurend branden. Om
in de hoogoven de vereiste tem
peratuur van ruim 1600° Cel
sius te verkrijgen, wordt voor
verwarmde lucht van 1000° in
geblazen. Wat van de inhoud
van de hoogoven gesmolten is,
zakt omlaag en val in een ruimte
onder de oven, die regelmatig af
getapt wordt. Men laat dan het
vloeibare ruwijzer door zand-
geulen in rijdbare, sigaarvor-
mige pannen vloeien. Deze pan
nen gaan óf naar de staalfabriek
óf naar de ijzerbroodbakkerij.
Deze bakkerij bestaat uit een
Jacobsladder met gietvormen, die
wel wat weg hebben van een
broodvorm. In deze vormen
vloeit het ruwe ijzer uit de si-
gaarvormige pan en de ijzerbro
den elk van 35 K.G., gaan al
afkoelende de ladder op. Boven
gekomen zijn zij al voldoende
afgekoeld, kiepen uit de vormen
op de helling, en glijden zo de
open wagons in, klaar om af
geleverd of op het terrein opge
slagen te worden. Moet er ge
laden of verladen worden, dan
gebeurt dit met een magneet
van 60 ampère.
De pannen vloeibaar ruwijzer,
die naar de staalfabriek gaan,
worden daar leeggestort in de
Siemens-Martin-ovens, die niet
van onder verhit worden, maar
waar de vlam over het ruwijzer-
bad strijkt. De zuurstof uit de
vlammen trekt de kooldeeltjes uit
het ruwijzer aan en de verhit
ting wordt zolang voortgezet, tot
het koolgehalte beneden 1,7
zakt en men dus staal gekregen
heeft. Door toevoeging van be
paalde stoffen kan men buig
baarheid en hardheid van het
staal beïnvloeden. Nu wordt
staal hier niet uitsluitend uit ruw
ijzer gemaakt (dit zou te duur
worden), maar uit een mengsel
van schroot 70% en ruwijzer
4- 30%. Laboratorium-proeven
bepalen, wanneer het staal uit de
Siemens-Martin oven mag wor
den getapt, uit deze oven stroomt
het staal in een hoge wijde pan
met aan weerskanten een over
loop, waaronder zijpannen zijn
opgesteld. Het staal, waarin nog
slakken zijn, vloeit rgi in de
grote pan. De slakken drijven op
het staal. Is de pan geheel vol
dan vloeien de slakken door de
overlopen af in de zijpannen.
Het staal uit de grote pan wordt
nu gegoten in gietvormen van
10 ton. In de blokwalserij wor
den deze blokken tot dikke plak
ken verwerkt van 2 of 4 of 6
ton. De plakken worden weer
uitgewa'st tot platen van een be
paalde -ikte. Er is ook een wal-
serij w ar de platen niet een
paar keer door de wals heen en
weer gaan, maar waar een plaat
van 4j/2 M. lengte door vijf ach
ter elkaar geschakelde walsen
loopt en als een plaat van c
paar honderd meter lang met
een vaart van 30 K.M. per uur
over de band gaat en meteen aan
het einde opgerold wordt Dit
staal is dan de zogenaamde
zwarte plaat.
Hiermede was de excursie ten
einde en na een verversing in de
gezellige cantine gebruikt te heb
ben, werd de terugtocht naar
Bergen aanvaard.
BICO-SHOW.
Het Bico-cabaret bestaande
uit Wim Theewis, Corry Mole
naar en Dick Siekerman trad
Woensdag 9 Febr. op voor een
stampvolle schouwburgzaal in
,,De Rustende Jager". Wim
Theewis is een uitstekend con
ferencier, die de zaal goed weet
te bespelen en dan ook herhaal
delijk een daverend applaus
oogstte. Hij weet de dingen van
alle dag zo raak en comisch voor
te dragen, dat zijn toehoorders
elkaar met een: ,,ja, zo is het",
hem al lachend toeknikken.
De goed gezongen liedjes von
den de waardering, die zij ver
dienden en de korte schetsen,
hoewel zwaar gechargeerd, de
den de zaal schudden van de lach,
vooral de over het toneel krui
pende baby, die tengevolge van
een bord pap van zelfrijzendbak-
meel de afmetingen van een vol
wassen man had gekregen.
Deze drie artisten hebben hun
toehoorders met de Bico-revue
een onvergetelijke feestavond be
zorgd. De was-demonstratie met
de Bico-wasmachine en-centri
fuge was in het programma inge
vlochten en de machines trokken
in de pauze veel bekijks.
ALGEMENE NEDERLANDSE
BOUWVAKKEN
De A.N.B. afdeling Bergen
hield op Dinsdagavond 8 Febr.
haar jaarvergadering in het
Dorpshuis. Het jaarverslag 1954
meldt een achteruitgang van het
ledental tengevolge van over
schrijvingen naar andere bonden,
afdelingen en beroepen. De A.N.B.
zelf groeit steeds. Als gevolg van
het Bisschoppelijk Mandement
werd de plaatselijke unie verbro
ken. Eind September vertrok de
voorzitter der afdeling Bergen,
de heer Scheltes, naar elders en
werd door de 2e voorzitter de
heer C. Overman opgevolgd. In
October werd de Arbeiders
avondschool geopend. Wel is ook
hier verloop maar een vaste kern
blijft trouw de lesen volgen. De
heer Overman volgde een kader
cursus te Ellecom en consta
teerde, dat daar de leeftijden van
30 tot 40 jaar variëerden, terwijl
de jongeren door afwezigheid
schitterden. Zij hebben blijkbaar
voor alles bitter weinig animo.
De commissie kascontrole bevond
alles in orde. Het beleid van het
bestuur werd algemeen goed be
vonden en in samenwerking met
de Bestuurdersbond werden goed
geslaagde culturele avonden ge
geven, die op behoorlijk peil
stonden. Per drie maanden wordt
hiervoor 60,in de culturele
pot gestort.
De heer F. Jonker trad wegens
vertrek naar Hoorn af als pen
ningmeester. Hij was sinds 1950
bestuurslid en de laatste drie
jaren penningmeester. Als blijk
van waardering schonk de af
deling hem een vulpen.
Bij acclamatie werden achter
eenvolgens tot voorzitter, secre
taris en penningmeester benoemd
de heren: C. Overman, W. Ploe
ger en P. v. d. Berg.
De heer Pilaat werd tot be
stuurslid gekozen, terwijl de heer
Mol lid werd der propaganda
commissie.
De districtsbestuurder Rouke-
ma speldde namens het N.V.V.-
bestuur de heren Schorzey en
Den Das het gouden ere-insigne
voor 40 jaar trouw lidmaatschap
op en dankte de heer Den Das
uit naam van ruim x/2 millioen
leden van harte voor al hetgeen
hij mede tot stand heeft helpen
brengen.
De heer Den Das dankte het
afdelingsbestuur voor de bloe
menhulde, welke 's morgens aan
zijn vrouw werd gebracht, die
hem al die jaren in staat heeft
gesteld te werken voor de orga
nisatie, waartoe hij 14 Juli 1914
te Alkmaar als 23 jarig timmer
man toetrad. Er was in die tijd
wel enige moed toe nodig, daar
voor de leden der organisatie
vaak de deuren der werkplaatsen
gesloten bleven. Het was inder
daad moeilijk geweest, ook in
Bergen, om altijd werk te vinden.
Om tot de stemgerechtigden te
behoren, een voorrecht, dat hij
zich niet wilde laten ontgaan,
zorgde hij het benodigde spaar
geld op de postspaarbank te
hebben en te laten tot hij door
huwelijk vanzelf stemgerechtigd
werd. Gekomen uit absoluut
christelijke huize sloot hij zich
eerst aan bij Domela Nieuwen-
huis en later bij Troelstra. Ten
gevolge van het werk der sociaal
democratische mobilisatieclubs,
waar o.a. ook Jan van Zutphen
sprak, maakte hij met meerdere
jongeren een geestelijke revolutie
door.
Na de mobilisatie begon de
moeilijke actie tot verbetering
der rechtspositie, de strijd voor
ziekteuitkering gedurende zes
weken en doorbetaling tijdens d,é
christelijke feestdagen. Na de
ziekteverzekering begon de actie
voor een driedaagse vacantie.
De eerste zo zwaar bevochten
vacantie leverde drie vrije dagen
van regen en harde wind op! Nu
is de vacantie uitgebreid tot een
week en zes snipperdagen, maar
dat het nog wel anders kan,
toont ons o.a. het bericht uit
Zwitserland waar kampen geor
ganiseerd worden, alwaar de ar
beiders hun drie weken vacantie
kunnen doorbrengen. Na veel
strijd stemt het dankbaar, dat er
een pensioenfonds bestaat. De
taak is nu te zorgen, dat er een
behoorlijk pensioen komt, geflan
keerd door een behoorlijk we
duwe-pensioen.
Veel is reeds bereikt, maar er
zal voor gewaakt moeten worden,
dat het niet weer verloren gaat
en daarvoor zullen de weer-
standskassen sterk moeten zijn.
Na de rondvraag, waarbij de
noodzakelijkheid van de contri
butieverhoging ter «sprake kwam,
werd de vergadering gesloten.
WEKKERS
MEVO-NIEUWS.
Op de Zaterdagavond in Café
Nieuwendijk gehouden open
drive werden de volgende resul
taten behaald: le pr. Mevr.
Nieuwendijk Mevr. Pieterse
5211 pnt; 2e pr. Hr. Smit Hr.
Dusbaba 5064 pnt; 3e pr. Hr.
v. Alphen Sr Hr. Jongejans
5060 pnt; 4e pr. Hr. Spaan Hr.
J. de Waard 5032 pnt; 5e pr.
Mevr. Evers Mevr. Hendriks
4991 pnt; 6e pr. Hr. Wilg Hr.
de Waal 4932 pnt; 7e pr. Hr.
LieftingHr. Schotten 4931 pnt;
8e pr. Mevr. Schraper Mevr.
de Groot 4842 pnt; 9e pr. Mevr.
Dekker Mej. Dekker 4774 pnt;
10e pr. Hr. Koopman Hr.
Schraper 4745 pnt.
Marsenprijs: Mevr. Dekker
Mej. Dekker met 4 marsen.
Troostprijs: H r. J. v. Diepen
Hr. Krone.
Volgende drive zal plaats
hebben op 5 Maart.
NIEUWE MAKELAAR.
Nadat hij zijn diploma als ma
kelaar bij de „Federatie" had
behaald en door de rechtbank als
zodanig is beëdigd, heeft de heer
W. H. Romijn zich gevestigd als
makelaar in onroerende goe
deren.
Door zijn beroep als aannemer
uitstekend geschoold om de
waarde van huizen en landerijen
vast te stellen, treedt hij ook op
als taxateur; daar hij voorheen
reeds hier en daar anderen met
zijn kennis en ervaring bijstond
in hun vak, is thans de tijd voor
hem aangebroken om deze werk
zaamheden zelfstandig te ver
richten.
T. en O.
In het jongste nummer van
het T. en O. Verenigingsnieuws
bespreekt de voorzitter, de heer
J. Winkel, het toneelstuk dat zal
worden opgevoerd. Verder wordt
een nieuwe filmavond aange
kondigd en worden de diverse
cursussen besproken.
Een der leden draagt een be
schrijving bij van een geschie
denis op zee, tijdens de eerste
wereldoorlog.
ONTWAKEND ARABIË
Zaterdagavond 5 Februari
hield de heer D. van der Meulen,
oud-gezant van het Koninkrijk
der Nederlanden aan het hof van
koning Ibn Saoud, voor de
K.J.V.O. een lezing over Ont
wakend Arabie. Saoudie—Arabie
is een nieuwe staat in het oude
Arabische schiereiland, de groot
ste van allen, waarbij vergeleken
de andere staatjes aan de randen
van dit centraal gelegen rijk
slechts klein zijn. Het Arabisch
schiereiland is een bijzonder land,
omdat het 't geboorteland is van
de monotheïstische godsdienst.
Het paradijs verhaal zou zich
in de omstreken van Arabië heb
ben afgespeeld. Ook de zond
vloed, waarvan alle grote gods
diensten verhalen, is in Arabië
bij overlevering bekend. Van de
eerste mensheid, die daar woon
de weten wij weinig af. Maar dan
vindt men daar plotseling de fi
guur van de Aartsvader Abra
ham. Hij heeft het gebod van
God ontvangen om weg te trek
ken uit zijn land en zijn familie
kring. Deze opdracht is voor
Abraham zeer moeilijk. Om al
leen de woestijn in te trekken en
weg te gaan uit de stad zijner
inwoning en uit het cultuurland
waartoe die stad behoort, daar
is niet alleen moed, maar daar is
ook geloof voor nodig.
Doch Abraham, die van huis
uit een heiden is, slaat geloof
aan de Stem die hem zegt, weg
te trekken en trekt de woestijn
in, spant daar zijn tent en wordt
nomade en herdersvorst. Daar!
in die tent ontvangt hij dan na
enige tijd de grootste belofte ooit
aan een mensenkind gegeven.
Van Abrahams zonen wordt de
eerste, Ismaël de stamvader der
Arabieren en de andere, Izak, de
stamvader der Israëlieten.
Als we tegenwoordig in de
bladen lezen dat de verhouding
tussen deze beide volkeren zo
vijandig is, is men geneigd te
vragen of zij hun afstamming
hebben vergeten.
De afstammelingen van Ismaël
zijn Arabië ingetrokken en heb
ben zich daar in stammen ver
deeld, die dikwerf met elkaar in
strijd waren. Doch deze woes
tijnmannen komen dichter tot
elkaar en worden tot een een
heid als de Profeet Mohammed
in Mekka verschijnt en de be
volking tot de Islam bekeert.
Voor de eerste maal wordt de
verdeeldheid tussen de stammen
opgeheven door het geloof aan
één God voor allen. Er ontstaat
zo'n stuwkracht, dat zij uitgaan
op wereldverovering.
Een groep ongeorganiseerde, pri
mitieve woestijnbewoners ver
slaan zelfs de geoefende troepen
der tegenstanders en vormt aldus
het rijk van de Islam. Na drie
eeuwen is dit rijk echter ver-/
brokkeld en trekken zij zich te
rug op het Arabische schier
eiland. Eeuwen daarna staat er
opnieuw een profeet op, die hun
aanvoert en opnieuw zwermen
de Arabieren uit, doch ook dit
maal is hun bezit niet van blij
vende aard. De Turk heeft ten
slotte het beheer over de Ara
bische wereld verkregen en
eeuwenlang behouden. Hieraan
is na de eerste wereldoorlog
een einde gekomen. Een afstam
meling van een der Arabische
vorstenhuizen Ibn Saoud
welk vorstenhuis geheel verarmd
en machteloos was geworden,
veroverde het regeringsfort bij
de hoofdstad Ar. Ryad en wist
aldus de macht in handen te krij
gen. Mede door zijn propaganda
voor de orthodoxe Islam kreeg
hij de stamhoofden op zijn hand,
die zich tenslotte onder zijn be
wind schaarden. In de eerste we
reldoorlog ging zijn sympathie uit
naar de Engelsen, die hem daar
voor na afloop van de oorlog als
vorst van Centraal Arabië erken
den.
Arabië is een woest land. Een
groot deel ervan bestaat uit zand
woestijnen, grindwoestijnen en
bergwoestijnen. Hier en daar
treft men spaarzamelijk een bron
en in de dalen soms een smalle
beek, die wat water bevat. En
boven deze wereld schijnt de zon
met een kracht, die de bodem
gloeiend-heet doet worden, ter
wijl de lucht tengevolge van de
hitte in trillende beweging is, die
de omtrekken van mensen en din
gen vaag en onduidelijk maakt.
Slaat men zijn blik omhoog dan
ontwaart men in plaats van een
blauwe hemel, een verblindend
wit gewelf met de kleur van
kwikzilver. Eerst als tegen de na
middag de zon ter kimme neigt
komt er kalmte in de lucht, en is
men in staat duidelijk foto's te
maken, terwijl tevens door de
straalbreking van 't zonlicht,
merkwaardige kleuren het land
schap een buitengewone schoon
heid verlenen.
De weinige bewoners er zijn
er slechts drie millioen en deze
vertoeven hoofdzakelijk in de
steden - leiden een armoedig
bestaan. De stamhoofden daaren
tegen zijn echter rijk.
Om iets voor zijn onderdanen
te kunnen doen heeft Koning Ibn
Saoud enkele Amerikaanse on
dernemingen toegestaan zijn rijk
op bodemschatten te onderzoeken
en de Amerikanen, die niet met
een „koloniaal verleden" zijn be
last, hebben deze werkzaamheden
op grootscheepse wijze aange
pakt. Reeds direct hadden zij de
sympathie der bevolking door
hun verklaring, dat zij zich niet
met binnenlandse aangelegenhe
den zouden bemoeien. Zij kwa
men om te exploreren en te ont
ginnen en zij sloten tevens een
overeenkomst met Ibn Saoud
waarbij bepaald werd dat 50
van de winst voor hem zou zijn.
De komst der Amerikanen met
hun pre-fabricated houses, air
conditioned slaapwagens van
aluminium, die op automobielen
waren gemonteerd, hun rijdende
gaarkeukens annex restaurants,
dit alles heeft op de bevolking
grote indruk gemaakt. Menige
zoon des huizes heeft de tent
zijns vaders verlaten om bij de
Amerikanen te gaan werken. In
de plaatsen waar olie gewonnen
wordt ontstaan café's, met ter
rassen met rieten tafeltjes en
stoelen bezet en op allerlei wijzen
dringt het westerse leven door
in het land waar men tientallen
eeuwen niets dan een schamele
levenswijze kende.
Maar het is de Amerikanen
niet alleen om olie te doen. Zij
boren tevens naar water en
trachten de landbouw op deze
wijze tot bloei te brengen, wat
op diverse plaatsen reeds grote
oogsten heeft doen groeien.
Het oude romantische Arabië,
waar men te paard of met ka
melen rondtrok, begint tot het
verleden te behoren: het is thans
de auto en de grote spoorweg,
die van de kust van de Perzische
Golf tot aan de hoofdstad is aan
gelegd, die het vervoer beheersen
en het landschap tot leven bren
gen. Weliswaar daalt het water
niveau in de bodem, maar dit
zelfde geldt voor de olie, en in
dien de schatten, die thans in het
land komen op de juiste wijze
voor de ontwikkeling van het
volk worden aangewend, zal het
Arabische schiereiland en zijn
bevolking een tijdperk van bloei
tegemoet gaan, zoals zij tevoren
nimmer kenden.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
NED. BOND VAN
PLATTELANDSVROUWEN
afd. Bergen
Op Dinsdag 8 Febr. hielden
de Berger Plattelandsvrouwen hun
jaarvergadering. Uit het jaarver
slag bleek, dat de afdeling momen
teel 126 leden telt. Namens de
kascommissie, bestaande u:t de
dames, Gutker en Bruin, bracht
laatstgenoemde rapport uit en
deelde mede, dat de kas in de
beste orde bevonden was. Mej.
Schmidt werd voor 3 jaar her
kozen als penningmeesterresse.
Bij het bespreken van het jaar
lijks uitstapje werd besloten begin
Mei een bezoek te brengen aan
de Gero fabrieken te Zeist en aan
Huize Doorn te Doorn. Na de
pauze liet Mevr. v.d. Plas-Gutker
de aanwezigen prachtige kleuren
films zien over haar nieuwe vader
land Canada, zowel over de om
geving van haar woonplaats met
de prachtige moderne landbouw-en
veeteeltbedrijven, als over de in
drukwekkende natuur bij de
Niagara Watervallen. Tot slot
werd nog een filmpje vertoond,
dat gedeeltelijk in Holland was
genomen, waarin wel duidelijk de
tegenstelling tussen beide landen
naar voren kwam.
„Canada" zei Mevr. v.d. Plas
echter is een mooi land, maar
Holland zeker niet minder. De
voorzitster Mevr. Blad, zei spreek
ster. hartelijk dank voor de mooie
films en wenste haar een goede
reis, als zij over enige tijd de
terugreis zal aanvaarden.
INeektlad
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
BERGEN
20 Februari
Dr. LUGTEN, Telefoon 2700
SCHOORL-KOEDIJK
20 Februari
F. H. R1SSELADA Tel. K 2209-360
