Miiktöad
ff
ff
W. L. M. E. Van Leeuwen gehuldigd
RADIO en TELEVISIE
J* M* Wittebrood
IERLAND* het groene eiland
A
„tt was Wïts...."
GERRITSEN
Ook Spierpijn
SCHOORL
Installatie Burgemeester
J. H. Bergh
Vergadering Bond voor
Staatspensionnering
IfVWVWrfr
VRIJDAG 23 SEPT. 1955
32c JAARGANG No. 37
Verschijnt te Bergen* Bergen aan Zee* Schoorl* Schoorldam, Groet* Camperduin* Egmond aan Zee* Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
(Wegens plaatsgebrek eerst he
den opgenomen).
De letterkundige, criticus en
dichter W. L. M. E. van Leeu
wen, die op 8 September zijn zes
tigste verjaardag herdacht, werd
door het Kunstenaars Centrum te
Bergen een receptie aangeboden
in ,,De Rustende Jager". Op deze
receptie, waar behalve de be
schermheer van het K.C.B., bur
gemeester Dr. W. Huygens naast
talrijke Bergense schilders, dich
ters, oud-leerlingen en vrienden
aanwezig waren, werden de heer
en mevrouw Van Leeuwen bij het
binnentreden verwelkomd en
bloemen aangeboden door de
voorzitter van het K.C.B., de heer
D. de Wolff Peereboom, die ver
volgens de bijeenkomst opende
door de aanwezigen welkom te
heten en daarna het woord te ver
lenen aan de heer Mr. A. F.
Kamp, voorzitter van de huldi
gingscommissie. In een korte en
geestige speech schetste deze
spreker de heer Van Leeuwen als
een verdienstelijk bestuurslid,
waarna hij hem, namens de leden,
als geschenk aanbood: géén
schrijfmachine, doch een gemoto
riseerde grasmaaimachine, die
door een der bestuursleden, ron
kende en ploffende, doch bedol
ven onder bloemen, de zaal werd
binnengereden.
De dichter Roland Holst hield
de eigenlijke feestrede, waarin hij
de verdiensten van zijn oudste
vriend schetste, zowel voor de
literatuur in 't algemeen, als voor
het onderwijs en de volksuniver
siteit.
Een onvermoeide belangstel
ling, die zich nimmer afsloot,
maar al die jaren open en eerlijk
bleef, een warme volkomen be
langstelling, een edele nieuws
gierigheid om ook dat wat het
minst de wind mee had, nog tot
zijn recht te doen komen, ziedaar
kwaliteiten, die tot gevolgtrek
kingen kunnen leiden.
Verder schetste hij het werk
van de heer Van Leeuwen, als
dat van een reiziger, die bij ver
schillende gastheren onderdak
vraagt, maar die toch ook iets te
rug wil doen. Jegens allen is hij
voorkomend, mild en met waak
zaam inzicht begaafd, om elk te
geven wat hem toekomt. Door op
deze wijze de literatuur toeganke
lijk te maken voor de bevolking,
A.s, Maandag is onze
salon weer open.
heeft hij een groot werk verricht.
In 1946 in Zuid-Afrika vertoe
vend, sprak de heer Roland Holst
zowel met Jan Greshoff te Kaap
stad als met prof. Malherbe van
de universiteit te Stellenbosch.
Beiden waren eendrachtig in hun
verklaringen over de grote pro
pagandistische waarde van Van
Leeuwens werk voor de Neder
landse literatuur.
Ten slotte bood de spr. aan
Mevr. Van Leeuwen een schrijf
map aan, terwijl hij aan de jarige
een „liber amicorum" offreerde,
waarin een zestigtal vrienden hun
getuigenis hadden vastgelegd.
Mevrouw Pim Siegers uit Del
den droeg hierna een paar ge
dichten voor: „Abdicatie" van de
jubilaris en „Zonnige September
morgen" van Marsman, waarna
Mevrouw M. van der Es uit Am
sterdam als vriendin haar vreug
de uitsprak in de vreugde van de
jubilaris te kunnen delen, nadat
zij reeds meer dan veertig jaar
geleden met zijn literaire gaven
had kennis gemaakt.
De heer Kees Klijn uit Zeist
sprak als vriend een kort woord,
dat door zijn welsprekendheid
grote indruk maakte. Ook de heer
Sellerwaad uit Enschede, sprak
als voorzitter der volksuniversi
teit een woord van dank tot de
jubilaris voor alles wat hij voor
de volksuniversiteit te Enschede
had gedaan. Wij vroegen ons af,
hoe heb je al dat werk toch kun
nen doen, alsof je van geen moei
lijkheden en problemen last had.
En hoe héb je daarnaast nog zulk
voortreffelijk werk kunnen schrij
ven in De Stem? Je werkkracht
moet wel verwonderlijk groot
zijn."
De laatste spreker, de heer
Bourgogne bracht namens direc
tie en redactie van het dagblad
Tubantia, waaraan de heer Van
Leeuwen sedert 1924 medewerkt,
de gelukwensen van redactie en
directie over en verbond er de
wens aan, dat men de heer Van
Leeuwen nog lang als medewer
ker aan Tubantia hoopte te be
houden. Ook hij bood daarna een
geschenk aan.
Een stapel brieven en tele
grammen legde getuigenis af van
de sympathie der afzenders voor
de gids, die hen in het land der
letteren de weg naar de schoon
heid had leren vinden.
In een geestige toespraak, die
met anecdoten uit zijn leven ge
kruid was, heeft de heer Van
Leeuwen toen de sprekers en de
schenkers zijn dank betuigd. Be
halve de literatuur heeft ook de
natuur steeds zijn grote belang
stelling gehad, terwijl zijn streven
er steeds naar uitging het even
wicht te vinden tussen natuur en
stijl. Vandaar dan ook zijn grote
blijdschap met de grasmaaima
chine.
BREELAAN 29 - TEL. 2204 - BERGEN
Zaterdagavond opende de K.J.
V.O. haar serie winterlezingen
met de première van een aantal
kleurendia's en een kleurenfilm
over Ierland, samengesteld door
de heer Simon de Waard. Deze
cineast en veldbioloog is in Ber
gen geen onbekende meer, en het
warme applaus dat hem bij de
aanvang ten deel viel, was een
hartelijk bewijs van verwelko
ming.
De heer De Waard heeft deze
zomer twee en een halve maand
in Ierland vertoefd, steeds rei
zend en trekkend en zijn opnamen
makende, zodoende zijn er een
reeks dia's ontstaan en is er een
film gemaakt, die van informa
tieve inhoud zijn, want gelijk de
spreker in de aanvang reeds op
merkte: Ierland ligt niet zo heel
ver van ons verwijderd, maar het
geen wij er van weten is door
gaans nog verkeerd.
Ierland is een eiland, welks
oppervlak twee en een half maal
dat van Nederland bedraagt,
doch het heeft slechts vier mil-
lioen inwoners. Het is derhalve
dun bevolkt. Het telt vier provin
ciën, die tezamen twee en dertig
graafschappen omvatten, In het
Noorden ligt de provincie Ulster,
die zes graafschappen bezit, en
bij het Engelse verenigd konink
rijk is aangesloten, terwijl de
overige drie provinciën de reste
rende graafschappen bevatten en
tezamen de republiek „de Ierse
Vrijstaat" uitmaken. Deze- staat is
eerst in 1919 geboren. Eerst toén
gaven de Engelsen, uitgeput door
de eerste wereldoorlog, toe aan
de eisen van Ierland om onafhan
kelijk te worden. Ulster verkoos
echter onder Engels bewind te
blijven en aangezien dit econo
misch de krachtigste provincie
van Ierland is, heeft dit de op
bloei van de nieuw gevormde
staat wel wat geremd. Men heeft
gepoogd om de Ierse taal tot
voertaal te maken, doch dit is
nog niet gelukt. Er zijn talrijke
Ieren, die wèl Engels, maar geen
woord van hun moedertaal ver
staan.
De Ieren vormen een apart ras.
Zij zijn jegens een vreemdeling
eerst wat terughoudend, doch als
zij hun buitenlandse gasten en
bezoekers wat beter kennen, wor
den zij openhartiger. Zij zijn be
daard, of liever sloom in hun be
wegingen; bij een bushalte vindt
men hen netjes in de rij staan,
zonder rumoer of schampere op
merkingen. Zij stappen kalm in de
bussen, die in de voornaamste
steden vrij talrijk zijn, terwijl men
er geen trams aantreft.
Dublin, de hoofdstad, bezit een
hoofdstraat, de O'Connelstreet,
die breder is dan zij lang is, en
waarvan de Dubliners zeggen, dat
zij de breedste straat van Europa
is. Diverse gebouwen in deze
straat, ofschoon in verschillende
stijlen opgetrokken, dragen ech
ter het kenmerk dat zij door de
Engelsen zijn opgetrokken.
Komt men echter van de hoofd
straat in de andere straten, dan
ontwaart men, dat deze veel
smaller zijn, en dat de huizen naar
hun bouwstijl te oordelen, ruim
honderd jaar bij onze tijd ten ach
ter zijn. Van wijken, die in mo
derne stijl gebouwd zijn, merkt
men in de grote steden niets. De
stad Dublin, die een zeer uitge
strekt oppervlak beslaat, 'bezit
parken en bossages, prachtig om
te zien door de verschillende
boom- en bloemsoorten, waaraan
zelfs onze Hollandse tulpen niet
ontbreken. Juist deze parkaanleg,
zo geheel verschillend van wat
men in ons land ziet, maakt de
aanblik van de stad onvergetelijk.
Dublin bezit een half millioen in
woners, terwijl er in de provincie
een half millioen verspreid woont.
Het aantal grote steden is veel
geringer dan in ons land, en bui
ten de steden vindt men dorpjes
van tien tot zestig inwoners. Het
snoepwinkeltje en het café kan
men zelfs in het kleinste dorpje
aantreffen. De Ier houdt van
snoepen en van een goed glas te
drinken, wat waarschijnlijk een
der oorzaken is, dat in de meeste
provincies gestage arbeid niet erg
in trek is. Ierland leeft van zijn
export, vooral van vlees; de teelt
van koeien en schapen wordt
daartoe beoefend, doch deze zou
den heel wat verbeterd en ver
groot kunnen worden. Dat ver
eist echter een steviger aanpak
en daarvoor zijn vele Ieren niet te
vinden. Van een treffende
schoonheid is er de natuur. Ver
gelijkenderwijs gesproken maakt
Ierland de indruk van een bord
laag in het midden en hoog
aan de kanten. Ierland is aan
zijn rand in 't bezit van bergen
WEKKERS
die de rest van het eiland als net
een muur van graniet omsluiten.
De Ierse bodem bestaat uit krijt,
dat door er zand en bladeren op
te brengen vruchtbaar wordt ge
maakt. Men vindt er prachtige
weiden en mooi geboomte. De
bergen die niet hoger zijn dan
duizend meter, zijn begroeid met
bos, heide, gras en planten. Bloe
men die in ons land voorkomen
vindt men aldaar ook, en vele
dieren die we hier kennen vindt
men daar terug.
Het regent veel in Ierland,
soms iedere dag; doch dat ver
oorzaakt in 't zuid-westen, in Kil-
lasney, een tropische planten
groei die aan de schoonheid van
de natuur ten goede komt. Dit
Zuid-Westelijke deel van Ierland
is wat natuurschoon betreft wel
het mooiste. Verder biedt de
westkust van Ierland met zijn
baaien, die diep landinwaarts in
snijden, een goede gelegenheid
met de golfslag der zee kennis te
maken; zo sterk is zij, dat men
maar beter doet, daar niet te
gaan baden. De golven beuken
onmeedogend tegen de granieten
rotsen van de kust, doch op den
duur wint het de zee.
Landinwaarts aan zulk een
baai vindt men hier de stad Gal-
way, waar de namen der mensen
reeds aanwijzen dat hier Span
jaarden hebben gewoond. Ook
het uiterlijk der bewoners toont
nog menige Spaanse trek, en ook
hier zien we in de bouwstijl der
huizen, dat deze niet tot de mo
derne stijl behoort. Onwillekeu
rig krijgt men uit alles de indruk
dat de Ier zijn best niet doet. In
het Noorden, in de onder Enge
land gebleven provincie Ulster is
dit wel ietwat anders, want daar
bevinden zich grote scheepswer
ven en fabrieken, die tot geregel
de arbeid dwingen, maar ook
deze bevolking is niet zuiver Iers
te noemen, daar zij is geïnfiltreerd
met Engels bloed. En deze men
sen willen niet in de Ierse Vrij
staat worden opgenomen.
Voor het verkeer buiten de
steden wordt veel gebruik ge
maakt van autobussen, zodat het
spoorwegnet niet zeer uitgebreid
is, al bestrijkt het het gehele
eiland. Op vele plaatsen zijn de
wegen door muurtjes van veld
stenen afgeschut van de aan
grenzende gronden. Ook op de
eilandgroepen de Avan-eilan-
den die voor de kust ligt, is dit
het geval. Op deze eilanden leeft
men met recht in een kleine we
reld. De bevolking trok zich in
haar huizen terug toen zij onze
cineast zag aankomen en met
veel list gelukte het hem een
jongedame die de vlucht nam te
fotograferen. Dia's en filmbeel
den onthulde aan de aanwezigen
het bestaan van een wereld,
waarvan zij geen vermoeden van
bestaan hadden. En het zou niet
zo'n wonder zijn, als het volgend
jaar een aantal dergenen die dit
filmwerk aanschouwden, de reis
aanvaardden om eens in levende
lijve kennis te maken met Ier
land, dit eiland met een eigen en
eigenaardige schoonheid.
Wielrijders opgepast!
Ten einde te voorkomen
dat de bejaarde dames en
heren die op de Merelhof
wonen, door wielrijders
worden aangereden, heeft
de Burgemeester bepaald,
dat de wegen op het terrein
van de Merelhof als voet
paden zijn te beschouwen.
Per fiets over de Merelhof
te rijden, om welke reden
ook, is en blijft verboden.
De politie is zelfs van plan
daar streng de hand aan te
houden en wie op de Merel
hof per fiets rijdende wordt
aangetroffen, op de bon te
slingeren, zoals de term
luidt. Het gevolg daarvan is
echter dat men zijn snoep-
centen naar Alkmaar kan
brengen, zonder dat men er
iets aan heeft.
Men zij dus gewaar
schuwd en lope liever naast
zijn rijwiel wanneer men op
de Merelhof moet zijn.
.J
NIEUW GEMENGD KOOR
Teneinde C. Moré Dol in de ge
legenheid te stellen te kunnen
blijven dirigeren is een nieuw ge
mengd koor gevormd, uit zestien
leden bestaande. Voorlopig wor
den geen nieuwe leden aangeno
men.
OPBRENGST COLLECTE
De collecte voor het Koningin
Wilhelminafonds voor de kanker
bestrijding heeft in de gemeente
Bergen naast het bedrag van
ƒ313.aan vaste contributies
1270.opgebracht. Namens het
comité dankt Mevr. Eecen-Slot
de collectrices heel hartelijk voor
hun belangeloze medewerking.
Donderdag 22 September 1955
In verband met de voor ons
blad ongunstige dag, kunnen wij
het verslag van de installatie en
de verdere feestelijkheden tot
onze spijt eerst volgende week
plaatsen.
Het Bestuur van de Bond voor
Staatspensionnering afd. Schoorl
heeft zijn leden uitgenodigd tot
een bijeenkomst waarop door de
heer Berger een uiteenzetting zou
worden gegeven over dc nieuwe
Wet op de ouderdomsvoorziening.
Deze bijeenkomst had plaats op
Donderdag j.l. bij de heer Nic.
Schuyt. Hoewel men verwacht
zou hebben dat velen belangstel
len in de op hande zijnde maat
regelen der regering, schitterden
de meeste belanghebbenden door
afwezigheid en was er maar een
kleine groep aanwezig. De heer
Berger werd ingeleid door Voor
zitter v. d. Garde die hem voor
90 de vader van deze wette
lijke voorzieningen noemde. Spre
ker het woord nemende, wees er
op dat de wens zich te verzekeren
reeds van oudsher bij de mens
aanwezig was, zodat er reeds in
oude tijden een vorm van ouder
domspensioen heeft bestaan, al
werd dit dan niet door de Staat
geregeld. Dat deze zaak niet zó
gemakkelijk is als het lijkt blijkt
wel uit het feit dat wij in ons land
al 60 jaar lang bezig zijn deze ma
terie door commissies te laten be
studeren, zonder dat er tot op
heden een redelijk uitvoerbaar
plan te voorschijn kwam. Steeds
was de vrees dat deze sociale
voorziening niet door de gemeen
schap kon worden gedragen zon
der dat daarop een failliet zou
volgen, een onoverkomelijk belet
sel. Volgens spreker heeft de heer
Drees de verdienste gehad hier
aan met zijn Noodwet een einde
te maken, door eindelijk eens een
daad te stellen tegenover al dat
gepraat. Natuurlijk laat deze
Noodwet nog vele vragen en ver
langens open, en de nu in studie
zijnde Wet Suurhof beoogt hierin
verbeteringen aan te brengen. Een
premievrij pensioen is een onmo
gelijkheid, betoogde hij, want de
gelden voor de uitkeringen moeten
toch altijd op een of andere wijze
bijeengebracht worden. Daarbij
zijn twee principes mogelijk n.l.
door het kapitaaldekkingsstelsel
of het omslagstelsel. De benodig
de gelden worden verkregen door
belastingbiljetten waarop een aan
slag voor een nader te bepalen
percentage van het inkomen. Het
inkomen zal belastbaar zijn waar
schijnlijk tot 6000.Zoals be
kend zou dan een uitkering van
1300.voor gehuwden en van
f 700.voor ongehuwden in
overweging worden genomen.
Deze belastinggelden worden in
een apart fonds gestort dus af
gescheiden gehouden van andere
belastingopbrengsten. Na de ta
melijk ingewikkelde techniek van
deze wet duidelijk te hebben uit
eengezet, gaf spreker gelegenheid
tot het stellen van vragen waar
van door verscheidene der aan
wezigen werd gebruik gemaakt.
Hierbij kwam vooral de ongerust
heid van reeds gepensionneerde
ambtenaren naar voren die vrees
den dat hun pensioen voor een
groot gedeelte in aftrek zou wor
den gebracht bij deze uitkeringen.
Hoewel uiteraard dit nog in fines
ses moet worden geregeld, meen
de de heer Berger hen toch een
hart onder de riem te kunnen ste
ken met de bewering dat dit nog
wel mee zou vallen.
Het was wel wenselijk geweest
dat bij deze vergadering een goed
geschoold propagandist voor het
premievrije staatspensioen, zoals
dit door de Bond wordt nage
streefd, aanwezig was geweest,
om daarover met de heer Berger
te debateren. Nu sloot de voorzit
ter in zijn dankwoord min of meer
aan bij het in het vooruitzicht ge
stelde project, dat, hoewel mis
schien een stap in de goede rich
ting, toch niet het eigenlijke doel
van de Bond dekt. Deze kan daar
voor toch alleen maar dankbaar
zijn, maar geenszins voldaan!
Zo beginnen alle sprookjes en
zo luidt de titel van de nieuwe
kinderoperette van Rein Valkhof f,
die het Schoorls Kinder- en Meis
jeskoor onder leiding van Klaas
Venneker deze winter in studie
neemt. Vele nu volwassenen in
Schoorl en omgeving zullen zich
de tijd herinneren, toen zij op de
planken bij Schuyt als jeugdig ac-
teurtje of actricetje triomfen vier
den in een kinderoperette van de
zelfde schrijver, toentertijd ten to
nele gevoerd door Corn. Jonker.
Zulk een feest gaat men nu weer
beleven. Klaas Venneker de man
waar zo ontzaglijk veel muziek in
zit, is niet alleen de dirigent, maar
ook de componist van „Er was
eensAls wij het wel heb
ben, wordt dit zijn eerste compo
sitie op het gebied kinderoperette.
Maar er zijn meer medewerkers
van eigen bodem, d.w.z. van deze
streek. Jantien Haasbroek-v. d.
Velde, zelf balletdanseres, gaat de
dansjes instuderen, waarmee het
succes daarvan al bij voorbaat ver
zekerd is. En is het nog nodig, de
regisseur voor te stellen, de heer
A. Wurkum, die zijn sporen in de
regiekunst al ruimschoots ver
diend heeft, zowel in zijn vroegere
standplaats Twisk als in Schoorl
zelf. En herinnert ge u de knappe
décors veel bereikt met weinig
middelen van Nico Kaag bij
de uitvoering in 1955 van Daal-
der's kinderoperette „Himp hamp
houvast"? Nu, ook hij doet weer
mee. Maar, waar alles eigenlijk
om draait, dat zijn de kinderen
van Schoorls koor. Daarmee staat
of valt een uitvoering. Er zijn
reeds velen die meedoen. Maar,
ouders van kinderen die zich nog
niet opgaven, haast u! Laat ook
uw kinderen er bij zijn, als gij in
begin 1956 dat blijde feest bij
Schuyt echt wilt meegenieten; vol
trots, dat die kabouter of die pop
of dat meisje uw veelbelovende
zoon of dochter is. Onder de vas
te, maar vooral prettige leiding
van de musicale leerling van het
Amsterdamse Conservatorium,
die Klaas Venneker ook is, wórdt
het een feest!
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
BERGEN
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
Dames (J R S E M
Kapsalon
TELEFOON 2 10 4
Ingezonden mededeling
"ei""
l r
en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
25 September
Dr. LUGTEN, Telefoon 2700
SCHOORL-KOEDIJK
25 September
Dr. RISSELADA, Tel. K 2209-360