ft
ff
HULDIGING
Dames U R S E M
VROUWENLEVEN in ZUID-AFRIKA
LWERMOGÉNf
K- R. O.
R.K. VROUWENGILDE
GERRITSEN
K. J. V. O.
Tweede Culturele Avond
Ouden van Dagen
Sint Nicolaas in
Bergen
VRIJDAG 2 DEC. 1955
32c JAARGANG No. 47
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
De 15e December hoopt de
heer E. Bogtman zijn 85e ver
jaardag te herdenken en-van deze
gelegenheid hoopt Bergens Har
monie gebruik te maken om de
jubilaris te huldigen met een feest
in de „Rustende Jager" dat zal
gehouden worden op de dag te
voren, de 14e December. De heer
Bogtman is n.l. reeds acht en vijf
tig jaren als penningmeester in
Bergens Harmonie werkzaam.
Bergens Harmonie is opgericht in
1897. Bergen was toen een
plaatsje van 1200 a 1300 inwo
ners. De oprichting van de Har
monie was feitelijk het werk van
een onderwijzer, de heer Pieter
Reidal, die bij de ouders van de
heer P. Blankendaal op kamers
woonde. Deze onderwijzer be
speelde de waldhoorn en compo
neerde tevens. Hij wist enige
mensen te bepraten en als ge
volg daarvan werd besloten een
collecte te houden, die 253.
opbracht. Meester De Boer, de
enige onderwijzer die verstand
had van blaasinstrumenten, kreeg
de leiding, terwijl de instrumen
ten werden besteld bij de fa.
P. Wessels te Tilburg. Nadat
deze aan 't station Alkmaar wa
ren aangekomen, verpakt in een
grote kist, moest deze worden
afgehaald, waarna ze werd uit
gepakt en de instrumenten aan
de goedkeuring van de heer De
Boer werden onderworpen. De
repetities werden toen gehouden
in de kolfbaan van de „Rusten
de Jager", toenmaals geëxploi
teerd door de heer B. Veenhui-
zen, die tevens bestuurslid was
van de Harmonie, tezamen met
de heren Notaris Top, P. v. d.
Hoorn, C. Meyer en het toenma
lige raadslid (en later wethou
der) Jan Oldenburg. Dit bestuur
bestond geheel uit niet-werkende
leden, m.a.w. géén hunner was
muzikant, en dit leidde vaak tot
meningsverschil tussen leden en
bestuur, met het gevolg dat het
bestuur door de werkende leden
werd afgezet, men uit De Rus
tende Jager wegtrok en voor de
repetities zijn intrek nam op de
boerderij van Willem Tegel aan
de Breelaan, waar thans de ga
rage Zwakman is. In het nieuw
gekozen bestuur was de heer
Bogtman tot penningmeester ge
kozen en van af dien tijd heeft
Bergens Harmonie gestadig
voortbestaan. De nieuwe pen
ningmeester had de zorgen op
zich genomen, hoewel de finan
ciële toestand niet bepaald roos
kleurig was. Zo werd in 1903,
na 't vijfjarig bestaan der Har
monie, door de provinciale Bond
van fanfare-gezelschappen een
concours georganiseerd, t Be
stuur zag er voordeel in, zodat
de Harmonie het voor eigen re
kening uitvoerde. Het feest ver
liep schitterend, maar de gelde
lijke resultaten waren van dien
aard, dat men niets anders dan
het verdwijnen der Harmonie in
't vooruitzicht zag.
Toen greep echter de heer
Bogtman in. Tijdens een verga
dering waar in het bestuur de
vraag werd gesteld wat men
doen moest, sprak de heer Bogt
man de woorden: Wij gaan
door! De Harmonie is met de
muziek doorgegaan en de pen
ningmeester betaalde zonder
blikken of blozen het tekort.
Nooit heeft men nadien een te
kort gehad. Wel is het vaak
voorgekomen dat men bij aan
koop van nieuwe instrumenten
geld te kort kwam, doch dit be
drag werd door de penningmees
ter heel gewoon gefourneerd.
Wat deze eenvoudige burger van
Bergen voor de culturele zaak
heeft gedaan is meer dan vele
Bergenaren zullen begrijpen
Want dat Bergens Harmonie ook
haar moeilijkheden heeft gekend
blijkt uit het volgende: Jarenlang
repeteerde de Harmonie in het
café „De Hoop" van de heer
Hilbrand (thans café Nieuwen-
dijk). Eén der volgende exploi
tanten, de heer Boom, zei toen,
nadat wij aldaar dertig jaren
hadden gerepeteerd, plotseling
de huur op en dat wel op korte
termijn.
Door aankoop van een stukje
grond achter het politiebureau en
doordat de architect J. van Ex-
ter daar een verenigingsgebouw
wist neer te zetten, heeft men
toen een eigen verenigingsge
bouw weten te verkrijgen, d.w.z.
dank zij do heer Bogtman. En
dit gebouw wordt thans door
diverse verenigingen gebruikt,
zodat niet alleen de Harmonie
ermede gebaat is, maar diverse
andere organisaties.
In de laatste vijftig jaren is er
in Bergen veel veranderd. Ber
gen is gegroeid aan inwonerstal
en het leven schijnt er sneller te
verlopen dan voorheen, maar on
danks alles zijn er thans nog or
ganisaties, die in het verleden
opgericht, de traditie hoog hou
den en als bewijs van erkentelijk
heid van wat hij voor haar doet
en heeft gedaan, hoopt Bergens
Harmonie de heer C. Bogtman
op 14 December te huldigen met
een concert, dat 's avonds om
8 uur aanvangt in diezelfde Rus
tende Jager, waar acht en vijftig
jaar geleden de eerste tonen uit
haar instrumenten zijn aangevan
gen te weerklinken.
(Voor nadere informatie ver
wijzen wij naar de advertentie in
dit blad).
T. EN O.
De zon wekt alles tot nieuw
leven.
Laat ons veel voor onze kinderen
geven.
Dit stond Zaterdag- en Zon
dagavond 1.1. boven het tentoon
gestelde speelgoed in het vereni
gingsgebouw van T. en O. En
veel gaven de vaders en moeders,
die wekenlang in de schuur van
Zwarte Piet en elders werkten
om de ruim driehonderd kinde
ren van twee tot en met acht jaar
der leden van de buurtvereniging
T. en O. met de Sint een mooi
feest te bezorgen. De schenkers
van ruw materiaal konden hier
zien, wat er uit hun gaven ge
groeid was. Ongelooflijk: klok
ken, trekwagentjes, poppen, kap-
stokjes, hondjes, paard-en-wa-
gens, kippen, treintjes, straal
jagers, ameublementjes, knikker-
borden en naaidoosjes. Een sta
pel boeken voltooide de bijna ein
deloze rij speelgoed. Sinterklaas
kan gerust zijn. Zwarte Piet met
zijn helpers en helpsters hebben,
evenals de vorige jaren, weer
danig hun best gedaan. Hulde!
P.S. Het materiaal is op.
heeft U nog iets? Het wordt
gaarne afgehaald als U even be
richt stuurt aan de heer A. Essen,
Tuindorpweg 9, Bergen (N.H.).
Een Natuurlijk Kapsel en
DE LAATSTE MODE
Kapsalon
HANS HENKEMANS.
Zaterdagavond 26 Nov. speel
de deze begenadigde kunstenaar
voor de leden van het K.C.B. in
de dancing van De Rustende
Jager. We voelen ons niet geroe
pen het spel van deze eminente
pianist te beoordelen. De piano
klanken werden onder zijn han
den tot wondere natuurgeluiden.
Voor de pauze werd uitsluitend
Mozart, gespeeld. Het was of de
kunstenaar hier steeds door een
ragfijne sluier van de kristallijne
idee gescheiden bleef, of een ze
kere melancholie hem verhinder
de er één mee te worden.
Na de pauze werd Beethoven
meer dan meesterlijk beleefd. Dit
was geen vertolken, maar de één
wording van de kunstenaar met
de oeridee van deze muziek.
Staande betuigden de toehoor
ders deze meester in de kunst hun
hulde.
Donderdag 24 nov. precies
dertig jaar na de oprichting van
de K.R.O., hield deze radio-om-
roép een show-avond in de
schouwburgzaal van De Rusten
de Jager. De opening met de hul
diging van de heer v. d. Velde,
viel niet mee. Grappen van zulk
laag allooi hadden we van de
K.R.O. niet verwacht. Het was
een onaangenaam begin en hoe
wel deze geestesgesteldheid hier
en daar weer eens opdook, was
gelukkig het meeste van beter ge
halte. Van de artisten, die elk op
hun gebied goed werk leverden,
willen we alleen Coby Beek noe
men, en wel om het feit, dat zij,
hoewel zij een paar dagen tevo
ren haar arm brak, nu toch op
trad. Iedereen kon constateren
dat haar stem niet gebroken was!
Het programma bood veel afwis
seling en de artisten waren goed
op dreef, zowel in de komische
tonelen als in de meer stemmings
volle. Het element van de ver
rassing speelde ook een grote rol
b.v. in „het mysterieuse dans
paar" en in „bloemenweelde".
De potpourri van bekende melo
dietjes werd lustig door het pu
bliek meegezongen, terwijl in
„wat zou u doen?' twee heren
met het publiek zich dapper als
toneelspelers weerden. Circus
kiewaldos, door het gehele en
semble gespeeld, was verrassend
goed. Jammer dat het paard zo
nu en dan een hand uitstak, dat
verstoorde de hier waarlijk bijna
volmaakte illusie. Het bellencon
cert, waaraan allen meededen,
vormde een aardig slot van deze
geslaagde avond.
BAZAR
Woensdag 23 Nov. j.l. werd
door de handwerkclub „Nuttig
en aangenaam" van het R.K.
Vrouwengilde, in het wijnhuis
„Brero" een tentoonstelling ge
houden. De opbrengst komt ten
goede aan de Kerstgaven, om
deze zo feestelijk mogelijk te ver
zenden; voorwaar, een groots
doel! Er was ook een verloting
aan verbonden, waarvan de prij
zen zo aantrekkelijk waren, dat
velen een kans waagden en met
mooie dingen huiswaarts togen.
Het draaibord deed goede za
ken: dat draaide en dat draaide
maar, altijd prijs, de sfeer was er
prettig en vrolijk. Het raden van
het bedrag van een glazen pot
gevuld met centen bezat ook zijn
aantrekkingskracht, evenals het
raden van het autonummer
van een speelgoedbrandweerauto.
Hier zag men weer dat vele dub
beltjes, guldens maken. De opzet
van dit alles is goed geslaagd.
Het bestuur brengt dan ook
hartelijk dank aan allen die hier
aan meewerkten. Het was een
goede en succesvolle dag!
Ten zeerste werd op prijs ge
steld het bezoek van Bestuur en
leden van andere verenigingen.
De spreekwoordelijke uitdruk
king: „dat kan allemaal in Ber
gen", kwam weer tot zijn recht.
Voor de combinatie Platte
landsvrouwen en Ned. Ver. van
Huisvrouwen sprak Donderdag
middag 24 Nov. mevrouw Van
den Heever in de dancing over
het leven der vrouwen in Zuid-
Afrika.
Het clubleven is er op Engelse
leest geschoeid en over het alge
meen van een luxe, die wij ons in
Nederland als vrouwen niet
kunnen permitteren. In de grote
steden van Zuid-Afrika zijn de
verschillende American Women-
clubs en Engelse clubs, die als
voertaal het Engels bezigen en
daarnaast de Afrikaanse vrou
wenclubs met 't Zuidafrikaans als
voertaal. In Johannesburg sticht
te in 1941 een zestigtal Zuid-
afrikaanse en Nederlandse vrou
wen de Maria van Riebeekclub.
Deze club had het jarenlang
moeilijk, vooral financieel. Het
benodigde geld moest uit contri
buties, schenkingen en feestjes
worden bijeengebracht en men
kon maar een betrekkelijk klein
perceel als clubgebouw huren: In
1955 was eindelijk voldoende
geld bijeen om een ruimer perceel
te huren en de ruim.200 leden
naar Zuidafrikaanse begrippen
het comfort te kunnen bieden,
waar men als lid recht op heeft,
dat is o.a. gelegenheid tot logies,
en baden, het ontvangen van
vrienden, een bibliotheek enz. Het
verstrekken van maaltijden is,
door het nog ontbreken van het
daarvoor benodigde personeel,
nog niet mogelijk. Geregeld wor
den in het clubgebouw bestuurs
vergaderingen gehouden en vier
maal per jaar een ledenvergade
ring met lunch. Eens per maand
wordt een verjaarspartij gegeven
voor alle in die maand jarige
leden.
Dan zijn er de theepartijen
's morgens om elf uur, waarbij
een spreker over een van te voren
bepaald onderwerp spreekt, of
met een modeshow, of muziek.
Wonderlijk voor ons begrip zijn
de salonmiddagen, waar bij de
zoete tonen van muziek de dames
bijeenkomen, gekleed in haar
mooiste toiletjes en wel uitslui
tend met het doel darmee voor
elkaar te pronken. Dan zijn er de
avondjes met film, waarbij ook de
echtgenoten genodigd worden, en
de dansavonden voor de dochters
en zoons van de leden, met het
doel de jongelui gelegenheid te
geven tot kennismaking, een soort
dansende huwelijksmarkt. Eens
j per jaar wordt een groot bal, toe
gankelijk voor het publiek, gege-
\eu waar ook de Gouverneur en
zijn echtgenote aanwezig zijn, en
de jonge dochters tot vijf en twin
tig jaar aan Zijne Excellentie
worden voorgesteld.
Behalve al dit feestvieren
wordt er ook aan liefdadigheid
gedaan in de vorm van het door
de leden naaien van, de daar te
lande algemeen gedragen, serge
overgooiers. Deze kledingstukken
kunnen dan door behoeftige moe
ders voor een kleinigheid gekocht
worden. Ook wordt de clubs vaak
gevraagd, deel te nemen aan de
Volksfeesten, zoals b.v. de Van
Riebeekfeesten in 1952.
Deze clubs zijn alleen voor le
den (blanken) met geld en vrije
tijd. De Afrikaanse damesclubs
doen het eenvoudiger. Hier ko
men de dames eenmaal per maand
samen, met doel, naar een spreker
te luisteren of met elkaar te pra
ten en kennis te maken (te sel-
sen). Dan is er ook de Afrikaanse
Vrouwen Federatie, die in de
grote steden kraaminrichtingen
heeft, jeugdcentra, kosthuizen
voor bezoldigde meisjes, waar
deze een eenvoudige kamer met
goede maaltijden 'en een conver
satiezaal met de nodige ontspan
ning kunnen krijgen. Verder cen
tra van instructies voor naaiwerk,
hoedenmaken, pitrietvlechten,
pottebakken, kunstnaaldwerk,
enz.
Hoe is nu het dagelijks leven
der blanke vrouw in Zuid-Afrika?
De getrouwde vrouw met een
klein en middelmatig inkomen,
doet er zelf haar huishouding. De
huren zijn voor onze begrippen
fantastisch hoog. Een goedkope
flat doet 150.per maand aan
huur, stoken niet inbegrepen. De
mensen wonen er in wijken naar
hun inkomen en ook het huisper
soneel, dat uit naturellen bestaat,
regelt zijn loon naar de wijk
waarin zijn werkhuis ligt. Deze
lonen variëren van 36.tot
100.per maand. Het huisper
soneel is niet inwonend en over
het algemeen niet capabel zelf
standig te werken. Alles moet ge
controleerd worden.
De levensstandaard is zo hoog,
dat de meeste vrouwen, ook de
gehuwden, werken. Het grote te
kort aan werkkrachten, maakt 't
gemakkelijk een plaats te vinden
als werkneemster. Sociale voor
zieningen zijn er schaars, men
moet zichzelf verzekeren bij par
ticuliere verzekeringsmaatschap
pijen.
In de grote steden zijn huis
houdscholen, waar de meisjes
heen kunnen na de middelbare
school te hebben doorlopen. Na
het diploma behaald te hebben,
kunnen deze jonge vrouwen werk
vinden bij het Departement van
Landbouw in de vorm van het
geven van voorlichtingscursussen
op het platteland.
Het klimaat is er warmer dan
bij ons, maar de maanden Juni en
Juli kunnen er duchtig koud zijn,
al valt er geen sneeuw. October
is er bij uitstek de lentemaand en
wordt ook als zodanig bezongen.
November en December geven
een overvloed van fruit, terwijl
Januari en Februari warme zo
mermaanden zijn met heerlijke
druiven.
Wie emigreert, móet zich kun
nen aanpassen, maar dat in Zuid-
Afrika de taal geen groot beletsel
is, bewees wel deze middag, waar
de spreekster, die het Zuidafri
kaans sprak, heel goed te volgen
was.
ZILVER
Gewoonlijk heeft de K.J.V.O.
de Zaterdagavond bestemd voor
het vertonen van haar films,
doch ditmaal had zij daarvoor de
Maandagavond uitgekozen. Deze
afwijking van de gewone regel
was als een aanwijzing op te vat
ten, dat wat nu geboden zou
worden als iets bijzonders was op
te vatten. En daarin is zij ten
zeerste geslaagd. De Afrikaanse
film, „Slangen en hun gewoon
ten" gaf uitstekende opnamen uit.
het leven der slangen in de vrije
natuur benevens van het werk
dergenen die zich op het verza
melen en verwerken van het
slangengif toeleggen om het eind
product als medicijn over heel
Afrika te versturen. De prachtige
opnamen zowel van de natuur
als van het medisch werk te Jo
hannesburg vielen erg in de
smaak. De tweede film „Het rijk
van riet en water" was van Hon
gaarse makelij en gaf natuurop
namen uit het natuurreservaat in
de Hongaarse poesta bij Szeged.
Het dierenleven van vogels vis
sen, zoogdieren, waterdieren en
insecten was hier op zulk een
duidelijke wijze in beeld gebracht
dat de aanwezigen in geboeide
aandacht zaten te kijken naar al
het fraais dat op deze wijze werd
vertoond.
Het applaus na afloop gaf een
duidelijk bewijs van de voldoe
ning der aanwezigen.
SPIERPIJN, SPIT...
Vrijdag j.l, heeft in de „Oude
Prins" de tweede culturele avond
plaats gehad van de Sportfede
ratie „Bergen' waarvoor als
spreker was uitgenodigd de heer
P. Timmermans van de Volks
Hogeschool de „Zandhoeve" te
Bergen. Na een inleidend woord
van de heer Broekman, voorzit
ter van vorengenoemde Sport
federatie, ving spreker zijn cau
serie welke in 't bijzonder han
delde over de lichamelijke op
voeding in Noorwegen, aan met
te vertellen, dat men in het land
daar reeds met de kinderen van
8 jaar op de lagere school aan be
gint. Nadat spreker, die een wer
kelijk vlot causeur bleek te zijn,
het aandachtig gehoor nog had
ingewijd met verschillende zeden
en gewoonten van het Noorse
volk, wees hij vooral op de har
telijkheid en gastvrijheid, welke
door deze mensen aan de dag
worden gelegd. Daarna ging hij
over tot het vertonen van een
serie prachtige gekleurde licht
beelden, waardoor de aanwezi
gen met eigen ogen konden aan
schouwen, wat een mooi land
Noorwegen wel is. Dat deze cau
serie bij de belangstellenden zeer
in de smaak was gevallen, bleek
wel uit het spontaan applaus, dat
de causeur aan het einde van
deze avond ten deel viel en dat
ook door de heer Broekman in
zijn slotwoord nog eens extra
werd geaccentueerd.
Dinsdag 8 november j.l. heb
ben een aantal Ouden van Dagen
uit Bergen hoofdzakelijk Soci-
teitsbezoekers, genoten van de
geprojecteerde beelden van Oud-
Bergen, samengesteld door Koos
Schekkerman.
Hieraan was een prijsvraag
verbonden, voor hem of haar,
die de meeste foto's herkende.
Om ongeveer half drie werd
deze bijeenkomst geopend door
de voorzitter van de Stichting
Dorpshuis, de heer Jaap Sax, die
de hoop uitsprak, dat alle aanwe
zigen van het gebodene zouden
genieten.
Aan de uitslag was het merk
baar, dat vele Oud Bergenaren
in de zaal aanwezig waren. Van
de 29 vertoonde dorpsbeelden
was een der aanwezigen zo for
tuinlijk, maar één verkeerd gera
den te hebben, zodat deze in het
bezit gesteld werd van een doos
sprits.
Bij de overigen varieerden de
fouten van 2 tot 8. De zes andere
prijswinnaars werden in de ge
legenheid gesteld, de volgende
dag gratis naar Den Helder ver
voerd te worden, om daar te gaan
vissen.
Dat deze middag geslaagd is,
bleek wel uit de tevreden gezich
ten.
Getracht zal worden meerdere
soortgelijke middagen te organi
seren.
Door de Dorpswerkleidster,
mej. Blessenaar, werd aan het
eind woorden van dank gebracht
aan de organisator en aan de
heer Schekkerman.
In het stralende, lichtvriezende
weer stonden Woensdagmorgen
omstreeks elf uur honderden school
kinderen en kleuters langs de hele
Karei de Grotelaan opgesteld om
Sint Nicolaas te ontvangen, die
dit jaar per rijtuig met de harmonie
voorop, in Bergen aankwam. Na
langs de lange kinderschaar te zijn
gereden, maakte de bisschop een rit
om de Ruïne"kerk gevolgd door de
schier eindeloze stoet kinderen.
Voor het raadhuis werd hij door
burgemeester dr. W. Huygens,
met een anderhalf jaar oud rood
kaboutertje op de arm, ontvangen.
De kleine meid, die zo als eerste
van alle kinderen Sint Nicolaas
een handje mocht geven, vond
het prachtig en zat daarna weer
zoet en tevreden op moeders arm.
De Sint overhandigde de burge
meester een cadeautje, terwijl hij
meteen het grote boek waar goed
en kwaad van elk kind in staat
in ontvangst nam. Daarna begon
zijn rondgang te voet langs de
eindeloze rij kinderen rond de
Ruïnekerkmuur opgesteld. Overal
werden handjes uitgestoken, zo
wel naar Sint Nicolaas als naar
Pieter en Pedro, die druk aan
het strooien waren.
Maar sommige handjes boden de
goede bisschop ook eigengemaakte
tekeningen aan. Gezongen werd
er maar weinig, behalve bij de
zusters waar de klassen allen
dapper de verschillende Sinter
klaasliedjes zongen. Na de rond
gang volbracht te hebben, stapte
Sint Nicolaas weer in het rijtuig
gevolgd door zijn beide knechts
en met de harmonie voorop ver
trok hij weer langs de Breelaan
en Jan Oldenburglaan.
We hebben het nu zelf gezien:
Sint Nicolaas is weer in 't land!
tteMfod
DE DUINSTREEK
TELEFOON 2 104
Ingezonden mededeling
't Loert overal. De weid adige warm
te van de pijnstillende Thermogène
verdrijft de snerpende pijn.
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning- en Vacantierull 14 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
