DE BOÜMKAT
s
s
s
s
Fris
Gemeenteraadsvergadering Bergen
K%Zsn U R S E M
Een volmaakt Kapsel!!
l
Film- en demonstratie-avond
GERRITSEN
VRIjbAG 10 FEBR- 1956
33e JAARGANG No. 6
ii
De heer Van Rees Vellinga
wijst er op, dat de heer Ellis
thans vergeten schijnt te zijn, wat
hij in de vorige raadsvergadering
heeft verkondigd over het begrij
pen van elkanders standpunt.
Volgens spreker is Bergen een
familiebadplaats, een van de
fraaiste gebieden in dit opzicht.
Men dient er voor te waken, dat
het dorp en de gemeente mooi
blijven. Grote verkeersaders die
nen er buiten te blijven. Bergen
moet buiten de maalstroom van t
verkeer blijven en zijn karakter
behouden. Het natuurschoon
dient behouden te blijven. Het
dorpsbeeld en het natuurreser
vaat dienen ongerept te blijven.
Wegen aanleggen die driehon
derd dagen doodstil liggen en
vijftig dagen worden gebruikt, is
dwaasheid. De V.V.D.-fractie is
voor een zandweg, doch daarvoor
is hier geen meerderheid te krij
gen. Aan het overleg tussen de
'fracties wilden de K.V.P. en
Gem. Bel. niet deelnemen. Hieruit
blijkt, dat deze raadsleden niet
open willen staan voor ander
mans mening. Uit financiële over
wegingen kon spreker geen voor
stander zijn van het plan van de
weg over de kombaan. De lasten
worden voor de gemeente te
zwaar, daar het Rijk niet bijpast.
De V.V.D. is voor de zandweg
wijl deze weg ook als militaire
weg dienst zal doen; vandaar dat
het Rijk zal bijdragen in de kos
ten.
De heer Bos (K.V.P.) merkt
op, dat voor het plan geen eigen
geld aanwezig is. Alles zal aan
gevraagd moeten worden. Maar
de juistheid van het plan en de
goedkoopste zijn twee verschil
lende dingen. De K.V.P. prefe
reert de weg over de trambaan.
De heer De Beurs (Arb
vraagt. Waar praten we hier
eigenlijk over? V/e zijn vanavond
niet bereid naar elkaar te luiste
ren. We hadden onze stembrief
jes wel kunnen inleveren. Plan I
is romantisch en geeft een volko
men scheve voorstelling van za
ken. Spr. is principieel voor de
zandweg, maar wijkt, uit practi-
sche en zakelijke overwegingen,
uit naar het plan Den Das. Het
is niet ernstig dat de Eeuwigelaan
wordt opgeheven; over 25 jaar
is zij toch ten dode opgeschreven.
Een fietstunnel aan te brengen bij
de Fransman vloekt met het na
tuurschoon.
Mr. Sluis zegt, dat de wijze van
debatteren weer te wensen over
laat. Volgens de woorden van
dr. Hemelrijk zijn zij, die het kap
pen der bomen in de Eeuwige-
laan voorstaan, moordenaars van
't natuurschoon. Hetzelfde zegt
men van de voorstanders van de
weg over de trambaan. Dus zijn
wij allen moordenaars, aldus deze
UURWERKEN
spreker. In weerwil van de motie
van 18 oktober 1950 om de
Eeuwigelaan te sparen, heeft de
heer Den Das zijn minderheids-
voorstel ingediend. Wordt de
Eeuwigelaan de voornaamste
weg naar de zee dan zullen on
gelukken niet uitblijven. De tram
baan is verreweg te prefereren:
er is geen bebouwing en er zijn
geen uitgangen. Slechts een paar
wandelpacfen kruisen deze weg.
De A.N.W.B. wijst de enige
juiste weg: langs het reservaat
aanpassend aangelegd, zal deze
weg niet detoneren, maar de na
tuur dichter tot de mensen bren
gen. Financieel komt dat wat
duurder. Daarbij prefereert de
NHADO deze weg. Wat de fi
nanciële kant betreft, moet ge
tracht worden een bizondere uit
kering te krijgen uit het gemeen
tefonds, omdat de weg voorziet
in openbaar en particulier ver
voer dat de laatste jaren sterk
toeneemt.
De heer Broersma spreekt over
de mogelijkheid om tunnels te
plaatsen, wat door de burgemees
ter wordt ontraden. De strijd om
't natuurschoon is in Bergen altijd
fel gevoerd. Nu de tram weg is
en 't autoverkeer een grote vlucht
gaat nemen, kan men de oude
laan het best tot weg maken. Bij
toenemend verkeer heeft men dan
later twee wegen ter beschikking.
Een gesloten front zal het mak
kelijker maken het geld er voor
los te krijgen.
Dr. Hemelrijk: Nu de tram is
weggemanoeuvreerd zitten we
met de brokken; de raad heeft de
ondank bare keuze tussen drie
wegen:
le. die om de Zuid, waaraan ik
de voorkeur geef. Voor deze weg
is echter geen geld en geen meer
derheid te vinden; hij vervalt dus
en zijn verdediging is nutteloos.
2e. de weg over de trambaan.
Hiervoor is óók geen geld, maar
wel een meerderheid van één
stem.
3e. de weg over de Eeuwige
laan, waarvoor wél geld, maar
juist geen meerderheid is. Zo
staan de zaken.
We hebben dus te kiezen tus
sen de laatste twee, de trambaan
en de Eeuwigelaan. Die keuze is
voor mij weliswaar bitter, maar
onvermijdelijk.
Bitter, omdat in beide gevallen
Bergen ernstig gehavend wordt,
en omdat ik zelf, als vader van
de motie tot behoud van de
Eeuwigelaan in 1950, nu als een
tweede Kronos mijn eigen kind
moet inslikken en de Eeuwigelaan
offeren.
Onvermijdelijk, omdat het
grote offer van de Eeuwigelaan
volgens' mij' gebracht zal moeten
worden om de schade en ravage,
die het gevolg zijn van het an
dere plan, te verhoeden.
Ik zou het mij gemakkelijk
kunnen maken en als voorstander
van de randweg tegen beide pro
jecten spreken en stemmen. Maar
dat zou struisvogelpolitiek zijn,
het vermijden van een pijnlijke
keuze, en wat de doorslag geeft
het bevorderen van het slech
tere plan, het plan dat ik een
wanproduct vind. Ik zou met zulk
een houding juist spelen in de
kaart van de voorstanders ervan.
Vandaar hun beroep op- en liefde
voor de motie van 1950. De toe
stand is nu geheel anders. De
motie was in verband gesteld, in
verband met het behoud van de
tram.
Elk dezer plannen heeft drie
aspecten:
1. het natuurschoon, de kurk
waarop Bergen drijft;
2e. het verkeers-technische, en
3e. het financiële aspect.
Ik kies deze volgorde naar de
mate van hun belangrijkheid voor
Bergen.
le. Het natuurschoon.
Laat ik hierover het oordeel
van B. en W. aanhalen. Zij zeg
gen op pag. 5: ,,Ons college
neemt geen woord van wat vroe
ger is gezegd ten gunste van de
tram (dat vervalt dus) en ten
nadele van de weg terug."
Wat heeft het college vroeger
gezegd? Ik haal slechts twee zin
sneden aan, waarmee ik het vol
komen eens ben en het college
zelf ook, naar het nu beweert
Die zinsneden luiden (memoran
dum 23 Juni 1952):
le. ,,De aanleg van een autoweg
over het tracé van de huidige
trambaan acht het gemeentebe
stuur en elk kenner van het dorp
Bergen volstrekt onaanvaard
baar, omdat deze weg het dorps
beeld volkomen zou bederven en
dwars door het natuurreservaat
lopen."
2e. Deze weg over de trambaan
zou afschuwelijk zijn en het dorp
met het natuurreservaat onher
stelbaar schaden, in tweeën split
sen en denatureren.
Hoe is dit vernietigend oordee
te rijmen met de lyrische verde
diging in de nota van de meer
derheid van B. en WDe rust,
de veiligheid en de toegankelijk
heid van het natuurreservaat
worden door dit plan verstoord.
Eerst geeft men een half mil-
lioen uit voor het natuurreservaat
en dan wil men een half millioen
uitgeven om het te verknoeien",
zei eergisteren een burger veront
waardigd tegen me. En zo denken
er veel. Voor het intact en onge
rept laten van een eeuwig natuur
reservaat en de aanwinst van nog
3 H.A. mooie natuur, is het offer
van een ten dode opgeschreven
Eeuwige-laan eenvoudig nood
zakelijk; ten dode opgeschreven,
want u wilt toch terwille van het
verkeer al voor dit jaar beginnen
met de afbraak van de Eeuwige
laan. Daar helpt geen lieve moe
der aan. Daarmee heeft Broersma
in zijn rede terecht gedreigd.
2e. Verkeers-technisch:
Over de trambaan krijgt u
rechtlijnig snelverkeer, dat zelfs
niet stoppen mag voor de vier
wandelovergangen van het zui-
den naar het natuurreservaat
(Sparrenlaan. J. Willemlaan
Jachtpad en pad bij de Donkere
Hoek); een lokaas voor snel
heidsmaniakken!
Bij de keuze van de Eeuwige
laan krijgt u enigszins bochtig
toeristenverkeer, dat noopt tot
rustig en voorzichtig rijden, wat
iedereen wenselijk vindt in een
vacantie-oord. \Vat zou er van
Volendam overblijven, als daar
het bochtige smalle dijkje werd
vervangen door een brede snel
weg? Bovendien blijft, wanneer
de keuze op de Eeuwigelaan valt,
de nog beroemdere Sparrenlaan
ongebroken. Verkeers-technisch
is dit dus ook te verkiezen boven
het trambaanplan.
3e. De financiën:
Men kan met het plan over de
Eeuwigelaan dadelijk beginnen
uit eigen middelen. Voor de weg
over de trambaan moet men
wachten tot het Rijk de gelden
geeft, d.i. misschien tot St. Jutte-
mis. De weg over de Eeuwige
laan kan men bovendien geleide
lijk naar behoefte en naar de
stand der financiën verbeteren.
Voor 1956 en 1957, zeg ik, moet
er een voorziening worden ge
troffen ten koste van de Eeuwige
laan. Anders gaan we voor de
komende twee of drie seizoenen
een verkeerschaos tegemoet. Dat
kunnen we met z'n dertienen niet
verhinderen. Welnu, wie voelt
ër nog voor om terwille van een
dan toch al zwaargehavende
Eeuwigelaan, daarna ook nog een
veel duurder en slechter plan uit
ie voeren? De meerderheid van
zeven soms?
Tot deze meerderheid zeg ik:
U kunt wel besluiten vanavond
met 7 tegen 6 tot die weg maar
het besluit voorlopig niet uitvoe
ren. Met de andere oplossing
kunt u direct beginnen. Want het
Rijk zal weinig lust hebben een
extra-subsidie te geven voor een
duur en schadelijk plan (gespro
ken in 'n geheime vergadering),
als er volgens de mening van de
helft van de raad een veel minder
schadelijke en goedkopere uitweg
is. Daarom raad ik u aan eieren
voor uw geld te kiezen en met
ons het enige reële plan te nemen.
De heer Den Das zegt, dat als
men begint te dreigen met een
motie, zulks geen manier van dis
cussiëren is. Dat is beneden peil.
De heer Ellis kleineert mijn werk
met gemeentegelden. Schuilt daar
soms achter de teleurstelling van
de heren Ellis en Wittebrood als
tegenstanders van de candidatuur
Den Das als wethouder? Zitten
er soms anderen op het vinke-
touw nu de wethouderssalarissen
verhoogd zijn? Ik kan buiten die
inkomsten leven.
Overgaande tot zijn plan, zegt
de heer Den Das, dat hij de
Eeuwigelaan niet wil slopen,
maar deze weg gaat, gedrongen
door de omstandigheden. Een
verkeersoplossing moet er gevon
den worden. Het zou billijk zijn
geweest als de minister van Wa
terstaat en Verkeer een bijdrage
zou geven, doch men ontving wel
een vriendelijk briefje doch liet de
beslissing over aan de minister
van binnenlandse zaken, 't Stre
ven ipoet zijn een oplossing op
korte termijn en voor een bedrag
dat de gemeente uit eigen midde
len kan financiëren. Met het fi
nancieringsplan van de weg over
de trambaan is zoveel tijd ge
moeid, dat in die tijd het verkeer
over een paar seizoenen in de
knoop zal raken.
Het verkeer dreigt hopeloos
vast te lopen. De afmetingen van
een bus zijn: 2.50 m. breed en
3.10 m. hoog. Gegeven deze om
standigheden is het kappen van
een rij bomen, te aanvaarden.
Wordt er voor 't komende sei
zoen niets aan de Eeuwigelaan
gedaan, dan zal de NHADO
voor grote moeilijkheden komen
te staan. Spreker voorzag grote
ongelukken als niet op korte ter
mijn maatregelen worden geno
men. Eén mensenleven is mij
meer waard dan 85 stervende
bomen. Tenslotte is de gemeente
nog niet in het bezit van de tram
baan, die in eigendom is bij de
familie Van Reenen, terwijl een
stukje bezit is van het P.W.N. en
is het nog niet eens zeker of men
deze gronden kan verkrijgen.
We kennen vele kampioenen,
Op het gebied van spel en sport.
Van tippelende zoolverslijters,
Op afstanden, soms lang, soms kort.
Van turners, zwemmers, tafeltenners,
Van boksers, schakers, enzovoort,
Maarheeft U wel eens van een klimmer,
Een klimmerkampioen gehoord?
Er woont er een bij ons in Bergen,
Het is de boomklimkampioen.
En ik durf stellig te beweren,
Dat niemand hem dit na zal doen.
Ja sterk'niet een in 't kleine landje,
Zou op die leeftijd klimmen gaan,
En met zijn volle tachtig jaren,
Hoog in een boomkruin te gaan staan.
Ze zouden er niet eens aan denken,
Maar, van der BERG, klimt naar zijn doel,
En zet zich rustig op een zijtak
Zoals wij in een luie stoel.
Dit is de nestor aller katten,
De boomkat dan, begrijp me goed.
Het k'aut'ren, klimmen, balanceren,
Dat zit die boomkat in het bloed.
Het is een zeldzame prestatie,
Het toppunt van vitaliteit,
Profisiat, jij bomennekker,
Aan jouw heb ik dit lied gewijd.
JAN TIMMER
tanden
adem
Maandag 30 januari werd door
de heer A. J. Wittebrood van de
Jaap Weyandweg in het T. en
O.-gebouw, in samenwerking met
de N.V. Cacaofabriek De Zaan
te Koog-Zaandijk en met mede
werking van de N.V. J. W. Sie-
brand te Kampen, een film- en
demonstratie-avond gehouden,
bedoeld om over hun producten
wat meer kennis bij te brengen
aan de genodigden.
Daartoe hadden de beide fir
ma's een uitgebreide collectie
hunner producten geëtaleerd, ter
wijl een vertegenwoordiger van
elk dezer firma's in een boeiende
causerie de stampvolle zaal met
hun uiteenzettingen wisten te
boeien, onderwijl hun discussies
afwisselend met het draaien van
een aantal films, die op het voed-
selvraagstuk in de wereld en op
de cacao-fabricage betrekking
hadden.
Het vervaardigen van cacao is
een heel proces. De grote fabriek
te Koog-Zaandijk met haar reus
achtige machines, geeft daarvan
wel het beste bewijs; doch voor
dat de fabriek aan dit proces te
pas komt is er al heel wat ge
beurd. De cacao-boom groeit in
Zuid-Amerika en aan de West
kust van Afrika. Daar vindt men
hele plantages, waar de boom
groeit, die de vruchten oplevert.
Deze vruchten worden geoogst,
in de zon gedroogd, en daarna
voor de export verpakt. Per schip
in ons land aangekomen gaan ze
naar de fabriek en daar begint
het eigenlijke werk. Als verschil
lende machines er aan hebben ge
werkt verkrijgt men eindelijk het
eindproductcacao, dat niet
alleen in poeiervorm wordt ver
kocht, maar ook tot repen, bon
bons en boterhamstrooisel
Hagel De Zaan geheten
wordt verwerkt.
Cacao De Zaan is reeds 45
jaren op de markt. Sedert vijf ja
ren zijn haar producten ook op de
Nederlandse markt verkrijgbaar,
hoewel verreweg het grootste
deel der productie naar het bui
tenland gaat. In Noorwegen en
Zweden, in Duitsland en Italië,
in Canada en Japan kan men
tegenwoordig Cacao De Zaan
kopen. Te Yokohama in Japan
wordt ze zelfs geschonken. En
dat deze cacao door de grote
firma's in die landen hier wordt
gekocht, geschiedt niet omdat de
Nederlanders zulke brave mensen
zijn, maar omdat er naar ge
streefd wordt de beste cacao voor
de billijkste prijs te leveren. Er is
geen land ter wereld waar de
maag met zoveel lekkernijen ge
vuld wordt als Nederland, zowel
wat spijzen als dranken aangaat.
Iedere koekfabriek, iedere biscuit
fabriek heeft haar eigen recepten,
iedere koffiebrander brandt zijn
koffie op zijn eigen wijze, iedere
distillateur vervaardigt zijn dran
ken op zijn eigen manier. Daar
door ontstaan de verschillende
smaken, die het gevolg zijn van
het toepassen van een geheim ge
houden recept. Ook Cacao De
Zaan heeft zo'n recept. De ver
tegenwoordiger van Cacao De
Zaan was er niet geheim mede.
Wij gebruiken alleen zuivere
grondstoffen en bij de bewerking
passen we dubbele branding toe,
zei hij. Aan elk der aanwijzingen
werd een monsterpakje cacao
aangeboden, om dit thuis te be
proeven, en het mag hier niet on
vermeld blijven, dat de gebruikers
over de smaak van de drinkbare
chocolade die men er van ge
maakt had, zeer tevreden waren.
Maar daarmede was nog niet
alles gezegd. Deze cacao werd
gebruikt om een pasta te maken,
die als broodsmeersel dienst kan
doen en bij kinderen een geliefde
lekkernij op de boterham is,
evenals de hagel cacao in kor
relvorm die op de boterham
gestrooid wordt, waarvan aan de
aanwezigen een proefje werd
verstrekt. Ook dit product trok
door zijn fijne smaak veler be
langstelling.
Na de droge waar de natte. De
.firma Siebrand, zoals ze gewoon
lijk genoemd wordt, is in ons land
lang geen onbekende. Haar zaak
in Kampen is wijd en zijd be
faamd. Haar vertegenwoordiger
begon met de vraag te beant
woorden: Wat is wijn? En het
'antwoord luidde: Wijn is een na
tuurproduct. Zij ontstaat uit
vruchten en zonneschijn. Hoe
meer najaarszon er schijnt, des te
beter is de wijn. Men spreekt dan
Van een goed wijnjaar. Goede
wijn ontstaat bij voorkeur in lan
den waar de vruchten kunnen
profiteren van de zon. Frankrijk.
Italië, Portugal en Spanje zijn
landen waar wijn vandaan komt.
Uit Duitsland komen de Rijn- en
de Moezelwijnen. De wijn die
men in 't buitenland drinkt, heeft
gewoonlijk iets van zijn smaak
verloren wanneer men hem mee
neemt naar Nederland en hem
daar consumeert. Wijn moet men
leren consumeren. In Nederland
wordt wel wijn gemaakt, die 70
a 80 bessensap van zwarte
bessen als basis heeft. Dat is een
zeer goede drank. Verder is er
ook medicinale wijn de Bloed-
wijn die ter zuivering en ver
sterking van het bloed wordt ge
dronken. Daarnaast heeft men de
aperitief en diverse likeuren en
advocaat. Vooral dit laatste is
een artikel waar kwaliteit en
smaak nogal veel kunnen ver
schillen. Van de importwijnen
heeft men in de Cibrandos spaan-
M. VELDMAN
Zilva Pleet
se wijn een product dat er wezen
mag. Het gebruik van wijn neemt
in onze dagen sterk toe, voorna
melijk omdat men de z.g. sterke
drank de rug toekeert.
Nadat ook deze spreker zijn
causerie beëindigd had, werden
tot verrassing der aanwezigen, de
meegebrachte producten onder de
aanwezigen uitgedeeld door een
eenvoudig loot-systeem, zodat
talrijke aanwezigen ongedacht
met een cadeau naar huis gingen.
Een drietal dames betuigden aan
de heer Wittebrood hun dank
voor het inrichten van deze
avond, terwijl zij ook de verte
genwoordigers der beide firma's
De Zaan en Siebrand hun erken
telijkheid uitdrukten voor hun
interessante uiteenzettingen.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
WeMlad
DUINSTREEK"
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te BergenDe Haan a
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 4.70 per jaar
f 1.20 per kwartaal
Advertentieprijs: 10 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.20
Vraag en Aanbod 12 ct. per m.m.
Woning- en Vacantieruil 14 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
TELEFOON 2104
INGEZONDEN MEDEDELING
GOUD, ZILVER, UURWERKEN
Eigen
KI. Dorpsstraat 9
vakkundige
Telefoon 2778
reparatie
inrichting
BERGEN
12 Februari
Dr. BULSTRA, Telefoon 2827
SCHOORL-KOEDIJK
12 Februari
Dr. RISSELADA, Tel. K 2209-360
