Iilleektlad
f f
99
m
OUDEJAAR 1956
f JAARWISSELING i
Uw administratie nog niet in orde, of
belastingzaken niet geregeld!!
Firma MUM PIERSMA
GERRITSEN
ZATERDAG 29 DEC, 1956
33e JAARGANG No, 51
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
door dr. P. H. R i 11 e r.
Op de oudejaarsavond plegen wij het jaar dat heenging als een
stuk verleden op een afstand te overzien. Kunnen wij in de jaren, die
wij thans beleven, die gewoonte volhouden?
De jaren schijnen ons voorbij te vliegen als de telefoonpalen,
wanneer wij reizen in een electrische trein Wii hebben de gewaar
wording dat de wereld begrepen is in een ontzaglijk groeiproces, in
een ontwikkeling naar nieuwe levensvormen en nieuwe waarderingen,
Dat groeiproces voltrekt zich in het verborgene. Wij zijn geneigd er
door te worden verontrust, omdat het zich in afgrijselijke verschijn
selen openbaart. Maar laat ons ons voornemen om ons aan het einde
van een onrustbarend jaar niet uitsluitend door sombere stemmingen
te laten beïnvloeden.
Groei brengt met zich mede worsteling en teleurstelling, maar ook
verheugende feiten. Men moet zich voor de verschrikkelijke werke
lijkheid, die om ons heen is, niet blinddoeken, maar men mag voor de
goede momenten, die het leven te aanschouwen gaf, de ogen niet
sluiten.
raamd plan voorstellen dan het
nabije oosten ten uitvoer bracht.
Aan alle kanten vielen de arabi-
sche staten het westen aan en
de gelijktijdigheid van al die
agressie maakt de toestand des
te gevaarlijker.
Frankrijk, dat in Algerië voor
zijn leven als grote mogendheid
Zoals wij tegenwoordig in de
tijd worden samengeperst, zo
worden wij ook geconcentreerd
in de ruimte. Wat waren de we
reldgebeurtenissen voor de mens
van 1907? Een drama op een ver
verwijderd toneel. Wat zijn ze
voor de mens van 1957? Onmid
dellijk op hem betrokken feiten.
Door incidenten, die in Egypte
of in een russisch grensland ge
schieden, wordt ons eigen, per
soonlijk leven in gevaar gebracht.
Want het uitbreken van een
derde wereldoorlog hangt ons op
1 januari 1957 nog boven het
hoofd.
Zelden bestond er zulk een
raadselachtige samenhang tussen
alles wat zich voordoet op onze
planeet als tegenwoordig. De
wereld iè kleiner geworden. Zij
beknelt ons. Wij willen echter
weigeren het oude jaar met
angstgevoelens te beëindigen en
het nieuwe jaar niet met vreze
tegemoet gaan. De juiste instel
ling op deze oudejaarsavond is,
dat wij onze kleinheid en betrek
kelijkheid tegenover de ondoor
grondelijkheid der historie heb
ben te beseffen en dat wij ons
overgeven aan Gods wil.
Het jaar 1955 is een jaar ge
weest van grote veranderingen
en verschuivingen in het wereld
aspect. Wel bleef de koude oor
log zijn karakter behouden van
durende spanningen, van diplo
matieke duels en van kleinere
afleidingsoorlogen, maar het to
neel, waar de belangrijkste ge-
beurtennissen geschieden, ver
plaatste zich. Het probleem van
hel nabije oosten werd virulent
en bracht een nieuwe wereld
oorlog dichterbij dan hij ooit na
de nederlaag van de as-mogend-
heden geweest was.
De gedragingen der arabische
landen, met Egypte aan het
hoofd, schenen wei-overwogen.
Men kan zich geen listiger be-
gen van Europa ernstig werden
geschaad en zijn olie-voorraden
slonken.
De landen van het nabije oos
ten zijn militair en organisato
risch beschouwd zwak en min
derwaardig. Maar zij konden
zo'n grote mond opzetten en de
westelijke mogendheden ringe
loren, omdat zij het machtige
Rusland achter zich wisten.
Hier komen wij tot de grote
en alles overschaduwende ge
beurtenis die ons 1956 te aan
schouwen gegeven heeft: de
wlonderlijke gedragingen van
Rusland.
Dit jaar heeft op ostentatieve
wijze de zogenaamde vredelie
vende politiek van Chroesjtsjov
en Boelganin zich zien ontplooien.
Het scheen een ogenblik, of het
ijzeren gordijn zou openvallen.
Staatshoofden, parlementariërs,
ministers uit het oostelijke en
westelijke kamp wisselden bezoe
ken en dronken te Moskou de
wjodka. De vriendschapsbetui
gingen gingen gepaard met een
openlijke verloochening van de
oude hardheid. De oude afgod,
Stalin, werd na dode gevonnist
Dit moe-geworsteld jaar glijdt heen,
1 Weer in der tijden schoot.
1 Dit was een jaar van angst en spanning,
Ellende, nood en dood.
s I
Wij willen niet zo zeer gedenken,
Dit al'wat ging voorbij,
Wat 't soms ook gaf aan schone stonden,
Voor u en ook voor mij,
I
Maar na de laatste klank der klokken,
1 Ons richten op het jaar,
Dat als een onbeschreven boekdeel,
Ligt open voor ons klaar.
O mochten we op haar bladen schrijven,
Dit zij een vurige beê,
Moge dit jaar ons brengen, 1
1 De zo begeerde vreê.
I 1
o Oo
strijdt, zag zich weerstreefd door
de steun, die de opstandige Alge
rijnen ontvingen van Caïro uit:
het jonge en dappere Israël, de
voorpost van het westen in het
morgenland, werd door een reeks
van agressieve daden zijner na
buren ten dode getreiterd, Enge
land zag zijn positie op Cyprus
bedreigd. En als klap op de
vuurpijl kwam Nasser met zijn
nationalisatie van het Suez-ka-
naal, waardoor de zeeverbindin-
en gevierendeeld. Maar hetzelfde
jaar 1956 maakte ons getuigen
van een volstrekte wending in de
russische politiek.
Opeens liet het Kremlin zijn
masker vallen en vertoonde zijn
ware aangezicht,. Opnieuw
brengt het communisme bloed en
tranen en aan het westen een on
verhulde dreiging met geweld.
De vraag is te stellen, waar
de verklaring ligt van dit wisse
lend en wankelend sovjet-beleid?
Door zijn destalinisatie, die tot
het uiterste werd doorgezet, heeft
het de vrijheidsdrang losge
woeld, welke in alle volken aan
wezig is, die zuchten onder zijn
knoet.
De hongaarse opstand is het
sterkst sprekend symptoom van
een algemene bedreiging van de
Sovjet door de volken die hij
heeft onderdrukt. Maar overal
is men de tyrannie moe. De pool
se revolte heeft men nauwelijks
bedwongen. Opstandige bewe
gingen zijn gesignaleerd in Bul
optreden der drie mogendheden
is de toestand gezuiverd, het ge
stook en gewroet is vervangen
door een openlijk stellen van het
probleem: door de neutrale en
daardoor arbitraire houding van
Amerika werd een beroep op de
Verenigde Naties mogelijk.
Dat de Verenigde Naties in
aanzien zijn gestegen, is een be
langrijk verschijnsel, dat 1956
ons bracht. Men roept het van
de daken uit, dat de Verenigde
Naties aan het ontaarden zijn,
dat de invloed der oosterse leden
haar vredesbeleid vertroebelt,
maar zij zijn er toch in geslaagd
de wereld over een gevaarlijke
afgrond te dragen en tot dusver
de vrede te bewaren. Of dit zal
blijven gelukken?
Wij gaan het jaar 1957 in met
de bedreiging van een nieuwe
wereldkatastrofe. Het heeft er de
schijn van, dat het Suez-kanaal
minder aanleiding geeft tot een
acute ontploffing dan enige we
ken geleden het geval scheen.
Maar de toestand in en om Hon
garije heen lijkt ons zeer ernstig.
Het hongaarse volk wil zijn ver
zet niet prijs geven. Het zal
blijven vechten tot de laatste
man. Maar wat zal de Rus gaan
uitspoken? Zal de Sovjet-Unie,
nu haar bestaan op het spel
staat, geen daad van wanhoop
verrichten om zich te handha
ven?
Twee belangrijke feiten van
het afgelopen jaar zijn het her
stellen van de geest van samen
werking in Frankrijk en de ame-
rikaanse presidentsverkiezing. In
het uur van gevaar weet deze
veerkrachtige natie, die altijd
door verdeeldheid wordt getei
sterd, haar eenheid te herwinnen.
De wedergeboorte van Frankrijk
is een der winstpunten in de ge
schiedenis van het jaar dat ver
streek.
En de herkiezing van Eisen
hower tot president van de Ver-
garije, in Litauen en Danzig,
ja in Rusland zelf.
Het prestige van het sovjet
stelsel heeft de nekslag gekregen.
Het westen wendt zich vastbe
slotener dan ooit af van de
macht, die kanonnen en tanks
richt op weerloze vrouwen en
kinderen. De Sovjet-unie heeft
al haar wervingsmogelijkheden
verloren en haar tegenstanders
vinden, als weerslag op haar
wandaden, hun eenheid terug.
De N.A.T.O heeft nieuw leven
gekregen en de europese samen
werking tegen het gevaar uit het
oosten kreeg gloednieuwe kans.
Door te gewagen van deze re
cente ontwikkeling van de we
reldsituatie komen wij op het
tweede opmerkelijke verschijnsel
dat (1956 ons te .aanschouwen
gaf: de wisselvallige en grillige
politiek der Verenigde Staten.
Toen de storm (in het nabije
oosten was opgestoken, ver
loochende Amerika zijn weste
lijke bondgenoten en ontstond
een diepe breuk in het westelijk
blok. Maar al spoedig drong de
gemeenschappelijke bedreiging
van een uitdagend Rusland tot
hernieuwde samenwerking. De
vraag blijft open in hoeverre
Amerika gerechtigd is, slechts op
een afstand het westen te steu
nen en zich een eigen gedrags
lijn aan te mjeten, wanneer het de
noodzaak inziet zich de beharti
ging van zuiver amerikaanse
belangen voor te behouden.
Wij menen, dat het ingrijpen
van Israël, Frankrijk en Enge
land de eigenaardige in-solidari-
teit van de Verenigde Staten in
de kwestie van het Suez-kanaal
aan de vrede zijn laatste levens
adem heeft gegeven. Door het
enigde Staten geeft ook reden tot
vreugde. Het noordamerikaanse
volk zoekt naar standvastig be
leid en naar bestendiging van
een leider, die de problemen kent.
Welk een tegenstellig tot de toe
stand in Rusland, waar het be
wind immer door geheime intri
ges en paleis-revoluties wordt
bedreigd en dat door zijn raad
selachtige onzekerheid een ge
vaar voor de wereld wordt!
Temidden van de dodelijke ge
varen waarmee wij het nieuwe
jaar ingaan, kan er toch blijd
schap in ons zijn, wanneer wij.
ons rekenschap geven van de
zedelijke reactie die door de wan
daden der Russen in Hongarije
bij de volken der wereld werd
opgeroepen. De menigte leeft bij
leuzen, maar in de beslissende
momenten der geschiedenis welt
het gevoel voor recht en mense
lijkheid toch spontaan en mach
tig uit haar op. In het bijzonder
ons nederlandse volk, dat de ge
vluchte Hongaren met genegen
gastvrijheid ontving, heeft de
praktijken van het communisme
weten te onderkennen en woe
dend veroordeeld. Het democra
tisch socialisme heeft zich ge
keerd tegen deze macht van ge
weld en verraad en het heeft
begrepen, dat de strijd in Hon
garije wordt gevoerd tussen de
arbeiders en hun onderdrukkers
en dat hij hetzelfde karakter
draagt als weleer het socialistisch
verzet tegen de uitwassen van
het kapitalisme, waarbij dan de
z.g. communistische „volkslei
ders met hun reusachtige
saldo's op buitenlandse banken
de plaats van de kapitalisten in
nemen.
Wij worden overweldigd door
de wereldgebeurtenissen, die zich
in het afgelopen jaar aan ons
opdrongen, maar wij verlangen
toch ook terugblik te geven op
de lotgevallen van ons eigen
land.
De geschiedenis van Neder
land in 1956 heeft zich geken
merkt door een crisis in het ge
zag en in de staatkundige struc
tuur. Tot een gezagscrisis heeft
het minderwaardig geschrijf van
een buitenlandse pers, vol voos
geroddel over vermeende toe
standen ten hove, geen aanlei
ding gegeven.
Het gezwets is afgestuit op de
liefde, de toegenegenheid en het
vertrouwen van het nederlandse
volk in zijn koningshuis. Onze
ZILVER
wijze koningin heeft samen ge
werkt mefj haar raadslieden en
die administratieve veranderin
gen in haar omgeving tot stand
gebracht, die zij noodzakelijk
achtte. En zij is voortgegaan,
onverstoorbaar, met de edele
vervulling van haar taak, niet
alleen haar taak als staatshoofd,
die in de afgelopen zomer bij
zondere zorg vereiste, maar ook
als landsmoeder. Zij leefde mee
met de lotgevallen van haar volk
en trad als een weldoenster aan
allen die leden, aan hen die be
drukt waren, aan verbijsterde
vluchtelingen, tegemoet.
Een gebeurtenis, waarbij men
het woord „gezagscrisis"
kan gebruiken, heeft
zich voorgedaan bij de inciden
ten, die de burgemeester van
's-Gravenhage hebben omgeven.
Onafhankelijk van eventuele fou
ten, die de burgemeester in een
vorige functie mocht hebben be
gaan, wil onze ergenis, ook nu
wij niet waarnemen maar ons
herinneren, niet wijken over het
geen toen is gebeurd. Een burge
meester, aan wiens benoeming de
gebruikelijke informaties zijn
voorafgegaan en die als burge
meester van Den Haag een on
bevlekte staat van dienst had,
wordt uit zijn am'bt gedreven
door een journalist, die hem vele
jaren na dato oude zonden voor
de voeten werpt.
Het kern-moment in de ge
schiedenis van Nederland in het
afgelopen jaar wordt gevormd
door de kamerverkiezingen en de
daarop gevolgde kabinetsforma
tie. De verkiezingen brachten een
ongekende winst voor de Partij
van de Arbeid, waarvan de ver
klaring lag in de begrijpelijke po
pulariteit van de minister-presi
dent dr. Drees. Maar ook de
Katholieke Volkspartij behield
haar stellingen.
De oorzaak van de eindeloze
kabinetsformatie, die daar op
volgde, lag in de tot in het uiter
ste ondernomen poging een' na
tionale regering tot het bewind
te roepen, een regering te vor
men van alle partijen, terwijl de
verschillende politieke groepen
essentiële verschil- en geschil
punten vertoonden. Men schuw
de de vorm van een meerder
heidsregering met een oppositie
er tegenover. Met kunst en
vliegwerk is tenslotte een natio
nale regering ontstaan.
Het jaar 1957 zal moeten uit
maken of de nieuwe regering
zich zal kunnen handhaven te
midden van de baaierd van
vraagstukken, waarvoor zij zich
ziet geplaatst. Wij zijn onzeker
over haar toekomstig succes,
maar wij kunnen wel vaststellen
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
DE DUINSTREEK
^0OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOo0Q
0 O
O
o o
0 o
o o
o o
9.
O O
O o
o
o
0 0
MAARTJE N. ZWAAN 1
O O
O
O o
^OqOOOOOOOOOOOOOO oooooooooooooo oooooooo oooooooo oooooo oooooooooooooooO
Zitting te Schoorl, elke
maandagmorgen in de „Rode
Leeuw" van 10-12 uur.
Alkmaar, Houttil 24, vrijdag
en zaterdag van 10-12 uur.
vraagt U eens inlichtingen bij de
BOEKHOUDBUREAU
Bergen - Komlaan 10 - Telefoon 2787
Alkmaar - Kennemerstr.weg 93 - Tel. 3348
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Statlonsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.25 per jaar
f 1.35 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
BERGEN
30 dec.
Dr. LUGTEN, Telefoon 2700
1 jan.
Dr. POOT, Tel. 2423
SCHOORL-KOEDIJK
30 dec.
Dr. H. J. PIERS. Telefoon K 2201-202
1 jan.
Dr. BRUST. Telefoon K 2209-266