ft
99
PORTUGAL
Mozart-Schubert
PAAL 33
r
F»U
ROl
L
de tuin van Europa
T. en O
Jubileum
Voor Rentebijschrijving en Controle
GERRITSEN
Fa. A.Kieuwland
Pracht handen
Coöp. BOERENLEENBANK te SCHOORL
25-jarig jubileum
Huidgenezing
VRIJDAG 18 JAN. 1957
34c JAARGANG No. 3
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
De heer Simon de Waard
hield zaterdagavond 12 januari
een lezing over Portugal in de
dancing van De Rustende Jager
voor donateurs en leden van de
K.J.V.O.
Portugal en Spanje, die aard
rijkskundig samen Jiet Iberische
schiereiland vormen en daardoor
naar de schijn een eenheid, zijn
toch zeer verschillend van el
kaar. Komende vanuit Frank
rijk gaat men eerst door de
kale dorre hoogvlakten van
Noord-Spanje, maar eenmaal in
Portugal aangekomen verandert
al zeer spoedig het aanzicht van
het landschap.
Portugal heeft een subtropisch
klimaat en is een prachtig be
groeid bergachtig land, dat wat
bloemenweelde aangaat, terecht
de naam draagt van ,,de tuin van
Europa".
De hoofdstad Lissabon ligt on-
gevee l 43 uur sporen van Am
sterdam. Lissabon is evenals
Rome op zeven heuvels ge
bouwd. Het is een enorm grote
mooie en luxe stad, waar 1
miljoen mensen wonen. Het cen
trum van de stad is oud; daar
omheen liggen de moderne
HORLOGES
woonwijken met de grote hui
zenblokken in pasteltinten, met
daartussen prachtige gazons en
bloemperken met zitjes onder
parasols, waar een kop koffie
maar achttien cent kost. De prij
zen der waren zijn er verder net
als bij ons, maar de lonen zijn
er veel lager.
Zomers is het er warm, maar
heel goed om uit te houden, orp-
dat door de\ nabijheid van de
Atlantische Oceaan de nachten
heerlijk van temperatuur zijn.
's Nachts is het erg druk op
straat, daar velen overdag een
dutje doen. De café's zijn er
meest stampvol, niet dat er veel
geconsumeerd wordt, men zit er
voor de gezelligheid en een Por
tugees praat graag en veel. Het
is een ouderwets land. Dames
van stand komen niet alleen op
straat en jonge meisjes gaan al
leen met een chaperonne uit.
Wat de taal betreft, als men
geen Portugees kent, kan men
er het beste terecht met Frans.
In 1755 werd Lissabon door
een hevige aardbeving geteisterd.
Het grootste gedeelte van de
stad werd verwoest en 20.000
mensen kwamen om het leven.
Toen werd aan de markies de
Pombal opgedragen een nieuw
stadsplan te maken, wat hij met
waarlijk vooruitziende blik heeft
gedaan.
Het straatleven is er druk en
rumoerig. De loterij is er zeer
populair en iedere vrijdag is er
trekking. Overal worden dan ook
op straat loten verkocht. De
krantenjongens prijzen luidkeels
hun kranten aan, en men kan
er ook voor een paar centen een
krant huren. Terwijl de klant de
krant doorkijkt blijft de jongen
wel even wachten om het exem
plaar dan weer terug te nemen.
Koopvrouwen dragen hun vrach
ten op het hoofd en de meest
populaire koopvrouw is er wel
de visvrouw. Daar de lonen
zelfs in de hoofdstad niet veel
hoger dan 20,— in de week
zijn, is vlees er een luxe. Het
volk leeft er heel sober, het eet
vis, die heel goedkoop is, brood,
aardappelen, rijst, uien, knoflook
en olijfolie. Allemaal produkten
uit het land zelf.
De volksbuurten liggen in de
hogere gedeelten van de stad,
waar men veel trapsgewijze stra
ten heeft. Het is er oud en uit
gewoond, schilderachtig mooi
om in rond te dwalen, maar niet
om er te wonen. De huizen zijn
vaak met tegels bedekt, wat een
heel aardig effect geeft.
Het populaire volksvermaak
is er het stierengevecht. De Por
tugees echter is, in tegenstelling
tot de Spanjaard, wat dit betreft
niet wreed. Het is een spel
waarvoor moed en durf nodig
zijn, maar waarbij het verboden
is de £tier te doden. Zo'n voor
stelling duurt van half vijf tot
half acht en de prijzen der plaat
sen variëren van 1,50 tot
10,-. Het geheel maakt een
circusachtige indruk. Onder luid
gejuich komen de spelers de are
na binnen. De stierenvechter
rijdt op een mooi, snel paard en
moet een piek met weerhaakjes
in de rug van de stier planten.
De horens van de stier zijn om
geven door lederen foedralen of
er zijn houten balletjes op de
punten aangebracht, zodat het
paard niet zwaar gewond kan
worden. Na de strijd worden
enkele koeien met bellen om in
de arena gedreven; dit werkt
kalmerend op de woedpnde
stier. Gezamenlijk wordt er af
gemarcheerd en de stier betreedt
nooit weer de arena. Elke stier
mag maar éénmaal voor dit spel
gebruikt worden.
Langs de kust vindt men ver
scheidene luxe badplaatsen. Deze
kust wordt door de Portugezen
Costa do Sol (zomerkust) ge
noemd. Estoril heeft prachtige
hotels en een zeer modern bad
leven, maar bjet zeewater hier
aan de Atlantische Oceaan is
bitter koud; pas in juli en augus
tus kan men er zwemmen. De
kust is hoog en rotsachtig met
prachtig bloeiende vetplanten.
Ongeveer 300 dagen van het
jaar schijnt de zon en de stran
den zijn er mooi maar vaak een
zaam.
De bevolking is arm en loopt
meest op blote voeten, zelfs in
Lissabon, hoewel dit daar ver
boden is. De daagse kleding is
grauw en zwart. De mannen
dragen een soort zwart wollen
slaapmuts, die meteen als berg
plaats dienst doet voor tabak
enz. Klederdrachten worden al
leen bij feestelijke gelegenheden
gedragen, zijn vaak mooie erf
stukken en men is er erg zuinig
op.
Oporto is een werk- en ha
venstad met interressante brug
gen gebouwd door de Franse
ingenieur Eiffel (die o.a. ook de
Eiffeltoren te Parijs heeft ge
bouwd). Er zijn in deze stad
veel wijnfirma's. In hun wijnkel
ders vindt men zelfs wijn van
140 jaar oud. Bij het laden en
lossen in de haven helpen ook
vrouwen mee. Langs de haven
kanten wordt door de vrouwen
de was gedaan door het was
goed op de stenen te slaan tot
de stenen bijna stuk zijn, en dan
het goed in de zon te bleken.
Deze methode van wassen wordt
practisch overal in Portugal door
de vrouwen toegepast.
Coïmbra, de vroegere hoofd
stad van Portugal is nu een uni
versiteitsstad, waar 2000 stu
denten leven en werken. Eens
per jaar is er een groot studen
tenfeest, dat ,met veel jolijt en
dwaasheid gevierd wordt. Het is
de derde stad van Portugal. Ver
der bezit dit land geen grote
steden.
Tot voor 25 jaar kon Portugal
geen toeristen ontvangen. Het
land bezat noch goede wegen,
noch goede hotels, maar dat is
nu verleden tijd. De wegen zijn
er goed en er zijn prima hotels
met prijzen van 15,.tot ƒ25,
per dag. In de regeringshotels,
waarvan er twaalf over het land
verspreid liggen, en nog meer
dere gebouwd worden, kan men
voor nog geen f 10,per dag
terecht. Het interieur is modern
en comfortabel; er is echter de
voorwaarde aan een verblijf al
daar verbonden, dat men er in
de drukke tijd niet langer dan
GRIEP?
3 dagen achtereen mag vertoe
ven. De bedoeling is, dat de toe
risten het land door zullen rei
zen. Het is een prachtig land,
met vele kleine riviertjes die zo
mers geheel droog liggen. In dit
water-arme seizoen ziet men
zelfs in de grote rivieren zand
banken. In Portugal valt geen
sneeuw, maar regent het 's win
ters, Dan is er in alle rivieren
volop water. In grote diepe put
ten wordt dan een watervoor
raad opgeslagen voor de land
bouw. In de droge tijd wordt dit
water, door geblinddoekte muil
ezels of ossen uit deze putten
omhoog gemalen voor bevloeiing
van de akkers.
In het rroorden van het land
vindt men veel wijngaarden in
het zuiden grote bossen van
kurkeiken en olijfbomen. De
schors van de kurkeiken wordt
eens in de negen jaar er af ge
haald, en de kurk wordt uitge
voerd, o.a. ook naar Krommenie
om daar in de linoleumfabrieken
te worden verwerkt. De uitvoer-
produkten van Portugal zijn o.a.
kurk, olijfolie, sardines, wijn en
zout. Dit laatste wordt in Setu-
bal uit zee gewonnen, door in
damping van het zeewater door
de zon.
De boerenbevolking is er on
danks de armoede (lonen van
2,per dag zijn gewoon op
het platteland) vriendelijk, gast
vrij en opgewekt. De boerderijen
zijn er over het algemeen helder
en keurig, zowel van buiten als
van binnen. De mensen gaan er
ondanks de warmte dik gekleed.
Rondom de akkers staan vaak
cactushagen tot 1,5 m hoog, die
op z'n tijd prachtig bloeien, hoe
wel niemand er zorg aan be
steedt, hoogstens er een schop
tegen geeft.
In de kleinere plaatsen komt
het nog wel voor dat de muil
ezels ook in huis komen. Zo
mensen en dieren bij elkaar is
wel wat benauwd, maar de
muilezels kunnen er tegen!
Fatima is een bedevaarts
plaats. Eens per jaar gaat daar
en in de naburige vissersplaat
sen het grote heilige beeld per
vissersboot de zee op, en wordt
de zee gezegend. De hele ver
sierde vissersvloot vaart er ach
ter aan en nadat de plechtigheid
is afgelopen vaart de vloot uit
ter visvangst.
OVERLEDEN.
De heer H. London, die 3 ja
nuari tengevolge van een aan
rijding in het ziekenhuis te Alk
maar moest worden opgenomen,
is tengevolge van de kwetsuren
daarbij opgelopen, op 11 januari
overleden.
KUNSTKRING-NIEUWS
De avond die op 30 januari
zou worden gehouden, is ver
plaatst naar 14 februari. Zij is
bestemd voor de serie B. Het
Nederlands Toneelgezelschap
zal een blijspel opvoeren geti
teld: ,,Juliaan".
De eerstvolgende voorstelling
voor Eerie A. valt op 4 maart.
Wat er gegeven wordt, zal
nader bekend worden gemaakt.
Donderdagavond 10 januari
gaf de culturele commissie van de
buurtvereniging T. en O. haar
vierde avond in dit wintersei
zoen. Voor deze avond was de
Ned. Heide Mij. uitgenodigd om
van haar werk te vertellen. Wat
is de Ned. Heide Mij., wat doet
ze, en hoe is ze ontstaan?
In 1880 was er in ons land een
landbouwcrisis doordat het goed
kope Amerikaanse graan over
vloedig op de markt kwam. Er
was in die tijd 600.000 hectaren
woeste grond. Dat is ongeveer
dertien maal de N.O.-polder. Om
ons land door ontginning aan
meer en beter bouwland te helpen
werd de Ned. Heide Mij. op
gericht door particulieren. Het
was een vereniging ten algemene
nutte, zoals de A.N.W.B. en
de Ned. Reisvereniging; zo'n
vereniging bestaat uit leden, die
contributie betalen en in ruil
daarvoor een tijdschrift ontvan
gen en zoo nodig hulp tegen
kostende prijs. Er wordt dus
geen winst gemaakt. De Ned.
Heide Mij. begon met drie en
twintig ambtenaren en is in de
loop van de tijd uitgegroeid tot
een lichaam, dat over de hele
wereld verspreid is. Men ving
aan met adviezen geven en in
langzaam tempo werd ook tot
ontginning overgegaan. Dit bleef
zo tot de kunstmest haar intrede
deed. Van toen af begon men
intensief te ontginnen. Ons land
heeft nog 25.000 hectaren woeste
grond, die als recreatie-terrein
dienen en niet ontgonnen zullen
worden.
De werkverruiming in het ka
der van de D.U.W. heeft de
Ned. Heide Mij. ten onrechte
•en slechte naam bezorgd, door
de slechte lonen, die uitbetaald
werden. Maar deze lonen waren
door het rijk vastgesteld. Tegen-
woordig betaalt de Ned. Heide
Mij. uit volgens C.A.O in over
leg met de vakbonden.
Er wordt geen heide meer ont
gonnen, maar wat doet dan de
Ned. Heide Mij. nu?
Behalve dat zij betrokken is bij
landwinningen, zoals b.v. het
Waddenplan, legt zij sportvel
den, vliegvelden, zwembaden en
wegen aan, terwijl de ruilverka
veling ook een harer objecten
is. Er zijn in ons land nog onge
veer 700.000 hectaren te verka
velen. Behalve dat deze verkave
ling reële landwinst oplevert, ver
hoogt zij ook de produktiviteit
tot 200%.
In de jubileumfilm: Langs on-
gebaende klingen" werd op boei
ende en leerzame wijze kennis
gemaakt met de zeer vele en ver
schillende werkzaamheden der
Ned. Heide Mij. De titel van
deze film is ontleend aan Vader
Cats en betekent:
„Langs woeste gebieden
In de besloten kring van de
heren onderwijzers werd verle
den week, in de ulo-school aan
de Beemsterlaan, de heer J. B.
Schuil gehuldigd, ter gelegen
heid van het feit, dat hij 25 jaar
aan deze school werkzaam is.
Burgemeester dr. W. Huy-
gens, vergezeld van wethouder
Borst en de gemeentesecretaris
de heer De Vries, sprak namens
het gemeentebestuur woorden
van waardering voor de heer
Schuil, ook voor hetgeen hij,
naast zijn werk voor het onder
wijs doet voor de jeugd en voor
het culturele leven in de ge
meente, waarvan ook talrijke
ouderen mede genieten.
Het hoofd der school, de heer
P. Baretta sprak namens de col
lega's woorden van waardering
DONDERDAG 24 januari 1957, voor naamletters A t/m G
VRIJDAG 25 januari 1957, voor naamletters H t/m O
ZATERDAG 26 januari 1957, voor naamletters P t/m Z
van 9-12 en 2-5 uur.
Voor een goede controle is het beslist noodzakelijk, dat ALLE
BOEKJES, dus ook Voorschotboekjes op bovengenoemde
dagen worden aangeboden.
Bij verzuim wordt f 1,00 administratiekosten in rekening gebracht.
C. HOOGVORST Az„ Kassier
„SCHOORL'S
GEMENGD KOOR"
voor de heer Schuil, als paeda-
goog, terwijl de heer J. Pascha
namens het Ned. Onderwijs
Genootschap er op wees, hoe
dank zij de heer Schuil, de ver
gaderingen van het N.O.G.
steeds een succes waren.
Verder spraken namens de
oudercommissie de heer N. Kof
man en voor de leerlingen een
leerling uit de hoogste klasse.
Namens de onderwijzersver
eniging werd de jubilaris een
fruitmand aangeboden, terwijl
vanwege het gemeentebestuur
boekenbonnen Werden geof
freerd.
Daarna vond in de nieuwe
leraarskamer, die daarmede te
vens in gebruik werd genomen,
de receptie plaats. Gelukstele
grammen en andere gelukwen
sen van particulieren, vertolkten
op duidelijke wijze hoe men het
werk van de jubilaris in brede
kringen weet te waarderen.
De 9de januari herdacht de
heer C. J. Ranzijn de dag dat
hij voor een kwart eeuw was
aangevangen met de verkoop
van melk en zuivelprodukten.
Eerst deed hij dat samen met
zijn broer, maar die vond het
boerenbedrijf meer naar zijn zin,
en keerde daarin dan ook weer
terug. Hij zelf bleef zijn eenmaal
gekozen vak getrouw en is er
in geslaagd zijn zaak op te bou
wen, en tot bloei te brengen.
Aanvankelijk leek daar weinig
kans op. Zijn collega's melk
boeren duchtten concurrentie en
verlaagden de melkprijs, die ge
leidelijk daalde tot vijf cent per
liter, op welk niveau de prijs
werd gestabiliseerd.
In de loop der jaren is deze
prijs wel weder omhoog gegaan,
en sedert de regeling tot stand
kwam, waarbij elk een district
werd toegewezen is er thans een
bestaan te verwerven.
In de loop van de dag kwa
men naast diverse afnemers, het
bestuur der vereniging, hun ge
lukwensen aanbieden, terwijl
tevens bloemen werden aange
boden. Van enkele klanten aan
de Boendermakerweg ontving hij
een door één dezer klanten ge
tekende oorkonde, waarop men
de melkboer ziet afgebeeld, ter
wijl hij aan de deur melk uitgiet.
Een alleraardigst stuk, dat de
goede verhouding tussen klant
en leverancier op aardige wijze
in beeld bracht.
Bergen aan Zee
Woensdag 9 januari had de
Algemene Ledenvergadering der
Ver. Paal 33 te Bergen aan Zee
plaats in het Hotel „Prins Man-
rits". Uit het jaarverslag van de
secretaris bleek, dat het leden
tal der vereniging zich in stij
gende lijn beweegt en thans 111
bedraagt; dat ook dit seizoen
weder kinderfeesten voor de
kinderen van badgasten en in
woners waren gegeven, die on
danks het feit dat het weer niet
meewerkte, bij de jeugd een
plezierige" indruk achter lieten.
De feesten ter gelegenheid
van het 50-jarig bestaan moch
ten als geslaagd worden be
schouwd, ofschoon de natuur
haar best deed om alles in het
water te doen vallen. Nadat het
seizoen verstreken was, heeft
men de jonge en de jongste
jeugd van Bergen aan Zee elk
een reisje aangeboden, de ene
in, de andere buiten Bergen, ter
wijl de ouderen zich op 4 ok
tober tot een feestavond ver
enigden.
Wegens zijn verhuizing naar
Bergen werd in de plaats van de
heer A. Maasen tot voorzitter
gekozen de heer K. Folgers. De
Houdt de winter uit handen en voeten
heren Schuddeboom en Sijpheer
werden als bestuursleden her
kozen, terwijl in de vacature,
ontstaan door de verkiezing van
de heer Folgers, werd gekozen
de heer Van Wely.
Uit het verslag van de pen
ningmeester bleek, dat men met
een batig saldo had gewerkt.
Bij de rondvraag kwamen
enige wensen los.
De vervoerprijzen per bus van
kinderen die de lagere school te
Bergen bezoeken, bleken thans
verdubbeld te zijn, doordat voor
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
tteekttad
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.: C. Oldenburg.
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan'i
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.25 per jaar
f 1.35 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct, per m.m.
Vraag en Aanbod 15ct. per m.m,
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
(Ingezonden mededeling)
WIJ VERZORGEN PE
GEHELE STOFFERING
VAN UW WONING,
KEURIG EN BILLIJK.
- LEVEREN DE NIEUW
STE WONINGTEXTIEL
EN OOK ALLE n0-
DELLEN nEUBELEN
Schoorldam
Telefoon 384
Ingezonden mededeling
Mijnhardt's Grieppoeders. Doos 50 ct.
Ingezonden mededeling
Uen nimmer
ruw of schraal.-
Het is de Hamamelis die het 'm doet
wordt zitting gehouden in café Schuijt
te Schoorl opt
Gewone bankzaken worden
op genoemde dagen niet
behandeld.
Namens het bestuur,
Dir. Corn. Jonker
op zaterdag 26 januari 1957
's avonds 8 uur in zaal Schuyt
Medewerkenden Cora Goedhart, sopraan
De heer Kleimeer, klarinet
Klaas Venneker, piano
Kaarten verkrijgbaar bij de leden en aan de zaal.
ENTREE F 1.50
Ingezonden mededeling
Huidzuiverheid - hUiidgezondheid
BERGEN
20 jan.
Dr. LUGTEN, Telefoon 2700
SCHOORL-KOEDIJK
20 jan.
Dr. BRUST, Telefoon K 2209-266
