Ueekiiad
ft
99
Raadsvergadering Bergen
Wat is de H. Mis
Cjx'zo-fotalinq.
Kernenergie
l kunt uitzoeken uit 293 pantalons
Apekda
Wethouder L. den Das overleden
Gespreksa von d
Film-middag cn avond
Tennispark „DE MOLENKROCHT"
GERRITSEN
U komt toch ook
op maandag 17 maart
SCH00RLSE GEMEENSCHAP
De slag om Diana
Bouw van winkelpanden
te Bergen
VRIJDAG 14 MAART 1958
35c JAARGANG No. 10
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Gelijk een donderslag bij heldere hemel ging woensdagvoor
middag de tijding door ons dorp: Wethouder Den Das is om
negen uur zacht en kalm overleden.
Maandagmorgen 3 maart had hij nog met burgemeester Dr.
Huygens en zijn collega Borst ten gemeentehuize deelgenomen
aan een belangrijke bespreking met enige bestuurders van de
P.E.N. Opgewekt en wel was hij na afloop naar huis terug
gekeerd en niets wees er op dat deze bijeenkomst voor het
algemeen belang zijn laatste was geweest.
Dinsdagmorgen maakte hij zich opnieuw gereed om naar de
wekelijkse vergadering van B. en W. te gaan. Hij had zijn
tas met de stukken reeds gereed gezet en terwijl hij voor zijn
vertrek nog een kop thee wilde gebruiken, overviel hem de
ongesteldheid, die het einde zou brengen.
Voor zijn echtgenote en kinderen is dit verlies een ontzag
lijke slag. Hun man en vader, die tientallen van jaren zich aan
de openbare zaak heeft gewijd en daaraan al zijn vrije tijd
besteedde, zou, zo leek het, binnenkort een periode ingaan
waarin hij wat meer gelegenheid zou krijgen de gezelligheid
van de huiselijke haard te smaken. Het heeft niet zo mogen zijn.
Door zijn werkzaamheden als raadslid en als wethouder had
hij ook bij andersdenkenden veel sympathie verworven. Hij
was een man met een scherp verstand en met een hart van
goud, dat warm klopte voor al degenen die in moeilijkheden
verkeerden. Daarom zullen allen die hem gekend hebben, hem
dan ook nimmermeer kunnen vergeten. Hij ruste in vrede.
De heer L. den Das werd 14 juni 1891 te Bergen geboren.
Hij genoot hier lager onderwijs, en bezocht daarna de ambacht
school te Alkmaar. Na deze afgelopen te hebben werkte hij
eerst als timmerman, later als opzichter.
Hij was 43 jaar lang lid van het N.V.V., medeoprichter van
de afd. Bergen van de Bouwvakarbeidersbond en ongeveer 30
jaar voorzitter daarvan. Raadslid was hij sinds 4 sept. 1923 en
wethouder sinds 6 sept. 1949. Aanvankelijk lid van de S.D.A.P.
later van de P.v.d.A. Hij droeg het gouden insigne van het
40-jarig lidmaatschap van het N.V.V. Hij was voorzitter van
de instelling van Sociale Belangen (vroeger Burgerlijk Armbe
stuur): van de Commissie van Bijstand van het Gemeente
Woning Bedrijf; van de Stichting Bejaardenzorg, in welks tot
standkoming hij een zeer actief aandeel heeft gehad. Hij stond
altijd op de bres voor alles wat oud en arm was.
De begrafenis zal plaats hebben op de Algem. Begraafplaats
zaterdag 15 maart des middags kwart over tweetevoren
zal ten gemeentehuize een buitengewone raadsvergadering wor
den gehouden ter gedachtenis van de overledene, welke kwart
over één aanvangt.
De agenda der raadsvergade
ring op 28 febr., welke onder
leiding van de burgemeester werd
gehouden, telde 19 punten, die
echter in minder dan twee uur
werden afgehandeld. De belang
rijkste beslissing kwam evenwel
tegen het einde, toen zonder dat
er zich ook maar één stem tegen
verhief, werd besloten het ge
meentelijk elektrisch bedrijf over
te doen aan het provinciaal elek
triciteitsbedrijf van Noord-Hol
land voor een bedrag van één mil
joen één honderd duizend gulden.
De burgemeester deelde mede,
dat 20 van dit bedrag in con
tanten zal worden uitgekeerd, ter
wijl 80 zal bestaan uit een
lening met een looptijd van twin-
Th. VELDMAN
tig jaar tegen een rente van 4
Hij bracht tevens dank aan Prof.
Simons en Ir. Brouwer die als
deskundigen de belangen der ge
meente hebben behartigd, en wier
behaalde resultaten voor de ge
meente zeer aanvaardbaar waren.
Hoe redelijk dit ook lijkt, is
het toch een verarming van de
gemeentelijke taak, waar wij auto
noom waren en de gemeentenaren
mee dienden. De directeur en zijn
personeel hebben het bedrijf tot
grotere perfectie opgevoerd, en
het doet ons leed dat zij niet in
gemeentedienst kunnen blijven.
Tien jaren van drukkende prij
zenpolitiek van de zijde der PEN
noopten ons het bedrijf te liqui
deren.
De heer Ellis achtte de over
neming voor de gebruikers een
voordeel, daar ze goedkopere ta
rieven krijgen. Haarlem is auto
noom, maar heeft de tarieven
verhoogd in weerwil van de be
haalde bedrijfswinst. Thans is een
wens vervuld, die uit noodzaak
geboren is, daar tijdens de laatste
jaren er aanzienlijke bedragen bij
moesten.
Wat de deur echter dicht deed
was de omstandigheid, dat Ged.
Staten reeds tevoren hadden laten
weten, dat zij tegen de overdracht
voor dit bedrag generlei bezwaar
hadden.
't Voorstel om instemming te
betuigen met het verzoek van B.
en W. van Alkmaar, gericht tot
H. M. de Koningin, tot grens
wijziging tussen Bergen en Alk
maar vond geen ondersteuning.
Alkmaar wil een stuk van 40 hec
tare en meent dat zij er maar om
te vragen heeft en 't wordt haar
toegewezen. Maar dit was de
vroede vaderen der voormalige
heerlijkheid Bergen toch wat al te
erg. Wie zijn grondbezit van de
hand doet, raakt zijn gezag kwijt.
Dr. Hemelrijk, Mr. Sluis en de
heer Ellis waren er tegen en 't
resultaat was, dat er eerst bin
nenskamers nog eens duchtig over
zal worden gedacht en gesproken.
Verder bepaalde de raad, dat de
herziening van het uitbreidings
plan in voorbereiding is een
soort veiligheidsmaatregel jegens
toekomstige bouwplannen in ver
band met de herziening. Verschil
lende besluiten ingevolge de lager
onderwijswet 1920, de kleuter
onderwijswet, de wijziging van de
straatbelasting, die waarschijnlijk
wel stijgen zal nu de elektriciteit
goedkoper wordt, benevens de
voorlopige vaststelling der ge
meenterekening over 1954 en
1955, leverden geen moeite op.
Ook de naam Zuurvensweg zo
wel als de verhuur van een twee
tal kamers in ,,De Kranenburgh"
aan een tweetal gegadigden even
min. Een verklaring van onvoor
waardelijke verkoop van een per
ceel grond aan de heer P. J. Klan-
ker werd aangehouden. Aan de
heren Delver, Van 't Sant en
Kuin werden de achter hun per
celen gelegen stukjes grond ver
kocht, terwijl aan mevr. Dekker
Benz enkele percelen bouwgrond
aan de Oosterweg werden ver
kocht tegen de civiele prijs van
7.per m2. Als men bedenkt
dat de gemeente deze grond voor
5.per m2 inkocht, dan is een
winst van 40 voor deze stukjes
wel genoeg. Voor het uitvoeren
van enkele veranderingen in het
lokaal van de afdeling algemene
zaken ter gemeente-secretarie
voteerde de raad willig 1.015.
Bij de aanvang der vergadering
had de burgemeester medegedeeld
dat de heer Vellinga afwezig
was.
De burgemeester verzocht de
leden nog even in comité te willen
blijven voor het aanhoren ener
mededeling, waaraan men gewil
lig gehoor gaf.
Maandag 10 febr. vond in het
Oranjehotel de vijfde gespreks-
avond voor niet-katholieken
plaats. Pater Geerlings hield eerst
een inleiding over de heiligen en
hun verering en rekende daarbij
grondig af met de verkeerde op
vatting als zouden de katholieken
de heiligenbeelden aanbidden.
In een tweede verhandeling gaf
hij een beschouwing over de
sacramenten, die hij in twee soor
ten verdeelde: degene waaraan
Christus had deelgenomen en de
gene, die door Hem gewild zijn.
Beide beschouwingen gaven aan
leiding tot talrijke vragen en op
merkingen. Snel was het alweer
de tijd tot scheiden, want de tijd
vliegt op deze avonden in een ras
tempo voorbij.
175 kinderen waren maandag
middag bijeen in de zaal Nieu-
wendijk om te genieten van de
film ,,De vuurrode bloem", die
vooral bij de oudsten erg in de
smaak viel. Maar ook voor de
jongeren was er veel, dat mooi
en begrijpelijk was en dat door
zijn vrolijke inhoud veel genoegen
verschafte aan allen, als de te
kenfilm ,,Het bezoek aan de die
rentuin", ,,Het dappere zwerver
tje" en „Welkom kleermakertje".
's Avonds van diezelfde dag
verenigden de leden van de
Bouwvakarbeidersbond zich in
hetzelfde lokaal om enkele andere
produkten der filmindustrie te
aanschouwen, n.l. ,,Vrij buiten",
een natuurfilm, die er wezen mag
en „Kinderen glunderen weer".
Als hoofdfilm werd daarna ge
draaid „Morgen is het te laat",
een italiaans product, dat op de
gevaren wijst, die er aan verbon
den zijn, als kinderen niet tijdig
door hun ouders worden voorge
licht over de gevaren, die ook
voor de jeugd op de loer liggen.
Ter afwisseling werd door de heer
Roukens, lid van het hoofdbe
stuur, gesproken over het nut van
organisatie. Het werd op deze
wijze nog een genoeglijke avond,
die heel veel aangename herinne
ringen zal nalaten.
Aanmelding voor 1 april a.s. Privé en Clublessen
Verkoop van alle tennisbenodigdheden
voor vreedzame
doeleinden
De heer M. A. Wijs hield
maandagavond 10 maart voor het
laatst namens het Reactor Cen
trum Nederland een lezing over
dit belangrijke onderwerp. Waar
om is er van hogerhand een ver
bod opgelegd om met deze lezin
gen door te gaan? In de statuten
van het R.C.N. staat, dat het een
research-lichaam is, maar er staat
niet in dat het de taak heeft het
publiek voor te lichten. Het
R.C.N. mag nu daar geen geld
meer voor uitgeven en- deze le
zingen kosten 200.per avond.
Wie zal dat betalen? De Rege-
rings Voorlichtingsdienst neemt
deze taak niet over: zij dient ter
voorlichting der ministers en niet
van het volk. De industrieën, die
deel hebben aan het R.C.N. voe
len wél voor voorlichting van hun
technici, maar niet van het publiek.
Er wordt contact gezocht en over
leg gepleegd met diverse maat
schappijen en andere instanties
om aan het benodigde geld te
komen, want het is hier uitslui
tend een kwestie van geld. Het
R.C.N. zal gaarne het volk blij
ven voorlichten op het gebied van
kernenergie voor vreedzame doel
einden. Moge men binnen afzien
bare tijd uit deze impasse gera
ken en nog velen de gelegenheid
kunnen verschaffen voorgelicht
te worden in deze materie door
mensen, die daartoe bekwaam
zijn, opdat velen hun onnodige
angst voor dit nieuwe kwijt raken.
Het begrip atoom is niet nieuw.
Reeds 500 jaar voor Chr. leerde
de Griek Democritus dat de een
heid „het atoom" door een on
eindige ruimte zweefde en alle
materie uit „atomen" bestond.
Daarentegen verkondigde zijn
landgenoot Aristoteles de leer der
vier elementen: vuur, lucht, water
en aarde, waaruit het heelal be
stond. Deze laatste leer behield
honderden jaren de bovenhand.
In 1602 trachtte de schoenma
ker-alchemist Vincentius Cassio-
rolo door uitgloeiing van Zwaar-
spaath boven een vlam goud te
maken, waarin hij echter niet
slaagde. Het uitgegloeide zwaar-
spaath straalde echter in het don
ker een paarsachtig licht uit. Dit
was het begin van de kernfysica.
De in 1766 geboren natuurkun
dige Dalton kwam, na vele proe
ven te hebben genomen, tot de
conclusie, dat de leer van Demo
critus op waarheid berustte en for
muleerde zijn atoomtheorie.
In 1895 onderzocht de franse
geleerde Henri Becquerel, die
over de proef van Cassiorolo met
Zwaarspaath had gelezen, ver
schillende stoffen op hun licht
gevend vermogen Door een toe
val ontdekte hij de uitstraling van
uranium-erts. Deze ontdekking
KLOKKEN
werd door proeven gestaafd. Men
noemde de stralen Becquerel-
stralen. Maria Sklodowska, de
latere madame Curie, zette deze
proeven voort en ontdekte dat
pekblende, thorium en uranium
een geheimzinnige stof bevatten,
die deze stralen uitzendt. Zij
noemde deze stof radium. Bij na
der onderzoek bleken er drie
soorten stralen te worden uitge
zonden, de z.g. alfa-stralen
(waarvan we nu weten, dat het
waterstofkernen zijn), de bêta-
stralen (electronenstromen) en de
gamma-stralen (electro-magneti-
sche stromen).
Het atoom is een miniatuur
planeten-stelsel, waarvan de kern
(het middelpunt) is samengesteld
uit protonen en neutronen. Het
aantal protonen (positieve delen)
bepaalt met welke stof we te doen
hebben. Voor de stof is het nodig
dat er meer neutronen (neutrale
delen) in de kern zijn dan Pro
tonen.
Isotopen zijn stoffen, die door
beschieting met neutronen één of
meer neutronen dan normaal in
hun kern hebben gekregen. De
stof tracht echter in zijn normale
toestand terug te keren door het
uitwerpen dezer overtollige neu-
Pantalons die U passen
voor prijzen die U passen
in het Oranje-Hotel
tronen en hierbij ontstaat straling.
Isotopen worden gebruikt in: de
landbouw, de geneeskunde en de
metaalindustrie. Een tekenfilm
verduidelijkte nog het gespro
kene.
Door de wetenschap zijn reeds
meer dan 1200 nuttige toepassin
gen bekend van isotopen. Door
bestraling met isotopen is het
mogelijk levensmiddelen, vers
vlees, aardappelen, fruit enz. te
conserveren, zonder dat koelkas
ten meer nodig zijn. Schimmels en
bacteriën worden dood gestraald,
zonder dat de levensmiddelen
radio-actief zijn geworden. Ook
melk kan op deze wijze worden
gesteriliseerd. In de geneeskunde
bewijzen isotopen grote diensten
bij het onderzoek en het lokalise
ren der diverse kwalen. Oudheid
kundige vondsten waar organische
stoffen bij aanwezig zijn, zijn op
hun radio-activiteit te onderzoe
ken om zodoende hun ouderdom
te bepalen. Bij het Delta-Plan
heeft men de beweging der zand
banken voor de kust met behulp
van radio-actieve glazen kralen
kunnen vaststellen. Verbetering
van landbouwgewassen is door
bestraling mogelijk. Zo is men er
in geslaagd meer winterharde
tarwe te kweken, die het nu zelfs
mogelijk maakt in Groenland
tarwe te verbouwen. Zo zijn er
vele, vele mogelijkheden, die tot
zegen van de mensen gebruikt
kunnen worden.
Een film toonde de bouw der
kernenergie-centrale BORAX te
Argonne in. U.S.A., waardoor het
plaatsje Acro in de staat Idaho
als eerste in de geschiedenis op
17 juni 1957 van elektriciteit werd
voorzien. Deze reactor benut het
door de splitsingswarmte tot
stoom geworden water direct in
de turbine tot aandrijving der
machine. De stoom wordt, na ge
koeld te zijn, weer in de reactor
teruggevoerd. Nog enkele films
toonden de interessante en nut
tige toepassing der isotopen in de
geneeskunde en in de strijd der
mensen om voldoende voedsel
voor iedereen te verkrijgen.
Vele zijn de praatjes en be
wuste verdachtmakingen over de
bouw en de vermeende gevaren
voor de omgeving van de reactor
te Petten. Als men deze profeten
moest geloven, zouden we nog
voor de reactor gereed is, al een
sterk radio-actief bad in zee kun
nen nemen. De werkelijkheid is
echter geheel anders. De reactor
in Petten wordt een speciale
reactor voor wetenschappelijk on
derzoek en niet om energie te
winnen. De warmte, die bij elke
kernsplitsing vrij komt, zal daar
niet benut worden, doch moet dan
natuurlijk worden afgevoerd. Dit
zal geschieden door water uit het
Noordhollands kanaal te tappen
en daarmede de BUIZEN met het
warme reactor-water te koelen,
waarna het aldus verwarmde
kanaal-water wordt afgevoerd
naar zee. Dit water is bij de af
voer evenmin radio-actief als toen
het uit het kanaal werd aange
voerd. Het zal zelfs- niet zó warm
zijn, dat de zeevis er in kookt of
de huisvrouwen in Petten er stie-
Zaterdag 15 maart organiseert de
Kon. Fokver. „De Duinstreek" een
Klaverjasdrive bij J. Zwaan
Vrijdag 21 maart, 8 uur, Zaal
„De Rustende Jager" voordracht
door Mej. A. Top, uitg. Bond
van Plattelandsvrouwen
□□□□□□□□□□□Daaaaaoaaaaao
kum hun was in kunnen spoelen!
De nu ophitsende praatjesma
kers over radio-actieve stralingen
kunnen er gerust hun handen in
wassen, al is het dan niet in on
schuld.
Ter vermijding van de hoge
incasso-kosten verzoeken wij onze
kwartaalabonné's zoveel mogelijk
de abonnementskosten ad f 1,45
te willen gireren vóór 10 april
1958. Nadien worden de kwitan-
tie's uitgegeven met f 0,30 ver
hoging voor incassokosten.
Dit blijspel van Terence Ratti-
gan werd door de toneelgroep
„Studio" dinsdagavond 4 maart
in „De Rustende Jager" opge
voerd voor een praktisch uitver
kochte zaal. De aanwezigen heb
ben zich met dit kolderstuk kos
telijk geamuseerd en zeker niet het
minst bij de ontknoping aan het
slot.
De Bestuurdersbond van het
N.V.V afd. Bergen-Schoorl, die
deze toneelavond (de tweede in
dit seizoen) organiseerde, kan op
een geslaagde avond terugzien.
Door een aantal zakenlieden te
Bergen is de medewerking der
Kamer van Koophandel gevraagd
bij het tegengaan van de plannen
van een bouwondernemer, die in
het centrum dezer gemeente,
naast de reeds door de gemeente
ontworpen plannen, een elftal
nieuwe winkels wil stichten. De
Kamer heeft dit verzoek inmiddels
in behandeling genomen.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.65 per jaar
f 1.45 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning-en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
GOUD, ZILVER, UURWERKEN
J. Oldenburglaan 3
Eigen
vakkundige
reparatie
inrichting
Telefoon 2778
Zilfa Pleet
(Enig erkende Bondspark)
KRUISWEG 6 - BERGEN Nh. - TELEFOON 2132
Serviezen!
Arzberg
De Sphinx
Goedewaagen
Fris
jj|||lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll||||^
U vindt in onze collectie Terlenka,
Tergal, kamgaren en niet te ver-
geten de New Belt pantalon.
Telefoon 2545
BERGER
^llliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllfc
naar de gespreks avonden VOOR
NIET KATHOLIEKEN
(Breelaan - Bergen)
Inleiding door Pater GEERLINGS
0 Aanvang 8 uur
Toegang vrij
□□□□□□□□□□□□□□□□ÜQQQDDOa
iiiiiiiiiiiii in in iiiiiiiiiiiii 1111111111 mi iiiiiiiiiiiiiiiiiii in luim in ui hui iiiiiiiiiii
Aan onze abonn^'s.
iiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiliiiliiiiiiiliiiiiiiiiiiiiilliililliiiiiiiiiiiiiiimiiiii
GERO ZILVIUM
GERO ZILMETA
BERGEN
16 maart
Dr. v. GELDER. Tel. 2027
SCHOORL-KOEDIJK
16 maart
Dr. H. J. PIERS, Telefoon K 2201-202
