DE DUINSTREEK"
Wat het archief mij alzo
van Schoorl vertelde
122
(Z
'ZmiTJT^y!r-'c
Puzzelrit trok veel
deelnemers
Duinranders weer
goed bezet
Paviljoen Minkema
Cabaret-avond P. v. d. A.
Mooi succes
Toneel-Nieuws
Schoorls Belang hield
ledenvergadering
Bouwactiviteiten
SPORTNIEUWS
99
Tweede Blad
vrijdag 4 april 1958
Het is mij al meerdere malen
opgevallen, dat onder onze
dorpsgenoten mensen zijn, die
graag over de geschiedenis van
ons mooie Schoorl het een en
ander zouden willen weten. Nu
is het niet zo eenvoudig om van
dorpsgeschiedenis vele bronnen
te vinden, omdat daarvan dik
wijls niet veel bestaat Heel an
ders ligt dat met de steden en
droogmakerijen, welker ontwik
kelingsgang in de historie is
vastgelegd. Hoewel er van
Schoorl, zover ik weet, niet veel
belangrijke geschriften bestaan,
waarin wij een blik in het grijs
verleden kunnen slaan, heb ik
toch in mijn vrij omvangrijk oud
heidkundig archief, enkele his
torische gegevens gevonden.
Schoorl is al een zeer oud
dorp, want in de registers der
Utrechtse kerkgoederen werd
Schoronlo of Scoirle in 868 al
genoemd als een ongemeen ver
makelijk dorp. In de Middeleeu
wen (grafelijke tijd) moet
Schoorl veel aanzienlijker zijn
geweest, als in latere tijd. In een
handvest van 4 april 1438 geeft
de graaf van Holland (Philips
de Goede) heer van de wind, de
dorpen Groede, Petten en Kamp
het recht een windmolen te bou
wen om het water uit hun lan
den weg te malen. Tijdens het
beleg van Alkmaar in de 80-ja-
rige oorlog, 1573, werd Schoorl
door de Spanjaarden verbrand.
Maar vooral in de 18e eeuw was
een grote achteruitgang merk
baar, want van 17321749 wer
den vele huizen gesloopt. Als
een merkwaardig feit dient ver
meld te worden, dat hier zo on
geveer 158i086 de eerste pa
piermolen van Holland is ge
bouwd (Graandijk). Volgens
Pels is de eerste papiermolen in
1586 in Dordrecht opgericht.
Een zekere Gerrit Jan van Oor
den, bij Apeldoorn afkomstig,
werd door de eigenaars aange
steld. (Later is deze molen
waarschijnlijk overgeplaatst naar
de Zaan) In Catrijp werd in
1610 een R.K. kerk gebouwd
welke in 1873 is vervangen
door de tegenwoordige kerk.
Op de kaart van mr. de Vries,
Holland in 1288, staan de ge
huchten St. Aechtendorp en
Camp aangetekend met ter
plaatse een kapel. Wat het slot
Nijdoorn betreft, door Floris V
bij Schoorldam gesticht, daar
over kon ik niet veel vinden
(wanneer verdwenen??)
Siudeeri U laai?...
Zondagmiddag heerste er in de
buurtschap Aagtdorp een gezel
lige drukte. Niet minder dan 60
automobilisten, motor- en brom
fietsberijders wierpen bij Café
Beeldman hun anker uit om zich
in te laten schrijven als deelne
mer aan de puzzelrit. Behalve de
Schoorlse deelnemers zagen we
ook nog deelnemers uit Den Hel
der, Castricum, Hoorn en Nieuwe
Niedorp. Het parkoers ging via
Koedijk, Langendijk, Hoogwoud,
Opmeer, om dan vervolgens met
veel puzzelwerk weer terug naar
Schoorl te rijden. Alvorens de
prijsuitreiking plaats vond be
dankte de heer Versluis de orga
nisator van deze tocht. Peter
Heins, voor de wijze waarop hij
deze rit tot in de finesses had
D
E
R
0
D
E
S
T
1
E
R
Een verhaal uit de tijd van de voortrekkers en pioniers
our we
u-
vei!'
weten te berijden en daarna uit
gezet.
De heer Heins bracht op zijn
beurt dank aan de diverse plaat
selijke autoriteiten voor het ver
strekken van de nodige vergun
ningen.
Ook de controleurs kregen een
bedankje voor hun medewerking,
welke de ijzige oostenwind niet
direct aangenaam maakte.
De prijzen bestonden uit me
dailles, aangevuld met drie
bekers, gratis beschikbaar gesteld
door Piet de Boer. Ook bloemen
magazijn Meedendorp had een
prijs beschikbaar gesteld.
De prijzen voor de auto's wer
den gewonnen door M. Castri
cum en Thomassen uit Schoorl.
Voor de motoren waren J. Ver
sluis, J. Dekker, A. Oud en J.
Vriesing de winnaars, terwijl als
beste brommers uit de bus kwa
men: P. Oostra, 26 strafp., J.
Beeldman, 28 strafp., A. P. Dek
ker, 37 strafp., W. Feeke, 48
strafp., A. Kromkamp, 49 strafp.,
Mooyman, 53 strafp.
De klaverjasdrive met als prij
zen eieren, in grote hoeveelheden,
trok veel liefhebbers naar café
Slijkerman om te pogen een
graantje, in dit geval dan een ei,
mee te pikken. Er werd aan 18
tafels gespeeld waarvan de uit
slag als volgt was:
G. KooyP. Berkhout, 6300
pnt; J. Kaandorp Sr.J. Kaan
dorp, 5525 pnt; S. v. Wonderen
J. Stam, 5351 pnt; J. Jonker
S. v. Twuyver, 5299 pnt: Mej.
A. OryB. Hageman, 5120 pnt;
S. KaandorpFr. Kaandorp,
5108 pnt; Mevr. ScholtenD.
Scholten, 5097 pnt; Mevr. Tuin-
StamP. Tuin, 4984 pnt; C.
KaandorpS. Louter, 4950 pnt;
Mevr. Stam-Delis-P. Delis Sr.,
4902 pnt.
luidt het seizoen in
Zaterdag 5 april opent Pavil
joen Minkema haar poorten.
Naar aanleiding hiervan zijn we
even een kijkje gaan nemen in
het restaurant, dat in de afgelo
pen winter opnieuw op een bij
zondere wijze verfraaid is. In de
vloer is een vijver gemaakt,
waarin de diverse soorten goud
vissen hun aas zoeken tussen de
waterplanten en de bloeiende le
lies. Een grote meeuw vliegt bo
ven uw hoofd met een visje in
zijn bek. Aan het einde van het
restaurant, links in de hoek, is
een bar gebouwd. Men krijgt de
indruk in een grot te zitten, waar
goed zichtbaar, uit enkele sple
ten een muis z'n kop steekt. De
heer Minkema heeft dit alles niet
alleen zelf ontworpen, doch voor
het grootste gedeelte ook zelf
gemaakt.
Deze stoere Fries en waardig
opvolger van zijn vader, wijlen
Y. Minkema, de man die destijds
het monumentale restaurant op
het einde van de Hondsbosse
Zeewering liet bouwen, zit boor
devol met ideeën. Voor dit jaar,
aldus de heer Minkema is het
weer genoeg, daarmede de laat
ste hand leggend aan een ge
beeldhouwd hondje dat aan de
rand van de vijver zijn dorst
staat te lessen.
Op een vraag onzerzijds, be
treffende de personeelsbezetting
verklaarde de heer Minkema dat
hij voor dit jaar niet alleen be
slag heeft kunnen leggen op een
prima staf van bedienend perso
neel, doch tevens op een kok met
een meer dan dertigjarige erva
ring. Ons gesprek op de parkeer-
moeilijkheden brengende, ver
klaarde de heer Minkema, dat er
inderdaad kans bestaat dat men
door zal rijden naar het naburige
Petten, hoewel er voldoende
ruimte voor parkeren is op het
land gelegen achter de boerderij
van de heer Kroon. Een grote
handicap is wel het feit dat men
om het paviljoen te bereiken nog
altijd een ferm stukje moet lopen,
daar er op het bestaande tegel
pad een rijverbod rust. Dit alles
kan echter niet verhinderen dat
de heer Minkema van jaar tot
jaar doorgaat zijn paviljoen te
maken tot één van de best inge
richte paviljoens aan de kust
streek. Want wist u, dat Pavil
joen Minkema ook nog plaats
kan bieden aan twaalf personen
met volledig pension, om bij de
rusteloze zee hun rust weer te
vinden.
Het dansorkest onder leiding
van Jan Gorissen zal de bezoe
kers a.s. zaterdag verwelkomen.
De dansvloer, omringd door bas
sins, waarin de goudvisjes a,zen
op de algafzetting en daarbij de
kunstig aangebrachte muurschil
deringen van Cris Wiedijk uit
Alkmaar, zal u uitnodigen tot het
maken van een dansje. Paviljoen
Minkema is klaar en het lijkt ons
onnodig u aan te sporen eens een
kijkje te gaan nemen.
Donderdag werd bij de Fa.
Ringers te Alkmaar het examen
gehouden voor brandwacht le
klas. Aan dit examen werd deel
genomen door personeel van Rin
gers en de P.T.T. uit Alkmaar.
De docent, de heer Kwinkelen-
berg, commandant van de brand
weer alhier, kon, nadat de uit
slag van het examen bekend was
geworden, al zijn cursisten,
twaalf in getal, feliciteren met
het door hen behaalde succes.
Nog enkele dagen en het Paas
feest staat weer voor de deur en
voor Schoorl met het Paasfeest
de toneelavond op de 2e paasdag
van de toneelvereniging „Ons
Genoegen".
Het succes met de opvoering
van „Vogel vlieg de wereld in",
enkele jaren geleden, heeft het
bestuur doen besluiten het ver
volg op dit stuk: „Wel te rusten"
in studie te nemen. In „Vogel
vlieg de wereld in" waarvan we
dus nu het vervolg „Wel te rus
ten" kunnen zien (hetgeen voor
de mensen die het eerste stuk niet
zagen geen bezwaar is) maakten
we kennis met de familie Hap-
good. De grootste wens van va
der en moeder Hapgood was
toen alle kinderen de deur uit
waren een eigen klein land
huisje.
Als voor de eerste keer 't doek
opgaat voor de opvoering van
„Wel te rusten" zien we dat hun
wens in vervulling is gegaan. „Ze
heoben hun kleine huisje waar 2e
van droomden! Toch bekent
mevrouw Hapgood aan haar man
dat ze nog iedere avond bidt dat
één keer al haar kinderen eens
thuis komen.
Of haar gebed verwezenlijkt
werdt?
Och het zou jammer zijn U
alles te verklappen gaat li liever
zeil kijken, U zult er geen spijt
van hebben!
Ons genoegen brengt een stuk
waarin zowel de liefhebbers van
toneelspel als die van het blijspel
wel genoegen zullen beleven.
We geven U de goede raad
spoedig uw plaatsen te bespre
ken!
In verband met de veranderin
gen die zich hebben voltrokken
in de samenstelling van de can-
didatenlijst hield de kiesvereni
ging Schoorls Belang op 25 maart
j.l. een algemene ledenvergade
ring om zich te beraden over een
nieuwe groepering van de candi-
datenlijst.
Om bepaalde redenen, die ons
tot op heden nog niet bekend zijn,
werd de pers op vriendelijke
wijze de toegang ontzegd, doch
later ontvingen wij van de voor
zitter, de heer Bik, een verslag
dat wij hieronder laten volgen:
Door de voorzitter werd in het
kort het verloop van de gebeurte
nissen behandeld. Aan de lijst
werden als nieuwe candidaten
toegevoegd de heren J. Bakker te
Schoorldam, P. v. Lienen te
Aagtdorp, J. Vriendjes en B.
Zuidweg, beiden te Camperduin.
Tevens werd bepaald, dat on
geacht de volgorde der lijst,
iedere candidaat gelijke kansen
maakt om gekozen te worden,
omdat niet het systeem der kies
wet met voorkeurstemmen ge
volgd zal worden, doch uitslui
tend die candidaten zitting in de
raad zullen nemen, die het hoogst
aantal stemmen hebben verkre
gen, zonder te letten op de plaats
welke zij op de lijst innemen.
Dit wordt gedaan om de keuze
van de kiezers duidelijk tot uit
drukking te brengen en tevens
om de verschillende buurtschap
pen van de gemeente School en
de verschillende groeperingen de
gelegenheid te geven hun verte
genwoordiger gekozen te krijgen.
De candidatenlijst, zoals deze
bij het Centraal Stembureau ge
deponeerd zal worden, luidt als
volgt:
Mr C. P. Eecen, G. de Boer
J. M. L. Coenen, M. W. v. d.
Garde, S. Gutker, mevr. W. Jan-
sen-Breevaart, P. v. Lienen, J. v.
d. Oort, mevr. A. J. C. Slagman-
Van Lakerveld de Heus, mevr.
J. G. Verkoren-Kerber, J.
Vriendjes, B. Zuidweg, K. P.
Zuurbier en Jac. Bakker.
Tijdens de vergadering spra
ken de leden hun vertrouwen uit
t.a.v. het resultaat der a.s. ge
meenteraadsverkiezingen, gezien
de samenstelling van de lijst en
de basis waarop wordt gewerkt.
Door de aanwezige leden werd
het verzoek gedaan om in Groet
en Schoorl een propaganda-avond
te houden, alwaar de lijstaan
voerder Mr. C. P. Eecen het doel
en streven van Schoorls Belang
zal uiteenzetten.
De voorzitter meende dat dit
weinig nut zou hebben, gezien
de ervaringen opgedaan met de
propaganda-avond, destijds ge
houden in Groet, voor de ge
meenteraadsverkiezing in 1953,
waar slechts enkele belangstellen
den aanwezig waren.
De vergadering was anuniem
van oordeel dat juist in Groet,
door de groeiende belangstelling
voor Schoorls Belang, hier veel
behoefte aan bestond.
Deze avonden zullen dan ook
gehouden worden en door ad
vertenties in de bladen worden
aangekondigd.
De uitbreiding van het bloe
menmagazijn en woonhuis van de
heer J. J. Meedendorp, die wordt
uitgevoerd door de Fa. Wilde-
boer en Zn., vordert gestaag.
Eveneens zal door dezelfde
aannemer en onder architectuur
van de heer D Zuidhoek, aan de
bouw van de ambtswoning be
gonnen worden.
Architect G. J. J. Arpeau
bouwt voor K. Veuger uit Eind
hoven een bungalow, gegund
aan G. J. Schenk uit Barsinger-
horn. Aan de Huismansweg zal
onder architect Arpeau, eveneens
een woonhuis gebouwd worden
voor de heer N. J. Laarkamp.
Deze bouw is gegund aan J.
Sietsma te Bergen.
(Ingezonden mededeling)
„Besteedt den dieren tijdt by
daghen en by nagten, terwijl
gij jong en onversleten zijt"
dichtte Huyghens...
Héérlijk zo'n kostelijk-verkwik-
kende King-pepermunt bij de
studietussen optochten jaar
tallen en ontelbare vreemde
woordjes in!....
Bij de bekende landing van
Engels-Russische troepen bij
Camperduin in 1799, die in ge
vecht kwamen met de Franse troe
pen, in deze omgeving, verlo
ren 30 mensen uit ons dorp het
leven. Toen na de Franse tijd
allerlei veranderingen werden
ingevoerd, werden Schoorl en
Groet in 1822 gesplitst. Schoorl
telde 628 inwoners en Groet 167.
Die scheiding is echter van kor
te duur geweest, want in 1834
zijn ze weer verenigd en telde
zij in 1840 970 inwoners, met
een totale oppervlakte van 3333
ha Met een zekere trots kan
Schoorl zich de plaats noemen,
waar zijn geboren: Jan van Sco-
rel (14951562) een zeer be
roemd schilder, van wie o.a.
prachtig werk in de kerk te
Warmenhuizen. Ook leverde hij
een belangrijke technische bij
drage op waterbouwkundig ge
bied, bij de drooglegging van de
Zijpe in 1552.
Ook Dirk Burge van Scorel,
die leefde in het midden van
de achttiende eeuw en vooral
bekend werd als geschied
schrijver, o.a. Kroniek van Me-
demblik en Schagen, is waard
genoemd te worden. In de eer
ste helft der vorige eeuw werd
hier nog veel gerst (gort) ver
bouwd, die op de Alkmaarse
markt een zekere vermaardheid
verkreeg. Ik weet het niet, maar
staat de naam Gortersweg nog
in verband met de gortvelden in
haar onmiddellijke omgeving of
met de dichter Herman Gorter?
Een zeer belangrijke verbete
ring in de algemene toestand
kwam in deze omgeving tot
stand, toen vanuit Alkmaar in
1871 de gewone notwegen ver
vangen werden door een goede
grindweg.
Toen Hildebrand in de derti
ger jaren der vorige eeuw z n
beroemde Camera schreef, waar
in de bekende schets van Teun
de Jager, gaf hij hiermee een
mooi beeld van het toenmalige
Schoorl.
Ook Graandijk beschreef in
zijn „wandeling" deze omgeving
in de tachtiger jaren ongeveer
als bovengenoemde Hildebrand.
Een armelijk dorpje aan de voet
van de hoogste duinen van Hol
land, met een aantal schamele
hutten met stro gedekt, omringd
door vele graanakkers (gort) en
in t voorjaar een bloemenpracht
der bollencultuur, die zich hier
in 1885 goed ontwikkelde.
Hoe verwonderd zouden de
heren Beets en Graandijk opzien,
als zij nu in onze tijd eens de
zelfde wandeling konden maken,
vanaf 't vrouwtje van Duin
Duinvermaak) naar ons nu
goed gebouwd en mooi verzorgd
dorp, dat zich in de naaste toe
komst wel verder zal ontwikke
len tot een bloeiend forensen- en
toeristencentrum.
Ook ons binnenduingebied is
in de loop der tijd zeer verfraaid,
al is helaas de flora door het
steeds onttrekken van veel wa
ter uit het duin door de water
leiding lang zo weelderig niet
meer als vroeger. Het binnen-
duin was voor 1890 woest en
moeilijk bereikbaar, maar sedert
in 1894 de Heidemaatschappij
onder leiding van de heer Blij-
denstein (Blijdensteinweg) de
ontginningswerken begon, is veel
verbeterd en verfraaid. Lovink,
waarnaar de Lovinkslaan is
vernoemd, was directeur-gene
raal van Landbouw, oud-direc
teur van de Heidemaatschappij.
Ook W. C. H. Staring (geo
loog) naar wiens naam de Sta-
ringsweg is genoemd, heeft in
het ontginningswerk 1865-1869,
beplanting enz., goed werk ge
leverd Nu tot slot nog van en
kele plaatsbenamingen haar ver
moede oorsprong.
De oude naam Scorenloo be
tekent „strandbos". Wat de
buurten Aagtdorp, Brechtdorp
en Catrijp betreft, hiervan is
een overlevering bekend als zou
hier een vroegere bezitster van
Schoorl drie dochters hebben
gehad, n.l. Aagnita, Bregita en
Catharina, die zij elk een ge
deelte van haar bezit naliet, wat
alzo aanleiding gaf tot de naam
van deze buurtschappen. Of het
historisch is, weet ik niet.
Ik hoop, dat ik met dit op
stelletje een klein steentje heb
bijgedragen tot meerdere kennis
over de geschiedenis van ons
wel zeer oude dorp.
J. Kramer,
Hereweg 92 Schoorl.
ZoyD£R QHS ee-
neuruo si£ri^u>
HUPiTfil Blo(v5V
airoen re dot
vüêr ot i, öeÈRtm'
^tommiuSCEI
l/uLUf seir ou.j
H£Le nvsrewe
fMic iwraeftmr
KPn Svj
Z>£ ML T 01U1K
UI wWHH'JHfJK 'NHflUPeH
Hump
QLM
aaiiJai
Maandagavond hield de P.v.d.A.
een avond voor leden en niet le
den, waarvoor de medewerking
was ingeroepen van het politiek
lekencabaret „De Valreep' uit
Amsterdam. De belangstelling
hiervoor was maar matig. Slechts
een vijftigtal personen waren ge
komen om de verrichtingen van
deze groep gade te slaan. Het
programma dat zeer beschaafd
was, was de moeite waard om ge
zien te worden.
De heer Koeman kon in zijn
openingswoord, wat betreft
de opkomst, niet anders dan zijn
teleurstelling uitspreken. In zijn
welkomswoord betrok hij de par
tijgenoten uit Bergen, die ook
zeer schaars aanwezig waren.
Hieruit concludeerde hij dat de
weg van Bergen naar Schoorl
langer is dan omgekeerd ge
zien het feit dat op dergelijke
avonden in Bergen, Schoorl altijd
in groten getale aanwezig is.
Alvorens tot het eigenlijke ge
deelte van de avond over te
gaan, deelde spr. mede, dat de
heer W. Pastoor, die naar alle
waarschijnlijkheid de lijstaan
voerder voor de a.s. gemeente
raadsverkiezing zal zijn, later op
de avond een korte rede zou hou
den.
Het lekencabaret, bestaande
uit een groep goed op elkaar in
gestelde spelers, bracht vervol
gens een tiental schetsen, die
allen de toets der kritiek konden
doorstaan en door de aanwezigen
zeer gewaardeerd werden.
Vervolgens hield de heer Pas
toor een korte rede, waarin hij
de aanwezigen opriep, zich te be-.
zinnen. Ons doel is, aldus spre
ker, een maatschappij te stichten
vrij van zorg en vrees.
Als wij de wereld aanschouwen
zoals zij thans is, dan kunnen wij
niet anders concluderen dan dat
de samenleving hierin, nuchter
bekeken, primitief is.
Spreker haalde in dit verband
de heersende woningnood aan en
eindigde met de woorden: „Wij
leven in een altijd veranderende
wereld, waarin het meer dan no
dig is onze krachten te bundelen,
opdat wij eenmaal komen tot een
maatschappij waarin ruimte is
voor ieder en waarin wij allen
kunnen leven".
Na de pauze kwam het leken
cabaret met nog een achttal num
mers, waarvan het „Dameskrans
je", „de Nozems" en tot slot de
finale tot de zeer goede behoor
den.
Aan het slot van de avond
sprak de heer Koeman een woord
van dank aan de leden van het
cabaret. Alhoewel, aldus spreker,
de opkomst gering is, zullen we
toch doorgaan in de hoop dat
men op de duur meer belangstel
ling gaat tonen voor de politiek.
En hiermede behoorde ook deze
avond weer tot het verleden.
BERGEN-NIEUW S.
Oosthuizen IBergen I 20.
Het was een aantrekkelijke wed
strijd, waarin de bezoekers overwe
gend sterker waren, maar niet kon
den scoren. Ook voor de rust zag het
ernaar uit, dat Bergen zou gaan win
nen.
De O-keeper heeft wel veel, maar
geen moeilijk werk gehad, terwijl het
bij zijn collega aan de andere zijde
andersom was en deze werd dan ook
twee maal gepasseerd.
Bergen IIMeervogels '31 III 9I.
De kampioenskansen van het
tweede worden elke week groter,
daar Foresters III ook wat meer ver-
liespunten heeft gekregen en zij zelf
het nog steeds kanshebbende Meerv.
met 91 versloegen.
Het pleit werd eigenlijk al voor de
rust beslecht, maar de bezoekers
hadden er wel niet op gerekend, dat
de bal negen maal in 't net zou ver
dwijnen.
Vrone IIBergen III 50.
Bij het derde is het steeds opnieuw
een verrassing hoeveel spelers er 't
veld opkomen. Vorige week waren
het 12 en nu 9; maar dat is, ge
zien de uitslag, beslist te weinig.
Zondag is het elftal natuurlijk weer
compleet
R.K.A.F.C. jun. cBergen a 50.
De gastheren hebben prima van 't
windvoordeel geprofiteerd door voor
de rust vier maal te scoren. Na de
soep
hadden de bezoekers ook
succes met de verre schoten, maar
moesten nog wel een maal een tegen
treffer toestaan.
De A.F.C. achterhoede speelde te
zelfverzekerd om B. ook maar een
enkele goede kans te bieden.
De adspiranten b hebben goed hun
best gedaan en wonnen met 20 van
Limmen b.
De adspiranten c hebben het min
der goed gedaan, zij hebben met 82
van Foresters d verloren.
De supporter.