ft
99
Raadsvergadering Bergen
1
3
CHINA „Het land van het
midden
Uitslag
I BELANGRIJK BERICHT I
AM
PUROL
OokSpierpijn
GERRITSEN
«1
OP 14, 21 EN 28 NOVEMBER
VRIJDAG 7 NOV. 1958
35e JAARGANG No. 43
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Vrijdag 31 okt. vergaderde de
raad van Bergen, waarbij 14 van
de 15 leden aanwezig waren. De
raadzaal was opnieuw beschil
derd en behangen, de kachel was
verdwenen om plaats te maken
voor een moderner uitziend ver
warmingstoestel, terwijl een nieu
we lamp en een nieuw vloertapijt
de opvallendste voorwerpen
vormden, die deden zien dat er
een vernieuwing had plaats ge
had.
De wonderlijke kleurencombina
tie van dit alles liet niet na een
indruk van bevreemding te wek
ken, zodat men zich, ook nadat
de aanwezige leden zich om de
raadstafel hadden geschaard, ge
neigd voelde zich af te vragen:
Wat is er hier gebeurd? Ook
wat tijdens de raadsvergadering
werd gezegd en verzwegen droeg
ertoe bij om deze indruk te ver
sterken.
Burgemeester Dr. Huygens
opende de vergadering, heette de
aanwezigen welkom en deelde
mede, dat de raadstafel, welke
thans in T-vorm was opgesteld,
zal worden gedeeld en daarna in
U-vorm opgesteld, om voort te
gaan met de mededeling, dat van
de afwezige heer Woldendorp
een brief was binnengekomen,
waarin deze heer mededeelde zijn
Ontslag te nemen als raadslid. De
burgemeester drukte zijn leedwe
zen uit over het feit, dat men de
heer Woldendorp voortaan als
raadslid zal moeten missen.
Vervolgens werd met 8 van de
14 stemmen de heer C. D. Beeld
man, commies ter secretarie, tot
gemeente-ontvanger benoemd.
Op de heer A. C. Eekhout wer
den 6 stemmen uitgebracht. Voor
de stemming aanving deelde bur
gemeester Huygens mede, dat
men nog gepoogd had per adver
tentie andere sollicitanten aan te
trekken, doch dit had geen resul
taat opgeleverd, zodat men uit de
beide voorgedragen heren moest
kiezen. In het stichtingsbestuur
bejaardenzorg Bergen werden de
volgende personen gekozen: de
heren J. Bekius, Dr. A. H. van
Gelder, J, C. Reijnders en D.
Zwakman en de dames N. de
GraanGroot, C. E. de Grauw,
G. GrondsmaSchuil, E. C.
SluisBoon, terwijl als negende
bestuurslid, tevens vertegenwoor
diger van de raad, werd aange
wezen de heer A. A. Tros.
Als vertegenwoordiger der ge
meente in de Raad van Bestuur
van het Centraal Ziekenhuis te
Alkmaar werden benoemd Dr.
W. Huygens en het raadslid
J. Broersma. Tot leden van de
commissie van advies ingevolge
de woonruimtewet 1947 werden
gekozen de heren P J. Borst, C.
A. Bruijn, W. W. van Rennes,
J. Wittebrood en Mr. F. Zeiler.
De opvolger van de heer Wol
dendorp op de lijst der K.V.P. is
de heer H. H. v. d. Werff te Ber
gen aan Zee, directeur der Bouw-
materialenhandel v/h Carel de
Wild te Alkmaar.
UURWERKEN
In de vorige raadsvergadering
was de benoeming van een lid
der gemeentelijke instelling voor
Sociale Belangen, in verband met
het bedanken van Mevr. Mr E. P.
BroekmanVriesman aangehou
den. Mevr. Broekman meende
het algemeen belang te dienen,
door een plaats, die zij gaarne en
goed vervulde, open te stellen
voor de heer C. Steinz, een me
dicus met grote kennis van de
sociale wetten. Wethouder Ellis
wees er thans met nadruk op, dat
zowel de KVP als de PvdA het
zouden waarderen als de heer
Steinz deze plaats zou willen in
nemen De heer Steinz ambieerde
echter deze plaats niet meer en
meende dat Mevr. Broekman, zo
nodig met behulp van de ge
meente-arts even goed deze plaats
kon vervullen. Op de vraag van
wethouder Dr Hemelrijk: Me
neer Steinz, bent U volstrekt niet
bereid plaats te nemen in deze
commissie? mocht het in het nauw
gedreven raadslid blijkbaar niet
zelf, duidelijk positief of negatief
zijn mening uiten. De heer Vel-
linga interrumpeerde met: „De
beide wethouders zijn verantwoor
delijk voor het verloop van deze
zaak!een beschuldiging, die hij
echter niet waar maakte hoewel
zij door hem in het publiek gelan
ceerd werd.
Als oplossing verzocht de bur
gemeester Mevr Broekman haar
verzoek om ontslag in te trekken,
waaraan zij gevolg gaf.
Het voorstel van B. en W. tot
verkoop aan elf ingezetenen van
een aantal bouwterreinen aan de
Filarskiweg, de Kogendijk en de
Colnotweg werd door Wethou
der Ellis toegelicht. Door de in
vesteringsbeperking kan de ge
meente geen voldoende aantal
woningwetwoningen bouwen. Nu
wil men trachten woningzoeken
den met een smallere beurs dan
nodig is voor de vrije bouw, te
helpen door goedkope bouw
gronden, en het laten bouwen der
huizen via de premieregeling
door een aannemer, tegen een
zeer redelijke prijs. Alle aanvra
gers hebben de bedoeling de vol
ledige bouwkosten met behulp
van een door een bankinstelling
te verstrekken hypothecaire le
ning te financieren. Het voorstel
luidt nu, dat de gemeente voor
rente en aflossing voor 90 ga
rant staat.
Op de vraag van Mr Sluis aan
welke regeling gedacht is ,als
meerdere aanvragers komen en
het aan de gemeente geld kan
gaan kosten bij grotere bouw
werken, luidt het antwoord, dat
het maximum der bouwkosten
premie grond op 16.000 ge
steld zou kunnen worden.
Van de zijde der VVD en
van de PvdA wilde men gaarne
weten hoe men aan deze elf ge
gadigden is gekomen. De eerste,
hoewel niet bevredigd door het
antwoord, schikt zich in het nog
niet voldongen feit met de hoop
op beter in de toekomst, de twee
de was blijkbaar te slaperig om
hier de lont in het kruit te gooien.
Maar was Wethouder Ellis zijn
eigen verklaring, afgelegd in de
voorgaande raadszitting, verge
ten? Toen sprak hij: Als wethou
der zit ik hier niet voor de be
langen van de KVP, maar voor
het algemeen belang." Van de
elf mensen op deze lijst zijn er
negen katholiek en twee niet-
katholiek.
Aan de raadstafel werd hier
over gezwegen, doch op de tri
bune werd het gefluisterd en ter
verklaring van deze lijst werd
slechts gezegd: Wie het eerst
komt het eerst maalt. Maar hoe
wisten deze uitverkorenen, dat er
wat te malen viel in de vorm van
een 90% garantie door de ge
meente?
Dit werd niet helder uit de doe
ken gedaan. Het voorstel werd
echter aangenomen.
Over dit land, dat de laatste
tijd wel zeer in de belangstelling
staat, hield de heer dr. Jef Last,
zaterdagavond 25 okt. een lezing
voor leden en donateurs der
Blauwe N.V. en K.J.V.O.
China, of, zoals de chinezen
hun vaderland noemen, „Het land
van het midden", is bij uitstek een
cultuurland. We danken er de
rijst, de thee, de rabarber, de per
zik aan en het is ook het land
van het porselein, het lak, het pa
pier. Men vond er reeds lang voor
het Westen het buskruit, het kom
pas, de drukkunst, ja zelfs de
raket uit. Zo ook ging zij de an
dere landen voor in de bureau
cratie, de organisatie en de admi
nistratie. Pas vijf jaar geleden
vonden chinese archeologen in
een der torens van de Chinese
muur een rol papier, door ratten
aangeknaagd, welke een rapport
bleek te zijn over het aantal har
ken, wachters en onder-officieren,
gericht aan de centrale regering,
wier antwoorden zich ook daar
bij bevonden. Hieruit blijkt, dat
reeds in de oudheid de centrali
satie sterk was doorgevoerd.
Reeds honderd jaar v. .Chr
kende men er het geld in munt
stukken. Dit vloeide echter sterk
het land uit naar elders, waar het
als sierraad gebruikt werd. 1000
jaar na Chr. werd het papiergeld
ingevoerd en omstreeks 1100
maakte men er kennis met de in
flatie.
Op ieder gebied was China
destijds de andere landen voor.
De Chinese geschiedenis is een
opeenvolging van culturele hoog
tepunten, gevolgd door even zo
vele inzinkingen. Iedere bloeitijd
had zijn eigen karakter; zo heeft
men er gehad de periode der
bronzen, van het politieke genie,
der dichtkunst, van het porselein,
van de encyclopaedieën enz.
slechts tweemaal kan men spre
ken van een absolute breuk in de
chinese cultuur. De eerste maal
was 100 jaar voor Chr. en de
tweede maal in onze tijd.
De breuk 100 jaar voor Chr.
was het gevolg van het optreden
van Teh Kwang Ti. Deze gewel
denaar schafte de feodaliteit af,
maakte een einde aan de erfelijk
heid des adels en het overerfelijk
landbezit.
Hij stichtte de ambtelijke staat.
De eenheid van munt werd inge
voerd, evenals die der breedte
van de wagenassen, tevens werd
een genormaliseerd eenheids
schrift ingevoerd. Hij liet alle
humanisten gevangen nemen en
handhaafde zijn macht door zwa
re straffen en een spionnagestel-
sel. Er werd een begin gemaakt
aan de bouw van de Chinese
muur, om het land tegen invallen
uit het Noorden te beschermen en
verder werd China's macht door
oorlogen bevestigd. Tot slot liet
hij alle boeken verbranden. Daar
om wordt hij in de verdere ge
schiedenis beschouwd als een
grote barbaar, als staatsvijand
no. 1. Wel vindt men over het
gehele land standbeelden van
hem, maar deze zijn slechts 2/3
van de grootte der menselijke ge
stalte en worden als urinoir ge
bruikt.
Na deze hervormmyen ontwik
kelt China zich, zoals geen land
ooit gedaan heeft. Het regerings
stelsel staat tussen absolutisme
en democratie in. De keizer is
middelaar tussen hemel en aarde.
Hij ontving zijn opdracht echter
ten bate van het volk. Het volk
heeft zich niet met de regering
te bemoeien, maar heeft het recht
van revolutie, als uit natuurram
pen of immoraliteit der heren
blijkt, dat er slecht geregeerd
wordt. De keizer kan niet vrij zijn
ambtenaren kiezen, maar slechts
uit degenen, die voor hun examen
slagen en voor elke promotie
moeten weer examens worden af
gelegd. De ambtenaren moesten
dan ook zeer geleerd zijn. Maar
zo'n opleiding kostte veel geld en
dus konden alleen kinderen van
rijke landbezitters studeren. Deze
steunden later op hun beurt weer
de landbezitters, die steeds rijker
werden, tot de catastrophe kwam.
In China heeft men in tijden
van cultuur altijd minachting ge
had voor militairen. De rijkdom
trok dan echter de aandacht der
barbaren, deze vielen het land
binnen en een tijd van roofpar
tijen en oorlog volgde. En toch
is de Chinese cultuur de enige,
die zich ruim 5000 jaar gehand
haafd heeft door alle ups en
downs heen. Het geheim hiervan
ligt in het Chinese schrift. Uit dit
schrift, dat reeds bestond, toen
niemand nog een schrift had. zijn
de schilder- en beeldhouwkunst
afgeleid, evenals het Chinese den
ken en de philosophie. Dit schrift
maakte tevens de administratie
mogelijk en het optekenen der ge
schiedenis. De chinese romans,
gedichten en philosophie uit alle
tijden worden ook thans nog her
drukt. Het schrift kent 40.000 te
kens; dit zijn geen letters, maar
beeldtekens, die ideëen weerge
ven. In het reusachtige Chinese
Rijk met zijn talrijke dialecten,
waardoor men elkaar vaak niet
verstaan kon, kon men wèl el
kanders boeken en geschriften
lezen, door dit algemeen gebruik
te beeldschrift.
In het begin van 1400 onder
namen de chinezen al ontdek
kingstochten over de zeëen naar
India, Ceylon, de Arabische Golf,
zelfs tot Madagascar toe. Er wa
ren toentertijd echter twee par
tijen in het land. Eén welke zeer
gesteld was op handel met het
buitenland en de daarbij behoren
de expedities. De andere partij
was daar tegen, omdat op deze
wijze het geld naar het buitenland
wegvloeide. Deze laatste partij
kwam aan de macht en het was
met de ontdekkingsreizen gedaan,
hoewel men toen reeds vermoed
de, dat om Afrika heen gevaren
kon worden.
Uit de reisbeschrijvingen van
Marco Polo, die omstreeks 1100
in China vertoefde, kan men le
zen, dat daar toen reeds bruggen
waren over de rivieren van 2 km
lengte; het postwezen en de post
wegen het mogelijk maakten voor
een koerier in drie dagen de
uiterste nrenzen van het rijk te
bereiken; de boeren er in zijden
kleren liepen. En dit was alles
mogelijk op een der dieptepunten
(inflatietijd) der Chinese ge
schiedenis.
Na in 1830 een toppunt van
macht bereikt te hebben, volgde
plotseling een diepe val. Wat
waren daarvan de oorzaken? Eén
daarvan was de sterke bevol
kingsaanwas.
In 700 waren er 14 milj. mensen
In 1600 waren er 70 milj. mensen
In 1800 waren er 100 milj. mensen
In 1830 waren er'300 milj. mensen
(In onze tijd zijn er zelfs 650 mil
joen mensen)
Door de stijging der bevolking
waren de Chinezen genoodzaakt
van uit het Noorden zich tot aan
de oceaan, de Gobiwoestijn en het
bergland van India te versprei
den. Maar het landbouwareaal
nam niet in dezelfde mate toe,
dus werden steeds meer bossen
gekapt, waardoor erosie, verstui
vingen en overstromingen het
land begonnen te teisteren.
Omstreeks 1900 wordt China
door de Mandsjoes uit het Noor
den veroverd. Deze zijn buiten
gewoon bang vor de invloed van
buiten af en er mag niets meer
uit het buitenland China binnen
komen: geen handelswaren, maar
ook geen ideeën en dat juist in de
tijd dat in Europa de natuurwe
tenschappen en de industrialisatie
zich ontwikkelen. China begint
zich in deze periode over te geven
aan de opium, welke toch wordt
ingevoerd en zelfs in zulke mate
dat de handelsbalans ontwricht
wordt.
verdwijnt door
De Engelsen forceren met
pantserschepen het isolement en
dan blijkt China volkomen ver
zwakt en weerloos te zijn. Het
Westen stort zich op China en
missionarissen stromen binnen.
Als tegenmaatregel wegens moord
op missionarissen worden steden
beschoten en handelsmonopoliën
afgeperst. Zo komt het tot een
gedwongen openstelling van
China voor de Europese handel,
voornamelijk de textiel. De Chi
nees wordt diep vernederd. In
parken te Shangai staan bordjes:
zal ons blad in Bergen en Bergen a. Zee,
HUIS AAN HUIS worden bezorgd.
DE UITGEVER
„Verboden voor honden en Chi
nezen."
In China is het kapitaal altijd
schaars geweest. Het land heeft
geen weideplaats voor trekdieren
en zodoende ging praktisch elk
transport op mensenruggen. De
zijdecultuur, één der pilaren van
de Chinese economie, zakte in el
kaar. Van 18501856 was er een
grote revolutie door een soort
Christen-communisten, de Tai
Pings. Deze revolutie werd met
hulp uit het buitenland gesmoord,
ten koste van veel mensenlevens.
In het binnenland overleefde
slechts 10 der bevolking deze
vreselijke tijd. Ook de Boxer
opstand in 1900 werd onder
drukt en aan China werden zware
boeten opgelegd, welke het land
onmogelijk kon opbrengen.
De Europese mogendheden eis
ten, dat de invoerrechten (het
ging hier vooral om de invoer van
textiel) niet hoger mochten zijn
dan 3 Daardoor kon China
zich ook niet herstellen en als het
door de Jappen wordt aangeval
len, wordt het dan ook verslagen.
Revoluties behoren tot de orde
van de dag.
In 1911 slaagt Sun Yat Sen er
in de Mandsjoes te verdrijven uit
de belangrijke posten. De keizer
is echter verdwenen èn iedere
provincie heeft een eigen gene
raal. Overal heerst corruptie en
Sun Yat Sen moet aftreden.
In 1916 worden de studenten
door de democratische ideeën ge
grepen en wordt de grondslag ge
legd voor de hedendaagse revo
lutie. Sinds 1916 is in China de
nieuwe eenheidstaal ingevoerd.
Praktisch iedere student is een
politieke revolutionair, door het
verlangen zijn eigen vrouw te
kiezen en niet altijd onder de fa
milie-plak te blijven.
ZILFA
TH. VELDMAN,
Alle Europese landen handha
ven hardnekkig hun rechten en
monopolies in China, behalve
Rusland. Dit land gaf na de re
volutie alle verkregen rechten op
en zond adviseurs.
Sun Yat Sen vindt dan een
helper in Tsjang Kai Tsjek, die
zijn militaire opleiding in Rusland
kreeg en thans een leger vormt
en zo voorlicht, dat de soldaten
weten waarvoor zij vechten. In
1927 is de burgerlijke revolutie
geslaagd. Noord- en Zuid-China
zijn verenigd en er is een soort
parlement ingesteld. Dan geven
de Engelsen verschillende rech
ten op.
De kwestie China is in haar
diepste wezen een kwestie van
gebrek aan kapitaal. Er is geen
kunstmest, geen loofhout, geen
irrigatie, ook geen goed verkeers-
wegennet. Een grote stuwdam bij
Itsang zou door bevloeiing de
oogst kunnen verdubbelen, fa
brieken elektrisch kunnen aan
drijven en de rivier Yangtse kun
nen reguleren en bevaarbaar ma
ken, Dus is het eerste nodige: het
kapitaal.
In 1927 wilden de boeren de
hoge pachten niet meer betalen en
de arbeiders niet meer op de be
staande voorwaarden in de fa
brieken werken. De burgerij
bracht daar tegen in, dat zulks
niet kon; waar bijna iedereen in
China zijn geld in land belegde,
was kapitaalvorming alleen mo
gelijk door uitbuiting der pachters
en arbeiders. Tsjang koos de
partij van de burgerij en de com
munistische partij werd verplet
terd.
Mao Tse Tsoeng (een biblio
thecaris van beroep) was de me
ning toegedaan, dat de revolutie
moest uitgaan van de boeren en
slaagde erin aan de rand van het
rijk communistische boerenrepu
blieken in het leven te roepen.
Tsjang verdreef de communisten
naar het Noorden, in het ge
bergte. Dezen slaagden er ten
slotte in Tsjang gevangen te ne
men, maar gelukkig voor China
brachten zij hem niet om het le
ven. Want nu vallen de Jappen
China binnen en communisten en
Tsjang vormen een eenheidsfront
tegen de buitenlandse vijand.
Door hun weerstand werd de Ja
panse economie volkomen uitge
put. In die tijd droegen de Chi
nezen de machines uit de fabrie
ken op hun ruggen het binnenland
in en met de handen werd de
Birmaweg aangelegd.
In 1942, als Rusland deel heeft
genomen aan wereldoorlog II en
de Japanse nederlaag in zicht is,
valt het eenheidsfront weer uit
een.
Na de kapitulatie van Japan
heerst onder de Chinezen over de
hele wereld een onbeschrijfelijke
vreugde. Men leeft weer in de
hoop. op herleving van China.
Tsjang viel in handen van het
Chinese kapitaal en groot-grond-
bezit, maar Mao Tse Tsjoeng
heeft China veroverd en de com
munisten hebben zich met grote
energie geworpen op de opvoe
ring der productie, de oliebron
nen, bedijkingen, wegen, brug
genbouw (tot 5 km lange brug
gen), spoorwegen, de grote weg
door Tibet, de bouwnijverheid,
scholen, bodemonderzoek enz.
Materieel gebeurt er ontzaglijk
veel en dat is slechts mogelijk
door kapitaalvorming ten koste
van de massa. Een stijging van
het levenspeil heeft niet plaats ge
vonden, en waar de overbevol
king (de vele monden) nog
steeds een probleem vormt, wordt
grote propaganda gevoerd voor
geboortebeperking.
China is thans weer een der
grote mogendheden. De voogdij
door Rusland is reeds verleden
tijd. Het is thans zelfs zo, dat de
Russische politiek sterk door
China wordt beïnvloed. Men ver-
gete niet: China is niet door Rus
sische troepen „bevrijd". Pas toen
de communistische overwinning
in China een feit was, nam Rus
land een ander standpunt in ten
opzichte van dit land. In Rusland
is men altijd bevreesd geweest
voor een tweede communistisch
centrum aldaar.
Als China zich los zou maken
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
IVeekttad
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.65 per jaar
f 1.45 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
Ingezonden mededeling
t, en rheumatiscbe pijnen
wrflft U weg met
tt
(Ingezonden mededeling)
jliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiil^
^llllllllllllllllllllllllllllllllilllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllF
modern bestek
Jan Oldenburglaan 3,
Bergen, tel. 2778
Ook voor Uw was naar
Wasserij „Dubbel Blank''
telefoon 2331, Bergen
BERGEN
9 nov.
Dr. POOT, Tel. 2423
SCHOORL-KOED1JK
9 nov.
Dr. RISSELADA, Tel. K 2209-360