99
99
De kerstweek in Bergen
K.C.B.
0„a-9l
GERRITSEN
Autobotsing
ieuv^iuut
R.K. Vrouwengilde
Hollandse Maatschappij
van Landbouw
DINSDAG 30 DEC. 1958
35c JAARGANG No. 50
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Met een stampvolle zaal, ge
vuld met leden en hun gasten,
opende de afd. Bergen-Schoorl
der Ned. Ver. van Huisvrouwen
de week die aan Kerstmis voor
afgaat, met een kerstfeest in de
dancing van ,,De Rustende Ja
ger die door het opstellen van
dennegroen op het podium, door
versiering en stemmige verlich
ting, alsmede door het buiten
sluiten van het daglicht en ande
re kleine trekjes, in een ware
kerstzaal was omgetoverd. Naast
de leden waren talrijke ouden
van dagen en zelfs enkele inva-
lieden aanwezig om in de stem
mingsvolle zaal aan de vreugde
van het feest deel te nemen, dat
door de Ver. van Huisvrouwen
in samenwerking met het Rode
Kruis, de U.V.V. en de wijkver
pleegsters was opgezet.
De presidente van de Huis-
vrouwenvereniging, Mevr. A. G.
Ezerman-Mootz opende de bij
eenkomst met een woord van
welkom tot de aanwezigen, waar
na zij uiteen zette hoe onder alle
denkrichtingen de intrinsieke be
tekenis van het kerstfeest was
gelegen in de geboorte van het
licht, dat geboren werd om de
mens en de wereld te verlichten.
En als straks de herders zullen
rondgaan zal het zijn om het licht
in ons midden te doen schijnen.
Daarna werd onder leiding
van Mevr. K. Frevel het Her
dersspel van A. G. Ballentijn
door een aantal als oosterse
herders verklede dames opge
voerd, waarin op uitstekende wij
ze de aankondiging van de ge
boorte van het Christuskind en
de reactie daarop bij de herders,
werd uitgebeeld. Prachtige viool
muziek ,van Mevr. K. Hanse naast
de duidelijke, zeer welluidende
en harmonseuse zang van het
H uisvrouwen Kleinkoor onder
leiding van Mevr. Morée-Dol
maakten deze hele opvoering tot
een stemmingsvolle prestatie, die
een typische kerststemming te
weeg bracht.
Mevr. S. Manger-Mulder wist
de aandacht der aanwezigen te
boeien door declamatie van een
drietal met zorg uitgekozen ge
dichten, t.w. Kerstlied van Anton
van Duinkerken, De Rei van
Clarissen van Vondel en het
Kerstliedje van P. Minderaa.
Daartussen door zorgden de jon
gedames Elisabeth Meyer, Ro-
sanne Kruisman en Els van Gel
der, die resp. de piano, de viool
en de fluit bespeelden, voor de
muzikale omlijsting benevens het
ten gehore brengen van een
tweetal sonates. Tot slot zong
het Huisvrouwen Kleinkoor een
viertal liederen, die evenals de
vorige weder op voortreffelijke
wijze werden ten gehore ge
bracht.
Daarna kregen de medewer
kenden het verzoek zich op het
podium op te stellen, waar zij
door de presidente, Mevr. Ezer-
man, persoonlijk werden bedankt
voor hun prestaties, waarbij
naast de dirigente van het Huis
vrouwen Kleinkoor ook de leden
niet werden vergeten. Ook Mevr.
Diesfeldt Jr. als vertegenwoor
digster der familie Diesfeldt,
werd dank gebracht voor de gro
te mate van medewerking en bui
tengewone service bij de inrich
ting der zaal voor het huidige
doel ondervonden.
Elk der medewerksters ont
ving uit handen van Mevr. Ezer-
Woensdag 17 dec. reden op
de v. Peltlaan, ter hoogte der van
Borselenlaan, twee auto's pal op
malkander in. In de ene, die zich
aan de linkerkant van de weg
bevond, zat de heer D. M. uit
Bergen aan Zee, in de andere de
heer F. G. uit Alkmaar. Beider
auto's werden gehavend, beide
heren bleven ongedeerd. De po
litie maakte proces-verbaal op
en de verzekering dekt de schade.
man een geschenk als souvenir
aan deze dag.
Het was ditmaal de vijfde keer,
dat de Huisvrouwenvereniging
een kerstfeest met gasten arran
geerde. Dit was dus een lustrum.
Moge de afd. Bergen-Schoorl van
de Ver. van Huisvrouwen nog
menig lustrum beschoren zijn.
Dat zal veler wens zijn geweest,
want de prestaties der uitvoeren
den werden halverwege door een
pauze van drie kwartier onder
broken, om van een heerlijk kop
koffie en enige lekkernijen te ge
nieten, opgediend op een schaal
tje aan welks rand een branden
de kaars het kerstlicht symboli
seerde. Een stemmingsvolle en
fijn bedachte attentie, welke deze
kerstfeestviering tot een onver
getelijke herinnering zal doen
worden. Zo heeft dan de Ver.
van Huisvrouwen de feestelijkhe
den geopend en deze opening
was onvergetelijk.
Andere organisaties zullen het
ook doen, ieder op zijn/hare
wijze, doch zij die de eerste was
zal wel onvergetelijk blijven.
UURWERKEN
Dinsdag 16 dec. hield het K.C.
B. zijn derde avond van dit win
terseizoen. Prof. Ir. J. H. v. d.
Broek hield een lezing over: Mo
derne architectuur in samenwer
king met de beeldende kunst.
De samenwerking tussen archi
tectuur en beeldende kunsten
wordt tepenwoordig veel toege
past en het is de moeite waard
zich op de relatie tussen beide
te bezinnen.
Reeds in de Oudheid was dui
delijk te zien, dat bouwen veel
te maken heeft met beelden. Zo
zijn de stoepa's gebouwd om een
teken te zijn en niet als woningen.
Zodoende naderen zij de beel
dende kunst. Bouwen en beelden
komen beide voort uit het stel
len van een idee. Door het hori
zontaal stapelen van stenen komt
men tot het bouwen van muren,
terwijl de steen verticaal ge
plaatst een beeld is tot een teken.
Het bouwen is nooit alleen voor
een nuttig doel, maar daar achter
staat altijd een idee. Als het
bouwwerk geslaagd is zijn nut
tigheid en idee tot een harmo
nisch geheel gegroeid.
In alle tijdperken staan bou
wen en beelden in een bepaalde
relatie. Zo ziet men in de vroeg
ste Egyptische rotstempels de
beeldende kunst overheersen.
Architectuur is hier slechts het
deurgat, zó gericht, dat de och
tendzon om zes uur tot achterin
de tempel schijnt.
De tempel van Chefren bij
Gizeh is uitsluitend architectuur
en is op getrokken uit het hardste
graniet uit Assoean. Hier was
een geheel nieuwe stijl geboren.
Dit was pure sang bouwen. De
Egyptische tempel kent ook de
vlakversiering in de vorm van het
vlak, beschreven met de mythe.
In Egypte waren de z.g. archi
tecten hoogstwaarschijnlijk de
bouwheren en pas later in Grie
kenland is de architect de ont
werper van het gebouw, de eerste
der werklieden.
De beeldende kunstenaar werkt
aanvullend in de architectuur. De
beeldende kunst neemt aandeel
in de architectuur, ondersteunt
deze niet alleen, maar versterkt
haar. Er is een grote eenheid van
beeldende kunst en architectuur.
Zon samengang kan blijkbaar
alleen voorkomen in tijden, waar
in de idee krachtig leeft, zoals
b.v. in Egypte, bij de Azteken,
in China, in de Oud-Christelijke
tijd enz. De griekse tijd is al meer
vermenselijkt en op schoonheid
gericht dan op de magische wer
king der idee.
De Romeinen dachten con
structief, de beeldende kunst is
in alles decoratie geworden en
niet een idee, die in 'n bouwwerk
tot gelding komt. De Oud-Chris
telijke tijd poneerde een machtige
idee, daaruit kwamen bouwwer
ken voort met een Oosterse
ruimte-idee om een verticale as
en nauwe plattegronden. Chris
tus troont in de hemelkoepel, die
soms van goud is. Een altaar is
niet aanwezig. In de latere na
volgingen van deze stijl ontbreekt
deze enorme kracht en mystieke
werking. Pas in de Gothiek is
weer een heel andere relatie tus
sen architectuur en beeldende
kunst. De eigenlijke constructie
van het bouwwerk wordt onder
steund door de beeldende kunst
en deze treedt op als de brenger
van de idee.
In de Barok wordt de ruimte
lijke beweging een illusie. Het
dynamische element vervloeit tot
in het niets, dat als het ware een
bewogen visioen van het hemelse
leven geeft. Als de Barok over
haar bloeitijd heen is mist zij dit
extatisch bewogene. Het geheel
wordt meer geconstrueerd en is
minder direct en krachtig van
werking.
Het oude jaar is weer ten eind,
met vreugd en strijd en smart,
't Gaf voorspoed soms,
Maar ziekte en dood,
Brak ook zo menig hart.
En toch, als straks weer klokke-twaalf
Zijn afscheidsgroet doet klinken.
Als alles in de schoot der tijd.
Als alles gaat verzinken,
Dan weten wij dat ons yeer wacht,
Een onbeschreven jaar,
Want nauwelijks is het oude heen,
Of 't nieuwe is weer daar.
Moog' God U sparen voor veel leed,
En gééft Hij het te dragen,
Weet danin Hem is ook de kracht,
Om ons te schragen.
Wij wensen dan elkander weer.
Veel voorspoed, heil en zegen,
In 't nieuwe, pas begonnen jaar.
Dat heden treedt ons tegen,
Beginnen wij, dit zij de beê
Met nieuwe levensmoed
Nieuwjaar, o wees gegroet!
Maartje N. Zwaan
De negentiende eeuw is de
eeuw der nieuwe materialen: ijzer
en beton, maar niemand schenkt
daar aandacht aan, hoewel men
bewust op zoek is naar een nieu
we stijl. Dit zoeken en experimen
teren leidt o.a. tot de sla-olie
stijl" van 1880, een constructie
van stalen steunsel en glas. Er
ontstaan stijltjes zonder enige de
coratie, met ingebouwde decora
tie, en met enorm rijke ornamen
tatie, zoals de Amsterdamsche
school, die revolteert tegen de
naar haar smaak tè rationele prin
cipes van Berlage,
Er is ook in deze tijd een pa
rallel tussen de beeldende kunst
en de architectuur. Het expressio
nisme komt ook in de vormen
drang naar voren en het bouw
werk wordt geboetseerd i.p.v.
gebouwd. De geestelijke samen
hang maakt, dat architectuur en
beeldende kunst de zelfde bewe
ging volgen, n.l. naar de abstrac
te kunst. Daardoor komen in de
architectuur de vlakken in de
ruimte te staan en scheiden niet
meer af. Men kan door de bouw
werken heen kijken, de ruimte
spoelt er doorheen. De architec
tuur en de beeldende kunst heb
ben de ruimte opnieuw ontdekt.
Tegenwoordig meent men, dat
architectuur en beeldende kunst
kunnen samenwerken, maar om
de juiste samenwerking te vinden
valt niet mee. Men kan een wand
als vlak in zijn betekenis van
vlak, versterken door samenwer
king met de beeldende kunst. Ook
kan men de wand verlevendigen
door met het vlak meer te doen
dan er alleen n vlak van te ma
ken. Zo kan een muurvlak ook
weer doorbroken worden met be
hulp v. d. beeldende kunst, zodat
het geen scheidingsvlak meer is,
üoch slechts in de ruimte staat.
Een andere mogelijkheid van sa
menwerken is gelegen in het elk
apart werken, maar in het stads
beeld een geheel vormen. Belang
rijk is. in de architectuur ook de
werking door de kleur, dus de
met kleur aangepaste ruimte.
De vertoonde lichtbeelden
vormden een goede illustratie van
het gesproken woord en hoewel
men het misschien in somfnige of
vele opzichten niet met de spre
ker eens kon zijn, was dit een
waardevolle avond.
Maandagavond 22 dec. vierde
het R.K. Vrouwengilde in de dan
cing van ,,De Rustende Jager
haar kerstfeest. Zuster C. de
Graauw opende de avond en las
het hieronder volgende welkomst,
woord van de presidente, Mevr.
J. D iesfeldt-Pieters voor, daar
zij nog niet zover hersteld is, dat
zij deze avond kon bijwonen.
Zo gaarne had ik persoonlijk
met u het kerstfeest gevierd, maar
het was niet mogelijk. Persoon
lijk had ik u ook willen danken
voor het hartelijk medeleven bij
mijn ziekte, het was overstelpend
en zeer zeker zal dit bijdragen tot
mijn gehele herstel.
Ik heet u allen van aarte wel
kom, onze geestelijke adviseur,
de heren geestelijken, de geno
digden, en onze leden. Ook het
zangkoor o.l.v. Mevr. Morée-Dol
en mej. Punt, die beiden luister
aan deze feestviering geven. Het
is erg jammer, dat ik heden
avond niet in uw midden kan zijn.
Kerstviering is 't feest der feesten
De viering van Christus' geboor
te, een kindje dat het licht bracht
in het duister en toch zo teer.
Daarom zal het kerstfeest tot ie
ders hart spreken; men is zorg
zaam voor zieken en eenzamen,
voor hen die ver van huis zijn.
Het is een wonderlijk feest, waar
ook wonderen van liefde gebeu
ren. Toevallig sprak ik een dag
voor ik ziek werd, een Hongaars
echtpaar, dat al jaren in Neder
land woont. Zij waren nu in ge
zelschap van twee vluchtelingen
uit het Verzet van twee jaar te
rug.
Wij spraken over het a.s. kerst
feest, maar de overtuiging van
deze mensen is, „dat er een tijd
zal komen waarin zij het kerst
mis ook weder in hun vrije va
derland zullen vieren. Maar ja,
wanneer? Dat weten wij niet
want God kent geen tijd, maar
nu met deze dagen gevoelen wij
dat zo zuiver. Wij hebben ook
een leger van duizenden en dui
zenden Hongaren, maar een bid
dend leger".
Ik was er door ontroerd en
dacht: In deze moderne tijd van
techniek en atomen zijn er altijd
mensen,, die de blijde boodschap,
welke duizenden jaren geleden
boven Bethlehem door de enge
len verkondigd werd: ,,Ere zij
God in den hoge en vrede op
aarde aan de mensen van goeden
wille", verstaan. Dat is het mys
terie van kerstmis.
Ik hoop, wanneer u straks het
kerstfeest in uw gezin, met allen
die u dierbaar zijn viert, deze
blijde boodschap uw harten mag
verwarmen. Dan zult u een zalig,
vrolijk en prettig kerstfeest vie
ren, wat ik u allen zo van harte
toewens.
De kerstviering stond in het
teken van het zelfdoen en werd
geheel verzorgd door het eigen
dameskoor o.l.v. Mevr. C. Mo
rée-Dol, solozang van mej.
F. Punt en een groot aantal kin
deren, waarvan enkelen alleen
optraden en een grote groep na
de pauze het kerstverhaal in beeld
brachten. Zuster C. de Graauw
die dit met de kinderen had inge
studeerd heeft alle eer van haar
werk. Het spel was natuurlijk en
kinderlijk en werd met vreugde
gespeeld. Als verrassing kregen
alle medewerkertjes uit naam van
Mevr. Diesfeldt een speciaal op
haar aanwijzing vervaardigde
Limburgse kerstlekkernij, een
hart met drie bonbons er op.
De afd. Bergen van bovenge
noemde Mij. hield op woensdag
avond 17 dec. in „Het Wapen
van Bergen" een vergadering.
De opkomst was zeer matig. Van
de ongeveer 60 leden die de afd.
telt, waren er slechts 15 opgeko
men. Nadat de heer J. Schroo-
der, secretaris der afd. de avond
geopend had, hield de Hoofdas
sistent, de heer Jb. J. Zwemmer
uit Schagen een causerie over
„Voederwinnings-, beweidings-
en bemestingsplan".
Het boerenbedrijf is mooi en
aantrekkelijk door de grote vrij
heid, die de boer heeft wat inde
ling van tijd en werk betreft. Hij
is heer en meester op eigen erf.
In de laatste dertig a veertig jaar
heeft alles een snelle ontwikke
ling doorgemaakt, maar de boer
dreigt achter te blijven met zijn
bedrijfsvoering en dan gaat zulks
geld kosten, wat in de praktijk
aan het licht komt. Bij vergelijk
bare bedrijven ziet men de één
behoorlijk winst maken, terwijl de
ander vrij zware verliezen boekt.
De boer die 15 H.A. grond en
twintig melkkoeien heeft, is te
vergelijken met een fabrieksdi
recteur. (Voor zo'n bedrijf is een
kapitaal van 1 a 1ton nodig).
Hij moet, evenals dit in de indu
strie gebeurt, ook de kostprijs be
rekenen en tot een plan komen
voor de voederwinning, de be
weiding en de bemesting. Op vele
bedrijven blijkt de voederwinning
onvoldoende en moet veel geld
worden besteed aan krachtvoer.
Deze aankoop varieert soms van
90 kg tot 900 kg per koe. Op vele
bedrijven ontbreekt dan ook een
voedingsplan. Bij een goed rant
soen, gewonnen op eigen grond,
kan men toekomen met 5 a 6 kg
krachtvoer. Goed ruwvoeder be
staat uit hooi én kuilgras. Hooi
alleen heeft een te lage zetmeel-
waarde. Bij het hooi maken wordt
40 pCt van het zetmeel verloren,
terwijl bij kuilgras het verlies
slechts 20 a 25 pCt bedraagt.
Om tot een goed werkplan te
komen moet worden vastgesteld:
1. hoeveel stuks grootvee er zijn.
2. hoeveel staldagen gemaakt
worden.
3. hoeveel ruwvoeder op het be
drijf gewonnen kan worden.
Voor punt 3 is een plan nodig
voor: beweiding, maaien en mes
ten.
Op een gemiddeld bedrijf van
15 H.A. grasland heeft men op
23 stuks grootvee (gerekend 16
melkkoeien, 4 vaarzen, 6 pinken,
gelijk te stellen met drie koeien)
4140 staldagen. Hiervoor is
meestal beschikbaar 38.000 kg
hooi en 21.000 kg kuilgras
(warm); dan is 60 pCt van het
grasland gemaaid. Daardoor
komt per staldag per één stuk
grootvee beschikbaar 9 kg hooi
en 5 kg kuilgras (warm)..
Om te komen tot een produc
tie per dag van 10 kg melk van
4 pCt vet moet worden bijge
voerd: een halve kg maismeel. 2
kg droge pulp en 1 kg C- koek.
wat dus per dag 0,90 kost. De
ze extra kosten kunnen de laatste
maanden, na het kalven, voor 25
kg melk van 3,75 pCt vet zelfs
tot 3.per dag oplopen. Op
die manier kan het krachtvoer
voor alle staldagen tezamen on
geveer 6.500.gaan kosten.
Dit moest voor zo n bedrijf an
ders zijn. Er kan bij een goed
plan voor bemesting, maaien en
beweiding heel wat meer gemaaid
worden, n.l. één maal 15 H.A.
en nog 2 H.A. voor de tweede
maal. De oogst is dan: 42.000 kg
hooi, 42.000 kg kuil (koud) en
42.000 kg kuil (hard). Men voert
dan voor: 10 kg melk van 4 pCt
10 kg ruiterhooi:
20 kg kuil (koud);
een half kg droge pulp (ko
pen)
Dit drie maanden lang, dan voor:
25 kg melk van 3,75 pCt:
10 kg ruiterhooi;
20 kg kuil (hard)
3 kg maismeel (kopen);
3 kg C-koek (kopen).
Ook voor Uw was naar
Wasserij „Dubbel Blank"
Het bijkopen van voeder kost
dan voor alle staldagen tezamen
ongeveer 2270.terwijl voor
stikstof en inkuilen gezamenlijk
de kosten op ongeveer 1800.
komen, dus een totaal aan kosten
van 2270,plus ƒ1800,is
4070,tegen 6500,op de
gebruikelijke manier, dus een be
sparing van 2430,op het voe
der.
De boer beleeft thans een
hoogconjunctuur, waarin hij
0,30 per kg melk ontvangt, doch
dit blijft ongetwijfeld niet zo. Het
is niet juist tevreden te zijn „als
een koe zichzelf wel opbrengt",
want wanneer dan de melkprijs
zakt, grijnzen aan alle kanten de
schulden.
Door zelf bieten te verbouwen
kan men de kosten van het aan
te kopen voer nog lager maken,
maar in Noordholland heeft men
over het algemeen geen bouw
land ter beschikking. Wie geen
verstand heeft van bieten ver
bouwen doet ook beter er niet
aan te beginnen.
Het plan voor de beweiding-,
bemesting- en het maaien ziet er
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
Ueeittod
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan s
Boekhandel. Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.65 per jaar
f 1.45 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
telefoon 2331, Bergen
BERGEN
1 Jan.
Dr. LUGTEN, Telefoon 2700
4 jan.
Dr. POOT, Tel. 2423
SCHOORL-KOEDIJK
4 Jan.
Dr. BRUST, Telefoon K 2209-266
•••••••••••••••••••••••a
