Ueekilad
99
99
Interessante en traditionele
Kerstgebruiken!in Denemarken
73
Agenda
Belangrijk
bericht
Tentoonstelling
Prof* Jaap Min
Kerstfeestinzameling en
Kerstfeesten
Wie helpt de bejaarden
aan materiaal?
en
Dorpsplein en tramlaan
„De Sportfokkers"
91; e ïi v<? j u ti a ij t o e I c it
Ontslagname
Dr. W. Huygens
Waarom lid van de
Dierenbescherming
Nieuwe vestiging
Jaarlijkse Kerstavond
Kapsalon Dobben
9
VRIJDAG 18 DECEMBER 1959
36e JAARGANG No, 48
Verschijnt te Bergen» Bergen aan Zee» Schoorl» Schoorldam» Groet» Camperduin» Egmond aan Zee» Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
De Bergense Kunsthandel
houdt momenteel een interessan
te tentoonstelling over de tradi
tionele kerstgebruiken in Dene
marken
In verband hiermede had de
heer Hopman, de Heer Dick Lui-
ting uit Alkmaar bereid gevon
den een en ander te vertellen
over dit kerstfeest, dat de laat
ste 200 jaren nog steeds op de
zelfde wijze wordt gevierd.
Over het algemeen worden bij
de naam Denemarken alle Scan
dinavische landen gerekend en
genoemd. Niets is in de kerst
viering minder waar. De Deense
gebruiken wijken geheel af bij de
landen zoals Noorwegen en
Zweden. Er is vrijwel niets te
vinden dat er mede overeen
komt.
Denemarken heeft een geheel
eigen viering met traditionele ge
bruiken. Deze diep ingewortelde
traditie wordt door de Amerika
nen zo op prijs gesteld dat een
week lang Amerikaanse schar-
terschepen tussen de beide lan
den varen. Wij als nuchtere Hol
landers kunnen dit feitelijk niet
bevatten. Kerstmis is daar het
hoogtepunt van het jaar. Iets
waarvoor men het hele jaar door
verlangend naar uit kijkt. Kerst
mis vormt daar een tijdsbepaling
zoals bij ons 31 december de
scheiding van het jaar is. Men
rekent gewoon van Kerstmis tot
Kerstmis. Er is niets erger dan
bij Kerstmis niet thuis te kunnen
zijn. Het is in alle opzichten een
nationaal feest geworden. Men
heeft als symbool gekozen een
rood hart. Dit hart komt uit het
Deense rijkswapen (9 harten en
3 leeuwen). Overal ziet men de
harten in de Deense kleuren;
rood-wit. Dit nationale kenteken
ontstond tijdens de oorlogen van
1863 en 1919, toen men in grote
armoede het kerstfeest vierde.
Vlaggen en versiering kon men
niet bekostigen. Men nam toen
Mooi haar valt op
delen uit het Deense wapen, in
de staatsvlag verwerkt. Alle bo
men kregen deze versiering. De
boom draagt dan ook niets an
ders als deze simpele en eenvou
dige, maar smaakvolle versie
ring, slechts afgewisseld met
witte kaarsen en een rood-witte
ster op de top. De fabrikanten
van engelenhaar en glazen bol
len kunnen daar dan ook wel
inpakken. En niemand door
breekt deze traditie, zoals met
Kerstmis geen van de tradities
met voeten wordt getreden.
Kerstbomen vindt men op alles
wat rijden of varen kan; op boot
en locomotieven. Niemand stoort
er zich aan.
In feite is de avond vóór Kerst
mis het hoogtepunt van de vie
ring. Reeds om 12 uur in de
middag sluiten alle winkelzaken,
om zich dan om 4 uur naar de
kerken te begeven. Vervolgens
gaat iedereen om ongeveer 6 uur
de kerstmaaltijd gebruiken. Dit
bestaat uit boeren-eten, waarvan
het menu sinds 400 jaar nooit is
gewijzigd en dat door de hele
natie wordt gebruikt. Niemand
zal er aan denken iets anders te
gebruiken. Het bestaat uit gans
of kip. Maar alvorens men hier
toe overgaat gebruikt men eerst
de rijst en amandelen, hetgeen
men maar éénmaal per jaar als
kerstdiner gebruikt. Bij de rijst
wordt rode kool geserveerd, die
evenals de rijst verder het hele
jaar niet meer wordt gegeten.
Thans gaan er dagelijks wagon
ladingen vanuit de Langedijk
naar Denemarken om in een aan
vullende behoefte te voorzien.
Bij de rode kool komen nog de
gebakken aardappelen, met ja,
schrik niet, suiker overgoten. Dit
kerstmaal serveert men overal,
en men behoeft geen pogingen te
doen in een hotel of restau
rant a la carte te bestellen. Be
stelt men darentegen buiten de
kerstdagen rijst of rode koolge
recht, dan druist dit tegen de tra
dities in en men krijgt het niet.
Men besluit niet met een dessert,
maar met koffie, na eerst de wijn
te hebben laten vloeien. De tafel
is gedekt met een speciaal kerst
kleedje, waaromheen de bran
dende kaarsen. Voor elke afwe
zige of te herdenken dode een
kaars. Denemarken heeft het
hoogste kaarsenverbruik alsmede
dat van suiker. De Deen is uit
het zoete hout gesneden. Tijdens
het kerstdiner zit de jeugd al te
popelen om na afloop de cadeau
tjes onder de kerstboom te be
machtigen en uit te delen. Zijn
de geschenken uitgepakt, dan
wordt onmiddellijk de verpak
king verbrand in de tuin, om on
geluk te voorkomen, zoals de tra
ditie dit voorschrijft. De eerste
en tweede kerstdag verlopen ook
al zoveel anders dan in Holland.
Men gebruikt dan geen diner
maar slechts het bekende Smor-
rebröd, een soort sandwiche, be
staande uit een zuur soort rog
gebrood, besmeerd met dierlijk
vet en belegd met wel 5 soorten
vlees. De Deen kan niet zonder
het smörrebröd en daarom vliegt
elke week een speciaal militair
toestel naar Gaza in Afrika,
waar de troepen zijn ingedeeld
bij de Verenigde Naties. Dit ge
beurt ook met het kerstmenu.
Is het hier de kerstman die een
belangrijk onderdeel vormt voor
de kinderen, daar is het de kerst
kabouter die overal wordt afge
beeld. Natuurlijk is het rood-wit.
Deze boskabouters helpen sym
bolisch de huisvrouw bij de gro
te schoonmaak,, die bij ons in het
voorjaar, maar daar tegen kerst
mis plaats vindt. De hele de
cembermaand is bestemd voor
voorbereidingen voor het kerst
feest. Men heeft hier helemaal
een kalender voor, waarop staat
aangeduid op welke data de ver
schillende dingen, zoals marse-
Door betere
haarverzorging
pain en ander lekkers moeten
worden klaar gemaakt. Het
Deense volk, dat grotendeels be
hoort tot de Lutherse Kerk, heeft
verschillende gebruiken van de
katholieke kerk overgenomen,
heeft ook zelfs kaarsen branden
voor het Driekoningen feest.
Wel gaat iedereen naar de kerk
op de dag voor kerstmis, maar
een viering rondom de kribbe of
kerststal kent men niet. De heer
Luiting, die regelmatig voor za-
kendoeleinden naar Denemarken
reist en verschillende malen het
kerstfeest daar heeft meege
maakt, bezocht ook verschillende
kerken. Zo vertelde hij, dat in de
tijd van de „beeldenstorm" niet
alles in Nederland is vernield,
maar zeer veel van de kerksiera
den naar Denemarken werd ge
ëxporteerd. Zo staat het altaar
van de Grote of St. Laurenskerk
in Alkmaar nu in de kerk van
Lund. Zo zijn er in de kerk van
Roskilder 12 gebrandschilderde
ramen, eveneens uit Holland. Do
zijnen kunstwerken zijn in Deen
se kerken verwerkt.
In het intieme achterzaaltje ex
poseert de heer Hopman talrijke
kunstnijverheidsvoorwerpen in
hout, glas en aardewerk. Niet al
leen van Denemarken, maar ook
van alle Scandinavische landen.
Het is de moeite waard om hier
eens rustig en zuader verplich
tingen te komen kijken.
ns speciale kerstnummer
zal verschijnen op
woensdag 23 december.
In verband daarmede wordt
de tekstcopy uiterlijk
zaterdag 19 december a.s.
ingewacht en de adverten
ties moeten op maandag
21 dec. in ons bezit zijn.
DE UITGEVER
Op 23 december a.s. 8 uur
's avonds wordt in de K.C.B.-
kunstzaal een tentoonstelling ge
opend van schilderijen en teke
ningen van de Bergenaar Jaap
Min, docent aan de Kunst-Aca
demie te Maastricht.
Ondanks zijn veeleisende
werkkring heeft Min kans ge
zien zelf creatief werkzaam te
blijven. In feruggetrokkenheid is
hij met de volle overgave van de
waarachtige kunstenaar blijven
arbeiden.
Met deze expositie verbreekt
Mïn eindelijk zijn „stilzwijgen"
van de laatste jaren; en met hoe
veel recht! De vruchten van zijn
scheppende arbeid uit dit tijdvak
vormen een warm pleidooi voor
de figuratieve kunst.
De K.C.B.-voorzitter, Mr. A.
F. Kamp, zal een openingswoord
spreken.
De tentoonstelling sluit 17 ja
nuari 1960. Men verzuime niet
met dit nieuwe werk van Jaap
Min kennis te maken.
Grote gebeurtenissen werpen
hun schaduw vooruit zegt een
bekend spreekwoord en dat
geldt ook voor het jaarlijkse
Kerstfeest.
Reeds maanden tevoren be
spreken families een onderling
samenkomen met de Kerstdagen:
door de winkeletalages wordt de
aandacht getrokken naar dit in
tiem huiselijk feest, en ook de
kinderen zien er naar uit. Ja,
juist de kinderen; voor hen is het
zulk een bijzonder feest door de
verlichte Kerstboom en alles wat
daarbij behoort.
Het Leger des Heils wil hen
graag weer een heerlijk Kerst
feest bereiden, zij wil ook de
zieken en ouden van dagen een
Kerstgave schenken, waardoor
de eentonigheid van de oude
dag verlicht, en de zieke bemoe
digd wordt.
Evenals alle voorgaande jaren
wil het Leger des Heils U in de
gelegenheid stellen door uw ga
ve te helpen om het Kerstfeest in
brede kring te doen slagen. Voor
uw spontane hulp in vorige ja
ren zijn wij U zeer dankbaar.
Door de lijstcollecte hebben
ook dit jaar velen hun bijdrage
gegeven. Maar zeer velen waren
niet thuis. Aan hen wordt de ge
legenheid geboden om a.s. zater
dag 19 dec. en donderdag 24 dec.
hun gave in de Kerstpot op de
hoek van de Stationsstraat te ge
ven.
Naast het intieme Kerstfeest
van onze zondagschooljeugd met
hun ouders geven wij zondag 20
dec. een instuif Kerstfeest voor
de jeugd en het gebouw van
Tuin- en Oostdorp. Zie de ad
vertentie in dit nummer.
De bejaarden in Elkshove hebben
een knutsel clubje en vervaar
digen alle mogelijke dingen. Hier
voor zouden ze gaarne kralen
hebben. Alle mogelijke soorten
zijn welkom. Misschien heeft U
nog wel op de zolder van die
ouderwetse lampekappen met
een ring van kralen. En heeft
U in de lappenmand misschien
ook nog behoorlijke verstellappen?
Misschien hebben de zaken in
textiel en de kleermakers nog
monstercollecties van lapjes liggen?
Alles wordt gaarne bij de di
rectrice van Elkshove in ontvangst
genomen.
•k
In de komende raadsverga
dering van 22 december zal de
raad beslissen over de nieuwe
benaming van het voormalige
stationsplein. De commissie van
bijstand van gemeentewerken
heeft Burgemeester en Wethouder
geadviseerd om het plein,, Dorps
plein" en de weg „Tramlaan"
te noemen. Of de raad het
voorstel over zal nemen is
echter twijfelachtig. De keuze is
niet exclusief of artistiek. Bo
vendien zal de naam Tramlaan
zeker verwarrend zijn met de
reeds bestaande naam van
Spoorlaantje.
Op de j.l. gehouden Prov.
Kon. Tentoonstelling te Haarlem,
behaalden enkele leden mooie
successen. De heer S. de Boer,
de beste in de grote rassen, en
op 1 na het beste dier der ten
toonstelling. De heer Jac. Zander,
de beste Pool, en op 2 na het
beste dier der tentoonstelling.
Mevr. Schmalz-Vader, het
hoogst gemiddelde aantal punten
der tentoonstelling. Op deze ten
toonstelling waren 640 dieren
ingezonden.
Laat u vakkundig
voorlichten
LUGUBERE VONDST
Bij het graven van een drag
line, aan de voormalige spoor
baan aan de Van Bladerenweg,
werd op een braakliggend ter
rein een lijk van een naar schat
ting ruim 50-jarige man gevon
den. Men brengt de vondst in
verband met de vermissing van
de heer B., die sedert 1944 niet
meer is gezien. Het stoffelijk
overschot is voor nadere iden
tificatie overgebracht naar het
gerechtelijk laboratorium in Den
Haag.
RONDOM DÊ DORPSBRINK
Dinsdag was het de laatste
dag dat de raadsleden hun geko
zen naam voor het Dorpsplein
bij de commissie konden indie
nen. Hopenlijk komt er een ori
ginele en tevens smaakvolle
naamsaanduiding in de raad naar
voren. Het plein heeft in korte
tijd een geheel ander aanzien ge
kregen. Het oude stationsge
bouw is nagenoeg geheel ver
dwenen en men is reeds bezig
met de nieuwbouw.
Minimumprijs f2.
(drie regels) elke
regel meer 65 cent,
vooruit bij de opgave
te voldoen.
Toch nog veel eerder dan
feitelijk werd verwacht heeft
Burgemeester Dr. W. Huygens
na een ambtsperiode van 13 jaar
zijn aangevraagd ontslag ver
kregen. Nog voordat de frac
tieleiders nader door de minister
zouden worden gehoord, heeft
hij zelf doen weten dat gezien
de ontwikkeling van de laatste
weken hij niet het vertrouwen
heeft kunnen terug winnen betref
fende de samenwerking ten
aanzien van sommige raadsleden
In dit verband heeft de minister
gemeend het gevraagde ontslag
voortgang te moeten doen vinden.
Burgemeester Dr. W. Huygens
heeft in zijn ambtsperiode steeds
gemeend 't beste voor de gemeente
gedaan te hebben, en naar beste
weten te hebben bestuurd. !n
vele opzichten heeft hij veel
voor de gemeenschap betekent.
Tijdpns zijn bestuur kwam de
aankoop van het natuurre
servaat „Het Oude Hof" tot
stand.
Meestal wordt verondersteld,
dat de vereniging tot bescher
ming van dieren alleen beoogt
het onder dak brengen van huis
dieren; honden en katten. Dit
zou wel een heel beperkte doel
stelling zijn. Zij streeft er voorts
naar om de dierenmishandelingen
uit de samenleving te bannen. De
vereniging beijvert zich vervol
gens voor beter veevoer, goede
behandeling van vee en pluim
gedierte, het afschaffen van ver-
koopmisbruiken, zoals het plak
ken van uiers van melkkoeien,
vermindering van brandgevaar
in de stallen, beperkingen van
het rituele slachten, humane
slachtmethoden, dierenverple-
ging, asyls, vrijheid voor waak
honden, stallen voor woonwa-
genpaarden, vogelbescherming
en verbod van kooi-vogelvangst,
de wintervoedering der vogels,
de verbreiding van de dierenbe
schermingsgedachte op elk ge
bied, het bevorderen van een
speciale dierenwet, alsmede alles
wat in het belang is van het
weerloze dier. Men kan zich mel
den bij de plaatselijke afdeling,
Middengeestweg 33, Bergen of
bij het hoofdbestuur, Prinses Ma
destraat 40, Den Haag.
Spreekt met ons
het komt in orde door
De nutsspaarbank uit Alkmaar
zal zich in de maand januari in
Bergen komen vestigen. De bank
wordt gevestigd in het pand in de
Ruïnelaan, dat tot nu toe steeds
heeft leeggestaan. Deze vestiging
zal vooral voor de kleinere spaar
ders van groot belang blijken te
zijn.
EEN WELKOM CADEAU
De heer Joop Leijen, Doorn
tjes 12, die wegens gezondheids
redenen al geruime tijd niet in
staat is om te werken, heeft van
zijn broers in Australië en Ame
rika een televisietoestel gekre
gen. Dit geeft hem een zeer wel
kome afleiding en ontspanning,
temeer omdat hij ook niet in
staat is om zijn tijd met lezen te
vullen. Dat de verrassing groot
was, laat zich gemakkelijk raden.
Giro-betalingen
Ter vermijding van de hoge
incassokosten, verzoeken wij on
ze kwartaal abonné's het ver
schuldigde bedrag a f 1.45, voor
het le kwartaal 1960 te willen
storten op onze giro-rekening
no. 147071, ten name van
C. Oldenburg, Schoorl
Bij voorbaat vriendelijk dank
De Uitgever
□□□□□oaDanDoaaaDDaonaaoa
SCH00RLSE GEMEENSCHAP
vrijdag 18 december
Kerstavond van de Hervormde
Vrouwengroep, te 19.45 uur in
de consistoriekamer te Schoorl.
zondag, 20 december
Tentoonstelling van genaaide en
gebreide kinderkleding, uitg. van
R.K. Vrouwengilde, Ver. gebouw
Catrijp, geopend van 8 - 12 en
14 - 17 uur.
Dansen in „de Rustende Jager",
aanvang 8 uur.
maandag 21 december
Kerstavond voor de bejaarden,
verzorgd door de Bond van
Plattelandsvrouwen, zaal Atsma
2.30 uur.
Kerstavond, uitg. van de Bond
v. Plattelandsvrouwen, zaal
Atsma, 19.45 uur.
Ook voor Uw was naar
Wasserij „Dubbel Blank"
De jaarlijkse huiselijke Kerst
viering voor de Lutheranen in
Bergen en omgeving vindt dit
jaar plaats op woensdag 23 de
cember, 's avonds van 810.30
uur, ten huize van de heer en
mevr. G. H. Hauber, Natteweg
23, Tel. 3164.
De leiding berust bij Ds J. J.
F. Hermann, die tevens een
Kerstwoord zal spreken. De gast
vrouw zingt Kerstliederen, terwijl
mevr. S. Manger - Mulder het
Kerstverhaal verzorgt. Verder
worden samen Kerstliederen ge
zongen en zal tractatie niet ont
breken.
Ook belangstellenden zijn har
telijk welkom, evenals de grotere
kinderen.
Voor een goed verloop is het
echter wel nodig, dat men uiter
lijk maandag 21 december zijn/
haar komst schriftelijk of telefo
nisch aan de heer en mevr. Hau
ber meldt.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
W W9'IrVürlr
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te BergenDe Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.65 per jaar
f 1.45 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
V
0
IS UW
om teleurstelling
te voorkomen
voor de
a.s. feestdagen
KAPSALON
Het nieuwjaarsnummer komt uit op
WOENSDAG 30 DECEMBER
Evenals vorige jaren zal dan gelegen
heid bestaan tot het plaatsen van een
nieuwjaarsgroet.
Opgave hiervoor zo spoedig mogelijk
aan onze bureau's of bij de bezorgers.
ÜDUQQn
telefoon 2331, Bergen
Dorpsstraat 21, Bergen, Tel. 2266
BERGEN
20 december
Dr. POOT
Tel. 02208-2423
SCHOORL-KOEDIJK
20 december
Dr. RISSELADA, Tel. K 2209-306
