99
99
JAN VAN DER BERG
Ram®8
1
3
FUGST0NES
Anthony van Kampen
Wereldspaardag
Snuif en wrijf
De Twentse Textielhandel
geopend
Voor negers geen toegang
FILMLIGA
K. C. B. Piano-Concert
N. V. K. J. V. 0.
Het Midden-Oosten
KAPSALON II0IIliEN
Mixed Hockeyclub
- J *1
Auto sloeg over de kop
Fa. H. J. Vollen en Zn
VRIJDAG 21 OCT. 1960
37e JAARGANG No. 41
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
Portret van een oude vitale Bergenaar
Wanneer men de gezellige
woonkamer binnentreedt van het
huis van Jan van der Berg, wo
nende aan de Lijtweg 32s, valt
het oog direct op het grote olie
verfschilderij van Jan, dat bui
tengewoon knap geschilderd is
door een schoonzoon van hem, die
thans in Australië woont.
Hij staat daar levensecht, als
jager, met zijn pet op en zijn on
afscheidelijke rode zakdoek om
zijn hals. Rechts van hem staat
het dubbelloopsjachtgeweer, met
als achtergrond de blonde duinen,
zijn jachtterrein.
16 februari van het volgende
jaar, hoopt hij 85 jaar te worden.
Nu is dat niet zo'n bijzonder feit,
want er bereiken wel meer men
sen die leeftijd, maar bij Jan van
der Berg ligt dit even anders.
16 februari 1876 aanschouwde
deze Bergenaar dus voor het eerst
het levenslicht. Zijn ouders woon
den aan de Buerweg, daar werd
hij geboren aan de zoom van
het prachtige ongerepte bos, en
in de nabijheid van de wonder
mooie Voert. Is het een wonder
dat Jan van der Berg van de
jacht ging houden, hij die als kind
opgroeide in dat Bergense para
dijs?
Als Jan naar school ging moest
hij eerst langs een paardepadje,
vaak ging hij dwars door het bos,
maar kwam dan steeds bij de
Ronde Kom uit, want daar had
hij de harde weg onder zijn
klompen. Het wegennet was toen
maar een bescheiden wegennetje.
De weg van de Breelaan eindig
de bij de Russenweg, de voor
malige Schoolstraat, thans Ruïne
laan, liep niet verder dan het
oude kerkhof, de Dorpstraat ein
digde zijn klinkerweg, volgens
sommige oude Bergenaren, bij
kruising Loudelsweg, oude Ber-
gerweg en Oosterweg, verder
slingerde er dan een grintpad
naar richting Alkmaar. Als de
moeder van Jan water nodig had
voor haar huishoudentje, dan
haalde Jan water bij de burge
meesterswoning „Kranenburg".
Toen hij tien jaar werd kwam
hij als boerenknecht bij een zekere
Hannes Stuy en verdiende daar
1 gulden per week met kost. Hij
werkte dan van 's morgens 4
tot 's avonds 8 uur. Zes jaar heeft
hij die boer trouw gediend en zes
jaar heeft de boer hem dus trouw
I gulden per week uitbetaald.
Maar de drang om meer geld te
verdienen dwong Jan een andere
baas te zoeken. In de nu volgende
jaren werkte hij nu hier en dan
daar, totdat de militaire dienst
hem opeiste en hij als goed Ne
derlander de wapenrok ging dra
gen. Graag had hij soldaat geble
ven, maar zijn vader wilde dat
hij thuis zou komen. Nu werd hij
boerenwerkman voor 6 gulden
per week zonder kost. Hij bleef
dit tot zijn 27e jaar, toen ging
hij trouwen met zijn buurmeisje
Katrien Henneman, dat was 25
augustus 1903.
Lopend ging het bruidspaar
met bruiloftsgasten naar het
dorp, naar het oude schoolge
bouw, dat stond waar thans ga
rage Smit is gevestigd. Daar werd
de huwelijksplechtigheid verricht,
omdat men toen bezig was met
het bouwen van een nieuw raad
huis. De wnd burgemeester, wij
len de heer J. Apeldoorn voltrok
dit huwelijk en gaf hen de zegen.
Na het feest betrok het jonge
paar een huisje aan de Midden-
Geestweg. Enige jaren later kocht
Jan een huisje aan de Lijtweg
voor de som van 200 gulden en
verwoonde 9 cent per week. Van
alles pakte Jan van der Berg aan.
Hij werkte als tuinknecht bij Jhr
Barnaart, was stoker bij de steen
fabriek aan de Kogendijk en bleef
II jaar in dienst bij wijlen Jan
Oldenburg, aannemer in het
bouwbedrijf.
In 1920 werd hij melkboer.
Tussen het melkventen door zat
Jan niet stil, dan ging hij bomen
rooien en takkenbossen maken.
Zelfs is hij enige maanden in ge
meentedienst geweest, omdat
niemand hem kon evenaren in
boomklimmen. Voor dit gevaar
lijke werk kreeg hij dan 75 cent
per uur, dat was in die tijd knap
betaald. Niet voor niets noemen
de Bergenaren hem de boomkat.
Het gebeurde dat Jan op een
dag met zijn melkkarretje langs
de Breelaan reed. Bij een boom
stonden een paar werklieden die
om een dikke zijtak, die ver over
de weg groeide, een touw moes
ten binden. Niet een van hen
durfde de boom in. Toen ze Jan
zagen riepen ze: Je krijgt een
gulden van ons, als je dat touw in
de boom brengt. Jan zette ogen
blikkelijk zijn melkkar langs de
kant, klom in de boom, liep los
over de zijtak, en knoopte het
touw vast tot stomme verbazing
van allen. Doodleuk verdween
Jan met zijn gulden en zijn kar
retje.
Wanneer Jan zo aan het ver
tellen raakt dan glinsteren zijn
ogen, en dan zie je in hem de
mens, die trots alle tegenslag zich
realiseert, dat het leven verder
moet. Zijn vrouw stierf in 1937,
zijn jongste dochter vervangt tot
op heden haar moeder op voor
beeldige wijze. Zijn jongste zoon
sneuvelde in Indië. De oorlogs
jaren hebben hem evenals vele
anderen veel leed berokkend,
maar hij is vitaal en vol werklust
gebleven. Als een kat klautert hij
in de hoogste bomen. Als je hem
vraagt: wordt je nooit bang als
je zo hoog zit?, dan kijkt hij je
aan alsof hij zeggen wil: Vind je
dat zo erg? Nu, op zijn 84e jaar
is hij maar weinig veranderd. Hij
klimt de bomen in, en het doet
hem niets. Dat is Jan van der
Berg de bijzondere vitale Berge
naar, die nog smakelijk kan ver
tellen over het oude Bergen.
De bekende slagerij van de
heer J. de iWaard, Molenstraat
16, is thans in een textielwinkel
veranderd. Wanneer men een
blik werpt in de etalage van deze
textielhandel, dan komt men tot
de conclusie, dat men daar voor
delig kan kopen.
Bij het betreden van de winkel
staat men direct voor een bak
tafel, waar elke klant naar harte
lust kan zoeken en zijn keus doen
in de grote hoeveelheid kleine en
grote couponnetjes japonstof e.d.
De winkel ziet er keurig uit, alles
in lichte pastelkleuren geschil
derd. Aan de wanden stellingen
tot aan de grond gevuld met
textiel. De hr. H. Duivenkate, die
alles rechtstreeks van de fabriek
betrekt, meent dat Bergen be
hoefte heeft aan dit soort winkel,
waar men voor een billijke prijs
iets goeds kan kopen. Wij wen
sen de heer Duivekate veel suc
ces met zijn onderneming.
Art. 5
De Kunstkring Bergen-Schoorl
begint haar winterprogramma
19601961, op maandag 31 ok
tober met de opvoering van een
toneelspel in de schouwburgzaal
van „De Rustende Jager", met
„Voor negers geen toegang, art.
5", door de toneelgroep „Studio".
Het is een stuk dat zich afspeelt
in de Unie van Zuid-Afrika, het
zwarte werelddeel. De schrijver
doet hier direct een aanval op de
rassenscheiding. Zijn hoofdper
soon is een echte zoon van het
Transvaals boerengeslacht en zeer
bemind in zijn omgeving. Zijn
eerlijk karakter brengt hem ech
ter in grote moeilijkheden. Dit
stuk stelt de absurditeit van elke
discriminatie in de huidige we
reld aan het licht. De tweede
avond is op woensdag 15 februari
1961 met een blijspel, getiteld:
„De verliefde garnaal", opge
voerd door de toneelgroep
„Puck". De filmdienst komt op
vrijdag 16 december in zaal
Nieuwendijk aan de Dorpstraat,
om 4 uur, met een kinderpro
gramma (duur 90 min.). De
films die gedraaid zullen worden
zijn: 1. Schoonheidswedstrijd, 2.
Hond als babysitter, 3. Uitstapje
van Chimp de aap, en 4. als
hoofdfilm, Boemelstudenten,
(Stan Laurel en Oliver Hardy).
Om 8 uur is er een avondpro
gramma (twee films, duur 130
min.); 1. Feest in Israël (kleuren
film), 2. Hoofdfilm: Lopen of
Liften.
Keuken- en badgeisers
A. J. C0PPENS en Zn
onderscheiden met
Plesman-Gedenkpenning
Anthony van Kampen, schrij
ver van het boek „Plesman, por
tret van een luchtreder", is 7
oktober 1.1. in het directiekantoor
van de KLM in Den Haag on
derscheiden met de Plesmange-
denkpenning, een onderscheiding
die maar weinige KLM-ers ten
deel valt. De president-directeur
van de KLM, de heer I. A. Aler,
bracht in tegenwoordigheid van
mevrouw Plesman-van Eijk, haar
dochter en schoondochter, en
vele vooraanstaande KLM-figu-
ren dank aan de schrijver van
dit boek. De heer Aler dankte
de Uitgeverij v/h C. de Boer jr.,
te Hilversum.
De heer J. G. Flink sprak na
mens de Raad van Bestuur van
Uitgeverij v/h C. de Boer. Het
verheugde hem dat men er in
geslaagd was dit boek precies op
de verjaardag van de KLM ge
reed te hebben. Daarna overhan
digde de heer Flink de eerste
exemplaren aan mevrouw Ples
man en de heer Aler. Anthony
van Kampen dankte voor de ver
leende onderscheiding en memo
reerde hoeveel documentatiema
teriaal er was door te nemen al
vorens met schrijven kon worden
begonnen. Hij prees de goede
samenwerking met de KLM en
de sympatieke wijze waarop me
vrouw Plesman hem terzijde heeft
gestaan. Dat dit boek werd op
gedragen aan Mevrouw Plesman
was de meest logische zaak ter
wereld. Tenslotte hoopte de heer
Van Kampen een waarheidsge
trouw beeld te hebben gegeven
van Albert Plesman.
Voor de eerste avond van het
nieuwe seizoen, op dinsdag j.L,
had de filmliga de hand weten
te leggen op een zestal uit de 82
voor Cinestud. (het pas gehou
den internationale festival voor
studentenfilms te Amsterdam)
ingezonden films.
Een zeer actueel programma
dus, dat de toeschouwers in „De
rustende Jager" evenwel herhaal
delijk voor onbeantwoorde vra
gen stelde. Vijf van de zes ver
toonde filmpjes komen n.l. van
achter „het ijzeren gordijn". Wat
er gezegd werd was voor ons
dus onverstaanbaar, terwijl de
handeling niet steeds voor zich
zelf sprak. Zo ontging ons uit
de eerste film „De Vluchteling
heel wat, al werd wel duidelijk,
dat het ging over een ontsnapte
gevangene, die achtervolgd door
een politieman in burger, na een
jacht door de buitenwijken van
Warschau, tenslotte gepakt
wordt. De muziek hierbij accen
tueerde het luguber karakter van
deze film. In de „Slaapwande
laars", een experimentele film,
wervelen gekleurde vlekken over
het doek, vloeien samen en spat
ten weer uiteen. Zonder de toe
lichting op het programma zou
waarschijnlijk niet iedereen hierin
de geschiedenis der aarde uitge
beeld hebben gezien, van het ont
staan der wereld tot het vergaan
door de explosie van een H-bom.
„Triomf van de geest" is een
film gemaakt door Unesco, in
samenwerking met het Belgische
ministerie van onderwijs. Hierin
wordt door series beelden en
taferelen naar tekeningen, schil
derijen en portretten de ontwik
kelingsgang van menselijke geest
en weten geschetst, met een mon
delinge toelichting in het Vlaams.
De strekking van „Portret van
een man met medaillon' kwam
niet duidelijk uit. Aardig waren
de beide laatste films. In „Het
bosje viooltjes" wordt een jongen
voor het eerst verliefd, en wel
op zijn buurmeisje. Hij wil haar
een bosje viooltjes geven, maar
heeft daarbij geen geluk. Als
laatste film werd de door Cine
stud bekroonde Poolse film ge
draaid: „Twee mannen en een
kleerkast". Twee mannen vinden
een grote kleerkast drijvende in
zee en dragen die naar de stad,
in de hoop hem daar van de hand
te kunnen doen. De kast heeft
zichtbaar geleden van het zee
water en de mannen hebben dan
ook geen succes, ondanks vele
grappige pogingen. Geld krijgen
ze niet, wel klappen en in arre-
moede sjouwen zij tenslotte de
kast weer terug naar het strand
en werpen hem weer in zee. Een
komisch en tegelijk ietwat tra
gisch slot.
Ook voor Uw was naar
.Dubbel Blank"
'Wij herinneren onze lezers aan
het piano-concert van Simeon ten
Holt dat deze vrijdagavond 21
oktober a.s. in De Rustende Jager
te Bergen geeft.
Kaarten zijn 's avonds aan de
danszaal verkrijgbaar. Men zie
ook de advertentie in dit blad.
De Wereldspaardag zal voor
verschillende lezers reeds een be
kend begrip zijn. De Alkmaarse
Nutsspaarbank heeft namelijk
reeds jaren achtereen op deze
spaardag in versterkte mate de
aandacht gevraagd voor het nut
van het sparen. Hetgeen thans in
de gemeente Bergen dit jaar voor
het eerst gevierd zal worden, is
dan ook in het geheel geen nieu
we instelling, want reeds voor
de 30e keer vragen de spaarban
ken in Nederland speciale aan
dacht voor deze Wereldspaar
dag.
Nu de Alkmaarse Nutsspaar
bank in de gemeente Bergen in
juli van dit jaar de beschikking
heeft gekregen over een modern
ingericht bijkantoor aan de Ruï
nelaan nr. 8, is het mogelijk ook
in deze omgeving de viering van
de Wereldspaardag op bredere
basis te doen plaats vinden.
Wat is nu eigenlijk de beteke
nis van deze traditionele spaar
dag? Het is dit jaar precies 150
jaar geleden, dat te Ruthwell in
Schotland de eerste spaarbank
werd opgericht door enkele voor
aanstaande personen ter plaatse,
teneinde te trachten aldus de al
daar heersende armoede te be
strijden. In de loop der daarop
volgende jaren werden steeds
meer spaarbanken over de gehele
wereld opgericht.
In 1924 kwamen afgevaardig
den van deze spaarbanken uit alle
landen te Milaan bijeen. Men
was het er op deze conferentie
over eens, dat voor het verkrijgen
van een hogere welstand de
mensen van de noodzaak van het
sparen dienden te worden over
tuigd. Er werd dan ook o.m. op
dit congres besloten jaarlijks om
streeks eind oktober een speciale
spaardag in te stellen, waarbij de
spaarbanken over de gehele we
reld op deze dag extra de aan
dacht vestigen op het nut van
het sparen.
Ook vandaag de dag is het
sparen nog van ingrijpende be
tekenis voor de positie van ieder
mens en inder gezin in het maat
schappelijk leven. Het bezit van
enige financiële reserve wordt
ook nu nog door velen van grote
betekenis geacht. Dit wordt eerst
recht duidelijk, wanneer men be
denkt, dat alleen al bij de Alk
maarse Nutsspaarbank en haar
bijkantoren te Castricum en Ber
gen ruim 36.000 spaarders staan
ingeschreven met een gezamen
lijk spaartegoed van ruim zes en
twintig miljoen gulden.
Aan de viering van de We
reldspaardag in de gemeente
Bergen en omgeving op vrijdag
28 oktober a.s. zullen enkele aar
dige attracties worden verbon
den. Alle spaarders, die op vrij
dag 28 oktober a.s. (wereld
spaardag) een inleg doen, even
als de nieuwe spaarders, ontvan
gen als attentie de fraaie spaar
bankkalender voor 1961. Voor
elke nieuwe wereldburger, die op
28 oktober in de gemeente Bergen
of omgeving wordt geboren,
ontvangen de ouders een spaar
bankboekje met een eerste inleg
van 5,
Het kantoor Bergen van de
Nutsspaarbank zal U op de
Wereldspaardag gaarne als
spaarder ontvangen.
Het is daartoe op deze dag
qeopend van 912.30, 25 en
78 uur.
Op zaterdag 29 oktober houdt
de heer D. v. d. Meulen, die tien
jaar gezant is geweest in Saoedie-
Arabië, een lezing met kleuren-
projectie over een land, dat in
deze tijd ook in het middelpunt
van de belangstelling staat, nl.
over Jemen.
De heer Van der Meulen, die
reeds twee keer een lezing voor
ons heeft gehouden, is een bij
uitstek deskundige op het gebied
van het Midden-Oosten. Hij is
sinds enige tijd teruggekeerd van
een langdurige reis door dit ge
bied, waar hij de laatste jaren
vele malen is geweest met een
opdracht van de Verenigde Na
ties.
De bijzondere stijl van deze
spreker en de heldere voordracht
maken, dat velen deze avond als
een exclusieve zullen ervaren.
Wie nog geen kennis maakte
met onze culturele lezingen zij
meegedeeld, dat deze avonden
georganiseerd worden met het
oogmerk voor iedereen, van wel
ke richting ook, iets te geven,
wat actueel is en belangwekkend.
Nadere inlichtingen zijn voor
nieuwe bewoners van Bergen en
Schoorl steeds te verkrijgen bij
De Haans Boekhandel te Bergen.
Zie voor nadere bijzonderhe
den ook de advertentie in dit
blad. De avond wordt belegd in
samenwerking met het Instituut
voor de Tropen te Amsterdam.
De leden hiervan hebben recht
op vrije toegang.
HAMFA-G
SCH00RLSE GEMEENSCHAP
AóPudfj
Zaterdag, 22 okt.
Tentoonstelling van konijnen en
vogels uitg. v. d. konijnenfokver.
„De Duinstreek" van 2-10 uur.
Trekking verloting om 8 uur,
prijsbil., sjoelen enz. vanaf 8.15
uur, in de zaal van de Rustende
Jager te Schoorl.
Zondag. 23 oktober
Tentoonstelling van konijnen en
vogels van 10-6 uur in de Rust.
Jager.
Maandag, 24 okt
„Dag der Ver. Naties", spreker
Ds. A. Noorman over „Bezeten
Wereld" toelichting met films
uitg. van Novib-Comite, zaal de
Rustende Jager, 8 uur Gedurende
de week van 24-29 oktober 1960
NOVIB-collecte in kader van
de Wereld Anti Honger Aktie
1960.
□□□naoaaaoaaaDaDCJDaDDDaa
Mooi haar
valt op
handen
'HAMEA-GELEIIr"be95ctl
In Bergen bestaat grote belang
stelling voor het oprichten van
een Mixed Hockey Club. Een
aantal Bergenaren hebben het ini
tiatief genomen door een voor
lopig bestuur te vormen, dat be
staat uit mevrouw A. A. C. Kos
ter-Klinkenberg en de heren F.
Mout, Van Schaik en G. Gronds-
ma.
Door middel van een circulaire
zal dit bestuur contact opnemen
met de schooljeugd, terwijl ook
de ouderen door middel van ad
vertenties in de plaatselijke dag
bladen zullen worden opgewekt
zich als lid op te geven. Teneinde
het een en ander met de betref
fende instanties te kunnen bespre
ken, verzoekt het voorlopig be
stuur hen, die voor de oprichting
van een dergelijke hockeyclub
voelen hun instemming te betui
gen en wel het liefst voor 20
oktober a.s. Het adres van het
secretariaat luidt: Noordlaan 7.
Men kan overigens een gratis
lidmaatschap voor de duur van
drie jaar verwerven, indien men
een naam bedenkt voor de Ber
gense Mixed Hockey Club.
Zaterdagavond j.l. omstreeks 8
uur, is op de Zeeweg ongeveer
ter hoogte van het Kerkje in
Bergen aan Zee, een uit de rich
ting van Bergen komende blauwe
Renault-personenauto in de bocht
geslipt.
De bestuurder, de heer H. de
Vries, wonende te Bergen aan
zee, bekwam enig letsel. De auto
werd vrij ernstig beschadigd.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
tteekitod
DE DUINSTREEK
Verdronkenoord 100
Alkmaar, Tel. 2952
Wasserij n I
telefoon 2331, Bergen
Redactie en Adm.: C. Oldenburg,
Laan weg 35, Schoorl. Giro H7071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 5.65 per jaar
f 1.45 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
fPywTl'Ww
ook voor u
Dorpsstraat 21, Bergen, Tel. 2266
(Ingezonden mededeling)
ruw of schraal
Ingezonden mededeling
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
z
roodbruine tuintegels
Telefoon 597 en 476 Schagen
BERGEN
23 oktober
Dr. BULSTRA Telefoon 3130
SCHOORL
23 oktober
Dr. BRUST, Telefoon K 2209-266
