ff
CORNELIS JONKER
Pui'Olbr'engf
DELANA
B00RSMA TEXTIEL - BERGEN
40-jarige dienstbaarheid
aan muze en gemeenschap
KINDERKLEDING
1799
WIELRIJDSTER SCHROK
MOEDER CURSUS
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1962
39c JAARGANG No. 40
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
„Zoals ik het in mijn werk heb
mogen ervaren kan ik getuigen,
dat muziek de mensen dichter tot
elkaar brengt en wegneemt wat
hen verdeelt."
Met deze woorden van Corne-
lis Jonker nog in mij naklinkend
verliet ik diens „Speeldoos", een
geestige benaming voor zijn
vriendelijke woning in Schoorl.
De reden van mijn bezoek was
geweest het 40-jarig jubileum, dat
dhr. Jonker op 2 oktober a.s. zal
vieren. Het betreft zijn werk
zaamheid als musicus, toendertijd
in Alkmaar begonnen met het
Dubbel Mannenkwartet „Zang
en Vriendschap" en met „Jon-
ker's Koorklassen".
Wanneer ik te beginnen met
deze namen nader inga op de
reeks, die Cornelis Jonker al her
innerend naar voren bracht, dan
is dit niet om mijn artikel gevuld
te krijgen, doch om hiermee te
getuigen van diens bewonderens
waardige dienstbaarheid aan de
gemeenschap in cultureel opzicht.
Deze gemeenschap betreft Alk
maar en wijde omgeving.
Het een en ander tekent ook de
belangstelling, die er vroeger be
stond voor muzikale gebeurtenis
sen. De Koorklassen, waarmee
bijna uitsluitend premières wer
den gegeven van qua tekst en
muziek in Alkmaar ontstane ope
rettes, konden 3 avonden optre
den in een uitverkochte Harmo
nie, terwijl de prijs vóór de oor
log al 1,50 bedroeg. Jonker ziet
nog de rij, die onder het toeziend
oog van een agent zich geduldig
en verlangend naar binnen liet
schuiven. Een van de attracties
vormde „het Morenschip" op
muziek van Johan Kuiper, Jon-
ker's eerste leraar.
Ook Jac Jansen en Jacob Prins
schreven muziek voor operettes,
terwijl de tekst werd geleverd
door o.a. Mevr. CramerSchaap
en Eli Prins.
Het dubbel mannenkwartet gaf
talrijke uitvoeringen. Zomers wa
ren dit vooral kerkconcerten.
Enkele namen van solisten zijn
Louis Zimmerman, concertmees
ter onder Willem Mengelberg, en
de organist Jan Zwart.
•Enkele bijeen gezongen resulta
ten van liefdadigheidsconcerten
waren o.m. een harmonium bij de
opening van het Centraal Zie
kenhuis, en stalen meubelen voor
het gebouw van het Wit-Gele
Kruis.
2 Zangwedstrijden bracht de
mannen zelfs naar Duitsland.
Iedere Alkmaarder heeft onge
twijfeld wel een persoonlijke her
innering aan dhr Jonker, drijvend
a.h.w. op een onstuimige zee van
kinderkopjes, tot het moment van
de inzet, waarop hij door een
suggestief gebaar en dwingende
mimiek deze zee wist te verstil
len en te richten naar b.v. 't Vic
torie-lied.
Andere massale uitvoeringen
waren die t.g.v. de geboorte van
Prinses Beatrix en bij het bezoek
van Prinses Juliana.
Ook bij het inhalen van de
burgemeesters Jhr. van Kinschot,
Mr. Koelma en Mr. Wytema
leidde Cornelis Jonker de kinder
zang.
Met de vele zangkoren, die hij
onder zijn leiding heeft gehad gaf
hij jaarlijks een gezamenlijk con
cert in de muziektuin, waarvoor
steeds een grote belangstelling
bestond.
Nu genieten nog slechts de
Alkmaarse Oratorium Vereniging
en Schoorl's Gemengd Koor het
voorrecht van zijn leiding. De
door hem uitgevoerde grote wer
ken zijn o.m.: Hayden's Schöp-
fung en Jahreszeiten, Verdi's Re
quiem en Te Deum, Bach s Matt-
heus Passion, Stabat Mater van
Pergolesi, Judas Macchabeus van
Handel, het requiem van Mozart
en van Fauré en van Ludwig van
Beethoven de 9de Symfonie en
diens koorfantasie.
Hieraan werd meegewerkt
door een keur van solisten en
door gerenommeerde orkesten.
Met Schoorl's Gemengd Koor
werkte Cornelis Jonker mee in
het Concertgebouw bij een Jubi
leum en 't afscheid van Fred
Roeske, Jonker's leraar.
Het koor was daar het enige
niet-amsterdamse ensemble!
Ook in Haarlem werd de „bui
tenwereld" eens door Schoorl
vertegenwoordigd. Het betrof
hier 't JubiJeum van Jac. Bonset.
Zijn vriendschap met deze
componist en voorkeur voor diens
muziek gaf hem deze eer.
Als Cornelis Jonker denkt aan
de vrienden die hij zich in de
muze heeft verworven kan hij 't
niet nalaten enkelen daarvan met
nadruk te noemen.
De eerste naam die hij noemde
schrijf ook ik niet zonder sterke
herinnering. Het is Willem
Schreurs, in wiens eenvoudige,
ogenschijnlijk nonchalante ver
schijning intense muzikaliteit,
wijsheid en warme menselijkheid
verborgen lag. Met hem volgde
Jonker de eerste lessen in Am
sterdam.
Ook A. Koger, destijds recen
sent van de de Alkmaarsche Cou
rant leeft nog sterk in zijn her
innering.
„Zonder de steun en medewer
king van de verschillende burge
meesters, van Mr. C. J. de Lange,
lange tijd voorzitter van de 8-ok-
tober-vereniging en van de be
stuursleden van mijn koren had
ik echter dit alles niet kunnen be
reiken". Ter illustratie van deze
uitspraak noemt dhr Jonker de
voorzitter van Schoorl's Ge
mengd Koor dhr. C. Hoogvorst,
die reeds als 19-jarige zijn schou
ders onder dit koor had gezet.
Dat dhr. Jonker, die overigens
ook nog volop werkzaam is als
pedagoog en jurylid, wél geniet
van de hem omringende schoon
heid in huis, tuin en duin, doch
stellig nog niet van plan is hier
in vredig in te dommelen, bewijst
het koorrepertoire, dat hem nog
lokt t.w. Bach's Hohe Messe en
Weihnachtsoratorium The Mes
siah van Handel (in 't Engels!)
en Beethoven's Missa Solemnis.
Moge degenen, die hem hiertoe
kunnen en moeten steunen besef
fen, dat na hem slechts weinigen
de moed hiertoe zullen bezitten.
G. v. d. I.
^BERGEN
De K.J.V.O., aid. Bergen
gaf eerste culturele avond
Zaterdagavond j.l. werd door
de KJVO, afd. Bergen, de eerste
culturele avond gehouden, waar
de heer G. Figée, inwoner van
Bergen, aan de hand van dia's
een lezing gaf over het oude en
nieuwe Griekenland en zijn ver
dere zwerftochten langs de kus
ten van de oude wereldzeeën.
Alvorens de heer Figée met
het vertonen van zijn dia's be
gon, hield hij een inleiding over
dit volk van de Egeische zee, dat
bekend door zijn deugdzaamheid,
een land werd van hoge innerlij
ke beschaving. Door deze hoog
staande cultuur ontwikkelden
zich in dit land grote kunstenaars
en wijsgeren zoals Sophocles,
Phytagoras Archimedes, Dioga-
nes e.a. geleerden. Zonder deze
griekse geleerden zouden we ons
de kunst en wetenschappen niet
indenken. Dit was een bescha
ving die later naar Sicilië, Italië
en het oude Europa zou door
dringen. Een verbijsterende na
latenschap uit de Griekse gouden
eeuw.
Bijzonder mooie dia's vertoon
de mevrouw Figée van deze reis,
vertrekkende uit Holla'nd, via
Southampton over de oceaan,
langs k.s. Vincen zo door de
straat Gibraltar, Middelandse
zee, langs de kust van Turkije,
om dan Delphi het middelpunt
van Griekenland en Athene te
bezoeken en op de terugreis de
eilanden Sicilië, Capri, Mallorca,
Madeira e.a. steden van Spanje
aan te doen, waarvan de heer Fi
gée op aangename en prettige
wijze met veel kennis van zaken
de beziens- en wetenswaardighe
den vertelde. Een uitstekend ge
slaagd begin voor de KJVO, met
deze eerste van de komende reeks
culturele avonden.
De leeftijd der sterken.
Wanneer de mens een tachtig
jarige leeftijd heeft bereikt, wordt
men onder de categorie der „ster
ken" gerangschikt, een leeftijd,
die door een groot deel der mens
heid op dit ondermaanse niet
wordt bereikt.
Maar wanneer men een bezoek
brengt aan een echtpaar, waar
van de man negentig jaar en de
vrouw negen-en-negentig is, dan
is dit toch wel een uitzondering,
en dat echtpaar, waarvan de
vrouw misschien wel de oudste
inwoonster van Bergen is, woont
aan de Karei de Grotelaan 9 in bij
hun kinderen.
Niettegenstaande mevrouw
Moraal, ze wordt 30 september
a.s. negen-en-negentig jaar, reeds
vijf jaar bedlegerig is doordat ze
toen haar heup brak en voor de
heer Moraal het lopen de laatste
tijd minder wordt, tonen beiden
op deze leeftijd nog wel interesse
voor het dagelijks gebeuren.
Wanneer er door de radio over
Nieuw-Guinea verteld wordt,
luistert mevrouw Moraal.
Ze werd geboren in het jaar
1863 te Diemen, onder Amster
dam, had twee broers en een zus
ter, die ze allen overleefden en
moest al heel vroeg de deur uit
om haar eigen kost te verdienen.
Op haar veertiende jaar, 85
jaar geleden, aanvaarde ze de
reis met haar kleerkist naar Hoek
van Holland, waar haar oom Jan
Eekhout woonde, die best een
hulp in de huishouding kon ge
bruiken, omdat hij in zijn huis
mensen in de kost had, die in die
tijd aan de aanleg van de Nieuwe
Waterweg werkten.
Daar begon haar jeugdige zelf
standige loopbaan als meisje in
de huishouding, een meisje dat
enige jaren later, als een degelijke
huishoudster, eerst te Groningen
(4 jaar) en daarna in Amster
dam, bij slager Rééhagen (16
jaar )haar plicht vervulde.
Daarna kreeg ze kennis aan de
weduwnaar en verzekeringsagent
de heer Moraal, die in Boskoop
woonde. Nadat haar dienstjaar
was beëindigd kwam ze naar
Boskoop met het schip „De Vol
harding" en trouwde enige maan
den later op 44-jarige leeftijd met
de man harer keuze.
Het werd hard werken voor
het echtpaar. Haar man bezocht
de ganse omgeving op de fiets,
langs soms onbegaanbare wegen,
van Boskoop naar Benthuizen,
Zoetermeer en dan onder Delft
door naar de Bergense hoek, om
verzekeringen af te sluiten. Hij
kreeg dan ook van zijn directeu
ren een extra pluim voor zijn uit
houdingsvermogen. Na ruim der
tig jaar door weer en wind ge
trapt te hebben veranderde hij
van betrekking en werd „bomen-
zoeker" in dienst van een grote
boomkwekerij.
Stil en ernstig aardappel-schil
lend, vertelt hij van de tijd uit
het verleden, zijn herinnering,
soms met wat weemoed, maar
wanneer hij wordt herinnerd aan
zijn jeugd en de jaren in de
kracht van zijn leven, dan strijkt
er een stille glimlach langs het
gelaat en vliegen in enkele se
conden tientallen jaren aan zijn
geestesoog voorbij.
Ik ben vaak ziek geweest, ik
was de zwakste uit het nest, een
ktakende wagen, zegt mevrouw
Moraal, maar ik heb ze allemaal
overleefd, maar met die heup
duurt het toch wel wat lang.
Het is voor mevrouw D. Kers-
Moraal, die na de bezettingsjaren
haar ouders in huis opnam, lief
devol verpleegde en het genoe
gen mocht smaken dat beiden na
verloop van tijd weer begonnen
aan te sterken, een grote voldoe
ning geweest dit te mogen vol
brengen, maar dat ze daarvoor al
die jaren offers heeft gebracht en
nog brengt, kan ieder welden
kend mens begrijpen.
Ze zou het prettig vinden, als
deze twee oude mensen die niet
dl o-o-tyciifip.it van uw kind
PULLI'S SPORTTRUIEN
VESTEN SKI BROEKEN
meer in staat zijn naar buiten te
gaan, maar geestelijk nog wel
wat interesse tonen voor ver
schillende dingen, doch verstild
raken door hun hoge ouderdom,
als deze twee bejaarden eens een
bezoekje gebracht werd door de
een of ander menslievend wezen.
Nu zitten beiden eenzaam in een
kamer, gevangen door de ouder
dom. Een beetje belangstelling
zal hun goed doen.
Russen legden krans ter nagedachtenis gesneuvelden
Uit de wagen stapten een aan
tal personeelsleden van de Sov
jetambassade in Nederland met
hun vrouwen en kinderen, die al
len Russisch spraken, doch zich
overigens in niets van West-Eu
ropeanen onderscheidden. De
militaire attaché was in uniform.
Begrijpelijk hadden enkele om
standers wel enig commentaar,
maar voor het overige nam men
een afwachtende houding aan.
Opvallend was, dat van Ne
derlandse zijde geen enkele auto
riteit acte de présence gaf. Zelfs
de politie was afwezig. De ge
meente Bergen, die voor het on
derhoud van het monument zorg
draagt en ook het plantsoen en
gazon in onderhoud heeft (één
van de losgeraakte kettingen van
het monument was nog op tijd
hersteld), had ervoor gezorgd
dat het toegangshekje ontsloten
was, maar verder geen vertegen
woordiger gezonden.
Nadat de tijdelijke zaakgelas
tigde en de militaire attaché de
krans voor het monument hadden
geplaatst, brachten zij gedurende
enkele ogenblikken een korte hul
de aan de nagedachtenis van de
gevallen Russen, waarbij Kolonel
Fjodorov stram salueerde. Het
rode lint van de krans droeg als
opschrift in het Nederlands en
het Russisch: Van de ambassade
der U.S.S.R. in Nederland.
Hierna legden Russische kin
deren bloemen bij het monument.
Vervolgens lieten zij zich door
hun familieleden in groepjes voor
het kruis fotograferen. Op de uit
nodiging aan de omstanders door
één der aanwezigen gedaan om
het monument wat dichter te be
naderen, ging niemand in. Be
halve de persattaché Dedov, een
vriendelijke man, die zich heel
goed in het Nederlands kon ver
staanbaar maken, hoewel hij pas
enkele jaren in ons land vertoeft,
woonde ook een vertegenwoordi
ger van het Russische persbureau
Tass de plechtigheid bij. Allengs
was het ijs gebroken en maakten
enkele Bergenaren een praatje
met hem, Russische sigaretten
verwisselden van eigenaar en
men verdiepte zich in de vraag of
er nu wèl of géén Russen op de
plaats van het monument begra
ven lagen. Volgens de overleve
ring zijn er in de omtrek van het
monument meer dan vijfhonderd
begraven. (Corresp.)
De heer Dedov bedankte ten
slotte met een hoofs gebaar (hij
hield de hand op zijn hart) de
aanwezigen voor hun sympha-
tieke belangstelling.
Hij nam met een „Auf W4eder-
sehn" en een Russische groet
(onverstaanbaar voor ons) af
scheid, waarna het gezelschap
Ongewone plechtigheid bij
Russisch monument.
Een ongewone plechtigheid,
die, wanneer er meer bekendheid
aan was gegeven, ongetwijfeld
een grotere belangstelling zou
hebben getrokken, vond zondag
morgen te ruim elf uur plaats bij
het Russisch Monument in Ber
gen dat in 1901 op de hoek van
de Russenweg en Notweg is op
gericht ter eeuwige herinnering
aan Russische krijgers, gevallen
bij Bergen, 8 en 21 september
1799. (19 september en 2 okto
ber volgens onze jaarrekening),
zoals de (Russische) tekst op het
monument vermeldt.
Op 19 oktober 1812, dat is dus
bijna honderdvijftig jaar geleden,
aanvaardde Napoleon de voor
zijn leger noodlottige terugtocht
uit Moskou, nadat hij deze stad
op 14 september van dat jaar had
veroverd.
Zoals men weet vormde deze
nederlaag het begin van het ein
de der Franse heerschappij over
een groot deel van Europa. In
Rusland is één en ander reeds
herdacht.
In verband hiermee was de tij
delijke zaakgelastigde van de
Sovjetambassade in Nederland,
de heer Nicolas Semionov, samen
met de militaire attaché, kolonel
W. A. Fjodorov, naar Bergen
gekomen om een krans te leggen
aan de voet van het Russische
kruis.
Terwijl enkele nieuwsgierige,
stonden te wachten, kwam om
elf uur een zestal Russische per
sonenauto's met nummerplaten
van het Corps Diplomatique aan
rijden, waarvan de voorste wa
gen, een fraaie zwarte limousine,
de Russische standaard (rode
vlag met hamer en sikkel) voer
de.
□□□□□aaaaciDcmaaanDDaaaaD
SCH00RLSE GEMEENSCHAP
Apettda
Maandag, 1 oktober
Lezing door mej. Da. M. W.
van Lynden over „Het diaconaal
jaar" met dia's in de consistorie
kamer te 7.45 uur, uitg. van de
Ned. Herv. Vrouwengroep.
Vrijdag, 5 oktober
Klaverjasdrive van de v.v.
Duinranders in cafe Slijkerman,
te 8 uur.
zich weer op de terugweg naar
Den Haag begaf.
Waarom was de televisie er
niet bij? vroeg nog een enkele
achtergebleven Bergenaar, die
het kennelijk toch wel wat jam
mer vond dat zijn woonplaats
hier niet wat meer publiciteit uit
had geslagen.
en reed tegen een boom.
De vorige week donderdag
middag reed de 68-jarige me
vrouw E. Boet uit Alkmaar op de
Breelaan langs de oude stalling
„Duinvermaak", toen een paar
paarden zonder berijder het duin
pad af galloppeerden en op de
rijweg kwamen.
Mevrouw Boet schrok hiervan
en raakte de macht over haar
stuur kwijt, met gevolg dat ze te
gen een boom reed, zich ernstig
bezeerde, en naar het Centraal
Ziekenhuis te Alkmaar werd ver
voerd.
Het waren gehuurde paarden,
door kinderen bereden, die deze
dieren waarschijnlijk niet meer in
toom hebben kunnen houden en
daardoor uit het zadel zijn gewor
pen.
Het Wit—Gele Kruis afd.
Bergen N.H. organiseert dit jaar
wederom een moedercursus voor
alle moeders, a.s. moeders en
meisjes boven 18 jaar, die hier
voor belangstelling hebben.
De cursus zal gegeven worden
door Zr. Th. Tendijck, district
verpleegster voor Moederschap-
zorg en Kinderhygiëne. Zij zal
zes middagen verzorgen, waarna
de cursus aangevuld wordt met
twee avonden, verzorgd door een
Eerw. Pater. Aanvang: 15 okto
ber a.s.
Aanmeldingen bij: Zr. C. de
Grauw, Beukenlaan 5s, Bergen
N.H., tel. 3356 b.g.g. 2688.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
ti/eekttad
DE DUINSTREEK
Redactie en Adm.C. Oldenburg,
Laanweg 35, Schoorl, Giro 147071
Telefoon K 2209-268
Agentschap te Bergen: De Haan's
Boekhandel, Stationsstr., Tel. 2452
Agentschap voor Egmond aan Zee:
R. P. Jonker, Voorstraat 129
Abonnementsprijs: f 6.85 per jaar
f 1.75 per kwartaal
Advertentieprijs: 12 ct. per m.m.
Vraag en Aanbod 15 ct. per m.m.
met een minimum van f 1.50
Woning- en Vacantieruil 15 ct. m.m.
Familie-advertenties 15 ct. per m.m.
Ingezonden mededeling
i."3IS3KT2«-T»3
Ingezonden mededeling
in de huid gezondheid en zuiverheid
VOOR BETERE TEXTIEL:
RUÏNE LAAN 18 - TELEFOON 2532
BERGEN
30 september
Dr, POOT
Dorpsstraat 30 Telefoon 2423
SCHOORL
30 september
Dr. BRUST, Telefoon 0 2209-288